Pilska Nafta mecenasem polskich archeologów

WYDARZENIA
EGIPT
Pilska Nafta mecenasem
polskich archeologów
PILSKA NAFTA, PRZYJMUJĄC ZAPROSZENIE POLSKIEGO AMBASADORA
W EGIPCIE, ZNALAZŁA SIĘ W GRONIE MECENASÓW POLSKIEJ
ARCHEOLOGII NAD NILEM. PO RAZ KOLEJNY POKAZAŁA, ŻE CHCE
I POTRAFI WSPIERAĆ TE DZIAŁANIA NON PROFIT, KTÓRE SŁUŻĄ
ZARÓWNO LOKALNYM SPOŁECZNOŚCIOM, JAK I PROMOWANIU
POLSKIEJ KULTURY I NAUKI ZAGRANICĄ.
21
gów Uniwersytetu Warszawskiego został
zaproszony przez prowadzących wykopaliska w Górnym Egipcie archeologów fran-
cuskich, do wspólnych badań na stanowisku w Tell Edfu. Badania przerwała II wojna światowa, a późniejsze zawirowa➜
Foto: Jarosław Dąbrowski
–22
października
2007 roku w Kairze
obchodzono jubileusz
70-lecia działalności
polskich archeologów
w Egipcie. W gmachu Muzeum Egipskiego
– najsłynniejszego i najczęściej odwiedzanego muzeum archeologicznego na świecie – otwarto okolicznościową wystawę
„70 Years of Polish Archaeology in Egipt”.
Honorowy patronat nad wystawą objęli:
Farouk Hosni – Minister Kultury Arabskiej
Republiki Egiptu i Kazimierz Ujazdowski –
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej.
Wystawa
Miesięczna wystawa, na której zaprezentowano 120 eksponatów z dziewięciu stanowisk, będących miejscem pracy naszych
misji – jest bardzo udaną próbą ukazania
imponującego dorobku wykopaliskowego
egiptologów, począwszy od okresu predynastycznego (3100 p.n.e) aż po zmierzch
okresu bizantyńskiego, a nawet po epokę
średniowiecznego podboju Egiptu przez
muzułmanów.
Trochę historii
Wszystko zaczęło się w 1937 roku, kiedy to
Kazimierz Michałowski z grupą archeolo-
 ODSŁONIĘCIE POPIERSIA PROF. KAZIMIERZA MICHAŁOWSKIEGO – występ chóru UW.
13
WYDARZENIA
EGIPT
➜
nia społeczno-polityczne na Bliskim
Wschodzie spowodowały, że Polacy (już
samodzielnie) nad Nil wrócili dopiero
w 1957 roku. Trwająca nieprzerwanie
do dzisiaj bliska współpraca polsko-egipska zaowocowała kilkoma wielkimi projektami konserwatorsko-rekonstrukcyjnymi.
Najsłynniejsze z nich to rekonstrukcja
w Dair el-Bahari świątyni Hatszepsut (której odbudowany górny taras w 2002 roku
otwierał prezydent Egiptu Hosni Mubarak)
oraz utworzenie na terenie Kom el-Dikka
parku archeologicznego pokazującego architekturę późnoantycznej Aleksandrii.
I właśnie za to, że w odróżnieniu od innych
misji archeologicznych Polacy dbają o odkrywane zabytki, gruntownie je konserwując i rekonstruując, są tak wysoko cenieni
w Egipcie.
Polskie odkrycia
”
POZIOM KULTURY
KAŻDEGO KRAJU MOŻNA
OKREŚLIĆ PO TYM, CZY
PROWADZI ON WŁASNE
WYKOPALISKA W EGIPCIE
– PROF. KAZIMIERZ
MICHAŁOWSKI
roku wykopaliska w zachodniej Sakkarze,
w sąsiedztwie najstarszej piramidy świata
– piramidy Dżesera. Tam właśnie polscy archeolodzy z zespołu prof. Karola Myśliwca
odkryli w stanie nienaruszonym grobowiec
wezyra Merefnebefa z VI dynastii (ok. 2300
p.n.e.) pięknie dekorowany malowidłami
i płaskorzeźbami. Jednak najbardziej spektakularne odkrycia polskich egiptologów
pochodzą z 2006 roku ze stanowiska Tell
el-Farha położonego w delcie Nilu. Tam,
na terenie cmentarzyska z najstarszej,
przeddynastycznej fazy dziejów Egiptu (ok.
3150 p.n.e.) znaleziono między innymi
dwie pokryte złotą blachą, statuetki mężczyzny oraz depozyt wotywny składający
się z kilkudziesięciu antropomorficznych
i zoomorficznych figurek z kości, skały i fajansu. Warto podkreślić, że znaleziska te
zostały po raz pierwszy pokazane publicznie na opisywanej wystawie.
Jubileusz
Jubileuszową wystawę otworzyła dr Wafaa
el-Saddik – Dyrektor Generalny Muzeum
Egipskiego, w towarzystwie Jana Natkańskiego – ambasadora RP w Egipcie. Warto
wspomnieć, że najwyższa władza archeologiczna Egiptu – Najwyższa Rada Staro-
Foto: archiwum Ambasady RP w Kairze
Same odkrycia też były i są rewelacyjne.
Choćby natrafienie w początkach lat 60-
-tych XX w. w Dair el-Bahari na zawaloną
i dotąd nieznaną świątynię Totmesa III z tysiącami bloków ściennych pokrytych doskonale zachowanymi polichromowanymi
reliefami. Inne rewelacje przyniosły w 1997
 ODSŁONIĘCIE POPIERSIA PROF. KAZIMIERZA MICHAŁOWSKIEGO – od lewej: Małgorzata Karkowska (córka Profesora), Zahi Hawass, Wafaa
el–Saddik, Jan Michałowski (syn Profesora).
14
Foto: R. Chylarecki
Foto: Jarosław Dąbrowski
 NAJSŁYNNIEJSZE ODKRYCIE OSTATNICH LAT – pokryta złotą blachą statuetka mężczyzny
sprzed ponad 5 tys. lat.
żytności Egiptu, była gorącym zwolennikiem zorganizowania polskiej wystawy,
umożliwiając jednocześnie wypożyczenie
i przeniesienie na nią wybranych eksponatów rozsianych po różnych muzeach na terenie kraju. Trzeba pamiętać, że według
egipskiego prawa wszystkie znaleziska odkryte przez zagraniczne misje archeologiczne pozostają własnością Arabskiej Republiki Egiptu i nie mogą być wywiezione
za granicę.
Również usytuowanie wystawy (główny
hall muzeum) było ukłonem Egipcjan
w stronę polskich archeologów.
Ekspozycji towarzyszyły dwie, wspaniale
wydane w języku angielskim publikacje:
Katalog wystawy i wydawnictwo Seventy
Years of Polish Archaeology in Egypt –
obie wydane przez Centrum Archeologii
Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Kulminacyjnym punktem obchodów było
odsłonięcie popiersia profesora Kazimierza Michałowskiego i umieszczenie go
w panteonie najwybitniejszych egiptologów, znajdującym się w ogrodach Muzeum Egipskiego. Ta podniosła i wzruszająca ceremonia zgromadziła kilkusetosobowe grono archeologów polskich, egipskich i z zagranicznych stacji archeologicznych w Egipcie, kairski korpus dyplomatyczny, przedstawicieli rządu polskiego
i egipskiego, władze Uniwersytetu Warszawskiego oraz bardzo liczne grono
dziennikarzy egipskiej prasy, radia i telewizji.
Odbywająca się w niecodziennej scenerii
uroczystość miała niepowtarzalną oprawę
– a to za sprawą występu chóru Collegium
Musicum UW i gości, którzy dokonali symbolicznego odsłonięcia popiersia: dzieci
Profesora – córki, Małgorzaty Karkowskiej,
i syna, Jana, oraz dr. Zahi Hawassa – Sekretarza Generalnego Najwyższej Rady Staro-
żytności Egiptu. Dr Hawass nie krył wzruszenia, wspominając Profesora jako swego
mentora, z którego książek – on, Egipcjanin – uczył się historii i sztuki starożytnego
Egiptu.
Nafta Piła w Egipcie
Należąca do Grupy Kapitałowej PGNiG
NAFTA Piła z nieskrywaną satysfakcją podjęła się współmecenatu tych uroczystości.
Zaszczyt ten był tym większy, że znalazła
się ona w świetnym towarzystwie: Kairskiego Muzeum Egipskiego, Egipskiej Najwyższej Rady Starożytności, polskich ministerstw: Spraw Zagranicznych, Kultury
i Dziedzictwa Narodowego oraz Uniwersytetu Warszawskiego. Mecenat ten jest
w pełni zrozumiały, zważywszy, że
od września 2006 roku pilanie prowadzą
na terenie Egiptu bardzo aktywną działalność, realizując prace wiertnicze dla
dwóch inwestorów: egipskiej firmy Vegas
 LOGO PILSKIEJ NAFTY pojawiało się na
wszystkich uroczystościach.
Oil and Gas SA i amerykańskiej Apache
West Kanayes Corporation LDC.
Podpisane z nimi długoterminowe kontrakty powodują, że trzy pilskie urządzenia
wiertnicze i kilkudziesięcioosobowa grupa
inżynierów i techników wiertnictwa najbliższe kilkanaście miesięcy spędzi w zachodniej i północno-zachodniej części
Egiptu, gdzie znajdują się tereny koncesyjne naszych partnerów.
Zdaniem Jana Natkańskiego, ambasadora
RP w Kairze – zawarte już przez NAFTA Piła kontrakty są największe, jakie w Egipcie
po 1989 roku zawarły polskie przedsiębiorstwa.
Szeroko transmitowane i opisywane
w egipskich mediach jubileuszowe uroczystości archeologów promowały równocześnie polski przemysł poszukiwawczo-wiertniczy – charakterystyczne logo pilskiej NAFTY pojawiało się na wszystkich
uroczystościach, na wszystkich plakatach,
publikacjach i drukach okolicznościowych,
a Prezes Stanisław Wais udzielał wielu wywiadów prasie i TV.
Nasza aktywność była doskonałą forpocztą zbliżającego się wkroczenia GK PGNiG
SA do Egiptu. Trwają bowiem ostanie prace organizacyjne umożliwiające rozpoczęcie poszukiwań ropy i gazu przez Polskie
Górnictwo Naftowe i Gazownictwo na wykupionych terenach koncesyjnych w zachodniej części kraju.
Pilanie są przekonani, że kolejne urządzenie wiertnicze planowane do prowadzenia
poszukiwań poza granicami kraju znajdzie
również pracę nad Nilem – ale tym razem
u polskiego operatora – Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA.
■
Ryszard Chylarecki,
Poszukiwania Nafty i Gazu
NAFTA Sp. z o.o. w Pile
15