ORAVICE a okolie - Štátna ochrana prírody Slovenskej Republiky
Transkrypt
ORAVICE a okolie - Štátna ochrana prírody Slovenskej Republiky
ORAVICE a okolie NATURA 2000 Spolufinancované z Európskeho fondu regionálneho rozvoja (ERDF) v rámci projektu Zlepšenie informovanosti a environmentálneho povedomia verejnosti o územiach NATURA 2000 v CHKO Horná Orava. NEŽIVÁ PRÍRODA Przyroda nieoĺywiona Oravice sa nachádzajú vo východnej Ðasti severného Slovenska. Zo severu ich ohraniÐujú Skorušinské vrchy a z juhu a východu Západné Tatry. Z geomorfologického hāadiska zaraÒujeme oblasħ Oravíc do Podhôāno – magurskej oblasti, ktorej juhozápadnú Ðasħ tvorí Podtatranská brázda (Ðasħ Zuberecká brázda). Na modelovaní reliéfu v oblasti Oravíc sa podieāala predovšetkým voda. Reliéf má pahorkatinový ráz. Oravickú kotlinku modelovali najmä rieÐka Oravica, Bobrovecký potok, Bystrá a ich prítoky. Flyšovými horninami sú tvorené Skorušinské vrchy, to znamená, že sa tu striedajú vrstvy pieskovcov a ílovcov. Pestrejší reliéf sa naproti tomu nachádza najmä v Západných Tatrách. Hrubé vápencové a dolomitické súvrstvia tu vytvárajú tiesċavy a kaċony. Takýmto reliéfom je typická jedna z najkrajších dolín na Slovensku Juráċova dolina. Je dlhá 4 km s 1 km dlhou tiesċavou „Bielej vody“. Preteká ċou Juráċov potok. Vápencovo – dolomitické skalné útvary v podobe skalných veží a brál nachádzame na rázsochách Osobitej. ZakonÐenie západnej rázsochy Osobitej – MaÐie diery, svojou jedineÐnou geomorfologickou Ðlenitosħou vytvárajú tzv. skalné mesto. Na Osobitej sa nachádzajú aj podzemné krasové jaskyne. NajväКie z nich sú: Bezedná studċa a jaskyċa v Okolíku. Najznámejšou jaskyċou oravskej Ðasti Západných Tatier je Brestovská jaskyċa. K hydrologickým zaujímavostiam na území Oravickej kotliny môžeme zaradiħ výskyt minerálnych vôd. K najznámejším prameċom patrí prameċ v blízkosti centra strediska cestovného ruchu Oravice. Geotermálna voda s teplotou až 57 °C je výborná na lieÐbu chorôb pohybového ústrojenstva, moÐových ciest a obliÐiek. Orawice znajdujÈ siÜ we wschodniej czÜĝci póąnocnej Sąowacji. Z póąnocy ograniczajÈ je Skoruszyćskie Wierchy, z poąudnia i wschodu Zachodnie Tatry. Z punktu widzenia geomorfologii obszar Orawic zaliczamy do podhalno - magurskiego obszaru, który stanowi poąudniowo-zachodniÈ czÜĝÊ Rowu Podtatrzaćskiego (czÜĝÊ Rowu Zubereckiego). W rzeļbieniu terenu okolic Orawic braąa udziaą gąównie woda. Relief ma charakter pagórkowaty. KotlinÜ OrawickÈ modelowaąy zwąaszcza rzeki Oravica, Potok Bobrowiecki, Bystra i ich dopąywy. Fliszowe skaąy tworzÈ Wierchy Skoruszyćskie, co oznacza, ľe warstwy piaskowca i iąowce sÈ na przemian. Bogatsza rzeļba terenu wystÜpuje gąównie w Tatrach Zachodnich. Grube warstwy kamienia wapiennego i dolomitowe warstwy tworzÈ wÈwozy i kaniony. TakÈ rzeļbÜ terenu ma jedna z najpiÜkniejszych sąowackich dolin, Dolina Juraniowa. Ma dąugoĝÊ 4 km z wÈwozem o dąugoĝci 1 km „Biela voda”. Pąynie przez niÈ Juraniowy Potok. Wapienno - dolomitowe formacje skalne w postaci skalnych znajdujÈ siÜ na Osobitej. Zakoćczenie zachodniego odgaąÜzienia grzbietu Osobitej – MaÐie diery, swoim wyjÈtkowym podziaąem geomorfologicznym tworzÈ tzw. miasto skalne. Na Osobitej wystÜpujÈ równieľ podziemne jaskinie krasowe. NajwiÜksze z nich to: Bezdenna studnia i jaskinia w Okolíku. NajsąynniejszÈ jaskiniÈ Orawskiej czÜĝci Tatr Zachodnich jest Jaskinia Brestowska. Do atrakcji hydrologicznych obszaru Orawickiej Kotliny moľna zaliczyÊ wystÜpowanie wód mineralnych. Najbardziej znanym ļródąem jest ļródąo w pobliľu centrum turystycznego Oravice. Geotermalna woda o temperaturze do 57 °C doskonale nadaje siÜ do leczenia zaburzeć miÜĝniowo-szkieletowych, dróg moczowych i nerek. Osobitá Osobitá Juráċov potok PRÍRODNÉ POMERY | warunki naturalne Juráċova dolina PRÍRODNÉ POMERY | warunki naturalne RASTLINSTVO ROĘLINNOĘÆ V oblasti Oravíc má veāmi výrazný vplyv na rastlinstvo tunajšia drsná klíma, no málo Ðo vplýva na vegetáciu takým tlakom a rýchlosħou ako Ðlovek. Pozdýž vodných tokov môžeme nájsħ rôzne zachované lužné lesy zastúpené horskými jelšovými lesmi s dominantnou jelšou sivou a vėbami. K vzácnym biotopom, ktoré nachádzame v tomto území, patria rašeliniská a slatinné lúky vyvinuté na podmáÐaných a prameniskových polohách v lokalite Peciská. K znaÐne rozšíreným typom nelesných spoloÐenstiev patria lúky, ktoré vznikli na miestach bývalých lesov. Na území sa nachádzajú jedāové a jedāovo-smrekové lesy, v niektorých miestach s prímesou buka. Bukové a jedāovo-bukové lesy s bohatým bylinným podrastom pokrývali v minulosti väКinu územia. V stromovom poschodí sa, ako už názov napovedá, vyskytovali buk lesný a jedāa biela, no dnes ich Ðlovek nahradil rentabilnejším smrekom. Vo vyšších nadmorských výškach sa nachádzajú najmä kyslé jedāovo–bukové smreÐiny, živné jedāovo-bukové smreÐiny, vlhké jedāové buÐiny a vysokohorské smreÐiny. W okolicy Orawic znaczÈcy wpąyw na roĝlinnoĝÊ ma tutejszy surowy klimat, ale nic nie wpąywa na wegetacjÜ tak szybko i tak mocno, jak cząowiek. Wzdąuľ wód pąynÈcych mogÈ znaleļÊ wiele zachowanych lasów ąÜgowych, w postaci lasów górskich olszynowych z dominujÈcÈ olchÈ szarÈ i wierzbÈ. Do rzadkich biotopów, które znajdujÈ siÜ w tym obszarze naleľÈ torfowiska i mokradąa, które rozwinÜąy siÜ na podmokąych terenach i ļródliska w rejonie Peciská. Do znacznie rozszerzonych rodzajów spoąecznoĝci nieleĝnych naleľÈ ąÈki, które wyrosąy w miejscu dawnych lasów. Zmladenie lesa / Odnawianie lasu V ħažko dostupných polohách sa pod hornou hranicou lesa na svahoch Osobitej a hrebeċa medzi vrcholom Javorina a vrcholom Kasne vytvárajú jedineÐné horské smrekové pralesy. Šafran spišský / Szafran spiski W póąnocnej czÜĝci obszaru wystÜpujÈ jodąowe i ĝwierkowo-jodąowe lasy, w niektórych obszarach z domieszkÈ buka. Bukowe i jodąowo-bukowe lasy o bogatej zielnej warstwie w przesząoĝci zakrywaąy znacznÈ czÜĝÊ powierzchni. W drzewostanie, jak sama nazwa wskazuje, wystÜpowaąy buk leĝny i jodąa biaąa, ale teraz z pomocÈ cząowieka zastÈpią je bardziej opąacalny ĝwierk. Na wiÜkszych wysokoĝciach wystÜpujÈ zwąaszcza kwaĝne lasy ĝwierkowe z jodąami i bukami, odľywcze lasy ĝwierkowe z jodąami i bukami, wilgotne lasy ĝwierkowe z jodąami i bukami i wysokogórskie ĝwierkowe zagajniki. W ciÜľko dostÜpnych pozycjach poniľej górnej granicy lasu na zboczach Osobitej i grani miÜdzy szczytami Javorina i Kasne powstajÈ siÜ niepowtarzalne górskie pierwotne lasy ĝwierkowe. Lasy pierwotne sÈ skupiskiem leĝnym, którego skąad, budowa, wzrost i inne procesy ľyciowe sÈ uwarunkowane cechami ĝrodowiska, w szczególnoĝci zmianami klimatycznymi. Jest to ekologicznie stabilny las, z równowagÈ pomiÜdzy klimatem, organizmami, glebÈ oraz chroniony od dziaąania cząowieka. Las pierwotny, tak jak i ľycie ludzkie, ma swoje okresy rozwoju. Stadium dorastania, optimum i stadium rozpadu (las starszy niľ 250 lat), które towarzyszÈ naturalnej regeneracji. Ĝwierkowy drzewostan na PRÍRODNÉ POMERY | warunki naturalne Pralesy sú lesné spoloÐenstvo, ktorého zloženie, výstavba, rastové a ostatné životné procesy sú podmienené vlastnosħami prostredia, predovšetkým klímy. Je to les ekologicky ustálený, s vyrovnanými vzħahmi medzi klímou, pôdou, organizmami a uchránený pred vplyvmi Ðloveka. Podobne ako život Ðloveka aj prales má svoje obdobia vývoja. Štádium dorastania, optima a štádia rozpadu (les starší ako 250 rokov), ktoré je sprevádzané prirodzeným zmladením. Smrekové porasty v nadmorskej výške nad 1500 (1550) m n. m. postupne prechádzajú do viac-menej súvislých krovinných porastov kosodreviny – subalpínskeho vegetaÐného stupċa. V subalpínskom vegetaÐnom stupni nájdeme vyvinuté aj trávinno-bylinné spoloÐenstvá. Od skorej jari do neskorého leta hýria tieto lúky pestrou paletou farieb. i ZvonÐek alpínsky / Dzwonek alpejski Nezabúdajme, že flóra sa síce prispôsobila drsným klimatickým podmienkam, je húževnatá, nádherná, ale aj veāmi zraniteāná. Preto ju treba chrániħ, aby sa v Ðo najprirodzenejšej forme zachovala aj pre budúce generácie. Luh neovplyvnený Ðlovekom /Las ąÜgowy nienaruszony przez cząowieka wysokoĝci ponad 1500 (1550) m n. p. m. stopniowo przechodzi do mniej lub bardziej powiÈzanych krzewów kosodrzewiny - subalpejska strefa roĝlinnoĝci. W subalpejskiej strefie roĝlinnoĝci znajdziemy rozwiniÜte spoąecznoĝci trawiasto-zielne. Od wczesnej wiosny do póļnego lata te ąÈki mieniÈ siÜ bogatÈ paletÈ kolorów. PamiÜtaj, ľe chociaľ flora dostosowaąa siÜ do trudnych warunków klimatycznych, jest surowa, piÜkna, ale teľ bardzo wraľliwa. Dlatego teľ musi byÊ chroniona w celu zachowania najbardziej naturalnej formy dla przysząych pokoleć. Jastrab krahulec / Krogulec zwyczajny Ñateā veā ký / DziÜcioą duľy Krivonos smrekový/ Krzyľodziób ĝwierkowy PRÍRODNÉ POMERY | warunki naturalne ŽIVOÌÍŠSTVO ZWIERZØTA Podobne ako flóra aj živoÐíšstvo je charakterizované výskytom prevažne lesných druhov typických pre Karpaty. Je to prevažne fauna ihliÐnatých a zmiešaných lesov, rašelinísk, potokov a riek a nakoniec spoloÐenstvá živoÐíchov žijúcich nad hornou hranicou lesa. Z významnejších druhov cicavcov tu žijú naše veāké šelmy – medveÒ, vlk aj rys, ktorých potravou je jeleċ, diviak a srna. Typickou obyvateākou lesa je líška hrdzavá. Tiež tu nájdeme kunu lesnú s typicky žltooranžovo sfarbeným hrdlom. Systém podzemných chodieb buduje jazvec lesný. Podobnie jak flora, tak i fauna charakteryzuje siÜ gąównie obecnoĝciÈ gatunków leĝnych charakterystycznych dla Karpat. Jest to w przewaľajÈcej wiÜkszoĝci fauna lasów iglastych i mieszanych, bagien, strumieni i rzek oraz spoąecznoĝci zwierzÈt ľyjÈcych ponad górnÈ granicÈ lasu. Z gąównych gatunków ssaków ľyjÈ tutaj nasze duľe drapieľniki - niedļwiedļ, wilk i ryĝ, których poľywieniem sÈ jeleć, dzik i sarna. Typowym mieszkaćcem lasu jest lis rudy. Znajdziemy równieľ kunÜ leĝnÈ z charakterystycznym ľóąto-pomaraćczowym zabarwieniem podgardla. System podziemnych tuneli buduje borsuk leĝny. Tvrdoċ deväħsilový / Rozpucz lepiÜľnikowiec V posledných rokoch sa kvôli zmenám v lesnom hospodárstve stal zriedkavým hlucháċ. Z dravých vtákov môžeme najÐastejšie pozorovaħ myšiaka hôrneho, jastraba lesného, jastraba krahulca, sokola myšiara, vzácnejšie orla krikāavého a orla skalného. Charakteristickým druhom alpínskych a subalpínskych lúk je āabtuška vrchovská a už vzácny tetrov hoāniak. W ostatnich latach, ze wzglÜdu na zmiany w gospodarce leĝnej populacja gąuszców ulegąa zmniejszeniu. Z ptaków drapieľnych moľna zauwaľyÊ najczÜĝciej myszoąowa, jastrzÜbia, krogulca, pustuąkÜ, rzadziej orlika krzykliwego i orąa przedniego. Gatunkami charakterystycznymi dla alpejskich i subalpejskich ąÈk sÈ siwerniak i rzadki cietrzew. Podczas spaceru po lesie czÜsto sąyszymy pukanie dziÜcioąa duľego lub czarnego. Po odrobinie szczÜĝcia, równieľ dziÜcioąa biaąego i rzadkiego dziÜcioąa trójpalczastego. W niľszych partiach Orawic moľna zaobserwowaÊ bociana czarnego. W ciekach wodnych wystÜpuje gąowacz prÜgopąetwy, pstrÈg potokowy i lipieć, które sÈ pokarmem dla wydry rzecznej. KuviÐok vrabÐí/ Sóweczka MedveÒ hnedý / Niedļwiedļ brunatny Z hlodavcov je zaujímavý hrabáÐ tatranský a myšovka vrchovská. Typickým po stromoch sa obratne pohybujúcim hlodavcom je veverica obyÐajná. V horských pralesových porastoch bol zistený vzácny reliktný druh fúzaÐ štvorpásy. V oblasti stojatých vôd a rašelinísk nájdeme pri troche šħastia dravé vážky a rôzne druhy pavúkov. Z gryzoni interesujÈce mogÈ byÊ darniówka tatrzaćska i smuľka leĝna. Typowym gryzoniem poruszajÈcym siÜ zwinnie po konarach drzew jest wiewiórka zwyczajna. W górskich lasach pierwotnych wystÜpuje rzadki relikt chrzÈszcza gatunku. W wodach stojÈcych i torfowisk przy odrobinie szczÜĝcia moľna natknÈÊ siÜ na drapieľne waľki i róľne rodzaje pajÈków. Kamzík vrchovský tatranský / Kozica tatrzaćska Vretenica obyÐajná / Ľmija zygzakowata Jeleċ lesný / Jeleć szlachetny Hlucháċ hôrny / Gąuszec zwyczajny PRÍRODNÉ POMERY | warunki naturalne Pri prechádzke lesom Ðasto zaÐujeme klopanie Òatāa veākého alebo tesára Ðierneho. Pri väКom šħastí aj Òubníka trojprstého a vzácneho Òatāa bielochrbtého. V nižších polohách Oravíc môžeme spozorovaħ bociana Ðierneho. Vo vodných tokoch sa objavuje z rýb najmä Ðerebāa potoÐná, hlaváÐ pásoplutvý, pstruh potoÐný a lipeċ tymiánový, ktoré sú potravou vydry rieÐnej . OCHRANA PRÍRODY OCHRONA PRZYRODY Ochrana prírody v okolí Oravíc sa viaže najmä na ochranu prírody Tatier. Medzi prvé zmienky ochranárskych opatrení patrí spôsob ako oravskí Thurzovci skoncovali so živelným drancovaním a premenou lesov na pasienky, keÒ v roku 1615 valaským kolonistom obmedzili stavy oviec na únosné poÐty. Svedectvo o devastácii lesných porastov nám podávajú materiály spišského lesníka Fridricha Dávida Fuchsa, Ði práce Viliama Rowlanda, ktorý poukazoval na škodlivé vplyvy lesnej pastvy. ZaÐiatky cieāavedomej ochranárskej aktivity môžeme datovaħ do poslednej tretiny 19. storoÐia, kedy bol založený Uhorský karpatský spolok. Táto prvá turistická organizácia na slovenskej pôde zakotvila starostlivosħ o prírodu Tatier do svojich stanov. Má veāké zásluhy na ochrane kamzíka, svišħa Ði rysa. V rámci ochrany flóry venovali najviac pozornosti plesnivcu, ktorý bol vtedy výhodným obchodným artiklom rôznych kšeftárov. Medzi vojnami vzniklo viacero organizácií, ktoré sa snažili o vyhlásenie národného parku v Tatrách. Zlomovým sa stal povojnový rok 1948. Osem desaħroÐí cieāavedomých úsilí v prospech uchovania tatranskej prírody pre budúce generácie speÐatilo prijatie zákona Slovenskej národnej rady z 18. decembra 1948 o Tatranskom národnom parku, ktorý sa tak stal prvým národným parkom na Slovensku. Od roku 1987 boli za súÐasħ TANAP-u vyhlásené koneÐne aj Západné Tatry. Ochrona przyrody w obszarze Orawice wiÈľe siÜ w szczególnoĝci z ochronÈ Tatr. Wĝród pierwszych wzmianek o ĝrodkach ochrony naleľy wspomnieÊ sposób, w jaki Orawscy Thurzonowie poąoľyli kres niepohamowanej grabieľy i przeksztaącaniu lasów w pastwiska, kiedy w 1615 roku nakazali woąoskim kolonistom ograniczenie populacji owiec do akceptowalnych rozmiarów. Ĝwiadectwo o dewastacji lasów daje nam materiaą spiskiego leĝniczego Friedricha Davida Fuchsa lub prace Williama Rowland, który wskazaą na szkodliwe dziaąanie leĝnego wypasu. PoczÈtki ĝwiadomych dziaąać ochronnych moľna datowaÊ na ostatnie trzydzieĝci lat XIX wieku, kiedy to zostaąo zaąoľone wÜgierskie Towarzystwo Karpackie. Pierwsza organizacja turystyczna na ziemi sąowackiej wpisaąa opiekÜ przyrody w Tatrach w swoich statutach. Znacznie przyczyniąa siÜ do ochrony kozicy, ĝwistaka i rysia. W ramach ochrony gatunków flory najwiÜcej uwagi poĝwiÜcono szarotce, która byą wówczas towarem handlowym dla róľnych spekulantów. W okresie miÜdzywojennym stworzyą szereg organizacji, które staraąy siÜ o utworzenie Parku Narodowego w Tatrach. Przeąomowym okazaą siÜ rok 1948. Osiem dekad celowych wysiąków na rzecz zachowania tatrzaćskiej przyrody dla przysząych pokoleć przypieczÜtowaąo przyjÜcie przez SąowackÈ RadÜ NarodowÈ dnia 18 grudnia 1948 ustawy w sprawie Tatrzaćskiego Parku Narodowego, który w ten sposób staą siÜ pierwszym parkiem narodowym na Sąowacji. W roku 1987 za czÜĝÊ TANAP uznano równieľ Tatry Zachodnie. Krása tatranskej prírody a jej neoceniteāná hodnota bola dôvodom pre zaradenie územia národného parku v roku 1993 rozhodnutím UNESCO do siete biosférických rezervácií v rámci programu MaB (Ïlovek a biosféra). Tatranský národný park je zaradený aj do sústavy NATURA 2000. Na území TANAP-u sa nachádza územie európskeho významu Tatry a Chránené vtáÐie územie Tatry. Cieāom sústavy NATURA 2000 je udržanie alebo zlepšenie priaznivého stavu vzácnych a ohrozených druhov rastlín, živoÐíchov a prirodzených typov biotopov a tým zachovanie biodiverzity na území štátov EÚ. PiÜkno przyrody tatrzaćskiej i jego bezcenna wartoĝÊ byąy powodem wąÈczenia Parku Narodowego w 1993 roku na mocy decyzji UNESCO do sieci rezerwatów biosfery w ramach programu MAB (Cząowiek i Biosfera). Najhodnotnejšie oblasti Oravíc predstavujú maloplošné chránené územia Západných Tatier s 5. stupċom územnej ochrany prírody. Medzi národné prírodné rezervácie (NPR) patria Sivý vrch, RoháÐské plesá, Osobitá, Kotlov žāab a Juráċova dolina. Štatút prírodnej rezervácie (PR) majú lokality MaÐie diery, Úplazíky a Medzi bormi. Nemožno opomenúħ ani Národnú prírodnú pamiatku (NPP) Brestovská jaskyċa. Tatrzaćski Park Narodowy jest równieľ wąÈczony do sieci NATURA 2000. Na terenie TANAP jest teren majÈcy znaczenie europejskie Tatry i Specjalny Obszar Ochrony Ptactwa Tatry. Celem NATURA 2000 jest utrzymanie lub poprawa wąaĝciwego stanu ochrony rzadkich i zagroľonych gatunków roĝlin, zwierzÈt i typów siedlisk przyrodniczych oraz ochrona róľnorodnoĝci biologicznej w krajach UE. Najcenniejszymi terenami Orawic sÈ maąe obszary chronione Tatr Zachodnich 5. stopnia ochrony przyrody . Wĝród krajowych rezerwatów przyrody (NPR) sÈ to Siwy Wierch, Rohackie Stawy, Osobita, Kotlov žāab i Dolina Juraniowa. Status rezerwatu przyrody (PR) majÈ MaÐie diery, Úplazíky i Medzi bormi. Nie moľna zapomnieÊ o Narodowym Pomniku Przyrody (NPP), jakim jest Jaskinia Brestowska. Plesnivec alpínsky / Szarotka alpejska ochrana prírody | OCHRONA PRZYRODY ochrana prírody | OCHRONA PRZYRODY Mėtve (moderové) drevo / Martwe drewno Zo severnej strany Oravíc patria medzi najznámejšie chránené územia so 4. stupċom ochrany mokrade Sosnina a Rudné v Chránenej krajinnej oblasti Horná Orava v Oravskej kotline. Interiér rašeliniska / WnÜtrz torfowiska Ze strony póąnocnej Orawic do najsąynniejszych chronionych terenów naleľÈ bagna Sosnina i Rudné z 4. stopniem ochrony, które sÈ czÜĝciÈ Chronionego Obszaru Krajobrazowego obszaru Horná Orava. POZNAJ A CHRÁć PRÍRODU ORAVÍC POZNAJ I CHROă PRZYRODØ ORAWIC Przyroda Orawic ma swój niepowtarzalny urok. Prawdopodobnie nigdzie w okolicy w jednym miejscu nie znajdziecie tak wielu moľliwoĝci do poznawania i korzystania z piÜkna natury. Od gąÜbokich dolin polodowcowych, po szczyty Tatr Wysokich, urocze, zalesione szczyty Skoruszyćskich Wierchów, rozlegąe ąÈki, gorÈce ļródąa i strumienie górskie. Wszystko to poprzeplatane jest ĝcieľkami turystycznymi, trasami rowerowymi, przygotowanymi do przeprowadzenia nas przez te niesamowite krajobrazy. V Oraviciach vznikli dve turisticky znaÐkované trasy pre telesne postihnutých návštevníkov, vedú Tichou a Bobroveckou dolinou. Obe tieto doliny sú pospájané viacerými turistickými chodníÐkami, pre zdatných aj menej zdatných turistov. Najvyhāadávanejšou trasou je prechod Juráċovou tiesċavou, Ði výstup na Skorušinu. Pre nároÐnejších existujú viaceré turistické trasy napájajúce sa na hrebeċ Západných Tatier. V Oraviciach bol vybudovaný náuÐný chodník vedúci popod vrchol Magurky, ktorý poskytuje návštevníkom prekrásne výhāady a príjemné aktívne strávenie dċa na jeho trase. Oravice sú pre všetkých milovníkov športu a prírody prístupné poÐas celého roka. V turistických a informaÐných centrách si možno zaobstaraħ nevyhnutné mapy a sprievodcov, z ktorých možno Ðerpaħ potrebné informácie. Same Orawice sÈ punktem wyjĝciowym dla wielu wycieczek. W Orawicach powstaąy dwa oznakowane szlaki turystycznych dla goĝci niepeąnosprawnych, prowadzÈ przez CichÈ DolinÜ i BobrowieckÈ DolinÜ. Obie doliny ąÈczy wiele szlaków turystycznych dla sprawnych i mniej sprawnych turystów. Najbardziej atrakcyjnÈ trasÈ jest przejĝcie przez Juraniowy wÈwóz lub wspinaczka na SkoruszynÜ. Dla bardziej wymagajÈcych, istnieje kilka tras turystycznych na grać Tatr Zachodnich. W Orawicach opracowano ĝcieľkÜ dydaktycznÈ, która biegnie pod szczytem Magurki, oferujÈc turystom piÜkne widoki oraz aktywny wypoczynek na trasie. Orawice dostÜpne sÈ dla wszystkich miąoĝników sportu i przyrody przez caąy rok. W punktach informacji turystycznej moľna otrzymaÊ niezbÜdne mapy i przewodniki, w których znajdujÈ siÜ potrzebne informacje. poznávame oravice | POZNAJ oravice Príroda Oravíc má svoje neopakovateāné Ðaro. SnáÒ nikde v okolí nenájdete na jednom mieste toāko možností na spoznávanie a užívanie si krás prírody. Od hlbokých āadovcových dolín, po oÐarujúce vrcholky tatranských štítov, zalesnené vrcholky Skorušinských vrchov, rozsiahle pasienky, teplé pramene, horské bystriny. To všetko pospletané turistickými chodníÐkami, cyklistickými trasami, pripravenými nás previesħ úžasnou krajinou. Samotné Oravice sú východiskovým bodom pre viaceré turistické výlety. Správa CHKO Horná Orava Bernolákova ul. 408, 029 01 Námestovo tel: 043 552 24 66 Vydala: © Štátna ochrana prírody SR, Banská Bystrica v roku 2015 v rámci projektu „Zlepšenie informovanosti a environmentálneho povedomia verejnosti o územiach NATURA 2000 v CHKO Horná Orava“, ktorý je spolufinancovaný z Európskeho fondu regionálneho rozvoja v rámci Operačného programu Životné prostredie Autor textov: Z. Vorčáková Autori fotografií: S.Harvančík, Š. Kertys, T. Krúpa, T. Urban, Z. Vorčáková Preklad: LANARD, s. r. o. NÁKLAD: 1000 ks TLAČ: GS - SERVIS, s.r.o. ISBN 978-80-89310-98-2