historia i społeczeństwo

Wymagania i kryteria ocen z przedmiotu historia i społeczeństwo w klasie VI szkoły podstawowej
Ocenę
dopuszczającą
otrzymuje uczeń,
który spełnia
wymagania nieco
poniżej wymagań
podstawowych, tj.:
Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń,
który spełnia
wymagania
podstawowe, oraz:
1.
Uczeń zna i rozumie różnice między życiem dziś a życiem w przeszłości. Posiada elementarną wiedzę dotyczącą
omówionych w ciągu roku wydarzeń z dziejów Polski i Świata. Potrafi określić kolejność tych wydarzeń (co było
najpierw, a co potem). Zna podstawowe pojęcia z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie.
2.
Podstawowe pojęcia wymagane na ocenę dopuszczającą: rasizm, dziwna wojna, okupacja, Holocaust (szoah),
godzina „W”, komunizm, stalinizm, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR), racjonowanie, godzina milicyjna,
Okrągły Stół, republika, ustrój państwa, mniejszość narodowa, mniejszość etniczna, emigracja, potrzeby fizjologiczne,
potrzeby psychiczne, Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), społeczność szkolna, administracja, samorząd
terytorialny, praca (rodzaje pracy), integracja, euro, terroryzm, globalne ocieplenie, Internet, cyberprzemoc.
3.
Wykaz podstawowych zagadnień wymaganych na ocenę dopuszczającą: daty: 1933 r.; Kim byli: Adolf Hitler, Józef
Stalin; 1 IX 1939 r., 17 IX 1939 r.; żądania Hitlera wysuwane wobec Polski; przebieg okupacji niemieckiej i radzieckiej
w czasie II wojny światowej; zagłada Żydów w czasie II wojny światowej; daty: 1 VIII 1944 r.; rzeki wokół których
przebiegała granica Polski po II wojnie światowej; daty: 1945 r.; okoliczności, w których komuniści przejęli władzę w
Polsce; daty: 1948–1956; sytuacja w Polsce w okresie stalinizmu; kim był: Stefan Wyszyński; daty: XII 1970 r.;
przyczyny wybuchu strajków na Wybrzeżu w 1970 roku; daty: 1970–1980, 1976 r., 1978 r.; kim byli: Edward Gierek, Jan
Paweł II; znaczenie sformułowania: „w PRL historii nauczano w sposób zakłamany”; czas wolny dzieci po lekcjach i
sposób spędzania wakacji w PRL; daty: VIII 1980 r.; kim był: Lech Wałęsa; powody niezadowolenia robotników w 1980
roku; daty: 13 XII 1981 r.; kim był: Wojciech Jaruzelski; daty: 1989 r., VI 1989 r.; kim był: Tadeusz Mazowiecki;
powody dla których władze komunistyczne zdecydowały się na rozmowy z opozycją demokratyczną w 1989 roku; polska
państwem demokratycznym; trójpodział władzy; organy władzy wykonawczej w Rzeczypospolitej Polskiej; organy
władzy wykonawczej w Rzeczypospolitej Polskiej; polskie symbole narodowe; prawa przysługujące mniejszością
narodowym i etnicznym w Polsce; rodzaje emigracji; trudności życia na emigracji; problemy społeczne; daty: 1948 r.,
1989 r.; powody dla których ludzie zakładają rodziny; organy szkoły; podział administracyjny Polski; powody dla
których pracujemy; sposoby dzięki którymi można uniknąć lub rozwiązać konflikt; daty: 1993 r.; przyczyny integracji
europejskiej; daty: 1 V 2004 r.; przyczyny wstąpienia Polski do Unii Europejskiej; data: 1991–1999 r.; powody degradacji
środowiska naturalnego; daty: 1986 r.
1.
Uczeń zna wymagane programem fakty historyczne i datuje je z dokładnością do jednego stulecia. Potrafi
przedstawić najważniejsze przyczyny i skutki poznanych wydarzeń. Czynnie stosuje poznane pojęcia z zakresu historii i
wiedzy o społeczeństwie. Ponadto, uczeń ma w zeszycie przedmiotowym zapisane treści z lekcji, wykonane ćwiczenia i
prace domowe.
2.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, przy jednoczesnym
1
Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń,
który spełnia
wymagania i
kryteria przyjęte na
ocenę dostateczną
oraz:
wykazaniu znajomości poniższych pojęć i treści:
a) Pojęcia: łagry, Armia Krajowa, rząd londyński, getto, obóz zagłady, akcja „Burza”, „wielka trójka”, bezwarunkowa
kapitulacja, analfabetyzm, propaganda, dyktator, Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL), gospodarka centralnie
planowana, odwilż, Trójmiasto, internowanie, walka bez przemocy, opozycja demokratyczna, Jesień Narodów, obywatel,
konstytucja, referendum, kadencja, święto państwowe (narodowe), miejsca pamięci narodowej, polonia, wartości, grupa
społeczna, społeczeństwo, rzecznik praw dziecka, rodzina mała, rodzina wielka, tradycja rodzinna, statut szkoły,
samorząd uczniowski, społeczność lokalna, budżet, mała ojczyzna, Bliski Wschód, kraje rozwijające się, konflikt,
tolerancja, plan Schumana, nacjonalizm, czystki etniczne, NATO, Al-Kaida, materiały radioaktywne, efekt cieplarniany,
globalna wioska.
b) Treści: daty: 1924–1953; nazizm w Niemczech; nazizm w Niemczech; daty: 23 VIII 1939 r., 3 IX 1939 r.; przebieg
kampanii wrześniowej; daty: 1942 r.; działalność Polskiego Państwa Podziemnego w czasie II wojny światowej; daty: 2 X
1944 r.; kim był: gen. Tadeusz Komorowski; daty: II 1945 r., 8 V 1945 r; straty poniesione przez Polskę podczas II wojny
światowej; daty: X 1956 r.; kim był: Władysław Gomułka; daty: 1956–1970; sytuacja w Polsce w okresie rządów
Władysława Gomułki; okoliczności przejęcia władzy w Polsce przez Edwarda Gierka; skutki rządów Edwarda Gierka;
powody dla których komuniści utrudniali Polakom wyjazd na Zachód; okoliczności powstania NSZZ „Solidarność”;
okoliczności wprowadzenia stanu wojennego w Polsce; daty: XI 1989 r., 1991 r.; kim był: Michaił Gorbaczow;
następstwa rozmów Okrągłego Stołu; daty: 1997 r.; znaczenie słowa: rzeczpospolita; organy władzy ustawodawczej w
Rzeczypospolitej Polskiej; imię i nazwisko aktualnie urzędującego prezydenta i premiera; polskie święta państwowe
(narodowe); problem podwójnej narodowości; największych skupisk Polaków na świecie; przyczyny i okoliczności
powstania pierwszych społeczeństw; najważniejsze prawa człowieka i dokument je gwarantujący; prawa i obowiązki w
rodzinie; samorząd terytorialny w gminie; podstawowe wiadomości o twojej małej ojczyźnie; paca dzieci; zasady
sprawiedliwego postępowania; daty: 1952 r., 1958 r.; kim był: Robert Schuman; daty: 2003 r.; referendum w sprawie
członkostwa Polski w Unii Europejskiej; symbole Unii Europejskiej; przyczyny wojen w byłej Jugosławii; postęp w
dziedzinie przepływu informacji we współczesnym świecie; pożytki i zagrożenia płynące z korzystania z Internetu.
1.
Uczeń potrafi podzielić przeszłość na epoki. Umie nazwać poznane epoki, podać cechy odróżniające jedną epokę od
innych oraz zaznaczyć je na osi czasu. Zaczyna rozumieć motywację ludzkich działań w przeszłości i w teraźniejszości.
Umie, na podstawowym poziomie, wykorzystywać różne rodzaje źródeł historycznych. Potrafi umiejscowić wydarzenia
w przestrzeni (mapa). Zna wymagane programem fakty historyczne i potrafi powiązać je w ciąg chronologiczny. Zdaje
sobie sprawę z wpływu przeszłości na teraźniejszość.
2.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dostateczną, przy jednoczesnym wykazaniu
znajomości poniższych treści: stosunek Niemców do traktatu wersalskiego; daty: 1938 r., III 1939 r.; podział ziem
polskich po klęsce kampanii wrześniowej; daty: 1942 r.; „Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej”; daty: I 1944 r.,
2
VII 1944 r.; przyczyny, przebieg i skutki powstania warszawskiego; udział żołnierzy polskich w walkach podczas II
wojny światowej; polska w nowych granicach – kto, kiedy i gdzie zadecydował o zmianie granic powojennej Polski?;
korzystne dla społeczeństwa działania komunistów po zakończeniu II wojny światowej; dążenia polskich komunistów;
daty: 1952 r.; zmiany jakie zaszły w Polsce w następstwie „odwilży”; słabości polskiej gospodarki w latach 60. XX
wieku; przebieg i skutki wydarzeń grudniowych na Wybrzeżu w 1970 roku; pierwsze pięć lat rządów Edwarda Gierka;
wybór Karola Wojtyły na papieża; edukacja w czasach PRL-u; znaczenie „Solidarności” w 1980 roku; podejście władz
komunistycznych do „Solidarności”; daty: 1983 r.; reakcja robotników na wprowadzenie stanu wojennego w Polsce; daty:
1985 r., 1990 r.; następstwa reform Michaiła Gorbaczowa; okoliczności zjednoczenia Niemiec; daty: 2003 r.; różnicę
między demokracja bezpośrednią, a pośrednią; sposób działania sejmu i senatu; funkcje prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej; zadania rządu Rzeczypospolitej Polskiej; zadania sądów oraz trybunałów: konstytucyjnego i stanu; polskie
miejsca pamięci narodowej; mniejszości narodowe i etniczne żyjące w Polsce; historia polskiej emigracji; przykłady grup
społecznych; najważniejsze prawa dziecka i dokument je gwarantujący; samorząd terytorialny w powiecie; ważniejsze
wydarzenia w historii Chałupek i Ryduszwałdu; okoliczności w jakich doszło do podziału pracy między rolników i
rzemieślników; praca w starożytności (w Grecji i w Rzymie), w XIX wieku i czasach współczesnych; kim był: Mahatma
Gandhi; nazwy organizacji europejskich powstałych w trakcie procesu integracji europejskiej; daty: 1994 r.; 2002 r.;
powody dla których Polska nie mogła przez długi czas brać udziału w procesie integracji europejskiej; zasady, na których
opiera się istnienie i działalność Unii Europejskiej; przebieg i skutki wojny w byłej Jugosławii; katastrofa w Czarnobylu;
pomoc humanitarna; daty: 1989 r., 1993 r.
Ocenę bardzo
Uczeń potrafi scharakteryzować każdą z poznanych epok. Potrafi pokazać związki przyczynowo-skutkowe między
dobrą otrzymuje
poznanymi wydarzeniami. Rozumie oraz wstępnie interpretuje proste teksty źródłowe. Zna daty roczne przełomowych
uczeń, który spełnia wydarzeń. Potrafi przedstawić wpływ poznanych wydarzeń z przeszłości na teraźniejszość.
wymagania i
kryteria przyjęte na
ocenę dobrą oraz:
Ocenę celującą
Uczeń potrafi scharakteryzować każdą z poznanych epok, wykazując znaczną wiedzę oraz zrozumienie warunków życia w
otrzymuje uczeń,
przeszłości. Umie, na podstawowym poziomie, przedstawić wybrane zagadnienia historyczne (np. stosunek ludzi do
który spełnia
środowiska przyrodniczego od czasów prehistorycznych do dziś). Interpretuje proste teksty źródłowe, umie je wykorzystać
wymagania i
w trakcie wypowiedzi.
kryteria przyjęte na
ocenę bardzo dobrą
oraz:
3
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą.
4