zobacz treść

Warszawa, 2 czerwca 2016
Mateusz Morawiecki
Wicepremier, Minister Rozwoju
Ministerstwo Infrastruktury i
Budownictwa
Stanowisko Zarządu
Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości na Wynajem „Mieszkanicznik”
w sprawie polityki mieszkaniowej
W związku z pojawiającymi się zapowiedziami o podjęciu w dużo większym zakresie działań państwa
dotyczących poprawy dostępności mieszkań na wynajem Stowarzyszenie Właścicieli Mieszkań na
Wynajem „Mieszkanicznik” przedkłada niniejsze stanowisko.
Mieszkania na wynajem, w tej chwili głównie w sektorze prywatnym, stanowią ważny element rynku,
pozwalający z jednej strony najemcom na migracje związane z nauka i pracą, usamodzielnianiem się
młodych ludzi, a z drugiej właścicielom na bezpieczne i długoterminowe lokowanie swoich
oszczędności. Dodatkowe wsparcie najmu rynkowego prowadzonego przez rodzimych drobnych
inwestorów posiadających jedno lub kilka mieszkań na wynajem może być sposobem na
wykorzystanie już istniejących zasobów mieszkaniowych i zachętą do nowych inwestycji,
finansowanych z oszczędności osób prywatnych i rodzimych firm. Rosnące zasoby mieszkań na
wynajem mogą spowodować stabilizację lub nawet obniżkę czynszów najmu, co dla bardzo młodych i
niezamożnych gospodarstw domowych może być zachętą do tej formy dysponowania
nieruchomością, bez potrzeby zaciągania wieloletnich zobowiązań kredytowych.
Z instrumentów mogących wspomóc rynek najmu wymienić można kilka narzędzi nie wymagających
dużych nakładów: ulgę budowlaną na wynajem, uwzględnienie obciążenia czynszem najmu przy
wyliczaniu dodatków mieszkaniowych, drobne zmiany w Ustawie o ochronie praw lokatorów…
mające na celu niedopuszczanie do powstawania dużych zaległości czynszowych.
Ulga budowlana dla mieszkań na wynajem, która w dwóch wariantach obowiązywała już w latach
1992-1996 i 1997-2003 mogłaby zachęcić inwestorów prywatnych, kupujących obecnie mieszkania w
ogólnodostępnych inwestycjach firm deweloperskich, do skupiania tego typu mieszkań w całe
budynki. Zainteresowanie inwestowaniem w mieszkania na wynajem jest obecnie bardzo duże, co
pokazują i raporty firm monitorujących rynek pierwotny mieszkań w Polsce, jak i wyniki i plany całego
Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości Na Wynajem „Mieszkanicznik”
00-640 Warszawa, ul. Mokotowska 1
NIP 7252057285, REGON 101346996, KRS 0000408329
sektora budowlanego mieszkaniówki. Aby móc skorzystać z ulgi w poprzednich formach, nie można
było nieruchomości sprzedać przez 10 lat od oddania jej do użytkowania, duża część wybudowanych
wtedy wielolokalowych nieruchomości mieszkalnych jest wciąż w najmie. Przy znów powstających
tego typu budynkach deweloperzy oferują od razu usługę profesjonalnego zarządzania, co znacznie
ułatwia korzystanie z najmu i inwestorom, i najemcom. Możliwości bardziej zasobnych gospodarstw
domowych odnośnie takich inwestycji są również zbadane przez Narodowy Bank Polski, w ramach
Badania Zasobności Gospodarstw Domowych w Polsce z 2014 roku.
Do większego poczucia bezpieczeństwa najemców mogłaby się tez przyczynić zmiana w
uregulowaniach dodatków mieszkaniowych, uwzględniająca opłacany przez nich czynsz najmu jako
wydatek pomniejszający kwotę przychodów gospodarstw domowych wnioskujących o taką pomoc.
W obecnej sytuacji dodatki mieszkaniowe, wypłacane w kwotach około 200 zł, są pomocą głównie
dla właścicieli mieszkań, nie radzących sobie z bieżącymi opłatami. Gdyby możliwe było przyznawanie
ich na krótsze okresy, ale w wyższych kwotach, byłyby realnym zabezpieczeniem w sytuacjach
kryzysowych czasowej utraty dochodu. Takie formy czasowego wspomagania wprowadzane są dla
osób czasowo nie radzących sobie ze spłatą kredytów, w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Możliwość uzyskiwania czasowego wsparcia mieszkaniowego przez najemców mogłaby też
zmniejszyć ryzyko wynajmujących i przyczynić się do wydłużenia czasu umów najmu.
Ostatnia proponowana zmiana dotyczy również czasu i czynszów, czyli możliwości rozpoczynania
formalnych rozmów z najemcą po 30 dniach od powstania zaległości, a nie po trzech miesiącach, jak
to jest obecnie. Szybsza możliwość reakcji w przypadku najmu na rynku detalicznym umożliwia
znaczne zmniejszenie ryzyka dla gospodarstw domowych posiadających mieszkania na wynajem, a w
przypadku np. zasobów komunalnych szybsze uruchomienie innych możliwych działań pomocowych.
Podobną możliwość mają już wspólnoty i spółdzielnie odnośnie zaległości w opłatach
eksploatacyjnych, ujednolicenie terminów mogłoby zadziałać na korzyść i prywatnych właścicieli, i
gmin, i innych podmiotów operujących na rynku najmu mieszkaniowego.
Stowarzyszenie Mieszkanicznik, jako organizacja zrzeszająca największą w Polsce grupę właścicieli
mieszkań na wynajem, zwraca uwagę na możliwość wykorzystania i rozbudowania istniejących
zasobów mieszkań na wynajem bez potrzeby dużych inwestycji państwowych w tej dziedzinie. Można
wykorzystać rodzimy kapitał ponad sześciuset tysięcy Polaków, którzy już wynajmują swoje
mieszkania i chcieliby dalej móc inwestować w tego typu bezpieczne aktywa, a poprzez rozwiązania
prawne poprawiające równowagę pomiędzy stronami umowy najmu zwiększyć bezpieczeństwo
uczestników tego rynku. Do wykorzystywania mieszkań z zasobów prywatnych skłaniają się powoli
również gminy, korzystając z rozwiązań praktykowanych w innych krajach. Największy wpływ na
istnienie i bardziej dynamiczny wzrost liczby mieszkań na wynajem, ale finansowanych z zasobów
prywatnych firm i osób, ma przede wszystkim państwo i regulacje prawne dotyczące tej dziedziny.
/-/
Jacek Kusiak
/-/
Robert Kuliga
Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości Na Wynajem „Mieszkanicznik”
00-640 Warszawa, ul. Mokotowska 1
NIP 7252057285, REGON 101346996, KRS 0000408329
/-/
Piotr Dybiec