CYKL SCENARIUSZY LEKCJI NA TEMAT POLSKI DLA DZIECI W

CYKL SCENARIUSZY LEKCJI NA TEMAT POLSKI DLA DZIECI W WIEKU 10-14 LAT
LEKCJA 1
1. Temat: Polskie legendy
2. Potrzebne materiały: prezentacja multimedialna (z potrzebnymi grafikami, zdjęciami); teksty
legend pocięte na fragmenty
3. Metody: burza mózgów, heureza, prezentacja, praca w grupach, rozsypanka
4. Przebieg lekcji:
1. Po zakończeniu czynności organizacyjnych, prowadzący lekcję przedstawia się (jako
reprezentant Polski) i podaje temat lekcji, a następnie zadaje uczniom pytanie: „Co
wiecie na temat Polski i Polaków?”. Jeżeli uczniowie są chętni do rozmowy z
prowadzącym i zgłaszają się, prowadzący „odsłuchuje” i „zbiera” ich skojarzenia – trafne
można zapisać na tablicy. Jeżeli pojawiają się skojarzenia negatywne, trzeba się do nich
odnieść – nawet po prostu stwierdzeniem, że ten cykl lekcji pokaże, że takie opinie o
Polakach są niesprawiedliwe i krzywdzące. Jeżeli uczniowie nie są chętni do interakcji,
prowadzący wyjaśnia cel cyklu spotkań. – 5 min
2. Prowadzący podaje cel cyklu lekcji (najlepiej w nawiązaniu do bardzo ograniczonej lub
stereotypowej wiedzy uczniów na temat Polski), np. tymi słowami: Celem naszych
spotkań jest to, abyście po ich zakończeniu mogli opowiedzieć o wiele więcej o Polsce,
Polakach i naszym udziale również w Waszej historii. – 5 min
3. Prowadzący przedstawia mapę świata, mapę Europy z zaznaczoną Polską – najlepiej w
formie prezentacji multimedialnej; następnie prowadzący pokazuje uczniom godło Polski
oraz barwy narodowe – flagę. – 5 min
4. Prowadzący zapowiada następny punkt, w którym dzieci poznają niektóre polskie
legendy i występujące w nich fantastyczne stworzenia.
5. Prowadzący dzieli dzieci na drużyny, każda z drużyn dostaje treść legendy w formie
rozsypanki (tekst pocięty na paski) i ma za zadanie ułożyć fragmenty w odpowiedniej
kolejności (Załącznik I) – „kto pierwszy, ten lepszy”, ale max. – 10 min
6. Gdy grupy skończą porządkować swoje teksty, każda z nich wybiera przedstawiciela,
który odczytuje głośno legendę; można wypisać na tablicy fantastyczne elementy historii,
ale nie trzeba – warto pójść za zainteresowaniem dzieci. Jeżeli grupa będzie pracować
bardzo szybko, tym, którzy skończą jako pierwsi można polecić przygotowanie scenkiilustracji do legendy.
7. Prowadzący wyjaśnia legendę o Lechu, Czechu i Rusie – tłumaczy pochodzenie godła;
warto porozmawiać o znanych uczniom legendach. – 10 min
8. Na koniec – przypomnienie celu spotkań na temat Polski. – 10 min
LEKCJA 2
1.
2.
3.
4.
Temat: Za wolność naszą i waszą! – wspólni bohaterowie
Potrzebne materiały: karty postaci, karty drużyn z osią czasu, reguły gry
Metody: gra edukacyjna, praca w grupach, drama, praca z tekstem
Przebieg lekcji:
1. Po zakończeniu czynności organizacyjnych, prowadzący prosi o 10 ochotników (bądź
wybiera 10 osób) – i przydziela im karty postaci bohaterów (Załącznik II); następnie
prowadzący dzieli pozostałe osoby na 5 grup i rozdaje im karty pracy z osią
chronologiczną (Załącznik III). W czasie, gdy „bohaterowie” zapoznają się ze swoimi
kartami postaci, grupy wybierają nazwy, spisują swoich członków. – 10 min
2. Prowadzący tłumaczy zasady gry edukacyjnej (Załącznik IV) – 5 min
3. Gra edukacyjna; prowadzący czuwa nad jej przebiegiem i podsumowuje zgodnie z opisem
w zasadach gry – 30 min
LEKCJA 3
1. Temat: Poland first to fight – Polacy w II wojnie światowej
2. Potrzebne materiały: teksty historyczne na temat Polaków w II wojnie światowej, polecenia
do tekstu
3. Metody: praca z tekstem, praca w grupach, „konferencja prasowa”, dyskusja
4. Przebieg lekcji:
1. Prowadzący, po zakończeniu czynności organizacyjnych, podaje temat lekcji, a następnie
zadaje uczniom pytanie o to, co wiedzą na temat II wojny światowej. Warto zapisać
trafne głosy dzieci na tablicy. Prowadzący zadaje pytanie o początek i koniec wojny, o
kraje, które walczyły etc. Następnie prowadzący przedstawia najważniejsze fakty na
temat II wojny światowej z perspektywy Polski (Załącznik V) – najlepiej zapisać na tablicy.
– 10 min
2. Prowadzący dzieli uczniów na 5 grup. Każda grupa otrzymuje krótki tekst na temat
udziału konkretnego Polaka w II wojnie światowej (Załącznik VI) oraz polecenia do tekstu
(Załącznik VII) – uczniowie mają za zadanie przeczytać tekst, sformułować do niego
pytania, wybrać jedną osobę, która wcieli się w danego bohatera i przygotować się do
„konferencji prasowej”. – 15 min
3. „Konferencja prasowa” – uczniowie, którzy wcielają się w bohaterów (po jednym z grupy)
siadają za stołem, pozostałe dzieci to dziennikarze, którzy zadają pytania. Konferencję
rozpoczyna prowadzący (powitanie gości i dziennikarzy na konferencji prasowej
poświęconej Polakom w II wojnie światowej). Uczniowie-dziennikarze zadają pytania
(wcześniej przygotowane i te, które pojawią się na bieżąco), uczniowie-bohaterowie
odpowiadają. – 15 min
4. Prowadzący podsumowuje lekcję – nawiązuje do hasła „Poland first to fight” i do
poprzedniej lekcji o wspólnych bohaterach.
LEKCJA 4
1.
2.
3.
4.
Temat: Polskie wynalazki
Potrzebne materiały: kartki z nazwiskami wynalazców, wynalazkami i opisami wynalazków
Metody: praca w grupach, drama – „żywe obrazy”, praca z tekstem, rozsypanka
Przebieg lekcji:
1. Przed rozpoczęciem lekcji należy na dwóch stolikach na środku lub z przodu sali rozłożyć
(porozcinane) kartki z nazwiskami wynalazców, nazwami wynalazków i opisami
wynalazków (Załącznik VIII) – w formie zmieszanej rozsypanki. Zadaniem uczniów będzie
odnalezienie nazwiska wynalazcy w kolorze swojej grupy, dołączenie do niego jego
wynalazków (ten sam kolor) oraz odpowiednie dopasowanie opisów wynalazków. Po
wykonaniu tego zadania, uczniowie (każda grupa osobno, gdy skończy) przedstawiają je
prowadzącemu, który sprawdza poprawność wykonania, a następnie przekazuje uczniom
dalsze polecenie – wybrania jednego z opisanych wynalazków i przygotowania „żywego
obrazu”, który go zilustruje. Uczniom należy powiedzieć, że „żywy obraz” będą mieli za
zadanie przedstawić przed klasą.
2. Prowadzący, po zakończeniu czynności organizacyjnych, podaje temat lekcji i dzieli
uczniów na 5 grup; każda grupa dostaje swój kolor (niebieski, zielony, żółty,
pomarańczowy, czerwony), a następnie prowadzący tłumaczy zasady gry edukacyjnej –
10 min
3. Uczniowie wykonują pierwszą i drugą część zadania – 20 min
4. Prezentacja efektów pracy grup – każda grupa po kolei przedstawia „żywy obraz”
(pozostałe grupy mogą zgadywać, o jakie urządzenie chodzi), następnie mówi, jakiego
wynalazcę reprezentuje i jakie inne urządzenia mu zawdzięczamy – 15 min
LEKCJA 5
1.
2.
3.
4.
Temat: Polacy we wszystkich częściach świata
Potrzebne materiały: karty postaci, karty pracy (jedna dla ucznia), ew. karteczki
Metody: praca w grupach, praca z tekstem, burza mózgów, mapa myśli
Przebieg lekcji:
1. Przed rozpoczęciem lekcji należy na środku klasy ustawić ze stolików 3 lub 4 stanowiska,
a następnie, w formie rozsypanki, ułożyć na nich karty postaci Polaków, którzy zapisali się
w historii różnych części świata (Załącznik IX).
2. Uczniowie, po zakończeniu czynności organizacyjnych, dzielą się na 5 grup; każda grupa
otrzymuje karty pracy z pytaniami i poleceniami (Załącznik X) – 5 min
3. Praca w grupach przy stolikach – 20 min
4. Omówienie pracy – każda grupa przedstawia odpowiedzi na kilka pytań z karty pracy,
można też przywołać życiorysy Polaków, na których uczniowie szczególnie zwrócili
uwagę. – 10 min
5. Podsumowanie cyklu zajęć o Polsce – mapa myśli tworzona przez prowadzącego na
tablicy, na podstawie głosów uczniów w odpowiedzi na pytanie „Co – po całym cyklu
lekcji – wiecie o Polsce? Z czym wam się kojarzy?” Jeżeli na podsumowanie zostanie
więcej czasu, uczniowie mogą zapisać swoje odpowiedzi i skojarzenia na karteczkach, a
prowadzący może je potem odczytać. – 10 min