Prezentacja PDF
Transkrypt
Prezentacja PDF
Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? ANNA ŻOCHOWSKA - SYCHOWICZ Plan Wykładu I. Prawo właściwe dla zobowiązań umownych na podstawie rozporządzenia nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I); II. Jurysdykcja w sprawach cywilnych i handlowych na postawie rozporządzenia nr 44/2001 z 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych; III. Wybrane orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; IV. Omówienie wybranych case studies. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego - czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Grafika ukazująca procent przedsiębiorców, którzy sprzedają do co najmniej jednego innego kraju aniżeli ich własny Źródło: Tablica dla rynków konsumenckich 2013 Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Grafika ukazująca od kogo Europejczycy dokonywali zakupów w przeciągu ostatnich 12 miesięcy od krajowych sprzedawców od sprzedawców z innego kraju UE od sprzedawców spoza UE Źródło: Tablica dla rynków konsumenckich 2013 Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? CZĘŚĆ 1 Prawo właściwe dla zobowiązań umownych na podstawie rozporządzenia nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Zakres zastosowania Rozporządzenia: zobowiązania umowne w sprawach cywilnych i handlowych powiązane z prawem różnych państw Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Zdolność prawna; zdolność do czynności prawnych Zapis na sąd polubowny Rozporządzenie nie ma zastosowania Sprawy dot. Stanu cywilnego Zobowiązania wynikające ze stosunków rodzinnych Zobowiązania z weksli Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Zasada swobody wyboru prawa Umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Strony mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub tylko dla jej części. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Przedsiębiorca z Krakowa Przedsiębiorca z Gdańska W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycznego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są zlokalizowane w państwie innym niż państwo, którego prawo zostało wybrane, dokonany przez strony wybór nie narusza stosowania tych przepisów prawa tego innego państwa, których nie można wyłączyć w drodze umowy. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Ograniczenie zasady swobody wyboru prawa: Jako prawo właściwe dla umowy przewozu osób strony mogą wybrać wyłącznie prawo państwa, w którym: a) podróżny ma miejsce zwykłego pobytu; b) przewoźnik ma miejsce zwykłego pobytu; c) znajduje się siedziba głównego organu zarządzającego przewoźnika; d) znajduje się miejsce wyjazdu; e) znajduje się miejsce przeznaczenia. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Reguły kolizyjne, czyli prawo właściwe w przypadku braku wyboru prawa Sprzedaż towarów Element transgraniczny Prawo państwa, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu Sprzedaż usług Element transgraniczny Prawo państwa, w którym usługodawca ma miejsce zwykłego pobytu Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Reguły kolizyjne, czyli prawo właściwe w przypadku braku wyboru prawa Umowa dystrybucji Element transgraniczny Prawo państwa, w którym dystrybutor ma miejsce zwykłego pobytu Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Reguły kolizyjne, czyli prawo właściwe w przypadku braku wyboru prawa Umowa, która nie występuje w katalogu lub której składniki byłyby objęte zakresem więcej niż jednego z przypadków określonych w katalogu, podlega prawu państwa, w którym strona zobowiązana do spełnienia świadczenia charakterystycznego dla umowy ma miejsce zwykłego pobytu. np. w umowie sprzedaży - charakterystyczne świadczenie spełnia sprzedawca Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Szczególne reguły kolizyjne: - umowy przewozu; - umowy konsumenckie; - umowy ubezpieczenia; - indywidualne umowy o pracę. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? przewóz towarów prawem właściwym jest prawo państwa, w którym przewoźnik ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem że w tym samym państwie znajduje się miejsce przyjęcia towaru do przewozu lub miejsce dostawy, lub miejsce zwykłego pobytu nadawcy. Jeżeli warunki te nie są spełnione, stosuje się prawo państwa, w którym znajduje się uzgodnione przez strony miejsce dostawy. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? przewóz osób umowa przewozu osób podlega prawu państwa, w którym podróżny ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem że w tym samym państwie znajduje się miejsce wyjazdu lub miejsce przeznaczenia. Jeżeli warunki te nie są spełnione, stosuje się prawo państwa, w którym znajduje się miejsce zwykłego pobytu przewoźnika. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Szczególne reguły kolizyjne dot. umów konsumenckich umowa konsumencka podlega prawu państwa, w którym konsument ma miejsce zwykłego pobytu, o ile przedsiębiorca: a) wykonuje swoją działalność gospodarczą lub zawodową w państwie, w którym konsument ma miejsce zwykłego pobytu; b) w jakikolwiek sposób kieruje taką działalność do tego państwa lub do kilku państw z tym państwem włącznie; a umowa wchodzi w zakres tej działalności. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? umowa konsumencka umowa zawarta przez osobę fizyczną w celu, który można uznać za niezwiązany z jej działalnością gospodarczą lub zawodową ("konsument"), z inną osobą wykonującą działalność gospodarczą lub zawodową ("przedsiębiorca"). Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Wybór prawa właściwego w umowie konsumenckiej nie może prowadzić do pozbawienia konsumenta ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie byłoby właściwe w braku wyboru. Zgodnie z art. 17 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny: Nie można w drodze umowy wyłączyć lub ograniczyć praw konsumenta określonych w art. 1 - 16e - obowiązki informacyjne - termin prawa odstąpienia od umowy Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Skutki wyboru prawa obcego w Regulaminie - wyrok Sądu Apelacyjnego VI ACa 1571/12 „wybór prawa obcego dla umowy konsumenckiej nie może skutkować pozbawieniem konsumenta ochrony wynikającej z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa państwa zwykłego pobytu konsumenta. W konsekwencji konsument „uzyskuje” prawo do powołania się na bardziej korzystne dla niego uprawnienia wynikające z wybranego prawa lub z prawa (przepisów o charakterze imperatywnym) miejsca zwykłego pobytu konsumenta”. Konsument może się powołać na bardziej korzystne postanowienia Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? CZĘŚĆ 2 Jurysdykcja w sprawach cywilnych i handlowych na postawie rozporządzenia nr 44/2001 z 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Ogólne zasady dotyczące jurysdykcji w sprawach handlowych Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym UE: jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane; Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? o ile, co innego nie zostało uzgodnione - miejscem wykonania zobowiązania jest: w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone; w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone; Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Jurysdykcja w sprawach dotyczących umów z udziałem konsumentów Konsument może wytoczyć powództwo przeciwko kontrahentowi Przed sąd miejsca, w którym konsument ma miejsce zamieszkania Przed sądy państwa członkowskiego, na którego terytorium ten kontrahent ma miejsce zamieszkania Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Jurysdykcja w sprawach dotyczących umów z udziałem konsumentów Kontrahent może wytoczyć powództwo przeciwko konsumentowi tylko przed sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium konsument ma miejsce zamieszkania. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Szczególne zasady będą miały zastosowanie w każdej sytuacji, gdy: 1. kontrahent konsumenta prowadzi działalność zawodową w Państwie Członkowskim, na terytorium którego konsument ma miejsce zamieszkania, 2. taką działalność w jakikolwiek sposób kieruje do tego Państwa Członkowskiego lub do kilku państw włącznie z tym Państwem Członkowskim, a umowa wchodzi w zakres tej działalności. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? CZĘŚĆ 3 Wybrane orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Czy posługiwanie się przez przedsiębiorcę stroną internetową oznacza, że dany przedsiębiorca „kieruje” swoją działalność do innych Państw Członkowskich? Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Wyrok z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawach połączonych C-585/08 oraz C-144/09 - w celu zastosowania przychylniejszych przepisów wobec konsumenta przedsiębiorca musi wyrazić wolę nawiązania z nim stosunków handlowych. Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Zgodnie z wyrokiem z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawach połączonych C-585/08 oraz C-144/09 oznaki, które umożliwiałyby wykazanie, że przedsiębiorca zamierzał prowadzić interesy z konsumentami zamieszkałymi w innych państwach członkowskich: wszelkie formy wyraźnego wyrażenia woli pozyskania konsumentów z tego państwa członkowskiego 1) podanie informacji, iż oferuje on swoje usługi lub towary w jednym lub wielu państwach członkowskich wymienionych z nazwy; 2) zaangażowanie środków w usługę odsyłania w Internecie u operatora wyszukiwarki w celu ułatwienia konsumentom zamieszkałym w różnych państwach członkowskich dostępu do strony przedsiębiorcy; Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? międzynarodowy charakter danej działalności Używanie innej waluty podanie numerów telefonicznych z międzynarodowym numerem kierunkowym Inne oznaki używanie domeny pierwszego poziomu „eu” „com” Wzmianka o międzynarodowej klienteli opis tras z jednego lub kilku państw członkowskich do miejsca świadczenia usługi Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Czy do zastosowania szczególnej reguły dot. jurysdykcji w stosunku do umów konsumenckich, konieczne jest, żeby pomiędzy konsumentem i przedsiębiorcą została zawarta umowa na odległość? Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2012 r. w sprawie C-190/11 zawarcie umowy z konsumentem na odległość jedynie „wskazuje na istnienie powiązania pomiędzy umową” Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Opinia rzecznika generalnego w sprawie C-218/12 Dla potrzeb ustalenia, czy działalność gospodarcza jest skierowana do innego państwa członkowskiego, udowodniony brak wskazówki kwalifikowanej, takiej jak związek przyczynowy, powinien zwykle być rekompensowany obecnością innej wskazówki lub innych wskazówek o podobnym znaczeniu. Sytuacja istnienia aglomeracji, należycie oceniona przez sąd krajowy, może stanowić kwalifikowaną wskazówkę, że działalność jest skierowana do określonego państwa członkowskiego Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? CZĘŚĆ 4 Omówienie wybranych case studies Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Polski konsument decyduje się na dokonanie zakupu z brytyjskiego sklepu internetowego. Strona internetowa jest napisana w języku angielskim. Pan Kowalski wskazuje brytyjski adres znajomego jako adres dostawy. Wedle regulaminu zastosowanie ma prawo brytyjskie. Pan Kowalski decyduje się na odstąpienie od umowy. Ile dni ma konsument na odstąpienie od umowy? Które prawo jest dla konsumenta przychylniejsze? Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Polak mieszkający w Belgii decyduje się na kupno wózka dziecięcego w polskim sklepie internetowym i odbiór wózka w Polsce. Strony nie dokonały wyboru prawa właściwego. Jakie prawo będzie miało zastosowanie w sprawie? Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Pan Kowalski znalazł bardzo ciekawą ofertę sprzedaży samochodu używanego na niemieckiej stronie internetowej. W celu sfinalizowania transakcji udał się do Niemiec, uprzednio dzwoniąc na podany na stronie numer. Do którego sądu będzie mógł pozwać niemieckiego kontrahenta w przypadku niezgodności towaru z umową? Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? Brytyjski e-sklep kieruje swoją ofertę do konsumentów mieszkających w Polsce. Czy polskie przepisy dot. ochrony praw konsumenta, organizacje konsumenckie (w tym UOKiK) będą go chroniły? Jak będą wyglądały obowiązki tego sklepu w sytuacji gdyby nie kierował swojej oferty za granicę, a mimo to incydentalnie przyjął zamówienie? Czy zagraniczny e-sklep kierując swoją ofertę na polski rynek, jest zobowiązany przestrzegać polskich przepisów konsumenckich? Praktyczne informacje na temat handlu transgranicznego – czyli co przedsiębiorca musi wiedzieć decydując się na handel transgraniczny? DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ANNA ŻOCHOWSKA - SYCHOWICZ