Pobierz PDF

Ściąga eksperta
Różnice między głoską a literą - fonetyka
fonetyka - to dział nauki o języku, który zajmuje się dźwiękami mowy: głoskami, akcentem, intonacją
alfabet (abecadło) - uporządkowany zbiór wszystkich litera danego języka
głoska - to najmniejszy dźwięk mowy ludzkiej, który można wyodrębnić słuchem (to, co słyszysz). niektóre polskie głoski składają się
więcej niż z jednej litery (np. rz, cz, ch, dz, dż, dź, sz)
litera - to graficzny (napisany, wydrukowany) znak głoski, np. D O M - trzy głoski, trzy litery G R Z Y B - cztery głoski, pięć liter
PODZIAŁ GŁOSEK:
głoski ustne - przy ich wymawianiu powietrze przechodzi tylko przez usta, np. a, o, u, i, b, t, k, l, r, f, w, z
głoski nosowe - przy ich wymawianiu powietrze przechodzi nie tylko przez usta, ale też przez nos
głoski dźwięczne - przy ich wymawianiu drgają wiązadła głosowe (b, d, g, z, ź, ż, dz, dź, dż, w, j, m, n, l, ł, r oraz wszystkie samogłoski)
głoski bezdźwięczne - przy ich wymawianiu nie drgają wiązadła głosowe (p, t, k, s, ś, sz, c, ć, cz, f, ch)
spółgłoski miękkie - środek języka wznosi się ku podniebieniu (ś, ź, ć, dź, ń, p', b', f', w', m', l', k', g', ch', j)
spółgłoski twarde - środek języka zajmuje inne położenie (s, z, c, dz, p, b, f, w, m, l, k, g, ch, t, d, sz, ż, cz, dż, r, ł)
ZNACZENIE „i”:
oznacza tylko samogłoskę – np. w wyrazie igła
tylko zmiękczenie – np. w wyrazie siano
samogłoskę i zmiękczenie poprzedzającej ją spółgłoski – np. w wyrazie konik
sylaba - to część wyrazu utworzona przez samogłoskę lub samogłoskę ze spółgłoską; wyjątek stanowi połączenie samogłoskowe
au, eu w wyrazach obcych, w których samogłoska u nie tworzy sylaby, np. au-to , Eu-ro-pa; sylaba otwarta - jest zakończona
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 1/4
Ściąga eksperta
samogłoską - ko-ło; sylaba zamknięta - jest zakończona spółgłoską - nos
akcent wyrazowy - to silniejsze wymówienie jednej z sylab w wyrazie
upodobnienie - to zmiana sposobu wymówienia głoski pod wpływem głoski sąsiedniej
upodobnienia wewnątrzwyrazowe postępowe - głoska poprzedzająca wpływa na wymowę głoski następnej - np. trzask
[tszask] - dźwięczne rz upodabnia się po względem dźwięczności do bezdźwięcznego t, czyli dźwięczne rz pod wpływem
bezdźwięcznego t w wymowie stało się bezdźwięcznym sz
upodobnienia wewnątrzwyrazowe wsteczne - głoska następna wpływa na wymowę głoski poprzedniej - prośba [proźba] - bezdźwięczne
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 2/4
Ściąga eksperta
ś upodabnia się pod względem dźwięczności do dźwięcznego b i w wymowie staje się dźwięcznym ź, czyli zamiast bezdźwięcznego ś
wymawiamy dźwięczne ź pod wpływem dźwięcznego b
upodobnienia międzywyrazowe - ostatnia głoska wyrazu poprzedzającego może upodobnić się pod wpływem dźwięczności do
pierwszej głoski wyrazu następnego - grot żelazny [grod żelazny] - bezdźwięczne t pod wpływem dźwięcznego ż może stać się w
wymowie dźwięcznym d - takie zjawisko nazywamy udźwięcznieniem
jeżeli natomiast głoska dźwięczna pod wpływem bezdźwięcznej staje się w wymowie bezdźwięczna - takie zjawisko nazwiemy
ubezdźwięcznieniem - bieg krótki [biek krótki] - dźwięczne g pod wpływem bezdźwięcznego k staje się w wymowie bezdźwięcznym k
uproszczenie grup spółgłoskowych - to opuszczanie spółgłosek podczas wymawiania niektórych grup spółgłoskowych - www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 3/4
Ściąga eksperta
królewski [króleski] jabłko [japko], warszawski [warszaski]
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 4/4