Pan Piotr Krzystek Prezydent Miasta Szczecin

Szczecin, dnia 22 maja 2013 r.
PREZES
REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ
W SZCZECINIE
WK.0913.1101.49.K.2012
Pan
Piotr Krzystek
Prezydent Miasta Szczecin
Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie, działając na podstawie art. 5
ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
(Dz. U. z 2012 r., poz. 1113) przeprowadziła w okresie od 17 grudnia do 3
kwietnia 2013 r. kontrolę kompleksową gospodarki finansowej Miasta Szczecin
za lata 2008-2011.
Protokół kontroli został podpisany przez Pana Prezydenta w dniu 4 kwietnia
2013 r.
Wyniki ostatniej kontroli potwierdzają wyeliminowanie uchybień i
nieprawidłowości wykazanych w protokole z poprzedniej kontroli i piśmie
pokontrolnym
WK-0913-868/33/K/2008
Prezesa
Regionalnej
Izby
Obrachunkowej w Szczecinie z dnia 25 lutego 2009 r.
Z ustaleń zawartych w protokole kontroli wynika, że w zakresie objętym
kontrolą wystąpiły następujące uchybienia i nieprawidłowości:
I. W zakresie rachunkowości.
1. W 2011 r. na przykładzie 6 transakcji sprzedaży nieruchomości o łącznej
wartości 898.590,00 zł stwierdzono nieprawidłowości w zakresie ujmowania
w księgach rachunkowych zmian w stanie i w wartości środków trwałych
spowodowanych ich zbyciem. Zmiany ujmowano na podstawie informacji
1
kwartalnej o stanie mienia komunalnego przekazywanej do Wydziału
Księgowości przez Wydział Gospodarki Nieruchomościami, tj. od 44 do 84
dni po dniu sprzedaży nieruchomości i w konsekwencji od 30 do 61 dni po
upływie okresu sprawozdawczego, w którym zostały sprzedane, czym
naruszono przepisy art. 20 ust. 1 i art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 29 września
1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 roku Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.),
za co odpowiedzialność ponosi Główny Specjalista Wydziału Księgowości
oraz Dyrektor Wydziału Gospodarki Nieruchomościami, a z tytułu nadzoru
Dyrektor Wydziału Księgowości – str. 309-311 protokołu kontroli.
2. W 2011 r. na przykładzie 18 raportów kasowych dotyczących operacji
gotówkowych na łączną kwotę 110.621,80 zł stwierdzono, iż księgi
rachunkowe nie były prowadzone w sposób bieżący. Ustalono, iż operacje
dotyczące wypłat gotówkowych (zwroty należności z tytułu nadpłaty w
podatku od nieruchomości, podatku rolnym, opłacie skarbowej, opłacie za
wieczyste użytkowanie, opłacie za zajęcie pasa jezdni i opłacie od posiadania
psa oraz mandatów) ujmowano w innych dniach niż zostały one dokonane, z
opóźnieniem sięgającym 208 dni, czym naruszono przepisy art. 20 ust. 1 i art.
24 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o
rachunkowości oraz § 7 ust. 9 Instrukcji gospodarki kasowej stanowiącej
załącznik Nr 4 do zarządzenia Nr 651/10 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia
31 grudnia 2010 r. w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości, za co
odpowiedzialność ponosi Inspektor Referatu Rozliczeń Finansowych, a z
tytułu nadzoru Kierownik Referatu – str. 23-25 protokołu kontroli.
II. W zakresie spraw budżetowych, finansowych oraz sprawozdawczości.
1. W latach 2010-2011 r. stwierdzono przypadki rozbieżności pomiędzy danymi
zawartymi w ewidencji gruntów i budynków a danymi zawartymi w
informacjach podatkowych składanych przez podatników oraz przypadki
dokonywania niewłaściwego wymiaru należnych podatków:
a) w zakresie podatku rolnego:
− w decyzji WPiOL/3113/W/000308/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r. wobec
użytków rolnych o łącznej powierzchni fizycznej 0,8093 ha
sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako ŁIV – 0,2593
ha i B-RV-0,55 ha zastosowano przelicznik powierzchni użytków
rolnych (0,3870 ha powierzchni przeliczeniowej i podstawa wymiaru
wynosząca 0,1945 ha) oraz stawkę podatku dla gruntów gospodarstw
rolnych w wysokości 94,10 zł od 1 ha przeliczeniowego zamiast stawkę
dla pozostałych gruntów o charakterze rolnym w wysokości 188,20 zł od
1 ha fizycznego w odniesieniu do gruntu sklasyfikowanego jako ŁIV –
0,2593 ha, dokonując w konsekwencji wymiaru podatku w kwocie 18,00
zł zamiast 49,00 zł – różnica wyniosła 31,00 zł,
2
− w decyzji WPiOL/3113/W/000591/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r.
wymiaru dokonano w oparciu o dane inne niż wynikające z ewidencji
gruntów i budynków, tj. ustalono podatek rolny w wysokości 0,00 zł w
odniesieniu do gruntów o łącznej powierzchni fizycznej 0,4464 ha
(0,0893 ha powierzchni przeliczeniowej i podstawa wymiaru wynosząca
0,0000 ha) zamiast w odniesieniu do gruntów o łącznej powierzchni
fizycznej 0,9377 ha (0,6504 ha powierzchni przeliczeniowej i podstawa
wymiaru wynosząca 0,4153 ha) – różnica wyniosła 78,00 zł,
co pozostaje w sprzeczności z przepisami art. 1, art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 pkt
2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr
136, poz. 969 z późn. zm.) oraz art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r.
Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z
późn. zm.),
b) w zakresie podatku od nieruchomości:
− w 4 przypadkach pomimo wykazania w informacjach podatkowych
złożonych przez podatników poszczególnych nieruchomości oraz
danych wynikających z ewidencji gruntów i budynków nie objęto
wymiarem i nie naliczono podatku w odniesieniu do: budynków
mieszkalnych
o
powierzchni
85
m2
(decyzja
WPiOL/3113/W/000374/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r. – różnica
wyniosła 54,00 zł), budynków mieszkalnych o powierzchni 140 m2,
budynków pozostałych o powierzchni 50 m2, gruntów zabudowanych o
powierzchni 856 m2 (decyzja WPiOL/3111/W/000279/2011 z dnia 3
stycznia 2011 r. – różnica wyniosła 730,00 zł), budynków pozostałych
związanych z prowadzeniem działalności o powierzchni 100 m2 (decyzja
WPiOL/3113/W/000735/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r. – różnica
wyniosła 2.070,00 zł) oraz gruntów o powierzchni 0,77 ha (decyzja
WPiOL/3113/W/000591/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r. – różnica
wyniosła 131,00 zł),
− w 2 przypadkach niewłaściwie opodatkowano wykazane nieruchomości:
piwnicę o powierzchni 49,95 m2 i wysokości od 1,40 m do 2,20 m oraz
pozostałe budynki o powierzchni 20,45 m2 i wysokość od 1,40 m do 2,20
m (decyzja WPiOL/3113/W/000005/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r. –
różnica wyniosła 87,00 zł), a także powierzchnię garażu (przybudówka)
o powierzchni 34,40 m2 – przyjmując stawkę jak dla budynków
mieszkalnych
zamiast
budynków
pozostałych
(decyzja
WPiOL/3113/W/000003/2011 z dnia 3 stycznia 2011 r. – różnica
wyniosła 240,00 zł),
− w przypadku złożenia w dniu 15 lutego 2011 r. informacji podatkowej i
wniosku o przeprowadzenie postępowania podatkowego wraz z
wydaniem decyzji, w związku z nabyciem nieruchomości zabudowanej
budynkiem mieszkalno-gospodarczym (akt notarialny Nr 4545/2002 z
dnia 16 lipca 2002 r. – działka Nr 206/2 o powierzchni 0,4486 ha) i
3
udzieleniem pozwolenia na użytkowanie nieruchomości (decyzja PINBROP/DH/71114/622/7024/09 z dnia 4 grudnia 2009 r.) dokonano
wymiaru podatku za lata 2011-2010; w 2010 r. wymiarem nie objęto
budynków
mieszkalnych
powierzchni
154,70
m2
(decyzja
WPOiE/3111/W000601/2010 z dnia 22 stycznia 2010 r. – różnica
wyniosła 96,00 zł),
czym naruszono przepisy art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia
1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z
późn. zm.) oraz art. 21 ust. 1 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i
kartograficzne.
Ponadto, w przypadku wystąpienia różnic pomiędzy danymi zawartymi w
ewidencji gruntów i budynków a danymi wykazanymi w informacjach
podatkowych lub zaistnienia wątpliwości, co do prawidłowości wykazanego
przez podatnika stanu organ podatkowy nie podjął wystarczających działań
zmierzających do ustalenia stanu faktycznego, tj. nierzetelnie zweryfikował
posiadane informacje i w konsekwencji nie podjął działań przewidzianych w
art. 274a § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U.
z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), tj. nie dokonał ich korekty lub nie
wezwał do ich skorygowania, a osoby je składające do złożenia stosownych
wyjaśnień, czym naruszono przepisy art. 272 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.
Odpowiedzialność za wskazane nieprawidłowości ponoszą merytoryczni
pracownicy Referatu Podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego i od
posiadania psów oraz Kierownik Referatu, a z tytułu nadzoru Dyrektor
Wydziału Podatków i Opłat Lokalnych – str. 126-128, 129-132 protokołu
kontroli.
2. W 2011 r. inkasent obsługujący rynek przy ul. Reymonta – Mickiewicza za
sprzedaż warzyw i owoców lub pozostałych artykułów ze stoiska o
powierzchni zajęcia nie przekraczającej 1 m2 pobierał opłatę w
nieprawidłowych wysokościach, licząc ją od rzeczywistej powierzchni
zamiast od powierzchni nie mniejszej niż 1 m2, sprzecznie z pkt 9 załącznika
Nr 2 do uchwały Nr XLIV/858/05 Rady Miasta Szczecin z dnia 17
października 2005 r. w sprawie opłaty targowej (Dz. Urz. Woj. Zacho. Nr 9,
poz. 1845 z późn. zm.), co w konsekwencji spowodowało pobór opłat w
wysokościach nieznacznie niższych niż należne, za co odpowiedzialność
ponosi Inkasent i Kierownik Referatu ds. targowisk i utrzymania porządku w
mieście, a z tytułu nadzoru Dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i
Ochrony Środowiska – str. 136-140 protokołu kontroli.
3. Na mocy uchwały Nr XLVII/906/05 Rady Miasta Szczecin z dnia 12 grudnia
2005 r. w sprawie ustalenia wysokości stawki procentowej opłaty
adiacenckiej (Dz. Urz. Woj. Zacho. z 2006 r. Nr 1, poz. 8 z późn. zm.)
4
ustalono miedzy innym wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej z
tytułu wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń
infrastruktury technicznej. W zależności od rodzaju nieruchomości stawkę
ustalono w wysokości 45% (nieruchomości niezabudowane i nieruchomości
zabudowane wykorzystywane w co najmniej 50% na cele inne niż
mieszkaniowe) i 25% (nieruchomości zabudowane na cele mieszkaniowe)
różnicy pomiędzy wartością nieruchomości przed wybudowaniem urządzeń
infrastruktury technicznej, a wartością nieruchomości po ich wybudowaniu.
Ustalono, iż w odniesieniu do co najmniej 4 inwestycji zakończonych w 2008
r. w ciągu 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości
do urządzeń infrastruktury technicznej powstałych w wyniku zakończenia
inwestycji nie podjęto działań zmierzających do ustalenia opłat adiacenckich
na podstawie przepisów art. 145 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o
gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn.
zm.). Nie oszacowano między innymi wzrostu wartości nieruchomości, nie
dokonano oceny zasadności ustalenia opłaty adiacenckiej i nie wszczęto
postępowań administracyjnych w sprawie jej ustalenia). W konsekwencji
zaniechania tych działań upłynął trzyletni termin przeznaczony na wydanie
decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej i utrata możliwości jej wymierzenia –
w odniesieniu do następujących inwestycji:
a) Budowa ulicy Nowoszerokiej i przebudowa ulicy Brackiej w Szczecinie
(wartość inwestycji 7.363.851,82 zł),
b) Uzbrojenie terenu dla osiedla mieszkaniowego przy ul. WschodniejSąsiedzkiej na osiedlu Podjuchy w Szczecinie – etap I (4.472.838,13 zł),
c) Przebudowa wraz z uzbrojeniem ul. Maciejowickiej na odcinku od ul.
Botanicznej do ul. Ziemniaczanej na os. Majowym w Szczecinie
(1.481.982,99 zł),
d) Uzbrojenie ulic osiedla Głębokie – ul. Jaworowa, Kokosowa, Pogodna,
Zegadłowicza (955.737,92 zł),
za co odpowiedzialność ponosi Dyrektor Wydziału Gospodarki
Nieruchomościami, a z tytułu nadzoru Zastępca Prezydenta Miasta – str. 146148 protokołu kontroli.
4. W 2010 r. wydając decyzje na zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z
budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg oraz na
umieszczenie w nim urządzeń infrastruktury technicznej, przy braku
wniesienia przez zobowiązanego należnej z tego tytułu opłaty nie
zastosowano przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
poprzez wysłanie do zobowiązanego upomnienia, z zagrożeniem wszczęcia
egzekucji po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia i nie naliczono
odsetek za zwłokę (noty odsetkowe wystawiono w dniu 17 stycznia 2003 r. w
trakcie kontroli prowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w
Szczecinie):
5
a) w odniesieniu do decyzji Nr ZDiTM-IG-/EŻ/7027/O/4/2010 ustalającej
opłatę w wysokości 735,84 zł, która stała się ostateczna w dniu 23 stycznia
2010 r. (termin płatności upłynął w dniu 8 lutego 2010 r.) wpłaty dokonano
w dniu 25 listopada 2010 r. – po 290 dniach (odsetki winny być naliczone
w wysokości 76,00 zł),
b) w odniesieniu do decyzji Nr ZDiTM-IG-/JC/7027/O/18/2010 ustalającej
opłatę w wysokości 543,00 zł, która stała się ostateczna w dniu 29 stycznia
2010 r. (termin płatności upłynął w dniu 12 lutego 2010 r.) wpłaty
dokonano w dniu 2 czerwca 2010 r. – po 110 dniach (odsetki winny być
naliczone w wysokości 21,27 zł),
czym naruszono przepisy art. 40d ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o
drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 19, poz. 115 z późn. zm.), art. 6
ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.), § 3 ust. 1
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji (Dz. U. Nr 137, poz. 1541 z późn. zm.) oraz § 80 ust. 1-4
Procedur windykacyjnych stanowiących załącznik Nr 3 do zarządzenia Nr
593/08 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 31 grudnia 2008 r. w sprawie zasad
prowadzenia rachunkowości, za co odpowiedzialność ponoszą merytoryczni
pracownicy Wydziału Księgowości oraz Zastępca Wydziału, a z tytułu
nadzoru Dyrektor Wydziału– str. 149-153 protokołu kontroli.
5. Poddając kontroli prawidłowość wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów
alkoholowych na przykładzie 43 decyzji wydanych w latach 2010-2011
stwierdzono, że we wszystkich przypadkach poddanych kontroli wysokość
opłat należnych za wydanie zezwolenia ustalano proporcjonalnie do okresu
jego ważności w przeliczeniu na miesiące zamiast w przeliczeniu na dni, co w
przypadkach nowych zezwoleń (15) oraz kontynuacji dotychczasowych (3),
wydawanych w roku nabycia zezwolenia skutkowało niewłaściwym
naliczeniem opłat (w 3 przypadkach opłaty zostały zaniżone łącznie o 5,03 zł,
a w 15 przypadkach zawyżone łącznie o 393,99 zł), czym naruszono przepis
art. 111 ust. 8 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w
trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz.
473 z późn. zm.), za co odpowiedzialność ponoszą merytoryczni pracownicy
Biura Obsługi Interesantów i Zastępca Dyrektora Biura, a z tytułu nadzoru
Dyrektor Biura – str. 153-155 protokołu kontroli.
6. W okresie objętym kontrolą stwierdzono przypadki stosowania niewłaściwej
klasyfikacji wydatków budżetowych:
a) w latach 2008-2011 wydatki z tytułu diet należnych Przewodniczącym Rad
Osiedli w wysokości: 120.272,43 zł w 2008 r., 119.653,27 zł w 2009 r.,
129.473,94 zł w 2010 r. i 149.082,00 zł w 2011 r. ujęto w rozdziale 750226
Rady gmin (miast i miast na prawach powiatu) zamiast w rozdziale 75095Pozostała działalność,
b) w latach 2008-2011 wydatki z tytułu podróży służbowych radnych w
wysokości: 24.398,79 zł w 2008 r., 34.914,53 zł w 2009 r., 26.392,42 zł w
2010 r. i 30.927,90 zł w 2011 r. ujęto w § 4410-Podróże służbowe krajowe
i w § 4420-Podróże służbowe zagraniczne zamiast w § 3030-Różne
wydatki na rzecz osób fizycznych,
czym naruszono § 1 pkt 2 i 4 rozporządzeń Ministra Finansów z dnia 14
czerwca 2006 r. i z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących
ze źródeł zagranicznych (odpowiednio: Dz. U. Nr 107, poz. 726 z późn. zm.,
Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.), za co odpowiedzialność ponosi
Dyrektor Biura Rady Miasta – str. 201, 204-205 protokołu kontroli.
7. Stwierdzono, iż nie przygotowano projektu uchwały w sprawie określenia
wysokości stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, w przypadku
delegowania radnego do odbycia podróży służbowej pojazdem
samochodowym niebędącym własnością gminy, w konsekwencji czego
stosowna uchwała nie została przedłożona organowi stanowiącemu i przez
niego podjęta (przedmiotową uchwałę podjęto w trakcie kontroli prowadzonej
przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Szczecinie – uchwała Nr
XXVIII/825/13 Rady Miasta Szczecin z dnia 18 marca 2013 r. w sprawie
ustalenia stawek za jeden kilometr przebiegu samochodu z tytułu zwrotu
kosztów podróży służbowej radnego). Pomimo nieokreślenia przez organ
stanowiący
przedmiotowej
stawki,
koszty
podróży
służbowych
wykonywanych przez radnych samochodami niebędącymi własnością gminy
rozliczano w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania
zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych,
motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr
27, poz. 271 z późn. zm.). Wystąpienie powyższych nieprawidłowości
stanowi naruszenie przepisów art. 30 ust. 2 pkt 1 w związku z art. 18 ust. 2
pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001
r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz § 5 ust. 3 rozporządzenia Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2000 r. w sprawie
sposobu ustalania należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych
radnych gminy (Dz. U. Nr 66 poz. 800 z późn. zm.), za co odpowiedzialność
ponosi Dyrektor Biura Rady Miasta – str. 203 protokołu kontroli.
8. W 2011 r. Gmina Miasto Szczecin otrzymała dotację w wysokości 12.067,64
zł przeznaczoną na wypłatę zwrotu producentom rolnym podatku
akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystanego do
7
produkcji rolnej. W związku z wykorzystaniem tej dotacji wydano 14 decyzji.
Stwierdzono następujące nieprawidłowości:
a) w 4 przypadkach decyzje wydano od 4 do 8 dni po upływie 30 dni od dnia
złożenia
wniosku
o
zwrot
podatku
(decyzje:
WPiOL/III/MW/3121/4/7/2011,
WPiOL/III/AW/3121/4/3/2011,
WPiOL/III/MW/3121/4/16/11 i WPiOL/III/MW/3121/4/17/11),
b) w 2 przypadkach dokonano naliczenia i wypłaty zwrotu podatku
akcyzowego w nieprawidłowych wysokościach, przyjmując do wyliczeń
faktury potwierdzające zakup oleju napędowego w okresie wcześniejszym
niż 6 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku, w miesiącu złożenia
wniosku lub ujmując faktury dotyczące zakupu paliwa innego niż olej
napędowy, zawyżając w konsekwencji kwoty wypłacone na podstawie
decyzji WPiOL/III/MW/3121/4/17/11 i WPiOL/III/MW/3121/4/14/11)
łącznie o 97,67 zł,
c) kserokopie 68 faktur przyjętych wraz z wnioskami o zwrot akcyzy na
podstawie których wydano decyzje, które potwierdzały zakup oleju
napędowego nie zostały potwierdzone za zgodność z oryginałem (decyzje
WPiOL/III/AW/3121/4/3/2011,
WPiOL/III/AW/3121/4/10/11,
WPiOL/III/AW/3121/4/5/2011 i WPiOL/III/AW/3121/4/11/11),
czym naruszono przepisy art. 5 ust. 4 (przypadek „a”), art. 5 ust. 2, art. 1 i 4
ust. 1 („b”) oraz art. 6 ust. 3 pkt 1 („b” i „c”) ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o
zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego
wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U z 2006 r. Nr 52, poz. 379 z
późn. zm.), za co odpowiedzialność ponosi Inspektor Wydziału Podatków i
Opłat Lokalnych i Zastępca Dyrektora Wydziału, a z tytułu nadzoru Dyrektor
Wydziału – str. 272-276 protokołu kontroli.
9. Stwierdzono nieprawidłowości w zakresie działań windykacyjnych
podejmowanych w 2011 r. w stosunku do podatników zalegających z zapłatą
należnych Gminie podatków – 279 rat na łączną kwotę 184.445,00 zł:
a) upomnienia w sprawie niezapłaconych rat podatków wysyłano z
opóźnieniem – do 5 lat 267 dni po upływie terminu płatności
poszczególnych rat zamiast bezpośrednio po upływie terminu ich zapłaty,
b) we wszystkich przypadkach tytuły wykonawcze wystawiono z
opóźnieniem – do 222 dni po bezskutecznym upływie terminu płatności
określonym w wysłanych upomnieniach,
czym naruszono odpowiednio § 3 ust. 1 i § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych
przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz § 4
ust. 1 i § 13 ust. 2 Procedur windykacyjnych stanowiących załącznik Nr 3 do
zarządzenia Nr 651/10 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 31 grudnia 2010 r.
w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości, a z uwagi na brak
systematycznej kontroli terminowości zapłaty zobowiązań pieniężnych § 2
8
wymienionego rozporządzenia, za co odpowiedzialność ponoszą poszczególni
pracownicy Referatu Księgowości Podatkowej, a z tytułu nadzoru Kierownik
Referatu – str. 36-37 protokołu kontroli.
10. W rocznym sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych Rb27S oraz w rocznym sprawozdaniu z wykonania dochodów podatkowych RbPDP sporządzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego na koniec
2011 r. odpowiednio w dniach 2 marca (korekta) i 20 lutego 2012 r. dane w
zakresie skutków decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie
ustawy Ordynacja podatkowa wykazano niezgodne z treścią dokumentów
źródłowych:
a) w zakresie umorzenia zaległości podatkowych wykazano kwotę 61.479,27
zł zamiast 61.763,27 zł, w tym:
− w podatku rolnym wykazano w kwotę 821,20 zł zamiast 0,00 zł (różnica
821,20 zł),
− w podatku od nieruchomości wykazano kwotę 23.993,14 zł zamiast
47.569,65 zł (różnica 23.576,51 zł),
− w podatku od środków transportowych wykazano kwotę 36.664,93 zł
zamiast 14.193,62 zł (różnica 22.471,31 zł),
b) w zakresie rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności, zwolnienia z
obowiązku pobrania, ograniczenia poboru wykazano kwotę 1.769.028,23 zł
zamiast 582.823,65 zł, w tym:
− w podatku rolnym wykazano w kwotę 1.625,00 zł zamiast 0,00 zł
(różnica 1.625,00 zł),
− w podatku od nieruchomości wykazano kwotę 1.667.395,43 zł zamiast
401.200,43 zł (różnica 1.266.195,00 zł),
− w podatku od środków transportowych wykazano kwotę 100.007,80 zł
zamiast 181.623,22 zł (różnica 81.615,42 zł),
czym naruszono § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz.
103) oraz odpowiednio § 3 ust. 1 pkt 11 lit. a i b Instrukcji sporządzania
sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu
terytorialnego stanowiącej załącznik Nr 39 do wymienionego rozporządzenia,
za co odpowiedzialność ponoszą poszczególni pracownicy merytoryczni (...)1
Wydziału Księgowości, a z tytułu nadzoru Dyrektor Wydziału – str. 56-58
protokołu kontroli.
1
W odpowiedzi na pismo znak WKiAW.S.1710.191.2013.AM Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 6 czerwca
2013 r. treść wystąpienia uległa zmianie w zakresie wskazania osób odpowiedzialnych za wyst ąpienie
nieprawidłowości – pismo znak WK.0913.1101.49.1.K.2012 prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w
Szczecinie z dnia 11 czerwca 2013 r.
9
III. W zakresie gospodarki mieniem oraz zamówień publicznych.
1. W 5 przypadkach spośród 6 poddanych kontroli, dotyczących oddania
nieruchomości w użytkowanie wieczyste w trybie bezprzetargowym, wykaz
nieruchomości poprzedzający zawarcie umowy nie zawierał oznaczenia
nieruchomości według księgi wieczystej (wykazy nr 581/2010, 919/2010,
989/2010 i 3/2011), czym naruszono przepisy art. 35 ust. 2 pkt 1 ustawy z
dnia z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z
2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), za co odpowiedzialność ponosi
Główny Specjalista Wydziału Gospodarki Nieruchomościami, a z tytułu
nadzoru Dyrektor Wydziału – str. 181-182 protokołu kontroli.
2. Na przykładzie 9 przypadków wynajmu lokali użytkowych w trybie
bezprzetargowym stwierdzono, iż w 2011 r. lokale oddawano w najem bez
uprzedniego sporządzenia i podania do publicznej wiadomości wykazu lokali
użytkowych przeznaczonych do wynajęcia w trybie bezprzetargowym, czym
naruszono przepisy art. 35 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 21 sierpnia 1997 r. o
gospodarce nieruchomościami, za co odpowiedzialność ponosi Specjalista
Działu Lokali Użytkowych oraz Dyrektor Zarządu Budynków i Lokali
Komunalnych w Szczecinie, a z tytułu nadzoru Dyrektor Wydziału
Gospodarki Nieruchomościami – str. 184-185 protokołu kontroli.
3. W dniu 28 lutego 2011 r. w trybie przetargu nieograniczonego Zakład Usług
Komunalnych w Szczecinie, wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na roboty budowlane o wartości mniejszej od kwot określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z
późn. zm.), tj. o wartości szacunkowej 2.682.416,88 zł (698.728,02 euro) na
realizację zadania pn. Poszerzenie kwater grzebalnych na Cmentarzu
Centralnym w Szczecinie dz. 11 obręb 2135 – część I. Stwierdzono
następujące nieprawidłowości:
a) pomimo że wybór oferty najkorzystniejszej nastąpił w dniu 4 kwietnia
2011 r. dwóm Wykonawcom, których oferty nie zostały uznane za
najkorzystniejsze wadia zwrócono w dniach 21 i 27 kwietnia 2011 r.
zamiast niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej (odpowiednio
17 i 23 dni po wyborze oferty), czym naruszono przepisy art. 46 ust 1
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych,
b) w dniu 9 lutego 2011 r. pomiędzy Gminą Miasto Szczecin a Zakładem
Usług Komunalnych w Szczecinie zawarto porozumienie Nr WGKiOŚ
99/2011 Nr CR UM 11/0001080/2011 w sprawie realizacji wydatków
majątkowych finansowanych ze środków budżetowych Miasta na 2011 r. Z
treści porozumienia wynika, iż nadzór nad jego realizacją przypisano
Wydziałowi Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu
10
Miasta Szczecin (odpowiedzialnemu również za dokonywanie płatności z
budżetu Miasta na rzecz Zakładu Usług Komunalnych, na podstawie
przedstawionych faktur). Datę ostatecznego rozliczenia wykonywanych
zadań ustalono na dzień 22 grudnia 2011 r. Pomimo iż realizację inwestycji
będącej przedmiotem kontroli zakończono w dniu 28 października 2011 r.
(data spisania końcowego protokołu odbioru/przekazania prac/robót),
Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska nie zobowiązał
Wydziału Księgowości do dokonania jego rozliczenia (uznania konta 080) i
przyjęcia do użytkowania ulepszonego składnika majątkowego (brak
dokumentu OT), czym naruszono przepisy art. 20 ust. 1, art. 24 ust. 1 oraz
art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w
związku z art. 16d ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku
dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn.
zm.), zasady prowadzenia ewidencji księgowej określone w Planie kont dla
jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych
stanowiącym załącznik Nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5
lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów
kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych,
państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz. U. Nr 128, poz. 861 z późn. zm.) oraz § 11.1 pkt 8 załącznika Nr 7 do
zarządzenia Nr 651/10 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 31 grudnia 2010
r. w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości i § 2 ust. 6 wymienionego
porozumienia,
za co odpowiedzialność ponoszą odpowiednio Dyrektor Zakładu Usług
Komunalnych i Dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony
Środowiska – str. 234-237 i 242-243 protokołu kontroli.
4. W dniu 9 grudnia 2010 r. Międzyszkolny Ośrodek Sportowy Euroregionalne
Centrum Edukacji Wodnej i Żeglarskiej w Szczecinie w trybie przetargu
nieograniczonego wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na dostawy o wartości mniejszej od kwot określonych w
przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych, tj. o łącznej wartości szacunkowej
773.268,41 zł (201.424,44 euro) na realizację zadania (zakupów
inwestycyjnych) złożonego z 4 części: Dostawa jachtu turystycznego
kabinowego do szkolenia młodzieży, Dostawa kajaków wraz z przyczepą do
ich transportu, Dostawa desek windsurfingowych typu RS: X oraz Dostawa
jachtu regatowego klasy Laser Radial. Stwierdzono następujące
nieprawidłowości:
a) ogłoszenie o zamówieniu na dostawy z dnia 9 grudnia 2010 r. oraz
ogłoszenie o zmianie ogłoszenia z dnia 16 grudnia 2010 r. nie zostały
11
opublikowane na stronie internetowej Zamawiającego, czym naruszono
przepisy art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych,
b) w protokole postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie
zamieszczono informacji o miejscu składania ofert i dacie zawarcia umów
w sprawie zamówienia publicznego, czym naruszono § 3 pkt 1 w związku z
§ 2 pkt 8 i 22 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16
października 2008 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego (Dz. U. Nr 188, poz. 1154),
c) wybór najkorzystniejszych ofert nastąpił w dniu 20 grudnia 2010 r., a w
dniu 23 grudnia 2010 r. Zamawiający zawiadomił o dokonanym wyborze
jedynie wykonawców, którzy złożyli oferty najkorzystniejsze (4) zamiast
wszystkich wykonawców, którzy złożyli oferty (10); w treści wysłanych
pocztą elektroniczną zawiadomień pominięto szereg wymaganych
informacji i zawarto jedynie informację o tym, że oferta danego
wykonawcy została wybrana oraz informację o przybliżonym terminie i
warunkach podpisania umowy, czym naruszono przepisy art. 92 ust. 1
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych,
d) ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zostało opublikowane w Biuletynie
Zamówień Publicznych w dniu 21 grudnia 2010 r., tj. niezwłocznie po
wyborze najkorzystniejszych ofert (20 grudnia 2010 r.) zamiast
niezwłocznie po zawarciu umów w sprawie zamówienia publicznego (29
grudnia 2010 r.), czym naruszono przepisy art. 95 ust. 1 wymienionej
powyżej ustawy,
za co odpowiedzialność ponosi Przewodniczący Komisji Przetargowej, a z
tytułu nadzoru Dyrektor Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego
Euroregionalne Centrum Edukacji Wodnej i Żeglarskiej – str. 247, 249, 252253 protokołu kontroli.
W celu wyeliminowania stwierdzonych w toku kontroli nieprawidłowości i
uchybień konieczne jest bezwzględne przestrzeganie wszystkich norm prawnych
ze szczególnym zwróceniem uwagi na następujące kwestie:
I. W zakresie rachunkowości.
1. Przestrzegania ustawy o rachunkowości w zakresie wymogu terminowego
ujmowania w księgach rachunkowych operacji gospodarczych skutkujących
zmianą w stanie i wartości środków trwałych oraz ujmowania operacji
gotówkowych w tym dniu, w którym zostały one dokonane – w szczególności
we właściwych okresach sprawozdawczych, rzetelnie i na bieżąco.
12
II. W zakresie spraw budżetowych, finansowych oraz sprawozdawczości.
1. Przestrzegania ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach
lokalnych, ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy Ordynacja
podatkowa odpowiednio w zakresie wymogu:
a) właściwego ustalania podstawy opodatkowania podatkiem rolnym i
podatkiem od nieruchomości oraz prawidłowego wymiaru należnych
podatków – z uwzględnieniem danych zawartych w składanych przez
podatników informacjach i deklaracjach podatkowych, danych zawartych w
przedłożonych dokumentach oraz danych zawartych w ewidencji gruntów i
budynków,
b) właściwego i rzetelnego weryfikowania danych i dokumentów stanowiących
podstawę do wymiaru należnych podatków; podejmowania przez organ
podatkowy w uzasadnionych (budzących wątpliwość) przypadkach czynności
sprawdzających i działań zmierzających do ustalenia stanu faktycznego.
2. Przestrzegania treści uchwały organu stanowiącego dotyczącej opłaty targowej
w zakresie wymogu wyegzekwowania od inkasenta pobierania opłaty w
prawidłowych wysokościach – z uwzględnieniem właściwego ustalania
powierzchni stanowiącej podstawę do jej naliczania.
3. Przestrzegania ustawy o gospodarce nieruchomościami i ustaleń zawartych w
treści uchwały organu stanowiącego w zakresie wymogu podejmowania
czynności zmierzających do ustalenia opłat adiacenckich należnych Gminie z
tytułu wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń
infrastruktury technicznej oraz wydawania w uzasadnionych przypadkach
decyzji określających wysokość tej opłaty – mając na uwadze możliwość
upływu trzyletniego terminu przeznaczonego na wydanie decyzji i ewentualną
utratę możliwości jej wymierzenia.
4. Przestrzegania ustawy o drogach publicznych oraz ustawy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji, rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji
i
uregulowań
wewnętrznych
dotyczących
procedur
windykacyjnych w zakresie wymogu egzekucji (w przypadku braku wpłaty
przez zobowiązanego) opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz naliczania i
egzekucji odsetek należnych w przypadku nieterminowego wniesienia tej
opłaty.
5. Przestrzegania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi w zakresie wymogu naliczania opłat za wydanie zezwolenia na
sprzedaż napojów alkoholowych proporcjonalnie do okresu jego ważności w
przeliczeniu na ilości dni.
13
6. Przestrzegania rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowej
klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych w zakresie wymogu stosowania
prawidłowej klasyfikacji wydatków.
7. Przestrzegania ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju
napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej w zakresie wymogu
wydawania decyzji w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku o zwrot podatku,
przyjmowania do wyliczenia zwrotu wyłącznie faktur potwierdzających zakup
oleju napędowego w okresie 6 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia
wniosku i potwierdzenia kopii faktur dokumentujących zakup oleju napędowego
za zgodność z oryginałem.
8. Przestrzegania przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji w zakresie wymogu wysyłania upomnień w sprawie
niezapłaconych rat podatku podatnikom, którzy nie wywiązali się z obowiązku
ich zapłaty bezpośrednio po upływie terminu płatności oraz wystawiania
tytułów wykonawczych podatnikom, którzy pomimo dostarczenia im upomnień
nie uregulowali zobowiązań z tytułu zaległości podatkowych we wskazanych w
upomnieniach terminach – w sposób zapewniający systematyczną kontrolę
terminowości zapłaty i zmierzający do wyegzekwowania przysługujących
Gminie należności pieniężnych.
9. Przestrzegania rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozdawczości
budżetowej w zakresie prawidłowego wykazywania w sprawozdaniach Rb-PDP
i Rb-27S skutków finansowych decyzji wydanych przez organ podatkowy na
podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa w zakresie umorzenia zaległości
podatkowych oraz rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności, zwolnienia
z obowiązku pobrania, ograniczenia poboru.
Wskazane jest podjęcie działań zmierzających do sporządzenia i przekazania
Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Szczecinie sprawozdań zawierających
właściwe dane.
III. W zakresie gospodarki mieniem oraz zamówień publicznych.
1. Przestrzegania ustawy o gospodarce nieruchomościami w zakresie wymogu
wskazywania w wykazach nieruchomości przeznaczonych do oddania w
użytkowanie wieczyste w trybie bezprzetargowym oznaczenia nieruchomości
według księgi wieczystej oraz sporządzania i podawania do publicznej
wiadomości wykazu lokali użytkowych przeznaczonych do oddania w najem w
trybie bezprzetargowym.
14
2. Przestrzegania ustawy Prawo zamówień publicznych w zakresie wymogu:
a) zwracania przez Zamawiającego wadium wykonawcom, których oferty nie
zostały uznane za najkorzystniejsze niezwłocznie po wyborze oferty
najkorzystniejszej,
b)publikowania na stronie internetowej Zamawiającego ogłoszenia o
zamówieniu oraz ogłoszenia o zmianie ogłoszenia o zamówieniu,
c) publikowania przez Zamawiającego w Biuletynie Zamówień Publicznych
ogłoszenia o udzieleniu zamówienia publicznego niezwłocznie po zawarciu
umowy w sprawie zamówienia publicznego,
d)zawiadamiania przez Zamawiającego wszystkich spośród wykonawców,
którzy złożyli oferty w postępowaniu o udzieleniu zamówienia publicznego o
wyborze najkorzystniejszej oferty i zamieszczania w treści przedmiotowego
zawiadomienia wszystkich spośród wymaganych informacji.
3. Przestrzegania rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie protokołu
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w zakresie wymogu
zamieszczania przez Zamawiającego w protokole wszystkich spośród
wymaganych informacji, w szczególności informacji o miejscu składania ofert i
dacie zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego.
4. Przestrzegania ustawy o rachunkowości, rozporządzenia Ministra Finansów w
sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz
państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej oraz uregulowań i ustaleń wewnętrznych w zakresie
wymogu ujmowania w ewidencji księgowej zmian w stanie i wartości środków
trwałych będących rezultatem inwestycji.
Wyrażam przekonanie, że przeprowadzone czynności kontrolne oraz
powyższe wnioski przyczynią się do poprawy gospodarowania środkami
publicznymi.
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 3 i 4 ustawy o regionalnych izbach
obrachunkowych przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Kolegium
Izby, za moim pośrednictwem, zastrzeżeń do wniosków pokontrolnych,
dotyczących zarzutów naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub
niewłaściwe zastosowanie w niniejszym wystąpieniu w terminie 14 dni od daty
otrzymania tego wystąpienia.
Stosownie do przepisów art. 9 ust. 3 ustawy o regionalnych izbach
obrachunkowych proszę o powiadomienie Regionalnej Izby Obrachunkowej w
15
Szczecinie, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego pisma o sposobie
wykonania wniosków pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania.
Prezes
Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Szczecinie
mgr Bogusław Staszewski
Do wiadomości:
Pan Jan Stopyra
Przewodniczący
Rady Miasta Szczecin
16