rozkład materiału i plan wynikowy klasa VI

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA I PLAN WYNIKOWY – PROPOZYCJA
KLASA VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Zgodnie z obowiązującą od 1 września 2009 r. reformą programową, szkole podstawowej przypadła rola wprowadzająca i zaznajamiająca ucznia
z podstawowymi zagadnieniami z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie. Właściwe opanowanie podstaw wiedzy i umiejętności – zgodnie z zasadą
kumulatywności – jest warunkiem niezbędnym do prawidłowego przebiegu procesu kształcenia na kolejnym etapie edukacyjnym.
Opublikowana w Dzienniku Ustaw z 15 stycznia 2009 r. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych opisuje w języku efektów
kształcenia wiadomości i umiejętności, które uczeń zdobędzie w szkole podstawowej. Cele kształcenia zostały sformułowane w języku wymagań
ogólnych, natomiast treści kształcenia i oczekiwane umiejętności uczniów – w języku wymagań szczegółowych. Ponieważ wymagania ogólne odnoszą
się do całego cyklu kształcenia, nie uwzględniono ich w planie wynikowym. Zawiera on jedynie wymagania szczegółowe przypisane do poszczególnych
jednostek lekcyjnych. Kursywą oznaczono treści wynikające z Podstawy programowej – powinny one zostać obowiązkowo zrealizowane. Cele i materiał
poszczególnych tematów sformułowano w ujęciu operacyjnym i zakwalifikowano na poziomy wymagań: podstawowy (P) oraz ponadpodstawowy (PP).
Gwiazdką * zaznaczone są tematy wykraczające poza Podstawę programową.
Przedstawiony plan wynikowy jest jedynie propozycją rozwiązań metodycznych, z której nauczyciel może skorzystać, dostosowując ją do kryteriów
I
Czego będziemy się
uczyć w klasie VI
szkoły podstawowej?
REALIZACJA
PODSTAWY
PROGRAMOWEJ
TEMAT
LICZBA GODZIN
DZIAŁ
oceniania sporządzonych na potrzeby swoich uczniów.
1
CELE KSZTAŁCENIA W UJĘCIU OPERACYJNYM
ZAPAMIĘTYWANIE
ROZUMIENIE
UMIEJĘTNOŚCI
Zapoznanie uczniów z tematyką zajęć i przedmiotowym systemem oceniania.
Omówienie zasad kontroli i oceny osiągnięć ucznia.
1
1. Jeszcze nie umarła…
2
3.1)
2. Pod berłem cara
1
24.3) Uczeń zna:
• datę: 1815 (PP),
• postacie: Aleksandra I,
Fryderyka Chopina (P),
wielkiego księcia
Konstantego (PP),
• główne postanowienia
konstytucji Królestwa
Polskiego (PP).
3. Powstanie
listopadowe
1
23.1) Uczeń zna:
23.2) • daty: 29 XI 1830, 1830–
1831 (P),
• postać: Mikołaja I (P).
I
I
I
Uczeń zna:
• daty: 1797, 1807 (P),
1789, 1803–1815, 1804,
1812, 1813 (PP),
• postacie: Napoleona
Bonaparte, Jana Henryka
Dąbrowskiego, Józefa
Wybickiego (P),
• okoliczności powstania
polskiego hymnu
państwowego (P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: Deklaracja praw • wymienić przyczyny rewolucji francuskiej (PP),
człowieka i obywatela,
• wyjaśnić, co głosiła Deklaracja praw człowieka i
emigracja, Legiony
obywatela (P),
Polskie we Włoszech (P), • przedstawić okoliczności powstania Legionów
rewolucja francuska,
Polskich we Włoszech (P),
rewolucja, wojny
• wymienić i wytłumaczyć znaczenie
napoleońskie (PP).
najważniejszych symboli państwowych (P),
• omówić losy Legionów Polskich (PP),
• wyjaśnić, jak doszło do powstania Księstwa
Warszawskiego (P),
• dokonać charakterystyki Księstwa
Warszawskiego (PP),
• ocenić postawę Napoleona wobec Polaków (P),
• opisać skutki wyprawy Napoleona przeciw Rosji
(PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: konstytucja (P),
• wymienić decyzję kongresu wiedeńskiego w
kongres wiedeński (PP).
sprawie Księstwa Warszawskiego (PP),
• scharakteryzować politykę cara Aleksandra I
wobec Polaków (PP),
• przedstawić dokonania Fryderyka Chopina (P),
• zebrać z różnych źródeł informacje o zasługach
dla kultury polskiej: Fryderyka Chopina (P),
• opisać wygląd Warszawy w czasach Fryderyka
Chopina (PP),
• przedstawić warunki cywilizacyjne panujące w
Warszawie w pierwszej połowie XIX w. (PP),
• wymienić rozrywki mieszkańców Warszawy (P).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: ziemie zabrane,
tajne związki,
sprzysiężenie
podchorążych, zesłanie
(P), spiskowiec, noc
Uczeń potrafi:
• przedstawić sytuację panującą w Królestwie
Polskim po 1815 r. (PP),
• umiejscowić w czasie powstanie listopadowe (P),
• wymienić cele walki powstańców (P),
• opisać przebieg nocy listopadowej (PP),
2
I
4. W kraju i na
emigracji
1
24.1)
24.2)
24.3)
5. Powstanie
styczniowe,
rusyfikacja i
germanizacja
1
23.1)
23.2)
23.3)
I
I
• omówić przebieg powstania listopadowego (PP),
• wskazać na mapie miejsca najważniejszych
bitew stoczonych podczas powstania (P),
• wymienić przykłady represji zastosowanych
wobec społeczeństwa po przegranym powstaniu
(P).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• postacie: Adama
• pojęcia: Wielka
• omówić sytuację uczestników powstania
Mickiewicza (P), księcia
Emigracja, wieszcz
listopadowego po jego klęsce (PP),
Adama Czartoryskiego
narodowy (P),
• wskazać na mapie państwa, które przyjęły
(PP)
romantyzm (PP),
najwięcej emigrantów z ziem polskich (P),
• główne założenia
• okoliczności narodzin
• rozróżniać emigrację polityczną i zarobkową (P),
romantyzmu (PP),
romantyzmu (PP).
• opisać działalność Wielkiej Emigracji (PP),
• najważniejsze dzieła
• zebrać z różnych źródeł informacje o zasługach
Adama Mickiewicza (P).
dla kultury polskiej: Fryderyka Chopina, Adama
Mickiewicza (P).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• daty: 22/23 I 1863, 1863– • pojęcia: represje,
• przedstawić sytuację w Królestwie Polskim po
1864 (P), 1871 (PP),
rusyfikacja, germanizacja
1855 r. (PP),
(P), garnizon, Rząd
• postacie: Marii
• umiejscowić w czasie powstanie styczniowe (P),
Narodowy, tajne
Skłodowskiej (P),
• wymienić cele walki powstańców (P),
państwo (PP),
Romualda Traugutta
• opisać przebieg powstania styczniowego (PP),
(PP).
• na czym polegała
• wskazać na mapie zasięg powstania
specyfika powstania
styczniowego (PP),
styczniowego (PP).
• przedstawić funkcjonowanie tajnego państwa w
czasie powstania (PP),
• wymienić przykłady represji zastosowanych
wobec społeczeństwa po przegranym powstaniu
(P),
• omówić, na wybranym przykładzie, walkę o język
polski w nauczaniu (P),
• wymienić przejawy rusyfikacji i germanizacji
Polaków, podejmowanej przez zaborców (P).
listopadowa, Arsenał,
Syberia (PP),
• dlaczego powstanie
listopadowe zakończyło
się klęską (PP).
3
6. „Dla pokrzepienia
serc”
1
23.4) Uczeń zna:
24.3) • postacie: Stanisława
Moniuszki, Marii
Skłodowskiej-Curie, Jana
Matejki, Heleny
Modrzejewskiej, Henryka
Sienkiewicza, Stanisława
Wyspiańskiego (P).
Jak przywrócić
niepodległość? –
lekcja powtórzeniowa
1
3.1)
23.1)
23.2)
23.3)
23.4)
24.1)
24.2)
24.3)
O wolną Polskę
– sprawdzian
wiadomości
1
I
I
I
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: muzyka
• zebrać z różnych źródeł informacje o zasługach
narodowa,
dla rozwoju kultury polskiej: Jana Matejki,
promieniotwórczość,
Stanisława Moniuszki, Henryka Sienkiewicza,
malarstwo historyczne
Stanisława Wyspiańskiego, Marii Skłodowskiej(P), Galicja (PP),
Curie, Heleny Modrzejewskiej (P),
• znaczenie sformułowania • przedstawić najważniejsze dokonania tych
postaci (P),
„dla pokrzepienia serc”
(PP).
• wyjaśnić, w czym przejawiała się patriotyczna
postawa twórców kultury polskiej w XIX w. (PP).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• daty, postacie i
• pojęcia związane
• scharakteryzować sytuację panującą na ziemiach
wydarzenia związane z
z tematyką działu O
polskich w XIX w. (PP),
tematyką działu O wolną
wolną Polskę (P).
• lokalizować w czasie i przestrzeni powstanie
Polskę (P),
listopadowe i styczniowe (P),
• najważniejsze dzieła
• wymienić przyczyny i omówić skutki polskich
wybitnych twórców
powstań narodowych (P),
kultury polskiej XIX w. (P),
• omówić przebieg powstań narodowych (PP),
• okoliczności powstania
• opisać działalność Wielkiej Emigracji (PP),
Księstwa Warszawskiego i
• wymienić przejawy polityki rusyfikacji i
Królestwa Polskiego (PP).
germanizacji prowadzonej przez państwa
zaborcze (P),
• omówić metody walki Polaków z rusyfikacją i
germanizacją (PP),
• przedstawić zasługi dla rozwoju kultury polskiej
Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Marii
Skłodowskiej-Curie, Stanisława Moniuszki, Jana
Matejki, Heleny Modrzejewskiej, Henryka
Sienkiewicza, Stanisława Wyspiańskiego (P).
4
7. Wynalazki XIX
wieku
2
8. W przemysłowym
mieście
1
*9. Żyć w XIX wieku
1
II
II
II
25.1) Uczeń zna:
• daty: 1782, 1825 (P),
1807, 1885, 1876, 1879,
1906 (PP),
• postacie: Jamesa Watta,
George`a Stephensona
(P), Roberta Fultona,
Karla Benza, Thomasa
Edisona (PP),
• czas trwania rewolucji
przemysłowej (P),
• najważniejsze wynalazki
rewolucji przemysłowej
(P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: rewolucja
• opowiedzieć o rozwoju uprzemysłowienia w XIX
przemysłowa, fabryka
w., używając pojęć: maszyna parowa, kolej
(P), przędzalnia,
żelazna, statek parowy, silnik elektryczny,
rafineria (PP),
telegraf, fabryka (P),
• opisać wygląd maszyny parowej oraz
• związek przyczynowopierwszych samochodów (PP),
skutkowy między
pojawieniem się maszyny • podać przykłady zastosowania maszyny parowej
parowej, a rozwojem
(P),
przemysłu (P).
• wyjaśnić, jak doszło do powstania kolei żelaznej
(PP),
• wymienić zalety i wady zastosowania maszyny
parowej jako siły napędowej (PP),
• przedstawić skutki rewolucji przemysłowej (P),
• wyjaśnić, jaki wpływ miały wynalazki XVIII i XIX
w. na życie ludzi (PP).
25.2) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
25.3) • postacie: Ludwika
• pojęcia: strajk (P),
• wskazać na mapie najbardziej uprzemysłowione
25.4) Pasteura, Josepha Listera
antyseptyka, skalpel,
miasta na ziemiach polskich (P),
(PP),
gangrena, eter (PP),
• omówić zmiany, jakie nastąpiły w Łodzi pod
wpływem rewolucji przemysłowej (PP),
• żądania robotników
• związek między
organizujących strajki w
warunkami
• opisać warunki życia mieszkańców XIX-wiecznej
XIX-wiecznych fabrykach
higienicznymi
Łodzi (PP),
(P).
panującymi w XIX• rozróżniać rzemieślnicze i fabryczne
wiecznych miastach
(maszynowe) formy produkcji (P),
przemysłowych a
• opisać warunki pracy w XIX-wiecznej fabryce (P),
sytuacją zdrowotną ich
• scharakteryzować zmiany społeczne, do jakich
mieszkańców (P).
doszło pod wpływem rewolucji przemysłowej
(PP),
• wyjaśnić, w czym przejawiał się postęp, jaki
dokonał się w XIX-wiecznej medycynie (PP).
Uczeń zna:
• daty: 1896 (P), 1895
(PP),
• postacie: braci Lumiére,
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: obowiązek
• opowiedzieć, jak wyglądała sytuacja dzieci przed
szkolny, bieg maratoński
wprowadzeniem obowiązku szkolnego (P),
(P).
• przedstawić okoliczności, w których
5
Pierre`a de Coubertin
(PP),
• najważniejsze dyscypliny
sportowe pierwszych
nowożytnych igrzysk
olimpijskich (P).
II
Od pary do
elektryczności – lekcja
powtórzeniowa
1
Stulecie wielkich
przemian
– sprawdzian
wiadomości
10. Niepodległe
państwo
1
II
II
III
1
25.1) Uczeń zna:
25.2) • daty, postacie i
25.3) wydarzenia związane z
25.4) tematyką działu Stulecie
wielkich przemian (P),
• czas trwania rewolucji
przemysłowej (P),
• najważniejsze wynalazki
rewolucji przemysłowej
(P),
• główne postulaty
robotników walczących
podczas strajków o
poprawę własnego bytu
(P).
26.2) Uczeń zna:
26.3) • daty: 1914–1918, 11 XI
1918 (P), VII 1914, IV
1917, XI 1917 (PP),
• postacie: Romana
Dmowskiego, Józefa
wprowadzono obowiązek szkolny na ziemiach
polskich (PP),
• opowiedzieć o rozwoju fotografii, kina i
rowerów (PP),
• przedstawić okoliczności, w których doszło do
odrodzenia igrzysk olimpijskich (P),
• opisać przebieg pierwszych nowożytnych
igrzysk olimpijskich (PP),
• wskazać najważniejsze różnice między
pierwszymi igrzyskami nowożytnymi, a
dzisiejszymi igrzyskami (P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia związane
• przedstawić przebieg rewolucji przemysłowej
z tematyką działu
(PP),
Stulecie wielkich
• wymienić najważniejsze skutki gospodarcze i
przemian (P),
społeczne rewolucji przemysłowej (P),
• związki przyczynowo• opisać wygląd i warunki życia w miastach
skutkowe między
przemysłowych w XIX w. (PP),
rozwojem przemysłu, a
• opisać pracę robotników w XIX-wiecznych
zmianami gospodarczymi
fabrykach (P),
i społecznymi w XIX w.
• scharakteryzować postęp, jaki dokonał się w XIX(PP),
wiecznej medycynie (PP),
• wpływ rewolucji
• omówić przebieg pierwszych nowożytnych igrzysk
przemysłowej na życie
olimpijskich (PP).
mieszkańców miast (PP).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: orientacja
prorosyjska, orientacja
proaustriacka (P),
państwa centralne,
ententa,
Uczeń potrafi:
• wymienić najważniejsze państwa uczestniczące
w I wojnie światowej (PP),
• omówić przebieg I wojny światowej (PP),
• wyjaśnić, do czego dążyli przywódcy orientacji
prorosyjskiej i proaustriackiej (P),
6
Piłsudskiego (P),
• przyczyny i skutki I
wojny światowej (P).
III
11. Walka o granice
2
*12. Polska między
wojnami
1
*13. W II
Rzeczypospolitej
1
III
III
III
Legiony Polskie, Komitet
Narodowy Polski,
komuniści (PP).
• omówić działalność Romana Dmowskiego i Józefa
Piłsudskiego podczas I wojny światowej (PP),
• przedstawić okoliczności, w których doszło do
odzyskania niepodległości przez Polskę (P),
• wymienić czynniki decydujące o odzyskaniu
niepodległości przez Polskę (PP),
• zebrać informacje o zasługach dla państwa
polskiego Józefa Piłsudskiego i Romana
Dmowskiego (P).
Uczeń potrafi:
• scharakteryzować sytuację panującą na ziemiach
polskich po zakończeniu I wojny światowej (PP),
• opisać przebieg walk we Lwowie (PP),
• omówić proces kształtowania się wschodniej i
zachodniej granicy Polski (PP),
• wskazać na mapie granice II Rzeczypospolitej
oraz wymienić jej sąsiadów (P),
• ocenić międzynarodowe położenie II
Rzeczypospolitej (PP).
26.1) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
• daty: 1918, VIII 1920 (P), • pojęcia: zasada
XII 1918, 1919, 1919–
samostanowienia
1921, 1920, 1921, III
narodów, Bitwa
1921, V 1921 (PP),
Warszawska, traktat
wersalski, plebiscyt (P),
• postanowienia traktatu
Orlęta Lwowskie,
wersalskiego w sprawie
bojówki (PP),
granic Polski (P).
• charakter walk
toczonych we Lwowie
przez Polaków i
Ukraińców (PP).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• daty: 1922, 1937 (PP),
• pojęcia: magistrala
• wymienić negatywne skutki zaborów (PP),
węglowa, Centralny
• postać: Eugeniusza
• opisać wygląd stolicy Polski i życie jej
Okręg Przemysłowy (P),
Kwiatkowskiego (PP),
mieszkańców po 1918 r. (PP),
sobór
(PP),
• przedstawić najważniejsze osiągnięcia
• najważniejsze narody
• na czym polegały
gospodarcze II Rzeczypospolitej (P).
zamieszkujące obszar II
trudności z integracją
Rzeczypospolitej (P).
ziem polskich po okresie
zaborów (PP).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• postacie: Ernesta
• pojęcia: okres
• omówić funkcjonowanie systemu edukacji
Wilimowskiego, Haliny
międzywojenny (P),
istniejącego w II Rzeczypospolitej (PP),
Konopackiej (PP),
motowagon (PP).
• przedstawić osiągnięcia II Rzeczpospolitej w
• najpopularniejsze
różnych dyscyplinach sportowych (PP),
rozrywki mieszkańców II
• opisać sytuację kolei polskich po odzyskaniu
7
Rzeczypospolitej (P).
III
14. Wybuch II wojny
światowej
1
27.1) Uczeń zna:
27.2) • daty: VIII 1939, 1 IX 1939,
3 IX 1939, 17 IX 1939 (P),
1924–1953, 1938, III
1939 (PP),
• postacie: Adolfa Hitlera,
Józefa Stalina (P),
• żądania Hitlera
wysuwane wobec Polski
(P).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: nazizm, rasizm,
pakt o nieagresji, wojna
totalna (P), łagry (PP),
• dlaczego Adolf Hitler
zdołał przejąć władzę w
Niemczech (PP),
• dlaczego sytuację na
zachodzie Europy po 3
września 1939 r.
nazywano „dziwną
wojną” (P).
15. Dwie okupacje
2
27.3) Uczeń zna:
27.4) • daty: 1940 (P), 1942
(PP).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: okupacja, terror,
obóz koncentracyjny,
ruch oporu, Armia
Krajowa, Polskie Państwo
Podziemne, rząd
londyński (P), tajne
komplety, getto, obóz
zagłady, Holocaust, szoah
(PP),
• cele polityki hitlerowskich
Niemiec i ZSRR wobec
Polaków na
okupowanych ziemiach
(P).
III
III
niepodległości przez Polskę (P),
• scharakteryzować rozwój kolei w okresie
międzywojennym (PP),
• przedstawić rozwój kina i radia w czasach II
Rzeczypospolitej (PP).
Uczeń potrafi:
• opisać sytuację w Niemczech po I wojnie
światowej (PP),
• wskazać na mapie państwa, które dokonały
agresji na Polskę (P),
• podać charakterystyczne cechy polityki Stalina i
Hitlera wobec własnych społeczeństw i państw
podbitych (P),
• porównać stosunek sił zbrojnych II
Rzeczypospolitej oraz sił zbrojnych Niemiec i
ZSRR (PP),
• opisać przebieg kampanii wrześniowej (PP),
• wskazać na mapie miejsca najważniejszych starć
podczas kampanii wrześniowej (P).
Uczeń potrafi:
• przedstawić organizację ziem polskich po
zakończeniu działań wojennych na ziemiach
polskich (P),
• opisać działalność hitlerowców na ziemiach
polskich wcielonych do Rzeszy oraz na terenach
okupowanych (P),
• opisać działalność władz radzieckich na terenach
wcielonych do ZSRR (P),
• zlokalizować na mapie Oświęcim i Katyń (P),
• scharakteryzować życie ludności na okupowanych
terytoriach Polski, z uwzględnieniem losów
ludności żydowskiej (PP),
• omówić formy oporu społeczeństwa wobec
okupantów (PP),
• przedstawić funkcjonowanie Polskiego Państwa
Podziemnego w okresie II wojny światowej (PP).
8
16. Powstanie
warszawskie
1
Od niepodległości do
niewoli – lekcja
powtórzeniowa
1
III
III
27.5) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• daty: 1 VIII 1944, 2 X
• pojęcia: godzina „W”,
• przedstawić plany Stalina wobec Polski (PP),
„wielka trójka” (P),
1944, 8 V 1945 (P), VI
• wyjaśnić, czym była i jak się zakończyła akcja
bezwarunkowa
1941, I 1944, 1944, II
„Burza” (P),
kapitulacja, ofensywa
1945 (PP),
• omówić przebieg powstania warszawskiego (PP),
(PP),
• postać: gen. Tadeusza
• opisać postawę ludności cywilnej i żołnierzy
Komorowskiego (PP),
• przyczyny podjęcia przez
powstańczej Warszawy (P),
rząd londyński decyzji o
• państwa wchodzące w
• wymienić skutki powstania warszawskiego (P),
skład „wielkiej trójki” (P), zorganizowaniu akcji
• wskazać przyczyny klęski powstania (P),
„Burza” i wywołaniu
• decyzje „wielkiej trójki”
• ocenić decyzję o wywołaniu powstania w
powstania w Warszawie
w sprawie Polski (P).
Warszawie (PP),
(P),
• opisać udział żołnierzy polskich w walkach
• skutki decyzji podjętych
podczas II wojny światowej (PP),
w sprawie Polski na
• wskazać na mapie miejsca walk żołnierzy
konferencji w Jałcie (PP).
polskich podczas II wojny światowej (PP).
26.1) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
26.2) • daty, postacie i
• pojęcia związane
• omówić przebieg I wojny światowej (PP),
26.3) wydarzenia związane z
z tematyką działu Dwie
• omówić działania przywódców orientacji
27.1) tematyką działu Dwie
wojny światowe (P),
prorosyjskiej i proaustriackiej podczas I wojny
27.2) wojny światowe (P),
• z czego wynikały
światowej (PP),
27.3) • postanowienia traktatu
najważniejsze problemy
• przedstawić okoliczności, w których doszło do
27.4) wersalskiego w sprawie
państwa polskiego po
odzyskania niepodległości przez Polskę (P),
27.5) granic Polski (P),
odzyskaniu niepodległości • wskazać na mapie granice II Rzeczypospolitej i
(P),
• żądania Hitlera
wymienić jej sąsiadów (P),
wysuwane wobec Polski
• cele i charakter polityki
• przedstawić najważniejsze dokonania Polski w
(P).
prowadzonej przez
okresie międzywojennym (PP),
okupantów wobec
• ocenić międzynarodowe położenie II
ludności polskiej w czasie
Rzeczypospolitej (PP),
II wojny światowej (P).
• opisać przebieg kampanii wrześniowej (PP),
• wskazać na mapie podział ziem polskich
dokonany przez III Rzeszę i ZSRR po kampanii
wrześniowej (P),opisać politykę okupanta
niemieckiego wobec ludności polskiej i żydowskiej
w czasie II wojny światowej (P),
• omówić działalność polskiego ruchu oporu
podczas II wojny światowej (PP).
9
Dwie wojny światowe
III – sprawdzian
wiadomości
17. Komuniści u
władzy
1
1
28.1) Uczeń zna:
28.2) • daty: 1944, 1945 (PP).
1
28.2) Uczeń zna:
• daty: 1948, X 1956 (P),
1952, 1953 (PP),
• postacie: Stefana
Wyszyńskiego,
Władysława Gomułki (P).
IV
18. Czasy stalinowskie
IV
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: Ziemie
• wyjaśnić, jak zakończyła się II wojna światowa
Odzyskane, analfabetyzm,
(P),
opozycja, komunizm,
• opisać sytuację panującą w Europie po 1945 r.
socjalizm (P), żelazna
(PP),
kurtyna, Rząd
• wskazać na mapie państwa należące do bloku
Tymczasowy,
wschodniego i zachodniego (P),
Tymczasowy Rząd
• przedstawić straty poniesione przez Polskę
Jedności Narodowej,
podczas II wojny światowej (P),
reakcja, propaganda
• wskazać na mapie granice Polskiej
(PP),
Rzeczypospolitej Ludowej i wymienić jej sąsiadów
• dlaczego duża część
(P),
społeczeństwa poparła
• opisać okoliczności, w których komuniści przejęli
rządy komunistów (PP).
władzę w Polsce (PP),
• opowiedzieć o Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
używając pojęć: odbudowa zniszczeń wojennych,
awans społeczny i likwidacja analfabetyzmu,
zależność od ZSRR (P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: dyktator,
• podać charakterystyczne cechy polityki Stalina
stalinizm, Polska
wobec własnego społeczeństwa (P),
Zjednoczona Partia
opowiedzieć o Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
Robotnicza, dyktatura
używając pojęć: planowanie centralne, dyktatura
partii komunistycznej,
partii komunistycznej, cenzura (P),
cenzura (P), odwilż,
• scharakteryzować stalinowskie metody rządzenia
więzień polityczny (PP).
stosowane przez komunistów w Polsce (PP),
• omówić postępowanie władz komunistycznych
wobec Kościoła katolickiego (P),
• wskazać przejawy odwilży w ZSRR i wyjaśnić,
jaki był jej wpływ na sytuację w Polsce (PP).
10
19. Jak zbudować
socjalizm?
1
*20. Dzieciństwo w
PRL
1
21. Solidarność
2
IV
IV
IV
28.2) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
• daty: XII 1970, 1978 (P),
• pojęcia: Trójmiasto (P),
1956–1970, 1970–1980,
racjonowanie,
1976 (PP),
propaganda sukcesu
• postacie: Edwarda Gierka, (PP),
Jana Pawła II (P).
• z czego wynikała słabość
polskiej gospodarki w
czasie rządów
komunistów (PP),
• cele i konsekwencje
polityki ekonomicznej
Edwarda Gierka (PP).
Uczeń zna:
• najważniejsze różnice
między szkołą w czasach
PRL a szkołą
współczesną (PP),
• nazwy
najpopularniejszych
programów
telewizyjnych dla dzieci
(P).
28.2) Uczeń zna:
29.2) • daty: VIII 1980, 31 VIII
1980, 13 XII 1981 (P),
1982, 1983 (PP),
• postacie: Lecha Wałęsy,
Wojciecha Jaruzelskiego
(P),
• żądania robotników
strajkujących na
Wybrzeżu w VIII 1980 r.
(P).
Uczeń potrafi:
• opisać sytuację panującą w Polsce w okresie
rządów Władysława Gomułki (PP),
• wyjaśnić, czym charakteryzowała się gospodarka
oparta na centralnym planowaniu (P),
• omówić wydarzenia z XII 1970 r. i wyjaśnić, jakie
były ich konsekwencje dla władzy komunistycznej
(P),
• opisać warunki życia w Polsce w czasach rządów
Edwarda Gierka (PP),
• ocenić działania władz komunistycznych w
Polsce w okresie 1956–1980 (PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: referat (P),
• opowiedzieć, jak wyglądała edukacja w czasach
czarny rynek (PP),
PRL (P),
• cele nauczania w polskiej • wymienić rozrywki dzieci w okresie PRL (P),
szkole w okresie rządów • opowiedzieć, jak rodziny spędzały wakacje w
komunistów (P),
czasach komunistycznych (PP),
• z czego wynikały
• porównać życie codzienne Polaków w czasach
utrudnienia stawiane
komunistycznych i współczesnych (PP),
przez władze
• dostrzec wpływ rządów komunistów na życie
komunistyczne osobom
codzienne Polaków (PP).
chcącym wyjechać za
granicę (PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: strajk, związek
• przedstawić sytuację gospodarczą Polski
w 1980 r. (PP),
zawodowy, NSZZ
Solidarność, stan
• opisać powstanie i działania Solidarności,
wojenny, internowanie,
używając określeń: strajk, walka bez przemocy,
godzina milicyjna, walka
stan wojenny (P),
bez przemocy (P),
• scharakteryzować politykę władz
• przyczyny wprowadzenia
komunistycznych wobec Solidarności (PP),
• stanu wojennego w Polsce • opisać warunki życia w Polsce w 1981 r. (PP),
(P).
• przedstawić okoliczności wprowadzenia stanu
wojennego w Polsce (PP),
• wyjaśnić, w czym przejawiało się funkcjonowanie
11
22. III Rzeczpospolita
1
Od niewoli do
wolności – lekcja
powtórzeniowa
1
IV
IV
29.1) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
29.2) • daty: 1989, VI 1989, 1991 • pojęcia: Okrągły Stół,
29.3) (P), 1985, 1990, 1993
Jesień Narodów (P),
(PP),
• znaczenie rozmów
• postacie: Tadeusza
Okrągłego Stołu (P).
Mazowieckiego (P),
Michaiła Gorbaczowa
(PP),
• cele i konsekwencje
polityki Michaiła
Gorbaczowa (PP),
• główne postanowienia
rozmów Okrągłego Stołu
(P).
28.1) Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
28.2) • daty, postacie i
• pojęcia związane
29.1) wydarzenia związane z
z tematyką działu Polska
29.2) tematyką działu Polska
Rzeczpospolita Ludowa
29.3) Rzeczpospolita Ludowa
(P),
(P),
• dlaczego komunistom
• główne postanowienia
udało się przejąć i
rozmów Okrągłego Stołu
utrzymać władzę w
(P).
Polsce (PP),
• przyczyny trudności
gospodarczych Polski w
czasach rządów
komunistów (PP).
stanu wojennego (P),
• opowiedzieć o Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
używając pojęcia: opozycja demokratyczna (PP).
Uczeń potrafi:
• przedstawić okoliczności i skutki rozpadu
Związku Radzieckiego (PP),
• opisać powstanie i działania Solidarności,
używając określenia: „Okrągły Stół” (P),
• wskazać na mapie III Rzeczpospolitą i jej
sąsiadów (P),
• wyjaśnić, jakie najważniejsze zmiany zaszły w
Polsce w 1989 r. (P),
• opisać wydarzenia, do jakich doszło w
państwach bloku wschodniego w 1989 r. (PP).
Uczeń potrafi:
• wskazać na mapie granice Polski po 1945 r. i
wymienić jej sąsiadów (P),
• scharakteryzować rządy komunistów w Polsce
(PP),
• wymienić (P) i omówić najważniejsze wystąpienia
społeczeństwa przeciw rządom komunistycznym
w Polsce (PP),
• opowiedzieć o życiu codziennym mieszkańców
PRL-u (PP),
• opisać sytuację w Polsce w okresie stanu
wojennego (P),
• opisać okoliczności, w których doszło do upadku
komunizmu w Polsce (P),
• ocenić skutki rządów komunistycznych w Polsce w
latach 1945–1989 (PP),
• wskazać na mapie III Rzeczpospolitą i wymienić
jej sąsiadów (P).
12
IV
Polska Rzeczpospolita
Ludowa – sprawdzian
wiadomości
23. Rzeczpospolita
Polska
1
1
4.1)
4.3)
Uczeń zna:
• datę: 1997 (P),
• znaczenie słowa:
rzeczpospolita (P),
• najważniejsze
postanowienia
Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej
(P).
24. Kto rządzi Polską?
2
4.2)
Uczeń zna:
• imię i nazwisko aktualnie
urzędującego prezydenta
i premiera (P),
• zasady obowiązujące
podczas wyborów do
sejmu i senatu (P).
25. To, co nas łączy
1
3.1)
Uczeń zna:
• lokalizację
najważniejszych miejsc
pamięci narodowej (P).
V
V
V
Uczeń rozumie:
• pojęcia: republika,
obywatel, republika
demokratyczna,
konstytucja (P),
referendum, ustawa,
ustrój państwa (PP),
• dlaczego współczesną
Polskę nazywa się III
Rzeczpospolitą (P),
• czym jest równość wobec
prawa (P).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: władza
ustawodawcza, władza
wykonawcza, władza
sądownicza, trójpodział
władzy, parlament,
Zgromadzenie
Narodowe, minister (P),
niezawisłość,
bezstronność (PP),
• dlaczego wprowadzono
trójpodział władzy (P).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: święto
państwowe (narodowe),
miejsca pamięci
narodowej (P),
• dlaczego obchodzimy
święta państwowe
(narodowe) (P),
Uczeń potrafi:
• dostrzec różnicę między demokracja bezpośrednią
i pośrednią (P),
• wyjaśnić, w jakich okolicznościach organizuje się
w Polsce referendum (PP),
• wyjaśnić, w czym wyraża się demokratyczny
charakter państwa polskiego, używając pojęć:
wolne wybory, wolność słowa, wolne media,
konstytucja (PP),
• podać przykłady praw i obowiązków obywateli
Rzeczypospolitej Polskiej (P).
Uczeń potrafi:
• scharakteryzować relacje między władzą
wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą (PP),
• wymienić organy władzy w Rzeczypospolitej
Polskiej: parlament, prezydent, rząd, sądy i
omówić najważniejszą funkcję każdego z tych
organów w systemie politycznym (P),
• opisać sposób działania sejmu i senatu (PP),
• wyjaśnić, na jakich zasadach opiera się praca
sądów i trybunałów (PP).
Uczeń potrafi:
• wymienić i wytłumaczyć znaczenie
najważniejszych świąt narodowych, symboli
państwowych i miejsc ważnych dla pamięci
narodowej (P),
• przedstawić historię polskich symboli
narodowych (PP),
13
V
26. Nie tylko Polacy
1
3.3)
Uczeń zna:
• dane liczbowe dotyczące
liczebności mniejszości
narodowych i etnicznych
w Polsce (PP).
27. Polacy na świecie
1
3.3)
Uczeń zna:
• przyczyny emigracji w
przeszłości i współcześnie
(P).
Polska dziś – lekcja
powtórzeniowa
1
3.1)
3.3)
4.1)
4.2)
4.3)
Uczeń zna:
• polskie święta narodowe,
symbole narodowe i
miejsca pamięci
narodowej (P),
• najważniejsze mniejszości
narodowe i etniczne
zamieszkujące Polskę (P),
V
V
V
• co zadecydowało o
nadaniu konkretnym
terenom, budowlom i
obiektom statusu miejsc
pamięci narodowej (PP).
• opisać najważniejsze miejsca pamięci narodowej
(PP),
• wyjaśnić, z jakimi wydarzeniami są związane te
miejsca (P),
• zlokalizować i opisać miejsca pamięci narodowej
w środowisku lokalnym (PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: mniejszość
• wyjaśnić, na czym polega podwójna narodowość
narodowa, mniejszość
(PP),
etniczna (P),
• wymienić mniejszości narodowe i etniczne żyjące
w Polsce (P) i na wybranych przykładach opisać
• różnice między
ich kulturę i tradycje (PP),
mniejszością narodową i
mniejszością etniczną (P). • wyjaśnić, jakie prawa przysługują mniejszościom
narodowym i etnicznym w Polsce (P),
• wymienić pozytywne aspekty obecności
mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce
(PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: emigracja,
• rozróżniać emigrację polityczną i zarobkową (P),
Polonia (P),
• opisać historię emigracji Polaków (PP),
• na czym polega różnica
• wymienić i wskazać na mapie miejsca
między osobami
największych skupisk Polaków na świecie (P),
polskiego pochodzenia a • wskazać pozytywne i negatywne aspekty życia
Polakami za granicą (PP),
na emigracji (PP).
• problemy, jakie
napotykają za granicą
osoby udające się na
emigrację (PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia związane
• wyjaśnić, w czym wyraża się demokratyczny
z tematyką działu Polska
charakter państwa polskiego (PP),
dziś (P),
• podać przykłady praw i obowiązków obywateli
Rzeczypospolitej Polskiej (P),
• dlaczego obchodzimy
święta państwowe
• wymienić organy władzy w Rzeczypospolitej
(narodowe) (P).
Polskiej i omówić najważniejszą funkcję każdego z
tych organów w systemie politycznym (P),
14
V
VI
Polska dziś –
sprawdzian
wiadomości
28. „Nikt nie jest
samotną wyspą”
• typy emigracji oraz jej
przyczyny w przeszłości i
współcześnie (P).
• opisać sposób działania sejmu i senatu (PP),
• przedstawić historię polskich symboli narodowych
(PP),
• opisać na wybranych przykładach kulturę i
tradycje mniejszości narodowych i etnicznych
(PP),
• wymienić i wskazać na mapie miejsca
największych skupisk Polaków na świecie (P).
Uczeń zna:
• dane liczbowe dotyczące
wysokości bezrobocia w
Polsce (PP),
• sposoby walki z
bezrobociem (PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: potrzeby
• wyjaśnić, w czym wyraża się odmienność i
fizjologiczne, potrzeby
niepowtarzalność każdego człowieka (P),
psychiczne, kultura,
• dokonać charakterystyki własnej osoby i dostrzec
wartości, grupa
te cechy, które odróżniają go od innych (P),
społeczna (P),
• podać przykłady różnorodnych potrzeb człowieka
społeczeństwo, problem
oraz sposoby ich zaspokajania (P),
społeczny, bezrobocie,
• opisać proces kształtowania się pierwszych
narkomania (PP),
społeczeństw ludzkich (PP),
• znaczenie realizacji
• wymienić przykłady wartości, które są ważne dla
potrzeb dla
niego (P) i dla społeczeństwa (PP),
funkcjonowania każdego • opisać różne grupy społeczne, wskazując ich role
człowieka (P),
w społeczeństwie (PP),
• wpływ problemów
• wymienić przykłady grup społecznych, do których
społecznych na
należy (P),
funkcjonowanie
• podać przykłady ważnych problemów
społeczeństwa (PP).
współczesnej Polski, korzystając z różnych źródeł
informacji (od osób dorosłych, z prasy, radia,
telewizji, internetu) (PP).
1
1
1.1)
1.2)
5.2)
5.3)
15
29. „Każdy człowiek
ma prawo”
1
4.4)
30. Żyć w rodzinie
1
1.3)
1.4)
31. Moja szkoła
1
1.5)
1.6)
32. Co wiem o mojej
małej ojczyźnie?
2
2.1)
2.2)
2.3)
VI
VI
VI
VI
Uczeń zna:
• daty: 1948, 1989 (PP),
• główne prawa zawarte w
Powszechnej deklaracji
praw człowieka oraz w
Konwencji o prawach
dziecka (P),
• numer dziecięcego
telefonu zaufania i adres
rzecznika praw dziecka
(PP).
Uczeń zna:
• nazewnictwo stosowane
dla określenia stopnia
pokrewieństwa w rodzinie
(P),
• cele istnienia rodzin (P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: Organizacja
• podać przykłady praw przysługujących każdemu
Narodów Zjednoczonych,
człowiekowi (P),
konwencja, rzecznik
• omówić wybrane prawa dziecka i podać, gdzie
praw dziecka (P),
można się zwrócić, gdy są one łamane (P).
• dlaczego Powszechna
deklaracja praw
człowieka jest uważana
za wielkie osiągnięcie
ludzkości (PP).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: rodzina mała,
rodzina wielka, tradycja
rodzinna (P),
• na czym polega
sprawiedliwy podział
obowiązków w rodzinie
(P).
Uczeń potrafi:
• wyrazić opinię na temat kultywowania tradycji i
gromadzenia pamiątek rodzinnych (PP),
• podać przykłady pamiątek i tradycji rodzinnych
(P),
• wyjaśnić znaczenie rodziny w życiu (PP) oraz
wskazać przykłady praw i obowiązków
przysługujących poszczególnym członkom rodziny
(P).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• nazwy organów szkoły
• pojęcia: społeczność,
• wymienić najważniejsze zadania organów szkoły
(P),
społeczność szkolna,
(P),
statut szkoły (P),
• podstawowe prawa
• scharakteryzować społeczność szkolną, z
przysługujące uczniowi
uwzględnieniem swoich praw i obowiązków (PP),
• co oznacza stwierdzenie,
oraz jego obowiązki (P).
że dokumenty szkolne
• wyjaśnić, w jaki sposób samorząd uczniowski
muszą być zgodne z
może skorzystać z posiadanych uprawnień (PP),
obowiązującym prawem • podać przykłady działań samorządu
(PP).
uczniowskiego w swojej szkole (P).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• nazwy organów władzy w • pojęcia: powiat,
• scharakteryzować funkcjonowanie samorządu
gminie i powiecie (P),
administracja, samorząd
terytorialnego w Polsce (PP),
terytorialny, społeczność
• najważniejsze zadania
• zlokalizować na mapie swoją „małą ojczyznę” (P),
lokalna, gmina (P),
organów władzy w
• opisać swoją „małą ojczyznę”, uwzględniając
gminie i powiecie (P).
• w jakim celu utworzono
tradycję historyczno-kulturową i problemy
16
samorząd terytorialny
(PP).
VI
33. Bez pracy nie ma
kołaczy
1
5.1)
34. Relacje między
ludźmi
1
1.7)
1.8)
1.9)
Jednostka i
społeczeństwo –
lekcja powtórzeniowa
1
1.1)
1.2)
1.3)
1.4)
1.5)
1.6)
1.7)
1.8)
1.9)
VI
VI
VI
społeczno-gospodarcze (P),
• zebrać informacje o rozmaitych formach
upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości
„małej ojczyzny” (PP),
• wskazać na planie miejscowości siedzibę władz
lokalnych (P) i na przykładach omówić zakres
działań oraz sposoby powoływania władz (PP).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• rodzaje pracy (P),
• pojęcia: praca, podział
• wyjaśnić znaczenie pracy w życiu człowieka (P) i
pracy (P), Bliski Wschód,
dostrzec jej społeczny podział (PP),
• rozwiązania prawne
cieśla, kraje rozwijające
• podać przykłady zawodów, które wymagają pracy
regulujące pracę dzieci
się (PP),
fizycznej i umysłowej (P),
(PP).
• charakter podziału pracy • opowiedzieć o historii pracy i wyjaśnić, jak na
we współczesnych
przestrzeni wieków zmieniał się stosunek do
czasach (PP).
pracy (PP),
• wypowiedzieć się na temat możliwości
podejmowania pracy przez dzieci (PP).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• postać: Mahatmy
• pojęcia: konflikt,
• podać przykłady konfliktów między ludźmi i
Gandhiego (PP),
tolerancja, uprzejmość
zaproponować sposoby ich rozwiązywania (P),
(P),
• wytłumaczyć, odwołując się do przykładów, na
• zasady obowiązujące przy
czym polega postępowanie sprawiedliwe (PP),
• wpływ umiejętności
rozwiązywaniu
zrozumienia drugiego
konfliktów (P).
• wyjaśnić, w czym przejawia się uprzejmość i
człowieka na
tolerancja (P).
rozwiązywanie
konfliktów (PP).
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• główne prawa zawarte w • pojęcia związane
• podać przykłady różnorodnych potrzeb człowieka
Powszechnej deklaracji
z tematyką działu Ja, ty,
oraz sposoby ich zaspokajania (P),
praw człowieka oraz w
my (P),
• opisać różne grupy społeczne, wskazując ich role
Konwencji o prawach
• znaczenie Powszechnej
w społeczeństwie (PP),
dziecka (P),
deklaracji praw
• wyjaśnić znaczenie rodziny w życiu (PP) oraz
człowieka (P),
• nazwy organów szkoły
wskazać przykłady praw i obowiązków
(P),
• na czym polega
przysługujących poszczególnym członkom rodziny
• podstawowe prawa
sprawiedliwy podział
(P),
17
VI
VI
VII
Ja, ty, my – czyli
społeczeństwo –
sprawdzian
wiadomości
35. Zjednoczona
Europa
2.1)
2.2)
2.3)
4.4)
5.1)
5.2)
5.3)
przysługujące uczniowi
obowiązków w rodzinie
oraz jego obowiązki (P)
(P),
• nazwy organów władzy w • charakter podziału pracy
gminie i powiecie (P),
we współczesnych
czasach (PP).
• rodzaje pracy (P).
• scharakteryzować społeczność szkolną, z
uwzględnieniem swoich praw i obowiązków (PP),
• opisać swoją „małą ojczyznę”, uwzględniając
tradycję historyczno-kulturową i problemy
społeczno-gospodarcze (P),
• scharakteryzować funkcjonowanie samorządu
terytorialnego w Polsce (PP),
• omówić zakres władzy samorządu terytorialnego
(PP),
• wyjaśnić znaczenie pracy w życiu człowieka (P) i
dostrzec jej społeczny podział (PP).
6
Uczeń zna:
Uczeń rozumie:
• daty: 1993, 1 V 2004 (P), • pojęcia: integracja, plan
1951 (1952), 1957
Schumana, tożsamość
(1958), 2002, 2003 (PP),
(PP),
• postać: Roberta
• przyczyny procesu
Schumana (PP),
integracji europejskiej po
II wojnie światowej (P),
• nazwy organizacji
europejskich powstałych • zasady, na których opiera
w trakcie procesu
się istnienie i działalność
integracji europejskiej
Unii Europejskiej (P).
(PP).
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić, jak w przeszłości rozumiano pojęcie
jedności europejskiej (PP),
• opowiedzieć o uczestnictwie Polski we wspólnocie
europejskiej, używając pojęć: Unia Europejska,
europejska solidarność, stosunki międzynarodowe
(PP),
• omówić etapy integracji europejskiej po 1945 r.
(PP),
• wymienić państwa wchodzące w skład Unii
Europejskiej (P),
• rozpoznać symbole unijne: flagę i hymn Unii
Europejskiej (Oda do radości) (P),
• wymienić pozytywne i negatywne skutki
wstąpienia Polski do Unii Europejskiej (PP).
1
2
18
36. Konflikty zbrojne
1
7.5)
Uczeń zna:
• daty: 11 IX 2001 (P),
1991–1999, 2001, 2003
(PP).
Uczeń rozumie:
• pojęcia: terroryzm (P),
czystki etniczne,
nacjonalizm, Pentagon,
departament, Al-Kaida,
talibowie, kontyngent
(PP),
• charakter konfliktu w
byłej Jugosławii (PP).
37. Świat stał się
mniejszy
1
7.1)
7.2)
7.4)
Uczeń zna:
• datę: 1986 (PP),
• największe współczesne
zagrożenia dla
środowiska naturalnego
(P).
38. Wirtualny świat
1
7.3)
Uczeń zna:
• daty: 1969, 1989, 1993
(PP),
• główne zagrożenia
związane z korzystaniem
z internetu (P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: katastrofa
• wyjaśnić, co oznacza powiedzenie: „świat stał się
ekologiczna, fauna, flora,
mniejszy” (P) i wskazać przyczyny tego zjawiska
pomoc humanitarna (P),
(PP),
materiały radioaktywne, • porównać tempo postępu technicznego w
Antarktyka (PP).
przeszłości i współcześnie (PP),
• opisać (P) i ocenić na przykładach wpływ techniki
na środowisko naturalne i życie człowieka (PP)
• przedstawić skutki wybranych katastrof
ekologicznych na środowisko naturalne (P),
• wyjaśnić przyczyny globalnego ocieplenia (P)
• opowiedzieć o przejawach nędzy na świecie (P)
oraz sformułować własną opinię o działaniach
pomocowych podejmowanych przez państwa lub
organizacje pozarządowe (PP).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia: internet, strona
• opisać historię internetu (PP),
www, cyberprzemoc (P),
• wymienić pożytki i niebezpieczeństwa korzystania
z mediów elektronicznych (P),
• znaczenie twierdzenia, że
świat stał się globalną
• przedstawić zalety mobilnego internetu (P).
wioską (P).
• wymienić sposoby przeciwdziałania zagrożeniom
związanym z korzystaniem z internetu (PP).
VII
VII
VII
Uczeń potrafi:
• wyjaśnić na przykładach przyczyny i następstwa
konfliktów zbrojnych na świecie (PP),
• scharakteryzować sytuację panującą w
Jugosławii przed 1991 r. (PP),
• wskazać na mapie państwa uczestniczące w
wojnie na terenie byłej Jugosławii (P),
• przedstawić okoliczności, w których prezydent
USA ogłosił rozpoczęcie wojny z terroryzmem (P),
• omówić przebieg wojny z terroryzmem (PP),
• wymienić cele działań terrorystów arabskich (P).
19
Problemy
współczesnego świata
– lekcja
powtórzeniowa
1
VII
Dzisiejszy świat –
VII sprawdzian
wiadomości
1
6.
7.1)
7.2)
7.3)
7.4)
7.5)
Uczeń zna:
• daty i wydarzenia
związane z tematyką
działu Dzisiejszy świat
(P),
• największe współczesne
zagrożenia dla
środowiska naturalnego
(P),
• główne zagrożenia
związane z korzystaniem
z internetu (P).
Uczeń rozumie:
Uczeń potrafi:
• pojęcia związane
• opowiedzieć o uczestnictwie Polski we wspólnocie
z tematyką działu
europejskiej, używając pojęć: Unia Europejska,
Dzisiejszy świat (P),
europejska solidarność, stosunki międzynarodowe
(PP),
• zasady, na których opiera
się istnienie i działalność
• wymienić państwa wchodzące w skład Unii
Europejskiej (P),
Unii Europejskiej (P),
• znaczenie twierdzenia, że • rozpoznać symbole unijne: flagę i hymn Unii
świat stał się globalną
Europejskiej (Oda do radości) (P),
wioską (P).
• wyjaśnić na przykładach przyczyny i następstwa
konfliktów zbrojnych na świecie (PP),
• wyjaśnić, co oznacza powiedzenie: „świat stał się
mniejszy” (P) i wskazać przyczyny tego zjawiska
(PP),
• opisać (P)i ocenić wpływ techniki ma środowisko
naturalne i życie człowieka (PP),
• opowiedzieć o przejawach nędzy na świecie (P)
oraz sformułować własną opinię o działaniach
pomocowych podejmowanych przez państwa lub
organizacje pozarządowe (PP).
20