4 LWD-2010-ZR odp Q7:LCD-odpowiedzi

Modele odpowiedzi do przyk∏adowego arkusza egzaminacyjnego
Wiedza o spo∏eczeƒstwie
Poziom rozszerzony
Zadanie
Oczekiwane odpowiedzi
Zasady przyznawania
punktów
Punkty
za zadanie
1.
d
1 pkt
2.
a
1 pkt
3.
a
1 pkt
4.
c
1 pkt
5.
a –3, b – 2, c – 1, d – 5
1 pkt za wszystkie prawid∏owe odpowiedzi
1 pkt
6.
A. Fa∏sz, B. Prawda, C. Prawda
1 pkt za wszystkie prawid∏owe odpowiedzi
1 pkt
7.
1. Izba Reprezentantów, 2. Senat, 3. Sàd Najwy˝szy
1 pkt za wszystkie prawid∏owe odpowiedzi
1 pkt
8.
A. Polska Rzeczpospolita Ludowa
a) 1 pkt za prawid∏owà
nazw´
2 pkt
B. socjalizm (realny), ew. ustrój komunistyczny
b) 1 pkt za prawid∏owà
odpowiedê
emigracja – wyjazd z kraju ojczystego do innego
paƒstwa
imigracja – nap∏yw ludnoÊci obcej do jakiegoÊ paƒstwa w celu osiedlenia si´ w nim
1 pkt za prawid∏owe
wskazanie ró˝nicy
mi´dzy poj´ciami
1 pkt
10.
A – 1, B – 5, C – 3, D – 4
1 pkt za wszystkie prawid∏owe odpowiedzi
1 pkt
11.
Partykularyzm – dbanie o w∏asne interesy z pomini´ciem interesu ogó∏u (faworyzowanie okreÊlonych regionów kraju lub grup spo∏ecznych, kosztem reszty spo∏eczeƒstwa)
1 pkt za podanie poj´cia i 1 pkt za wyjaÊnienie.
2 pkt
12.
A. Schemat 1: A. Lewica i Demokraci, B. Polskie
Stronnictwo Ludowe, C. Platforma Obywatelska,
D. Prawo i SprawiedliwoÊç
Schemat 2: A. Platforma Obywatelska, B. Prawo
i SprawiedliwoÊç
po 1 pkt za w∏aÊciwe
wpisanie pe∏nych nazw
wszystkich partii politycznych na ka˝dym
ze schematów
4 pkt
B. zapis o 5-procentowym progu wyborczym
do Sejmu dla partii politycznych
zapis o 8-procentowym progu wyborczym dla koalicji politycznych
zapis o braku progu wyborczego dla ugrupowaƒ
mniejszoÊci narodowych
1 pkt za wymienienie
wszystkich zasad
C. do Sejmu wybory sà proporcjonalne, a do Senatu wi´kszoÊciowe
1 pkt za podanie ró˝nicy
9.
w w w. o p e r o n . p l
1
Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom rozszerzony
Zasady przyznawania
punktów
Punkty
za zadanie
Zadanie
Oczekiwane odpowiedzi
13.
A) poniewa˝ osoby niepe∏nie ukszta∏towane emocjonalnie, psychicznie i fizycznie nie zbudujà równoprawnego zwiàzku ma∏˝eƒskiego
B) poniewa˝ by∏oby to biologicznie niezgodne z naturà cz∏owieka oraz grozi∏o kalectwem i chorobami
po 1 pkt za ka˝dà prawid∏owà odpowiedê
2 pkt
14.
– prawo do ˝ycia
– zakaz tortur, nieludzkiego i poni˝ajàcego traktowania i karania
– zakaz niewolnictwa i poddaƒstwa,
– zakaz retroakcji prawa karnego (lex retro non agit)
– zakaz pozbawiania wolnoÊci za d∏ugi
– prawo do poszanowania i uznawania wsz´dzie
osobowoÊci prawnej
– wolnoÊç myÊli i sumienia
1 pkt za wskazanie
dwóch praw
1 pkt
15.
gminny lub miejski oÊrodek pomocy spo∏ecznej
1 pkt za prawid∏owà
odpowiedê
1 pkt
16.
a) osoby dotkni´te przemocà:
– poradnictwo w zakresie przeciwdzia∏ania
przemocy w rodzinie
– interwencje w zakresie przeciwdzia∏ania
przemocy w rodzinie
– oÊrodki wsparcia
– oÊrodki interwencji kryzysowej
b) osoby stosujàce przemoc:
– szkolenia korekcyjno-edukacyjne
c) [ca∏e] spo∏eczeƒstwo:
– akcje promujàce podnoszenie ÊwiadomoÊci
spo∏ecznej w zakresie przyczyn i skutków
przemocy w rodzinie
1 pkt za w∏aÊciwe nazwanie grup docelowych
1 pkt za wymienienie
wszystkich form
2 pkt
17.
A. wzrasta liczba przest´pstw z kategorii przemocy w rodzinie i wzrasta liczba rozwodów
1 pkt za wskazanie obu
zjawisk
2 pkt
B. naganny stosunek do rodziny
1 pkt za w∏aÊciwà odpowiedê
18.
a)
– wyd∏u˝anie urlopu macierzyƒskiego
– upowszechnianie urlopów wychowawczych
– kontynuowanie ubezpieczenia emerytalnego
na urlopie macierzyƒskim i wychowawczym
– wprowadzanie podatkowych ulg prorodzinnych
– wprowadzanie Êwiadczeƒ rodzinnych
b)
– upowszechnianie zatrudnienia w niepe∏nym wymiarze godzin
– upowszechnianie pracy w domu
– upowszechnianie „kontraktów opiekuƒczych”
– upowszechnianie us∏ug opiekuƒczych (˝∏obki
i przedszkola)
po 1 pkt za wymienienie czterech rozwiàzaƒ
dla ka˝dego modelu rodziny
2 pkt
19.
a) Polska, Czechy, Rumunia
b) Szwecja, Finlandia, Dania
1 pkt za wymienienie
wszystkich paƒstw
1 pkt
20.
–
–
–
–
–
–
1 pkt za wymienienie
wszystkich czynników
1 pkt
wielkie aglomeracje miejskie
tradycja inteligencka
niskie bezrobocie
rodzinne gospodarstwa rolne
spo∏ecznoÊci bardziej zasiedzia∏e
mniejsza liczba rozwodów
w w w. o p e r o n . p l
2
Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom rozszerzony
Zadanie
Oczekiwane odpowiedzi
Zasady przyznawania
punktów
Punkty
za zadanie
– wy˝sza dzietnoÊç kobiet (wi´cej rodzeƒstwa)
– stara struktura demograficzna (obecnoÊç dziadków)
– wi´ksze nak∏ady na edukacj´ samorzàdów lokalnych
21.
a)
– nie staç ich (na Êlub lub sformalizowanie rozwodu z poprzedniego zwiàzku)
– ∏atwiej si´ rozstaç
– mo˝na si´ sprawdziç (nawzajem i sprawdziç
swoje potrzeby)
– trzeba stale piel´gnowaç uczucie
– nie ma mo˝liwoÊci legalizacji zwiàzku homoseksualnego
b)
– gwarancja niezale˝noÊci
– wsparcie i poczucie bezpieczeƒstwa ze strony
innych niezale˝nych (miejskie plemi´)
1 pkt za wymienienie
wszystkich powodów
22.
Temat pierwszy
Punkty za poszczególne cz´Êci zadania
A. Zdajàcy opisuje model tradycyjny
np.:
– m´˝czyzna pracuje, kobieta zajmuje si´ domem
i wychowaniem dzieci
– m´˝czyzna zajmuje si´ sprawami urz´dowymi,
technicznymi
– kobieta jest gorzej wyedukowana i zale˝na od m´˝a finansowo
– nazwisko dziedziczone jest po m´˝u i ojcu
– ojciec odpowiada za dyscyplin´ w domu (stosuje kary fizyczne) a matka za kontakt emocjonalny (chroni i wspiera)
– liczne potomstwo
0–4 pkt
(po 1 pkt za ka˝dy
istotny element opisu
modelu tradycyjnego)
B. Zdajàcy opisuje model nowoczesny
np.:
– ma∏˝onkowie sà partnerami i wspólnie podejmujà wa˝ne decyzje
– ma∏˝onkowie dzielà si´ obowiàzkami domowymi i razem wychowujà dzieci – obydwoje ma∏˝onków pracuje i rozwija si´ zawodowo
– istniejà zwiàzki nieformalne (konkubinaty)
– istniejà rodziny niepe∏ne
– „rodzina atomowa” (2+1)
0–4 pkt
(po 1 pkt za ka˝dy
istotny element opisu
modelu nowoczesnego)
C. Zdajàcy podaje argumenty, który model jest
lepszy dla paƒstwa
0-4 pkt
(po 1 pkt za ka˝dy argument udowadniajàcy
tez´ piszàcego, który
z modeli jest lepszy dla
paƒstwa)
lepszy model tradycyjny:
np.:
– wi´cej dzieci to wi´cej ludzi do pracy i p∏acenia
podatków
– nie ma potrzeby tworzenia sieci ˝∏obków
i przedszkoli, bo wychowaniem najm∏odszych
zajmuje si´ matka
– przynajmniej mà˝ mo˝e w pe∏ni poÊwi´ciç si´
pracy (nie ma potrzeby zagwarantowywania
d∏ugich urlopów wychowawczych)
– rodziny tradycyjne wychowujà bardziej zdyscyplinowane osoby
w w w. o p e r o n . p l
1 pkt
20 pkt
3
Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom rozszerzony
Zadanie
Oczekiwane odpowiedzi
Zasady przyznawania
punktów
Punkty
za zadanie
lepszy model nowoczesny
np.:
– dwoje doros∏ych mo˝e pracowaç i p∏aciç podatki
– aktywnoÊç zawodowa sprzyja podnoszeniu
kwalifikacji i aktywnoÊci spo∏ecznej i publicznej
– rodzice aktywni zawodowo wychowajà swoje
dzieci tak, aby nauczy∏y si´ radziç sobie w szybko zmieniajàcym Êwiecie
– rodzice lepiej zabezpieczà przysz∏oÊç mniej licznemu potomstwu i zdejmà z paƒstwa wiele
obowiàzków pomocy socjalnej
D. Zdajàcy podaje argumenty, który model jest
lepszy dla cz∏owieka
lepszy model tradycyjny
np.:
– ma∏˝onkowie nie muszà robiç wszystkiego, jest
wyraêny podzia∏ ról
– matka ma wi´kszy wp∏yw na wychowanie dzieci
ni˝ instytucja paƒstwowa
– nie trzeba p∏aciç za opiek´ nad dzieçmi, ani traciç czasu na dojazdy
– taki model rodziny daje wi´ksze poczucie stabilizacji dla dzieci
0–4 pkt
(po 1 pkt za ka˝dy argument udowadniajàcy
tez´ piszàcego, który
z modeli jest lepszy dla
cz∏owieka)
lepszy model nowoczesny
np.:
– kobieta w takim zwiàzku ma jednakowe mo˝liwoÊci realizowania swoich ambicji zawodowych
jak m´˝czyzna
– w przypadku rozwodu obie strony sà bardziej
przygotowane do ˝ycia na w∏asnà r´k´ (wi´ksza
samodzielnoÊç)
– dzi´ki temu, ˝e oboje rodziców pracuje, rodzina ma wi´kszy dochód i mo˝e w wi´kszym
stopniu realizowaç swoje potrzeby
– model nowoczesny daje szanse na zró˝nicowane formy zwiàzków w zale˝noÊci od indywidualnych upodobaƒ
E. Zdajàcy wykorzystuje dwa materia∏y êród∏owe
0–2 pkt
F. Praca spójna kompozycyjnie
0–1 pkt
G. Stosowanie w∏aÊciwej terminologii
0–1 pkt
Temat drugi
Punkty za poszczególne cz´Êci zadania
A. Zdajàcy wskazuje i opisuje zagro˝enia
np.:
– przemoc w rodzinie
– alkoholizm
– bieda
– bezrobocie
– rozwody
0–4 pkt
(po 1 pkt za wskazanie
i opisanie zagro˝enia)
w w w. o p e r o n . p l
20 pkt
4
Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom rozszerzony
Zadanie
Oczekiwane odpowiedzi
Zasady przyznawania
punktów
B. Zdajàcy wskazuje i opisuje wyzwania
np.:
– godzenie pracy zawodowej i obowiàzków domowych i wychowawczych
– koniecznoÊç nieustannej edukacji rodziców
i dzieci
– ponoszenie finansowych kosztów utrzymania
starszego pokolenia
– zapewnianie coraz wy˝szych i kosztowniejszych
potrzeb cz∏onków rodziny
– umo˝liwianie ma∏˝onkom realizacji w∏asnych
pasji i zainteresowaƒ
0–4 pkt
(po 1 pkt za wskazanie
i opisanie wyzwania)
C. Podaje przyk∏ady pomocy ze strony paƒstwa
np.:
– podatkowe ulgi prorodzinne
– ró˝norodna pomoc socjalna
– u∏atwienia w pozyskaniu mieszkaƒ
– pomoc psychologiczna i prawna
– wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci
0–4 pkt
(po 1 pkt za ka˝dy
przyk∏ad pomocy ze
strony paƒstwa)
D. Podaje przyk∏ady pomocy ze strony spo∏eczeƒstwa
np.:
– dzia∏alnoÊç charytatywna na rzecz ubogich
– wspieranie emocjonalne rodzin ze strony
zwiàzków wyznaniowych
– wolontariat na rzecz osób potrzebujàcych (niepe∏nosprawni, chorzy, starzy)
– pomoc sàsiedzka (w∏aÊciwie rozumiane zainteresowanie sàsiadów sytuacjà rodziny)
– budowanie spo∏ecznej tolerancji dla odmiennych zachowaƒ i stylów ˝ycia
0–4 pkt
(po 1 pkt za ka˝dy
przyk∏ad pomocy ze
strony spo∏eczeƒstwa)
E. Zdajàcy wykorzystuje dwa materia∏y êród∏owe
0–2 pkt
F. Praca spójna kompozycyjnie
0–1 pkt
G. Stosowanie w∏aÊciwej terminologii
0–1 pkt
w w w. o p e r o n . p l
Punkty
za zadanie
5