10. Owies – ZDOO Dukla

10. Owies – ZDOO Dukla
Uwagi ogólne
W 2015 roku zarejestrowano dwie nowe odmiany: Nawigator i Paskal. Obecnie w
krajowym rejestrze znajduje się 25 odmian oplewionych oraz 5 nieoplewionych.
Doświadczenia z owsem podobnie jak w latach ubiegłych były realizowane tylko w dwóch
punktach w Przecławiu z doborem ustalonym przez Podkarpacki Zespół Porejestrowego
Doświadczalnictwa Odmianowego oraz w Dukli z rozszerzonym doborem odmian.
Doświadczenia założono zgodnie z metodyką COBORU w czterech powtórzeniach na
poletkach o powierzchni 15 m², na jednym – przeciętnym poziomie agrotechniki. Nawożenie
zostało ustalone z uwzględnieniem wyników analizy gleby. Nie stosowano ochrony przed
chorobami, tylko przed chwastami i szkodnikami. Plon ziarna i masę 1000 nasion podano
przy 14 % wody. Ocenę wylegania i porażenia przez choroby wykonano w skali 9-cio
stopniowej, gdzie 9-oznacza stan rolniczo najlepszy, 1-stan rolniczo najsłabszy.
Doświadczenia były przeprowadzone prawidłowo, a ich wyniki podano w niniejszym
zeszycie.
Wyniki doświadczeń
W roku 2015 średni plon był najwyższy w trzyleciu i wynosił 73,9 dt z ha. Średnie
plonowanie odmian w Przecławiu (88,8 dt) było zdecydowanie wyższe niż w Dukli (59,0 dt).
Przyczyną dużych różnic w plonowaniu odmian były warunki pogodowe w poszczególnych
miejscowościach. Okresy posuchy w kwietniu, i na przełomie czerwca i lipca miały wpływ na
obniżenie plonowania odmian zwłaszcza na słabszym stanowisku w Dukli.
Pod względem plonowania w roku 2015 z odmian badanych 3 lata średnio najlepiej
plonowały odmiany: Bingo, Haker, Harnaś i Arden. Odmiana Krezus dobrze plonowała w
Dukli, mniej korzystnie wyniki uzyskała w Przecławiu. Niekorzystne wyniki plonowania
wykazały w obu miejscowościach najnowsze dwie odmiany Nawigator i Paskal.
W trzyleciu najwyżej plonowały odmiany Komfort, Bingo i Krezus. Słabiej plonowała
odmiana Koneser. Badana dwa lata odmiana Harnaś plonowała na dobrym poziomie. Z
odmian nagich najlepiej plonowała będąca na LOZ odmiana Siwek a badana dwa lata
odmiana Amant plonowała nieco słabiej.
Choroby w 2015 roku wystąpiły w mniejszym nasileniu jak w poprzednich latach i nie
miały większego wpływu na plonowanie odmian. W największym nasileniu zwłaszcza w
Dukli wystąpiła Helmintosporioza. Najmniej podatne na tę chorobę były odmiany: Koneser i
Bingo. Rdza wieńcowa nie wystąpiła. Choroby podstawy źdźbła wystąpiły w średnim
nasileniu w Dukli.
Średnia masa 1000 ziaren była niższa od wielolecia i wynosiła 32,2 g, podobnie jak w
ubiegłych latach wyróżniała się wysoką masą 1000 ziaren odmiana Bingo.
Wyleganie wystąpiło głównie w Przecławiu, gdzie rośliny były bardzo wyrośnięte (średnio
o 30 cm wyższe niż w Dukli). Wyleganie w małym stopniu różnicowało odmiany i nie miało
większego wpływu na plonowanie, ponieważ wystąpiło, kiedy rośliny osiągnęły dojrzałość
techniczną.
Średnia zawartość łuski dla wzorca wynosiła 22,5 %. Przy tym poziomie zawartości
najmniejszym udziałem łuski wyróżniła się podobnie jak w poprzednich latach odmiana
Bingo, a największym odmiana Berdysz.
Owies zwyczajny i Owies nagi (owies nago ziarnowy). Odmiany badane. Rok zbioru: 2015
Rok wpisania do
Liczba
Adres jednostki zachowującej odmianę,
Krajowego
Rok włączenia
Odmiana
lat
a w przypadku odmiany zagranicznej Lp.
Rejestru Odmian
do LOZ
na LOZ
- pełnomocnika w Polsce
w Polsce
1
Owies zwyczajny
1
Krezus
2
Koneser
3
Berdysz
4
Bingo
5
Arden
6
Haker
7
Komfort
8
Harnaś
2
3
4
2005
2007
2008
2009
2010
2010
2013
2007
8
2010
2011
2013
2013
2016
5
4
2
2
1
2014
2016®
1
2013
2
9
Nawigator
10 Paskal
Owies nagi
2015
2015
11
Siwek
2010
12
13
Nagus
Amant
2011
2014
5
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Małopolska Hodowla Roślin HBP sp. z o.o., ul. Zbożowa 4,
30-002 Kraków
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Małopolska Hodowla Roślin HBP sp. z o.o., ul. Zbożowa 4,
30-002 Kraków
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, 64-000 Kościan
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o., ul. Główna 20, 99-307 Strzelce
Tabela 2
Owies. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2015
Miejscowość
SDOO Przecław
ZDOO Dukla
Mielec
4
Krosno
11
Klasa bonitacyjna gleby
II
IV b
pH gleby w KCl
7,0
6,4
Burak cukrowy
Rzepak ozimy
24 III 2015
25 III 2015
450
500
03 VIII 2015
13 VIII 2015
Powiat
Kompleks rolniczej przydatności gleby
Przedplon
Data siewu
(dzień, m- rok)
Obsada nasion
(szt/m2)
Data zbioru
(dzień, m-c, rok)
Nawożenie mineralne
N
(kg/ha)
86
50
P2O5
(kg/ha)
70
60
K2O
Nawożenie dolistne preparatami
wieloskładnikami
(kg/ha )
105
(l/ha)
Basfoliar - 4,0 l
60
Basfoliar Ekstra - 6,0 l
Plonovit Z – 2,0 l
Środki ochrony roślin
Zaprawa nasienna
(nazwa,dawka/100 kg)
Herbicyd
(nazwa,dawka/ha)
Insektycyd
(nazwa,dawka/ha)
- nie stosowano
Orius 060 FS 50 ml/100 kg
Zaprawa nasienna T 300g/100kg
Chisel nowy 51,6 WG 50 ml
Karate Zeon 050 EC 0,1 l
Gold 450 EC 1,25 l
Karate Zeon 050 EC 0,1 l x 2
Tabela 3
Owies. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2015
Lp.
Cecha
Przecław
Dukla
1
Termin wiechowania
(dzień, m-c)
11 VI 2015
16 VI 2015
2
Termin dojrzałości woskowej
(dzień, m-c)
18 VII 2015
25 VII 2015
3
Wysokość roślin
(cm)
128
98
4
Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej
(skala 9o)
9,0
9,0
5
Wyleganie roślin przed zbiorem
(skala 9o)
2,8
7,9
6
Stan roślin po kłoszeniu
(skala 9o)
8,5
7,0
7
Porażenie przez choroby: mączniakiem
(skala 9o)
8,5
9,0
8
-rdzą wieńcową
(skala 9o)
9,0
9,0
9
-helmintosporiozą
(skala 9o)
7,2
6,8
(skala 9o)
9,0
9,0
22,7
22.2
10 -choroby podstawy źdźbła
11
Udział łuski
12
Masa 1000 ziaren
(g)
33,3
31,1
13
Wilgotność ziarna podczas zbioru
(%)
10,8
11,8
(dt z ha)
88,8
59,0
14 Plon ziarna
(%)
Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian
Skala 9o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny
Tabela 4
Owies zwyczajny i Owies nagi. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca).
Rok zbioru: 2015
Lp.
Odmiana
Wzorzec dt z ha
Przecław
Dukla
88,8
59,0
Owies zwyczajny
1
Krezus
91
116
2
Koneser
103
98
3
Berdysz
103
104
4
Bingo
112
109
5
Arden
101
113
6
Haker
111
104
7
Komfort
101
110
8
Harnaś
106
109
9
Nawigator
100
97
10
Paskal
98
101
Owies nagi
11
Siwek
96
87
12
Nagus
92
75
13
Amant
87
78
Wzorzec – wszystkie odmiany badane
Tabela 5
Owies zwyczajny Owies nagi. Plon ziarna odmian (% wzorca). Lata zbioru: 2015, 2014, 2013
Lp.
Odmiana
Wzorzec, dt z ha
Owies zwyczajny
1
Krezus
2
Koneser
3
Berdysz
4
Bingo
5
Arden
6
Haker
7
Komfort
8
Harnaś
9
Nawigator
10
Paskal
Owies nagi
11 Siwek
12 Nagus
13 Amant
Liczba doświadczeń
Wzorzec – wszystkie odmiany badane
2015
2014
2013
2014-2015
2013-2015
73,9
61,5
65,4
67,7
66,9
101
101
104
111
106
108
104
107
99
99
117
92
94
106
103
95
131
115
111
107
110
113
102
103
102
108
97
99
108
105
102
116
111
109
100
103
110
104
103
112
92
85
83
94
81
79
89
84
93
83
81
92
83
2
2
2
4
6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Wzorzec, (skala 9o)
Owies zwyczajny
Krezus
Koneser
Berdysz
Bingo
Arden
Haker
Komfort
Harnaś
Nawigator
Paskal
Owies nagi
Siwek
Nagus
Amant
Liczba doświadczeń
3
3
3
3
3
3
3
2
1
1
3
3
2
2015
Choroby
podstawy
źdźbła
2015
Septorioza plew
9,0
7,6
7,0
6,7
7,4
6,7
Nie wystąpiła
Tabela 6
Owies. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, 2013- 2015
Liczba
Rdza wieńcowa
Lp.
lat
Helmintosporioza
Odmiana
badań
2015
2013-2015
2015
2013-2015
0,5
1,2
-0,2
0,1
1,1
1,2
-1,8
0,4
0,8
-0,1
-0,8
-0,2
0,6
0,1
0,9
-1,7
-0,8
0,7
1,4
-0,5
1,1
-0,4
0,3
-0,4
0,7
1,3
-0,7
-1,1
0,0
-0,4
1,0
-0,7
0,5
-0,1
-0,1
0,7
-0,8
-0,5
1,4
-0,5
-0,3
0,1
-0,4
-1,1
-0,1
0,0
0,5
-1,1
0,2
0,1
-1,1
1,6
-1,4
-1,1
0,9
-1,3
-0,2
3
2
6
1
2
Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą
Wzorzec – wszystkie odmiany badane
Wzorzec
Owies zwyczajny
Krezus
Koneser
Berdysz
Bingo
Arden
Haker
Komfort
Harnaś
Nawigator
Paskal
Owies nagi
11 Siwek
12 Nagus
13 Amant
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
3
3
3
3
3
3
3
2
1
1
3
3
2
Udział łuski
w ziarnie
(%)
20132015
2015
9,0
7,6
5,3
5,2
113
112
32,2
33,1
22,5
20,8
Nie wystąpiło
Tabela 7
Owies. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2015, 2013- 2015
Wyleganie (skala 9°)
Wysokość roślin
Masa 1000 ziaren
faza dojrzałości
Liczba
(cm)
(g)
przed zbiorem
mlecznej
Lp.
Odmiana
lat
badań
2013 2013 201320132015
2015
2015
2015
2014
2015
2015
2015
0,8
0,1
-0,2
-0,9
-0,4
-0,8
0,2
1,0
0,1
0,2
-0,5
-0,7
-0,3
-1,2
2,0
-1,2
1,0
0,3
0,0
0,3
-0,2
-0,3
-0,3
-0,4
1,0
3
2
0
4
10
5
2
1
-1
-7
1
-1
2
2
6
2
1
-2
1,1
-0,5
0,0
6,6
-2,0
0,3
1,6
2,5
1,0
8,5
2,0
-1,0
0,0
6,8
0,1
1,4
3,3
2,0
6,0
2,2
8,1
2,6
6,0
3,7
7,9
7,3
5,1
3,6
10,0
3,5
8,2
3,0
6,4
4,8
7,8
8,4
1,0
1,1
1,5
0,0
-1,5
0,6
0,1
-0,8
-9
4
-10
-4
5
-7
-4,8
-6,2
-7,6
-5,5
-5,3
-5,7
-15,6
-17,6
-19,5
-14,2
-17,9
-19,1
Liczba doświadczeń
2
2
5
2
6
2
6
2
Wyleganie: wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których miało ono miejsce; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą
6
Charakterystyka odmian owsa wpisanych do Krajowego rejestru w roku 2015 – wg
LOO 2015 COBORU
NAWIGATOR - Odmiana żółtoziarnista , przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju, z
wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Plon ziarna z łuską oraz bez łuski bardzo
duży. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę wieńcową i rdzę źdźbłową – dość duża, na
helmintosporiozę, septoriozę liści - średnia. Rośliny średniej wysokości, o dużej odporności
na wyleganie. Termin wiechowania i dojrzewania średni. Udział łuski dość mały. Masa 1000
ziaren bardzo duża wyrównanie ziaren bardzo duże, zawartość białka średnia, tłuszczu duża
do bardzo dużej. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
Hodowca – Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce.
PASKAL - Odmiana żółtoziarnista, przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju, z
wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Plon ziarna z łuską oraz bez łuski bardzo
duży. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę źdźbłową – dość duża, na rdzę wieńcową,
helmintosporiozę i septoriozę liści - średnia. Rośliny średniej wysokości, o dość małej
odporności na wyleganie. Termin wiechowania dość wczesny, dojrzewania średni. Udział
łuski duży, masa 1000 ziaren bardzo duża wyrównanie ziaren duże do bardzo dużej.
Zawartość białka mała, tłuszczu bardzo duża . Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża.
Hodowca – Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., Grupa IHAR, ul. Główna 20, 99-307 Strzelce.