BIULETYN INFORMACYJNY dot. rynku Egiptu Nr 3/2012

Wydzial Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kairze
Publikacja własna
BIULETYN INFORMACYJNY
dot. rynku Egiptu
Nr 3/2012
Spis treści:
1. Rozwój mieszkalnictwa w Egipcie priorytetem
2. Pokrycie popytu rynku egipskiego na gaz
3. Branża produkcji chemicznej w Egipcie po 2011 roku
4. Opieka zdrowotna w Egipcie po 2011 roku
5. Egipska branża hodowli bydła, drobiu i ryb
6. Międzynarodowa pomoc dla Egiptu po rewolucji 2011 roku
7. Metkowanie towarów w eksporcie do Egiptu
8. Przewozy drogowe w eksporcie towarowym do Egiptu
9. Świadectwo zdrowia w eksporcie bydła do Egiptu
10.Działalność WPHI w Kairze
Opracował: Tomasz Przygoda, I-szy Sekretarz
1
Rozwój mieszkalnictwa w Egipcie priorytetem
Od wielu lat jednym z największych wyzwań w Egipcie jest zapewnienie
mieszkań dla rosnącej generacji ludzi młodych. Niedostatek godnych warunków
mieszkaniowych dla grup społecznych o niskich i średnich dochodach jest uznawany za
jeden z powodów rewolucji z 2011 roku. Nowy rząd Egiptu powołany przez prezydenta
Mohameda Mursi’ego zamierza przyjąć rozwój mieszkalnictwa jako priorytet polityki
gospodarczej.
Szacunkowe wielkości brakujących mieszkań są różne, niemniej zgodne co do
tego, że ich liczba mieści się w przedziale 1 mln - 1,5 mln. Wg oceny branży
deweloperskiej w Egipcie zapotrzebowanie na mieszkania zwiększa się o ok. 300 tys.
rocznie.1
Populacja Egiptu, największa wśród państw arabskich, wg danych Banku
Światowego rośnie w tempie 1,5% rocznie. Prawie 40% społeczeństwa egipskiego ma
mniej niż 18 lat, powodując stabilność popytu na mieszkania w długim okresie czasu.
Także liczba małżeństw, w 2011 roku w liczbie 860 tys., stanowiąc wskaźnik dla
szacowania zapotrzebowania na mieszkania, kreuje obiecującą perspektywę dla rozwoju
mieszkalnictwa w nadchodzących latach w Egipcie. Dane te pozwalają kreować
korzystną długoterminową prognozę, zwiększając jednocześnie presję na szybkie
wprowadzenie
krótkoterminowych
rozwiązań
powstrzymujących
nielegalne
budownictwo.
W ostatnich latach w Egipcie zmniejszył się popyt na mieszkania luksusowe,
których podaż znacząco przewyższyła popyt, a firmy budowlane skierowały uwagę na
grupy społeczne o niskich i średnich dochodach, wobec których realizować mogą
mniejszy zysk lecz stabilną sprzedaż mieszkań. W tym segmencie dochodów popyt
rosnący o 300 tys. mieszkań rocznie powoduje konieczność podjęcia przez rząd wspólnie
z sektorem prywatnym programu dla rozwoju mieszkalnictwa i pokrycia
zapotrzebowania. Budownictwo luksusowych mieszkań pozostaje lukratywnym
biznesem, ale obsługuje zaledwie 3% społeczeństwa. Porównywalne zyski mogą być
realizowane w mieszkalnictwie standardowym socjalnym przy założeniu realizacji
projektów o dużej skali.
Brak mieszkań w Egipcie jest sprawą palącą jak zawsze, lecz powołanie nowego
rządu i bardziej optymistyczne nastroje sprawiają, że deweloperzy spodziewają się w
1
Egypt Economic Update – Housing a priority, OBG - October 2012
2
średnim okresie czasu rozwoju mieszkalnictwa socjalnego stymulowanego popytem,
który uległ wyhamowaniu warunkami rewolucji 2011 roku. Wiele projektów bieżących i
przyszłych w mieszkalnictwie zostało wstrzymanych w związku z oczekiwaniem na
nowy rząd i zatwierdzenie zmian prawnych. Rok bieżący ma być przełomowy dla
budownictwa mieszkaniowego, a w 2013 roku spodziewany jest boom w
mieszkalnictwie, któremu mają sprzyjać nowe regulacje i zmniejszenie obciążenia
podatkowego dla działalności gospodarczej.
Deweloperzy budowlani spodziewają się także rozwoju rynku hipotecznego,
który był wstrzymywany wieloma czynnikami – w tym głównie niskim poziomem
dochodów, brakiem bezpiecznych tytułów własności, brakiem wiedzy rynkowej
kupujących, dużym udziałem w rynku mieszkań zbudowanych nieformalnie w efekcie
nie akceptowanych jako zabezpieczenie kredytu.
Dotychczas większość mieszkań socjalnych była budowana przez rząd egipski,
który będzie kontynuował rozwój taniego mieszkalnictwa w przewidywalnej przyszłości.
Ministerstwo Mieszkalnictwa Egiptu planuje zbudować 1 mln mieszkań w 22 miastach w
okresie 5 lat, a poprzednio sprawujący władzę rząd tymczasowy i Najwyższe Dowództwo
Sił Zbrojnych przeznaczyło na budownictwo socjalne 2 mld EGP /327 mln dol. USA/
oraz tereny w Helwan na południe od Kairu. Rząd egipski oferuje także ułatwienia
finansowe dla deweloperów prywatnych podejmujących realizację projektów
mieszkalnictwa socjalnego. Zaangażowanie nowego rządu i zainteresowanie firm
deweloperskich projektami budownictwa socjalnego prognozują w okresie 5 lat realny
rozwój mieszkalnictwa w Egipcie.
Pokrycie popytu rynku egipskiego na gaz
Egipt dysponuje znaczącymi zasobami naturalnymi, w tym także rezerwami gazu
naturalnego i plasuje się w pierwszej trójce państw – największych producentów gazu w
Afryce. Rosnące zapotrzebowanie rynku krajowego na gaz wywiera presję na
producentów zmuszając do analizy wzorca konsumpcji gazu, a nowe odkrycia i doraźny
import gazu przyczyniają się do rozładowania bieżących stanów napięć i obaw
rynkowych w Egipcie.
Niemiecka firma branży energetycznej RWE ogłosiła 8 października br. o
odkryciu złóż gazu na obszarze Disouq w delcie Nilu, będącego wg firmy kontynuacją
odkrycia na polu South Sidi Ghazy-1x ogłoszonego w sierpniu 2012 r. Egipski oddział
3
firmy RWE Dea Egypt zamierza rozpocząć wydobycie gazu z odkrytych źródeł w 2013
roku w ramach koncesji udzielonej w 2004 roku.
W sierpniu 2012 roku firma BP Egypt, egipski oddział British Petroleum,
powiadomił o odkryciu złóż gazu w Taurt North i Seth South w ramach koncensji North
El Burg Offshore w rejonie delty Nilu. Jest to piąte odkrycie gazu w ramach tej koncesji
przez koncern BP planujący włączenie odkrytych złóż gazu do istniejącej infratsruktury.
Koncesja North El Borg przyznana w 2005 roku obejmuje poszukiwania offshore na
głębokości 60 do 100 metrów w ramach joint-venture z egipską firmą International
Egyptian Oil Company, będącą oddziałem włoskiego koncernu rządowego ENI.
Brytyjski koncern BP jest wiodącym inwestorem także w projekcie West Nile Delta
realizowanym w ramach joint-venture z RWE Dea. W ocenie BP projekt wartości ok. 15
mld dol. USA może zwiększyć o ok. 22% wydobycie gazu w Egipcie.
Firma Egyptian Natural Gas Holding Company /EGAS/, rządowy regulator rynku
gazu, ogłosiła w czerwcu 2012 roku przetargi na 15 koncesji poszukiwawczych gazu w
Zatoce Sueskiej /w tym 2 offshore/, na Pustyni Zachodniej, na Pustyni Wschodniej i na
Synaju. Przetargi zamknięte zostaną 14 listopada br. wraz z ogłoszeniem rezultatów
rundy przetargowej otwartej we wrześniu 2011 roku.
Egipt eksportuje LNG na rynki Europy, USA i Płd. Korei oraz gazociągiem na
rynki państw sąsiednich i Jordanii w warunkach rosnącego popytu wewnętrznego
wynikającego ze wzrostu populacji oraz rozwoju działalności produkcyjnej, powodując
zwiększoną presję na podaż gazu.
W ostatnich latach, mimo kontynuacji odkryć złóż gazu, w Egipcie jego
wydobycie zmniejszyło się, powodując spadek stosunku rezerw do wydobycia gazu oraz
wzrost znaczenia nowych odkryć. Wg danych EGAS produkcja gazu naturalnego w 2011
roku w Egipcie wyniosła 2,17 tryliona stóp sześciennych /tcf/, co stanowi spadek o 0,1%
w stosunku do wydobycia w 2010 roku. Rezerwy gazu naturalnego na koniec roku
finansowego 2010/11 wyniosły 77,46 tcf i były mniejsze niż w okresie poprzednim /78,1
tcf w roku finansowym 2009/10/. Jednocześnie konsumpcja gazu przez rynek krajowy w
2011 roku wzrosła o 1,75 tcf, tj o 10% w stosunku do roku wcześniejszego.2
Dyskusja nt. bilansu eksportu i konsumpcji krajowej w sektorze gazu w Egipcie
wskazuje, że w najbliższej przyszłości popyt wewnętrzny nie zostanie pokryty w całości
podażą ze źródeł krajowych mimo rządowego planu wzrostu wydobycia gazu o 5% - 6%
rocznie. W tej sytuacji egipski minister ropy i zasobów naturalnych przebywał we
wrześniu br. w Katarze w celu negocjacji kontraktu na dostawę do Egiptu 400 - 500 mln
stóp sześciennych LNG dziennie. Zapowiadana jest budowa infrastruktury zdolnej do
odbioru LNG z Kataru z przeznaczeniem dla działalności produkcyjnej i zakładów
petrochemicznych. Działania te wskazują na poprawność relacji Egiptu z Katarem
służących dywersyfikacji zaopatrzenia rynku w gaz, niemniej podkreślana jest
konieczność w długim okresie czasu ograniczenia ilości gazu przeznaczonego przez
Egipt na eksport.
2
Egypt Economic Update – Meeting rising gas demand, OBG – October 2012
4
Branża produkcji chemicznej w Egipcie po 2011 roku
Branża produkcji chemicznej w Egipcie była elastyczna wobec niepokojów
rewolucyjnych w 2011 roku. Podstawowe działy branży chemicznej – produkcja
nawozów sztucznych i petrochemiczna – wykazały się stabilną sytuacją. Branża
produkcji chemicznej obejmuje wytwarzanie różnych produktów – detergentów, tworzyw
sztucznych, papieru, nawozów sztucznych, farb i szkła. Struktura branży chemicznej w
Egipcie przedstawiona jest w tabeli niżej – na podstawie danych Industrial Development
Authority /grudzień 2011 roku/.
produkty chemiczne3
tworzywa sztuczne
papier i tektura
detergenty
farby
guma
liczba
przedsiębiorstw
721
1.633
198
388
436
118
wartość produkcji
/w mld dol. USA/
10,5
3,6
2,6
1,5
1,5
0,41
wartość inwestycji
/w mld dol. USA/
12,7
2,3
2,7
0,71
0,71
0,12
liczba
osób
zatrudnionych
142.018
66.640
72.738
16.440
13.133
4.697
Eksport w 2011 roku branży chemicznej Egiptu miał wartość 4,6 mld dol. USA
przy 18% rocznym tempie wzrostu. Główne rynki eksportowe chemikaliów egipskich to
Francja, Turcja i Stany Zjednoczone Am. Płn. Główne produkty eksportowane to baterie
alkaliczne /19%/, nawozy sztuczne /18%/ i wyroby z tworzyw sztucznych /16%/. Saldo
bilansu wymiany handlowej Egiptu produktami branży chemicznej jest od wielu lat
ujemne i w 2011 roku osiągnęło wartość 3,5 mld dol. USA; egipski import produktów
chemicznych w 2011 roku wyniósł 8,1 mld dol. USA.
Produkcja nawozów sztucznych w Egipcie w 2011 roku osiągnęła blisko 14 mln
ton, z czego 9 mln ton zostało przeznaczone na rynek krajowy. Nawozy sztuczne są
produkowane przez 10 przedsiębiorstw, z których 4 główne wytwarzają prawie 75%
produkcji nawozów. Główni producenci nawozów sztucznych w Egipcie to /w nawiasach
podano udziały w rynku sprzedanych nawozów/ należąca do ORASCOM firma Egyptian
Fertilizer Company /30%/, Helwan Fertilizer Company /15%/, Alexandria Fertilizer
Company /15%/, oraz Misr Fertilizer Product Company /14%/.
Produkcja nawozów azotowych w roku finansowym 2010/11 w Egipcie wyniosła
12 mln ton, wzrastając od roku 2007/08 w tempie 3,3% rocznie /CAGR/. Nawozy
3
produkty różne - nawozy sztuczne, pestycydy, szkło, gazy przemysłowe, wyroby kwasowe i zasadowe
5
azotowe mają ok. 90% udział w rynku nawozów sztucznych; są wytwarzane w 96%
przez firmy prywatne i w większości konsumowane przez rynek krajowy. Produkcja
nawozów azotowych jest zależna od głównego czynnika ich produkcji, gazu naturalnego.
Zapowiadane intencje rządu podniesienia cen gazu powodują niepokój producentów
branży, niemniej większość z nich funkcjonuje na bazie stałych kontraktów dostaw gazu i
ew. podwyższenie cen gazu nie będzie miało wpływu na produkcję nawozów w krótkim
okresie czasu.
Egipt należy do światowych liderów produkcji nawozów fosforowych na bazie
fosfatów, których rezerwy w Egipcie szacowane są na 900 mln ton. Produkcja nawozów
fosforowych rozwijała się od roku 2008 w tempie 3,4% rocznie /CAGR/, osiągając 1,46
mln ton w roku finansowym 2010/11 /udział firm prywatnych wyniósł 912 tys. ton/.
Zapotrzebowanie rynku egipskiego na nawozy sztuczne wynosi 8 mln ton
rocznie, w tym 10% na nawozy fosforowe. Rząd Egiptu podejmuje działania na rzecz
rozwoju produkcji nawozów sztucznych mając na uwadze potrzeby rozwojowe rolnictwa.
W czerwcu 2011 roku administracja rządowa powiadomiła o planie budowy zakładu
produkcyjnego w Ras Sidr /na zachodnim Synaju/. Zdolność wytwórcza fabryki w ilości
2 mln ton rocznie ma być dystrybuowana wśród małych farm egipskich po cenach
subsydiowanych z budżetu państwa. Budowa fabryki ma kosztować ok. 200 mln dol.
USA. Inwestycje w branży chemicznej Egiptu obejmują także fabrykę amoniaku i
mocznika o mocy wytwórczej 1.090 ton dziennie /inwestycja 775 mln dol. USA/. Delta
Company for Fertilizers planuje fabrykę o zdolności produkcyjnej amoniaku 1.090 ton
dziennie, kwasu azotowego 635 ton dziennie, mocznika 2.130 ton dziennie /inwestycja
600 mln dol. USA/. ORASCOM Construction Industries planuje fabrykę nawozów
azotowych o mocy 3 mln ton rocznie /inwestycja 3 mld dol. USA/.4
Branża produkcji nawozów sztucznych w Egipcie jest poddana ścisłej regulacji
przez państwo w celu zapewnienia małym farmom dostępu do nawozów sztucznych po
cenach subsydiowanych. Dystrybucja nawozów sztucznych w Egipcie jest subsydiowana
kwotą 225 mln dol. USA z budżetu Egiptu rocznie.
Produkcja petrochemiczna w Egipcie doznała znacznego rozwoju w okresie
ostatniej dekady - przewidywana jest kontynuacja tej tendencji rozwojowej. W latach
2003 – 2009 produkcja petrochemiczna wzrosła o 45%, osiągając wartość 3 mld dol.
USA. Rozwój branży petrochemicznej jest rezultatem realizacji 20-letniego planu rządu
Egiptu zwiększenia zdolności produkcyjnej branży do 15 mln ton rocznie do 2022 roku.
Wartość projektu inwestycyjnego w egipskiej branży petrochemicznej wynosi 10 mld
dol. USA. W ramach planu zbudowanych ma być 14 zakładów petrochemicznych oraz 50
linii produkcyjnych i 3 działy olefin. Branża petrochemiczna liczy 16 joint-ventures oraz
3 firmy w wolnych strefach ekonomicznych, produkujące różne wyroby petrochemiczne
z 46% udziałem polyethylenu. Przewiduje się wzrost do 15 mld dol. USA wartości
eksportu branży petrochemicznej Egiptu, kierowanego głównie na rynek Europy, który
przyjął w 2011 roku ok. dwie trzecie eksportu egipskiej branży petrochemicznej.
4
Egypt – Economic Profile, ACCE – April 2012
6
Opieka zdrowotna w Egipcie po 2011 roku
Branża opieki zdrowtnej w 2011 roku osiągnęła wartość 6,3% GDP w Egipcie.
Przewiduje się, że całkowite wydatki na egipską opiekę zdrowotną w 2012 roku wyniosą
ok. 16,6 mld dol. USA, powodując średnioroczne tempo wzrostu na poziomie 16%
/Compound Annual Growth Rate/ w okresie od 2006 roku. Wydatki indywidualne
konsumentów na opiekę zdrowia w okresie od 2006 roku wzrosły w średniorocznym
tempie 12,6% /CAGR/ - ich wartość w 2012 roku wg szacunku ma wynieść 7,1 mld dol.
USA.5
Wg danych Banku Światowego długość życia w Egipcie zwiększyła się z 69 lat w
2000 roku do 73 lat w 2009 roku. Finansowane ze środków zagranicznych programy
szczepień ochronnych przeznaczone dla obszarów wiejskich w Egipcie, posiadających
ograniczony dostęp do właściwej jakości usług opieki zdrowotnej, spowodowały
znaczący wzrost stopnia immunizacji. Większość chorób zakaźnych jest obecnie
kontrolowana. Liczba zachorowań na gruźlicę w Egipcie systematycznie zmniejsza się
/do 18 na 100 tys. mieszkańców w 2010 roku/, a w 2007 roku WHO ogłosiła Egipt
krajem wolnym od choroby Heinego-Medina. Liczba chorób związanych z biegunką
zmniejszyła się w konsekwencji rządowych działań na rzecz poprawy oczyszczania wód.
Wśród chorób zakaźnych w Egipcie żółtaczka typu C stanowi największe zagrożenie –
szacuje się, że 9,8% populacji egipskiej jest chronicznie zainfekowana powodując 500
tys. nowych zakażeń rocznie. Uznając wagę problemu rząd Egiptu podjął kampanię
uświadamiania społeczeństwu zagrożenia wirusami żółtaczki typu C oraz HIV – liczba
zakażeń tymi wirusami w Egipcie systematycznie wzrasta. Wśród chorób niezakaźnych
licznie występują w Egipcie zachorowania na cukrzycę oraz na choroby układu sercowonaczyniowego i nowotworowe.
Rząd egipski podejmuje działania na rzecz rozwoju i zreformowania opieki
zdrowotnej mimo ponoszenia wysokich kosztów. Ministerstwo Zdrowia i Ludności
zarządza 1.300 szpitalami o ok. 60% liczbie łóżek całego szpitalnictwa egipskiego.
Również szpitale uniwersyteckie i wojskowe oferują opiekę zdrowotną. Wydatki rządu
na opiekę zdrowotną przewidywane były w roku finansowym 2011/12 na poziomie 4 mld
dol. USA, co stanowiło wzrost o 17% w stosunku do roku wcześniejszego.
Wprawdzie sektor publiczny zapewnia większość usług opieki zdrowotnej,
niemniej sektor prywatny jest zasadniczym źródłem wydatków na rozwój opieki
zdrowotnej. Prywatna opieka zdrowotna znacząco rozwinęła się w okresie minionego 205
Egypt – Economic Profile, ACCE – April 2012
7
lecia - aktualnie zarządza blisko 200 szpitalami posiadając 15% udział w rynku usług
medycznych. Administracja rządowa angażuje sektor prywatny do współpracy w rozwoju
opieki zdrowotnej w oparciu o przyjętą w 2010 roku ustawę o partnerstwie publicznoprywatnym /PPP/. W 2011 roku wstrzymano realizację w ochronie zdrowia projektów
PPP, ale obecnie część z nich została zaktualizowana. Głównym projektem jest budowa 2
specjalistycznych szpitali uniwersyteckich i banku krwi w Aleksandrii w ramach projektu
wartości 226,5 mln dol. USA. W październiku 2011 roku rząd Egiptu przyjął oferty
przetargowe firm ORASCOM Construction Industries i SIEMENS na 20 letni kontrakt
na realizację projektu. Administracja jest zainteresowana współpracą z inwestorami przy
budowie centrum szpitalnego w Helwan, obejmującego 13 szpitali specjalistycznych,
centrum badawczego, szkół pielęgniarstwa i opieki medycznej oraz domu opieki dla osób
starych. Wartość projektu centrum szpitalnego jest szacowana na 1,39 mld dol. USA.
Egipska branża hodowli bydła, drobiu i ryb
Całkowita liczba pogłowia bydła /krów, byków, owiec, kóz i wielbładów/ w
Egipcie w 2010 roku przekroczyła 18,4 mln sztuk, co stanowi wzrost o 6% od 2005 roku.
Owce i krowy są najliczniej reprezentowane w hodowli – ich liczba w 2010 roku
wyniosła odpowiednio 5,5 mln /udział 30,1%/ i 4,7 mln sztuk /udział 25,8%/. Kozy mają
22,7% udział w hodowli, byki 20,8%, a wielbłądy 0,6%.6 W ostatnich latach pogłowie
bydła zmniejszyło się w wyniku obaw o choroby oraz wyższych od przeciętnych cen
wołowiny na rynku krajowym. Wysokie ceny skłoniły farmerów do sprzedaży zwierząt
dotychczas przeznaczonych do produkcji mlecznej oraz na ubój, powodując zmniejszenie
wskaźnika cielności.
Około 850 mln sztuk kurcząt wyprodukowano w 2011 roku, niemniej hodowla
drobiu w Egipcie doznała strat spowodowanych ptasią grypą. Egipt importuje ok. 95%
szczepionek stosowanych w drobiarstwie. Lider produkcji szczepionek weterynaryjnych
w Egipcie – Abbasiya Vaccination Institute – jest zdolny pokryć zaledwie 5%
zapotrzebowania na szczepionki dla drobiu i 70% zapotrzebowania na szczepionki dla
bydła. Niedostatek krajowej produkcji szczepionek spowodował wzrost liczby upadków
kurcząt, powodując zwiększenie ceny do 6 funtów egipskich /EGP/ za kurze pisklę i do
20 funtów za kilogram mięsa kurzego.
6
dane egipskiego urzędu statystycznego CAPMAS za 2010 r.
8
Administracja Egiptu przeciwdziała tej niekorzystnej tendencji. W Fayoum
realizowany jest projekt produkcji szczepionek przy wykorzystaniu sztucznie
zapłodnionych jaj wolnych od patogenów. Jest to pierwszy projekt tego rodzaju w
regionie Bliskiego Wschodu, umożliwiający wytwarzanie szczepionek i czystych jaj.
Zdolność produkcyjna projektu wynosi 15 mln jaj i 10 mln kurzych piskląt. Zainicjowano
także rozwój krajowej bazy produkcji szczepionek dla drobiu i bydła w ramach projektu
inwestycyjnego wartości 55 mln EGP. Zapotrzebowanie egipskiej hodowli bydła na
szczepionki jest zależne od rynku zagranicznego w mniejszym stopniu niż produkcji
drobiu, niemniej zmusza do importu do 40% ilości szczepionek zużywanych w hodowli
bydła. Powszechnie spotykane w Egipcie choroby bydła to pryszczyca, choroba
guzowata skóra, trzydniowa gorączka krów /BEF/.
Egipt jest największym w Afryce producentem ryb, posiadając w 2010 roku ok.
75% udziału w akwakulturze całego regionu. Akwakultura jest największym źródłem
zaopatrzenia z 68,2% udziałem w produkcji ryb w Egipcie w 2010 roku /jeziora miały
udział 13,7%; wody rzeczne 6,5%; morze 9,3%; pola ryżowe 2,3%/. Przez dwadzieścia
lat akwakultura była modernizowana i rozwijana skutkując gwałtownym wzrostem
wydajności i produkcji. Niemniej na rynku egipskim nadal występuje potrzeba
zwiększenia produkcji ryb koniecznego dla pokrycia popytu krajowgo. W celu
zmniejszenia niedoboru rynkowego podjęto działania na rzecz zwiększenia produkcji
akwakultury do 1,2 mln ton /projekt przewiduje m.in. oczyszczenie jeziora Borolos o
znacznym potencjale zwiększenia produkcji/.
Międzynarodowa pomoc dla Egiptu po rewolucji 2011 roku
Międzynarodowa społeczność zaoferowała pomoc wartości łącznej 50 mld dol.
USA dla Egiptu w okresie post - rewolucyjnym. Wartość pomocy zaoferowanej w formie
grantów wyniosła 4 mld dol. USA, a pozostała zdecydowanie większa część wsparcia
finansowego ma formę preferencyjnych pożyczek.
Pomoc finansowa została zaoferowana z przeznaczeniem na różne cele – od
krótkoterminowych potrzeb budżetowych do długoterminowych projektów
infrastrukturalnych. Warto podkreślić, że dość wolno postępuje napływ zapowiedzianej
pomocy finansowej dla Egiptu.
9
Tabele niżej prezentują zapowiedzianą pomoc finansową dla Egiptu w okresie po
rewolucji styczniowej 2011 roku /nie specyfikują funduszy obecnie przyznawanych/.7
Pomoc finansowa dla Egiptu ze strony organizacji międzynarodowych:8
organizacja
międzynarodowa
Bank
Światowy
/WB/
wartość /mln
dol. USA/
ok. 2.700
forma pomocy
przeznaczenie pożyczek lub pomocy rozwojowej
pożyczka i pomoc
rozwojowa
Międzynarodowy
Fundusz Walutowy
/IMF/
Międzynarodowy
Fundusz Walutowy
/IMF/
430
pożyczka
czerwiec – wrzesień 2011: 305 mln US $ na
modernizację 250 km linii kolejowej między Beni
Suef i Asiut; 100 mln US $ na modernizację systemu
irygacji na 200 tys. akrów w regionie New Valley;
600 mln US $ na finansowanie budowy elektrowni
North Giza /negocjowane dodatkowe 400 mln na ten
cel/; 220 mln US $ na podłączenie elektrowni
wiatrowej Zatoki Sueskej do głównej sieci przesyłu
energii; 585 mln US $ na budowę elektrowni South
Helwan; grant 247 mln US $ dla ministerstw rządu
Egiptu zajmujących się współpracą z instytucjami
finansowymi.
marzec 2012: 200 mln US $ pożyczki o stopie 1,2%
na
sfinansowanie
drugiej
fazy
projektu
infrastrukturalnego oczyszczalni ścieków;
wrzesień 2011: projekty rozwoju kolejnictwa i
rolnictwa
3.200
/aktualnie
4.500
na
wniosek
Egiptu/
1.500 – 2.000
pożyczka
uzgadnianie
warunków/
pożyczka
sierpień 2011: 550 mln US $ na współfinansowanie
projektu elektrowni parowej w Suez City o wartości
973 mln US $;
3.961
pożyczka i pomoc
rozwojowa
czerwiec 2011: 2,5 mld US $ na pomoc rozwojową w
zakresie rozwoju wymiany handlowej;
sierpień 2011: 200 mln US $ na projekt elektrowni
South Helwan; 60,8 mln na współfinansowanie
elektrowni parowej w Suez City;
marzec 2012: 1,2 mld US $ kredytu
oprocentowanego 3,75% z International Islamic Trade
Finance Corporation /IITFC/ na import surowcowy;
10
pożyczka
sierpień 2011: 10 mln US $ na wsparcie rozwoju
SME
Afrykański Bank
Rozwoju /African
Development
Bank/
Islamski
Bank
Rozwoju /Islamic
Development
Bank/
International
Islamic
Trade
Finance Corp.
/trwa
w
toku
negocjacji:
proponowany
kredyt
preferencyjny oprocentowany 1,2% na 5 lat spłaty
przy 39-miesięcznym okresie karencji;
7
Egypt – Economic Profile, April 2012 /do publikacji informacji źródłowej Centralny Bank Egiptu otrzymał ok. 3 mld
dol. USA jako gotówkowe wsparcie dla budżetu ze strony arabskich Paostw Zatoki
8
oficjalne publikacje, prasa, fundusz inwestycyjny CI Capital w Kairze
10
Międzynarodowa
Korporacja
Finansowa /IFC/
Europejski Bank
Inwestycyjny /EIB/
Unia Europejska
/UE/
Komisja
Europejska /EC/
Grupa 8 Państw
Rozwiniętych /G8/
700-800
projekty
inwestycyjne
2.120
pożyczka
284
pomoc rozwojowa
144
pomoc rozwojowa
22.000
pożyczki i pomoc
rozwojowa
lipiec
2011:
współfinansowanie
projektów
infrastrukturalnych w ramach 6 mld US $ pomocy
rozwojowej regionu MENA
lipiec 2011: 1,5 mld euro na rozwoj socjalny
/mieszkalnictwo, woda pitna, energia/
kwiecień – maj 2011: 200 mln euro na projekty
zatrudnienia młodej generacji
sierpień 2011: 100 mln euro na wzrost liczby miejsc
pracy i poprawę warunków życia
marzec 2011: różne pożyczki rozwojowe w ramach
porozumień bilateralnych
Pomoc finansowa dla Egiptu w ramach rządowych porozumień bilateralnych:9
forma pomocy
przeznaczenie pomocy finansowej
USA
wartość /w
mln
dol.
USA/
2.495
pomoc rozwojowa,
restrukturyzacja
długu, pożyczki
Kanada
11
pomoc rozwojowa
Niemcy
976
restrukturyzacja
długu,
pomoc
rozwojowa
Francja
2.700
pożyczka, pomoc
rozwojowa
Dania
19
pomoc rozwojowa
Wlk. Brytania
30
pomoc rozwojowa
Szwajcaria
3.2
pożyczka
marzec 2011: 165 mln US $ USAID na programy
rozwoju ekonomicznego i demokracji /dodatkowo do
rocznej pomocy USAID wartości 250 mln US $/;
maj 2011: 1 mld US $ ulgi kredytowej via zamianę
długu
na
kilkuletnie
programy
rozwoju
przedsiębiorczości młodej generacji; 1 mld US $
pożyczki Overseas Private Investment Corporation
/OPIC/ na finansowanie rozwoju miejsc pracy i
projektów infrastrukturalnych;
lipiec 2011: 250 mln US $ gwarancji kredytowych
OPIC na wsparcie rozwoju małej przedsiębiorczości;
wrzesień 2011: 330 mln US $ w ramach nowego
programu pomocy rozwojowej;
marzec
2011:
projekty
wsparcia
rozwoju
ekonomicznego
marzec 2011: 300 mln euro na wparcie szkoleń 5 tys.
pracowników i utworzenie 10 tys. nowych miejsc
pracy;
sierpień 2011: 240 mln euro zamiany długu na
rozwój demokratyzacji; grant 150 mln euro na rozwój
instytucji demokratycznych;
marzec 2011: 650 mln euro - udziału w programie
pomocy G8;
wrzesień 2011: 1,2 mld euro pożyczki na budowę 3 i
4 linii metra w Kairze;
czerwiec 2011: 100 mln koron duńskich na wsparcie
rozwoju ekonomicznego;
sierpień 2011: 30 mln US $ na edukację i szkolenia
techniczne
sierpień 2011: 3,2 mln US $ na wsparcie rozwoju
kraj
9
oficjalne publikacje, prasa, fundusz inwestycyjny CI Capital w Kairze
11
Arabia Saudyjska
4.000
pożyczki, pomoc
rozwojowa
Katar
10.00015.000
pomoc rozwojowa,
projekty
inwestycyjne
Kuwejt
1.000
projekty
inwestycyjne
Zjednoczone
Emiraty Arabskie
3.000
pożyczki, pomoc
rozwojowa
Chiny
10.2
pomoc rozwojowa
Japonia
1.212
pożyczka, pomoc
rozwojowa
rynku pracy i SME w ramach programu
Międzynarodowej Korporacji Finansowej /IFC/
marzec-maj 2011: 1 mld US $ depozytu w
Centralnym Banku Egiptu; 0,5 mld US $ na zakup
obligacji; 0,5 mld US $ grantu na wsparcie budżetu;
0,5 mld US $ preferencyjny kredyt na programy
rozwojowe; 0,2 mld US $ na rozwój SME; 0,75 mld
US $ linii kredytowej dla eksportu Arabii Saudyjskiej
do Egiptu; saldo zakupu obligacji skarbowych i
finansowania projektów produkcyjnych;
marzec-maj 2011: 9 mld US $ fundusz na
współfinansowanie projektów infrastrukturalnych –
np. udziału w budowie nowego portu na Kanale
Sueskim, zakup obligacji rządowych; 500 mln US $
grantu na rozwój ekonomiczny;
marzec-maj 2011: 1 mld US $ fundusz na inwestycje
w egipskie firmy /wartość funduszu może zostać
zwiększona do 3 mld US $/;
lipiec 2011: 1,5 mld US $ fundusz na rozwój SME;
750 mln US $ pożyczka preferencyjna i 750 mln US $
grant na rozwój ekonomiczny;
kwiecień 2011: 9,2 mln US $ pomocy rozwojowej; 1
mln US $ na wsparcie zatrudnienia pracowników
egipskich ewakuowanych z Libii
wrzesień 2011: 1,2 mld US $ pożyczki preferencyjnej
/oprocentowanie 0,2%, okres zwrotu 40 lat, karencja
10 lat/ na budowę 4 linii metra w Kairze;
listopad 2011: 12 mln US $ pomocy rozwojowej dla
rolnictwa
Metkowanie towarów w eksporcie do Egiptu
Obowiązek metkowania w j. arabskim towarów importowanych do Egiptu jest
przewidziany regulacjami prawnymi. Przepisy nie definiują do kogo należy spełnienie
tego obowiązku – importera egipskiego czy producenta lub eksportera zagranicznego.
Obowiązująca jest formuła zawarta w artykule 11 dekretu wykonawczego
ministra handlu i przemysłu Egiptu z 2006 r. odnoszącego się do ustawy nr 67 z 2006 r.
o ochronie praw konsumenta.
12
Wg zapisu wspomnianego art. 11 metkowanie towarów importowanych stanowi
obowiązek importera lub producenta i winien być rozstrzygnięty w treści kontraktu.
Zapis art. 3 ustawy nr 67 również informuje, że obowiązek metkowania produktów w
imporcie do Egiptu spoczywa na importerze lub producencie, a metka produktu w j.
arabskim winna zawierać dane odpowiadające specyfikacji zgodnie z egipskimi
standardami.
Firmy egipskie praktykujące dystrybucję na rynku Egiptu produktów
importowanych wskazują, że z uwagi na posiadanie znajomości wymagań/specyfikacji
określonych egipskimi normami powszechnie przyjęte jest metkowanie towarów w
eksporcie do Egiptu przez importera w porcie przed odprawą celną towarów zezwalającą
na ich wejście na rynek.
Przewozy drogowe w eksporcie towarowym do Egiptu
Procedury wymagane dla wykonywania przez przewoźnika zagranicznego
transportu drogowego w Egipcie importowanego towaru powodują konieczność
skorzystania z usług tutejszych agencji shippingowo-celnych.
Za przyjęciem takiego rozwiązania przemawia konieczność dokonania odprawy
przewozu i towaru na granicy przy wjeździe samochodu przewoźnika na obszar Egiptu,
uzyskania tymczasowych tablic rejestracyjnych dla samochodu przewożącego towar,
dokonania ubezpieczenia samochodu i ładunku, przedstawienia potwierdzonego
dokumentu firmy gwarantującego wyjazd z Egiptu samochodu przewoźnika
zagranicznego po dostarczeniu ładunku, itp. procedur celno-wwozowych i
przewozowych.
Z uwagi na barierę językową wykonanie czynności mających na celu uzyskanie
wymaganych formalności bez udziału pośredniczącej agencji spedycyjno-celnej jest
wyjątkowo utrudnione. Powszechnie praktykowanym rozwiązaniem w towarowych
przewozach drogowych w Egipcie jest odprawa celna towaru w porcie wejścia do Egiptu
oraz jego przeładunek na samochody egipskiego przewoźnika wykonującego transport
towaru na obszarze Egiptu w oparciu o kontrakt handlowy.
13
Świadectwo zdrowia w eksporcie bydła do Egiptu
Dla realizacji eksportu bydła do Egiptu wymagane jest dostarczenie administracji
egipskiej świadectwa zdrowia bydła. General Organization for Veterinary Services
/GOVS/ w Egipcie, posiadająca kompetencje do uznawania świadectw zdrowia
wydanych przez instytucję weterynaryjną kraju eksportera, zaleca importerom egipskim
zgłaszanie do GOVS zamiaru dokonania importu bydła ze wskazaniem kraju
pochodzenia importu /kraju eksportera/ w celu uzyskania informacji odnośnie do danych
wymaganych w treści świadectwa zdrowia dla wskazanego importu. Kontakt importera
egipskiego z GOVS jest uznawany jako pierwszy krok dla dokonania importu do Egiptu
produktów objętych kontrolą GOVS. Świadectwo zdrowia wystawiane przez instytucję
weterynaryjną kraju eksportera wg uzyskanych przez importera egipskiego wymogów
GOVS winno być przesłane do GOVS do akceptacji warunkującej możliwość realizacji
importu. Procedura ta jest stosowana w przypadku eksportu bydła z krajów nie
posiadających świadectwa zdrowia uzgodnionego bilateralnie z Egiptem.
Strona internetowa GOVS http://www.govs.gov.eg/FrontEnd/en/Service.aspx
umożliwia zapoznanie sie z informacjami o warunkach obowiązujących w Egipcie dla
importu branży mięsnej.
Działalność WPHI w Kairze
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kairze realizuje w 2012
roku działania promocyjne adekwatne do sytuacji rynkowej występującej w Egipcie.
Wśród działań promocji gospodarczej realizowane są m.in. seminaria tematyczne i
konferencje promujące współpracę dwustronną, przeprowadzane w Egipcie i w Sudanie,
oraz prowadzona jest promocja polskich firm na stoisku informacyjno – promocyjnym
organizowanym podczas wybranych międzynarodowych targów w Kairze.
Kwartalna publikacja własna WPHI - Biuletyn Informacyjny dot. rynku Egiptu –
jest zamieszczona na stronie internetowej Wydziału - http://www.cairo.trade.gov.pl/pl/.
14
WPHI w Kairze zamieszcza na stronie internetowej także sporządzane na bieżąco
informacje rynkowe w publikowanym dwutygodniku Obserwator Gospodarczy – Egipt;
link - http://www.cairo.trade.gov.pl/pl/ObserwatorGospodarczy
Równolegle opracowywane analizy branżowe – Przewodnik branżowy po rynku
Egiptu – są na stronie http://www.cairo.trade.gov.pl/pl/PrzewodnikporynkuEgipt
Informacja zapraszająca polskie firmy do udziału w nieodpłatnej promocji na
stoisku własnym WPHI podczas targów międzynarodowych w Kairze znajduje się na
stronie http://cairo.trade.gov.pl/pl/kalendarium
Zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej WPHI w Kairze
www.cairo.trade.gov.pl i korzystania z zamieszczonych informacji oraz współpracy.
15