Część I - Urząd Gminy Miedzichowo

Transkrypt

STRATEGIA ROZWOJU
SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO
GMINY MIEDZICHOWO
Europejskie Towarzystwo Ekorozwoju
Adres do korespondencji:
ul. Piatkowska 94
61-691 Poznań
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Tel. (061) 846 65 63
0609 680 136
www.ete.org.pl
E – mail: [email protected]
1
1. Informacje wstępne .............................................................................................................. 3
1.1. Wstęp................................................................................................................................................ 3
1.2. Zespół autorski............................................................................................................................... 3
1.3.
2.
Czym jest strategia rozwoju społeczno-gospodarczego?............................................. 4
Proces tworzenia strategii-metodyka ....................................................................... 5
2.1. Przepływ informacji i organizacja procesu przygotowywania Strategii ......................... 5
2.2.
Źródła informacji...................................................................................................................... 7
2.3.
Debaty strategiczne ................................................................................................................ 7
2.4.
Prace studialne ......................................................................................................................... 8
3.
Diagnoza stanu gminy ....................................................................................................... 9
3.1.
Ocena
stanu
i
możliwości
rozwoju
gminy
(środowisko,
ekonomia,
społeczeństwo, gospodarka, przestrzeń) ........................................................................................ 9
3.1.1. Ogólna charakterystyka....................................................................................................... 9
3.1.2. Społeczeństwo ...................................................................................................................... 10
3.1.3. Ekonomia, gospodarka....................................................................................................... 12
3.1.4. Przestrzeń .............................................................................................................................. 15
3.2.
Najważniejsze problemy rozwoju społeczno gospodarczego .................................... 16
4. Analiza SWOT...........................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.1. GRUPA I.........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.2. GRUPA II .......................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.3. GRUPA III .....................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.4. GRUPA IV ......................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5. Wizja rozwoju społeczno – gospodarczego..............Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.1. Grupa I ..........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2. Grupa II.........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.3. Grupa III .......................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.4. Grupa IV........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
6. Misja dla gminy Miedzichowo ..........................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.
Obszary strategiczne, cele i zadania.........................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.1. Wprowadzenie .............................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.2.
Prezentacja obszarów strategicznych, celów i zadań.Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.3. Tabelaryczne zestawienie celów i zadań .............................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.4. Harmonogram realizacji strategii ..........................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8. Zarządzanie wdrażeniem i realizacją strategii......Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.1.Ogólny system zarządzania strategią....................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.2. Zmiany funkcjonowania Urzędu Gminy ...............................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.3. System monitorowania realizacji strategii przy udziale społeczności lokalnej..... Błąd!
Nie zdefiniowano zakładki.
2
8.4. Podsumowanie ............................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
1. Informacje wstępne
1.1. Wstęp
Rozwój społeczno-gospodarczy gminy, powiatu oraz całego regionu wynika z wielu
zależnych od siebie działań podejmowanych przez władze wszystkich szczebli
administracji rządowej i samorządowej, instytucji, funduszy i fundacji. Niezwykle ważnym
czynnikiem jest również czynny udział mieszkańców oraz organizacji ich zrzeszających
i reprezentujących.
Opracowana dla gminy Miedzichowo Strategia Rozwoju Społeczno Gospodarczego jest deklaracją przyszłego stanu gminy, do którego należy dążyć poprzez
realizację konkretnych zadań w niej zawartych przy jak największym zaangażowaniu
społeczności gminy. Strategia Rozwoju Społeczno–Gospodarczego gminy Miedzichowo
obejmuje okres 10 lat (2004 do 2014).
Wdrożenie niniejszej strategii zaowocuje w dłuższej perspektywie czasu zmianą
struktury budżetu gminy, a wytyczone w niej kierunki rozwoju stwarzają w obecnych
warunkach politycznych, ekonomicznych i społecznych szanse na poprawę sytuacji
bytowej mieszkańców oraz wzrost zdolności gminy do generowania dochodów własnych.
Pozwoli to na uniezależnienie się gminy w większym niż dotychczas stopniu w zakresie
działań inwestycyjnych. Czynnikiem inicjującym kolejne pozytywne zmiany jest przede
wszystkim zwiększenie aktywności inwestycyjnej.
Zakres zadań gminy obejmuje wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym.
Do jej obowiązków należy ciągłe polepszanie warunków życia lokalnej społeczności,
zapewnienie sprawności funkcjonowania struktur administracyjnych gminy oraz
efektywne wykorzystywanie i promowanie szeroko pojętych walorów lokalnych.
Zasadnicze zadania gminy formułuje Ustawa o samorządzie gminnym.
Mimo, że polskie prawo nie nakłada na rady gmin obowiązku opracowania
Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego, posiadanie własnej strategii jest
konieczne w przypadku ubiegania się o środki pomocowe, gdyż jednym z kryteriów
branym pod uwagę przy rozpatrywaniu wniosków o środki pomocowe jest zgodność
realizowanego zadania z zapisami strategicznymi.
Przedstawiony dokument może być podstawą do opracowania strategii
szczegółowych w ramach poszczególnych obszarów strategicznych.
1.2. Zespół autorski
Strategia rozwoju społeczno – gospodarczego gminy Miedzichowo została
opracowana przez zespół autorski Europejskiego Towarzystwa Ekorozwoju, w składzie:
Zespół koordynujący:
- Andrzejewska Jagoda
- Bocian Tomasz
- Cieślak Justyna
- Wolska Magdalena
3
-
Zgoła Tomasz
Osoby wchodzące w skład zespołów roboczych:
-
Jagoda Andrzejewska
Tomasz Bocian
Justyna Cieślak
Anna Czarnasiak
Joanna Czeczott
Katarzyna Frankowska
Szymon Jusik
Aleksandra Kaźmierczak
Katarzyna Kaźmierczak
Ewa Narankiewicz
Michał Stankiewicz
Agnieszka Świerczewska
Magdalena Wolska
Anna Zbierska
Tomasz Zgoła
1.3. Czym jest strategia rozwoju społeczno-gospodarczego?
Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Gminy Miedzichowo została oparta na
analizie obecnego stanu wewnętrznego i zewnętrznego gminy oraz na opiniach
i postulatach mieszkańców. Jej celem jest wskazanie działań, które są konieczne do
osiągnięcia pożądanego, pozytywnego kierunek rozwoju gminy
Program rozwoju gminy wskazuje potencjalne możliwości rozwoju, instrumenty
i sposób ich realizacji. Jest on analizą strategiczną gminy, która określa długofalowe
kierunki jej rozwoju i restrukturyzacji, w przekroju głównych funkcji gospodarczych
i społecznych. Zatem sam program zwiększa szansę rozwoju gospodarczego, ale nie daje
gwarancji osiągnięcia pożądanego sukcesu. Jest on warunkiem koniecznym, ale nie
wystarczającym dla właściwego rozwoju społeczno-gospodarczego.
Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Gminy jest deklaracją przyszłego
stanu gminy, do którego należy dążyć poprzez realizację konkretnych zadań w niej
zawartych
Warunkiem koniecznym do realizacji zapisów zawartych w strategii jest dążenie
do jak największego zaangażowania społeczności gminy.
Organy samorządowe już na etapie prac wstępnych, powinny mieć świadomość,
że przy jej tworzeniu celowa jest konsultacja z przedstawicielami społeczności lokalnej
oraz środowisk biznesowych.
Po jej przyjęciu przez Radę Gminy zawarte w strategii zapisy muszą zostać
uszczegółowione, w miarę możliwości finansowych i kompetencyjnych, o konkretne
inwestycje i przedsięwzięcia organizacyjne.
Wdrażanie strategii powinno być na bieżąco monitorowane a stan jej realizacji
przedstawiane Radzie Gminy celem naniesienia ewentualnych korekt.
4
2. Proces tworzenia strategii-metodyka
2.1. Przepływ informacji i organizacja procesu przygotowywania
Strategii
Przygotowanie strategii rozwoju społeczno – gospodarczego jest procesem
długofalowym, angażującym społeczność lokalną, władze samorządowe jak i jednostki
administracji publicznej wyższego rzędu. Proponowane rozwiązania są wielokrotnie
konsultowane i modyfikowane. W związku z tym niezbędny jest przejrzysty przepływ
informacji w procesie przygotowywania dokumentu. Poniżej przedstawiono schemat
organizacyjny przepływu informacji podczas procesu przygotowywania Strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego dla gminy Miedzichowo (Ryc. 2.1.).
MATERIAŁY
ZESPÓŁ ROBOCZY
ZESPÓŁ ROBOCZY
przemysł, usługi, infrastruktura, energetyka
infrastruktura społeczna, demografia
ŹRÓDŁOWE
ZESPÓŁ ROBOCZY
ZESPÓŁ ROBOCZY
leśnictwo, rolnictwo, turystyka
ZESPOŁY ROBOCZE
DEBATY STRATEGICZNE
ETE
ZESPÓŁ
KOORDYNUJĄCY
ETE
STRATEGIA ROZWOJU
SPOŁECZNO - GOSPODARCZEGO
Ryc. 2.1.: schemat organizacyjny przepływu informacji podczas procesu przygotowywania Strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego dla gminy Miedzichowo.
5
INFORMACJE
WSTĘPNE
DIAGNOZA STANU
GMINY
I DEBATA
STRATEGICZNA
ANALIZA SWOT
II DEBATA
STRATEGICZNA
WIZJA GMINY
MISJA GMINY
STRATEGIA GMINY
OBSZARY
STRATEGICZNE
CELE
STRATEGICZNE
CELE OPERACYJNE
ZADANIA
MECHANIZMY MONITORINGU I
WDRAŻANIA STRATEGII
Ryc. 2.2: Schemat kolejnych etapów powstawania Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczeg.
6
Gromadzone informacje służyły realizacji kolejnych etapów strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego (ryc. 2.2.). Bardzo ważnym etapem były debaty strategiczne,
których przeprowadzenie służyło zbliżeniu poglądów przedstawicieli władz lokalnych i
społeczności gminy w zakresie przyszłego rozwoju regionu.
2.2. Źródła informacji
Pierwszym etapem prac nad strategią rozwoju społeczno – gospodarczego, było
pozyskanie informacji służących zdiagnozowaniu aktualnego stanu gminy. Zebrane
informacje posłużyły jako punkt wyjścia do dalszych prac analitycznych.
Przy opracowywaniu niniejszego dokumentu korzystano, na etapie prac
wstępnych, przede wszystkim z informacji zawartych w:
· Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju,
· Programie zagospodarowania przestrzennego dla Województwa Wielkopolskiego,
· Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego,
· Strategii Rozwoju Społeczno - Gospodarczego Powiatu Nowotomyskiego,
· Programie Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego,
· Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy
Miedzichowo,
· Programie gospodarki odpadami gminy Miedzichowo,
· Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Miedzichowo, oraz materiałów źródłowych
wykorzystanych przy sporządzeniu tego dokumentu,
· Studium zdolności kredytowej Gminy Miedzichowo,
· internetowych baz danych o instytucjach państwowych, oraz różnego rodzaju
fundacjach, które w swej działalności statutowej uwzględniają możliwość
finansowania lub dofinansowania działań podejmowanych przez samorząd gminny.
2.3. Debaty strategiczne
Kolejnym etapem prac było zorganizowanie dwóch debat strategicznych mających
na celu uzyskanie pełnego i możliwie obiektywnego obrazu gminy. Debaty te odbyły się
24 października 2003 i 21 listopada 2003r. Udział w debatach wzięli:
1. Józef Ćwiertnia – Wójt Gminy
2. Ireneusz Skorupa- sekretarz Gminy
3. Zbigniew Piróg- inspektor ds. dróg i zamówień publicznych
4. Karolina Ptak- referent ds. ochrony środowiska
5. Krzysztof Górny – przewodniczący Rady Gminy Miedzichowo
6. Henryk Waloszek – kierownik Gminnego Zakładu Komunalnego
7. Franciszek Kowal – sołtys sołectwa Szklarka Trzcielska
8. Andrzej Paszke- sołtys sołectwa Jabłonka Stara
9. Elżbieta Kaczmarek –pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
10.Stefan Drescher – radny
11.Zenon Górny- radny
12.Henryk Kapała- sołtys sołectwa Stary Folwark , Trzciel Odbudowa
13.Jan Sałagaj – sołtys sołectwa Łęczno-Toczeń
14.Tadeusz Szymański – Nadleśniczy Nadleśnictwa Bolewice
7
15.Stanisław Biniek – dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Szkół
16.Ewa Węgrzak Zawarta – Dyrektor Zespołu Szkół w Miedzichowie
17.Andrzej Pieniężny – radny
18.Tadeusz Kolecki –radny
19.Piotr Kosiorkiewicz – Specjalista Służby Leśnej Nadleśnictwo Bolewice
20.Romuald Stasiak – członek Rady sołeckiej Bolewic , nauczyciel
21.Edyta Giel – sołtys sołectwa Piotry
22.Maria Gęba- pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
23.Stefan Łodyga- radny
24.Jerzy Kaczmarek – Prezes Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska
25.Mieczysław Ruta- radny
26.Władysław Basiński- radny, sołtys sołectwa Bolewice
2.4. Prace studialne
Analiza SWOT oraz wizja i misja gminy, które są wynikiem przeprowadzonych
w Miedzichowie debat strategicznych, stanowią podstawę do opracowania Strategii
Rozwoju Społeczno - Gospodarczego.
W pierwszej kolejności przygotowywany został harmonogram realizacji Strategii,
wyznaczający priorytety i zadania drugoplanowe. Zadania były rozpatrywane pod kątem
ich wykonalności, pilności oraz oczekiwanego efektu realizacji. Przedstawione są w formie
opisowej i tabelarycznej.
Po realizacji powyższego etapu zostały opracowane wytyczne dotyczące
zarządzania procesem wdrożeniowym i systemem monitoringu Strategii Rozwoju
Społeczno – Gospodarczego dla gminy Miedzichowo.
8
3. Diagnoza stanu gminy
3.1. Ocena stanu i możliwości rozwoju gminy (środowisko,
ekonomia, społeczeństwo, gospodarka, przestrzeń)
3.1.1. Ogólna charakterystyka
Gmina
Miedzichowo
zlokalizowana
jest
w
zachodniej
części
Wielkopolski
w Powiecie Nowotomyskim (Ryc. 3.1.).
Gmina
Miedzichowo
Ryc. 3.1. Położenie gminy Miedzichowo w strukturze administracyjnej województwa
Wielkopolskiego.
9
W przedstawionej poniżej charakterystyce pominięto całkowicie zagadnienia
związane ze środowiskiem przyrodniczym, ponieważ kwestia ta została dokładnie
omówiona w Programie Ochrony Środowiska Gminy Miedzichowo.
Przekrój statystyczny gminy Miedzichowo wg danych Urzędu Gminy przedstawia
poniższa tabela
208,51 km2
Powierzchnia gminy ogółem
Stan ludności
3 782
w tym mężczyźni
1 930
Ludność w wieku przedprodukcyjnym
1 023
Ludność w wieku produkcyjnym
2 453
Ludność w wieku poprodukcyjnym
430
Drogi lokalne gminne
104,00km
Liczba gospodarstw domowych
905
w tym gospodarstwa rolne do 1 ha
679
Tab. 3.1.: Przekrój statystyczny gminy Miedzichowo
3.1.2. Społeczeństwo
Cechą wyróżniającą gminę Miedzichowo na tle innych gmin Powiatu
Nowotomyskiego jest największa powierzchnia (209 km2) i najmniejsza liczba
mieszkańców (3782osoby). Wynikająca z tego niewielka gęstość zaludnienia wynosi 18,4
M/km2 i jest sześciokrotnie mniejsza od średniej wojewódzkiej. Przyrost demograficzny
wykazuje tendencję spadkową. Radykalnie obniżył się on w roku 2001 osiągając wartość
ujemną -3,10% (Ryc. 3.2.).
12
Przyrost naturalny [%]
10
8
9,8
9,5
6
4
3,9
3,8
2
0
1979
1988
1996
2000
2001
-2
-3,1
-4
Lata
Ryc. 3.2. Przyrost naturalny w gminie Miedzichowo w latach 1979 – 2001.
10
STRATEGIA ROZWOJU
SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO
GMINY MIEDZICHOWO
Europejskie Towarzystwo Ekorozwoju
Adres do korespondencji:
ul. Piatkowska 94
61-691 Poznań
Tel. (061) 846 65 63
0609 680 136
www.ete.org.pl
E – mail: [email protected]
1
1. Informacje wstępne .............................................................................................................. 3
1.1. Wstęp................................................................................................................................................ 3
1.2. Zespół autorski............................................................................................................................... 3
1.3.
2.
Czym jest strategia rozwoju społeczno-gospodarczego?............................................. 4
Proces tworzenia strategii-metodyka ....................................................................... 5
2.1. Przepływ informacji i organizacja procesu przygotowywania Strategii ......................... 5
2.2.
Źródła informacji...................................................................................................................... 7
2.3.
Debaty strategiczne ................................................................................................................ 7
2.4.
Prace studialne ......................................................................................................................... 8
3.
Diagnoza stanu gminy ....................................................................................................... 9
3.1.
Ocena
stanu
i
możliwości
rozwoju
gminy
(środowisko,
ekonomia,
społeczeństwo, gospodarka, przestrzeń) ........................................................................................ 9
3.1.1. Ogólna charakterystyka....................................................................................................... 9
3.1.2. Społeczeństwo ...................................................................................................................... 10
3.1.3. Ekonomia, gospodarka....................................................................................................... 12
3.1.4. Przestrzeń .............................................................................................................................. 15
3.2.
Najważniejsze problemy rozwoju społeczno gospodarczego .................................... 16
4. Analiza SWOT...........................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.1. GRUPA I.........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.2. GRUPA II .......................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.3. GRUPA III .....................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4.4. GRUPA IV ......................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5. Wizja rozwoju społeczno – gospodarczego..............Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.1. Grupa I ..........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2. Grupa II.........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.3. Grupa III .......................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.4. Grupa IV........................................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
6. Misja dla gminy Miedzichowo ..........................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.
Obszary strategiczne, cele i zadania.........................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.1. Wprowadzenie .............................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.2.
Prezentacja obszarów strategicznych, celów i zadań.Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.3. Tabelaryczne zestawienie celów i zadań .............................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7.4. Harmonogram realizacji strategii ..........................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8. Zarządzanie wdrażeniem i realizacją strategii......Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.1.Ogólny system zarządzania strategią....................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.2. Zmiany funkcjonowania Urzędu Gminy ...............................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.3. System monitorowania realizacji strategii przy udziale społeczności lokalnej..... Błąd!
Nie zdefiniowano zakładki.
2
8.4. Podsumowanie ............................................................................Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
1. Informacje wstępne
1.1. Wstęp
Rozwój społeczno-gospodarczy gminy, powiatu oraz całego regionu wynika z wielu
zależnych od siebie działań podejmowanych przez władze wszystkich szczebli
administracji rządowej i samorządowej, instytucji, funduszy i fundacji. Niezwykle ważnym
czynnikiem jest również czynny udział mieszkańców oraz organizacji ich zrzeszających
i reprezentujących.
Opracowana dla gminy Miedzichowo Strategia Rozwoju Społeczno Gospodarczego jest deklaracją przyszłego stanu gminy, do którego należy dążyć poprzez
realizację konkretnych zadań w niej zawartych przy jak największym zaangażowaniu
społeczności gminy. Strategia Rozwoju Społeczno–Gospodarczego gminy Miedzichowo
obejmuje okres 10 lat (2004 do 2014).
Wdrożenie niniejszej strategii zaowocuje w dłuższej perspektywie czasu zmianą
struktury budżetu gminy, a wytyczone w niej kierunki rozwoju stwarzają w obecnych
warunkach politycznych, ekonomicznych i społecznych szanse na poprawę sytuacji
bytowej mieszkańców oraz wzrost zdolności gminy do generowania dochodów własnych.
Pozwoli to na uniezależnienie się gminy w większym niż dotychczas stopniu w zakresie
działań inwestycyjnych. Czynnikiem inicjującym kolejne pozytywne zmiany jest przede
wszystkim zwiększenie aktywności inwestycyjnej.
Zakres zadań gminy obejmuje wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym.
Do jej obowiązków należy ciągłe polepszanie warunków życia lokalnej społeczności,
zapewnienie sprawności funkcjonowania struktur administracyjnych gminy oraz
efektywne wykorzystywanie i promowanie szeroko pojętych walorów lokalnych.
Zasadnicze zadania gminy formułuje Ustawa o samorządzie gminnym.
Mimo, że polskie prawo nie nakłada na rady gmin obowiązku opracowania
Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego, posiadanie własnej strategii jest
konieczne w przypadku ubiegania się o środki pomocowe, gdyż jednym z kryteriów
branym pod uwagę przy rozpatrywaniu wniosków o środki pomocowe jest zgodność
realizowanego zadania z zapisami strategicznymi.
Przedstawiony dokument może być podstawą do opracowania strategii
szczegółowych w ramach poszczególnych obszarów strategicznych.
1.2. Zespół autorski
Strategia rozwoju społeczno – gospodarczego gminy Miedzichowo została
opracowana przez zespół autorski Europejskiego Towarzystwa Ekorozwoju, w składzie:
Zespół koordynujący:
- Andrzejewska Jagoda
- Bocian Tomasz
- Cieślak Justyna
- Wolska Magdalena
3
-
Zgoła Tomasz
Osoby wchodzące w skład zespołów roboczych:
-
Jagoda Andrzejewska
Tomasz Bocian
Justyna Cieślak
Anna Czarnasiak
Joanna Czeczott
Katarzyna Frankowska
Szymon Jusik
Aleksandra Kaźmierczak
Katarzyna Kaźmierczak
Ewa Narankiewicz
Michał Stankiewicz
Agnieszka Świerczewska
Magdalena Wolska
Anna Zbierska
Tomasz Zgoła
1.3. Czym jest strategia rozwoju społeczno-gospodarczego?
Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Gminy Miedzichowo została oparta na
analizie obecnego stanu wewnętrznego i zewnętrznego gminy oraz na opiniach
i postulatach mieszkańców. Jej celem jest wskazanie działań, które są konieczne do
osiągnięcia pożądanego, pozytywnego kierunek rozwoju gminy
Program rozwoju gminy wskazuje potencjalne możliwości rozwoju, instrumenty
i sposób ich realizacji. Jest on analizą strategiczną gminy, która określa długofalowe
kierunki jej rozwoju i restrukturyzacji, w przekroju głównych funkcji gospodarczych
i społecznych. Zatem sam program zwiększa szansę rozwoju gospodarczego, ale nie daje
gwarancji osiągnięcia pożądanego sukcesu. Jest on warunkiem koniecznym, ale nie
wystarczającym dla właściwego rozwoju społeczno-gospodarczego.
Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Gminy jest deklaracją przyszłego
stanu gminy, do którego należy dążyć poprzez realizację konkretnych zadań w niej
zawartych
Warunkiem koniecznym do realizacji zapisów zawartych w strategii jest dążenie
do jak największego zaangażowania społeczności gminy.
Organy samorządowe już na etapie prac wstępnych, powinny mieć świadomość,
że przy jej tworzeniu celowa jest konsultacja z przedstawicielami społeczności lokalnej
oraz środowisk biznesowych.
Po jej przyjęciu przez Radę Gminy zawarte w strategii zapisy muszą zostać
uszczegółowione, w miarę możliwości finansowych i kompetencyjnych, o konkretne
inwestycje i przedsięwzięcia organizacyjne.
Wdrażanie strategii powinno być na bieżąco monitorowane a stan jej realizacji
przedstawiane Radzie Gminy celem naniesienia ewentualnych korekt.
4
2. Proces tworzenia strategii-metodyka
2.1. Przepływ informacji i organizacja procesu przygotowywania
Strategii
Przygotowanie strategii rozwoju społeczno – gospodarczego jest procesem
długofalowym, angażującym społeczność lokalną, władze samorządowe jak i jednostki
administracji publicznej wyższego rzędu. Proponowane rozwiązania są wielokrotnie
konsultowane i modyfikowane. W związku z tym niezbędny jest przejrzysty przepływ
informacji w procesie przygotowywania dokumentu. Poniżej przedstawiono schemat
organizacyjny przepływu informacji podczas procesu przygotowywania Strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego dla gminy Miedzichowo (Ryc. 2.1.).
MATERIAŁY
ZESPÓŁ ROBOCZY
ZESPÓŁ ROBOCZY
przemysł, usługi, infrastruktura, energetyka
ŹRÓDŁOWE
ZESPÓŁ ROBOCZY
ZESPÓŁ ROBOCZY
leśnictwo, rolnictwo, turystyka
ZESPOŁY ROBOCZE
DEBATY STRATEGICZNE
ETE
ZESPÓŁ
KOORDYNUJĄCY
ETE
STRATEGIA ROZWOJU
SPOŁECZNO - GOSPODARCZEGO
Ryc. 2.1.: schemat organizacyjny przepływu informacji podczas procesu przygotowywania Strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego dla gminy Miedzichowo.
5
INFORMACJE
WSTĘPNE
DIAGNOZA STANU
GMINY
I DEBATA
STRATEGICZNA
ANALIZA SWOT
II DEBATA
STRATEGICZNA
WIZJA GMINY
MISJA GMINY
STRATEGIA GMINY
OBSZARY
STRATEGICZNE
CELE
STRATEGICZNE
CELE OPERACYJNE
ZADANIA
MECHANIZMY MONITORINGU I
WDRAŻANIA STRATEGII
Ryc. 2.2: Schemat kolejnych etapów powstawania Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczeg.
6
Gromadzone informacje służyły realizacji kolejnych etapów strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego (ryc. 2.2.). Bardzo ważnym etapem były debaty strategiczne,
których przeprowadzenie służyło zbliżeniu poglądów przedstawicieli władz lokalnych i
społeczności gminy w zakresie przyszłego rozwoju regionu.
2.2. Źródła informacji
Pierwszym etapem prac nad strategią rozwoju społeczno – gospodarczego, było
pozyskanie informacji służących zdiagnozowaniu aktualnego stanu gminy. Zebrane
informacje posłużyły jako punkt wyjścia do dalszych prac analitycznych.
Przy opracowywaniu niniejszego dokumentu korzystano, na etapie prac
wstępnych, przede wszystkim z informacji zawartych w:
· Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju,
· Programie zagospodarowania przestrzennego dla Województwa Wielkopolskiego,
· Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego,
· Strategii Rozwoju Społeczno - Gospodarczego Powiatu Nowotomyskiego,
· Programie Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego,
· Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy
Miedzichowo,
· Programie gospodarki odpadami gminy Miedzichowo,
· Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Miedzichowo, oraz materiałów źródłowych
wykorzystanych przy sporządzeniu tego dokumentu,
· Studium zdolności kredytowej Gminy Miedzichowo,
· internetowych baz danych o instytucjach państwowych, oraz różnego rodzaju
fundacjach, które w swej działalności statutowej uwzględniają możliwość
finansowania lub dofinansowania działań podejmowanych przez samorząd gminny.
2.3. Debaty strategiczne
Kolejnym etapem prac było zorganizowanie dwóch debat strategicznych mających
na celu uzyskanie pełnego i możliwie obiektywnego obrazu gminy. Debaty te odbyły się
24 października 2003 i 21 listopada 2003r. Udział w debatach wzięli:
1. Józef Ćwiertnia – Wójt Gminy
2. Ireneusz Skorupa- sekretarz Gminy
3. Zbigniew Piróg- inspektor ds. dróg i zamówień publicznych
4. Karolina Ptak- referent ds. ochrony środowiska
5. Krzysztof Górny – przewodniczący Rady Gminy Miedzichowo
6. Henryk Waloszek – kierownik Gminnego Zakładu Komunalnego
7. Franciszek Kowal – sołtys sołectwa Szklarka Trzcielska
8. Andrzej Paszke- sołtys sołectwa Jabłonka Stara
9. Elżbieta Kaczmarek –pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
10.Stefan Drescher – radny
11.Zenon Górny- radny
12.Henryk Kapała- sołtys sołectwa Stary Folwark , Trzciel Odbudowa
13.Jan Sałagaj – sołtys sołectwa Łęczno-Toczeń
14.Tadeusz Szymański – Nadleśniczy Nadleśnictwa Bolewice
7
15.Stanisław Biniek – dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Szkół
16.Ewa Węgrzak Zawarta – Dyrektor Zespołu Szkół w Miedzichowie
17.Andrzej Pieniężny – radny
18.Tadeusz Kolecki –radny
19.Piotr Kosiorkiewicz – Specjalista Służby Leśnej Nadleśnictwo Bolewice
20.Romuald Stasiak – członek Rady sołeckiej Bolewic , nauczyciel
21.Edyta Giel – sołtys sołectwa Piotry
22.Maria Gęba- pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
23.Stefan Łodyga- radny
24.Jerzy Kaczmarek – Prezes Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska
25.Mieczysław Ruta- radny
26.Władysław Basiński- radny, sołtys sołectwa Bolewice
2.4. Prace studialne
Analiza SWOT oraz wizja i misja gminy, które są wynikiem przeprowadzonych
w Miedzichowie debat strategicznych, stanowią podstawę do opracowania Strategii
Rozwoju Społeczno - Gospodarczego.
W pierwszej kolejności przygotowywany został harmonogram realizacji Strategii,
wyznaczający priorytety i zadania drugoplanowe. Zadania były rozpatrywane pod kątem
ich wykonalności, pilności oraz oczekiwanego efektu realizacji. Przedstawione są w formie
opisowej i tabelarycznej.
Po realizacji powyższego etapu zostały opracowane wytyczne dotyczące
zarządzania procesem wdrożeniowym i systemem monitoringu Strategii Rozwoju
Społeczno – Gospodarczego dla gminy Miedzichowo.
8
3. Diagnoza stanu gminy
3.1. Ocena stanu i możliwości rozwoju gminy (środowisko,
ekonomia, społeczeństwo, gospodarka, przestrzeń)
3.1.1. Ogólna charakterystyka
Gmina
Miedzichowo
zlokalizowana
jest
w
zachodniej
części
Wielkopolski
w Powiecie Nowotomyskim (Ryc. 3.1.).
Gmina
Miedzichowo
Ryc. 3.1. Położenie gminy Miedzichowo w strukturze administracyjnej województwa
Wielkopolskiego.
9
W przedstawionej poniżej charakterystyce pominięto całkowicie zagadnienia
związane ze środowiskiem przyrodniczym, ponieważ kwestia ta została dokładnie
omówiona w Programie Ochrony Środowiska Gminy Miedzichowo.
Przekrój statystyczny gminy Miedzichowo wg danych Urzędu Gminy przedstawia
poniższa tabela
208,51 km2
Powierzchnia gminy ogółem
Stan ludności
3 782
w tym mężczyźni
1 930
Ludność w wieku przedprodukcyjnym
1 023
Ludność w wieku produkcyjnym
2 453
Ludność w wieku poprodukcyjnym
430
Drogi lokalne gminne
104,00km
Liczba gospodarstw domowych
905
w tym gospodarstwa rolne do 1 ha
679
Tab. 3.1.: Przekrój statystyczny gminy Miedzichowo
3.1.2. Społeczeństwo
Cechą wyróżniającą gminę Miedzichowo na tle innych gmin Powiatu
Nowotomyskiego jest największa powierzchnia (209 km2) i najmniejsza liczba
mieszkańców (3782osoby). Wynikająca z tego niewielka gęstość zaludnienia wynosi 18,4
M/km2 i jest sześciokrotnie mniejsza od średniej wojewódzkiej. Przyrost demograficzny
wykazuje tendencję spadkową. Radykalnie obniżył się on w roku 2001 osiągając wartość
ujemną -3,10% (Ryc. 3.2.).
12
Przyrost naturalny [%]
10
8
9,8
9,5
6
4
3,9
3,8
2
0
1979
1988
1996
2000
2001
-2
-3,1
-4
Lata
Ryc. 3.2. Przyrost naturalny w gminie Miedzichowo w latach 1979 – 2001.
10
> 65
60-64
50-59
40-49
Mężczyźni
30-39
kobiety
20-29
15-19
0-14
400
-400
300
100
-300200 -200
-100
0
100
200
300
400
Ryc. 3.3. Struktura wieku i płci ludności gminy Miedzichowo.
Struktura płci (Ryc. 3.3.) charakteryzuje społeczeństwo starzejące się, widoczny
jest jednak wyż demograficzny obrazujący się dużym udziałem w strukturze wiekowej
pokolenia najmłodszego.
W roku 1995 w gminie przeważały osoby posiadające wykształcenie podstawowe
oraz zawodowe zasadnicze (Ryc. 3.4.). Osoby z wykształceniem średnim stanowiły 10%,
a z wyższym 2% ogółu osób posiadających wykształcenie. Podobna tendencja
charakterystyczna jest dla innych gmin wiejskich.
wyższe
2%
policealne
1%
3%
10%
średnie zawodowe
3%
średnie ogólnokszt.
zawodowe zasadnicze
48%
33%
podstawowe ukończone
podstawowe nieukończone
Ryc.3.4. Struktura wykształcenia w gminie Miedzichowo.
11
Ryc. 3.5. Sieć osadnicza gminy Miedzichowo.
Sołectwem o największej liczbie mieszkańców są Bolewice. Skupia ono niemal
50%
mieszkańców.
Najmniejszym
sołectwem
jest
natomiast
Silna
Nowa,
w której mieszka zaledwie 40 osób (1,16% ogółu mieszkańców gminy). Liczba ludności
w sołectwach gminy została przedstawiona na ryc. 3.5.
Funkcjonowanie służby zdrowia dla mieszkańców gminy Miedzichowo odbywa się
w systemie lokalnym i ponadlokalnym. W miejscowości Bolewice znajduje się Ośrodek
Zdrowia w którym opiekę lekarską sprawuje Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej
Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego Panaceum, który zatrudnia 2 lekarzy( w tym
jeden stomatolog) i 2 pielęgniarki. Na terenie zakładu znajdują się dwa gabinety
lekarskie i jeden stomatologiczny. W Miedzichowie również znajduje się Ośrodek Zdrowia
w którym opiekę lekarską sprawuje Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia
Zespołu Lekarza Rodzinnego Panaceum, który zatrudnia jednego
lekarza i jedną
pielęgniarkę. Ponadlokalne usługi świadczy natomiast Przychodnia Zespołu Lekarzy
Rodzinnych PANACEUM w Nowym Tomyślu.
3.1.3. Ekonomia, gospodarka
Na obszarze gminy Miedzichowo działalność gospodarczą na podstawie wpisu do
ewidencji działalności gospodarczej prowadziło 168 podmiotów gospodarczych (stan na
koniec 2004 roku).
Struktura prowadzonej działalności gospodarczej przedstawia się następująco:
12
Handel
40
i naprawy
Przemysł
2
Obsługa firm i nieruchomości
Sadownictwo
Budownictwo
--Brak
danych
20
W roku 2000 w gospodarce pracowało 310 osób i liczba ta zmniejszyła się w
porównaniu z poprzednimi latami. Związane jest to pośrednio ze spadkiem zaludnienia (w
roku 1995 zarejestrowano 413 osób pracujących). Najwięcej osób zatrudnionych było
w usługach rynkowych – 144 (46%). W sektorze rolniczym i usługach nie rynkowych
pracowała podobna ilość osób – około 80 dla każdego rodzaju działalności (Ryc.3.6.).
Na terenie gminy istniało w 2001 roku 227 jednostek gospodarczych zarejestrowanych
w systemie KRUPGN-REGON, z czego :
· 13 w sektorze publicznym,
· 214 w sektorze prywatnym.
300
liczba osób
250
200
150
100
50
0
Sektor rolny
Usługi rynkowe
Działalność
nierynkowa
Bezrobotni
ogółem
Ryc.3.6. Struktura rynku pracy.
Bezrobocie pod koniec 2001 roku wynosiło 8,6% i zmalało w porównaniu z rokiem
2000 o 0,1%, a 1995 o 0,5%. Dla porównania w Powiecie Nowotomyskim bezrobocie
w 2001 roku osiągnęło 13%. Zdecydowaną przewagę wśród mieszkańców gminy
nie posiadających zatrudnienia mają osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym,
którzy stanowią 50% ogółu bezrobotnych.
Budżet gminy charakteryzują wysokie dochody na 1 mieszkańca wynoszące
1280 zł na miesiąc. Sytuacja ta spowodowana jest wysokimi dotacjami pochodzącymi ze
środków pozabudżetowych. Jednocześnie dochody własne gminy utrzymują się na
jednym z najniższych poziomów w województwie. W roku 2001 wynosiły one 4919,7
tys.zł.
13
Dochody i wydatki budżetu gminy na jednego mieszkańca.
Dochody w zł
w tym własne
ogółem
1280,2
439
Wydatki w zł.
w tym
materialne i
usługowe
344,8
ogółem
1251,3
W tym
majątkowe
49,8
Na wykresie 3.7. przedstawiono strukturę dochodów i wydatków budżetu gminy w
latach 1996 – 2001.
6000
5000
tys. zł
4000
Dochody ogółem
Dochody własne
3000
Wydatki ogółem
2000
Wydatki na inwestycje bieżące
1000
0
1996
1997
1998
1999
2000
2001
Ryc.3.7. Porównanie wysokości dochodów i wydatków gminy.
Znaczną część gminy charakteryzuje niski standard życia mieszkańców i mała
dostępność do usług. Jest to spowodowane m.in. rozproszoną strukturą osadnictwa
wiejskiego, skoncentrowaniem usług wokół głównych ośrodków gminnych – Bolewic
i Miedzichowa, a także niską jakością dróg o nawierzchniach gruntowych. Największe
miejscowości w gminie wykazują wyższy stopień aktywizacji gospodarczej. W
miejscowości Bolewice
znajduje się stacja paliw w Bolewicach, Intertrans Logistic
Service( myjnia, bar), Nadleśnictwo Bolewice, Zakład Krawiecki Styl. W Miedzichowie
znajduję się Urząd Gminy, bank spółdzielczy i komisariat policji, stacja CPN „Pol - Max”.
W pozostałych miejscowościach dostęp do podstawowych usług jest ograniczony. Gmina
korzysta z ponadlokalnego systemu obsługi ludności, którą zapewnia jej miasto Nowy
Tomyśl (sądy, prokuratura). Niski stopień ruralizacji i przekształceń sprzyja natomiast
zachowaniu mało zmienionego środowiska przyrodniczego.
Struktura drogowa na obszarze gminy przedstawia się następująco:
Szkielet układu drogowego gminy stanowią :
- drogi krajowe: 19,80 km ( asfalt)
- drogi wojewódzkie: 2,23 km
- drogi powiatowe: 65,90 km
( w tym drogi pozamiejskie: 65, km; drogi miejskie: 0,90 km)
- drogi gminne: 104,00 km ( drogi gruntowe)
14
Komunikacja PKS – główne kierunki :
Nowy Tomyśl, Poznań, Międzychód, Trzciel - Międzyrzecz
Komunikacja PKP - główne kierunki : Brak
3.1.4. Przestrzeń
W gminie Miedzichowo przeważającą część gruntów zajmują obszary leśne
znajdujące się we władaniu Państwowego Gospodarstwa Leśnego „Lasy Państwowe” (Ryc.
3.8.). Stanowią one 71,1% całkowitej powierzchni gminy. Grunty wykorzystywane
rolniczo w większości należą do indywidualnych gospodarstw rolnych. Jedynie 3%
stanowią grunty będące własnością Skarbu Państwa. W roku 2002 w indywidualnych
gospodarstwach rolnych, obok gruntów uprawianych rolniczo, znaczną powierzchnię (794
ha) zajmowały łąki, natomiast nie uprawiane grunty klasy V i VI obejmowały blisko 150
ha.
22,36%
Gospod. Indywid.
AWRSP
3,00%
74,64%
RSP
0,01%
ALP
Ryc. 3.8. Podział gruntów gminy ze względu na rodzaj własności.
4000
Powierzchnia w ha
3500
3000
2500
1989
2000
1996
1500
2002
1000
500
0
Grunty rolne
Sady
Łąki
Pastwiska
15
Ryc. 3.9. Zmiany w użytkowaniu użytków rolnych w gminie na przestrzeni lat 1989, 1996
i 2002.
Zamieszczone powyżej dane (Ryc. 3.9.) ukazują niewielki (o 1,2%) spadek
powierzchni użytków rolnych między 1989, a 2002 rokiem. Swój zasięg zmniejszyły
w największym stopniu grunty orne (o 209 ha, czyli 5,6%). Nieznacznie zmalała także
powierzchnia łąk (o 47 ha co stanowi 4,2%) i pastwisk (o 10 ha - 0,2%). W 2002 roku
odnotowano natomiast dość istotny, bo o 15 ha, czyli 62,5% wzrost udziału sadów, w
porównaniu z rokiem 1996. Przeobrażenia te świadczą o pozytywnej zmianie w rolnictwie
na obszarze gminy Miedzichowo, jaką jest stopniowe zastępowanie tradycyjnego sposobu
użytkowania gruntów na rzecz sektorów bardziej konkurencyjnych na rynku, a także
bardziej pracochłonnych, co w większej mierze pokrywa się z potrzebami lokalnego
społeczeństwa, charakteryzującego się wysoką stopą bezrobocia.
Poniżej przedstawiono strukturę użytkowania gruntów w gminie Miedzichowo.
Największą powierzchnię zajmują obszary leśne (69,7%).
1,71 (357 ha)
5,29
23,30
69,70
wody
inne
użytki rolne
lasy i zadrzewienia
Ryc. 3.10. Struktura użytkowania gruntów w gminie Miedzichowo.
3.2. Najważniejsze problemy rozwoju społeczno gospodarczego
Gmina Miedzichowo, ze względu na rozproszony charakter zabudowy,
charakteryzuje się niskim stopniem rozbudowy infrastruktury technicznej i
komunikacyjnej.
Uznanie w Strategii rozwoju społeczno – gospodarczej Powiatu Nowotomyskiego
Miedzichowa jako gminy priorytetowej w działalności gospodarczo – usługowej wzdłuż
głównych szlaków komunikacyjnych jest dużą szansą dla tego regionu. Stan
infrastruktury technicznej wymaga przede wszystkim inwestycji w zakresie:
· budowy sieci kanalizacyjnej na terenie gminy,
· budowy oczyszczalni ścieków ze szczególnym uwzględnieniem oczyszczalni
przydomowych,
· poprawy stanu technicznego dróg,
· rozbudowy sieci gazyfikacyjnej.
Planowana budowa elektrowni wiatrowej we wschodniej części gminy stworzy
wizerunek gminy jako jednostki samorządowej inwestującej w odnawialne źródła energii,
16
sprzyjającej środowisku naturalnemu.
Obecnie Miedzichowo posiada mały procent terenów wyposażonych w niezbędną
infrastrukturę, dlatego gmina powinna dążyć do sukcesywnego podnoszenia stanu
uzbrojenia terenów (ze szczególnym uwzględnieniem obszarów inwestycyjnych).
Należy również opracować strategię promocyjną gminy jako miejsca dogodnego
dla lokalizacji firm oraz atrakcyjnego dla rozwoju turystyki.
Analizując dane dotyczące rynku pracy na pierwszy plan wysuwa się problem
bezrobocia. W gminie, która ma potencjalne możliwości rozwoju, mieszkańcy wykazują
niską przedsiębiorczość i niechęć do podejmowania działalności gospodarczej. W
Miedzichowie występuje najwyższe bezrobocie w całym powiecie, niewielka liczba
podmiotów gospodarczych i wysoki odsetek zatrudnionych w rolnictwie. Te fakty są
słabymi stronami odzwierciedlającymi ogólną sytuację na polskim rynku pracy.
Tak zwane – „skazanie na rolnictwo i leśnictwo”, w cale nie musi wiązać się z
przegraną pozycją gminy. Obecna sytuacja sprzyja bowiem rozwojowi rolnictwa
specjalistycznego i agroturystyki oraz rozbudowie osadnictwa powiązanego z centralną
funkcją miasta Poznania i łatwym do niego dostępem komunikacyjnym poprzez
budowaną autostradę A2.
Obecnie obserwuje się w gminie znaczące zmiany w strukturze społeczności
wiejskiej. Coraz więcej mieszkańców zajmuje się działalnością pozarolniczą. Jednak
zagrożeniem dla rozwoju gospodarczego jest brak dużych inwestorów, nowych inwestycji
gospodarczych oraz mała przedsiębiorczość społeczeństwa i niechęć do prowadzanie
własnej działalności gospodarczej.
17
18

Część I - Urząd Gminy Miedzichowo

Transkrypt

Podobne dokumenty

Czytam, więc jestem

kult niewiedzy

1. Regulamin konkursu pn. "Najpiękniejsza choinka swiąteczna"

Załącznik III OGÓLNE PODEJŚCIE DO WPROWADZANIA CELÓW

Podanie o wyrażenie zgody na najem lokalu

link do pobrania - TEGONIEUCZAWSZKOLE.pl

KPP NOWY TOMYŚL MIEDZICHOWO - 13

Obóz 21 1991-1992 - Studium Europy Wschodniej