pszenżyto ozime – wyniki doświadczeń

Transkrypt

PSZENŻYTO OZIME – WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
Uwagi ogólne i omówienie wyników.
Według danych GUS powierzchnia uprawy formy ozimej pszenżyta w 2014 roku wynosiła ponad
1093 tys. ha i była o niewiele większa w stosunku do roku 2013.
Udział pszenżyta ozimego w strukturze zasiewów zbóż z mieszankami zbożowymi w 2014 roku
wynosił 16,3%. W naszym województwie ma ono bardzo duże znaczenie, areał uprawy zajmuje około 20%
powierzchni zasiewów. Wysokie potencjalne możliwości plonotwórcze a także wartość paszowa zbliżona
do pszenicy i jęczmienia, pozwalają na wykorzystanie go w żywieniu tuczników i drobiu. W niewielkim
stopniu jest wykorzystywane do wypieku chleba. Ziarno pszenżyta może być też wykorzystywane do
innych celów technologicznych. Oprócz młynarstwa i piekarstwa stosuje się je w cukiernictwie przy
produkcji biszkoptów, herbatników, ciast piaskowych i kruchych oraz pierników bakaliowych.
Specyficzność ciasta pszenżytniego nie wyklucza możliwości wykorzystania tego gatunku do produkcji
mąki czy innych produktów spożywczych, nowe technologie przetwarzania wymagają odmiennego
surowca. Z tego względu pszenżyto mające odmienne cechy technologiczne w porównaniu do pszenicy i
żyta staje się alternatywą i szansą do produkcji nowych wyrobów prozdrowotnych o korzystnych cechach
sensorycznych. Nowy kierunek wykorzystania pszenżyta wymaga wzmożonej pracy hodowców,
agronomów i technologów żywności.
Krajowy rejestr obecnie liczy 42 odmiany. Odmiany krajowe stanowią około 90%. W miarę
zwiększania się powierzchni uprawy tego gatunku zwiększa się nasilenie występowania chorób na
pszenżycie, które jest powszechnie porażane przez mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę liści.
Odmiany rejestrowane w ostatnich latach cechują się na ogół korzystnymi ocenami odporności na te
choroby. W 2014 pojawił się problem porażenia roślin przez rdzę żółtą (40% doświadczeń). Choroba ta
występuje rzadko, jednak w dużym nasileniu może powodować znaczne obniżki plonów u odmian
wrażliwych.
Odmiany nie różnią się wyraźnie pod względem wymagań glebowych, natomiast wykazują pewne
zróżnicowanie reakcji na niski odczyn gleby. Przyjmuje się, że odmiany krótkosłome nie powinny być
uprawiane na najsłabszych glebach przeznaczonych pod pszenżyto.
Podstawowym kryterium wyboru odmiany do uprawy jest plon ziarna. Duże znaczenie mają
także zimotrwałość, odporność na porastanie ziarna w kłosie, odporność na wyleganie i choroby oraz termin
dojrzewania, zawartość białka i inne cechy ziarna.
W sezonie 2014/2015 na terenie województwa mazowieckiego zostały założone 4 doświadczenia z
16 odmianami pszenżyta ozimego.
Doświadczenia zlokalizowane były w następujących jednostkach:
- Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Seroczynie
- Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Kawęczynie
- DANKO Hodowla Roślin ZHR O/ Laski
- Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie O/Radom
W minionym sezonie odnotowano wyraźny wzrost plonowania pszenżyta w stosunku do lat
poprzednich. Średnie plony na poziomie a2 przekroczyły 10t z ha. Spośród odmian badanych w 2015 roku
na obu poziomach agrotechniki najlepiej plonowały: Borowik, Algoso, Torino, Pizzaro, Subito. Najwyższe
plony uzyskano w Laskach gdzie średnie plony nawet na poziomie a1 były ponad 10t z ha.
Porażenie przez choroby w 2015 roku było dość małe.
Tabela 1
PSZENŻYTO OZIME. Odmiany badane. Rok zbioru: 2015
Rok wpisania do
Krajowego
Rejestru Odmian w Polsce
3
Adres jednostki zachowującej odmianę,
a w przypadku odmiany zagranicznej-pełnomocnika w Polsce
4
Lp.
Odmiana
1
2
1
TODAN*
2003
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.
ul.Główna 20,PL-99-307 Strzelce
2
ALGOSO*
2007
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
3
TRISMART*
2007
4
BORWO * 1
2008
ul. Główna 20, PL-99-307 Strzelce
5
PIZZARO*
2008
6
TULUS
2009
Saaten-Union Polska sp. z o.o. ul. Staszewska 70
PL- 62 -100 Wągrowiec
7
FREDRO*
2010
8
AGOSTINO1
2011
Lantmannen SW Seed sp.z o.o.
Ul. Terenowa 6g Pl-52-231 Wrocław
9
BOROWIK*
2011
10 MAESTOZO*
2011
11 SUBITO*
2012
12 TOMKO*
2012
14 TRANSFER
2013
15 MELOMAN*
2014
ul. Główna 20, PL-99-307 Strzelce
16 ROTONDO*
2014
- odmiany krótkosłome
*- odmiana chroniona krajowym wyłącznym prawem hodowców
1
Tabela 2
PSZENŻYTO OZIME. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2015
Miejscowość
Powiat
Kompleks rolniczej przydatności gleby
Klasa bonitacyjna gleby
PH gleby w KCI
Przedplon
Data siewu
Obsada nasion
Data zbioru
(szt/m2)
N na poziomie a1
N na poziomie a2
P2O5
K2O
Nawożenie dolistne preparatami
wieloskładnikowymi na poziomie a2
(kg/ha)
(kg/ha)
( kg/ha)
(kg/ha)
Zaprawa nasienna
(nazwa)
(l/ha)
Herbicyd
( nazwa, dawkaa)
Insektycyd
( nazwa , dawka)
Fungicyd - pierwszy zabieg
(nazwa, dawka)
Fungicyd - drugi zabieg
(nazwa, dawka)
Regulator wzrostu
(nazwa, dawka)
Seroczyn
Siedlce
4
IIIb
6,6
Gorczyca biała
25.09
400
05.08
Nawożenie mineralne
80
120
31
83
Insol 3 – 1,0 l
Insol 3 – 1,0 l
Kawęczyn
Sochaczew
4
IIIa
5,94
Rzepak ozimy
24.09
400
01.08
Laski
Grójec
4
IV
5,93
Groch
25.09
400
03.08
80
120
45
90
Insol 3 – 1,0 l
Insol 3 – 1,0 l
106
146
50
75
Insol 3 – 1,0 l
Insol 3 – 1,0 l
Środki ochrony roślin
Zaprawa nasienna T
Vitavax 2000FS
Maxim 025 FS
Legato Plus 600 SC –1,4 Legato Plus 600 SC – 1,5 l Legato Plus 600 SC – 1,5 l
Mustang 306 SE-0,55 l
Grodyl 75 WG-30 g
Proteus 110 OD -0,5 l
Tylko na poziomie a2
Bumper Super 490 EC- Bumper Super 490 EC- 1,0
Capalo 337,5 SE- 2,0 l
1,0 l
l
Amistar250 SC 0,6l +
Falcon 460 EC-0,6 l
Adexar Plus -2,0 l
Chefara330EC 0,4l
Moddus 250 EC- 0,3 l
Cerone 480 SL – 1,0 l
Cerone 480 SL – 1,0 l
Stabilna 750 Sl -0,9 l
Tabela 3
PSZENŻYTO OZIME. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2015
Kawęczyn
Seroczyn
Lp.
Cecha
a1
a2
a1
Laski
a2
a1
a2
1
Stan roślin przed zimą
2
Stan roślin po zimie
3
Martwe rośliny
4
Termin kłoszenia
(dzień, m-c)
27.05
29.05
22.05
24.05
23.05
25.05
5
Termin dojrzałości wosk.
(dzień, m-c)
14.07
16.07
15.07
16.07
15.07
18.07
6
Wysokość roślin
(cm)
107,8
104,6
124,5
118,1
125,3
115,4
7
Wyleganie roślin
w fazie dojrzałości mlecznej
Wyleganie przed zbiorem
9,0
9,0
8,8
8,7
8,5
8,8
8,1
8,1
8,2
8,2
8,5
8,8
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8
(skala 90)
8,8
8,9
*
(skala 9 )
8,0
8,4
7,5
(%)
0,2
0,0
0,0
0
(skala 90)
(skala 90)
Porastanie ziarna przed zbiorem (skala 90)
9
Porażenie przez choroby
(skala 90)
10
Rdz brunatna
8,3
8,8
8,7
9,0
7,4
9,0
11
Fuzarioza kłosów
7,6
8,5
9,0
9,0
9,0
9,0
12
Septorioza liści
8,1
8,9
7,5
7,5
6,6
8,8
13
Septorioza plew
7,3
8,4
8,5
8,6
9,0
9,0
14
Mączniak prawdziwy
7,4
7,9
7,6
8,3
6,2
8,6
15
Masa 1000 ziarn
(g)
44,9
45,7
46,2
49,7
44,6
46,8
16
Wilgotność ziarna
(%)
10,9
10,9
13,5
13,8
12,8
13,2
16
Plon ziarna
(dt z ha)
67,2
80,8
89,9
99,9
114,8
129,5
* brak danych
PSZENŻYTO OZIME. Plon ziarna w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2015
Laski
Seroczyn
Poziom a2
Laski
Odmiana
Kawęczyn
Lp.
Seroczyn
Poziom a1
Kawęczyn
Tabela 4
Wzorzec dt/ha
67,2
89,9
114,8
80,8
99,9
129,5
1
Todan
2
Algoso
3
Trismart
4
Borwo
5
Pizarro
6
Tulus
7
Fredro
8
Agostino
9
Borowik
10 Maestozo
11 Subito
12 Tomko
13 Torino
14 Transfer
15 Meloman
16 Rotondo
Wzorzec: wszystkie badane odmiany
92
106
89
107
111
101
85
104
100
93
99
95
104
99
110
105
95
103
98
93
100
100
94
108
112
88
110
96
106
95
113
90
98
107
94
90
107
100
104
105
109
99
108
82
102
92
106
99
101
105
91
100
120
100
90
102
98
94
103
94
97
102
109
95
93
109
98
95
106
100
92
102
102
97
110
94
103
97
109
93
97
120
106
90
101
104
103
97
95
90
109
88
98
99
100
100
Tabela 5
PSZENŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2013, 2014, 2015
Poziom a1
Mrozoodporność
Lp.
Odmiana
(skala 90)
Wzorzec dt/ha
Poziom a2
2015
2014
2013
20142015
20132015
2015
2014
2013
20142015
20132015
90,7
82,5
63,8
86,6
79,0
103,4
105,5
79,1
104,5
96,0
1
Todan
5,5
96
82
100
89
92
97
93
101
95
97
2
Algoso
4
106
94
94
100
98
113
100
104
106
106
3
Trismart
6,5
94
107
100
100
100
99
104
98
102
101
4
Borwo
5,5
95
98
83
97
93
94
92
81
93
90
5
Pizarro
5
105
113
108
109
109
108
105
105
106
106
6
Tulus
4
100
101
94
100
99
102
101
95
101
100
7
Fredro
4,5
96
107
112
101
104
96
105
111
101
104
8
Agostino
3,5
105
116*
111
110
110
100
101
105
101
102
9
Borowik
5,5
108
120
113
114
114
98
109
105
104
104
10
Maestozo
4
94
117
107
105
105
93
111
106
102
103
11
Subito
5,5
106
110
112
108
109
108
112
109
110
110
12
Tomko
6,5
89
104
110
96
100
91
96
107
94
98
13
Torino
3,5
103
116
105
110
108
99
109
99
104
103
14
Transfer
6,5
95
79
-
99
-
99
87
-
93
-
15
Meloman
6
109
-
-
-
-
106
-
-
-
-
97
3
3
6
9
3
3
3
6
Skala 9o: 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny
9
16
5,5
Rotondo
Liczba doświadczeń
Wzorzec - wszystkie badane odmiany
97
3
Tabela 6
PSZENŻYTO OZIME . Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki –a1 (odchylenia od wzorca).
Rok zbioru: 2015, 2013-1015
Lp.
Odmiana
Liczba
lat
badań
Mączniak
2015
2013-2015
Wzorzec (skala 90)
7,1
6,7
0,5
1 Todan
3
0,9
-1,2
2 Algoso
3
-1,9
-0,4
3 Trismart
3
-0,4
4 Borwo
3
-1,0
-1,1
5 Pizarro
3
1,8
1,4
6 Tulus
3
0,0
-0,1
-0,6
7 Fredro
3
-1,3
1,2
8 Agostino
3
1,1
0,3
9 Borowik
3
0,6
10 Maestozo
3
0,5
0,1
1,0
11 Subito
3
-0,1
0,9
12 Tomko
3
0,1
0,3
13 Torino
3
0,8
14 Transfer
2
-2,3
15 Meloman
1
1,6
16 Rotondo
1
0,6
3
9
Skala 9o: 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny
Fuzarioza kłosów
Septorioza liści
2015
2013-2015
2015
2013-2015
7,6
7,6
0,1
-0,1
-0,6
0,2
-0,2
-0,3
0,3
-0,3
-0,3
0,3
-0,2
0,3
0,1
-
7,4
7,3
-0,1
-0,4
-0,5
-0,1
0,6
0,3
-0,2
0,5
0,0
0,3
0,2
0,2
0,2
-
-0,1
0,4
-0,6
0,4
-0,1
-0,6
0,4
-0,1
-0,6
0,4
-0,6
0,4
-0,1
0,4
-0,1
0,4
1
5
-0,6
0,4
0,1
0,3
0,1
0,4
-0,6
0,3
-0,1
0,1
0,1
0,1
0,3
-0,4
-0,2
-0,6
3
7
Tabela 7
PSZENŻYTO OZIME. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenie od wzorca). Lata zbioru 2015, 2013-2015
Wzorzec
1 Todan
2 Algoso
3 Trismart
4 Borwo
5 Pizarro
6 Tulus
7 Fredro
8 Agostino
9 Borowik
10 Maestozo
11 Subito
12 Tomko
13 Torino
14 Transfer
15 Meloman
16 Rotondo
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
1
1
Nie wystąpiło
Odmiana
Wyleganie (skala 90)
w fazie dojrzałości
przed zbiorem
mlecznej
2015
2013-2015
2015
2013-2015
Poziom agrotechniki a1
8,3
8,2
-0,6
-0,8
0,1
-0,1
-0,4
-0,9
0,6
0,7
-0,7
-1,3
0
0,6
0,4
0,4
-0,4
0,2
0,2
-0,1
-1,1
-1,1
-0,7
-1,0
0,5
0,7
0
-0,1
0,7
0,2
0,7
3
8
Nie wystąpiło
Lp.
Liczba
lat
badań
Wysokość roślin
(cm)
Masa 1000 ziaren
(g)
2015
2013-2015
2015
2013-2015
119,2
11,8
6,7
14,8
-16,8
10,3
4,3
5,8
-17,8
14,5
13,3
1,3
-11,2
8,3
-17,2
-5,2
-23,5
3
117,6
9,5
7,7
11,9
-14,2
8,3
4,6
3,8
-17,3
13,8
10,9
2,5
-7,6
7,2
-15,3
9
45,2
2,4
2,9
5,2
-2,6
-0,8
0
1,2
-2,9
8,3
-4,0
-1,3
-2,5
-2,6
0,7
1,8
-5,7
3
42,8
2,5
1,5
4,9
-1,2
0,8
0,1
1,3
-1,0
7,4
-0,8
0,5
0,2
-1,1
9
Ciąg dalszy tabeli 7
Wyleganie (skala 90)
Wysokość roślin
w fazie dojrzałości
(cm)
Lp.
Odmiana
przed zbiorem
mlecznej
2015
2013-2015
2015
2013-2015
2015
2013-2015
Poziom agrotechniki a2
Wzorzec
8,4
8,4
112,7
112,1
1 Todan
3
-0,7
-0,4
7,1
6,4
2 Algoso
3
-0,4
0
5,5
6,9
3 Trismart
3
-1,5
-1,0
13,5
11,3
4 Borwo
3
0,5
0,4
-10,7
-2,9
5 Pizarro
3
-0,5
-0,4
10,6
7,1
6 Tulus
3
0,1
0,1
3,8
5,3
7 Fredro
3
0,3
0,3
2,8
2,8
8 Agostino
3
0,5
-0,1
-13,4
-15,1
9 Borowik
3
0,5
0,4
11,0
10,3
10 Maestozo
3
-0,4
-0,8
7,3
8,3
11 Subito
3
-0,5
-0,8
3,5
1,5
12 Tomko
3
0,5
0,3
-11,7
-6,8
13 Torino
3
-0,2
0
7,5
6,6
14 Transfer
2
0,6
-12,4
15 Meloman
1
0,5
-4,2
16 Rotondo
1
0,6
-20,2
3
8
3
9
Wyleganie: wyniki pochodzą z tych doświadczeń, w których miało ono miejsce; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą.
Nie wystąpiło
Nie wystąpiło
Liczba
lat
badań
Masa 1000 ziaren
(g)
2015
2013-2015
47,4
5,5
5,7
8,1
-3,4
-3,2
0,9
1,3
-4,1
7,4
-3,6
-1,0
-3,6
-2,3
0,0
-1,2
-6,2
3
45,9
3,7
4,8
8,3
-3,2
-1,0
0,0
1,1
-2,8
7,8
-1,4
-0,4
-1,2
-0,9
9
PSZENŻYTO OZIME
CHARAKTERYSTYKA ODMIAN BADANYCH W ROKU 2015
(Zarejestrowanych w 2014 sporządzona na podstawie list opisowych odmian)
1. MELOMAN - odmiana pastewna.
Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni.
Zimotrwałość dość duża (6). Odporność na mączniaka prawdziwego – duża do bardzo
dużej, na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, septoriozę liści, septoriozę plew i fuzariozę
kłosów – dość duża, na rynchosporiozę – średnia, na pleśń śniegową dość mała. Rośliny
średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia średni.
Dojrzewania dość późny.
Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym – duża.
Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania – duża. Zawartość białka dość
mała.
Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
2. ROTONDO- odmiana pastewna.
Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej.
Zimotrwałość dość duża (5,5). Odporność na mączniaka prawdziwego, septoriozę plew i
fuzariozę kłosów- dość duża, na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła i rdzę brunatną –
średnia, na septoriozę liści i rynchosporiozę – dość mała. Rośliny niskie, o średniej odporności
na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny.
Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża.
Odpornością na porastanie w kłosie i liczba opadania średnie. Zawartością białka - mała.
Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.

pszenżyto ozime – wyniki doświadczeń

Transkrypt

Podobne dokumenty

2015 - coboru

Pszenżyto ozime 2014

pszenżyto ozime – wyniki doświadczeń

Dni Pola w Krzyżewie Wzorem lat ubiegłych w dniu 09 czerwca

Owies. Odmiany badane. Rok zbioru: 2014 Krezus Breton

Kucyk - Grupa Rolnik

UKS STRZELCE OPOLSKIE MKS ANDRYCHÓW Sobota 22

Plakat: UKS Strzelce Op. - TS Volley Rybnik(dokument pdf)

Rozdział 7 Pszenżyto ozime