Andrzej Szadejko | Five o`clock

Andrzej Szadejko | Five o'clock
Historia pozytywu od antyku po klasycyzm
Andrzej Szadejko, muzyk specjalizujący się w grze organowej, przywiózł ze sobą pozytyw, czyli niewielkie przenośne organy,
których używano już w czasach antycznych w cyrkach rzymskich ze względu na ich donośny dźwięk. Nie wiadomo, jak
wyglądała historia pozytywu po upadku Cesarstwa Rzymskiego, natomiast w średniowieczu zaczęto go używać w muzyce
liturgicznej do realizacji basso continuo. Ze względu na wykonanie ze szlachetnego drewna, kości słoniowej, złota i ze
srebra pozytywy uznawano za symbol luksusu, więc możni przekazywali je sobie w darach.
Pozytyw to niewielkie przenośne organy, mieszczące się na stole lub na podłodze. Żeby można było na nich grać, niezbędne
są klawisze, miech, wiatrownica oraz źródła dźwięku umieszczone na skrzyni, czyli piszczałki. Początkowo instrument ten
wyposażony był tylko w wargowe piszczałki i jedną klawiaturę, a od XVI wieku także w piszczałki języczkowe i pedał.
Niegdyś do jego obsługi potrzebny był obok organisty również kalikant, zaopatrujący instrument w powietrze przy pomocy
niewielkich miechów.
Podczas spotkania Andrzej Szadejko zaprezentował m. in. dwanaście utworów Haydna z 1794 r., tzw. „pozytywki”, czyli
krótkie utwory zegarowe grane na pełną godzinę, pisane na zamówienie bogatych sposnorów. Kilka takich zegarów
organowych zachowało się do naszych czasów w muzeach i kolekcjach prywatnych. Podczas audycji wykonywano również
utworóy na trąbkę barokową i pozytyw oraz na pozytyw z towarzyszeniem bębnów afrykańskich. Andrzejowi Szadejko
towarzyszyli śpiewaczka Sylwia Olszyńska, Paweł Hulisz na trąbce oraz Larry Okey Ugwu i Tomasz Lipiński na bębnach.
Kompozytor i muzyk Andrzej Szadejko studiował w Gdańskiej Akademii Muzycznej grę organową pod kierunkiem prof.
Leona Batora i w Akademii Muzycznej w Warszawie w klasie organów u prof. Joachima Grubicha oraz Hochschule für Alte
Musik Schola Cantorum Basiliensis w klasie organów Jean-Claude Zehndera.Uczestniczył w wielu kursach mistrzowskich w
Polsce, Niemczech, Holandii i Szwajcarii, prowadzonych przez wybitnych organistów europejskich (ok. 30 kursów). Jest
finalistą i laureatem wielu konkursów organowych w Polsce i za granicą oraz założycielem zespołu wokalnoinstrumentalnego Goldberg Baroque Ensemble. Od 1994 r. koncertuje w Polsce i innych krajach europejskich (Szwajcaria,
Czechy, Dania, Holandia, Szwecja, Włochy, Niemcy, Finlandia). Oprócz organowej działalności koncertowej zajmuje się
komponowaniem oraz śpiewem w repertuarze kameralnym i oratoryjno-kantatowym. Od 2004 r. dogląda rekonstrukcji
barokowych historycznych organów Mertena Friese w kościele oo. Franciszkanów p/w św. Trójcy w Gdańsku, gdzie
zachował się duży fragment zabytkowych manierystycznych szaf organowych. Współpracuje też Biblioteką Gdańską PAN
przy opracowaniu nagrań i druków muzykaliów gdańskich, m. in. uczniów Bacha, Telemanna i Haendla.