Instytut Stosunków Międzynarodowych

Wstęp do Nauki o Stosunkach Międzynarodowych_studia dzienne_ćwiczenia_semestr zimowy 2015/2016
Dr Patrycja Grzebyk, [email protected]
Literatura podstawowa:
E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe – geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2006.
R. Kuźniar, Pozimnowojenne dwudziestolecie 1989-2010, Warszawa 2011.
Najnowszy Rocznik Strategiczny + podawana dodatkowo literatura na zajęciach
Zagadnienia i literatura:
1. GENEZA, POJĘCIE , ISTOTA I HISTORIA „STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH”.
(Narodziny nowożytnych stosunków międzynarodowych; Oddziaływania międzynarodowe; Uwarunkowania stosunków międzynarodowych;
Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina badawcza, historia SM)
Literatura do zajęć:

R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe – istota, uwarunkowania, badanie, w: E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki…

W. Dobrzycki, Historia stosunków międzynarodowych w czasach nowożytnych (1815-1990/91), w: E. Haliżak, R. Kuźniar,
Stosunki…

R. Kuźniar, Zimna wojna:1946-1988, Wiosna ludów, Zanik bipolaryzmu i nowy porządek, Rekonstrukcja Europy w: R.
Kuźniar, Pozimnowojenne…
2. WIZJE RZECZYWISTOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ
(Realistyczna wizja rzeczywistości międzynarodowej; Liberalna wizja rzeczywistości międzynarodowej; Transnarodowa wizja
rzeczywistości międzynarodowej)
Literatura do zajęć:

H.
J.
Morgenthau,
Polityka
między
narodami
(lub
Six
principles
of
political
realism,
https://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/morg6.htm)

S.P. Sałajczyk, Wizje rzeczywistości międzynarodowej, E. Haliżak, Współpraca międzynarodowa w: E. Haliżak, R. Kuźniar,
Stosunki…
3. UCZESTNICY STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH
(Pojęcie i zróżnicowanie uczestników międzynarodowych, Interesy uczestników stosunków międzynarodowych, Oddziaływania
uczestników stosunków międzynarodowych, Ewolucja uczestników stosunków międzynarodowych ze szczególnym skupieniem się na roli
państwa, instytucje międzynarodowe)
Literatura do zajęć:

Popiuk-Rysińska, Uczestnicy stosunków międzynarodowych, ich interesy i oddziaływania, w: E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki…

Popiuk-Rysińska, Instytucje międzynarodowe, w: E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki…
4. MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE
(Dyplomacja jako narzędzie polityki zagranicznej; konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych, konwencja wiedeńska o
stosunkach konsularnych, konwencja o misjach specjalnych; stosunki dwu i wielostronne)
Literatura do zajęć:

R. Kuźniar, Międzynarodowe stosunki polityczne, w: E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki…

R.
Kuźniar,
Dyplomata
to
sługa
polityka,
Tygodnik
Powszechny
10.08.2004
(dostępne
na
http://www2.tygodnik.com.pl/tp/2822/main02.php)
5-6. BEZPIECZEŃSTWO W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH.
(Ogólne koncepcje bezpieczeństwa międzynarodowego, sojusze i wspólnoty bezpieczeństwa, systemy bezpieczeństwa zbiorowego)
Literatura do zajęć:

H. Morgenthau, Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój, (lub The Balance of power, dostępne też
https://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/morg6.htm

R. Kuźniar, Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych, w: E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki…

R. Kuźniar, NATO wypełnia obszar bezpieczeństwa oraz Szok i przerażenie, czyli zły początek XXI wieku, Problemy
bezpieczeństwa i współpracy wielostronnej w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne..

H. Szlajfer, Stany Zjednoczone i europejska rodzina oraz R. Kuźniar, Polska nie jest sierotą, Polski Przegląd Dyplomatyczny
2007, nr 1.

Najnowszy Rocznik Strategiczny (Rozdziały z Obserwatorium Bezpieczeństwa).

Karta Narodów Zjednoczonych

Pakt Ligii Narodów
7. MIĘDZYNARODOWA OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA
(geneza, źródła, rodzaje praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego; relatywizm a uniwersalizm praw człowieka)
Literatura do zajęć:

R. Kuźniar, Ofensywa praw człowieka w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne…

E. Haliżak, R. Kuźniar, Niekonwencjonalne sposoby regulacji w stosunkach międzynarodowych (podrozdziały
Niekonwencjonalne sposoby… i Między interwencją humanitarną…) w: E.Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki...

R. Kuźniar, Prawa człowieka – prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000,
s. 19-57; 280-338.

M. Freeman, Prawa człowieka, Warszawa 2007, s. 7-41.

G. Michałowska, Stosunki międzyspołeczne w: E.Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki...

Pakty Praw Człowieka (MPPPiO, MPPGSiK)
8. MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI EKONOMICZNE

E. Haliżak, Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, w: E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki…

R. Kuźniar, Problemy gospodarcze świata początku nowego stulecia w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne…
1

Rocznik Strategiczny (rozdział prof. E. Haliżaka).
9. PRAWO MIĘDZYNARODOWE
(Prawo międzynarodowe jako zespół norm, Źródła prawa międzynarodowego, Sankcje w prawie międzynarodowym)
Literatura do zajęć:

J. Ciechański, Prawo międzynarodowe – normy i regulacja, w: Haliżak E., Kuźniar R., Stosunki...
10. SYSTEM NARODÓW ZJEDNOCZONYCH
(Geneza, cele i zasady NZ, Struktura organizacji i systemu NZ, Podstawowe dziedziny działalności)
Literatura do zajęć:

J. Symonides, Organizacja Narodów Zjednoczonych: Geneza, podstawa, cele I zasady funkcjonowania, struktury organy główne i
pomocnicze system Narodów Zjednoczonych, w: J. Simonides (red.) Organizacja Narodów Zjednoczonych, bilans i perspektywy,
Warszawa 2006.

R. Kuźniar, System Narodów Zjednoczonych, w: Haliżak E., Kuźniar R., Stosunki…

R. Kuźniar, Narody Zjednoczone: Śmiałość wizji, słabość instrumentów w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne…
11. POLITYKA ZAGRANICZNA RP
(Podstawy nowej polskiej polityki zagranicznej; Wewnętrzne uwarunkowania polityki zagranicznej; Rozwój więzi Polski z Zachodem:
Polityka wobec Europy Środkowo i Wschodniej)
Literatura do zajęć:

R. Kuźniar, Polityka zagraniczna Rzeczpospolitej Polskiej, w: Haliżak E., Kuźniar R., Stosunki...

R. Kuźniar R., Polityka zagraniczna RP 1989-2002, Warszawa 2002, rozdział Ewolucja międzynarodowych uwarunkowań
polskiej polityki zagranicznej po 1989 r.

Rocznik Strategiczny (Polska Polityka Zagraniczna)

R. Kuźniar, Pax Americana, w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne…

Zob. również ostatnie exposé Ministra Spraw Zagranicznych i informację rządu nt. polskiej polityki zagranicznej,
www.msz.gov.pl)
12. EUROPA
(Wyznaczniki tożsamości Europy; integracja europejska)
Literatura do zajęć:

E. Haliżak, Integracja europejska, E. Haliżak, Regionalizm w stosunkach międzynarodowychw: E. Haliżak, R. Kuźniar,
Stosunki...

R. Kuźniar, UE rozszerza się na Europę, Unia Europejska – dekada rozwoju i frustracji, w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne…

Rocznik Strategiczny (Unia Europejska)

R. Kuźniar, Międzynarodowa tożsamość Europy w: E. Haliżak, S. Parzymies (red.), Unia Europejska: nowy typ wspólnoty
międzynarodowej, Warszawa 2002.

O. Fallaci, Wściekłość i duma, Gazeta Wyborcza, 6-7.10.2001 (ksero)
KOLOKWIUM!!!
13. PORZĄDEK MIĘDZYNARODOWY W DOBIE GLOBALIZACJI
(Internacjonalizacja zagrożeń społecznych, Wymiary zależności i współzależności, pojęcie ładu międzynarodowego, ewolucja ładu
międzynarodowego, pozimnowojenne koncepcje ładu międzynarodowego)
Literatura do zajęć:

R. Kuźniar, Porządek międzynarodowy wczesnej globalizacji, E. Kuźniar, Procesy globalizacji a stosunki międzynarodowe w: E.
Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki… (zob. również Wstęp)

R. Kuźniar, Dekada Pax Americana, Globalizacja zmienia świat, Między końcem historii a powrotem Hobbesa w: R. Kuźniar,
Pozimnowojenne…
14. ŹRÓDŁA KONFLIKTÓW
(Pojęcie konfliktu, sposoby rozwiązywania konfliktów, główne osie konfliktu Północ-Południe?)
Literatura do zajęć:

E. Haliżak, Północ w stosunkach międzynarodowych oraz Południe – (państwa rozwijające się – Trzeci Świat) w: E. Haliżak, R.
Kuźniar, Stosunki

J. Kukułka, Zaspokajanie potrzeb i rozwiązywanie konfliktów w stosunkach międzynarodowych, w: E. Haliżak, R. Kuźniar,
Stosunki…

R. Kuźniar, Rozsypujący się świat oraz reszta wraca do gry w: R. Kuźniar, Pozimnowojenne…
2