str.3
Transkrypt
str.3
Cały świat świętuje Wielkanoc Dla Brytyjczyków święta zaczynają się juŜ w piątek przed Wielkanocą. Nazywa się go tutaj Good Friday (czyli Dobry Piątek), a nie Great Friday (czyli jak mówi się w Polsce – Wielki Piątek) i – dla uczczenia rocznicy śmierci Chrystusa – jest dniem wolnym od pracy. W Anglii teŜ tak jest, jednak przede wszystkim zarówno młodzi jak i starsi wyspiarze myślą o czekoladowych jajkach. Dzieciom w Anglii Wielkanoc kojarzy się równieŜ z tajemniczym królikiem nazywanym Easter Bunny, który zjawi się po kryjomu w Niedzielę Wielkanocną (Easter Sudany) i zostawia im, najczęściej w ogrodzie, skromne prezenty – np. cukierki lub inne słodycze. W Holandii, Belgii i Niemczech- dzieci muszą szukać słodyczy w ogrodzie. Słodkości spoczywają w ozdobnych „gniazdkach”, wykonywanych przedtem przez dzieci na zajęciach w szkole lub w przedszkolu. W Daniipierwszym zwiastunem nadchodzących świąt są domy przybrane wiązankami wiosennych kwiatów i pisankami- we wszystkich odcieniach Ŝółtego. W Niedzielę Wielkanocną rodziny spotykają się w południe i dzieci otrzymują zajączki i jajka z czekolady. W krajach skandynawskich w Wielki Czwartek lub Sobotę dzieci przebierają się za stare wiedźmy i zostawiają przed drzwiami sąsiadów małe, własnoręczne przygotowane liściki. W zamian mieszkańcy obdarowują je słodyczami. Ten zwyczaj pochodzi jeszcze ze średniowiecza, gdy bano się czarownic. W Finlandii- przygotowuje się wielkanocne ozdoby w tradycyjnych kolorach wiosny: zielonym i Ŝółtym. Najpopularniejszym przysmakiem Finów jest „mammi”- wielkanocny budyń z Ŝytniego słodu i Ŝytniej mąki Zwyczaje wielkanocne w Polsce Gdy Wielki Piątek ponury, Wielkanoc będzie bez chmury. Wielkanoc w Europie Świąteczne Potrawy Wielkanoc w Meksyku ,Hiszpanii, i na Sycylii to czas wielkich procesji przebywających Drogę KrzyŜową z figurami naturalnej wielkości . Na Filipinach ,w wiosce Paompong połoŜonej w pobliŜu Manilii – stolicy państwa – od 25 lat, w kaŜdy Wielki Piątek dziesiątki ludzi z całego świata przybywają , aby doświadczyć ukrzyŜowania . W Izraelu obchodzi się zarówno Ŝydowskie święto Paschy , jak i chrześcijańską Wielkanoc .W Wielki Czwartek rozpoczyna się , trwające siedem dni , święto Paschy upamiętniające w ten sposób wyprowadzenie ludu Izraela z Egiptu. W Wielki Czwartek i w Wielki Piątek gospodynie przygotowywały świąteczne potrawy. Zapowiedź nadchodzącej wielkiej uczty stanowiły snujące się po domach zapachy pieczonego chleba, ciast, rozmaitych mięs, wędzonych kiełbas, gotowanych szynek i bigosu. Punktem honoru kaŜdej gospodyni były dorodne baby droŜdŜowe, gotowe „opaść” w kaŜdej chwili z powodu przeciągu trzaskania drzwiami albo głośniej rozmowy. Na Podhalu od wielkopiątkowego świtu gadziny ubijały masło do „święconego”. Zwykłą łyŜką potrafiły wyrzeźbić z niego baranka na stół wielkanocny. Przez cały następny rok poświęcone masło miało słuŜyć jako lek dla ludzi i zwierząt Misterium Wielkanocne W KALWARII ZEBRZYDOWSKIEJ Role Chrystusa, apostołów, Szymona Cyrenejczyka, Piłata rzymskich Ŝołnierzy, kapłanów i innych uczestników biblijnych wydarzeń odgrywają zakonnicy i mieszkańcy pobliskich wsi, a czasami pielgrzymi znający Kalwarie Zebrzydowską od dziecka. Wszystko przebiega zgodnie z opisem zawartym w Piśmie Świętym, a kulminacja następuje w Wielki Piątek: tego dnia odbywa się sąd , Piłat wydaje wyrok, Jezus idzie na miejsce kaźni spotykając św. Weronikę i upadając trzykrotnie pod brzemieniem krzyŜa. Przy stuku młotów, dochodzący na golgocie narrator opowiada o ukrzyŜowaniu. Co nieco o jajach ! Dzięki badaniom archeologicznym wiemy dziś z całą pewnością, iŜ barwione jajka ptasie odgrywały duŜą rolę w obrzędach magicznych w dawnych czasach, obok prawdziwych pisanek, wytwarzano takŜe ich substytuty, a więc jajka z gliny pokrywanej barwną glazurą lub z kamienia. Wytwarzanie pisanek zostało włączone w chrześcijaństwie obrządki wielkanocne. Wśród innych pokarmów święcono w Wielką Sobotę takŜe i jajka. Jajka takie – symbol nieśmiertelności i zmartwychwstania Chrystusa – do dziś są podstawowym elementem śniadania wielkanocnego. Tradycyjnie dzielą się nim wszyscy domownicy, zaproszeni goście, podaje się je takŜe zwierzętom gospodarskim,„aby się dobrze chowały” Obecnie kupujemy gotowe pisanki, niektórzy malują jajka barwnikami chemicznymi w charakterystyczny dla danego regionu Polski sposób. Najbardziej znane są chyba wzory kurpiowskie, łowickie, z okolic Kołbieli i Białegostoku.