Złoto – raport analityczny
Transkrypt
Złoto – raport analityczny
Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Wstęp Trzeci kwartał 2014 roku na rynku złota przebiegał pod znakiem dynamicznej przeceny, która sprowadziła jego notowania w pobliże 1200USD tj. do najniższego poziomu od grudnia ubiegłego roku. Surowcowi wyraźnie szkodzi nasilenie oczekiwań na wcześniejsze rozpoczęcie cyklu podwyżek stóp procentowych w USA oraz spadek awersji do ryzyka po tym, jak wydarzenia na wschodzie Ukrainy oraz na Bliskim Wschodzie zeszły na dalszy plan. Popyt na złoto (w tonach) Popyt 1H 2012 1H 2013 zmiana r/r I kw. 2013 II kw. 2013 I kw. 2014 Jubilerski 1 269,8 1 091,7 -14% 543,1 726,7 582,1 509,6 -30% 207,5 199,8 -4% 103,7 103,8 98,8 101,0 -3% Technologiczny Elektronika II kw. 2014 zmiana r/r 141,1 136,3 -3% 71,0 70,1 67,5 68,8 -2% Stomatologia 18,5 17,5 -5% 9,0 9,5 8,6 8,9 -6% Pozostałe 47,9 46,0 -4% 23,7 24,2 22,7 23,3 -4% Inwestycyjny 511,9 518,8 1% 286,1 225,8 283,3 235,5 4% 1 090,6 561,3 -49% 462,6 628,0 285,9 275,4 -56% Sztabki 852,2 436,7 -49% 355,6 496,6 224,6 212,1 -57% Oficjalne monety 169,2 93,6 -45% 76,2 93,0 47,3 46,3 -50% 69,2 31,0 -55% 30,8 38,4 14,0 17,0 -56% -578,7 -42,5 n/a -176,5 -402,2 -2,6 -39,9 n/a Sztabki oraz monety Medale oraz imitacje monet ETF Zakupy banków centralnych Popyt całkowity 222,9 242,1 9% 130,8 92,1 124,3 117,8 28% 2 212,1 2 052,4 -7% 1 063,7 1 148,4 1 088,5 963,9 -16% Źródło: World Gold Council Wykres 1: Popyt na złoto (kwartalnie, skala lewa w tonach, skala prawa w mld. USD) 1 600 80 1 400 70 1 200 60 1 000 50 800 40 600 30 400 20 200 10 0 Globalny popyt na złoto Całkowity popyt na złoto w drugim kwartale 2014 roku wyniósł 964 tony i spadł o 16% względem analogicznego okresu 2013 roku. Za spadek zapotrzebowanie na kruszec w tym okresie odpowiadał w dużej mierze spadek popytu konsumpcyjnego (rozumianego jako sumę popytu na złotą biżuterię, sztabki oraz monety). Spadek ten został jednak częściowo zneutralizowany przez wyraźnie mniejsze odpływy kapitału z funduszy zabezpieczonych w złocie. 0 2007 2008 2009 2010 W tonach 2011 2012 2013 2014 mld. USD Źródło: Bloomberg, World Gold Council, opracowanie własne Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 1 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Wykres 2: Popyt na złotą biżuterię (w tonach, kwartalnie) 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Popyt na złotą biżuterię Źródło: Bloomberg, World Gold Council, opracowanie własne Wykres 3: Popyt na złoto w sektorze technologicznym (w tonach, kwartalnie) 140 120 100 80 60 40 20 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Popyt na złoto w sektorze technologicznym Źródło: World Gold Council, opracowanie własne 2014 Popyt na złoto w sektorze jubilerskim Drugi kwartał 2014 roku zgodnie z oczekiwaniami przyniósł wyraźny spadek popytu na złoto w sektorze jubilerskim. Zapotrzebowanie na żółty kruszec w tym sektorze spadło o 30% r/r z poziomu 727ton w II kwartale 2013 roku do poziomu 510 ton w II kwartale 2014 roku, co było w głównej mierze efektem wysokiej bazy z 2013 roku. Największy spadek zapotrzebowania na złotą biżuterię mogliśmy zaobserwować w Indiach, gdzie popyt w II kwartale był niższy aż o 28% r/r. Niski popyt na złoto w tym okresie był spowodowany wyborami w tym kraju oraz utrzymującymi się oczekiwaniami na poluzowanie przez nowe władze ceł na import złota i odkładanie decyzji o zakupie na okres powyborczy. Nowo powołany rząd zgodnie z oczekiwaniami poluzował częściowo wprowadzone w 2013 roku restrykcje. Dlatego w III oraz IV kwartale popyt na złotą biżuterię w Indiach powinien okazać się silny za czym dodatkowo przemawia sezonowa zależność zgodnie z którą w okresie rozpoczynającego się sezonu festiwali oraz wesel rośnie zainteresowanie wyrobami z kruszcu. Popyt na złoto w sektorze technologicznym W II kw. br. mieliśmy do czynienia z niższym zapotrzebowaniem na złoto w każdej z podkategorii sektora technologicznego, co przełożyło się łącznie na spadek popytu w tej kategorii o 3% r/r. W przypadku elektroniki zapotrzebowanie w II kwartale okazało się niższe o 2%, co było wynikiem rosnącego wykorzystania miedzi do produkcji kabli kosztem złota, oraz zastępowaniem go przy produkcji urządzeń elektronicznych przez tańsze srebro. Spadające wykorzystanie złota do produkcji okablowania jest częściowo neutralizowane przez rosnące jego wykorzystanie do produkcji półprzewodników dla elektroniki. Zwiększająca się sprzedaż urządzeń elektronicznych takich jak smartfony i tablety do produkcji których wykorzystuje się złoto będzie generować dodatkowy popyt na ten surowiec, jednak ten wzrost zapotrzebowania będzie osłabiany przez niższe wykorzystanie złota do produkcji okablowania. W przypadku sektora dentystycznego w II kw. utrzymywał się długoterminowy trend spadku jego wykorzystania kosztem tańszych alternatyw takich jak m.in. ceramika oraz metale nieszlachetne. W naszej ocenie w tej podkategorii będzie już trudno odwrócić negatywne tendencje. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 2 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Wykres 4: Popyt inwestycyjny na złoto (w tonach, kwartalnie bez Popyt inwestycyjny na złoto funduszy ETF) Popyt na złoto w drugim kwartale wyniósł 235,5 ton i był o 4,0% 700 wyższy niż w analogicznym okresie 2013 roku. W drugim kwartale tego roku mieliśmy do czynienia z dalszym spadkiem 600 popytu inwestycyjnego na złoto w fizycznej postaci, który był 500 niższy aż o 56% r/r. Wynika to jednak w głównej mierze z efektu 400 wysokiej bazy z pierwszej połowy 2013 roku, kiedy inwestorzy 300 skuszeni wyraźną przeceną cen złota decydowali się na 200 zwiększanie zaangażowania w tę klasę aktywów, co w konsekwencji wygenerowało historycznie najwyższy popyt 100 inwestycyjny na złoto w fizycznej postaci. Niższy popyt w tym 0 segmencie został zneutralizowany z nawiązką przez mniejsze 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 odpływy z funduszy ETF zabezpieczonych w złocie (-40ton w II Popyt inwestycyjny kwartale 2014 roku względem -402ton w analogicznym okresie 2013 roku. Historycznie druga połowa roku jest Źródło: Bloomberg, World Gold Council, opracowanie własne najlepszym okresem jeżeli chodzi o popyt na złoto (co jest wynikiem kończących się żniw w Indiach i rozpoczynającego się w tym kraju sezonu wesel), co wraz z relatywnie niską bazą z roku ubiegłego powinno oddziaływać w kierunku powrotu do dodatnich dynamik. Dodatkowo najświeższe dane dotyczące funduszy ETF wskazują, iż w III kwartale odpływy z tych funduszy będą się utrzymywać na niskim poziomie (w roku ubiegłym były one w analogicznym okresie na Wykres 5: Zakupy złota przez banki centralne (w tonach, relatywnie wysokie). Pozytywnym czynnikiem będzie kwartalnie) również złagodzenie przez nowy Indyjski rząd regulacji 200 ukierunkowanych na ograniczenie importu złota przez Indie. 150 100 50 0 -50 -100 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Zakupy złota banków centralnych Źródło: World Gold Council Popyt na złoto banków centralnych Drugi kwartał 2014 roku był 14 z rzędu okresem w którym banki centralne zwiększały udział złota w swoich rezerwach. W analizowanym okresie kontrybucja banków centralnych w globalnym popycie na złoto wyniosła 118 ton i była o 28% r/r większa, natomiast w całym pierwszym półroczu banki zwiększyły udział złota w rezerwach o 242 ton, tj. o 9%. Podobnie jak w poprzednim kwartale liderami zakupów złota były banki krajów z byłych republik sowieckich m.in. Rosja i Kazachstan. Wykres 7: Złoto w funduszach ETF (w tonach, tygodniowo) 3000 Wykres 6: Rezerwy złota (w tonach, kwartalnie) 2500 34 000 33 000 2000 32 000 1500 31 000 1000 30 000 500 29 000 World 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 28 000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Złoto w funduszach ETF Źródło: Bloomberg, opracowanie własne Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 3 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Podaż złota (w tonach) Podaż 1H 2012 1H 2013 zmiana r/r I kw. 2013 II kw. 2013 I kw. 2014 Podaż producentów 1 394,6 1 537,1 10% 675,6 719,0 721,8 815,3 13% 1 420,3 1 478,5 4% 686,2 734,1 713,2 765,3 4% Wydobycie złota Headging producentów Recykling złota Całkowita podaż II kw. 2014 zmiana r/r -25,7 58,6 n/a -10,6 -15,1 8,6 50,0 n/a 628,1 578,3 -8% 367,4 260,7 315,6 262,7 1% 2 022,7 2 115,4 5% 1 043,0 979,7 1 037,4 1 078,0 10% Źródło: World Gold Council Wykres 8: Globalna podaż złota (w tonach, kwartalnie) 1 200 1 000 800 600 400 200 0 2007 2008 2009 2010 Podaż producentów 2011 2012 2013 Recykling złota Źródło: Bloomberg, opracowanie własne 2014 Globalna podaż złota Całkowita podaż złota w drugim kwartale wzrosła o 98,2 ton tj. o 10% r/r, natomiast w całym pierwszym półroczu była ona o 5% wyższa od analogicznego okresu w 2013 roku. Za wzrost w tej kategorii w głównej mierze odpowiada rosnące wydobycie w kopalniach, które w drugim kwartale tego roku dostarczyły na rynek o 4% r/r więcej złota. Dodatkowo w analizowanym okresie mieliśmy do czynienia ze wzrostem podaży surowca pochodzącego z recyklingu o 1% r/r. Rosnąca podaż po stronie producentów jest wynikiem uruchamiania nowych projektów inwestycyjnych oraz zwiększania wydobycia w już istniejących kopalniach. Większość z zaplanowanych nowych projektów została już uruchomiona przez co w dalszej części roku nie powinniśmy już mieć do czynienia z rosnącą podażą po ich stronie. Obecne niższe poziomy cenowe mogą oddziaływać w dalszej części roku w kierunku ograniczenia podaży złota pochodzącego z recyklingu. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 4 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Czynniki wpływające na popyt inwestycyjny W strukturze zapotrzebowania na złoto, istotny pozostaje popyt inwestycyjny. Jest on w pewnym stopniu determinowany przez wysokość realnych stóp procentowych (niższe stopy – wyższa cena złota) oraz stopę inflacji i oczekiwań inflacyjnych (zależność dodatnia), dlatego warto zwracać uwagę na te czynniki. W ostatnim czasie ponownie na popyt inwestycyjny na kruszec zaczął w istotny sposób oddziaływać poziom awersji do ryzyka (im wyższy, tym lepiej dla kruszcu). Wykres 9: Poziom realnych stóp procentowych w największych gospodarkach (stopa 3M-inflacja konsumentów) 6,00 4,00 2,00 0,00 -2,00 -4,00 -6,00 USA strefa euro Wielka Brytania Japonia Źródło: Bloomberg, opracowanie własne Wykres 10: Wzrost bilansów banków centralnych od 2007 r. 550 450 350 250 150 50 -50 złoto EBC Fed Bank Anglii Źródło: Bloomberg, opracowanie własne Bank Japonii Realne stopy procentowe Realne stopy procentowe w największych gospodarkach nieco wzrosły za sprawą spadku inflacji, który np. w przypadku strefy euro, był większy niż zniżka nominalnych stóp. W efekcie trend realnych stóp jest negatywny dla notowań złota, choć sam fakt, że pozostają one ujemna, już pozytywny. Negatywny jest również niski poziom inflacji na świecie, gdyż złoto jest często traktowane jako zabezpieczenie przed wzrostem cen towarów i usług. W krótkim terminie realne stopy procentowe prawdopodobnie pozostaną bez większych zmian z jednej strony za sprawą inflacji, która utrzyma się na niskich poziomach, z drugiej ze względu na niewielką przestrzeń do obniżek stóp. W dłuższej perspektywie negatywnie na kruszec mogą wpływać ewentualne wcześniejsze niż obecnie zakłada to rynek podwyżki stóp w USA (np. w I kw. 2015 r.), które mogą doprowadzić do wzrostu realnego kosztu pieniądza w tym kraju. Działania banków centralnych W ostatnim czasie złoto dynamicznie traciło na wartości w dużej mierze za sprawą spekulacji na temat tego, iż stopy procentowe w USA zostaną podniesione wcześniej niż do tej pory zakładał rynek. Pierwsza podwyżka kosztu pieniądza w Stanach Zjednoczonych będzie miała miejsce naszym zdaniem już w I kw. 2015 r. Dyskusja na jej temat może w najbliższych miesiącach w dalszym ciągu szkodzić notowaniom złota. Dopiero gdy stanie się ona faktem, inwestorzy mogą zacząć chętniej lokować swe środki na rynku kruszcu. Lekko negatywną presję ze strony oczekiwanych działań Fed w najbliższych miesiącach powinna hamować wciąż łagodzona polityka pieniężna w strefie euro. W miesiącach letnich złoto zaczęło słabiej sprawdzać się jako zabezpieczenie przed ryzykiem. W momentach eskalacji napięć na wschodzie Europy cena kruszcu pozostawała bez zmian bądź jedynie nieznacznie wzrastała. Takie zachowanie pokazuje, że zaufanie inwestorów do metalu nieco się nadwątliło i prawdopodobnie nie zostanie zbyt szybko odbudowane. Dlatego też w najbliższych miesiącach okresowe wzrosty awersji do ryzyka na rynkach mogą jedynie nieznacznie i chwilowo wspierać notowania kruszcu. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 5 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Analiza techniczna: Wykres 12: Tygodniowy, świecowy wykres ceny złota Źródło: Reuters Cena złota powróciła pod 200-sesyjną średnią ruchomą, co pogarsza jej średnioterminowe perspektywy. Z drugiej strony wartość żółtego kruszcu obecnie znalazła się przy istotnym wsparciu na 1200USD/oz., które powinno skutecznie ograniczać dalszą przecenę, co wraz z silnym wyprzedaniem jego notowaniach przemawia za korektą wzrostową po ostatnich spadkach maksymalnie w okolice 1300USD. W przypadku ewentualnego trwałego przebicia wsparcia przy poziomie 1200USD należy oczekiwać dalszej zniżki najpierw w okolice 1180USD, a następnie do 1100USD. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 6 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Podsumowanie Notowaniom złota w najbliższych miesiącach w dalszym ciągu szkodzić będzie dyskusja na temat wcześniejszego od dotychczasowych założeń początku cyklu podwyżek stóp procentowych w USA. Pierwsza podwyżka kosztu pieniądza może mieć już tam miejsce w I kw. 2015 r. Negatywną presję tworzoną przez ten czynnik będzie nieco zmniejszać łagodzenie polityki pieniężnej przez Europejski Bank Centralny oraz możliwy wzrost popytu ze strony Indii i Chin. Z punktu widzenia analizy technicznej istotną barierę dla spadków stanowią poziomy 1180-1200 USD, jednak przy nasileniu spekulacji na temat zaostrzenia polityki monetarnej w USA mogą one zostać trwale przebite. Tabela: Prognoza ceny złota Cena uncji złota w USD obecnie XII 2014 III 2015 IX 2015 1 215 1 200 1 150 1 030 Źródło: RBPL, prognoza ceny złota według modelu Raiffeisen Research *stan na 30.09.14 Tabela: Mediana rynkowych prognoz ceny złota oraz średnia cena kontraktów terminowych w danym okresie. Q4 14 Q1 15 Q2 15 Q3 15 2015 2016 2017 Kontrakty Terminowe 1218 1219 1220 1221 1221 1231 1256 Mediana 1260 1237 1230 1220 1255 1257 1194 Źródło: Bloomberg Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 7 Złoto – raport analityczny Wrzesień 2014 Materiał sporządzili: Tomasz Regulski, Starszy Analityk Rynków Finansowych e-mail: [email protected] +48 22 585 33 24 Piotr Jelonek, Młodszy Analityk Rynków Finansowych e-mail: [email protected] +48 691 222 046 Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności: Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zamówieniem. Informujemy, iż zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Biuro Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A. lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: [email protected]. Niniejsze opracowanie nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Nie jest próbą reklamy ani oferowania sprzedaży produktów Raiffeisen Bank Polska S.A (zwanego dalej Bankiem). Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniach wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, iż są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wszelkie opinie i oceny zawarte w niniejszym opracowaniu wyrażają opinie Banku w dniu jego wydania. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Bank nie świadczy doradztwa inwestycyjnego w związku z zawieranymi przez Klienta transakcjami ani nie udziela rekomendacji zawarcia transakcji, co oznacza, że udzielone informacje oraz przedstawione portfele modelowe nie mają charakteru rekomendacji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien, nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank, określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji, konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych oraz w sposób niezależny ocenić, czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Powielanie bądź publikowanie niniejszego raportu lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 8