Przedstawiciel Fundacji na posiedzeniu Sejmowej Komisji

Przedstawiciel Fundacji na posiedzeniu Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka - Program In
środa, 01 października 2008 09:25
Przedstawiciel Fundacji na posiedzeniu Sejmowej Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka
W dniu 3 września 2008 r. odbyło się posiedzenie Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw
Człowieka, którego przedmiotem było omówienie aktualnej sytuacji w Służbie Celnej. W jej
obradach brał udział przedstawiciel Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, dr Piotr Kładoczny koordynator Programu Interwencji Prawnej.
Posiedzenie dotyczyło, w szczególności:
stosowania środka zapobiegawczego w postaci aresztu w stosunku do funkcjonariuszy
Służby Celnej,
skutków stosowania przepisów nakazujących zwolnienie funkcjonariuszy w przypadku
aresztowania lub wniesienia aktu oskarżenia,
przypadków naruszania godności osobistej oraz zarzutów łamania prawa przez organy
ścigania,
propozycji zmian w ustawie o Służbie Celnej.
1/3
Przedstawiciel Fundacji na posiedzeniu Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka - Program Int
środa, 01 października 2008 09:25
W posiedzeniu udział wzięli: Jacek Kapica podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów,
Szef Służby Celnej wraz ze współpracownikami, Grzegorz Smogorzewski p.o. zastępcy Szefa
Służby Celnej, Jerzy Szymański zastępca Prokuratora Generalnego, Sławomir Siwy
przewodniczący Związku Zawodowego Celnicy PL, Krzysztof Monastyrski ekspert z Związku
Zawodowego Celnicy PL, Barbara Smolińska przedstawiciel Zrzeszenia Związków
Zawodowych Służby Celnej, Piotr Kładoczny przedstawiciel Helsińskiej Fundacji Praw
Człowieka, Jacek Kloś przedstawiciel celników, Anna Czak i Jacek Kraj przedstawiciele
Federacji Związków Zawodowych Służby Celnej.
W swoim wystąpieniu, dr Piotr Kładoczny, przedstawiciel Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
zwrócił uwagę uczestników posiedzenia, że podstawą aresztowania w sprawach celników są
przepisy kodeksu postępowania karnego. Ponadto zauważył, że w przypadku przestępstw
korupcji udowodnienie winy jest niezwykle trudne z uwagi na brak dowodów materialnych,
natomiast zarzuty przedstawiane są najczęściej na podstawie zeznań świadków, które mogą
być zwykłymi pomówieniami osób, które same naruszyły prawo.
Dr Piotr Kładoczny podkreślił, że zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci
tymczasowego aresztowania uzasadnia się obawą matactwa. Prokuratura z kolei dąży do
udowodnienia, że w sprawie mamy do czynienia z grupą przestępczą, co daje możliwość
zastosowania surowszej kary, a tym samym pojawia się przesłanka do zastosowania
tymczasowego aresztowania. W tym czasie osoba aresztowana zostaje zawieszona w
wykonywaniu obowiązków służbowych. Jedyną w miarę dobrą konsekwencją tej sytuacji jest
możliwość otrzymywania przez oskarżonego funkcjonariusza celnego 50% wynagrodzenia.
Podzielił on stanowisko Trybunału Konstytucyjnego, że każde istotne naruszenie prawa przez
osobę wykonującą zawód celnika winno powodować utratę pracy. W przypadku uniewinnienia
taka osoba powinna mieć jednak prawo do odpowiedniej gratyfikacji materialnej i
odszkodowania. Tymczasem praktyka, zdaniem dr Kładocznego, pokazuje, że stanowi to
problem, podobnie jak ograniczenie możliwości dochodzenia restytucji do wynagrodzenia za 6
miesięcy, kiedy to otrzymuje się jedynie 50% wynagrodzenia. Nie jest to jednak możliwe w
odniesieniu do czasu, kiedy został już zwolniony ze służby na mocy ustawy.
Ministerstwo Finansów nie zgadza się na wydłużenie okresu restytucji dla niesłusznie
oskarżonych funkcjonariuszy celnych. Stoi na stanowisku, że nie powinno ponosić
konsekwencji finansowych błędnych działań i decyzji organów ścigania i sądu. Jednakże z
punktu widzenia praw człowieka obojętne jest kto ponosi konsekwencje finansowe. Organ
2/3
Przedstawiciel Fundacji na posiedzeniu Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka - Program Int
środa, 01 października 2008 09:25
państwowy wydając błędne rozstrzygnięcie, krzywdzi człowieka i powinien naprawić
wyrządzoną mu krzywdę. W praktyce oznacza to, że celnik lub funkcjonariusz Straży
Granicznej może liczyć jedynie na 6-miesięczne wynagrodzenie. Potem czeka go wystąpienie
do sądu o odszkodowanie od Skarbu Państwa. Jest to kolejny długotrwały proces.
Ze statystyki wynika, że wobec 50% oskarżonych celników sądy wydają orzeczenia
uniewinniające. Braku pełnej restytucji nie można tłumaczyć trudnościami finansowymi państwa. Jeśli
państwo skrzywdziło kogoś, to potem nie może się tłumaczyć, że brakuje mu środków na
pokrycie wyrządzonej krzywdy.
Zwrócił także uwagę na poziom skomplikowania tych spraw, w których zazwyczaj sądy mają
do czynienia z dużą liczbą oskarżonych, przez co postępowania takie są zwykle przewlekłe.
Poinformował, że Fundacja stoi na stanowisku, że osobom niesłusznie oskarżonym, które
poniosły tego konsekwencje materialne, należy się pełna rekompensata poniesionych strat.
Zdaniem dr Kładocznego ważne jest także to, żeby ostatecznie dokonać wyboru i określić, czy
celnik to pracownik, czy funkcjonariusz publiczny.
Joomla SEF URLs by Artio
3/3