marzec 2014 zeszyt 3 SPIS TREŚCI ARTYKUŁY I ROZPRAWY

2014
marzec
zeszyt 3
SPIS TREŚCI
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
Krzysztof Maćkowiak: Dynamika rozwoju polskiej myśli stylistycznej w latach
1910–1939 . ...................................................................................................... Joanna Kowalewska-Dąbrowska: Poetycka wizja śmierci w idiolekcie księdza
Janusza Pasierba . ............................................................................................ Małgorzata Karwatowska, Beata Jarosz: Wzory komunikacyjno-językowe
a współczesna literatura ................................................................................... Grzegorz Dąbkowski: Potoczność w nagłówkach polskich i czeskich portali
internetowych ................................................................................................... Anna Suchodolska (Hanna Sukhadolskaya): Słownictwo środowiskowe polskich
kardiologów i kardiochirurgów – analiza semantyczna i słowotwórcza ............... Anna Piotrowicz, Małgorzata Witaszek-Samborska: Językowy wizerunek kobiety
w gwarze poznańskiej ....................................................................................... Agata Kwaśnicka-Janowicz: Miejsce terminologii bartniczej wśród odmian
języka polskiego ................................................................................................ 7
22
33
47
61
71
80
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
Dorota Połowniak-Wawrzonek: Połączenie Polak potrafi we współczesnej
polszczyźnie ...................................................................................................... 92
SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE
Alina Kępińska: Michał Abraham Trotz, Nowy dykcjonarz, to jest Mownik
polsko‑niemiecko-francuski, Lipsk 1764 ............................................................ 98
SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI
Joanna Szerszunowicz: Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej
Australex Adelaide: „Endangered Words, and Signs of Revival”, 25–27 lipca
2013 r., The University of Adelaide, Australia ................................................... 106
RECENZJE
Monika Kaczor: Anna Cegieła, Moralność w perspektywie języka i wypowiedzi.
Studium z zakresu leksykologii i pragmatyki językowej, Warszawa 2011 ........... 110
Marzena Guz: E. Koriakowcewa, V. Machnicka, R. Mnich, K. Wojtczuk (red.),
Verba docent. I. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Janinie
Gardzińskiej, Siedlce 2013 ................................................................................ 113
SŁOWA I SŁÓWKA
S. D.: Zagadkowa kobieta . ....................................................................................... 116
2014
marzec
zeszyt 3
CONTENTS
PAPERS AND DISSERTATIONS
Krzysztof Maćkowiak: Growth dynamics of the Polish stylistic thought
in the period 1910–1939 ................................................................................... Joanna Kowalewska-Dąbrowska: The poetic image of death in rev. Janusz
Pasierb’s idiolect ............................................................................................... Małgorzata Karwatowska, Beata Jarosz: Communication and linguistic patterns
in light of the contemporary literature . ............................................................. Grzegorz Dąbkowski: Colloquialism in Polish and Czech headings .......................... Anna Suchodolska (Hanna Sukhadolskaya): The jargon used by Polish-speaking
cardiologists and cardiac surgeons – a semantic and derivational analysis ....... Anna Piotrowicz, Małgorzata Witaszek-Samborska: The linguistic image
of the woman in the Poznań dialect . ................................................................. Agata Kwaśnicka-Janowicz: The place of beekeeping terminology in variants
of the Polish language ....................................................................................... 7
22
33
47
61
71
80
EXPLANATIONS OF WORDS AND EXPRESSIONS
Dorota Połowniak-Wawrzonek: The connection Polak potrafi (there is nothing
impossible for a Pole) in the contemporary Polish language ............................... 92
OLD AND CONTEMPORARY DICTIONARIES
Alina Kępińska: Michał Abraham Trotz, Nowy dykcjonarz, to jest Mownik
polsko‑niemiecko-francuski (A new dictionary, that is a Polish-German-French
speech book), Lipsk 1764 .................................................................................. 98
REPORTS, COMMENTS, POLEMICS
Joanna Szerszunowicz: A report from the international academic conference
Australex Adelaide: “Endangered Words, and Signs of Revival”, 25–27 July
2013, the University of Adelaide, Australia ....................................................... 106
REVIEWS
Monika Kaczor: Anna Cegieła, Moralność w perspektywie języka i wypowiedzi.
Studium z zakresu leksykologii i pragmatyki językowej (Morality from the
perspective of language and utterance. A study of lexicology and linguistic
pragmatics), Warsaw 2011 ................................................................................ 110
Marzena Guz: E. Koriakowcewa, V. Machnicka, R. Mnich, K. Wojtczuk (eds), Verba
docent. I. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Janinie Gardzińskiej
(Verba docent. I. A jubilee book dedicated to Professor Janina Gardzińska),
Siedlce 2013 ..................................................................................................... 113
WORDS AND EXPRESSIONS
S. D.: Zagadkowa kobieta (A mysterious woman) ..................................................... 116
2014
marzec
zeszyt 3
W ZESZYCIE
– Podstawy metodologiczne polskiej stylistyki jako dyscypliny językoznawczej tworzono w latach 1910–1939. Wymienić tu należy takich badaczy, jak: L. Komarnicki,
S. Wędkiewicz, H. Gaertner, Z. Łempicki, K. Budzyk, T. Milewski. W tym procesie zaznaczają się trzy fazy – lata 1910–1914, 1921–1926, 1930–1939.
– Kreacja pojęcia śmierci w utworach poetyckich Janusza Pasierba opiera się na
trzech kulturowo utrwalonych metaforach kognitywnych: śmierć to podróż, życie to podróż, życie i śmierć to podróż do Boga. Obraz śmierci kształtuje poeta za pomocą zindywidualizowanych środków stylistycznych.
– Współczesna literatura przestała być miernikiem pięknej i starannej polszczyzny.
Autorzy powieści wydanych w ostatnim dwudziestoleciu programowo z nadmierną swobodą podchodzą do wszelkich norm językowych, czyniąc język ulicy tworzywem kreacji
artystycznej, co prowadzi do antyestetyzmu.
– Język współczesnych mediów, zarówno polskich, jak i czeskich, w widoczny sposób
odszedł od oficjalności, obowiązującej przed transformacją ustrojową po 1989 r. Przeprowadzone analizy pozwalają na wniosek, że stopień nasycenia potocznością nagłówków
polskich i czeskich prasowych portali internetowych jest zbliżony.
– Słownictwo środowiskowe polskich kardiologów i kardiochirurgów koncentruje się
na realiach dotyczących operacji, leczenia i diagnostyki. Charakteryzuje je zróżnicowana
metaforyka, tendencja do rozszerzania znaczeń i skracania form leksemów oraz zapożyczenia z języka angielskiego.
– Wizerunek kobiety w słownictwie gwary poznańskiej nie odbiega od wizerunku potocznego. Zaznaczają się w nim przede wszystkim cechy negatywne, wyrażone za pomocą
leksemów wyraźnie zabarwionych emocjonalnie.
– Socjolektalny opis terminologii bartniczej pozwala na jej charakterystykę jako ponadregionalnej środowiskowo-zawodowej odmiany języka, która zachowała się w archaicznej warstwie współczesnej terminologii pszczelarskiej i leśnej.
***
Stylistyka – historia badań stylistycznych – język artystyczny – metafora – antyestetyzm – językowo-kulturowy obraz świata – potoczność języka literatury i języka prasy –
środowiskowe warianty języka.
Red.