Kongres Edukacji Pozaformalnej

Kongres Edukacji Pozaformalnej - inicjatywa oddolna zwiększenia roli
edukacji pozaformalnej w Polsce.
26 listopada 2014 r. odbył się w Warszawie Pierwszy Kongres Edukacji Pozaformalnej. Kongres
zorganizowano z inicjatywy Polskiej Izby Firm Szkoleniowych i Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości oraz 11 instytucji zajmujących się kształceniem dorosłych, jako platformę do
dyskusji na temat
edukacji pozaformalnej
jako czynnika
zwiększającego kompetencje
i innowacyjność rozwoju Polaków. Kongres zgromadził 337 uczestników, reprezentujących główne
zainteresowane strony – firmy szkoleniowe, pracodawców, ministerstwa odpowiedzialne
za kształcenie ustawiczne, organizacje branżowe, instytuty badawcze i organizacji pozarządowe
wspierające kształcenie ustawiczne i kształcenie dorosłych. Porządek obrad obejmował debaty
plenarne na temat obecnej sytuacji edukacji pozaformalnej i jej przyszłości z perspektywy
przedstawicieli rządu, biznesu, pracodawców i firm szkoleniowych. Druga część kongresu była
poświęcona sesjom panelowym, na których poruszane były takie tematy, jak zapewnienie jakości,
efektywności szkoleń i rozwoju menedżerów MŚP oraz finansowanie edukacji pozaformalnej.
Punktem wyjścia do debaty plenarnej były dane statystyczne pokazujące bardzo niski udział osób
dorosłych w kształceniu ustawicznym (4,3% w 2013 roku, źródło Eurostat). Uczestnicy dyskutowali
dlaczego istniejące zachęty wydają się być nie dość atrakcyjne dla polskich pracodawców, by
inwestować w rozwój swoich pracowników oraz co można zrobić, aby zachęcić małe i średnie firmy,
do zrealizowania polityki szkoleniowej zgodnie z potrzebami swoich pracowników.
Jednak najbardziej popularnym tematem w dyskusji wydawało się być finansowanie edukacji
nieformalnej - w tej sesji panelowej uczestniczyło ponad 100 osób, a była ona moderowana przez
koordynatorkę polskiego oddziału Sieci ReferNet - Agnieszkę Luck. Jej prezentacja podsumowująca
systemy finansowania funkcjonujące w innych krajach UE, porównanie z polskimi rozwiązaniami
przedstawionymi przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Rozwoju
i Infrastruktury (zarządzające funduszami UE) pokazała, że Polska nie wydaje się odbiegać od innych
krajów, w zakresie instrumentów finansowych wspierających udział w edukacji pozaformalnej.
Dlaczego więc statystyki są tak złe?
Zgodnie z danymi GUS w 2010 roku 77,5% przedsiębiorstw nie szkoliło swoich pracowników. Sytuacja
nie jest tak zła w przypadku dużych firm, które zazwyczaj mają korporacyjne strategie rozwoju
zasobów ludzkich i ogromne budżety na rozwój pracowników (tylko 25% nie inwestuje w szkolenia).
Ale w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw, które stanowią większość firm w Polsce, dane są
druzgocące, odpowiednio - 58,6% i 81,4%, nie organizuje żadnych szkoleń dla personelu. Jako
przyczynę takiej sytuacji większość respondentów podaje: posiadanie wystarczająco
wykwalifikowanych pracowników (81,4%) lub rekrutację wystarczająco wykwalifikowanych
pracowników (69%), jak i zbyt wysokie koszty szkolenia (43,5%). Problem jest o wiele bardziej
skomplikowany, jak powiedział podczas dyskusji przedstawiciel pracodawców. Przede wszystkim
małe i średnie firmy walczą o przetrwanie na rynku każdego dnia i dlatego skupiają się na
planowaniu strategii krótkoterminowej, a nie na długoterminowej inwestycji w pracowników.
Po drugie, wysłanie jednego z kilku pracowników na dwu – trzydniowe szkolenie oznacza, że nie mają
zastępstwa dla tego pracownika. Tak więc każda nieobecność ma wpływ na produktywność firmy.
Co więcej, w takich firmach, ze względu na ograniczoną liczbę pracowników, nie ma osoby
odpowiedzialnej za HR. Zazwyczaj jest to właściciel, który łączy obowiązki menedżera operacyjnego,
działu marketingu i sprzedaży oraz HR, podczas gdy ta ostatnia rola jest prawdopodobnie ograniczana
do absolutnie niezbędnych zadań. Nie ma po prostu czasu myśleć o rozwoju pracowników, szukać
ofert szkoleniowych lub przechodzić przez biurokratyczne procedury związane z ubieganiem się
o dotacje z EFS czy wsparcie funduszu szkoleniowego. Dyskusja podczas sesji panelowej została
podsumowana jako sugestie działań, które mogą być bezpośrednim wsparciem dla MŚP i powinny
mieć zupełnie inny charakter niż dotychczas, a może powinny być bardziej skoncentrowane na
pracownikach, którzy poważnie myślą o swojej przyszłości zawodowej i chcą aktywnie planować
swoją karierę zawodową. Ale to chyba temat na kongres w następnym roku.
Źródła:
http://www.kep.com.pl/
http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/ksztalcenie-zawodowe-wprzedsiebiorstwach-w-polsce-w-2010-r-,4,2.html