ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I.CZĘŚĆ OPISOWA Spis treści:
Transkrypt
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I.CZĘŚĆ OPISOWA Spis treści:
Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I.CZĘŚĆ OPISOWA Spis treści: 1. WSTĘP................................................................................................................................ str.3 1.1. Dane formalne.................................................................................................................... 3 1.2. Cel i zakres opracowania.................................................................................................. 3 1.3. Zagrożenia dla środowiska powodowane przez składowiska odpadów komunalnych 3 po zakończeniu eksploatacji.............................................................................................. 4 1.4. Podstawowe zasady rekultywacji...................................................................................... 4-5 1.5 Wykorzystane materiały...................................................................................................... 5-6 2. DANE IDENTYFIKACYJNE OBIEKTU................................................................................. 6 2.1. Lokalizacja............................................................................................................................ 6 2.2. Opis stanu istniejącego 6-7 2.3. Technologia składowania 7-8 2.4. Warunki geologiczne i hydrogeologiczne 8 2.5. Sieć monitoringu 8 3. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA REKULTYWACJI 8-9 4 REKULTYWACJA TECHNICZNA 9 4.1. Ukształtowanie wierzchowiny kwatery 9 4.2. Konstrukcja warstwy rekultywacyjnej 9-11 4.3. Odgazowanie 11 4.3.1. Stan istniejący 11 4.3.2. Stan projektowany 1112 4.4. Odwodnienie 12 5. REKULTYWACJA BIOLOGICZNA SKŁADOWISKA 12 5.1. Założenia 1213 5.2. Zadarnianie. Dobór roślin 13 5.3. Zakrzewianie i zadrzewianie powierzchni zadarnionych 1314 Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 1 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj 5.4. Zabiegi agrotechniczne 14 5.4.1. Nawożenie mineralne 14 5.4.2. Siew 14 6. ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE 14 6.1. Podstawowe przepisy 14 6.2. Własności fizyko-chemiczne metanu 1415 6.3. Podstawowe definicje 15 6.4. Zagrożenie wybuchem. Określenie stref zagrożenia wybuchem 15 6.5. Zasady bezpieczeństwa ppoż 15 7. KONTROLA I KONSERWACJA ZREKULTYWOWANEGO SKŁADOWISKA 1517 8. UWAGI KOŃCOWE 17 II.CZĘŚĆ GRAFICZNA Rys.1. Plan sytuacyjny – stan istniejący Rys.2. Plan sytuacyjny – stan po rekultywacji Rys.3. Profil podłużny po trasie drenażu rekultywacji Rys.4. Przekrój podłużny rekultywacji wysypiska : A - A Rys.5. Przekrój poprzeczny rekultywacji wysypiska : B - B Rys.6. Przekrój poprzeczny rekultywacji wysypiska : C – C Rys.7. Konstrukcja studni odgazowującej Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 1:500 1:500 1:100/500,1:100/250 1:200 1:200 1:200 2 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj 1.WSTĘP 1.1. Dane formalne: Dokumentację techniczną rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów przeznaczonej do zamknięcia a usytuowanej na działce nr. 1458/3 w m. Korczów koło Biłgoraja wykonano na podstawie umowy nr.1009/09 zawartej pomiędzy Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. w Biłgoraju ,ul.Łąkowa 13 ,a Biurem Projektów Budownictwa Komunalnego Spółka z o.o. w Lublinie , ul.Hutnicza 7. Właścicielem działki jest Gmina Biłgoraj a wieczystym użytkownikiem oraz eksploatatorem składowiska jest Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. w Biłgoraju . 1.2. Cel i zakres opracowania: Celem niniejszej pracy jest, zgodnie ze zleceniem, projekt rekultywacji kwatery składowiska odpadów komunalnych w m. Korczów, służący uzyskaniu Decyzji o zamknięciu kwatery składowiska i zgody na wykonanie prac rekultywacyjnych. Przyjęto, że rekultywacja techniczna składowiska musi przyjąć jako punkt wyjścia aktualny stan terenu rekultywowanego składowiska. Założono, ze zaproponowane przedsięwzięcia techniczne powinny zmierzać do ochrony takich elementów środowiska jak krajobraz, wody gruntowe, wody powierzchniowe, gleba i powietrze. Dokumentacja poza rekultywacją techniczną obejmuje również rekultywację biologiczną. Dokumentację opracowano w oparciu o aktualne mapy sytuacyjno-wysokościowe terenu w skali 1:500, dostarczone przez Zamawiającego. Dokumentacja niniejsza jest kontynuacją założeń rekultywacyjnych przyjętych w projekcie budowlano-wykonawczym „Modernizacji i rozbudowy wysypiska śmieci /wraz z rekultywacją obecnie eksploatowanej części/ w m. Korczów opracowanym przez B.P.B.K. Lublin w 1998 r. i zatwierdzonym przez odnośne władze . 1.3. Zagrożenia dla środowiska powodowane przez składowiska odpadów komunalnych po zakończeniu eksploatacji: Pozostawione po zakończeniu eksploatacji nie zrekultywowane składowiska mogą przez długie lata stanowić uciążliwość dla otoczenia. Poniżej przedstawiono najbardziej charakterystyczne uciążliwości dla poszczególnych komponentów środowiska. - Zagrożenia dla wód podziemnych i powierzchniowych: wody podziemne i powierzchniowe mogą być zanieczyszczane wymywanymi ze złoża odpadów substancjami (będącymi produktami przemian biochemicznych w nim zachodzących lub innymi substancjami znajdującymi się w złożonych odpadach). - Zagrożenia dla powietrza atmosferycznego: Czystość powietrza atmosferycznego może być zagrożona poprzez możliwość emisji aerozoli bakteryjnych oraz pylenie. Obiekty, na których składowane były odpady zawierające duże ilości substancji organicznej mogą stanowić zagrożenie wywołane emisją gazu składowiskowego (biogazu). Migrujący ze składowisk gaz Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 3 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj stwarza zagrożenie dla środowiska naturalnego zarówno pod względem przyczyniania się do efektu cieplarnianego, jak i niekorzystnego oddziaływania na organizmy żywe oraz roślinność w sąsiedztwie składowiska. Metan jest gazem palnym, a w mieszaninie z powietrzem (5% - dolna i 15% - górna granica wybuchowości) wybuchowym, ta właściwość jest najczęstszym czynnikiem decydującym o budowie instalacji odgazowujących składowiska. Emisja biogazu, pogarszając skład powietrza, stwarza niebezpieczeństwo uduszenia ludzi i zwierząt (szczególnie w zagłębieniach terenu, studzienkach i innych miejscach gromadzenia się gazu). Zawarte w emitowanym biogazie substancje złowonne (merkaptany, siarkowodór, kwasy tłuszczowe), charakteryzujące się bardzo niskim progiem wyczuwalności, powodują zwiększenie uciążliwości eksploatowanych składowisk odpadów komunalnych oraz trudności w lokalizacji nowych obiektów. Dodatkowo emisja biogazu zawierającego (w ilościach śladowych) oprócz składników podstawowych (CH4 i CO2) ok. pięciuset różnych związków organicznych, z których część to substancje kancerogenne (np. benzen, toluen, trzychloroetylen), może być (szczególnie w bezpośrednim sąsiedztwie składowiska) czynnikiem powodującym zagrożenie zdrowotne. Inną uciążliwością związaną z emisją biogazu, szczególnie istotną przy rekultywacji składowisk, jest niszczenie roślin (szkody wegetacyjne spowodowane blokowaniem dostępu tlenu do warstwy korzeniowej). - Zagrożenia dla środowiska gruntowego: O ile środowisko gruntowe jest dość odporne na zanieczyszczenia biologiczne to w bezpośrednim otoczeniu składowiska grunty mogą wiązać w kompleksie sorpcyjnym nadmierne ilości metali ciężkich, ponadto charakterystyczną ich cechą jest występujący nadmiar substancji użyźniających zwłaszcza azotowych mogących stanowić zagrożenie dla łańcucha pokarmowego. - Zagrożenia dla krajobrazu: Nie do przyjęcia jest wizja terenów pokrytych rozwiewanymi papierami i foliami oraz ze zwałami odpadów. - Bezpieczeństwo geotechniczne: Niezwykle istotne jest zapewnienie bezpieczeństwa geotechnicznego rekultywowanego składowiska. Składowisko pod względem geotechnicznym jest przez długi czas tworem dynamicznym. Przemiany w jego wnętrzu prowadzą do zmniejszenia objętości złoża (wywołanego przemianami biochemicznymi oraz samozagęszczaniem się odpadów). Powstawać więc będą niecki i zapadliska bardzo sprzyjające tworzeniu się zastoisk wodnych. Nie można oczekiwać, że zaprojektowana i ukształtowana bryła będzie budowlą niezmienną w nadanym jej kształcie. Przewidzenie miejsc gdzie mogą wystąpić odkształcenia jest bardzo trudne i wymaga szczegółowych analiz geotechnicznych. Odpady z czasem zmieniają również swoje parametry geotechniczne, dotyczy to zwłaszcza kąta tarcia wewnętrznego i spójności. Nadpoziomowe bryły starych składowisk często posiadają prawie pionowe skarpy. Stwarza to zagrożenie wystąpienia osuwisk zboczy a także wystąpienia zjawiska tzw. pełzania bryły, czyli powiększania się w sposób niekontrolowany stopy składowiska. Zlokalizowane na gruntach o małej nośności składowiska mogą ulegać deformacjom powstałym na skutek nierównomiernego osiadania podłoża. Może to doprowadzić szczególnie przy wysokich skarpach składowiska do utraty stateczności i powstawania obrywów i osuwisk. 1.4. Podstawowe zasady rekultywacji: Rekultywacja jest procesem w trakcie, którego zdegradowane tereny przywracane Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 4 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj są dla środowiska jako tereny ponownie użyteczne. Rekultywacja składowiska to nie tylko realizacja zaprojektowanych zabiegów technicznych i biologicznych, lecz również ciągła kontynuacja działań, aż do momentu uznania, że teren może być zagospodarowany zgodnie z planowanym przeznaczeniem. O ile degradacja terenu może nastąpić w bardzo krótkim czasie, to proces naprawczy będzie trwał w skrajnych przypadkach nawet kilkanaście lat. Istotą rekultywacji składowisk komunalnych jest stworzenie poprzez zabiegi techniczne, agrotechniczne i uprawowe takich warunków, aby naturalne procesy przemian biochemicznych zachodzące wewnątrz składowiska przebiegały w sposób możliwie jak najszybszy, przy jak najmniejszym niekorzystnym oddziaływaniu na środowisko. 1.5. Wykorzystane materiały: - Projekt budowlano-wykonawczy modernizacji i rozbudowy wysypiska śmieci wraz z rekultywacją obecnie eksploatowanej części w m.Korczów opracowany przez B.P.B.K. Lublin w 1998 r. - Dokumentacja hydrogeologiczna wykonana przez Pracownię Usług Sozologicznych „EKOGEOTEST” w Lublinie - Ocena oddziaływania na środowisko wykonana przez „EKOGEOTEST” Lublin - Mapa do celów projektowych terenu składowiska odpadów w Korczowie w skali 1:500 - Badania gazu wysypiskowego z dnia 29.03.2007r.,13.06.2007r.,14.07.2007r.,17.09.2007r.,14.10.2007r. wykonanych przez Przedsiębiorstwo Geologiczne POLGEOL S.A. Zakład w Lublinie. - Wyniki badań fizyko-chemicznych wody z piezometrów z kwietnia 2007 r.,czerwca 2007 r.,września 2007r. wykonanych przez POLGEOL w Lublinie -Sprawozdanie z oznaczenia składu i struktury odpadów na składowisku wykonane przez Zakład Inżynieri Środowiska EKO-Projekt z Pszczyny. -Sprawozdanie z badań osadu ściekowego (po procesie higienizacji) pochodzącego z oczyszczalni ścieków w Biłgoraju wykonanego przez firmę „BIOSKAN” z Krakowa. -Sprawozdanie Nr. 27/GE-1/2007 odpadów z wiertni Nowosielec-3 i z wiertniMarkowice-3k celem wykorzystania tych odpadów (urobku i szlamu )do celów rekultywacji składowiska. - Instrukcja nr 337 - Projektowanie przesłon izolacyjnych na składowiskach odpadów komunalnych, wyd. Instytut Techniki Budowlanej. Warszawa 1995r. - Zbiór zaleceń do programowania, projektowania i eksploatacji wysypisk odpadów komunalnych - wyd. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Ekologii Miast „OBREM”. Łódź1993r. Projekt uwzględnia aktualny stan prawny dot. tematu, m.in.: - Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r. (Tekst jednolity z 2007r. Dz.U, Nr 39, poz. 251). - Ustawa Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (Tekst jednolity z 2006r., Dz.U. Nr 129, poz. 902 z późn. zm.). - Ustawa z dnia 03.02.1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. nr 16 poz. 78). Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 5 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj - Główny Urząd Statystyczny - Definicja pojęć o ochronie środowiska poz. 133008. - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858). - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U.03.61.549 z dnia 10 kwietnia 2003r.). - Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz.U. 06.49.356 z dnia 27 marca 2006r.). - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lutego 2009 r, zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów ( DZ.U. Nr 39 poz,320 ) 2. DANE IDENTYFIKACYJNE OBIEKTU 2.1. Lokalizacja: Składowisko usytuowane jest w odległości 8 km od centrum Biłgoraja w kierunku połudn.-wsch. Jest to obszar gminy Biłgoraj . Dojazd od strony Biłgoraj-Smólsko drogą asfaltową przebiegającą przez prywatne lasy sosnowe.Lasy te otaczają składowisko od strony północnowschodniej na szerokości minimum 300 m a od południowo-wschodniej około 800 m. Z pozostałych stron głównie od zachodu przylegają łąki prywatne . W kierunku północnym do składowiska przylegają kępy drzew sosnowych. Składowisko zawiera się w granicach działki o numerze ewidencyjnym 1458/3 i powierzhni 9,68 ha. Powierzchnia całkowita składowiska w granicach ogrodzenia wynosi 8,70 ha, natomiast powierzchnia złoża składowanych odpadów przewidziana do rekultywacji wynosi ok. 2,16ha. 2.2. Opis stanu istniejącego: Teren wysypiska ogrodzony jest siatką metalową o wysokości 3,1m.Na zewnątrz siatki od strony nie zalesionej tj. wschodniej i zachodniej – nasadzenia topól a następnie rów opaskowy umocniony płytami chodnikowymi otaczający cały obszar wysypiska z odpływem - także rowem otwartym , w stronę szosy Biłgoraj – Smólsko . Wewnątrz ogrodzenia eksploatowana jest obecnie kwatera o powierzchni około 1,40 ha wybudowana na podstawie projektu B.P.B.K. Lublin z 1998 r. Kwatera posiada uszczelnienie syntetyczno – mineralne zgodne z obecnie obowiązującymi przepisami . Odcieki ujmowane są drenażem i odprowadzane do zbiornika z którego przy nadmiarze są wypompowywane i wywożone na oczyszczalnię ścieków. Na terenie wysypiska wybudowane są drogi utwardzone o szerokości 6,0 m a także : - brama wjazdowa przesuwna - portiernia - waga samochodowa Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 6 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj - kontener obsługi wagi - kontener magazynowy - kontener magazynowy wraz z garażem na kompaktor - studnia głębinowa - myjka - podziemny zbiornik na wodę brudną - zbiornik p.poż - budynek socjalno-bytowy - sortownia surowców wtórnych - boksy na surowce wtórne Na wysypisko doprowadzona jest energia elektryczna , teren jest oświetlony . Obok nowej kwatery znajduje się kwatera już zapełniona odpadami i przeznaczona do rekultywacji . Zgromadzone w niej odpady tworzą nadpoziomową hałdę w kształcie stożka ściętego o rzędnej dolnej od 208,20 do 206,90 m.n.p.m. i rzędnej wierzchowiny od 220,20 do 222,40 m.n.p.m. Skarpy posiadają nachylenie od 1:3 do 1:4,5 . Wysokość korpusu ponad otaczający teren zamyka się w przedziale od 13,2 do 15,4 m . Dno wysypiska położone jest na rzędnej 206,50 do 206,70 przeważnie na 207,00 m.n.p.m. Kwatera przeznaczona do rekultywacji eksploatowana jest od 1986 r. Dno składowiska nie posiada dodatkowej izolacji uszczelniającej . W projekcie modernizacji wysypiska z 1998 r. opisano sposób rekultywacji starej kwatery. Polega on na odizolowaniu odpadów już zgromadzonych od opadów atmosferycznych przez zastosowanie przesłony syntetycznej. Pozwoli to na wyeliminowanie wypłukiwania zanieczyszczeń do warstw wody podskórnej.W trakcie budowy nowej kwatery wysypiska wykonano również częściową rekultywację starej części w sposób przedstawiony w projekcie . Wykonano ją do połowy wysokości skarpy północno-wschodniej oraz częściowo południowo-wschodniej. Zrobiono to między innymi i z tego powodu że na skarpach rekultywacji mają się opierać odpady w nowej kwaterze . Na skarpie zrekultywowanej wykonano :pionowe studnie odgazowania , drenaż oraz repery . 2.3. Technologia składowania: Stara kwatera składowiska eksploatowana jest od 1986 r. Składowaniu podlegały odpady komunalne z terenu miasta i gminy Biłgoraj. Eksploatację zakończono w 2007 r. Przez cały okres składowane były odpady typu komunalnego.Do przesypek stosowano piasek , gruz przemieszany w późniejszym okresie z przefermentowanym osadem z oczyszczalni ścieków . Od pięciu lat z odpadów odzyskiwane są butelki szklane i plastykowe.Na starej kwaterze składowiska do zakończenia eksploatacji zgromadzono około 92235,0 m3 odpadów. Charakteryzują się one różnym stopniem zagęszczenia z uwagi na to że do 1999 r. do ugniatania używano ciężkiego spychacza a dopiero później zakupiono kompaktor. Skład i struktura odpadów na składowisku na grudzień 2007 r. przedstawia się następująco : Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 7 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj - odpady spożywcze pochodzenia roślinnego - 0,00 % - odpady spożywcze pochodzenia zwierzęcego - 0,00 % - odpady papieru i tektury - 3,75 % - odpady tworzyw sztucznych - 20,20 % - odpady materiałów tekstylnych - 2,44 % - odpady szkła - 8,44 % - odpady metali - 0,00 % - odpady organiczne pozostałe - 0,67 % - odpady mineralne pozostałe - 19,80 % - frakcja < 10 mm - 44,70 % 2.4. Warunki geologiczne i hydrogeologiczne: W podłożu przedmiotowego składowiska odpadów pod warstwą gleby bielicowej, zalegają nawodnione piaski drobne i średnioziarniste w stanie (generalnie) luźnym. Miąższość tej warstwy jest dość duża / i zmienna / ok. 1,5 – 3,0 m. Pod w/w warstwą zalegają gliny piaszczyste, pylaste oraz piaski gliniaste. Badania geologiczne prowadzone w roku 1977 oraz 1985 stwierdziły obecność wody pod „zamykaną” kwaterą na rzędnej 202,80mnpm do 204,50mnpm natomiast badania przeprowadzone w kwietniu 1998r stwierdziły podniesienie się poziomu wody od 1,5 do 2,0m. Spowodowane jest to ogólnym podniesieniem się wód gruntowych w tym rejonie . 2.5. Sieć monitoringu: Składowisko posiada sześć otworów piezometrycznych usytuowanych na lini spływu wód gruntowych /przed i za nieckami składowiska/. Oprócz tego do prowadzenia pomiarów i obserwacji kontrolnych zainstalowano : - jeden punkt poboru wód powierzchniowych - osiem punktów poboru gleby i powietrza - dwa punkty poboru opadu pyłu Lokalizację pokazano na planie sytuacyjnym stanu istniejącego – rys nr.1. Monitoring prowadzony jest na podstawie wytycznych zamieszczonych w opracowaniu pt. Zasady i organizacja kontroli stanu środowiska w obszarze otaczającym wysypisko śmieci w Korczowie z 1998 r. W celu kontroli osiadania powierzchni złoża zdeponowanych odpadów zainstalowano osiem reperów . Wypływ grawitacyjny gazu wysypiskowego badany jest za pomocą czterech pionowych studni odgazowania . Na podstawie analizy wyników badań wody z piezometrów nie stwierdzono pogorszenia się jakości wód podziemnych. Porównując wyniki (2007 r.) z wykazem najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach wprowadzanych do wód i do ziemi zawartych w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie warunków, jakie należy spełniać przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego Dz..U. Nr 137 poz. 964 z dnia 24 lipca 2006 r. stwierdzono przekroczenie jedynie dla ogólnego węgla organicznego. 3. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA REKULTYWACJI Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 8 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj Grunty składowisk odpadów po zakończeniu ich eksploatacji wymagają, jak wszystkie nieużytki, rekultywacji i ponownego zagospodarowania. Obowiązek rekultywacji składowiska spoczywa na jednostce prowadzącej jej eksploatację. Na użytkowniku składowiska ciąży również obowiązek kontroli jej wpływu na środowisko przez okres 30 lat od chwili uzyskania decyzji o zamknięciu składowiska odpadów. Pod pojęciem rekultywacji należy rozumieć całokształt działań zmierzających do odtworzenia starych lub stworzenia nowych walorów użytkowych terenu zajętego przez składowisko odpadów. Działka nr. 1458/3 na której wybudowane jest składowisko w przeważającej części otoczona jest gruntami leśnymi. W z związku z powyższym, w niniejszej dokumentacji, jako docelowy kierunek rekultywacji składowiska przyjęto leśny, z uwzględnieniem naturalnej sukcesji roślinności. Aktualna dokumentacja opracowana jest dla potrzeb rekultywacji jednej z kwater składowiska i przewiduje że do czasu zakończenia eksploatacji całego składowiska dla tej kwatery jako pierwszy przewiduje się zabieg darniowania , czyli kierunek łąkowo-pastwiskowy , zabezpieczający korpus składowiska przed czynnikami erozji wodnej i wiatrowej . Projekt rekultywacji obejmuje: - uformowanie wierzchowiny korpusu składowiska, - przygotowanie korpusu składowiska odpadów do pokrycia jego powierzchni warstwą rekultywacyjną, -wykonanie warstw rekultywacyjnych wraz z drenażem, - zadarnienie powierzchni pokrywy rekultywacyjnej składowiska odpadów, - wytyczne kolejności przeprowadzenia robót rekultywacyjnych, konserwacji warstwy rekultywacyjnej oraz roślinności do czasu zakończenia prac rekultywacyjnych. Projekt rekultywacji składowiska opracowany został w taki sposób aby: - zrekultywowana wierzchowina i skarpy mieściły się w całości w granicach działki składowiska, - działania interwencyjne w zakresie korekty nachylenia skarp ograniczyć w miarę możliwości do uporządkowania ich w zakresie geometrii, - powierzchnie wierzchowiny i skarp składowiska miały tak ukształtowane spadki, by wody deszczowe spływały z nich poza skraj składowiska, - ostateczny wygląd składowiska nie kontrastował nadmiernie z otaczającym go krajobrazem. Rekultywacja dzieli się na techniczną i biologiczną. Bilans terenu dla przedsięwzięcia przedstawia się następująco: - Obszar rekultywowany – 21679,6 m2 - 4. REKULTYWACJA TECHNICZNA 4.1. Ukształtowanie wierzchowiny kwatery: Rekultywację składowiska należy rozpocząć od ukształtowania docelowego kształtu jego czaszy (wierzchowiny), uwzględniającego osiadanie złoża odpadów, ze spadkiem 6% na zewnątrz w kierunku skarp. Ma to na celu zapewnienie swobodnego spływu wód deszczowych, przy jednoczesnym zachowaniu prędkości nie rozmywających. Docelowy kształt bryły zrekultywowanego składowiska pokazano szczegółowo na przekrojach. 4.2. Konstrukcja warstwy rekultywacyjnej: Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 9 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj Zgodnie z założeniami poczynionymi na etapie ustaleń wstępnych co do sposobu rekultywacji składowiska, projektuje się ułożenie na zdeponowanych odpadach warstwy rekultywacyjnej zapewniającej: - odcięcie zdeponowanych odpadów od wód deszczowych, - ukierunkowany przepływ biogazu, - bezpieczne odprowadzenie wód deszczowych, - swobodną wegetację roślin. Przyjęto w tym przypadku rozwiązanie polegające na usypaniu na zdeponowanych odpadach 20cm warstwy wsporczo-wyrównawczej z piasku zalegającego w podłożu składowiska (preferowany jest piasek gruby lub średni) oraz 20cm warstwy odgazowującej w postaci żwiru, pospółki (wariant I) lub w przypadku braku materiału mineralnego w postaci maty drenażowej (wariant II). Następnie zakłada się wykonanie uszczelnienia tj. ułożenie 3 warstw po 15cm (wierzchowina składowiska) i 2 warstw po 15cm na skarpach uszczelnienia mineralnego (w oparciu o instrukcję ITB nr 337 oraz dostarczone przez inwestora „Ocenę przydatności materiału miejscowego na przesłonę izolacyjną ... opracowaną przez firmę PROGEO / Kraków czerwiec 1997 r.) do którego postuluje się wykorzystanie: • mieszaniny gruntów pylastych z zakładu ZCB Markowicze oraz wydobywanych ze złoża iłów krakowieckich w proporcji objętościowej 4 do 1, • mieszaniny sezonowanego urobku ze złoża „Żelebisko” oraz wydobytych ze złoża iłów krakowieckich w proporcji 2 do 1. Obie opcje należy uznać za odpowiednie , spełniające wymogi określone w Dz.U.03.61.549 z dnia 10 kwietnia 2003r. oraz instrukcji ITB nr 337. Może zajść konieczność (co należy sprawdzić na poletku doświadczalnym w oparciu o badania laboratoryjne) doszczelnienia w/w gruntów mineralnych za pomocą bentonitu. Nie przewiduje się możliwości wykonania alternatywnie w/w przesłony w postaci maty bentonitowej –ponieważ nie posiada ona wystarczającej odporności na występowanie sił które pojawią się podczas konsolidacji składowiska oraz zdolności samouszczelniającej. Technologia wykonania w/w uszczelnienia została dość dokładnie opisana w p. 5.1.b. Projektu budowlanego „Modernizacji i rozbudowy składowiska...” cz. konstrukcyjna opracowana przez BPBK Sp z o.o. w Lublinie w 1998r. Na przesłonie mineralnej ułożona zostanie warstwa drenażowa ze żwiru o miąższości 15cm (wariant I) lub w przypadku braku materiału mineralnego - z maty drenażowej (wariant II). Jako końcową warstwę rekultywacyjną przewiduje się przykrycie całości 60cm warstwą glebotwórczą w postaci mieszanki osadu ściekowego z gruntem mineralnym -piaskiem. Przewiduje się zastosowanie mieszaniny składników w proporcji 1 do 3 (tj. jedna część osadu i trzy części gruntu mineralnego). Jako geosyntetyk wzmacniająco –separacyjny pomiędzy warstwą odgazowującą a przesłoną mineralną przewidziano zastosowanie geowłókniny igłowanej o gramaturze 400g/m2 Geon 400 (lub „równoważnej”) a pomiędzy przesłoną mineralną i drenażem oraz drenażem a warstwą glebotwórczą przewidziano zastosowanie geowłókniny Drenaatex 300 (lub „równoważna”). Na skarpach, które w późniejszym okresie eksploatacji nowych niecek składowiska będą obciążone warstwą śmieci zaprojektowane warstwy rekultywacji przedstawiają się następująco /od dołu/: • 20cm warstwy wsporczo -wyrównawczej z piasku zalegającego w podłożu, • 20cm warstwy odgazowującej w postaci żwiru, • geowłókniny igłowanej o gramaturze 400g/m2 Geon 400 • 30cm (2x15cm) warstwa uszczelnienia mineralnego, Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 10 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj • • • • • • • geomembrana teksturowana Friction Seal grubości 2mm, 5cm piasku grubego o b. dobrym uziarnieniu i zawartości frakcji pylastej <5%, georuszt polipropylenowy SS30, 30cm warstwa pospółki’ georuszt polipropylenowy SS30, 10cm warstwa pospółki, geotkanina Lotrak 1800 (lub „równoważna”) zabezpieczająca warstwę drenarsko –wzmacniającą przed kolmatacją. Pospółka do wykonania materaca wzmacniającego (jednocześnie pełniąca rolę drenu) powinna zawierać < 5% frakcji pylastej i ilastej. Georuszt użyty do wzmocnienia powinna być układana z zakładem co najmniej 40cm, bez konieczności łączenia mechanicznego. Geowłókniny i geotkanine należy łączyć na 30cm zaklad. Projektowane rozwiązanie jest zgodne z obowiązującymi przepisami (w myśl par. 17 ust. 4 i 5 Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska „Po zakończeniu eksploatacji składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne lub składowiska odpadów obojętnych lub ich części, skarpy oraz powierzchnię korony składowiska porządkuje się i zabezpiecza przed erozją wodną i wietrzną przez wykonanie odpowiedniej okrywy rekultywacyjnej, której konstrukcja uzależniona jest od właściwości odpadów. Minimalna miąższość okrywy rekultywacyjnej dla składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne powinna umożliwić powstanie i utrzymanie trwałej pokrywy roślinnej”). Tak przygotowane składowisko będzie nadawało się do wykonania rekultywacji biologicznej. W pierwszym roku dużego osiadania złoża należy na bieżąco uzupełniać warstwę przykrywającą, uniemożliwiając tworzenie się lokalnych zastoisk wody. 4.3. Odgazowanie: 4.3.1. Stan istniejący: Składowisko odpadów w m.Korczów aktualnie posiada cztery pionowe studnie odgazowania usytuowane na przeznaczonej do rekultywacji starej kwaterze . Wyniki badania grawitacyjnego wypływu gazu przeprowadzone w 2007 r. przedstawiają się następująco : - produkcja biogazu - 16,7 m3/h z czterech studni , - CH4 - 57,1%. - CO2 - 32,4%, - O2 – 1,3%, -pozostałe gazy – 9,2%. Badania wykazały, że składowisko posiada biogaz o składzie nadającym się do spalania w pochodni lub silniku gazowym. Prawdziwe dane co do ilości i jakości gazu mogą być otrzymane po wybudowaniu docelowej ilości pionowych studni odgazowania i wykonaniu próbnego pompowania gazu na podciśnieniu .Zalecamy tego typu postępowanie dla uniknięcia błędu przeinwestowania gdy okaże się że prawdziwe ilości gazu są dużo mniejsze od przewidywanych. W związku z powyższym w projekcie zakłada się zakończenie studni gazowych biofiltrem, zaś podjęcie decyzji o budowie instalacji neutralizujacej biogaz w sposób termiczny lub wykorzystujące go w inny sposób zaleca się podjąć po przeprowadzeniu badania składu i emisji biogazu z wykonanych studni (w ramach monitoringu poeksploatacyjnego składowiska). Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 11 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj 4.3.2. Stan projektowany: Projektuje się wykonanie odgazowania kopca poprzez wykonanie studni typu wierconego z rur PEHD Ф 110 mm z częściową perforacją szczelinową, w obsypce żwirowej. Średnica odwiertu Ф 300mm. Studnie wykonać zgodnie z rysunkiem nr. 8. Studnie odgazowujące do czasu podłączenia ich do urządzenia neutralizującego biogaz termicznie należy zakończyć filtrem wykonanym z mieszaniny torfu i kompostu o wysokości 0,5 m. Zamknięcie filtra szczelną pokrywą z kominkiem odgazowującym. Projektowana liczba studni – 6 + 4 istniejące. Założony promień oddziaływania pojedynczej studni to 30m. Usytuowanie studni odgazowujących pokazano na rys.nr.2 na którym narysowano również kreską przerywaną rurociągi odgazowania oraz propozycję miejsca usytuowania kontenera modułu przygotowania biogazu z pochodnią . Według oferty Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Ekologii Miast „OBREM” Łódź kontener (o wym. 6,5 x 2,4 x 2,6 m ) modułu przygotowania biogazu o wydajności do 100 m3/h ( do 10 studni odgazowujących ) , wyposażony w oświetlenie,ogrzewanie ,system zabezpieczenia eksplozymetrycznego , pochodnię gazową kosztuje około – 352 000 zł + VAT . 4.4. Odwodnienie: Zasadnicze odwodnienie zrekultywowanej czaszy starej kwatery realizowane będzie poprzez spływ powierzchniowy na tereny okalające . Warstwa drenarska z pospółki ułóżona nad warstwami uszczelnienia mineralnego odprowadzać będzie przesiąki wód opadowych z warstwy glebotwórczej , U podnóża skarp umieszczony będzie drenaż opaskowy zbierający wspomniane przesiąki wód i odprowadzający je do rowu okalającego składowisko . Studzienki drenażu oznaczono na planie sytuacyjnym ( rys, nr. 2 ) cyframi od D1 do D10 . Profil po trasie drenażu pokazano na rys. nr. 4 . Drenaż należy wykonać z rur drenarskich dwuściennych z PP , Dy/Di=228/197mm ,SN 8 . Natomiast rurociąg na odcinku studz.D6 – D6a z rury kanalizacyjnej dwuściennej z PP , Dy/Di=228/197mm . SN 8 którą należy posadowić w obsypce z piasku średniego . Studzienki rewizyjne DN400 z PP (polipropylen ). 5. REKULTYWACJA BIOLOGICZNA SKŁADOWISKA 5.1. Założenia: Rekultywacja biologiczna polega na odtworzeniu lub ukształtowaniu nowych biologicznych wartości użytkowych gleby. Zgodnie z Ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. nr 16/95 poz.78) rekultywacja winna nawiązywać do istniejących warunków biologiczno-glebowych. Zabudowa roślinna powierzchni zrekultywowanego składowiska ma za zadanie: - stabilizację i zabezpieczenie przed erozją wodną warstwy rekultywacyjnej, - zwiększenie parowania terenowego wody opadowej, Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 12 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj - nadanie składowisku estetycznego wyglądu. Docelowy kierunek rekultywacji założono jako leśny . W pierwszej kolejności przewiduje się jednak zabieg darniowania, czyli kierunek łąkowo-pastwiskowy, zabezpieczający korpus składowiska przed czynnikami erozji wodnej i wiatrowej. Po jego pomyślnym wykonaniu i po ustabilizowaniu się warunków glebowo-biologicznych na zrekultywowanym składowisku, przewiduje się ewentualne zalesienie terenu .Będzie to jednak możliwe dopiero po zamknięciu całego składowiska. 5.2. Zadarnianie. Dobór roślin: Proponuje się przyjęcie jednej z dwóch nw. receptur mieszanek zadarniających: I receptura: - rajgras wyniosły: 18,0 kg/ha - stokłosa: 8,0 kg/ha - wiechlina łąkowa: 21,6 kg/ha, - kostrzewa czerwona: 46,8 kg/ha - koniczyna biała: 2,8 kg/ha. Jako rośliny osłonowe dla zadarniających można zastosować nasiona rzepiku jarego lub ozimego w zależności od pory roku, w której zostanie zakończone wykonywanie uszczelnienia łącznie z warstwą glebotwórczą, ew. gorczycy albo perka. Ilość roślin osłonowych wysiewanych na 1 ha: 53 kg. II receptura: - Pierwszy obsiew - gorczyca biała 10 kg/ha - Drugi obsiew - trawy i rośliny motylkowe: -życica trwała i wielkokwiatowa 5 kg/ha - kupkówka 3 kg/ha - kostrzewa łąkowa 16 kg/ha - kostrzewa czerwona 6 kg/ha - lucerna siewna 15 kg/ha - koniczyna białoróżowa 1 kg/ha Projektowana roślinność o szybkim czasie wzrostu stanowić ma ochronę powierzchni składowiska przed erozją wodną i wietrzną. Siewy roślin osłonowych (motylkowych) oraz traw należy przeprowadzać, w miarę możliwości, przy użyciu hydrosiewnika. O ile obsiew zadarniający miałby być wykonany inną techniką niż hydrosiewnikiem, obsianie powierzchnie należy wówczas zabronować i uwałować walcem gładkim. Na skarpach prace należy prowadzić przy pomocy sprzętu ręcznego. Prace wykonywane za pomocą sprzętu mechanicznego, należy prowadzić ostrożnie, aby nie uszkodzić warstwy rekultywacyjnej. 5.3. Zakrzewianie i zadrzewianie powierzchni zadarnionych: Przewiduje się, że składowisko, niezależnie od wykonanych zabiegów rekultywacyjnych, pokrywać się będzie roślinnością pochodzącą z otoczenia tj. lasów, muraw, pól i zarośli charakterystycznych dla okolic składowiska . Traktuje się to jako efekt pożądany i korzystny. Krzewy i drzewa, które wyrosły na powierzchni zrekultywowanego składowiska w drodze sukcesji naturalnej należy pozostawić. Po upływie minimum roku od zadarnienia wierzchowin i skarp składowiska można przeprowadzać planowe zakrzewianie i zadrzewianie powierzchni zadarnionych. Przed przystąpieniem do zakrzewiania należy jednak sprawdzić, czy wierzchowina na skutek osiadania nie doznała odkształceń, które powodują powstawanie na niej Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 13 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj zastoin wód opadowych. W przypadku, gdy ma to miejsce, z sadzeniem drzew i krzewów należy się wstrzymać na tym fragmencie składowiska do czasu przywrócenia stanu pierwotnego wierzchowinie, najlepiej przy użyciu ziemi uprawnej oraz odbudowaniu zadarnienia. Wykonanie w obrębie skarp i wierzchowiny składowiska trwałych nasadzeń drzew i krzewów będzie jednak możliwe dopiero po zamknięciu całego składowiska . Zadaniem rosnących na zrekultywowanej czaszy składowiska drzew i krzewów, oprócz poprawy walorów estetycznych i krajobrazowych, będzie wzmocnienie stateczności zboczy hałdy odpadów poprzez powiązanie systemami korzeniowymi warstw rekultywacyjnych oraz pobieranie systemami korzeniowymi wód deszczowych w celu osiągnięcia efektu ograniczenia objętości spływu powierzchniowego. Wykorzystuje się tutaj potrzeby szybko rosnących gatunków drzew, które dla wytworzenia 1kg suchej masy swojej tkanki potrzebują przetranspirować od 500 do 700l wody. 5.4. Zabiegi agrotechniczne: 5.4.1. Nawożenie mineralne: Należy je wykonywać w 4 - 6 tygodni po utworzeniu warstwy rekultywacyjnej, a w 2 3 tygodni przed siewem nasion. Orientacyjna ilość nawozów winna być następująca: - 150 kg/ha P2O5 w postaci fosforanu amonu, tj. 930 kg/ha nawozu handlowego - 100 kg/ha N w postaci saletry amonowej, tj. 290 kg/ha nawozu handlowego - 100 kg/ha K2O w postaci 40% soli potasowej, tj. 200 kg/ha nawozu handlowego - 30 kg/ha MgSO4 lub dolomitu. 5.4.2. Siew: Najlepsze wschody roślin i rozwój roślinności zapewni siew wczesnowiosenny, tj. do 10 kwietnia, można go również wykonać od 3 dekady sierpnia do 1 dekady września, jednak rozwój siewu w większym stopniu będzie uzależniony od warunków atmosferycznych. Można stosować wsianie krzyżowe: roślina ochronna wzdłuż, a mieszanka traw i roślin motylkowych poprzecznie. 6. ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE 6.1. Podstawowe przepisy: 6.1.1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 92/92). 6.1.2. Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 31 sierpnia 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach produkcji, przesyłania i rozprowadzania gazu (paliw gazowych oraz prowadzących roboty budowlano- montażowe sieci gazowych (Dz. U. Nr 83/93, zmiany Dz. U. z 1993 r. Nr 115. poz. 513, z 1995 r. Nr 139, poz. 686) – materiał pomocniczy. 6.1.3. "Zasady wyznaczenia stref zagrożenia wybuchem" Dariusz Ratajczak 1997r. 6.2. Własności fizyko-chemiczne metanu: - Temperatura samozapłonu 680°C. - Klasa temperaturowa T 1. - Dolna granica wybuchowości 4,9%. Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 14 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj - Górna granica wybuchowości 15,4%. - Grupa wybuchowości I II A. - Maksymalny przyrost ciśnienia przy wybuchu w mieszaninie z powietrzem w kPa - 605. - Gęstość względem powietrza 0,55 (unosi się do góry). Zawartość metanu w biogazie 21÷55%. 6.3. Podstawowe definicje: 6.3.1. Mieszanina wybuchowa - mieszanina paliwa gazowego z powietrzem o stężeniu między dolną i górną granicą wybuchowości, w której po zainicjowaniu zapłonu następuje spalanie wybuchowe. 6.3.2. Dolna i górna granica wybuchowości - graniczne stężenie paliwa gazowego w powietrzu, wyrażane w procentach objętościowych, w przedziale którego w określonych warunkach następuje spalanie wybuchowe. 6.3.3. Obszar zagrożony wybuchem - wymiarowo ogranicza przestrzeń(obszar), w której występuje lub może występować mieszanina paliwa gazowego z powietrzem o stężeniu zawartym między dolną, a górna granica wybuchowości. Obszar ten zawiera co najmniej jedna ze stref zagrożenia wybuchem t.j. Z0, Z1, Z2. - Z0 - strefa, w której mieszanina wybuchowa występuje stale lub w długich i/lub często powtarzających się okresach w trakcie normalnej eksploatacji sieci gazowej, - Z1 - strefa, której mieszanina wybuchowa może występować w trakcie normalnej eksploatacji sieci gazowej, - Z2 - strefa, w której istnieje niewielkie prawdopodobieństwo występowania (a jeśli wystąpi to sporadycznie i krótkotrwale) mieszaniny wybuchowej w trakcie normalnej eksploatacji sieci gazowej. 6.4. Zagrożenie wybuchem. Określenie stref zagrożenia wybuchem: Wyznaczając wielkości stref zagrożenia wybuchem, koniecznością jest określenie prawdopodobieństwa występowania mieszaniny wybuchowej. Zasięg stref zagrożenia wybuchem zależy od szybkości wypływu paliwa gazowego ze źródła emisji i sposobu jego rozproszenia się w otoczeniu. Gaz fermentacyjny posiada inny skład i inne zanieczyszczenia niż gaz wytwarzany w gazowni czy gaz metanowy (ziemny). - Z0 będzie występować we wszystkich rurach studni gazowych składowiska; - Z1 będzie występować w promieniu 2,5 m, przy czym w górę 5 m, od ujścia gazu (biofiltra); - Z2 będzie występować w pomieszczeniu 0,4 m od kołnierzy rurowych (jeżeli będą). 6.5. Zasady bezpieczeństwa ppoż.: - Rodzaj i ilości środków gaśniczych należy ustalić z miejscową strażą pożarną. Do gaszenia pożarów gazowych należy używać gaśnic śniegowych. - Zarządzający zrekultywowanym składowiskiem powinienem przygotować zasady postępowania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, uzgodnione z miejscową strażą pożarną. Zasady postępowania i plan alarmowy winny być umieszczone w widocznym miejscu i podane do wiadomości wszystkim zainteresowanym. - Po pożarze lub wybuchu w urządzeniu do gazu składowiskowego lub obok niego, urządzenie to powinien sprawdzić rzeczoznawca przed ponownym oddaniem do Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 15 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj użytku. 7. KONTROLA I KONSERWACJA ZREKULTYWOWANEGO SKŁADOWISKA Należy liczyć się z powstawaniem, na skutek osiadania odpadów, deformacji wierzchowiny i skarp składowiska. Jeżeli deformacje te nie będą pociągały za sobą powstawania zastoisk wody na wierzchowinie, to nie będzie potrzeby ich korygowania, ponieważ powierzchnia składowiska będzie bardziej przypominać naturalny teren. Deformacje powodujące powstawanie zastoisk trzeba będzie korygować przez wypełnianie ich, najlepiej mineralnym gruntem uprawnym i zadarnianie trawami. Wszystkie rośliny wieloletnie, które w warunkach naturalnej sukcesji wyrosną na składowisku zaleca się zachować. Pielęgnacja roślin wieloletnich, które weszły w drodze sukcesji naturalnej będzie minimalna i w zasadzie ograniczy się do ew. nawożenia nawozami mineralnymi w pierwszych latach po zakończeniu rekultywacji. Do zabiegów kontrolnych zalicza się ponadto prowadzenie monitoringu efektów rekultywacji opartego o analizy laboratoryjne właściwości wód gruntowych, obserwacje szaty roślinnej oraz stanu bezpieczeństwa geotechnicznego. Zrekultywowane składowisko będzie wymagać kontroli i nadzoru w zakresie i czasie określonym w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858), przez okres 30 lat, licząc od dnia uzyskania decyzji o zamknięciu składowiska odpadów. Monitoring w fazie poeksploatacyjnej polegać będzie na: a) badaniu wielkości opadu atmosferycznego w oparciu o wskazaną stację meteorologiczną, reprezentatywną dla lokalizacji składowiska odpadów; b) pomiarze poziomu wód, podziemnych w oparciu o istniejące piezometry; c) kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o ustalony reper roboczy; d) badaniu parametrów wskaźnikowych w wodach podziemnych, w oparciu o istniejące piezometry; e) badaniu parametrów wskaźnikowych w wodach powierzchniowych, w oparciu o punkt poboru wody powierzchniowej w rowie opaskowym f) badaniu parametrów wskaźnikowych w gazie składowiskowym, w oparciu o wykonane studnie odgazowujące. g) oraz pozostałych elementów badania tła otoczenia składowiska według zaleceń z 1998 roku. Do zabiegów konserwacyjnych rekultywacji biologicznej zalicza się: - koszenie traw i usuwanie pokosów, - uzupełnianie obsiewów, - uzupełnianie ubytków erozyjnych i zapadlisk, - uzupełnianie sadzonek roślin, - nawożenie uzupełniające. Zaleca się dokonać pierwszego koszenia przed wykłoszeniem się traw, aby pobudzić rośliny do intensywnego wzrostu wegetatywnego i zagęszczenia się darni. Następne koszenie prowadzić po wykłoszeniu się traw, co będzie sprzyjać samoobsiewaniu i naturalnemu zagęszczaniu się darni. Pokos należy zostawić na kilka dni do wysypu nasion. Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 16 Projekt rekultywacji wraz z odgazowaniem kwatery składowiska odpadów komunalnych przeznaczonej do zamknięcia w m. Korczów gm. Biłgoraj W następnych latach po zakończeniu rekultywacji należy: - W ciągu pierwszych 3 lat trzykrotnie kosić trawy oraz obsiewać mieszanką zadarniającą połacie składowiska, gdzie nastąpiło wypadanie roślin, - „Dokarmiać” trawy i krzewy nawozami sztucznymi – nawozami azotowymi i potasowymi 2 razy oraz nawozami fosforowymi 1 raz w ciągu roku, uważając jednak by roczna zawarta w nich łącznie dawka azotu nie przekraczała wartości 20 kg/ha, - W ciągu 3 lat po ew. zadrzewieniu lub zakrzewieniu powierzchni składowiska, raz do roku (na wiosnę) kontrolować stan sadzonek. Rośliny, które w tym czasie wypadły, należy uzupełniać nowymi nasadzeniami. Kontrola i konserwacja zrekultywowanego składowiska przez pierwsze trzy lata od zakończenia robót należeć będzie do obowiązków firmy wykonującej prace rekultywacyjne. Dla celów bezpieczeństwa należy pomalować obudowy studni gazowych na kolor żółty oraz oznakować przy użyciu specjalnych tablic informacyjnych strefy zagrożenia wybuchem. 8. UWAGI KOŃCOWE Należy zapewnić w trakcie rekultywacji nadzór geodezyjny i geotechniczny. Odstępstwa od przyjętych technologii winny być uzgadniane z autorami projektu. Dokumentacja niniejsza jest kontynuacją założeń rekultywacyjnych przyjętych w projekcie budowlano-wykonawczym „Modernizacji i rozbudowy wysypiska śmieci /wraz z rekultywacją obecnie eksploatowanej części/ w m. Korczów opracowanym przez B.P.B.K. Lublin w 1998 r. i zatwierdzonym przez odnośne władze . Opracowali: mgr inż. Marianna Madej mgr inż. Andrzej Rapa techn. Ireneusz Madej Biuro Projektów budownictwa Komunalnego Sp. z o.o. w Lublinie 17