Firma, w której mniej ryzykujesz

wtorek | 4 września 2007 | ◊rzeczpospolita
vademecum biznesu
ZA DŁUGI NIE ODPOWIESZ WŁASNYM MAJĄTKIEM
Spółka
z ograniczoną
odpowiedzialnością
Firma, w której mniej ryzykujesz
Zawiązanie spółki
z ograniczoną
odpowiedzialnością to nie tylko
sposób na zmniejszenie ryzyka
spłaty jej długów. Pozwala też
powierzyć zarządzanie
biznesem osobom, które
zawodowo się tym trudnią
Dzięki konstrukcji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością można prowadzić firmę w zasadzie bez obaw, że
odpowie się za długi firmy osobistym
majątkiem. Są jednak pewne wyjątki,
np. niekiedy zarząd spółki odpowiada za jej zobowiązania.
Procedurę powołania do życia
spółki z o.o. reguluje kodeks spółek
handlowych (DzU z 2000 r. nr 94,
poz. 1037). Dla wspólników cenne
jest to, że w zasadzie już po dokonaniu pierwszych formalności mogą
rozpocząć działalność.
Powołując spółkę z o.o., należy
przede wszystkim (art. 163 k.s.h.):
∑zawrzeć umowę spółki (a przy spółce jednoosobowej sporządzić tzw.
akt założycielski – art. 4 § 2 k.s.h.),
∑ wnieść wkłady na pokrycie całego kapitału zakładowego (minimum 50 tys. zł – art. 154 § 1 k.s.h.), a
w razie objęcia udziału za cenę
wyższą od jego wartości nominalnej – również obiecaną nadwyżkę,
∑ powołać organy spółki, czyli zarząd, a jeżeli wymaga tego umowa
spółki lub ustawa – także radę nadzorczą lub komisję rewizyjną (obowiązek taki istnieje, gdy kapitał zakładowy jest wyższy niż 500 tys. zł, a
wspólników jest więcej niż 25 – art.
213 § 2 k.s.h.),
∑ zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym (dopiero
z tą chwilą powstaje pełnoprawna
spółka z o.o. – wcześniej działa ona
w szczególnej formie, jako spółka
z o.o. w organizacji).
Najpierw umowa
Pierwszą formalną czynnością
przyszłych wspólników jest zawarcie
umowy spółki. Musi być ona sporządzona w formie aktu notarialnego i
powinna określać następujące cechy
spółki (art. 157 k.s.h.): firmę, siedzibę,
przedmiot działalności, wysokość
kapitału zakładowego, to, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden
udział (jeśli tak, powinny one być
równe – art. 153 k.s.h.), oraz liczbę i
wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników (żaden udział nie może mieć
wartości niższej niż 50 zł – art. 154 § 2
k.s.h.), czas trwania spółki, jeżeli jest
oznaczony (spółkę można powołać
np. na trzy lata lub dla realizacji
określonego celu, np. budowy
obiektu handlowego). Jeżeli wkładem do spółki w celu pokrycia
udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny (tzw. aport),
to dodatkowo umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot
tego wkładu i wspólnika wnoszącego aport oraz liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów
(art. 158 ust. 1 k.s.h.).
Aportem mogą być nieruchomości, rzeczy ruchome (w tym tzw. rzeczy zbiorowe, np. przedsiębiorstwo), prawa rzeczowe ograniczone
(np. spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu), wierzytelności
(choć w tej sprawie są kontrower-
UMOWA SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ*
§1
Stawiający się zawiązują spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
§2
Siedzibą spółki jest miasto Toruń.
§3
Firma spółki brzmi: Tomiterpex, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
§4
Przedmiotem działalności spółki jest (według Polskiej Klasyfikacji Działalności):
– 92.12.Z Rozpowszechnianie filmów i nagrań wideo.
§5
1. Kapitał zakładowy spółki wynosi 50 000 (pięćdziesiąt tysięcy) zł.
2. Kapitał zakładowy dzieli się na 500 (pięćset) udziałów o wartości 100 (sto) zł każdy.
3. Wspólnik może mieć więcej niż jeden udział.
4. Wspólnicy obejmują udziały w następujący sposób:
a) Piotr Martenecki: 250 (dwieście pięćdziesiąt) udziałów, obejmowanych za gotówkę;
b) Marta Niemetecka: 250 (dwieście pięćdziesiąt) udziałów, obejmowanych za gotówkę.
§6
Wspólnicy mogą zostać zobowiązani do dopłat w wysokości nieprzekraczającej
1/2 (jednej drugiej) wartości nominalnej należących do każdego z nich udziałów.
§7
Zbycie udziału zależy od zgody spółki. Na zbywanym udziale przysługuje spółce
prawo pierwokupu.
§8
Rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy. Pierwszy rok obrotowy kończy się
31 grudnia 2008 r.
§9
Spory wynikające z niniejszej umowy będzie rozstrzygał sąd właściwy dla miasta
Bydgoszczy.
§ 10
Koszty sporządzenia niniejszej umowy wspólnicy ponoszą w częściach równych.
§ 11
Niniejszą umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach,
po jednym dla każdej ze stron.
9
Umowa powinna określać siedzibę spółki
(art. 157 k.s.h.).
Umowa powinna określać firmę spółki
(art. 157 k.s.h.).
Umowa spółki powinna określać przedmiot
działalności spółki (art. 157 k.s.h.). Nie trzeba
przy tym korzystać z PKD, ale wiele spółek tak robi.
Umowa powinna określać wysokość kapitału
zakładowego, liczbę i wartość nominalną udziałów
oraz czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział
(art. 157 k.s.h.).
Jeśli umowa milczy na ten temat, wspólnicy,
którzy wnieśli obiecane wkłady, nie muszą już
nic dopłacać spółce. W umowie można jednak
zastrzec dopłaty (art. 177 k.s.h.).
Kodeks pozwala uzależnić zbycie udziału od zgody
spółki albo w inny sposób je ograniczyć
(art. 182 k.s.h.).
Umowa spółki z o.o. powinna określać rok obrotowy
spółki (art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości).
Strony umowy mogą uznać, że wolą, aby ewentualne
spory z niej wynikające rozstrzygał inny sąd
niż wskazany przez ustawę (art. 46 kodeksu
postępowania cywilnego).
* Umowa spółki ma formę aktu notarialnego, możemy więc pominąć tu dane osobowe wspólników i ich podpisy,
bo o nich i tak będzie pamiętał notariusz.
sje), prawa majątkowe na dobrach
niematerialnych. Aportem nie może być natomiast ani świadczenie
pracy lub usług, ani prawo niezbywalne (art. 14 ust. 1 k.s.h.).
Firma i przedmiot działalności
Wspólnicy mogą firmę obrać dowolnie – byle pojawiły się w niej słowa „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”.
Firma może więc brzmieć np.
„ABC spółka z o.o.”, „Kowalski Malinowski spółka z o.o.”, „Usługi zdobnicze spółka z o.o.” itp.
Spółka w organizacji
Charakterystyczną cechą spółek
kapitałowych – a więc i spółki z o.o. –
jest to, że między zawarciem umowy
spółki a jej powstaniem mamy do
czynienia z etapem przejściowym.
Samo zawarcie umowy sprawia, że
powstaje tzw. spółka z o.o. w organizacji. Ma ona zdolność prawną, co
oznacza, że to ona, a nie zawiązujący
ją wspólnicy, jest stroną określonych
praw i obowiązków. Ma też zdolność
do czynności prawnych, co oznacza,
że może we własnym imieniu działać zarówno w obrocie, jak i przed
sądami czy urzędami (art. 11 k.s.h.).
Innymi słowy, spółka w organizacji
może prowadzić działalność już
przed wpisaniem jej do rejestru.
Spółka w organizacji musi dać
innym przedsiębiorcom sygnał, że
jeszcze nie została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego. Czyni
to, umieszczając w swojej firmie
słowa „w organizacji” (art. 11 ust. 3
k.s.h.). Z reguły będzie musiała podawać takie sformułowanie na
swoich pismach i w zamówieniach
handlowych (art. 206 k.s.h.). Spółkę taką reprezentuje zarząd albo
pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników. Trze-
ba tylko pamiętać, że w wypadku
spółki jednoosobowej jej reprezentantem nie może być jedyny
wspólnik (art. 162 k.s.h.). Wolno mu
tylko zgłosić spółkę do rejestru
przedsiębiorców.
Spółka działa „w organizacji” do
momentu rejestracji w KRS. Z tą
chwilą staje się pełnoprawną spółką z o.o. Za zobowiązania spółki w
organizacji odpowiadają: spółka i
osoby, które działały w jej imieniu
(ich odpowiedzialność ustanie z
chwilą zatwierdzenia ich czynności
przez zgromadzenie wspólników –
art. 161 § 3 k.s.h.), a także wspólnicy,
tyle że ci ostatni jedynie do wysokości niewniesionego wkładu,
określonego w umowie spółki (art.
13 k.s.h.).
Uwaga! Przed wpisem do rejestru
wspólnikom nie wolno rozporządzać udziałami (art. 16 k.s.h.).
Rejestracja
Zawiązanie spółki w organizacji
zarząd zgłasza do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki (art. 164 § 1 k.s.h.). Wniosek trzeba napisać na urzędowym
formularzu KRS-W3.
Trzeba pamiętać, żeby wniosek o
rejestrację złożyć najpóźniej pół roku od dnia zawarcia umowy. W
przeciwnym razie umowa spółki
przestanie istnieć (art. 169 k.s.h.).
Po zarejestrowaniu spółki w KRS
zarząd powinien w ciągu dwóch tygodni złożyć we właściwym urzędzie
skarbowym poświadczony przez
siebie odpis umowy spółki, wskazując także sąd, który spółkę zarejestrował, datę rejestracji oraz numer KRS.
Co w zgłoszeniu...
Zgłoszenie spółki z o.o. do sądu
rejestrowego powinno zawierać
(art. 166 k.s.h.):
∑ firmę, siedzibę i adres spółki oraz
przedmiot jej działalności,
∑ wysokość kapitału zakładowego, a
także – jeżeli wspólnicy wnoszą
do spółki wkłady niepieniężne –
wzmiankę o tym,
∑ określenie, czy wspólnik może
mieć więcej niż jeden udział, a jeżeli jest to spółka jednoosobowa –
zaznaczenie tego wraz z imieniem,
nazwiskiem (albo nazwą), siedzibą i adresem jedynego wspólnika,
∑ nazwiska, imiona i adresy członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,
∑ nazwiska i imiona członków rady
nadzorczej lub komisji rewizyjnej
(jeżeli któryś z tych organów ustanowiono),
∑ czas trwania spółki, jeżeli jest
oznaczony,
∑ pismo przeznaczone do ogłoszeń
spółki, jeżeli umowa spółki je
wskazuje.
...a co oprócz niego
Do zgłoszenia należy dołączyć
(art. 167 k.s.h.):
∑ umowę spółki,
∑ dowód powołania organów spółki, z wyszczególnieniem ich składu osobowego (chyba że stanowi
o tym sama umowa),
∑ poświadczone notarialnie podpisy członków zarządu (istnieje też
możliwość złożenia podpisów
bezpośrednio przed sądem),
∑ podpisaną przez wszystkich
członków zarządu listę wspólników (z podaniem ich imion i nazwisk lub nazw oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego
z nich),
∑ oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały
przez wszystkich wspólników
wniesione w całości.
Gdy nie masz
wspólnika
Ustawodawca nie przepada za jednoosobowymi spółkami kapitałowymi i utrudnia życie ich właścicielom. Powoduje to dodatkowe koszty.
Założenie jednoosobowej spółki
z o.o. albo akcyjnej odbywa się w zasadzie tak samo jak każdej innej.
Zanim jednak zdecydujesz się na
działalność w tej formie, powinieneś
wziąć pod uwagę wiążące się z nią
utrudnienia. Dotyczy to głównie czynności, jakich będziesz dokonywał ze
swoją spółką, np. pożyczki, najmu,
sprzedaży itp. Tam, gdzie wszystkie
udziały czy akcje spółki przysługują jedynie tobie bądź jedynie tobie i spółce, każde w zasadzie oświadczenie
woli składane tej spółce przez ciebie
będzie wymagało formy pisemnej.
Poza tym oświadczenia w sprawach przekraczających zakres zwykłego zarządu będziesz musiał potwierdzać u notariusza. Za potwierdzenie podpisu notariusz może zażądać nawet 10 proc. tego, co by się należało, gdyby taka czynność dokonana
została w formie aktu notarialnego.
Na tym nie koniec. Jeśli zamierzasz zostać jednocześnie jedynym
członkiem zarządu swojej spółki,
wszystkie czynności prawne dokonywane między tobą a spółką wymagać będą formy aktu notarialnego. O każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz będzie też zawiadamiał sąd rejestrowy,
przesyłając wypis aktu notarialnego.
Jeśli w przyszłości zapragniesz
np. przekształcić swoją firmę w jakąś inną spółkę, też będziesz musiał
liczyć się z dodatkowymi kosztami.