PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI RZGÓW

Załącznik do Uchwały Rady Gminy Rzgów
Nr 131/09 z dnia 20.03.2009 r.
PLAN ODNOWY
MIEJSCOWOŚCI RZGÓW
(lata 2009 – 2016)
Rzgów 2009
SPIS TREŚCI:
Wstęp ……………………………………………………………………...…........
2
Informacja o sołectwie Rzgów ……………………………………………………
3
Analiza zasobów sołectwa Rzgów ………………………………………….……..
4
1. Zasoby naturalne ………………………………………………………………
4
4
2. Walory historyczne, religijne i kulturowe ……………………………..….......
3. Ludność ………………………………………………………………………..
4. Aktywność gospodarcza mieszkańców ……………………………………….
9
9
11
5. Infrastruktura techniczna ………………………………………………….......
6. Infrastruktura społeczna ………………………………………………….........
11
7. Analiza SWOT …………………………………………………………........... 12
Plan rozwoju Miejscowości Rzgów ………………………………………….........
15
Harmonogram wdraŜania planu rozwoju sołectwa Rzgów
i zarządzanie realizacją projektów (lata 2009 – 2016) …………………………….
Zakończenie ………………………………………………………………….........
18
19
1
WSTĘP
Rzgów stanowi jedno z 21 sołectw Gminy Rzgów połoŜonej w południowo –
wschodniej części województwa wielkopolskiego, w powiecie konińskim. Przez teren
wsi przebiega droga powiatowa nr P3096 prowadząca do Konina, a w odległości 15
km znajduje się wjazd na autostradę A2 łączącą Poznań i Konin.
Sołectwo Rzgów jest jednym z największych w gminie. W jego skład wchodzą dwie
miejscowości: Rzgów i Rzgów Drugi. Ich powierzchnia wynosi 7,08 km2. Według
stanu na dzień 31.12.2008 r. są one zamieszkiwane przez 900 osób (Rzgów: 649 osób,
Rzgów Drugi: 251), tym samym gęstość zaludnienia na tym terenie kształtuje się na
poziomie 127 osoby / 1 km2. Rzgów posiada dobrze rozwiniętą infrastrukturę
i ukształtowanie terenu sprzyjające rozwojowi gospodarczemu i społecznemu.
Mieszkańcy aktywnie uczestniczą w Ŝyciu wsi poprzez działalność w organizacjach
społecznych oraz udział w lokalnych imprezach kulturalnych i sportowych.
Aby w pełni wykorzystać istniejący potencjał i nadarzające się szanse
rozwojowe opracowano niniejszy Plan. Ma on określić poŜądany w przyszłości obraz
miejscowości oraz umoŜliwić aplikowanie o środki pomocowe na realizację projektów
prowadzących do jego urzeczywistnienia.
Plan Odnowy Miejscowości Rzgów składa się z dwóch części:
1. analizy zasobów sołectwa podsumowanej analizą SWOT
2. planu rozwoju sołectwa wraz z harmonogramem realizacji
Plan ten wpisuje się w Strategię Rozwoju Gminy Rzgów zatwierdzoną Uchwałą
Nr 103/2000 Rady Gminy Rzgów z dnia 29 czerwca 2000 r. oraz Program Rozwoju
Lokalnego z 2005 r.
2
INFORMACJA O SOŁECTWIE Rzgów
GMINA RZGÓW
POWIAT KONIŃSKI
WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE
LICZBA MIESZKAŃCÓW – 900
2
POWIERZCHNIA – 7,08 km
SOŁTYS – Jan Kopaczewski
RADA SOŁECKA:
•
•
•
•
•
Wojciech Klichamer
Grzegorz Grześkiewicz
Marzena Rogowska
Andrzej Bachera
ElŜbieta Wośkowiak
LOKALNA GRUPA ODNOWY MIEJSCOWOŚCI:
•
•
•
•
•
•
•
•
Wojciech Klichamer
Grzegorz Grześkiewicz
Marzena Rogowska
Andrzej Bachera
ElŜbieta Wośkowiak
Jerzy Kacprowicz
Ryszard Siepka
Wojciech Koszal
GŁÓWNE ZADANIA RADY SOŁECKIEJ I LOKALNEJ GRUPY ODNOWY MIEJSCOWOŚCI:
-
integracja społeczności lokalnej
-
rozwój organizacji społecznych
-
organizacja imprez kulturalnych i sportowych
-
podejmowanie działań promujących ekologię
-
podniesienie atrakcyjności wsi dla potencjalnych mieszkańców i inwestorów
3
ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA RZGÓW
1. ZASOBY NATURALNE
Rzgów jest połoŜony w centralnej części Gminy Rzgów na powierzchni 707,8
ha. 83% tego obszaru (587,9 ha) stanowią grunty uŜytkowane rolniczo, w tym grunty
orne 494 ha i uŜytki zielone 91 ha. W większości są to gleby IV i V klasy. Ponadto 9%
powierzchni sołectwa (60,4 ha) to lasy, a pozostała część to tereny róŜne, tj. tereny
osiedlowe, tereny pod drogami, wodami itp.
W centrum sołectwa znajduje się staw, który jest uŜytkowany przez wędkarzy,
oraz stanowi niewielkie kąpielisko dla dzieci. W przyszłości wokół nich mają być
ustawione ławki, posadzone drzewa i krzewy, ma powstać boisko do piłki siatkowej.
Teren ten słuŜyć będzie równieŜ jako miejsce spotkań mieszkańców podczas
organizowanych imprez kulturalnych i sportowych.
Na obrzeŜach Rzgowa Drugiego ciągnie się Struga Grabienicka.
Część
Rzgowa
jest
połoŜona
na
terenie
Nadwarciańskiego
Parku
Krajobrazowego. Bogactwo fauny i flory w tej okolicy zachęca do spacerów
i spędzania czasu wolnego na łonie natury. Brak niestety istotnie wyróŜniających się
miejsc mogących przyciągnąć turystów spoza wsi.
2.
WALORY HISTORYCZNE, RELIGIJNE I KULTUROWE
Gmina Rzgów istnieje od 1837 r. Najstarsze znaleziska archeologiczne świadczące
o pobycie człowieka w tym rejonie sięgają schyłku starszej epoki kamienia – paleolitu.
Znalezione na wydmach nadwarciańskich narzędzia krzemienne archeolodzy zaliczają do
wyrobów tzw. kultury świderskiej z ok. 9000 – 8000 lat p.n.e. Rozwój osadnictwa na tych
terenach nastąpił w okresie wpływów rzymskich, czyli na początku naszej ery. Koncentrował
się on w pasie wydm nadwarciańskich, po obu stronach pradoliny.
Siedzibą gminy jest bardzo stara osada – Rzgów. Pierwsze wzmianki o jej istnieniu
pochodzą juŜ z XII wieku. Stanowiła wówczas posiadłość klasztoru cystersów w Lądzie.
Później stała się wsią szlachecką. W czasie okupacji hitlerowskiej w latach 1940 – 1941
4
istniało tu getto dla ludności pochodzenia Ŝydowskiego. Obecnie wieś spełnia rolę siedziby
władz samorządowych i administracji gminnej, a takŜe lokalnego ośrodka handlu i usług.
Na terenie sołectwa występują obiekt objęty ochroną konserwatorską:
Kościół p.w. Św. Jakuba wzniesiony prawdopodobnie w pierwszej połowie XVI w., przed
1601 r. dobudowano kaplicę, a w 1790 r. wieŜę. Wielokrotnie restaurowany, po raz ostatni w
latach 1990 – 1991.
Trzy barokowe ołtarze z pierwszej połowy XVIII w.; w głównym obraz Matki Boskiej
z posrebrzaną sukienką z XVII w., w bocznym – obraz św. Jakuba Apostoła w posrebrzanej
sukience z drugiej połowy XVIII w., w drugim ołtarzu bocznym – obraz św. Antoniego z
Dzieciątkiem Jezus z końca XVII w. W kaplicy ołtarz z XVIII w. z częściowo
przemalowanym obrazem św. Anny Samotrzeć z ok. 1620 r. Ambona i chrzcielnica
barokowe. Kamienna chrzcielnica z XVI w.
Kościół pw. Św. Jakuba w Rzgowie
W latach 50-tych wybudowano w Rzgowie pomnik na Placu Stuczyńskich.
Powstał on na pamiątkę wydarzenia, które miało miejsce 16 stycznia 1945 r. padło
podejrzenie, Ŝe rodzina Stuczyńskich ukrywa w swoim domu Rosjan. Dom został
podpalony, w budynku przebywali właśnie : 69-letnia Marianna Stuczyńska, 41-letnia
Michalina, 15-letni Eugeniusz – 5-letni Jan, wszyscy zginęli. Nazajutrz we wsi Rzgów
Niemcy zastrzelili Walentego Stuczyńskiego, wraz z synem Marianem. Działo się to w
miejscu, gdzie dziś stoi Pomnik „Bohaterom poległym w walce o wolność”.
5
Pomnik „Bohaterom poległym w walce o wolność”
W Rzgowie pręŜnie rozwijają się organizacje społeczne, takie jak:
Ochotnicza StraŜ PoŜarna
Orkiestra Dęta
Koło Wędkarskie Nr 34
Klub Sportowy „Sokół” Rzgów
Stowarzyszenie: Koło Gospodyń Wiejskich w Rzgowie
Mieszkańcy wsi chętnie uczestniczą w lokalnych imprezach kulturalno –
rozrywkowych i sportowych. Tradycyjnie co roku organizowane są:
- Dzień StraŜaka
- festyn straŜacki
- festyn wędkarski
- zawody wędkarskie
- odpust parafialny
- bal sylwestrowy i karnawałowy
- Dni Rzgowa
Od kiedy została uruchomiona hala sportowa przy gimnazjum, często urządza
się tam zawody sportowe dla młodzieŜy i dorosłych na szczeblu nie tylko lokalnym,
ale równieŜ powiatowym i wojewódzkim.
W 2007 roku, gdy zorganizowano I Edycję „Dni Rzgowa” mieszkańcy Rzgowa
aktywnie uczestniczyli w przygotowaniach. Wystawiono stoisko wiejskie, gdzie
prezentowano potrawy regionalne oraz
rękodzieło w wykonaniu starszych
mieszkanek Rzgowa.
6
KGW Rzgów
Prace ręczne wykonane przez członkinie KGW Rzgów
Panie z KGW Rzgów chętnie uczestniczą nie tylko w imprezach gminnych, ale
równieŜ w DoŜynkach Powiatowych oraz Wielkim Ruszeniu
Gmin Powiatu
Konińskiego. KGW Rzgów w ramach inicjatywy LEADER wypromowało Produkt
Lokalny „Rybę po rzgowsku”.
7
Wieniec wykonany przez KGW w Rzgowie
Myśl załoŜenia Orkiestry Dętej powzięto juŜ w 1912 roku z inspiracji członków
zarządu oraz prezesa OSP księdza Aleksandra Makowskiego. Obecnie członkowie
Orkiestry uświetniają swymi występami wszystkie imprezy lokalne i powiatowe.
Orkiestra Dęta OSP Rzgów
8
3. LUDNOŚĆ
Według stanu na dzień 31.12.2008 r. sołectwo Rzgów zamieszkuje 900 osób,
przy czym współczynnik feminizacji wynosi 112,35. Około 60 % mieszkańców jest w
wieku produkcyjnym. Przyrost naturalny od kilku lat utrzymuje się na poziomie 1%.
W całej Gminie Rzgów struktura wiekowa i płciowa na dzień 31.12.2008 r.
przedstawia się następująco:
Liczba mieszkańców Gminy Rzgów
Przedział wiekowy
męŜczyźni
kobiety
razem (M+K)
poniŜej 18 lat
842
812
1.654
19 – 65 lat
2.278
-
19 – 60 lat
-
2.085
powyŜej 65 lat
285
-
powyŜej 60 lat
-
687
RAZEM :
3.405
3.584
4.363
972
6.989
3. AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA MIESZKAŃCÓW
DuŜa część mieszkańców Rzgowa utrzymuje się z rolnictwa – na terenie
sołectwa istnieje 120 indywidualnych gospodarstw rolnych. Ich działalność jest
zróŜnicowana zarówno pod względem upraw, jak i hodowli zwierząt. W strukturze
zasiewów przewaŜają zboŜa.
Poza rolnictwem na terenie sołectwa zarejestrowanych jest 45 podmiotów
gospodarczych świadczących róŜnego rodzaju usługi, m.in.:
- usługi handlowe: sklepy spoŜywcze, mięsne, wielobranŜowe, sklep kosmetyczny,
sklep z artykułami mechanicznymi, handel obwoźny, kwiaciarnia, bar
- ubój trzody i bydła
- usługi budowlane, roboty ziemne,
9
- wynajem maszyn budowlanych
- usługi projektowe
- usługi geodezyjne
- usługi transportowe
- wykonywanie instalacji elektrycznych
- mechanika pojazdowa
- usługi ślusarskie i tokarskie
- usługi stolarskie, tapicerskie
- usługi informatyczne
- usługi edukacyjne, szkolenia samochodowe
- usługi pielęgniarskie
- ubezpieczenia,
- ochrona mienia
- pielęgnacja terenów zieleni
- sprzątanie
Zatrudnienie dają równieŜ miejscowe jednostki edukacyjne i słuŜby zdrowia.
Pozostali mieszkańcy utrzymują się w sektorze publicznym i prywatnym poza wsią
oraz z róŜnego rodzaju świadczeń socjalnych.
Stopa bezrobocia w powiecie w roku 2008 kształtowała się na poziomie 11%.
10
5. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
Rzgów odznacza się stosunkowo dobrze rozwiniętą infrastrukturą drogową.
Łączna długość dróg powiatowych wynosi 6 km (P483, P474), a dróg gminnych około
14 km, w tym utwardzonych 3,9 km. Ponadto w odległości 15 km od wsi znajduje się
wjazd na autostradę A2 (Poznań – Konin). NajbliŜsze miasta to:
Konin (siedziba powiatu) w oddaleniu 17 km
Poznań (siedziba województwa) w oddaleniu 110 km
Kalisz w oddaleniu 50 km
Sprawnie zorganizowana jest komunikacja autobusowa, ale brak bezpośredniego
dostępu do linii kolejowej.
Wieś jest w 98% zwodociągowana i w 65% skanalizowana. Na terenie sołectwa
od 1996 roku funkcjonuje oczyszczalnia ścieków. Energia elektryczna i telefonizacja
jest w pełni dostępna. Mieszkańcy nie mogą jednak korzystać ze stałego łącza
internetowego.
6. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
Na terenie sołectwa funkcjonują instytucje publiczne, takie jak:
-
urząd gminy
-
szkoła podstawowa
-
gimnazjum
-
ośrodek zdrowia
-
biblioteka publiczna
-
oddział poczty
-
oddział policji
-
bank
Oddany do uŜytku na początku 2005 roku obiekt gimnazjalny jest wyposaŜony
w nowoczesną kotłownię na biomasę (pellet), kolektory słoneczne i lampy solarne.
11
W przyszłości planuje się utworzenie na jego bazie Gminnego Centrum Edukacji
Ekologicznej.
Od kwietnia 2005 roku przy urzędzie gminy funkcjonuje Gminne Centrum
Informacji, gdzie przez 6 dni w tygodniu moŜna m.in. skorzystać z Internetu, z usług
ksero, z pomocy w poszukiwaniu pracy, itp.
W Rzgowie niewiele jest jednak ogólnodostępnych obiektów o charakterze
kulturalnym i miejsc do aktywnego wypoczynku. Na terenie wsi znajduje się remiza
straŜacka, ale jest ona zarządzana przez OSP i wykorzystywana na ich potrzeby
własne oraz organizowane przez nich imprezy. Mieszkańcom pozostaje jedynie obszar
przy wspomnianych wcześniej stawach oraz niewielkie pomieszczenie zaadaptowane
na siłownię. Brak niestety wytyczonych boisk sportowych poza obiektami szkolnymi.
ANALIZA SWOT
MOCNE STRONY
bliskość duŜych miast
atrakcyjne tereny pod zabudowę mieszkaniową
rozwinięta infrastruktura drogowa
sprawnie zorganizowana komunikacja publiczna
wysoki poziom zwodociągowania i skanalizowania wsi
szerokie zastosowanie urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii
dostępność usług o charakterze społecznym
pracowitość i zaangaŜowanie mieszkańców w sprawy wsi
aktywne organizacje społeczne
ciekawe miejsce dla osób preferujących spokój i wypoczynek na łonie natury
12
SŁABE STRONY
niskie dochody mieszkańców i wysokie bezrobocie
brak większego zakładu oferującego zatrudnienie na terenie sołectwa
brak sieci gazowej
stosunkowo mała powierzchnia dróg o nawierzchni ulepszonej
brak ciągów pieszo – rowerowych
brak jezior i innych większych kąpielisk
brak miejsc do aktywnego wypoczynku
brak bazy umoŜliwiającej rozwój turystyki
wąska oferta spędzania wolnego czasu dla młodzieŜy
wymagająca poprawy estetyka niektórych miejsc w sołectwie
SZANSE
moda na „mieszkanie za miastem”
aktywność społeczna mieszkańców
rosnące znaczenie ekologii w Ŝyciu społeczno – gospodarczym
moŜliwość pozyskania środków z funduszy Unii Europejskiej
rozwój sfery usługowej
ZAGROśENIA
likwidacja któregoś z większych przedsiębiorstw w powiecie
rosnące opłaty i koszty utrzymania
patologie społeczne
słaba kondycja rolnictwa
niski przyrost naturalny
Jak wynika z przeprowadzonej analizy, Rzgów odznacza się dobrze rozwiniętą
infrastrukturą techniczną i społeczną, co zwiększa atrakcyjność terenu zarówno pod
względem inwestycji, jak i zabudowy mieszkaniowej. Bliskość duŜych miast i dobre
połączenie komunikacyjne z nimi, a takŜe ciekawa okolica, spokój, bezpieczeństwo
i Ŝyczliwość lokalnej społeczności zachęcają do osiedlania się w tym miejscu na stałe.
13
Warunki takie w połączeniu ze współczesnym trendem migracji ludności na wieś,
mogą w istotny sposób wpływać na rozwój sołectwa.
Niewątpliwie waŜnym „zasobem” dla Rzgowa są sami jego mieszkańcy.
Pomimo narastającej ilości codziennych problemów aktywnie uczestniczą w Ŝyciu wsi
i chętnie podejmują działania na rzecz podtrzymywania lokalnych tradycji oraz
integracji społeczeństwa. Brakuje niestety miejsc do aktywnego wypoczynku.
odpowiedniej bazy materialnej umoŜliwiającej realizację wielu interesujących
pomysłów. Jednak fakt ten nie zraŜa mieszkańców. Wszelkie przeszkody mobilizują
ich do jeszcze intensywniejszych działań i poszukiwania nowych moŜliwości.
14
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RZGÓW
Misja :
Rzgów - wieś gwarantująca poprawę jakości Ŝycia mieszkańców
cel 1:
zagospodarowanie terenów i obiektów publicznych
Cel
ma
słuŜyć
zaspokojeniu
potrzeb
społecznych,
kulturalnych
oraz
rekreacyjnych
mieszkańcom wsi.
Projekty:
- wzrost atrakcyjności miejscowości poprzez właściwe zagospodarowanie przestrzeni
publicznej (zagospodarowanie terenu wokół: Pomnika na Placu Stuczyńskich, stawu,
Remizy OSP, Urzędu Gminy, budowa placu zabaw)
- budowa ogólnodostępnego boiska
- remont Remizy OSP w Rzgowie
cel 2:
wzrost
bezpieczeństwa
na
wsi
oraz
modernizacja
infrastruktury
technicznej
Określony cel ma słuŜyć przede wszystkim poprawie bezpieczeństwa na obszarach wiejskich,
co wpłynie na wzrost jakości Ŝycia na wsi
15
Projekty:
- budowa parkingu na ulicy Zagórowskiej po stronie plebanii
- budowa parkingu za Urzędem Gminy oraz za Pawilonem Handlowym
- budowa parkingu przed cmentarzem
- przebudowa ulicy Szymborskiej, Miłosza, Reymonta
- przebudowa ulicy Olchowej ( na granicy miejscowości: Rzgów i Modła)
- rozbudowa wodociągów i kanalizacji na nowopowstałych terenach budowlanych i
istniejącej juŜ zabudowie
cel 3:
integracja społeczności wiejskiej i kultywowanie tradycji
Cel zostanie osiągnięty poprzez promocję walorów obszaru, a takŜe odbudowę i poprawę
stanu dziedzictwa kulturalnego.
Projekty:
- opracowanie programu imprez kulturalnych i sportowych
- aktywizacja działalności organizacji społecznych (Koło Gospodyń Wiejskich,
Ochotnicza StraŜ PoŜarna, Ludowy Zespół Sportowy)
16
HARMONOGRAM WDRAśANIA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI RZGÓW
I ZARZĄDZANIE REALIZACJĄ PROJEKTÓW
(lata 2009 – 2016)
CELE
zagospodarowanie
obiektów i terenów
publicznych
PLANOWANY
TERMIN
REALIZACJI
PROJEKTY
wzrost atrakcyjności miejscowości poprzez właściwe
zagospodarowanie
przestrzeni
publicznej
(zagospodarowanie terenu wokół: Pomnika na Placu
Stuczyńskich, stawu, Remizy OSP, Urzędu Gminy,
budowa placu zabaw)
PRZYBLIśONY
KOSZT
INWESTYCJI
300 000,00 zł
Urząd Gminy
Rzgów
Rada Sołecka
Rzgów
500 000,00 zł
budŜet gminy
PROW 20072013
Urząd Gminy
Rzgów
2012
100 000,00 zł
budŜet gminy
PROW 20072013
2010
200 000,00 zł
budŜet gminy
PROW 20072013
Urząd Gminy
Rzgów
2010-2011
300 000,00 zł
budŜet gminy
Urząd Gminy
Rzgów
2009-2010
2011
wzrost bezpieczeństwa
na
wsi
oraz
modernizacja
infrastruktury
technicznej
budowa parkingu na ulicy Zagórowskiej po stronie
plebanii
budowa parkingu za Urzędem Gminy oraz
Pawilonem Handlowym
ZARZĄDZANIE
PROJEKTEM
budŜet gminy
PROW 20072013
budowa ogólnodostępnego boiska wielofunkcyjnego
Remont Remizy OSP
FINANSOWANIE
PROJEKTU
Urząd Gminy
Rzgów
OSP Rzgów
za
17
integracja
społeczności
wiejskiej i
kultywowanie
tradycji
budowa parkingu przed cmentarzem
2015-2016
300 000,00 zł
budŜet gminy
Urząd Gminy
Rzgów
przebudowa ulic: Szymborskiej, Miłosza, Reymonta
2011-2012
1 000 000,00 zł
budŜet gminy
Urząd Gminy
Rzgów
rozbudowa wodociągów i kanalizacji na
nowopowstałych terenach budowlanych i istniejącej
juŜ zabudowie
2010-2011
1 000 000,00 zł
budŜet gminy
Urząd Gminy
Rzgów
2009
-
budŜet gminy
Urząd Gminy
Rzgów
budŜet gminy
KGW w Rzgowie
OSP Rzgów
Klub Sportowy
„Sokół” Rzgów
opracowanie programu imprez kulturalnych i
sportowych
aktywizacja działalności organizacji społecznych
(Koło Gospodyń Wiejskich, Ochotnicza StraŜ
PoŜarna, Ludowy Zespół Sportowy)
2010
-
18
ZAKOŃCZENIE
Plan odnowy miejscowości Rzgów opracowany przez Lokalną Grupę Odnowy
Sołectwa na lata 2009 – 2016 zakłada realizację szeregu zamierzeń społecznych
i gospodarczych. Aktywność miejscowych liderów rozwoju wsi, ludzi miłujących
kulturę, rozrywkę i dobrą zabawę ma pobudzić do działania całą społeczność Rzgowa,
a pomysłów na organizowanie imprez kulturalnych i sportowych sprzyjających
integracji mieszkańców nie brakuje.
Poprawa infrastruktury technicznej oraz stworzenie miejsc do biernego
wypoczynku i do aktywnego spędzania czasu wolnego stanowić będzie niezbędną dla
realizacji planowanych działań umoŜliwiających rozwój sołectwa.
Lokalna Grupa Odnowy
Sołectwa Rzgów
Przewodniczący Rady Gminy
(-) Grzegorz Matuszak
19