Biologia

Wojewódzki Konkurs Biologiczny dla gimnazjów województwa warmińsko-mazurskiego
rok szkolny 2014/2015
etap wojewódzki
KLUCZ ODPOWIEDZI I PUNKTOWANIA ZADAŃ
Zadanie
Odpowiedź
1
a
2
b
3
b
4
b
5
c
6
a
Zadania: 1-15
7
8
c
d
9
b
10
b
11
c
12
d
13
d
14
b
15
b
24
b
25
b
26
a
27
d
28
a
29
b
30
c
Zadania: 16-30
Zadanie
Odpowiedź
16
d
17
c
18
a
19
d
20
b
21
a
22
d
23
b
Zadania 31-49
Numer
zadania
31
32
Poprawna odpowiedź
1–C
2–D
3–E
4-A
Α) Strzałki wskazują (od góry): część sitowa, miazga, część
naczyniowa, miękisz (tk. wzmacniająca)
Β) W zdaniach kolejno: otwarta, dwuliściennej, twórczej,
grubość
Punktacja
0 – 2 pkt.
Zasady przyznawania punktów
Przyznaje się wyłącznie całe punkty!
•
•
0 – 2 pkt.
Za wszystkie poprawnie przyporządkowane
właściwości wody – 2 pkt.
Za trzy – 1 pkt.
• Za pełną poprawną odpowiedź – 2 pkt.
Poprawny opis rysunku – 1 pkt.
Poprawne uzupełnienia zdań – 1pkt.
33
34.
Α) Mikoryza
Β) Otrzymują produkty fotosyntezy / zw. organiczne
FOTOSYNTEZA – pobieranie dwutlenku węgla i wydalenie tlenu
do atmosfery
WYMIANA GAZOWA – pobieranie tlenu i wydalenie dwutlenku
węgla
TRANSPIRACJA – usuwanie nadmiaru wody z rośliny przez
otwarte szparki
35
0 – 2 pkt.
0 - 3 pkt.
0 – 2 pkt.
•
•
Za pełną odpowiedź A – 1pkt.
Za pełna odpowiedź B – 1 pkt.
0 – 2 pkt.
•
Za wszystkie poprawnie wypełnione wiersze tabeli
– 2 pkt.
Za 6 poprawnie wypełnionych elementów – 1 pkt.
A) Podobieństwo: Pająk i kosarz ma ciało zbudowane z
głowotułowia i odwłoka/ mają cztery pary odnóży krocznych
Różnica: U pająków odwłok i głowotułów są wyraźnie
wyodrębnione, a u kosarzy trudno je odróżnić (zwarta
budowa ciała).
B) Pająki budują sieci, w które łapią ofiarę, a kosarze nie.
36
Nazwa gatunkowa
Grupa systematyczna/
ekologiczna
A
płonnik pospolity
mszaki
B
widłak goździsty
paprotniki
C
pióropusznik strusi
paprotniki
D
brodaczka
zwyczajna
grzyby porostowe
• Za nazwę – 1 pkt.
Za określenie korzyści – 1 pkt.
Za każdą poprawnie określoną rolę aparatów
szparkowych – 1 pkt.
•
37
38
α. Błony płodowe:
A – owodnia; B – omocznia; C – kosmówka; D – pęcherzyk
żółtkowy.
β. Rola pęcherzyka żółtkowego: Gromadzi materiał zapasowy
dla zarodka.
Lp
Ośrodek nerwowy
lokalizacja
1
wzroku
płat potyliczny
2
równowagi
móżdżek
3
czucia
płat ciemieniowy
4
koordynacji ruchów
płat czołowy
5
słuchu
płat skroniowy
39
0 – 2 pkt.
•
•
Za poprawne nazwanie wszystkich błon – 1 pkt.
Za podanie roli pęcherzyka żółtkowego – 1 pkt.
0 - 2 pkt.
•
Za podanie lokalizacji wszystkich ośrodków
nerwowych mózgowia – 2 pkt.
Za podanie 3-4 lokalizacji – 1 pkt.
0 – 2 pkt.
•
•
Za wybór krzywej B – 1 pkt.
Za poprawne uzasadnienie – 1 pkt.
0 – 2 pkt.
•
•
Za wszystkie poprawne oceny – 2 pkt.
Za 3 poprawne oceny – 1 pkt.
Dla człowieka właściwa jest krzywa B, ponieważ człowiek jest
organizmem stałocieplnym. Jego temperatura jest stała,
niezależnie od temperatury otoczenia.
40
Ocena poprawności informacji dotyczących układu
szkieletowego człowieka. Kolejno: F, F, P, P.
0 – 3 pkt.
•
•
•
Cała tabela wypełniona poprawnie – 3 pkt.
6 elementów wypełnionych poprawnie – 2 pkt.
Przynajmniej jeden wiersz wypełniony poprawnie
– 1 pkt.
A, B, C – podwzgórze, przysadka mózgowa, szyszynka.
D, E – tarczyca, przytarczyce
F – grasica
G – nadnercza
H – trzustka
I - jądra
0 – 2 pkt.
•
•
Poprawnie przyporządkowane wszystkie nazwy
gruczołów do liter – 2 pkt.
1-2 błędy – 1 pkt.
43
1. Rysunki przedstawiają kolejne fazy mitozy.
2. Warunkiem rozpoczęcia tego typu podziału jest podwojenie
DNA .
3. Komórki oznaczone literami F, G znajdują się w fazie
podziału zwaną telofazą.
4. Liczba chromosomów w każdym nowopowstałym jądrze
komórek potomnych jest identyczna jak przed podziałem.
0 – 2 pkt.
•
•
Za cztery poprawnie uzupełnione zdania – 2 pkt.
Za trzy poprawne odpowiedzi – 1 pkt.
44
Ocena prawdziwości informacji z dziedziny genetyki - kolejno:
F; P; F; P
Wyjaśnienie 1: Allel determinujący chorobę jest położony na
chromosomie płciowym, ponieważ chorują wyłącznie mężczyźni,
a chory ojciec ma zdrowe córki, nosicielki allelu.
Wyjaśnienie 2: Gen jest recesywny, bo choruje mała liczba
osób/ ponieważ chory ojciec ma zdrowe córki/ nie ujawnia się w
pierwszym pokoleniu
0 -2 pkt.
•
•
•
Za wszystkie poprawne oceny – 2 pkt.
Za 3 poprawne oceny – 1 pkt.
Za dwie poprawne odpowiedzi z wyczerpującym
wyjaśnieniem – 2 pkt.
Za niepełną poprawną odpowiedź – 1 pkt.
Enzym
Krzywa
(A/B/C)
pH
Odcinek
środowiska przewodu
pokarmowego
I
amylaza ślinowa
B
obojętne
jama ustna
II
pepsyna
A
kwaśne
żołądek
C
zasadowe
dwunastnica
41
III chymotrypsyna
42
45.
0 – 2 pkt.
•
46
47
48
49
1. Pierwotną przyczyną „znikania” stawu było stopniowe
dostarczanie do stawy piasku i szlamu (przez deszcz i
strumienie), co doprowadziło do zmniejszenia przestrzeni
wodnej.
2. Czynnikiem decydującym o zasiedlaniu terenu przez
określone zespoły roślin było pierwszeństwo każdej grupy
roślin, różnej dla różnych stopni wilgotności gruntu.
3. Opisany ciąg zdarzeń ekologicznych nosi nazwę sukcesji
wtórnej.
Nazwy gatunkowe roślin:
A – przylaszczka pospolita/przylaszczka
B – konwalia majowa
C – rosiczka okrągłolistna
Numery i nazwy ptaków:
9 – jastrząb
8 – kos
11 – dzięcioł duży
Nazwy gatunkowe zwierząt:
A – rusałka ceik
B – wonnica piżmówka
C – padalec zwyczajny/padalec
D – borsuk
E – kozica
F - popielica
Wymagane są nazwy zgodne z podaną listą gatunków.
0 - 3 pkt.
•
Za każde poprawne dokończenie zdania – 1 pkt.
0 - 3 pkt.
•
Za każdą poprawną nazwę rośliny – 1 pkt.
0 - 3 pkt.
•
Za każdą poprawną nazwę ptaka wraz ze
wskazaniem cyfry – 1 pkt.
0 - 6 pkt.
•
Za każdą poprawną nazwę zwierzęcia – 1 pkt.
W każdej sytuacji, kiedy następna część odpowiedzi przeczy poprzedniej, lub jest nielogiczna, albo też nie jest kompletna (np. uczeń nie porównuje
cech u pająka i kosarza, a jedynie podaje cechę jednego z nich) następuje utrata punktów.
75% =57,75 pkt. ~ 58 pkt. - Laureat
50%= 38,5 pkt. ~39 pkt - Finalista
Suma=77