Pastyrski list k póstnemu časej 2014 DR. HEINER

 DR. HEINER KOCH
DRJEŽDŹANSKO‐MIŠNJANSKI BISKOP Pastyrski list k póstnemu časej 2014 1 DR. HEINER KOCH
DRJEŽDŹANSKO‐MIŠNJANSKI BISKOP Lube sotry a lubi bratřa w Drježdźansko‐Mišnjanskim biskopstwje, jako křesćan a w cyrkwi žiwy być, njeje žana měrna naležnosć. To dyrbiš so přeco zaso znowa na puć podać. Jako putnikowacy lud Boži tule na zemi smy wšak po puću k wěčnej domiznje. Jako dobri sobupućowarjo pomhamy sej na našim zemskim pućowanju, tež w stajnje zaso trěbnym wobnowjenju. Jeničce tak móžemy w přeco nowych wobstejnosćach swój nadawk spjelnić, zo ewangelij ludźom wšěch časow wozjewjamy. W mnohich rozmołwach, za kotrež sym w prěnim lěće jako Drježdźansko‐Mišnjanski biskop jara dźakowny, sym z mnohimi z was wo wusměrjenju a wužadanju wobnowjenja tež w našim biskopstwje přeco zaso přemyslował a tute mysle w lisće zamołwitym w našim biskopstwje rozłožił. W dźensnišim pastyrskim słowje a tež w pastyrskimaj słowomaj přichodneju lět chcu tute mysle wułožić a konkretizować. Při tym wodźi mje hłuboke přeće, zo so woprawdźe na duchowny puć pósłanja nastajimy a so na prašenja strukturow njewobmjezujemy. „Powołani k eucharistiskej cyrkwi“ – sym tutón puć pomjenował. Z myslemi k našemu powołanju chcu tohodla trilogiju póstnych pastyrskich słowow w našim biskopstwje zahajić. Ludźo prašeja so přeco zaso, kotry zmysł jich žiwjenje ma, kotre wusměrjenje, kotry zaměr, kotre perspektiwy. Wot toho, kak na tute prašenja wotmołwiš, wotwisuja wšitke konkretne žiwjenske rozsudy kaž tež wašnje, kak swoje žiwjenje wjedźeš a rjaduješ. Eksistuje tajki zmysł tež za nas a za mnje? Je moje žiwjenje tež za horicontom mojeho zemskeho žiwjenja zmysłapołne? Kak nańdu 2 w nim tutón zmysł a swoje městno? To su prastare prašenja, kotrymž dyrbi so kóždy wědomje žiwy čłowjek wěnować. Sćenje po swjatym Janu nawjazuje na tute čłowječe praprašenje a pokazuje hižo z prěnimi słowami na wotmołwu: „W spočatku bě Słowo, a Bóh bě Słowo.“ (Jan 1,1) „W spočatku“, abo lěpje přełožene, „wote wšeho spočatka“, pisa potajkim sćenik Jan, bě logos. Do serbšćiny přełožene woznamjenja logos słowo, ale tež zmysł: Wote wšeho spočatka ma wšo swój hłuboki zmysł, dokelž steji za a we wšěm za kóždeho z nas słowo: Bože słowo. Njeje připad, zo smy žiwi. Na spočatku našeho žiwjenja steji słowo Bože, tak kaž so hižo we wulkim hymnusu Knihi Genezis wobspěwa: „Bóh rjekny … a tak so sta.“ (Gen 1). To płaći tak kaž za cyły kosmos tež za naše swójske žiwjenje a za naše žiwjenje jako cyrkej. Bóh chcyše, zo smy nětkole w tymle wokomiku stawiznow na tymle městnje žiwi: Tule w Sakskej a wuchodnej Durinskej, w kraju, w kotrymž tójšto ludźi Bože poselstwo njeznaje abo njejsu wot njeho we wutrobje pohnući a w kotrychž je Bóh tola wot spočatka tež jich žiwjenja přitomny. Do tuteje situacije je nas Bóh postajił, do našeje towaršnosće, do mojeje swójby, do mojeje wosady, do mojeho powołanja, do mojeho města abo do mojeje wsy. Runje tule a nětkole je Bóh kóždemu z nas swoje jónkrótne powołanje darił. To čini naše žiwjenje a žiwjenje druhich tak wulke a drohotne. Wědomostnicy praja, zo bě na swěće dotal 106 miliardow ludźi žiwych. Kóždy z nich je jónkrótna wosobina: Smy unikatni ze swojim duchom, swojim ćěłom, swojim charakterom, z čłowječimi poćahami, kotrež nas postajeja a z towaršnostnymi wužadanjemi, kotrež nas formuja. Ženje njeje přede mnu čłowjek eksistował, kotryž bě a bu tajki, kajkiž sym ja, a ženje njebudźe na zemi čłowjek eksistować, kotryž budźe tajki, kajkiž sym ja był. Ženje njebě tež cyrkej tak wužadana kaž dźensa, a w tutym wašnju to tež hižo ženje njebudźe. To wučinja našu wulkosć a wulkosć cyrkwje. Tohodla česćimy sej tak jara kóždeho 3 čłowjeka, wot njenarodźeneho dźěsća započane hač k čłowjekej, kotryž wosłabnjeny a bjezmócnje wuměra. Woni su wšitcy wulcy, a ke kóždemu z nich prajimy haj: Bóh je će zawołał a će lubuje! To je poprawna přičina našich jasnych wuprajenjow za žiwjenjahódne žiwjenje kóždeho jednotliweho čłowjeka, kaž so wone runje aktualnje wužada w diskusiji wo wotehnaću, namocy a přiwzaću ćěkancow hač k prašenjam paliatiwneje mediciny a spěchowanja suicida. Kóždemu je Bóh jónkrótne kmanosće dowěrił, ale tež jeho jónkrótne, jenož jemu přidźělene nadawki. Nadawki, kotrež w swojim žiwjenju dóstanu, móžu jenož na swoje wašnje spjelnić. Byrnjež měli ludźo, kotřiž su mi poboku, podobne wužadanja, spjelnić pak móže je kóždy jenož na swoje specifiske wašnje. Kóždy ma swoju wosobinsku zamołwitosć, kotraž njehodźi so delegować. Słowo „zamołwitosć“ ma samsny zakład kaž słowo „wotmołwić“: Jako křesćenjo wěmy, zo smy wołani, zo bychmy na Bože słowo wotmołwili. Njeje wšojedne, na kotre wašnje smy žiwi. Prócujemy so, zo smy jako jednotliwcy kaž tež jako cyrkej zamołwiće před Bohom žiwi. To spožča našim přemyslowanjam a rozsudam wulku chutnosć: Budź wědomje žiwy, budź zamołwiće žiwy, budź rozsudnje před wobličom Božim žiwy! Njejsym kopica připadow, njejsym připadej tutoho žiwjenja slepje přewostajeny, Bóh je mje wołał, je mje chcył a mje lubuje, a wostanu to nětkole tu w žiwjenju, w smjerći a we wěčnosći. Tele dny sym wjele ludźi zetkał, kotřiž su před 25 lětami při měrliwej rewoluciji jara wědomje swoju zamołwitosć ze wšěmi strachami a ze wšej nuzu spóznali, 4 zmužiće a rozsudnje. Runje křesćenjo mjez nimi su tutu stawiznisku situaciju jako wužadanje Bože zrozumili. Z tym su za swoju wěru swědčili, za čož směmy jim dźakowni być. Tuž wotwisuje nětko wšitko wot toho, zo Boži hłós za swoje žiwjenje jako čłowjek, jako křesćan a za nas jako cyrkej słyšu, zo bych na tym městnje a w tym wokomiku, hdźež a hdyž mje Bóh trjeba, swój nadawk spjelnić móhł. Kak pak móžu Boži hłós w našim času, w kotrymž je wšo jara wótře, zasłyšeć? Kak spóznaju jeho woprawdźitosć we wšej woprawdźitosći, kotruž móžu ze zmysłami nazhonić? Pisam tele linki, jěducy z ćahom mjez Lipskom a Drježdźanami po lěsach, kotrež su ze sněhom pokryte, a sněh nimale kóždy zwuk w swojej ćišinje chowa. Mi zdawa so, jako by mi tale ćicha ze sněhom pokryta krajina na wotmołwu prašenja pokazowała: Runje w času, w kotrymž smy permanentnje nowym informacijam a powabkam wustajeni, njemóžemy hižo hustohdy wšo, štož so na nas wala, zaznać, wo tym rozmyslować, to prawje interpretować a zarjadować. W času, w kotrymž mnozy w zamylenosćach błudźa, trjebamy nastajenje česćownosće a kedźbnosće. To je nastajenje, z kotrymž začuwamy žiwjenje ze stražliwym duchom a smy zwólniwi, Bohu kedźbliwje připosłuchać. W zakładnym nastajenju słuchaceho, z tym zo na Boha dźiwamy, nazhonjamy swoje žiwjenje bytostnje jako dar: Žiwjenje je nam darjene. A tež hłós Boži je nam daty, mamy jón dopušćić, jón přiwzać. Tohodla přiwoła Bóh hižo swojemu ludej Israelej: „Słyš, Israelo!“ (Dtn 6,4), a swjaty Pawoł zwěsća: Wěra pochadźa wot słyšenja! (přir. Rom 10,17) Snano je parowanje ćicheho słuchanja jedna z přičinow za zesłabnjenje we wěrje, kotrež kóždy jednotliwje z nas přeco zaso dožiwja a kotrež dyrbimy tež jako cyrkwinska zhromadnosć často nazhonić. Runje nam wot Boha darjene kontemplatiwne klóštry w našim biskopstwje nas napominaja 5 a pozbudźeja: „Słyš, Drježdźansko‐Mišnjanska cyrkej, słyš!“ Tohodla prošu Was: Popřejće sebi a druhim w póstnym času čas ćišiny a kedźbliweho słuchanja, wočakowanja a mjelčenja. Zaplanuju za tónle čas w swojim dnjowym rytmusu ze wšěmi druhdy datymi napjatosćemi chwile, w kotrychž ma wšo pomałšo hić, so wšo bóle změrować a ćicho być. Tute chwile su něšto druhe hač přestawki k wotpočnjenju. Wone su čwak žiwjenja w adwentnym kedźbliwym wočakowanju, kotrež wě, zo steji Knjez před durjemi našeje wutroby a na to čaka, zo jeho kłapanje a jeho hłós njepřesłyšimy. Dajće Bohu a jeho hłosej šansu, zo jeho w chwalobnym mjelčenju před tabernaklom słyšiće, z tym zo słowo Swjateho pisma rozpominaće, z tym zo rozmyslujeće kedźbliwje wo słowach tych, kotřiž su Wam poboku a dźiwaće na wosobinske, towaršnostne a politiske wužadanja, z tym zo rozmyslujeće wo nazhonjenjach swojich dnjow a na hłós swojeje wutroby a swojeho swědomja dźiwaće. Prošu Was tež, zo byšće z kedźbliwej wutrobu słuchali, hač Was Bóh do wosebiteje słužby jako měšnik, diakon, rjadnica abo rjadnik njewoła. Prosymy Boha wo tajke powołanja za naše biskopstwo, wo wotewrjenosć takle powołanych a wo zmužitosć, zo bychu tutomu wołanju sćěhowali. Před 100 lětami započa so Prěnja swětowa wójna. Bytostna přičina morjenja po milionach a na to sćěhowace katastrofy, kotrež su z tuteje wójny w zašłym lětstotku wušli, bě, zo njejsu ludźo, ludy a zamołwići w nich ze starosćiwymi a kedźbliwymi wutrobami na so słuchali, najmjenje, jako bě hrimot brónjow a wołanje zranjenych a mrějacych wótřišo hač wšo druhe. Smy 100 lět po tym kedźbliwiši jedyn za druheho w našej towaršnosći, w Europje, w našej cyrkwi kaž tež w Bohu a předewšěm za njeho? 6 Póstny čas móže so z duchownje napjelnjenym časom stać, hdyž jón jako čas wužijemy, w kotrymž znowa nawuknjemy, starosćiwje a kedźbliwje słuchać – na hłós swojeje wutroby, na hłós čłowjeka, kotryž je nam poboku, w našich swójbach, w našich zhromadźenstwach, zarjadnišćach a wosadach a předewšěm na cuni hłós Boži wosrjedź našeho žiwjenja. Prošu Was, pomhajće sej runje w našich wosadach wzajomnje, zo byšće swoje powołanje słyšeli a spjelnili. Tole so skonkretizuje, hdyž so modlo prěnjotnje sami Bohu něšto njeprajimy, ale mjelčimy a kedźbliwje na jeho słowo dźiwamy. To so skonkretizuje, hdyž so jedyn za druheho modlimy a hdyž swoju wěru wzajomnje dźělimy, z tym zo sej mjezsobu do wutroby hladać damy a wuprajimy, štož nas poćežuje a štož nas njese. To so tohorunja skonkretizuje, hdyž na sebje takrjec „z Božim wóčkom“ hladamy a so wzajomnje na sylnosće a kmanosće skedźbnjamy, kotrež móhli na powołanje pokazować. Přeju Wam kedźbliwu ćišinu wutroby, wzajomnu dowěru a potom wulku wutrobu, zo byšće Božemu wołanju, z kotrymž cyle wosobinsce Was měni, sćěhowali. Nadźijam so, bratřa a sotry, zo sće mi hač do kónca připosłuchali. A jeli chceće, zo bych ja Wam připosłuchał, tak mi tola napisajće! Potom budźe mje Waše duchowne słowo w póstnym času přewodźeć. Drježdźany, w februaru 2014 Waš Dr. Heiner Koch Biskop Drježdźansko‐Mišnjanski