OCENIANIE WYPOWIEDZI PISEMNYCH

OCENIANIE WYPOWIEDZI PISEMNYCH
KRYTERIA OCENIANIA:
KRÓTKA FORMA UŻYTKOWA
DŁUŻSZA FORMA UŻYTKOWA
WYPOWIEDŹ PISEMNA
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
UWAGI OGÓLNE DOTYCZĄCE WYPOWIEDZI PISEMNYCH
NA POZIOMIE PODSTAWOWYM I ROZSZERZONYM
1. Praca nieczytelna lub całkowicie niezgodna z poleceniem lub niekomunikatywna dla odbiorcy
(np. napisana fonetycznie) nie podlega ocenie.
2. Praca odtworzona z podręcznika lub innego źródła nie jest uznawana za wypowiedź sformułowaną
przez zdającego i nie podlega ocenie.
3. Fragmenty pracy całkowicie niezgodne z treścią zadania oraz nie nawiązujące do polecenia,
a jednocześnie zaburzające spójność i logikę tekstu (np. fragmenty na zupełnie inny temat
wyuczone na pamięć lub przepisane przez zdającego) są zakreślane i nie są liczone do liczby słów,
poprawności językowej oraz bogactwa językowego.
4. W punktacji wypowiedzi uwzględnia się stwierdzoną i udokumentowaną dysgrafię i dysortografię
zdającego (błędy ortograficzne nie są liczone przy ocenie poprawności językowej).
5. W pracy zdającego liczymy słowa oddzielone spacją.
POZIOM PODSTAWOWY
UWAGI DOTYCZĄCE ZADAŃ OTWARTYCH
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TREŚĆ
Przy ocenianiu informacji trzymamy się słowa pisanego, nie interpretujemy tekstu i nie
odgadujemy intencji autora.
Informacja jest nieczytelna, jeśli musimy się jej domyślać.
W kryterium treści oceniamy każdą z czterech informacji oddzielnie.
Kolejność informacji przekazanych przez ucznia nie musi pokrywać się z kolejnością, w jakiej
zostały one określone w poleceniu.
Wymagany jest przekaz informacji zgodny z poleceniem, ale nie spodziewamy się, że uczeń
przetłumaczy wyrażenia użyte w poleceniu dosłownie na język obcy.
Każda „kropka” lub jej część wymaga oddzielnego odniesienia się do niej w pracy. Ten sam
element pracy nie może być realizacją różnych części polecenia.
POPRAWNOŚĆ JĘZYKOWA
Zaznaczamy w wypowiedzi ucznia i oznaczamy na marginesie pracy błędy językowe (czyli
gramatyczne i leksykalne) oraz błędy ortograficzne.
W oznaczaniu błędów i ocenie tego zadania nie uwzględnia się błędów interpunkcyjnych
i stylistycznych.
Błędy merytoryczne są zaznaczane w pracy, ale nie są oznaczane na marginesie ani liczone przy
ocenie poprawności językowej pracy.
Aby ocenić poprawność językową liczymy oznaczenia błędów na marginesie oraz wyrazy
w tekście i wyliczamy proporcje wg wzoru liczba błędów x 100 .
liczba wyrazów
•
Następnie przyznajemy odpowiednią liczbę punktów, zgodnie z kryteriami oceny danego
zadania.
Oceniając prace w kryterium poprawności językowej, nie mamy możliwości przyznania połówek
punktów.
KRÓTKA FORMA UŻYTKOWA (5 pkt.)
TREŚĆ
liczba pkt.
2
Inf. 1
Inf. 2
Inf. 3
Inf. 4
0-1
0-1
0-1
0-1
POPRAWNOŚĆ
JĘZYKOWA
RAZEM
0-1
5
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA
Przy ocenie tego zadania bierze się pod uwagę głównie komunikatywność, a w mniejszym stopniu
ocenia się poprawność językową.
• Przyznaje się po 1 pkt. za każdą informację zgodną z poleceniem.
• Jeżeli zdający nie przekazał informacji lub błędy językowe uniemożliwiają jej zrozumienie,
przyznaje się 0 pkt. za ten element zadania. Nie ma możliwości przyznania 0,5 punku.
• Jeżeli tekst jest poprawny pod względem językowym, tzn. nie zawiera błędów lub zawiera błędy,
stanowiące nie więcej niż 25% liczby wszystkich wyrazów w tekście, przyznaje się 1 pkt
za poprawność językową.
• Jeżeli tekst zawiera błędy językowe (gramatyczne i leksykalne) i błędy ortograficzne, stanowiące
więcej niż 25% liczby wszystkich wyrazów w tekście, przyznaje się 0 pkt. za poprawność
językową.
• Punkt za poprawność przyznaje się, jeśli tekst zawiera więcej niż połowę wymaganych
informacji (minimum 3 punkty za przekazanie informacji).
DŁUŻSZA FORMA UŻYTKOWA (10 pkt.)
TREŚĆ
Inf. 1
liczba
punktów
Inf. 2
Inf. 3
FORMA
Inf. 4
0 - 0,5 - 1 0 - 0,5 - 1 0 - 0,5 - 1 0 - 0,5 - 1
2
BOGACTWO
JĘZYKOWE
POPRAWNOŚĆ
JĘZYKOWA
RAZEM
2
2
10
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA
Przy ocenie tego zadania bierze się pod uwagę treść, formę, bogactwo językowe i poprawność
językową.
Treść:
W liście każda informacja składa się z dwóch części.
1 pkt
- zdający przekazał obie części informacji,
0,5 pkt.
- zdający przekazał tylko jedną część informacji,
0 pkt.
- brak obu części informacji lub błędy językowe uniemożliwiają jej zrozumienie.
Forma:
2 pkt.
1 pkt
0 pkt.
- wypowiedź zgodna z wymaganą formą,
- układ tekstu spójny, logiczny,
- objętość pracy może przekroczyć podane granice do ± 10 % (108-119, 151-165 słów),
- wypowiedź częściowo zgodna z wymaganą formą,
- układ tekstu częściowo spójny, logiczny,
- objętość pracy może przekroczyć podane granice do ± 15 % (102-107, 166-172 słów),
- praca jest niezgodna z wymaganą formą lub zawiera więcej niż 200 słów
(niezależnie od stopnia realizacji pozostałych kryteriów),
- układ tekstu niespójny, chaotyczny,
- objętość pracy przekracza podane granice ponad ± 15% (do 101 słów, od 173 słów).
Bogactwo językowe
2 pkt.
- zróżnicowane struktury gramatyczne,
- urozmaicone słownictwo i frazeologia,
1 pkt
- mało zróżnicowane struktury gramatyczne,
- mało urozmaicone słownictwo i frazeologia,
0 pkt.
- niezróżnicowane struktury gramatyczne,
- bardzo ubogie słownictwo i frazeologia,
- praca liczy mniej niż 60 słów, czyli 50% wymaganego limitu (niezależnie od stopnia
realizacji pozostałych kryteriów)
- zdający przekazał mniej niż połowę informacji, czyli uzyskał mniej niż 2 punkty za
treść (niezależnie od stopnia realizacji pozostałych kryteriów).
3
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
Poprawność językowa
2 pkt.
- błędy gramatyczne i/lub leksykalne i/lub ortograficzne, stanowiące od 0 do 15% liczby
wszystkich wyrazów,
1 pkt
- błędy gramatyczne i/lub leksykalne i/ lub ortograficzne, stanowiące powyżej 15%, nie
więcej jednak niż 25% liczby wszystkich wyrazów,
0 pkt.
- błędy gramatyczne i/lub leksykalne i/lub ortograficzne, stanowiące powyżej 25% liczby
wyrazów,
- praca liczy mniej niż 60 słów, czyli 50% wymaganego limitu, (niezależnie od stopnia
realizacji pozostałych kryteriów),
- zdający przekazał mniej niż połowę informacji, czyli uzyskał mniej niż 2 punkty za
treść (niezależnie od stopnia realizacji pozostałych kryteriów).
UŚCIŚLENIE KRYTERIÓW OCENIANIA DŁUŻSZEJ FORMY UŻYTKOWEJ
FORMA
Za wymaganą formę przyznajemy 2 pkt., jeśli zdający zawarł w liście pięć elementów
obligatoryjnych, zaznaczonych w tabeli tłustym drukiem. Przy ocenie formy nie są brane pod uwagę
elementy nieobligatoryjne oznaczone kursywą, bez względu na to, czy są zawarte w pracy zdającego,
czy nie. Nie liczymy ich do ilości słów i nie zaznaczamy w nich błędów.
forma
List prywatny
List formalny
pełna realizacja formy (2pkt)
częściowa realizacja formy (1 pkt)
•data,
•list zawiera trzy lub cztery z pięciu
•zwrot grzecznościowy rozpoczynający list, typowy obligatoryjnych elementów (w tym
rozwinięcie).
dla listu prywatnego,
• wstęp,
• rozwinięcie,
•zakończenie,
•zwrot grzecznościowy kończący list, typowy dla
listu prywatnego,
•podpis.
•data,
•list zawiera trzy lub cztery z pięciu
•zwrot grzecznościowy rozpoczynający list, typowy obligatoryjnych elementów (w tym
dla listu formalnego,
rozwinięcie).
•wstęp, w którym określony jest cel listu,
•rozwinięcie, w którym omówiony jest temat; na ogół
każdy nowy aspekt w osobnym akapicie,
•zakończenie, w którym na ogół wyrażone jest jakieś
życzenie,
•zwrot grzecznościowy kończący list, typowy dla
listu formalnego,
•podpis,
•informacje o załącznikach.
Jeśli zdający użyje zwrotu grzecznościowego rozpoczynającego lub kończącego list, który nie jest
adekwatny do danego rodzaju listu (prywatny, formalny), nie podkreślamy tego zwrotu i nie
traktujemy jako błąd językowy. Uwzględniamy to w wymaganej formie, tzn. nie zaliczamy danego
elementu z pięciu obligatoryjnych w ocenie zgodności z formą (np. zwrotu grzecznościowego
rozpoczynającego list).
JEŻELI LIST ZAWIERA MNIEJ NIŻ 3 Z 5 OBLIGATORYJNYCH ELEMENTÓW, TO PRACA JEST
NIEZGODNA Z WYMAGANĄ FORMĄ (PIERWSZE PODKRYTERIUM) I NIEZALEŻNIE
OD STOPNIA REALIZACJI POZOSTAŁYCH PODKRYTERIÓW (SPÓJNOŚĆ I OBJĘTOŚĆ)
OCENIANA JEST W ZAKRESIE KRYTERIUM FORMY NA 0 PUNKTÓW.
4
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
Oceniając dłuższy tekst użytkowy w kryterium formy, bierzemy pod uwagę trzy podkryteria
i rozpatrujemy każde z nich oddzielnie. Oceniamy:
w jakim stopniu list jest zgodny z wymaganą formą (pierwsze podkryterium)
spójność i logikę tekstu (drugie podkryterium)
objętość pracy (trzecie podkryterium)
Każde z trzech wyżej wymienionych podkryteriów może być spełnione na poziomie 0, 1
lub 2 punktów.
Przykład 1.
- wypowiedź zgodna z wymaganą formą – 2 pkt.
- układ tekstu spójny i logiczny – 2 pkt.
- górny limit słów przekroczony o 20 słów, czyli ok. 13% – 1 pkt
Łączna ocena formy: 2 pkt.
Przykład 2.
- wypowiedź zgodna z wymaganą formą – 2 pkt.
- układ tekstu spójny i logiczny – 2 pkt.
- górny limit słów przekroczony o 32 słowa, czyli ponad 15%– 0 pkt.
Łączna ocena formy: 1 pkt
Przykład 3.
- wypowiedź częściowo zgodna z wymaganą formą np.: brak zwrotu kończącego list – 1 pkt
- układ tekstu spójny i logiczny – 2 pkt.
- dolny limit słów przekroczony o 17 słów, czyli ok. 14% – 1 pkt
Łączna ocena formy: 1 pkt
Przykład 4.
- wypowiedź zgodna z wymaganą formą – 2 pkt.
- układ tekstu częściowo spójny i logiczny – 1 pkt
- górny limit słów przekroczony o 32 słowa, czyli ponad 15%– 0 pkt.
Łączna ocena formy: 1 pkt
Przykład 5.
- wypowiedź niezgodna z wymaganą formą, tzn. zawiera tylko dwa elementy z pięciu
obligatoryjnych – 0 pkt.
- układ tekstu częściowo spójny, logiczny – 1 pkt
- objętość pracy w granicach normy – 2 pkt.
Łączna ocena formy: 0 pkt.
Przykład 6.
- wypowiedź zgodna z wymaganą formą – 2 pkt
- układ tekstu spójny i logiczny – 2 pkt
- wypowiedź zawiera więcej niż 200 słów – 0 pkt.
Łączna ocena formy: 0 pkt.
•
•
•
BOGACTWO JĘZYKOWE
Do bogactwa językowego zaliczamy struktury użyte we właściwym kontekście. Dopuszczalne
są drobne błędy niezakłócające komunikacji (np. błędy ortograficzne).
Oceniając list w kryterium bogactwa językowego, powinniśmy pamiętać, że jest to zadanie
odpowiadające wymaganiom dla poziomu podstawowego. 2 punkty można przyznać za pracę,
która charakteryzuje się zróżnicowanymi strukturami gramatycznymi oraz urozmaiconym
słownictwem na poziomie podstawowym.
Oceniając list w kryterium bogactwa językowego, nie mamy możliwości przyznania połówek
punktów.
5
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
POZIOM ROZSZERZONY
WYPOWIEDŹ PISEMNA (18 pkt.)
ZADANIE
Treść
Kompozycja
Bogactwo
językowe
Poprawność
językowa
Maksymalna
liczba
punktów
5
4
5
4
Poziom
A
Liczba
uzyskanych
punktów
5
B
C
4-3-2 1-0
A
4
B
C
3-2 1-0
A
5
B
C
A
B
C
4
3-2
1-0
4-3-2 1-0
Razem
18
TABELE ZAWIERAJĄCE KRYTERIA OCENY POSZCZEGÓNYCH RODZAJÓW WYPOWIEDZI
PISEMNEJ ZAWARTE SĄ W INFORMATORZE O EGZAMINIE MATURALNYM OD 2008 r.
(www.cke.edu.pl)
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA NA POZIOMIE ROZSZERZONYM
1. W punktacji wypowiedzi uwzględnia się stwierdzoną i udokumentowaną dysleksję zdającego
(błędy ortograficzne nie są liczone przy ocenie poprawności językowej).
2. Podkryterium objętości pracy w kryterium kompozycji:
pracę oceniamy na poziomie B:
przekroczenie do 10% dolnego limitu słów występuje w pracy liczącej 180-199 słów,
przekroczenie do 10% górnego limitu, występuje w pracy liczącej 251 - 275 słów,
pracę oceniamy na poziomie C:
przekroczenie o ponad 10% dolnego limitu występuje w pracy liczącej poniżej 180
słów,
przekroczenie o 10% - 20% górnego limitu występuje w pracy liczącej od 275 do
300 słów.
3. W przypadku prac liczących powyżej 300 słów (ponad 20% górnego limitu) zdający otrzymuje
0 punktów za kompozycję pracy (niezależnie od stopnia realizacji pozostałych kryteriów).
4. Jeśli praca liczy mniej niż 100 słów, przyznajemy 0 punktów w kryterium poprawności
językowej i kryterium bogactwa językowego.
5. Błędy merytoryczne bierzemy pod uwagę przy ocenie treści, a błędy logiczne przy ocenie
kompozycji.
6. Konsekwencja w układzie graficznym pracy oznacza podział na akapity zgodny z treścią pracy
(np. oddzielne akapity na argumenty za i przeciw w rozprawce).
7. Do bogactwa językowego zaliczamy struktury użyte we właściwym kontekście. Dopuszczalne są
drobne błędy niezakłócające komunikacji (np. błędy ortograficzne). Oceniając wypowiedź
pisemną w kryterium bogactwa językowego, powinniśmy pamiętać, że jest to zadanie
odpowiadające wymaganiom dla poziomu rozszerzonego. 5 punktów może otrzymać praca, która
charakteryzuje się zróżnicowanymi strukturami gramatycznymi oraz urozmaiconym słownictwem
na poziomie rozszerzonym.
6
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
W kryterium kompozycji, bogactwa językowego i poprawności językowej wyodrębnione
zostały podkryteria główne i drugorzędne (podkryteria drugorzędne podano w tabelach
kursywą). Podkryteria główne mają dwukrotnie większą wagę niż podkryteria
drugorzędne.
Oceniając pracę w kryterium kompozycji stosujemy podkryteria główne i drugorzędne
w następujący sposób:
np. zdający
1. tworzy wypowiedź częściowo spójną, harmonijną, zachowuje pewną logikę w tekście, a więc w tym
podkryterium kwalifikujemy pracę na poziomie B,
2. realizuje fragmentarycznie wstęp lub zakończenie, ale zachowuje w miarę właściwe proporcje
między częściami pracy, a zatem w tym podkryterium również kwalifikujemy pracę na poziomie B,
3. nie wyodrębnia graficznie głównych części pracy, czyli w tym podkryterium kwalifikujemy pracę
na poziome C,
4. przekracza podane granice objętości pracy ponad 10%, czyli w tym podkryterium również
kwalifikujemy pracę na poziomie C.
Wartość pierwszych dwóch podkryteriów liczymy podwójnie:
1. BB,
2. BB,
3. C,
4. C
Podobnie postępujemy stosując kryterium bogactwa językowego. W przypadku zdającego, który:
1. stosuje urozmaicone słownictwo i frazeologię na poziomie zaawansowanym – poziom A,
2. stosuje mało urozmaicone struktury składniowe na poziomie średniozaawansowanym – poziom B,
3. posługuje się nieporadnym stylem, lecz praca jest zrozumiała – poziom C,
wartość pierwszych dwóch podkryteriów liczymy podwójnie:
1. AA,
2. BB,
3. C.
Oceniając pracę w kryterium treści, kompozycji i bogactwa językowego określamy tylko poziom,
zapisując A, B lub C przy każdym podkryterium.
Treść:
Rozprawka – 4 podkryteria
Opowiadanie – 5 podkryteriów
Opis – 4 podkryteria
Recenzja – 5 podkryteriów
Kompozycja – 4 podkryteria (dwa główne, dwa drugorzędne)
Bogactwo językowe – 3 podkryteria (dwa główne, jedno drugorzędne)
Po wpisaniu odpowiedniego poziomu (w kryteriach głównych wpisujemy go dwa razy), liczymy
średnią w następujący sposób:
na poziomie A bierzemy maksymalną wartość (5 w treści, 4 w kompozycji, 5 w bogactwie),
na poziomie B, ponieważ tu mamy więcej niż jedną wartość, wpisujemy średnią (3 w treści,
2,5 w kompozycji, 3 w bogactwie językowym),
na poziomie C wpisujemy 1, ale jeżeli nie ma np. podsumowania to liczymy jako
C 0, a nie C 1.
Następnie sumujemy i sumę dzielimy przez liczbę podkryteriów (jeżeli są podkryteria główne
to liczymy je podwójnie) i potem ewentualnie zaokrąglamy (od 2,5 zaokrąglamy w górę do trzech,
od 1,5 do dwóch, itd.).
7
Ocenianie wypowiedzi pisemnych
Przykład 1.:
Przykład 2.:
Treść (rozprawka)
1. C
2. C
3. B
4. B
________________
2 pkt.
(1)
(1)
(3)
(3)
_______
8:4=2
Treść (opowiadanie)
1. A
2. B
3. A
4. B
5. B
________________
4 pkt.
(5)
(3)
(5)
(3)
(3)
_______
19 : 5 = 3,8
Kompozycja:
1. BB
2. BB
3. A
4. A
________________
3 pkt.
(2,5 + 2,5)
(2,5 + 2,5)
(4)
(4)
_________
18 : 6 = 3
Kompozycja:
1. BB
2. BB
3. C
4. C
________________
2 pkt.
(2,5 + 2,5)
(2,5 + 2,5)
(1)
(1)
_________
12 : 6 = 2
Bogactwo językowe:
1. BB
2. BB
3. A
________________
3 pkt.
(3 + 3)
(3 + 3)
(5)
_________
17 : 5 = 3,4
Bogactwo językowe:
1. BA
2. BB
3. A
________________
4 pkt.
(3 + 5)
(3 + 3)
(5)
_________
19 : 5 = 3,8
8
Oceniając pracę w kryterium poprawności językowej obliczamy procent błędów w wypowiedzi
zdającego. Stosujemy podkryteria główne oraz podkryteria drugorzędne, których waga jest o połowę
mniejsza.
Przy liczeniu błędów bierzemy pod uwagę błędy językowe (gramatyczne i leksykalne), błędy
ortograficzne oraz błędy interpunkcyjne, przy czym błąd ortograficzny i interpunkcyjny liczony
jest jako 0,5 błędu.
Sumujemy te błędy i porównujemy ich ilość z liczbą wyrazów w pracy, a następnie przyznajemy
odpowiednią liczbę punktów, zgodnie z kryteriami podanymi poniżej:
4 pkt.- błędy stanowiące od 0 do 5% liczby wszystkich wyrazów,
3 pkt.- błędy stanowiące powyżej 5%, nie więcej jednak niż 10% liczby wszystkich wyrazów,
2 pkt.- błędy stanowiące powyżej 10%, nie więcej jednak niż 15% liczby wszystkich wyrazów,
1 pkt- błędy stanowiące powyżej 15%, nie więcej jednak niż 20% liczby wszystkich wyrazów,
0 pkt.- błędy stanowiące powyżej 20% wszystkich wyrazów.
np. 10 błędów językowych, 5 błędów ortograficznych i 3 błędy interpunkcyjne w pracy = 14 błędów.
W pracy liczącej 220 słów, 14 błędów to ponad 6%, co oznacza, że zdający otrzymuje 3 punkty
za poprawność językową.
Języki obce – materiał pomocniczy do oceniania wypowiedzi pisemnych
10
KLASYFIKACJA BŁĘDÓW W ZADANIACH OTWARTYCH
Rodzaje błędów
Oznaczenie w tekście
1. błędy merytoryczne
a) błędy rzeczowe
linia falista podkreślająca błędny
wyraz lub fragment
b) błędy logiczne
Oznaczanie
na marginesie
PP – nie oznaczamy błędów
merytorycznych na marginesie
PR – meryt.
2. błędy gramatyczne
a) fleksyjne
b) składniowe
3. błędy leksykalne
a) słownikowe (wyrazowe)
linia prosta podkreślająca błędny
wyraz lub fragment
jęz.
linia prosta podkreślająca błędny
wyraz
ort.
√
np. √jęz.
b) frazeologiczne
c) słowotwórcze
4. błędy zapisu
ortografia
5. brak wyrazu
6. powtórzenie każdego rodzaju
błędu
podkreślenia błędów jak wyżej
np.
jęz.
POZIOM ROZSZERZONY
7. błędy zapisu
interpunkcja
brak znaku interpunkcyjnego
linia prosta podkreślająca błędny
znak interpunkcyjny
int.
√
√int.
[ ]
tem.
linia falista podkreślająca błędny
wyraz lub fragment
styl.
8. błędy w realizacji tematu
nie na temat
9. błędy stylistyczne
•
•
•
•
10
Powtórzony błąd to błąd identyczny popełniony w tym samym wyrazie lub konstrukcji
wyrażonej tymi samymi słowami.
Na poziomie podstawowym nie oznaczamy i nie liczymy błędów stylistycznych,
interpunkcyjnych i merytorycznych.
Błędy w akcentowaniu traktujemy jako błędy ortograficzne, jeśli nie wpływają one
na zmianę formy czasownika (tryb, osoba, czas, np. podéis – podeis).
Błędy w akcentowaniu zmieniające formę czasownika (np. llego – llegó)) traktowane
są jako błędy językowe.
Języki obce – materiał pomocniczy do oceniania wypowiedzi pisemnych
11
Uwagi dodatkowe dotyczące sposobu oznaczania błędów:
● Na poziomie rozszerzonym błędy merytoryczne podkreślamy w tekście i oznaczamy
na marginesie. Nie są one liczone przy ocenie poprawności językowej. Błędy logiczne
uwzględniamy w kompozycji, błędy rzeczowe w treści. Jednocześnie w podkreślonym
fragmencie, podkreślane są linią prostą wszystkie słowa błędne.
• W pracach z poziomu podstawowego błędy rzeczowe i logiczne są oznaczane tylko
w tekście linią falistą jako błędy merytoryczne. Jednocześnie, w podkreślonym
fragmencie, podkreślane są linią prostą poszczególne słowa błędne. Nie oznaczamy
błędów merytorycznych na marginesie.
● Na poziomie rozszerzonym zdanie źle sformułowane stylistycznie, w którym
są dodatkowo błędy podkreślamy w całości linią falistą. Na marginesie zaznaczamy
„styl.” i wprowadzamy oznaczenia wszystkich błędów.
● Na poziomie rozszerzonym brak znaku interpunkcyjnego oznaczamy znakiem „√”
w tekście i znakiem „√int.” na marginesie. Błędny znak interpunkcyjny zaznaczamy
podkreśleniem w tekście i znakiem „int.” na marginesie.
● Jeśli jest błąd w szyku zdania podkreślamy wyraz, lub wyrażenie, które znajduje się
w złym miejscu.
● Błędy gramatyczne i leksykalne są oznaczane jako językowe w skrócie „jęz.”
● Jeśli w jednym wyrazie zostały popełnione różne błędy, np. gramatyczny i leksykalny,
podkreślamy cały wyraz, wprowadzamy oznaczenia „jęz.”, i liczymy je jako jeden
błąd.
● Jeśli w jednym wyrazie zostały popełnione dwa błędy tego samego typu, zaznaczamy
tylko jeden i liczymy je jako jeden błąd.
● Jeśli w jednym wyrazie pojawią się błąd językowy i błąd ortograficzny liczone są jako
jeden błąd, ale oznaczane jako językowy/ortograficzny w skrócie „jęz./ort.” bez
względu na liczbę błędów. Przy ocenie poprawności językowej taki błąd traktujemy
jako błąd językowy.
● Bez względu na to, czy w wyrazie popełniony został jeden błąd, czy więcej błędów
zawsze podkreślamy cały wyraz.
● Zapis liczby cyframi nie jest błędem.
● Powtórzony wyraz (np. my my) jest błędem logicznym, oznaczanym „meryt”.
● Niezrozumiały fragment tekstu kwalifikujemy jako błąd merytoryczny.
● Błąd obejmujący dłuższy fragment tekstu zaznaczamy w linijce, gdzie błąd się kończy.
● Jeśli praca jest nie na temat, nie sprawdzamy jej i nie oceniamy; natomiast wpisujemy
uwagę „praca nie na temat”.
● Wypowiedź pisemna na poziomie rozszerzonym jest niezgodna z poleceniem, jeśli
zdający nie napisał pracy zgodnej z formą i/lub tematem wskazanymi w poleceniu.
Taka praca nie jest sprawdzana i nie podlega ocenie. Pod pracą powinna zostać
umieszczona uwaga: „praca niezgodna z poleceniem”.
● Jeśli praca jest nieczytelna, nie sprawdzamy jej i nie oceniamy; natomiast wpisujemy
uwagę „praca nieczytelna”.
● Jeżeli uczeń pisze drukowanymi literami w języku hiszpańskim, nie oznaczamy
wynikających z tego błędów ortograficznych.
11
12
Języki obce – materiał pomocniczy do oceniania wypowiedzi pisemnych
Uwagi dotyczące zasad liczenia słów w wypowiedziach zdających
1. Liczymy słowa oddzielone spacją. Przez słowo rozumie się jeden element oddzielony od
innych przez biały obszar/spację, np. на озере (2 słowa), в большом городе (3 słowa).
2. Słowa łączone myślnikiem traktujemy jako jedno słowo, np. из-за (1 słowo), СанктПетербург (1 słowo), по-моему (1 słowo).
3. Jeżeli w tekście występują oznaczenia, symbole literowe, bez względu na liczbę liter
stanowią one jedno słowo np. МГУ = 1 słowo, СПИД = 1 słowo.
4. Jeżeli w tekście występują liczby, to bez względu na ich długość stanowią one jedno słowo,
np. 1780 = 1 słowo. Pełen zapis słowny traktuje się jak wyżej np. тысяча семьсот
восемьдесят= 3 słowa. Cyfry rzymskie traktuje się jak pozostałe cyfry i liczby np. XXe =
1 słowo, XXe век = 2 słowa.
5. Data pisana słownie (np. 10 stycznia 1999) to trzy wyrazy. Data pisana cyframi (np.
10.01.1999) to jeden wyraz.
6. Imię i nazwisko występujące w tekście liczymy wg ogólnych zasad.
7. Adres mailowy lub internetowy oraz numer telefonu liczymy jako jeden wyraz.
8. Podpis XYZ oraz inne fikcyjne dane nie są uwzględniane w liczbie słów. W DFU nie
liczymy również miejscowości/daty w nagłówku listu, adresu nadawcy/odbiorcy,
informacji o załącznikach.
9. Nie uznajemy i nie liczymy do ilości słów symboli graficznych używanych w Internecie
(np. „buźki”).
10. Fragmenty polecenia podane w języku obcym zacytowane w pracy, np. podany w temacie
początek/koniec opowiadania, nie są liczone do ilości słów.
Nazwy własne
1. Imiona i nazwiska piszemy tak, jak słyszymy rosyjskimi literami, np. Витольд
Ковальски.
2. Odmieniamy je według reguł gramatyki rosyjskiej, np. о Витольде Ковальском
i oznaczamy w nich błędy ortograficzne, np. pisownię ы po spółgłoskach ж ш.
3. Nazwy geograficzne, nazwy ulic, placów, obiektów kulturalnych, najczęściej spotykane w
sytuacjach komunikacyjnych na poziomie podstawowym, piszemy zgodnie z pisownią
rosyjską, np. Россия, Сибирь, Чёрное море, Балтийское море, Москва, СанктПетербург, Варшава, Краков, Золотое кольцо, Дворцовая площадь, Арбат,
Тверская, Невский проспект, Кремль, Третьяковская галерея, Эрмитаж, Большой
театр, Белорусский вокзал.
4. Tego typu nazwy geograficzne i nazwy obiektów napisane po polsku, ale niezakłócające
przekazu informacji podkreślamy linią prostą i oznaczamy jako błąd językowy.
5. Nazwy gazet, czasopism, zespołów muzycznych, klubów sportowych, programów
telewizyjnych, tytuły filmów, książek zdający mogą pisać po polsku, jeśli użyją
cudzysłowu lub napiszą je dużą literą, np. „Rower Błażeja”, „M jak miłość”, „Kubuś
Puchatek”, Rower Błażeja, M jak milość, Kubuś Puchatek.
6. Uznajemy tłumaczenia, np. «Велосипед Блажея», «Л как любовь».
12
Języki obce – materiał pomocniczy do oceniania wypowiedzi pisemnych
13
7. Jeśli nazwa jest podana w języku egzaminu, oznaczamy błędy ortograficzne i językowe,
np. w przetłumaczonym tytule filmu.
8. Jeśli nazwa napisana po polsku jest niezrozumiała dla cudzoziemca, a użycie jej
wymagane jest do realizacji polecenia, podkreślamy ją linią falistą (błąd merytoryczny) i
nie przyznajemy punktu za przekazanie informacji, np. Мы посещали Muzeum narodowe
в Варшаве.
9. Użycie w oryginale (np. po polsku) nazw własnych wymaganych do realizacji polecenia
wymaga wyjaśnienia w języku egzaminu tak, aby było to komunikatywne dla odbiorcy. Z
tekstu musi wynikać, że jest mowa o gazecie, filmie, grupie muzycznej itd. lub musi
wystąpić określenie газета, фильм, группа.
10. Jeśli uczeń używa oryginalnej pisowni w obcojęzycznych nazwach obiektów, nazwach
geograficznych, podaje tytuł w oryginale, np. Harry Potter, nie uznajemy tego za błąd i nie
oznaczamy linią falistą.
13