Flora roślin naczyniowych siedlisk kserotermicznych na Płaskowyżu
Transkrypt
Flora roślin naczyniowych siedlisk kserotermicznych na Płaskowyżu
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1): 23–54, 2006 Flora roślin naczyniowych siedlisk kserotermicznych na Płaskowyżu Proszowickim (Wyżyna Małopolska, południowa Polska) ANNA CWENER CWENER, A. 2006. The vascular flora of xerothermic sites on the Proszowice Plateau (Małopolska Upland, South Poland). Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 13(1): 23–54. Kraków. PL ISSN 1640-629X. ABSTRACT: The aim of this study was to present the flora of the xerothermic sites from the Proszowice Plateau. The assignment to syntaxonomic group, forms of dissemination and geographical and historical groups were analysed. Plants associations and condition of their occurrence were determined. The results confirmed that xerothermic scarps and slopes are characterized by rich and unique floristic compositions, they are also sites of numerous protected, rare and endangered species. KEY WORDS: xerothermic sites, xerothermic and thermophilous species, Proszowice Plateau A. Cwener, Zakład Geobotaniki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, ul. Akademicka 19, PL-20-033 Lublin; e-mail: [email protected] WSTĘP Wyżyna Małopolska obfituje w siedliska sprzyjające występowaniu roślinności kserotermicznej i ciepłolubnej. Jednak pomiędzy poszczególnymi jej częściami zaznaczają się niekiedy znaczne różnice związane z odmienną rzeźbą, budową geologiczną, glebami i warunkami klimatycznymi. Jednym z jej mezoregionów jest Niecka Nidziańska, także zróżnicowana na kilka niższych jednostek fizyczno-geograficznych (KONDRACKI 2000). Szczególnym bogactwem flory kserotermicznej cechuje się Wyżyna Miechowska. Historia jej eksploracji florystycznej liczy już blisko 90 lat. Fundamentalne zasługi położyli tu m.in. DZIUBAŁTOWSKI (1916, 1923, 1925) i KOZŁOWSKA (1923, 1926, 1928). Znacznym zainteresowaniem ze strony badaczy cieszyła się również Dolina Nidy (MEDWECKA-KORNAŚ 1952, 1959 i cytowana tam dawniejsza literatura), a także Niecka Solecka, Garb Pińczowski (ŁUSZCZYŃSKA 1998 – oraz cytowana literatura) i Garb Wodzisławski (KAŻMIERCZAKOWA 1968, 1971). Wyniki wcześniejszych badań florystycznych i fitosocjologicznych, dotyczących całej Niecki Nidziańskiej zebrał i uzupełnił SZWAGRZYK (1987). Uzupełnienia do flory tego mezoregionu podają również BRÓŻ i PRZEMYSKI (1988, 1989), ŁUSZCZYŃSKA i ŁUSZCZYŃSKI (1989) oraz SZELĄG (1997). 24 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Dla Płaskowyżu Proszowickiego, który jest najbardziej południowym subregionem Niecki Nidziańskiej istnieją tylko nieliczne wcześniejsze dane florystyczne. Zawierają je opracowania BERDAUA (1859), KOZŁOWSKIEJ (1923), TACIKA (1959) i KOSTROWICKIEGO (1966). Nieco więcej informacji pochodzi z jego obrzeży. Można je znaleźć w opracowaniach: GŁOWACKIEGO (1984), DUBIELA (1989) i ŁUSZCZYŃSKIEJ (1989). Aktualnie od blisko 10 lat prowadzone są tu intensywne badania (np. TOWPASZ & TRZCIŃSKA-TACIK 1997; TOWPASZ i in. 1998, 1999, 2001; KOTAŃSKA i in. 2001; TOWPASZ & KOTAŃSKA 2002, 2004). Przedmiotem niniejszego opracowania jest charakterystyka flory siedlisk kserotermicznych na obszarze Płaskowyżu Proszowickiego. TEREN BADAŃ Płaskowyż Proszowicki położony jest na NE od Krakowa na Wyżynie Małopolskiej, w mezoregionie Niecki Nidziańskiej (FLIS 1956; KONDRACKI 1994, 2000). Ten pagórkowaty teren zbudowany jest w większości z utworów mioceńskich pokrytych lessem. Jedynie miejscami na zboczach i w parowach erozyjnych odsłania się opoka kredowa, a lokalnie gipsy (CABAJ & NOWAK 1986). Na lessach wykształciły się gleby brunatne i czarnoziemy (OCZOŚ & STRZELEC 1986). Żyzne gleby spowodowały, że obszar ten jest użytkowany rolniczo od neolitu (KRUK 1980; KRUK i in. 1996). Nieprzerwana od ok. 5 tysięcy lat działalność człowieka sprawiła, że teren ten jest niemal całkowicie odlesiony (lasy stanowią poniżej 2% powierzchni). Na wierzchowinach i łagodnych zboczach dominują pola uprawne (ok. 80% powierzchni), natomiast w szerokich dolinach Szreniawy, Nidzicy i Nidy częste są łąki (ok. 13% powierzchni). Specyfiką tego obszaru są na wpół naturalne murawy kserotermiczne. Pomimo że powierzchnia jaką zajmują jest niewielka (poniżej 5% terenu), odgrywają one ważną rolę w krajobrazie. Murawy wykształciły się w miejscach nie nadających się pod uprawę. Są to strome zbocza dolin rzek, skarpy czy śródpolne miedze, silnie nachylone przeważnie o ekspozycji południowej i południowo zachodniej. Interesującymi i charakterystycznymi dla Płaskowyżu Proszowickiego siedliskami roślinności kserotermicznej są też wały średniowiecznych grodzisk i zbocza (w większości datowanych na epokę brązu) kurhanów. MATERIAŁ I METODY Badaniami florystycznymi objęto stanowiska roślinności kserotermicznej i ciepłolubnej. Za stanowisko przyjmowano wyodrębniający się w terenie płat roślinności murawowej z udziałem gatunków kserotermicznych. Za kserotermiczne i ciepłolubne uznano, przede wszystkim rośliny charakterystyczne dla klasy Festuco-Brometea (MEDWECKA-KORNAŚ i in. 1977; MATUSZKIEWICZ 2001). Uwzględniono także gatunki z innych klas, które występowały na siedliskach kserotermicznych i wymieniane były w opracowaniach MICHALIKA (1979, 1983), a także m.in.: ZEMANKA (1989, 1991), TOWPASZ (1990, 1996) i KOSIŃSKIEGO (1992). Stanowiska z udziałem gatunków kserotermicznych wybrano na podstawie literatury (GŁOWACKI 1984; DUBIEL 1989; TOWPASZ & TRZCIŃSKA-TACIK 1997; TOWPASZ i in. 1998,1999, 2001) oraz wcześniejszej penetracji terenu. Szczegółowo przebadano florę na 106 stanowiskach. Dla każdego stanowiska określano powierzchnię, ekspozycję i nachylenie, rodzaj podłoża geologicznego i typ gleby. Podłoże geologiczne i typ gleby opisywano w terenie oraz na podstawie map geologicz- A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 25 nych i glebowych. Dodatkowo na 24 stanowiskach wykonano szczegółowe analizy glebowe (w wykazie oznaczone gwiazdką). Badania florystyczne prowadzono w latach 2000–2004, poszczególne stanowiska odwiedzano kilkakrotnie w ciągu roku, w różnych okresach sezonu wegetacyjnego i na każdym notowano wszystkie rośliny naczyniowe. Nazewnictwo gatunków przyjęto zgodnie z opracowaniem MIRKA i in. (2002). Na każdym stanowisku określono też zespół roślinny lub zbiorowisko wykorzystując istniejące już materiały fitosocjologiczne (TOWPASZ mskr.) lub w razie potrzeby wykonując zdjęcia fitosocjologiczne. Przynależność poszczególnych roślin do grup syntaksonomicznych podano w oparciu o opracowania: MEDWECKA-KORNAŚ i in. (1977), MATUSZKIEWICZ (2001) oraz ZARZYCKI i in. (2002). Sposoby rozsiewania poszczególnych gatunków określano na podstawie literatury i obserwacji terenowych. Klasyfikację i charakterystykę typów rozsiewania przedstawiono na podstawie opracowań: MEDWECKIEJ-KORNAŚ (1950), KORNASIA (1972), PODBIELKOWSKIEGO i PODBIELKOWSKIEJ (1992) oraz FALIŃSKIEJ (1996). Klasyfikację roślin synantropijnych i przynależność do grup geograficzno-historycznych podano w oparciu o prace KORNASIA (1968, 1977), ZAJĄCA (1979), ZAJĄCA i in. (1998) oraz CELKI (1999). WYNIKI Badane stanowiska przedstawiono na rycinie1, a ich charakterystykę podano w tabeli 1. Powierzchnia stanowisk była zróżnicowana i wahała się od 1,2 do 750 arów. Przeważały powierzchnie od kilku do kilkunastu arów, jedynie 10 z 106 stanowisk miało powierzchnię, która przekraczała 50 arów. Ryc. 1. Badane stanowiska z roślinnością kserotermiczną na Płaskowyżu Proszowickim (numery zgodnie z tabelą 1) Fig. 1. Investigated sites with xerothermic flora on the Proszowice Plateau (numbers as in table 1) 26 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Tabela 1. Wykaz i charakterystyka stanowisk Table 1. List and characterization of sites A ATPOL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 EF 31-43 EF 31-44 EF 32-11 EF 32-11 EF 32-12 EF 32-12 EF 32-12 EF 32-31 EF 32-31 EF 32-34 EF 32-42 EF 32-42 EF 32-42 EF 32-42 EF 32-42 EF 33-02 EF 33-02 EF 33-02 EF 33-02 EF 33-22 EF 33-24 EF 33-24 EF 34-00 EF 34-11 EF 34-11 EF 34-22 EF 34-22 EF 34-22 EF 41-01 EF 41-04 EF 41-04 EF 41-11 EF 41-11 EF 41-12 EF 41-13 EF 41-22 EF 41-22 EF 41-23 EF 41-23 EF 41-32 EF 41-32 EF 41-33 EF 41-33 EF 41-33 EF 41-34 EF 41-44 B Zielenice Wrocimowice* Łopaty* Łopaty Szczotkowice Szczotkowice Szczotkowice* Solcza Rosiejów Skalbmierz* Winiary Winiary Winiary Winiary Winiary Dębiany Stradów Stradów Stradów Opatkowiczki* Cieszkowy Cieszkowy Pełczyska Mierniów Mierniów* Kolosy Kolosy Kolosy Muniakowice Lelowice* Przemęczanki Obrażejowice Obrażejowice Łętkowice Kolonia Dodów Kąty* Kąty* Błogocice Kąty Piotrkowice Wielkie* Piotrkowice Wielkie Muniaczkowice* Muniaczkowice* Muniaczkowice Dalewice Gniazdowice* C D E F G H 1,6 45 70 2,4 0,7 0,2 3 1,2 2,3 3 8 3 4,5 2 2,5 4 100 50 10 3,5 2,5 2,3 210 2 1,5 3,5 3 1 15 22,5 30 80 60 30 22,5 120 3 35 1,2 40 2,5 30 12 5 4,5 90 40 50 35 80 30 85 – 45 45 60 45 35 50 80 40 50 55 30 30 – 40 30 30 – – 30 70 – 50 25 50 35 50 35 45 40 35 40 50 60 10 35 65 70 35 40 SW SSW SW NE W E – S S S NE S S S N E SSW SW SW – WWS NW W – – SE SW – W SWW W S NW S SSW SWW S SSW S S SW W W SW SE S k k k k ls ls ls k ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls k ls ls ls ls ls k k k k k ls ls k ls ls k ls ls k k ls k k r r r r cz cz cz r cz br br br br br br br br br br cz br br r cz cz br br br r r r r r br br r cz br r cz cz r pr br r r 63 82 99 39 41 29 65 50 40 56 62 43 43 37 45 52 111 57 32 52 45 49 143 59 60 37 30 53 83 100 88 68 71 60 54 102 39 58 56 83 55 94 82 68 64 80 I 65,1 45,1 64,3 30,8 17,1 27,6 52,3 58,0 52,5 64,3 40,3 67,4 53,5 40,5 37,8 55,8 41,4 49,1 37,5 21,2 44,4 32,7 55,9 45,8 23,3 48,6 43,3 45,3 65,1 70,0 55,7 67,6 66,2 41,7 81,5 68,6 51,3 46,6 69,6 63,9 60,0 54,3 50,0 73,5 37,5 70,0 J In In In/Bp In Er-Rc Er-Rc St/T-S In T-S St T-S T-S T-S Er-Rc Er-Rc T-S K-F/T-S Eh Eh T-S Bp Bp In/Bp Eh F-B Er-Rc Er-Rc Eh In/Eh In/Eh In In In T-S In In/Eh/Bp Bp T-S/Eh In/T-S T-S/Bp In/T-S In In/Bp In/T-S T-S St A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 27 Tabela 1. Kontynuacja – Table 1. Continued A ATPOL 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 EF 41-44 EF 41-44 EF 41-44 EF 41-44 EF 42-20 EF 42-20 EF 42-24 EF 42-34 EF 42-40 EF 42-42 EF 43-04 EF 43-04 EF 43-24 EF 43-33 EF 43-41 EF 44-10 EF 44-11 EF 44-11 EF 44-11 EF 44-11 EF 44-11 EF 44-13 EF 44-21 EF 44-21 EF 44-21 EF 44-21 EF 44-40 EF 44-40 EF 44-40 EF 51-02 EF 51-02 EF 51-02 EF 51-14 EF 51-14 EF 51-42 EF 52-00 EF 52-00 EF 52-21 EF 52-22 EF 52-31 EF 52-32 EF 52-33 EF 52-33 EF 53-04 EF 53-04 EF 53-10 B Gniazdowice* Gniazdowice Gniazdowice Gniazdowice Kowary Kowary* Ostrów Ostrów Makocice Hektary Jakuszowice Jakuszowice Lolin Nagórzanki Dalechowice Kazimierza Mała Bejsce Bejsce Bejsce Bejsce Bejsce* Królewice* Łubinówka Łubinówka Łubinówka Łubinówka Kaczkowice* Kaczkowice Kaczkowice Gnatowice Gnatowice Gnatowice Posądza* Posądza* Czulice Proszowice Proszowice* Dalechów Poborowice Rudno Średnie Przybysławice Rudno Dolne Szpitary Książnice Małe Książnice Małe Gruszów* C D E F G H I J 5 6,3 5 30 12 5 9 6 1 4 2 2 2 0,8 0,7 40 16 60 2 2 3 2 6 5 6 3 45 3 0,5 20 5 6 1 1 6 2,5 2,5 3,5 3,6 4 4,5 2 7,5 1 3 21 35 70 50 45 30 – 45 50 70 30 50 – 40 60 50 45 40 15 80 50 – – 40 35 70 – 40 40 70 60 45 70 – – 45 50 – 40 20 10 40 60 40 50 50 70 SSW W NE W W – S SW S SE W – S W W NW S S W SE – – W W SE – W W SE W SSW E – – SE SSW – NW W E W SW S SW S S ls ls ls ls k ls ls ls ls ls ls ls k ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ił ls ls k k ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls cz br br cz r cz br br cz br cz cz r br br br br br br cz cz cz br br br cz br br br r r br pr br br br br br br br br br br br br cz 45 51 46 79 74 73 46 43 26 37 43 72 46 58 41 83 50 50 41 41 81 66 38 26 36 76 95 54 35 53 41 33 44 57 36 35 59 58 73 48 63 52 49 13 31 86 68,9 64,7 54,3 36,7 58,1 44,6 41,3 39,5 42,3 73,0 41,9 69,4 37,0 46,6 63,4 62,7 76,0 54,0 41,5 63,4 70,4 48,5 81,6 80,8 75,0 81,8 70,5 61,1 45,7 60,4 75,6 36,4 47,7 33,3 55,6 37,1 45,8 43,1 57,5 43,8 55,6 55,8 51,0 76,9 71,0 58,1 St T-S T-S T-S/Er-Rc In T-S Eh Eh Eh/Er-Rc T-S Er-Rc St/T-S Er-Rc Er-Rc Er-Rc T-S T-S T-S Er-Rc Er-Rc St/T-S F-B T-S/Bp T-S Er-Rc T-S In T-S Er-Rc In In F-B F-B F-B T-S Er-Rc T-S/Eh Bp T-S Er-Rc Er-Rc Er-Rc Er-Rc Bp Er-Rc T-S (c.d.) 28 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Tabela 1. Kontynuacja – Table 1. Continued A 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 ATPOL EF EF EF EF EF EF EF EF EF EF EF EF EF EF 53-11 53-13 53-13 53-14 53-20 53-20 53-20 53-20 53-30 53-34 54-00 54-13 54-21 54-21 B Gruszów Modrzany* Modrzany Mniszów Hebdów Hebdów Hebdów Hebdów Hebdów Jaksice Jankowice Siedliska Morsko* Wroczków C D E F G H 2,1 60 0,7 1,5 30 2 5 1 160 40 12,5 15 750 3,5 40 40 75 10 30 45 70 – 45 30 35 70 70 40 NE NW E SW SSW SSE W – S S S S S W ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls ls cz br br br br br br cz br br br br br cz 46 107 32 29 57 53 52 44 70 50 52 68 118 45 I 37,0 37,4 21,9 34,5 49,1 41,5 30,8 22,7 72,9 70,0 48,1 52,9 53,0 44,4 J F-B T-S F-B F-B T-S Er-Rc Er-Rc F-B K-F/T-S T-S T-S T-S K-F/T-S T-S Objaśnienia (Explanations): A – numer stanowiska (number of site); B – miejscowość (locality); C – powierzchnia stanowiska [ar] (area of site [ar]); D – nachylenie [°] (inclination [°]); E – ekspozycja (exposition); F – podłoże geologiczne (geological ground), ls – less (loess), kr – kreda (chalk), ił – iły (clay); G – typ gleby (type of soil): r – rędzina (rendzina), cz – czarnoziem (chernozem), br – gleba brunatna (brown soil), pr – pararędzina (protorendzina), p – gleba płowa (soil lessives); H – liczba gatunków notowanych na stanowisku (number of species noted on the site); I – udział gatunków murawowych (share of grassland species); J – zbiorowisko roślinne (plant association): In – Inuletum ensifoliae, T-S – Thalictro-Salvietum pratensis, K-F – Koelerio-Festucetum rupicolae, Eh – zbiorowisko z Elymus hispidus s. lato (association with Elymus hispidus s. lato), Er-Ru – zbiorowisko z Elymus repens i Rubus caesius (association with Elymus repens and Rubus caesius), St – Sisymbrio-Stipetum capillatae, F-B – zbiorowisko z gatunkami z FestucoBrometea (association with species from Festuco-Brometea), Bp – zbiorowisko z Brachypodium pinnatum (association with Brachypodium pinnatum) Ekspozycja i nachylenie stanowisk Większość badanych stanowisk położna była na stromych stokach o ekspozycji południowej, południowo-zachodniej i zachodniej. Ich nachylenie wahało się w granicach od 10 do 85°. Najwięcej stoków miało nachylenie 40–45° i te przy odpowiedniej ekspozycji cechowały się też największym nasłonecznieniem (MICHALIK 1979). Tylko niektóre miedze były niemal pionowe, a wartości nachylenia sięgały tu nawet do 80–85° (Ryc. 2). Podłoże geologiczne i gleby Większość stanowisk zlokalizowana była na podłożu lessowym, na którym wykształcały się gleby brunatne i czarnoziemy. Gleby brunatne występowały na 60 spośród badanych stanowisk (tj. 56%), rzadsze były czarnoziemy (24 stanowisk). Rędziny wykształcone na podłożu kredowym obserwowano na 20 stanowiskach. Na pojedynczych stanowiskach wykształciły się też: pararędzina i gleba płowa (Ryc. 3, Tab. 1). Gleby brunatne miały poziom próchniczy o miąższości od 15 do 30 cm, bogaty w materię organiczną. Powstałe ze skały macierzystej bogatej w zasady cechowały się odczynem obojętnym lub słabo zasadowym, a węglany wymywane były nie głębiej niż do 80 cm. A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 29 Ryc. 2. Ekspozycja i nachylenie badanych stanowisk Fig. 2. Exposition and inclination of investigated sites Relatywnie wysokie wartości stosunku C/N świadczyły o dużej aktywności biologicznej tych gleb. Czarnoziemy odznaczały się silnie rozwiniętym poziomem próchniczym, o średniej miąższości do ok. 120 cm i były szczególnie bogate w materię organiczną. Odczyn gleby był obojętny, a jej struktura gruzełkowata. Poziom bogatszy w wapń znajdował się dopiero na głębokości ok. 90 cm. Rędziny cechowały się płytkim, najwyżej do 30 cm miąższości, poziomem próchniczym, zawierającym odłamki skały macierzystej o różnym stopniu rozdrobnienia i zwietrzenia chemicznego. Części ziemiste tego typu gleby miały odczyn obojętny lub lekko kwaśny i były stosunkowo ubogie w materię organiczną. Pod względem gatunkowym były to gleby gliniasto ilaste, średnio kamieniste. Pararędziny miały głębszą glebę, o odczynie obojętnym i stosunkowo bogatą w materię organiczną. Bezpośrednio pod poziomem próchniczym występowała skała macierzysta (KOTAŃSKA i in. mskr.; LANGER mskr.). Ryc. 3. Typy gleb na siedliskach kserotermicznych Fig. 3. Types of soils on the xerothermic sites 30 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Bogactwo florystyczne Wszystkie notowane na badanych stanowiskach gatunki oraz ich charakterystykę przedstawiono w tabeli 2. Ogółem stwierdzono tu 418 gatunków roślin należących do 69 rodzin (Tab. 2). Liczba gatunków w poszczególnych rodzinach wahała się od 1 do 58. Najliczniejsze w gatunki rodziny to Asteraceae i Poaceae, do których łącznie należało ponad 24% wszystkich gatunków. Dziesięć najliczniejszych rodzin zawierało łącznie ponad 60% flory (Tab. 3). Pozostałe rodziny były uboższe w gatunki, w tym 39 rodzin reprezentowanych było zaledwie przez jeden, dwa taksony. Zróżnicowanie syntaksonomiczne flory siedlisk kserotermicznych Pod względem syntaksonomicznym gatunki zaliczono do 16 klas (Tab. 2). Najwięcej roślin (115) należało do klasy Festuco-Brometea (27,5% całej flory). Znaczny udział (10,3% – 17%) stanowiły także gatunki z klas Molino-Arrhenatheretea, Stellarietea mediae oraz Artemisietea vulgaris. Mniejszy udział miały taksony z klas Querco-Fagetea (8,1%), Rhamno-Prunetea (5,5%) i Trifolio-Geranietea sanguinei (5%). Udział gatunków z innych klas był niewielki (Ryc. 4). Ryc. 4. Liczba gatunków z poszczególnych jednostek syntaksonomicznych Fig. 4. Number of species in particular syntaxonomical units Częstość występowania gatunków na siedliskach kserotermicznych Liczba notowań poszczególnych gatunków na badanych stanowiskach wahała się od 1 do 98 (Tab. 2). Wyróżniono pięć klas częstości: I – gatunki bardzo rzadkie, występujące najwyżej na 1–5 stanowiskach (<5% stanowisk); II – gatunki rzadkie, notowane na 6–26 stanowiskach (5–25% stanowisk); III – gatunki częste, występujące na 27–53 stanowiskach (25,1–50%); IV – gatunki bardzo częste, notowane na 54–80 stanowiskach (50,1%–75%); V – gatunki pospolite, notowane na więcej niż na 81 stanowiskach (>75,1%). Acer negundo A. platanoides A. pseudoplatanus Achillea millefolium 1 2 3 4 Caryophyllaceae Poaceae Poaceae Lamiaceae Rosaceae Liliaceae Liliaceae Poaceae Brassicaceae Amaranthaceae Amaranthaceae Primulaceae Primulaceae Ranunculaceae Apiaceae Liliaceae Poaceae Agrostemma githago Agrostis capillaris A. gigantea Ajuga genevensis* Alchemilla pastoralis Allium oleraceum* A. rotundum*! Alopecurus pratensis Alyssum alyssoides* Amaranthus chlorostachys A. retroflexus Anagallis arvensis A. foemina Anemone sylvestris* (c) Angelica sylvestris Anthericum ramosum* Anthoxanthum odoratum 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Lamiaceae Ranunculaceae Apiaceae Aesculaceae Rosaceae Acinos arvensis* (c) Adonis vernalis* Aegopodium podagraria Aesculus hippocastanum Agrimonia eupatoria* Asteraceae Aceraceae Aceraceae Aceraceae Asteraceae B 6 7 8 9 10 5 A. pannonica* A Lp. St M-A F-B St St St St T-G M-A F-B M-A St M-A M-A F-B M-A F-B F-B F-B,Fv Q-F Q-F F-B F-B Q-F Q-F Q-F M-A C E F G an 73 IV Ar Ap Sn Kn Kn Ar Ar Sn Ap Sn Sn Ar Ap Ap Sn Ap Sn an an an an an an an an an br an en an an mr ep an 2 1 5 1 1 3 1 5 3 5 3 I I I I I I I I I I I 1 I 17 II 11 II 4 I 1 I 36 III Sn an 11 II Sn an,mr 21 II Sn an 3 I Kn br,ds 2 I Sn ep 38 III Sn Kn an 2 I Ap an 4 I Ap an 9 II Sn an,mr 54 IV D H (c.d.) 25, 83 2, 37, 48, 73 25, 31, 36, 53, 76, 83, 93, 94, 103 2, 4, 8, 11, 13–15, 17, 19–26, 30, 31, 36, 42, 49, 50, 52, 57–60, 64–67, 70, 72, 74, 75, 78–81, 83, 84, 86–89, 93–97, 100, 103, 105, 106 1–3, 5–10, 12, 13, 15, 17, 18, 23, 26–30, 32–47, 49, 51–56, 58, 61, 62, 64, 65, 67–69, 72–73, 76, 77, 79, 80, 82, 83, 85, 90–92, 94, 97–99, 101, 102, 104–106 1–3, 10, 16, 23, 35, 36, 44, 99, 105 2, 3, 23, 30, 31, 36, 39, 40, 44, 48, 62, 63, 66, 67, 69, 71–73, 76, 77 20, 43, 80 15, 25 1–3, 8, 12, 16, 17, 23, 29, 30, 58, 60, 62, 64, 67, 68, 70, 72–74, 76, 78–80, 84–87, 89, 92, 93, 98, 101–105 25 1, 17, 19, 24, 28, 30, 34, 52, 58, 60, 67, 68, 72, 84, 88, 93, 105 8, 11, 18, 31, 43, 58, 60, 62, 86, 89, 96 1, 7, 15, 105 17 1–3, 8, 10, 11, 21, 29–32, 35, 36, 41–43, 45, 49, 51, 53, 54, 56, 61, 62, 66, 68, 77, 80, 87–89, 92, 97, 98, 103, 106 36, 43 94 10, 17, 36, 104, 105 38 38 28, 39, 45 45 3, 36, 43, 83, 94 22, 30, 94 3, 30, 36, 42, 72 22, 49, 93 Tabela 2. Alfabetyczny wykaz i charaktystyka gatunków Table 2. Alphabetical list and characterization of species A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 31 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 (c) Aster amellus* Astragalus cicer* A. glycyphyllos* Athyrium filix-femina Atriplex nitens A. patula Avena fatua Avenula pratensis* A. pubescens Ballota nigra Berberis vulgaris* Berteroa incana Betonica officinalis* Betula pendula Bothriochloa ischaemum* Brachypodium pinnatum* Asteraceae Fabaceae Fabaceae Polypodiaceae Chenopodiaceae Chenopodiaceae Poaceae Poaceae Poaceae Lamiaceae Berberidaceae Brassicaceae Lamiaceae Betulacea Poaceae Poaceae Liliaceae Rubiaceae 38 Asparagus officinalis* 39 Asperula cynanchica* Apiaceae Fabaceae Poaceae Brassicaceae Asteraceae Caryophyllaceae Brassicaceae Poaceae B Asteraceae Asteraceae Anthriscus sylvestris Anthyllis vulneraria* Apera spica-venti Arabis glabra* Arctium tomentosum Arenaria serpyllifolia Armoracia rusticana Arrhenatherum elatius A 36 Artemisia campestris* 37 A. vulgaris 28 29 30 31 32 33 34 35 Lp. F-B T-G T-G Q-F Art Art St F-B M-A Art R-P Art F-B,Qp Q-F F-B F-B F-B,Fv F-B F-B Art Art F-B St F-B Art F-B Art M-A C Sn Sn Sn Sn Ar Ar Ar Sn Sn Ar Sn Ap Sn Ap Sn Sn Sn Sn Sn Ap Ap Sn Ar Sn Ap Ap Ar Sn D an at at an an an an an an an,ep en an an,ep an,ds an an an,en ep an,ep an,ep an an an an ep,en an an an E G II V 2 I 3 I 5 I 2 I 1 I 3 I 4 I 11 II 12 II 11 II 1 I 13 II 10 II 16 II 2 I 57 IV 4 I 36 III 16 83 14 II 17 II 9 II 4 I 1 I 3 I 2 I 55 IV F H 3, 15, 17, 20, 23, 25, 36, 45, 59, 66, 92, 99, 100, 104 1, 3, 8, 23, 29–34, 36, 39, 42, 51, 62, 73, 76 6, 45, 46, 63, 65, 80, 92, 99, 106 2, 35, 92, 98 38 7, 17, 40 54, 82 2, 4, 6, 9, 10, 12, 13, 15, 17, 20–22, 24, 29–31, 27, 38, 40, 42–44, 46, 47, 49–52, 54, 55, 62, 64, 65, 69, 73, 75, 78–83, 85, 90, 92, 94, 95, 97–1–1, 103–105 1, 3, 8, 16, 17, 28, 29, 44, 46, 47, 51, 68, 101, 102, 104, 105 1, 2, 4–17, 19, 21–25, 27, 28, 33–35, 37–40, 42, 44–54, 56–73, 75, 78, 80–83, 85, 87–92, 94, 96–100, 103–105, 36, 46, 47, 105 1, 3, 8, 10, 11, 16–18, 23, 29–37, 39–42, 44, 46, 47, 62, 67, 72, 73, 76, 77, 85, 87, 97, 101, 105 3, 30 10, 40, 78 17, 23, 85, 101, 105 50, 53 66 25, 67, 78 36, 50, 51, 98 7, 30, 33, 36, 44, 58, 62, 67, 72, 73, 94 2, 20, 29–31, 52, 62, 79, 83, 84, 94, 95 2, 14, 15, 20, 23, 78, 82, 83, 85, 87, 104 23 17, 20, 24, 25, 28, 29, 54, 57, 58, 67, 72, 83, 105 10, 58, 62, 67, 72, 74, 84, 85, 105, 106 3, 11, 20, 23, 29, 31, 33, 48, 50, 51, 53, 84, 85, 86, 89, 94, 104 11, 12 2, 3, 8, 10–13, 16, 21–23, 29, 31–33, 36–46, 49–53, 56, 59, 60, 62, 63, 70, 73–77, 81, 84, 85, 87, 90–92, 94, 97, 98, 101–103, 105, 106 Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 32 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Poaceae Poaceae Poaceae Poaceae Poaceae Poaceae 57 Bromus erectus* 58 B. hordeaceus 59 B. inermis* 60 B. japonicus 61 B. sterilis 62 Calamagrostis epigejos Campanulaceae Campanulaceae Campanulaceae Campanulaceae 67 C. patula 68 C. persicifolia* 69 C. rapunculoides 70 C. sibirica* Asteraceae Cyperaceae Cyperaceae Cyperaceae Cyperaceae Cyperaceae Cyperaceae Cyperaceae Asteraceae Asteraceae 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 C. crispus Carex caryophyllea* C. flacca* C. hirta C. humilis* C. praecox* C. spicata* C. tomentosa* Carlina acaulis* (c) C. vulgaris* Brassicaceae Asteraceae 71 Capsella bursa-pastoris 72 Carduus acanthoides (c) Campanulaceae Campanulaceae 65 Campanula bononiensis*(c) 66 C. glomerata* 63 Calystegia sepium Convolvulaceae 64 Camelina microcarpa subsp. sylvestris* Brassicaceae Poaceae 56 Briza media Sn an (c.d.) 29 III 2, 3, 16, 22, 23, 29–31,, 33, 36, 42, 43, 46, 47, 49, 50, 51, 52, 62, 67, 68, 73, 74, 76, 93, 94, 101, 102, 105 F-B Sn an 1 I 23 M-A Ap an 3 I 17, 94, 100 F-B Sn an 60 IV 1, 3, 7, 10, 14, 17, 18, 22, 23, 25, 27–30, 33–35, 38–41, 43, 44, 46, 47, 49, 50, 52–54, 56–60, 62–67, 69, 71, 72, 74, 80, 81, 84–88, 91–93, 96, 97, 101, 103, 105 Art Kn an 1 I 101 Art Ar an 1 I 7 Ep Ap an 24 II 1, 11, 23, 26, 27, 29–31, 34, 34, 42, 46, 51, 60, 61, 67, 72, 74, 85, 87–89, 98, 102, 105 Art,Cs Ap br 1 I 105 F-B Sn an 31 III 1, 7, 13, 17, 24, 27–29, 35, 38–40, 43–46, 54, 57, 60, 66, 68, 69, 72, 77, 78, 87, 88, 92, 96, 99, 105 F-B Sn an 7 II 18, 40, 63, 64, 66, 71, 92 F-B Sn an 38 III 3, 4, 24, 26, 28–33, 35, 36, 40, 42–44, 50–52, 56, 58, 61–63, 67, 68, 70, 72–74, 82–85, 93, 94, 105, 106 M-A Sn an 2 I 84, 94 Q-F,Qp Sn an 9 II 23, 30, 42, 50, 58, 60, 70, 84, 93 T-G,Qp Sn an 41 III 1, 8, 10, 12, 13, 26, 30–32, 34, 36, 39, 42–46, 49, 50, 53, 57–59, 62, 64, 73, 74, 79, 80, 83, 85–88, 90, 92, 96, 100, 101, 103, 106 F-B,Fv Sn an 30 III 1, 3, 10–13, 18, 21, 23, 29–32, 35–36, 38–41, 43, 44, 48, 51, 56, 73, 92, 101, 102, 105 St Ar an 14 II 2, 5–7, 9, 20, 25, 45, 52, 79, 92, 95, 100, 105 Art Ar an,ds 30 III 1, 3, 8–11, 16–18, 20, 22–24, 28, 31, 32, 34, 35, 38, 42, 43, 54, 56, 65, 71, 78, 92, 102, 104, 105 Art Ap an 1 I 87 F-B Sn an,mr 7 II 16, 33, 72, 74, 94, 101, 102 F-B Sn an 5 I 3, 29, 30, 33, 102 M-A Ap an 13 II 17, 40, 49, 50, 59, 68, 86, 93, 94, 100, 104–106 F-B Sn an 10 II 2, 3, 23, 30, 32, 33, 36, 42, 73, 76 F-B Sn an 8 II 24, 46, 52, 58, 67, 72, 88, 92 F-B Sn an 15 II 17, 20, 2349, 50, 60, 61, 81, 87, 88, 92, 94, 101, 102, 105 F-B Sn an 6 II 29, 33, 51, 101, 102, 105 F-B Sn an,en 20 II 1–3, 11, 17, 23, 29–33, 35, 36, 41–43, 51, 54, 76, 77 F-B Sn an 5 I 3, 4, 11, 23, 31 M-A A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 33 Asteraceae Gentianaceae Caryophyllaceae Caryophyllaceae Rosaceae Rosaceae Boraginaceae Apiaceae Fabaceae Papaveraceae Chenopodiaceae 87 C. stoebe* 88 Centaurium erythraea*(c) 89 Cerastium arvense* 90 91 92 93 94 95 96 97 Asteraceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Lamiaceae Ranunculaceae 100 Cirsium arvense 101 102 103 104 105 106 C. canum C. pannonicum* (c) C. rivulare C. vulgare Clinopodium vulgare* Consolida regalis Chenopodiaceae Asteraceae 98 C. hybridum 99 Cichorium intybus C. holosteoides Cerasus avium C. fruticosa* (c)! Cerinthe minor Chaerophyllum aromaticum Chameacytisus ruthenicus* Chelidonium majus Chenopodium album Asteraceae 86 C. scabiosa* B Apiaceae Asteraceae Asteraceae A 83 Carum carvi 84 Centaurea cyanus 85 C. jacea Lp. D E F G H Ap an 1 I 17 Ar an,mr 16 II 5, 6, 14, 25, 34, 40, 45, 46, 54, 57, 63, 65, 68, 69, 92, 99 Sn an 42 III 2–4, 8, 11, 13, 16–18, 22, 23, 29–33, 36, 38, 40, 42–45, 49, 50, 51, 53, 54, 61, 62, 68, 73, 74, 77, 80, 84, 85, 93, 94, 97, 99, 101 F-B Sn an,mr 76 IV 1–3, 7–10, 12–15, 18, 21, 23, 26, 27, 30, 31, 35–37, 39–53, 56–59, 61–64, 66, 67, 69–75, 77, 79, 81–94, 97, 101–106 F-B Sn an 21 II 3, 10, 12, 17, 18, 23, 32, 35, 36, 39, 41, 44, 46, 63, 69, 73, 74, 101, 102, 104, 105 Ep Sn an 2 I 61, 62 Vc Sn mr,an 25 II 2, 7, 9, 15, 17, 18, 20, 22, 24, 25, 30, 35, 43, 48–50, 52, 58, 68, 72, 73, 83, 94, 95, 100 M-A Ap mr 6 II 5, 17, 20, 34, 86, 105 Q-F Ap en 9 II 3, 4, 16, 31, 44, 53, 59, 76, 84 R-P Sn en 6 II 23, 59, 71, 97, 101, 104 F-B Sn an 15 II 2, 20, 23, 31, 36, 39, 41, 42, 46, 53, 61, 65, 67, 69, 72 Q-F Ap an,ep 2 I 82, 105 Q-F,Qp Sn an,mr 8 II 3, 16, 29, 30, 41, 62, 67, 72 Art Ap mr 3 I 9, 20, 60 St Ap an,ds 23 II 7, 14, 25, 27, 28, 34, 36, 38, 43, 45, 50, 52, 54, 55, 78–81, 95, 99, 103, 105, 106 Art Ar an,ds 1 I 20 Art Ar an,mr 20 II 8, 10, 11, 23, 24, 29, 32, 34, 38, 42, 43, 46, 54, 64, 73, 85, 97, 98, 101, 105 St Ap an,ds 58 IV 2, 4, 5, 8, 11, 13–15, 17, 18, 21,–23, 29–32, 34, 36, 39, 40, 4, 43, 45, 50, 51, 53, 57–60, 62, 64, 66, 68, 71, 75, 78–83, 86–90, 92–95, 98–100, 102, 103, 106 M-A Ap an 2 I 73, 94 F-B Sn an 1 I 73 M-A Ap an 1 I 94 Art Ap an 14 II 2, 12, 15, 17, 18, 20, 23, 24, 42, 52, 64, 99, 100, 104 T-G,Qp Sn an,ep 10 II 23, 60–62, 70, 85, 88, 98, 104, 105 St Ar an 29 III 1, 3, 5–7, 9, 17, 21, 27, 34, 36, 43, 45, 46, 49, 50, 53, 54, 57, 58, 60, 69, 77, 80, 87, 95, 96, 99 M-A St M-A C Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 34 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Fumariaceae Corylaceae Rosaceae Rosaceae 111 112 113 114 Poaceae Brassicaceae Caryophyllaceae Boraginaceae Poaceae Poaceae Poaceae Oenotheraceae Orchidaceae 124 Deschampsia caespitosa 125 Descurainia sophia 126 Dianthus carthusianorum* 127 Echium vulgare* 128 Elymus hispidus subsp. hispidus* 129 E. hispidus subsp. barbulatus* 130 E. repens 131 Epilobium palustre 132 Epipactis atrorubens*(c) Cuscutaceae Cuscutaceae Boraginaceae Poaceae Poaceae Apiaceae Cuscuta epithymum* C. europea Cynoglossum officinale* Cynosurus cristatus Dactylis glomerata 123 Daucus carota 118 119 120 121 122 115 C. ripidophylla var. lindmanii 116 Crataegus × macrocarpa 117 Crepis biennis Rosaceae Rosaceae Asteraceae Cornaceae Fabaceae 109 Cornus sanguinea* 110 Coronilla varia* Corydalis solida Corylus avellana Crataegus laevigata* C. monogyna* Convolvulaceae Asteraceae 107 Convolvulus arvensis* 108 Conyza canadensis M-A Q-F F-B St Art F-B F-B M-A St M-A N-C Art,Cs Art M-A M-A R-P R-P M-A Q-F Q-F R-P R-P R-P,Qp T-G F-B Art Ap Sn Sn Ap Sn Sn Sn Ap Ar Ap Sn Ap Sn Ap Sn Sn Sn Ap Ap Sn Sn Sn Sn Sn Ap Kn an an an an an,ep an an an an an an an an an an en en an mr ds en en en an br an 1 1 19 59 17 56 34 4 36 23 2 1 1 1 85 1 3 26 1 1 2 30 4 55 97 20 (c.d.) V 1–3, 5–14, 16–25, 27, 29–46, 48–63, 65–69, 71–75, 77–89, 91–106 II 5, 6, 17, 47, 50, 52, 61, 67, 68, 71, 72, 77, 78, 82, 89, 92, 95, 96, 99, 103 I 23, 35, 60, 104 IV 1. 3. 8. 9. 11. 13. 17. 18, 21, 23, 26–32, 35, 36 39–45, 47, 51, 58, 61–63, 65, 67–69, 72–77, 79, 80, 85–87, 90, 92, 94, 97, 101, 103–105 I 2 I 104 I 97, 98 III 2–4, 8. 10, 11, 13, 15, 23, 25, 29–31, 37, 42, 43, 53, 53, 68, 75, 76, 84–86, 97, 98, 101, 104, 105 I 34 I 14, 62, 63 II 4, 5, 16, 17, 21–24, 34, 36, 40–43, 45, 54, 62, 65, 74, 75, 85, 87, 94, 96, 99, 103 I 23, 73 I 105 I 42 I 17 V 2–8, 10–25, 28–32, 34, 36–52, 54–56, 58–66, 70, 73, 74, 76, 78–83, 85–88, 92–95, 97–101, 103–106 II 1, 2, 5, 6, 8, 17, 21, 23, 29, 30, 32–34, 41–43, 64, 73, 78, 80, 85, 96, 100 I 23, 67, 76, 94 III 6–8, 17, 20, 23–25, 27, 28, 34, 45, 47, 49, 50–52, 54, 55, 57, 60, 68, 71, 72, 76, 80, 83, 86–88, 92, 95, 100, 105, 106 III 7, 8, 11, 16, 18, 26, 28, 29, 31, 34, 40, 46–48, 50, 53, 54, 56–58, 62, 63, 67, 69, 70, 72, 91–94, 101, 102, 104, 105 II 1, 3, 23, 30–33, 36, 37, 39, 41–43, 76, 77, 85, 105 IV 3, 7–9, 11, 15–17, 19, 23–25, 28–31, 34–40, 43–47, 49, 52–55, 57–59, 62–69, 71–73, 76, 92, 95, 100–102, 104, 105 II 7, 17, 23, 24, 32, 33, 35, 36, 39, 40, 42, 43, 52, 55, 83, 92, 94, 101, 105 IV 1, 5–11, 14–19, 21–25, 27, 34, 36, 38–40, 43–45, 49, 50, 53, 55, 57, 59–61, 65–67, 71, 75, 79, 80, 82–84, 86–89, 91–92, 95–99, 103, 104 I 94 I 32 A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 35 E. helioscopia Euphrasia stricta* Fagus sylvatica Falcaria vulgaris* 143 144 145 146 155 Fragaria vesca 156 F. viridis* 152 F. valesiaca* 153 Ficaria nudicaulis 154 Filipendula vulgaris* 150 F. rubra 151 F. rupicola* 147 Fallopia convolvulus 148 Festuca ovina 149 F. pratensis E. telmateia (c) Erigeron acris* E. annuus Erodium cicutarium Erophila verna* Euonymus europaeus E. verrucosus Euphorbia cyparissias* E. esula A 134 135 136 137 138 139 140 141 142 133 Equisetum arvense Lp. St C Ap D an E F G H 42 III 4, 11, 15, 16, 18, 22, 28, 31, 40, 49, 50, 53, 56, 59, 62–65, 68, 75, 79–81, 84, 86–88, 91–95, 97–99, 101–106 Equisetaceae Q-F Ap an 1 I 105 Asteraceae F-B Sn an 14 II 1, 8, 17,18, 23, 30, 34–36, 41, 42, 67, 72, 99 Asteraceae Art Kn an 8 II 19, 78, 82, 96–98, 102, 105 Geraniaceae St Ap at 3 I 31, 88, 105 Brassicaceae K-C Sn at 1 I 17 Celastraceae R-P Sn en 9 II 40, 60, 62, 67, 78, 88, 97, 98, 104 Celastraceae R-P Sn en 1 I 78 Euphorbiaceae F-B Sn at,mr 98 V 1–3, 7–17, 19–54, 56–64, 66–94, 96–99, 101–106 Euphorbiaceae St Ap at,mr 59 IV 4, 5, 8–11, 15, 18, 23–27, 29, 32, 34, 38–40, 43–46, 48, 50–52, 54, 55, 57–59, 64–67, 69, 72, 73, 75, 79–81, 83, 84, 86, 87, 89, 92–97, 99, 100, 103, 104, 106 Euphorbiaceae St Ar at,mr 1 I 105 Scrophulariaceae F-B Sn an 1 I 23 Fagaceae Q-F Ap ds,br 1 I 76 Apiaceae F-B Sn br 67 IV 3, 5–9, 12–14, 17, 18, 21, 23–25, 28, 31, 34, 35, 38–41, 43–52, 54–58, 60, 62–65, 67–69, 71–73, 75, 78–81, 83–85, 87–89, 92, 97, 101, 103, 105, 106 Polygonaceae St Ar an,mr 12 II 14, 25, 38, 45, 50, 66, 71, 80, 103–106 Poaceae K-C Sn br 1 I 84 Poaceae M-A Ap br 34 III 3–6, 17, 18, 23, 30, 31, 33, 34, 36, 40–45, 50, 52, 57, 58, 61, 68, 73, 75, 83, 85–87, 92–94, 99 Poaceae M-A Ap br 21 II 2–4, 4, 15, 17, 19, 26, 28, 38, 44, 49, 58, 68, 82, 84, 86, 88, 94, 95, 106 Poaceae F-B Sn br 64 IV 1–4, 8–13, 15–19, 23, 24, 26, 28–33, 35–40, 42–48, 51–53, 56, 58, 61–63, 68, 69, 71, 73, 74, 76, 77, 85, 87, 89, 91, 92, 97, 101–105 Poaceae F-B,Fv Sn an 17 II 7, 10, 23, 30, 35, 36, 39, 40, 44, 46–48, 58, 67, 72, 73, 83 Ranunculaceae Q-F Ap br 2 I 20, 52 Rosaceae F-B Sn an 61 IV 3, 4, 7, 12, 20, 21, 23–25, 28–31, 33, 35, 36, 38–42, 44, 49, 50–52, 56, 58, 61–64, 67–75, 81, 83–89, 91–94, 97, 98, 102–106 Rosaceae Ep Ap en 15 II 4, 13, 16, 17, 33, 42, 48, 52, 59, 60, 65, 74, 84, 93, 97 Rosaceae T-G,Qp Sn en 52 III 1–3, 7, 12, 15, 16, 22–25, 28, 30, 32, 36, 39, 40, 44, 48–52, 55, 56, 58, 61, 62, 64, 67, 68, 70–73, 79, 81, 83, 85–89, 91, 92, 97, 98, 101–105 Equisetaceae B Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 36 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Frangula alnus Fraxinus excelsior Gagea lutea G. pratensis Galeopsis bifida G. pubescens G. tetrahit Galinsoga ciliata G. parviflora Galium album* G. pusillum G. sanguineum* Geum urbanum Glechoma hederacea Helianthemum nummularium subsp. obscurum* Heracleum sphondylium Hieracium bauhinii* H. lachenalii H. murorum H. pilosella H. umbellatum Holcus lanatus Holosteum umbellatum 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 G. boreale* G. spurium G. verum* Genistia tinctoria* Gentianella ciliata* Geranium palustre G. pratense (c) (cz) 168 169 170 171 172 173 174 167 G. aparine 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 Apiaceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Poaceae Caryophyllaceae Geraniaceae Geraniaceae Rosaceae Lamiaceae Cistaceae Rubiaceae Rubiaceae Rubiaceae Fabaceae Gentianaceae Geraniaceae Geraniaceae Rubiaceae Rhamnaceae Oleaceae Liliaceae Liliaceae Lamiaceae Lamiaceae Lamiaceae Asteraceae Asteraceae Rubiaceae M-A F-B,Fv Qr Qr N-C Qr M-A K-C St T-G Q-F Q-F F-B Q-F,Qp St F-B Qr F-B M-A M-A St R-P Q-F Q-F St St Art St St St M-A ep ep br at an an an ep en an mr mr ep ep ep ep ep br Ap Sn Sn Ap Sn Sn Ap Sn an an an an an an an an 11 19 3 1 13 6 1 2 II II I I II II I I II II I II II 17 II 3 I 97 V 2 I 2 I 1 I 32 III 27 III 3 I 16 II 1 I 2 I 2 I 4 I 5 I 1 I 9 II 61 IV Ar an,en 13 Sn at 6 Ap ep 5 Ap ep,mr 11 Sn an 8 Sn Ar Sn Sn Sn Ap Ap Ap Sn Ap Ap Ap Ap Ap Ap Kn Kn Sn (c.d.) 2, 31, 40, 42, 43, 50, 62, 74, 93, 94, 99 1, 3, 17, 18, 29, 30, 32, 33, 36, 40, 42, 43, 46, 64, 73, 77, 85, 92, 101 3, 23, 29 33 2, 3, 17, 23, 28–30, 32, 51, 67, 76, 84, 105 23, 51, 67, 87, 89, 106 94 7, 17 3, 23, 76 2, 11, 15, 25, 32, 33, 37, 38, 40, 43, 51, 76, 94, 97, 101, 106 25 17, 28 53, 106 14, 59, 80, 83 60, 80, 98, 103, 106 43 10, 14, 38, 45, 50, 51, 54, 57, 80 1, 2, 4, 8, 9, 12, 13, 15, 16, 20, 22, 23, 26 31, 32, 38, 40, 42, 45–50, 53, 56, 60–62, 64–66, 68, 70–75, 77–80, 84–89, 91–94, 97–100, 102, 104–106 5, 7, 15, 20–22, 24–27, 36, 39, 50, 53, 55, 57, 59, 60, 67, 68, 79, 80, 83, 92, 98–100 3, 31, 33, 36, 41, 51, 52, 58, 67, 72, 73, 76, 83, 84, 92, 94, 101 6, 45, 50 1–4, 6–27, 29–47, 49–75, 77, 78, 80, 81, 83–89, 91–96, 99–106 84, 104 42, 43 94 2–4, 10, 11, 13, 17–20, 22, 24, 29–31, 36, 38, 40, 45, 46, 52, 62, 68, 73, 74, 77, 94, 97, 98, 103, 105, 106 5–7, 17, 20, 25, 52, 60, 88, 95, 97, 98, 105 60, 63, 69, 85, 97, 104 2, 9, 17, 48, 94 7, 18, 20, 21, 23, 43, 60, 83, 94–96 3, 23, 30, 32, 33, 44, 73, 87 A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 37 A Lamiaceae Lamiaceae Lamiaceae Boraginaceae Asteraceae Pinaceae Fabaceae Fabaceae 200 201 202 203 204 205 206 207 Malvaceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Oleaceae Scrophulariaceae 208 Lavatera thuringiaca* 209 Leontodon autumnalis 210 L. hispidus 211 Leucanthemum vulgare 212 Ligustrum vulgare 213 Linaria vulgaris Lamium album L. amplexicaule L. purpureum Lappula squarrosa Lapsana communis Larix decidua Lathyrus pratensis L. tuberosus* Asteraceae 199 Lactuca serriola Asteraceae Asteraceae Balsaminaceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Juglandaceae Cupressaceae Dipsacaceae Poaceae Hypochoeris maculata* H. radicata Impatiens parviflora Inula britannica I. ensifolia* I. hirta* Juglans regia Juniperus communis Knautia arvensis Hypericaceae B 198 Koeleria macrantha* 189 190 191 192 193 194 195 196 197 188 Hypericum perforatum Lp. M-A R-P Art F-B M-A M-A Art St St Art St V-P M-A St Art F-B F-B K-C Art M-A F-B T-G V-P M-A F-B,Qp C Sn Ef Sn Sn Ap Ap Ar Ar Ar Ap Ap Ef Ap Ar Ar Sn Sn Sn Kn Ap Sn Sn Ef Sn Sn Sn D F G H an,mr 74 IV 1–4, 9, 11–23, 25, 26, 29–32, 34–37, 39–43, 47, 48, 51–54, 56, 58–62, 64, 66–68, 70–74, 76, 77, 80, 83–89, 92–94, 97, 98, 101–103, 105, 106 an 5 I 29, 36, 44, 63, 72 an 1 I 1 at 3 I 3, 31, 94 an 2 I 10, 41 an 9 II 3, 4, 23, 30, 31, 36, 42, 73 an 1 I 73 br,ds 12 II 16, 21, 24, 25, 37, 59, 68, 72, 73, 84, 88, 103 en 1 I 23 mr 85 V 1–3, 5–11, 13, 15–19, 21–24, 26–32, 34–38, 40–64, 67, 68, 72–75, 78, 80–82, 84–89, 91–96, 99–101, 103–105 an 25 II 2, 10, 12, 17, 23, 29,30, 33, 36, 40, 42, 46–48, 52, 58, 62, 67, 68, 76, 101, 102, 104, 105 an 23 II 10, 14, 17, 22, 24, 27, 28, 34, 38, 39, 41, 45, 51, 52, 55, 57, 67, 78, 82, 83, 98, 100 mr 2 I 78, 82 mr 4 I 7, 20, 25, 45 mr 2 I 25, 100 ep 4 I 3, 7, 23, 105 an 4 I 25, 50, 55, 106 an,ds 5 I 23, 37, 41, 51, 76 at 7 II 23, 36, 40, 43, 46, 85, 94 at 60 IV 3, 5, 6, 8–14, 18, 22–24, 26, 28, 30, 35–40, 42–52, 54, 57–59, 63, 64, 66–69, 73–75, 79, 80, 82, 84–89, 92, 99, 100, 106 an 20 II 1, 17, 23, 26, 40, 46, 47, 56, 58, 59, 64–67, 71, 72, 83, 92, 97, 105 an 1 I 26 an 28 III 2–3, 11, 16–18, 22, 23, 28–33, 41, 42, 48, 50, 52, 68, 74, 76, 77, 85, 94, 100, 101 an 16 II 2, 3, 17, 23, 29–31, 42, 48, 64, 65, 84, 85, 93, 94, 101 en 5 I 2, 21, 23, 41, 75 an,mr 37 III 5, 6, 9, 11, 14, 17, 19, 23, 27, 28, 32, 33, 38, 42–45, 50, 52, 54, 56, 57, 59, 60, 62, 68, 77, 78, 82, 85–87, 89, 94, 96, 99, 103 E Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 38 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Fabaceae Fabaceae Lamiaceae Lamiaceae Boraginaceae Caryophyllaceae Boraginaceae Oenotheraceae Fabaceae 235 Melilotus alba 236 M. officinalis 237 238 239 240 241 242 243 Mentha arvensis M. longifolia Myosotis arvensis Myosoton aquaticum Nonea pulla* Oenothera biennis Onobrychis viciifolia* Scrophulariaceae Caryophyllaceae 233 Melampyrum arvense* 234 Melandrium album Juncaceae Solanaceae Primulaceae Primulaceae Rosaceae Asteraceae Fabaceae Fabaceae Fabaceae Fabaceae Luzula campestris Lycium barbarum Lysimachia mummularia L. vulgaris Malus sp. Matricaria maritima subsp. inodora Medicago falcata* M. lupulina 223 224 225 226 227 228 229 230 Asteraceae Linaceae Linaceae Linaceae Orchidaceae Boraginaceae Boraginaceae Poaceae Fabaceae 231 M. sativa 232 M. × varia Linosyris vulgaris* (c) Linum catharticum L. flavum* (c) L. hirsutum* (c)! Listera ovata (c) Lithospermum arvense L. officinale* Lolium perenne Lotus corniculatus 214 215 216 217 218 219 220 221 222 St M-A St Art F-B Art F-B Art Art F-B Art Art Art N-C Art M-A Q-F St F-B St F-B M-A F-B F-B Q-F,Qp St Q-F,Qp M-A M-A Ap Ap Ar Ap Ap Ap Kn Ap Ap Sn Ap Kn Kn Sn Kn Ap Ap Ef Ar Sn Ap Sn Sn Sn Sn Sn Ar Sn Ap Sn an an ep an mr an an,en an an mr an an,ep an,ep an,ds en an an en an,en an,ep an,ep an an,ep at,ep at,ep an an an an at I II I I II II V II 9 II 1 I 8 II 2 I 17 II 2 I 31 III 5 I 27 III 11 II 36 III 14 II 28 III 1 10 2 3 10 10 93 25 1 I 12 II 2 I 2 I 2 I 6 II 1 I 1 I 43 III (c.d.) 73 1–4, 11, 23, 29, 33, 36, 42, 76, 77 36, 73 1, 42 29, 30 12, 20, 25, 28, 68, 100 102 17 1–3, 5, 9–11, 13, 17, 19, 23, 26, 28–33, 36, 40–45, 50–52, 58, 61–63, 68, 73, 74, 76, 83, 84, 93, 94, 101, 102, 105 17 1, 3, 17, 20, 23, 26, 46, 52, 85, 92 93, 94 50, 59, 89 2, 9, 25, 38, 43, 57, 76, 85, 94, 100 5, 6, 8, 20, 24, 50, 64, 65, 99, 106 1–3, 7–19, 21–25, 27–44, 46–81, 83, 85–92, 94, 97, 99, 101–106 2–5, 9, 11, 12, 17, 18, 23, 26, 28, 32–34, 36, 41, 45, 46, 59, 73, 76, 85, 94, 99 18, 20, 22, 37, 39, 42, 43, 53, 54, 58, 73, 82, 94, 105 5, 8, 11, 21–23, 31, 37, 40, 43, 45–47, 53–56, 59, 61, 64, 73, 79, 83, 85, 87, 92, 99 29, 30, 32, 33, 36, 41, 43, 44, 73, 74, 77 3, 5, 7, 14, 15, 18, 21, 22, 27, 34, 36–41, 45, 46, 49, 50, 54, 58, 61, 65, 66, 80, 82, 83, 88, 89, 95, 96, 99, 100, 106 10, 18, 23, 64, 105 3, 5, 7, 11, 18, 23, 29, 31, 33–36, 38, 39, 42, 44, 46, 47, 51, 62, 64, 73, 79, 80, 85, 97, 101 2, 10, 11, 21, 42, 64, 87, 97, 98 105 4, 5, 8, 18, 26, 36, 91, 96 5, 60 3, 6, 10, 17, 18, 23, 26–28, 33, 39, 43, 44, 58, 60, 96, 101 103, 105 1–3, 23, 29–36, 39, 40, 42, 44–46, 48, 51, 62, 63, 69, 72–74, 76, 94, 101, 102, 105 A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 39 A (cz) Onopordon acanthium Orchis militaris* (c) Origanum vulgare Ornithogalum umbellatum*(c) Orobanche caryophyllacea*(c) Orthanta lutea* Oxalis stricta Oxytropis pilosa* (c) Papaver rhoeas * 267 Poa angustifolia* 265 P. major 266 P. media* 263 Pinus sylvestris 264 Plantago lanceolata 262 Pimpinella saxifraga* 259 P. pratense 260 Phragmites australis 261 Picris hieracioides* 256 Peucedanum cervaria* 257 P. oreoselinum* 258 Phleum phleoides* 254 Parthenocissus inserata 255 Pastinaca sativa 245 246 247 248 249 250 251 252 253 244 Ononis spinosa Lp. F-B C Sn D at E F G H 49 III 2, 3, 10–13, 16, 17, 19, 22, 23, 28–33, 35, 36, 38,39, 41–44, 46, 48, 50, 51, 54, 56, 62, 68, 73, 76, 77, 79–81, 85, 87, 89, 90, 92, 101–105 Asteraceae Art Ar an 2 I 17, 23 Orchidaceae F-B Sn an 4 I 29, 30, 33, 36 Lamiaceae T-G Sn an 1 I 105 Liliaceae F-B Sn an,mr 18 II 3, 7, 20, 24, 25, 30–32, 40, 46, 52, 58, 67, 72, 83, 88, 94, 101 Orobanchaceae F-B Sn an 10 II 30, 40, 46, 51, 63, 64, 72–74, 79 Scrophulariaceae F-B,Fv Sn an 6 II 11, 29, 30, 32, 73, 76 Oxalidaceae St Kn at 2 I 25, 36 Fabaceae F-B,Fv Sn at 1 I 46 Papaveraceae St Ar an 24 II 1, 6, 7, 36, 39, 40, 45–47, 57, 59, 63, 65, 68, 73, 75, 79, 80, 92, 95, 97–99, 106 Vitaceae Art Kn en 2 I 85, 86 Apiaceae M-A Ap an 51 III 1, 2, 8, 11, 13, 15–17, 19, 22–24, 26, 31, 33, 34, 36–36, 41–43, 45, 46, 50, 52–55, 57, 59, 62, 65, 74, 75, 79, 80, 82, 83, 86, 87, 92, 94–96, 98–100, 103–105 Apiaceae T-G,Qp Sn an 20 II 40, 44, 56, 57, 62–64, 66, 67, 69–74, 85, 92, 94, 104, 106 Apiaceae T-G Sn an 2 I 62, 93 Poaceae F-B Sn an 24 II 16, 17, 29, 31, 32, 36, 40, 43, 44, 52, 56, 58, 62, 63, 67–69, 91, 92, 94, 96, 104, 105 Poaceae M-A Ap an 9 II 5, 17, 32, 34, 43, 53, 54, 65, 88 Poaceae Ph Ap an 3 I 40, 81, 94 Asteraceae F-B Sn an 23 II 1, 3, 17, 23, 28, 30, 35, 36, 45, 46, 51, 62, 64–66, 73–75, 82, 85, 101, 102, 105 Apiaceae F-B Sn br 67 IV 1, 2, 4, 10–13, 17, 18, 21–24, 26, 29–33, 35, 36, 38–45, 48–52, 58–62, 67, 73, 74, 76, 77, 79–89, 92, 98–101, 103–106 Pinaceae V-P Ap an,ds 3 I 3, 23, 84 Plantaginaceae M-A Sn ep 23 II 2, 5, 6, 11, 15, 17, 19, 23, 28, 30, 32, 33, 36, 37, 41, 45, 64, 65, 85, 94, 99, 100, 105 Plantaginaceae Pl Ap ep 2 I 32, 104 Plantaginaceae F-B Sn ep,an 49 III 2–8, 10, 11, 15, 17–19, 21–24, 26, 29–33, 35–38, 40–44, 46, 48, 51, 52, 58, 67, 68, 72–77, 82, 85, 91, 105 Poaceae F-B Sn an 17 II 7, 30, 31, 36, 40, 51, 63, 67, 68, 72, 73, 79, 84, 92, 94, 100, 101 Fabaceae B Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 40 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 296 Pyrus communis 297 Quercus robur 298 Ranunculus acris Prunella grandiflora* P. vulgaris Prunus insititia P. spinosa* 292 293 294 295 Rosaceae Fagaceae Ranunculaceae Lamiaceae Lamiaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae Primulaceae P. argentea* P. erecta P. heptaphylla* P. recta* P. reptans Primula veris* 286 287 288 289 290 291 (cz) Poaceae Polygalaceae Polygalaceae Liliaceae Polygonaceae Polygonaceae Polygonaceae Polygonaceae Salicaceae Salicaceae Salicaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae P. trivialis Polygala comosa* P. vulgaris Polygonatum multiflorum Polygonum amphibium P. bistorta P. lapathifolium subsp. pallidum P. persicaria Populus alba P. nigra P. tremula Potentilla alba* P. anserina P. arenaria* 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 Poaceae Poaceae Poaceae Poaceae P. annua P. compressa* P. nemoralis P. pratensis 268 269 270 271 R-P Q-F M-A F-B,Qp M-A R-P K-C N-C F-B F-B M-A F-B,Qp M-A F-B M-A Q-F M-A M-A St St R-P R-P Ep Q-F,Qp Pl F-B,Fv Pl F-B Q-F M-A an an an an 1 I 23 II 2 I 64 IV Ef Ap Sn Sn Sn Ef Sn en br,ds br,en ep,en ep en en Sn an Ap an,en Sn an Sn an,en Ap an,en Sn br,mr 6 10 26 II II II 12 II 1 I 10 II 39 III 11 II 1 I 5 I 3 I 18 II 27 III Ap an 3 I Sn an,mr 13 II Sn an,mr 3 I Ap en 1 I Ap an 1 I Ap an,en 1 I Ap an 2 I Ap an 1 I Ap an 2 I Ap an 3 I Ap an 1 I Sn an,mr 5 I Ap an 6 II Sn an 44 III Ap Sn Ap Sn (c.d.) 17 1, 3, 8, 17, 23, 29–33, 35–37, 42, 45, 48, 58, 65, 72, 85, 98, 99, 101 20, 60 2–5, 7, 9, 13, 14, 16–25, 27, 32, 34, 36–45, 48–53, 55, 57–62, 64, 67, 67, 69, 81, 83, 86, 87, 91–98, 100, 102–105 17, 34, 94 1, 3, 23, 29–32, 42, 51, 73, 85, 102, 105 7, 28, 73 20 94 94 45, 50 103 23, 60 59, 97, 100 46 62, 67, 72, 85, 106 19, 22, 80, 87, 98, 101 1–3, 10–12, 17–19, 23, 24, 26, 28–30, 32–42, 44, 46, 48, 51, 52, 67, 72, 73, 76, 77, 79, 81, 92, 93, 101, 102, 1104, 105 60, 61, 68, 81, 87–89, 91, 92, 98, 105 84 33, 41, 42, 72, 74 3, 62, 64 10, 16, 17, 23, 38, 43, 45, 49, 59, 77, 78, 84, 84, 86, 92–94, 99, 104 2, 3, 17, 22, 23, 29–31, 33, 36, 40, 42, 50, 58, 62, 67, 72–76, 84, 85, 93, 94, 101, 102 3, 29–31, 33, 42, 44, 50, 51, 62, 73 18 3, 7, 20, 34, 48, 50, 51, 75, 85, 99 1, 2, 8–10, 14, 16, 21, 23, 25, 31, 34, 44, 46, 47, 60–62, 64–67, 69–73, 77, 78, 82, 85, 88, 89, 92, 97, 98, 101, 103, 105 2, 23, 80, 101, 104, 104 29, 32, 33, 42, 44, 48, 51, 76, 84, 1–4 2, 3, 7, 11, 19, 22, 29–31, 40, 42, 43, 50, 52, 53, 58, 68, 74, 79, 82, 83, 89, 93, 94, 100 A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 41 A R. idaeus Rumex acetosa R. acetosella R. crispus R. obtusifolius R. thyrsiflorus Salix alba S. caprea Salvia nemorosa* 314 315 316 317 318 319 320 321 322 Lamiaceae Lamiaceae 323 S. pratensis* 324 S. verticillata* Rosaceae Polygonaceae Polygonaceae Polygonaceae Polygonaceae Polygonaceae Salicaceae Salicaceae Lamiaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae Rosaceae R. gallica* R. rubiginosa* R. sherardii* Rubus caesius 310 311 312 313 (c)! C F-B F-B,Fv Ep M-A K-C M-A Art M-A R-P Ep F-B,Fv Q-F,Qp R-P R-P Art R-P Ranunculaceae F-B Ranunculaceae F-B Ranunculaceae F-B,Qp Ranunculaceae M-A Ranunculaceae M-A Resedaceae Art Resedaceae F-B Rhamnaceae R-P Scrophulariaceae M-A Fabaceae R-P B Rosaceae R. bulbosus R. illyricus*! R. polyanthemos* R. repens R. sardous Reseda lutea R. phyteuma*! Rhamnus catharticus* Rhinanthus serotinus* Robinia pseudacacia * 309 Rosa canina* 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 Lp. E F G Sn Sn Ap Ap Ap Ap Ap Ap Ap Ap Sn Sn Sn Sn Ap Sn an,ep an,ep en an an an an,ep an an an an,ep en en en en en I II I I I I I II II II II I V 22 II 76 IV 1 8 2 1 2 3 1 6 25 17 9 2 84 56 IV Sn br 12 II Sn br 1 I Sn br 11 II Ap br 6 II Ap br 1 I Sn an,en 1 I Sn an,mr 1 I Sn en 5 I Sn an 11 II Kn an,ds 31 III D H 2, 3, 23, 29, 32, 35, 36, 41, 42, 48, 51, 76 25 18, 53, 63, 72–74, 84, 85, 88, 89, 94 2, 17, 24, 26, 94, 100 17 72 30 23, 97, 101, 102, 105 4, 29, 30, 36, 42, 43, 50, 61, 64, 73, 74 1–3, 11, 20, 25, 30, 31, 33, 37–42, 46–48, 51, 54, 67, 72, 73, 85, 86, 89, 94, 101, 102, 104, 104 1, 2, 4, 9, 12–17, 22, 30, 32, 35, 39, 41–44, 46, 48, 54, 57–67, 69–71, 73–79, 85, 86, 88, 89, 91–93, 97, 98, 101, 103–105 47, 58, 60, 66, 67, 69–72, 84, 86–88, 92, 97, 98, 101 2, 3, 23, 29, 30, 39, 102, 104, 105 66, 89 1, 2, 4, 5, 7–15, 18, 20–24, 26–28, 30, 31, 33–39, 42–67, 69–71, 75, 77, 79–83, 85–89, 91, 94, 94–100, 102–106 94 17, 20, 22, 52, 74, 83, 93, 94 50, 68 92 12, 17 19, 105, 106 84 3, 26, 33, 50, 62, 94 7, 9, 10, 17, 23, 28, 31, 35, 37–40, 46–48, 52, 55, 57–59, 67, 68, 72, 82, 83 1–3, 8, 9 11–13, 15–17, 20, 21, 23–25, 27, 29–45, 47–53, 57, 58, 60–63, 66, 67, 69–74, 76, 77, 79, 81–83, 85–87, 89–92, 94, 97, 98, 101, 103, 105, 106 2, 3, 10, 21, 23, 31, 32, 40–43, 46, 48, 51, 58, 64, 66, 73, 76, 94, 102 Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 42 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Caprifoliaceae Rosaceae Rosaceae Caryophyllaceae Dipsacaceae Dipsacaceae Scrophulariaceae Poaceae Crassulaceae Crassulaceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Apiaceae Poaceae Caryophyllaceae Caryophyllaceae Caryophyllaceae Brassicaceae Brassicaceae Brassicaceae Brassicaceae Solanaceae Solanaceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae Rosaceae Lamiaceae 325 Sambucus nigra 326 Sanguisorba minor* S. officinalis Saponaria officinalis Scabiosa canescens* S. ochroleuca* Scrophularia nodosa Secale cereale Sedum acre* S. maximum* Senecio integrifolius* S. jacobaea* S. vulgaris Seseli annuum* Setaria pumila Silene nutans* S. otites* S. vulgaris Sinapis arvensis Sisymbrium loeselii S. officinale S. polymorphum* Solanum dulcamara S. nigrum Solidago gigantea S. virgaurea Sonchus arvensis S. asper S. oleraceus Sorbus aucuparia Stachys palustris 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 F-B F-B St F-B St T-G,Qp K-C T-G St Art Art F-B Ag St Art V-P St St St V-P St Q-F K-C F-B M-A Art F-B,Fv F-B,Fv F-B Art br an an an an en 1 1 5 49 24 23 Sn an Sn an Ar an Sn an Ar an Sn an Sn an Sn an Ar an Kn an Ar an Sn an Ap en Ar en Kn an Ap an Ap an Ar an,mr Ar an Ap en Ap an,ep 1 13 1 9 8 1 1 7 11 1 2 3 1 1 10 4 11 1 1 1 2 Ap an 2 Ef an 2 Sn mr,om 3 Sn an,mr 45 Ap Ap Sn Sn Sn Ap (c.d.) II 12, 14, 15, 20, 23, 28, 38, 42, 50, 53, 57, 59, 60, 62, 63, 65, 66, 78, 80, 89, 92, 94, 97 II 1–4, 17, 23, 29, 30, 32, 33, 35–37, 40, 42, 43, 46, 51, 71, 76, 84, 86, 94, 105 I 84 I 27 I 3, 29, 33, 51, 73 III 1, 3, 8, 10–12, 23, 28–30, 32–39, 41–44, 46, 47, 51, 56, 58, 62, 67, 70, 72, 73, 76–81, 84–87, 91, 94, 101–105 I 16, 60 I 24, 25 I 17, 44, 67 III 7, 9, 10, 12, 14, 15, 21, 24, 26, 28, 34, 38, 43, 45, 48–52, 57, 59–61, 65, 67, 68, 72, 73, 77, 80–82, 86–89, 92, 96–100, 103–105 I 33 II 1, 17, 18, 23, 30–33, 51, 56, 58, 89, 94 I 23 II 11, 23, 29, 30, 51, 62, 67, 68, 73 II 10, 14, 23, 24, 34, 79, 83, 103 I 46 I 46 II 15, 34, 36, 41–44 II 1, 12, 13, 15, 21, 23, 25, 27, 31, 50, 105 I 7 I 28, 80 I 46–48 I 62 I 80 II 23, 27, 31, 43, 51, 84, 87, 95, 102, 105 I 58, 62, 86, 88 II 10, 14, 21, 34, 45, 50, 57, 79, 80, 87, 103 I 52 I 25 I 25 I 24, 50 A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 43 Lamiaceae Tiliaceae Apiaceae Asteraceae Fabaceae Fabaceae Fabaceae Fabaceae 374 375 376 377 378 379 380 381 T. pulegioides Tilia cordata Torilis japonica Tragopogon orientalis Trifolium alpestre* T. arvense T. aureum* T. medium* Lamiaceae 373 T. marschallianus* Santalaceae Brassicaceae Thymelaeaceae Lamiaceae Lamiaceae Lamiaceae Thesium linophyllon* Thlaspi perfoliatum* Thymelaea passerina* Thymus austriacus* T. glabrescens* Ranunculaceae Lamiaceae Caryophyllaceae Caryophyllaceae Poaceae Caprifoliaceae Boraginaceae Oleaceae Asteraceae Asteraceae Asteraceae B 372 T. kosteleckyanus* 367 368 369 370 371 A S. recta Stellaria graminea S. media Stipa capillata* (c) Symphoricarpos albus Symphytum bohemicum Syringa vulgaris Tanacetum corymbosum* T. vulgare Taraxacum officinale * 366 Thalictrum minus* 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 Lp. E F G Sn Sn Sn Sn Ar Sn Sn Sn 44 III I I II II I I I II an,mr 37 III an,mr 36 III an 10 II an 2 I an 1 I mr,an 24 II mr 43 III an Sn br,ep 15 II Ap an 7 II Ap an 5 I Sn an,ep 8 II Kn en 1 I Ap an 1 I Kn an 2 I Sn an 1 I Ap at 9 II Ap an,mr 42 III D F-B Sn an,mr 1 Q-F Ap an 5 Art Ap at 7 M-A Sn an 21 T-G,Qp Sn an,ep 4 K-C Sn an,ep 4 K-C Sn an,ep 3 T-G,Qp Sn an,ep 7 F-B,Fv F-B,Fv F-B,Fv F-B St F-B,Fv F-B,Fv T-G,Qp F-B,Qp M-A St F-B M-A Q-F,Qp Art M-A C H 31, 33, 40, 41, 46–48, 63, 64, 66, 67, 71, 72, 104, 105 17, 50, 53, 59, 68, 84 5, 7, 20, 25, 52 7, 10, 36, 46, 47, 58, 67, 72 34 50 25, 46 36 26, 82, 88, 89, 92, 98, 99, 105, 106 1, 2, 6, 7, 9, 12, 15, 17, 19, 20, 23–25, 28, 30–32, 34–36, 39, 41, 42, 45, 48, 49, 52, 54, 57, 60, 62, 73, 77, 79, 83, 89, 94–96, 99–101 1, 7, 9, 10, 14, 16, 20, 23, 29, 34–36, 38, 40, 42, 46, 47, 51, 52, 56, 58, 60, 62, 63, 66, 67, 69, 71–73, 80, 83, 86–89, 92, 94, 95, 97, 101, 103, 105 3, 23, 29, 30, 36, 56, 62, 63, 69, 73 2, 46 32 3, 7, 9, 12, 13, 15, 16, 23, 29, 31–36, 38, 40, 46, 48, 52, 62, 87, 92, 104 2, 19, 23, 24, 27, 29–32, 34–36, 38, 40, 44–46, 48, 50, 51, 54, 55, 58, 60, 63, 65–67, 71, 72, 76, 81, 83, 85, 89, 91, 92, 94, 97–99, 101, 105 2, 11, 12, 14, 15, 17–19, 21, 23, 26, 29–31, 39, 40, 42, 44, 46, 46–48, 51, 53, 58, 67–69, 72, 73, 75–77, 83, 87, 101, 105 1, 3, 7, 8, 10, 13, 14, 16, 17, 23, 24, 28, 34, 37–40, 42, 43, 46, 47, 49, 52, 56, 58, 61, 64, 67, 68, 85, 88, 92, 99, 101–103, 105 93 4, 28, 32, 76, 104 17, 25, 31, 60, 68, 72, 104 1, 3, 4, 10–12, 14, 15, 17, 23, 30, 36, 40–42, 63, 64, 73–75, 86 24, 63, 67, 72 2, 52, 68, 100 18, 30, 35 16, 44, 62, 73, 84, 87, 92 Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 44 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 T. repens T. rubens* Trisetum flavescens Tussilago farfara Ulmus laevis U. minor Urtica dioica V. nigrum* V. phoeniceum* V. thapsus Verbena officinalis Veronica austriaca* V. hederifolia V. persica V. polita V. praecox* V. spicata* V. triphyllos Viburnum opulus Vicia angustifolia V. cracca 400 401 402 403 404 405 406 407 408 399 V. chamaedrys 394 395 396 397 398 (cz) 391 Valerianella dentata 392 Verbascum chaixii subsp. austriacum*! 393 V. lychnitis* 384 385 386 387 388 389 390 383 T. pratense 382 T. montanum* F-B Sn an,ep (c.d.) 33 III 3, 16, 23, 24, 29–31, 33, 36, 40, 42, 44, 46, 49, 51, 52, 56, 58, 62, 63, 67, 68, 72–74, 83–85, 88, 92–94, 105 Fabaceae M-A Ap an,ep 21 II 3, 5, 11, 17, 18, 24, 33, 34, 42, 43, 49, 52, 53, 68, 74, 83, 84, 93, 94, 96, 105 Fabaceae M-A Ap an,ep 3 I 6, 34, 94 Fabaceae T-G,Qp Sn an,ep 5 I 63, 70, 73,74, 90 Poaceae M-A Ap an 1 I 52 Asteraceae Art Ap an 18 II 2, 4, 5, 11, 18, 22, 30, 31, 33, 42, 43, 51, 62, 79, 80, 84, 94, 105 Ulmaceae Q-F Ap an 2 I 23, 37 Ulmaceae R-P,Qp Sn an 4 I 76, 102, 104, 105 Urticaceae Art Ap an,ds 45 III 2, 7–9, 11, 15, 11, 15, 16, 20–22, 25–29, 31, 38, 42, 43, 47, 49, 50, 52, 53, 55, 57, 59, 60, 62, 67, 72, 78, 80–83, 86, 89, 92, 94, 95, 98, 99, 104, 105 Valerianaceae Art Ar an 4 I 45, 46, 57, 80 Scrophulariaceae F-B Sn an 1 I 40 Scrophulariaceae T-G Sn an 19 II 7, 23, 31, 40, 44, 47, 48, 55, 63, 66, 67, 71, 72, 85, 97, 98, 101, 104, 105 Scrophulariaceae Ep Sn an 1 I 101 Scrophulariaceae F-B,Fv Sn an 5 I 7, 21, 22, 81, 88 Scrophulariaceae Art Ap an 3 I 17, 35, 92 Verbenaceae Art Ar an,en 1 I 104 Scrophulariaceae F-B Sn an 22 II 3, 12, 13, 30, 31, 33, 36, 39, 44, 50 , 52, 58, 61, 67, 72, 76, 77, 83, 87, 91, 94, 105 Scrophulariaceae M-A Ap an,mr 32 III 2, 7, 11, 13, 16–20, 22, 24, 25, 50, 52, 53, 58, 62, 68, 74, 75, 81, 83, 84, 86, 87, 92–94, 97–100 Scrophulariaceae St Ap mr 8 II 7, 20, 24, 25, 28, 52, 79, 80 Scrophulariaceae St Kn an 6 II 7, 38, 45, 50, 80, 100 Scrophulariaceae St Ar an 2 I 23, 78 Scrophulariaceae F-B Sn an 1 I 46 Scrophulariaceae F-B Sn an 22 II 7, 10, 18, 23, 24, 28, 30, 36, 44, 58, 67, 68, 71–73, 83, 87, 91, 92, 1–3–105 Scrophulariaceae St Ar an 2 I 25, 28 Caprifoliaceae R-P Sn en 1 I 16 Fabaceae St Ar at 12 II 5, 8, 17, 18, 23, 24, 45, 49, 59, 60, 92, 105 Fabaceae M-A Ap at 49 III 1, 3–5, 17, 21, 25, 51, 58, 61–64, 66, 68, 69, 73, 74, 77, 79, 81, 85, 86, 89, 91–95, 97, 98, 102–105 Fabaceae A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 45 Violaceae Violaceae Violaceae C N-C T-G,Qp F-B,Fv St St F-B,Qp St St T-G T-G D Sn Sn Sn Ar Ar Sn Ar Ar Ap Sn E an,mr an,mr an,mr at at an an,mr at at at F G H 20 II 5, 8, 16–18, 22, 23, 42, 60, 62, 65, 87, 89, 92–94, 96, 99, 104, 105 7 II 23, 31, 63, 87, 94, 100, 105 27 III 1, 11–14, 16, 29, 30, 33, 35, 40, 44, 48, 51, 56, 58, 65–67, 73–75, 80, 88, 92, 98 5 I 4, 21, 57, 68, 99 6 II 5, 23, 24, 60, 87, 97 6 II 16, 23, 70, 72, 97, 98 23 II 6, 7, 9, 13, 16, 17, 20, 21, 25, 26, 43, 46, 50, 52, 53, 91, 92, 95, 97, 98, 100, 106 4 I 2, 68, 84, 93 8 II 2, 3, 7, 23, 62, 73, 94, 102 1 I 23 (strict protected species) (cz) – gatunki objęte ochroną częściową (partial protected species), ! – gatunki wpisane do „Polskiej czerwonej księgi roślin” (species included in “Polish red book of plant”); B – rodzina (family); C – grupy syntaksonomiczne (syntaxonomical group): Ag – Alnetea glutinosae, Art – Artemisietea vulgaris, Cs – Convolvuletalia sepium, Ep – Epilobietea angustifolii, F-B – Festuco-Brometea, Fv – Festucetalia valesiacae, K-C – Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis, M-A – Molinio-Arrhenatheretea, N-C – Nardo-Callunetea, Ph – Phragmitetea, Pl – Plantaginetea majoris, Q-F – Querco-Fagetea, Qp – Quercetalia pubescenti, Qr – Quercetea robori-petraeae, R-P – Rhamno-Prunetea, St – Stellarietea mediae, T-G – Trifolio-Geranietea sanguinei, V-C – Vaccinio-Piceetea, Vc – Violetea calaminariae; D – grupa geograficzno-historyczna (historical and geographical group): Sn – spontaneofity (native species), Ap – apofity (apophytes), Ar – archeofity (archaeophytes), Kn – kenofity (kenophytes), Ef – efemerofity i ergazjofigofity (efemerophytes and ergaziophygophytes); E – typy rozsiewania (forms of dissemination): an – anemochoria (anemochory), at – autochoria (autochory), br – barochoria (barochory), ds – dys-zoochoria (dys-zoochory), en – endozoochoria (endozoochory), ep – epizoochoria (epizoochory), mr –myrmekochoria (myrmecochory), om – ombrochoria (ombrochory); F – liczba notowań (number of records); G – klasa częstości (frequency class); H – numery stanowisk, na których występował gatunek (numbers of localities where species occurs) Objaśnienia (Explanation): A – gatunek (species): (*) – gatunki kserotermiczne i ciepłolubne (xerothermic and thermophilous species), (c) – gatunki objęte ochroną ścisłą 416 V. canina 417 V. hirta* 418 V. rupestris* V. tetrasperma V. villosa Vincetoxicum hirundinaria* Viola arvensis Fabaceae Fabaceae Asclepiadaceae Violaceae B 412 413 414 415 A Fabaceae Fabaceae Fabaceae Lp. 409 Vicia hirsuta 410 V. sepium 411 V. tenuifolia* Tabela 2. Kontynuacja – Table 2. Continued 46 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 47 Tabela 3. Liczba gatunków w poszczególnych rodzinach Table 3. Number of species in families Rodzina Liczba gatunków % Asteraceae Poaceae Fabaceae Rosaceae Lamiaceae Scrophulariaceae 58 45 34 33 27 19 13,9 10,8 8,1 7,9 6,4 4,5 Apiaceae Caryophyllaceae Brassicaceae Ranunculaceae Inne: Razem: 14 14 13 11 150 418 3,3 3,3 3,1 2,6 36,1 100,0 Najliczniejszą grupę, zawierającą blisko połowę wszystkich gatunków, stanowiły rośliny bardzo rzadkie, zaliczone do I klasy częstości, notowane tylko jeden lub dwa razy (Ryc. 5). W grupie tej obok bardzo rzadkich gatunków murawowych, np. Ranunculus illyricus, Linum hirsutum, L. flavum, Bothriochloa ischaemum czy Cirsium pannonicum znalazły się gatunki przechodzące z innych siedlisk, np. łąkowych, leśnych, ruderalnych czy segetalnych. W grupie gatunków częstych, bardzo częstych i pospolitych wyraźnie dominowały Ryc. 5. Liczba gatunków w klasach częstości Fig. 5. Number of species in frequency classes gatunki z klasy Festuco-Brometea, znaczny udział miały także rośliny łąkowe z klasy Molinio-Arrhenatheretea oraz segetalne z klasy Stellarietea mediae (Ryc. 6). Wśród gatunków pospolitych największą liczbę notowań miały: Euphorbia cyparissias (98), Convolvulus 48 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Ryc. 6. Udział gatunków z poszczególnych grup syntaksonomicznych w klasach częstości Fig. 6. Share of species from syntaxonomical groups in classes of frequency arvensis i Galium verum (po 97), a także Medicago falcata (93), Dactylis glomerata (86), Knautia arvensis (85), Rubus caesius (84) i Artemisia vulgaris (81) (Tab. 2). Udział grup geograficzno-historycznych Ponad 80% flory siedlisk kserotermicznych dorzeczy dolnej Nidzicy i Szreniawy stanowiły gatunki rodzime. Większość z nich to rośliny występujące wyłącznie na siedliskach naturalnych i półnaturalnych – spontaneofity (Sn) (Ryc. 7). Znaczny udział miały też apofity (Ap). Do tej grupy zaliczono gatunki typowe dla innych siedlisk, a spotykane w murawach (np. Artemisia vulgaris, Calamagrostis epigejos, Rubus caesius). Wśród antropofitów przeważały archeofity (Ar), w tym gatunki uznawane za rzadkie lub ginące w skali Polski, np.: Allium rotundum, Anagallis foemina czy Thymelaea passerina. Niewielką grupę stanowiły Ryc. 7. Udział gatunków w poszczególnych grupach geograficzno-historycznych Fig. 7. Share of species in historical and geographical groups A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 49 ergazjofigofity (Er), do których zaliczono rośliny przejściowo zawleczone z upraw (np. Secale cereale) lub sadzone na miedzach pojedyncze drzewa i krzewy (np. Syringa vulgaris, Juglans regia, Malus domestica). Przynależność poszczególnych gatunków do grup geograficzno-historycznych zestawiono w tabeli 2. Udział gatunków o różnych sposobach rozsiewania Zdecydowana większość (69%) roślin występujących na siedliskach kserotermicznych badanego obszaru stanowiły anemochory, m.in.: Anemone sylvestris, Aster amellus, Inula ensifolia czy Orthanta lutea (Ryc. 8, Tab. 2). Znaczny udział (19%) miały tu też gatunki rozsiewane przez zwierzęta. W tej grupie liczniejsze były endozoochory (9%), np. Cerasus Ryc. 8. Udział gatunków o poszczególnych sposobach rozsiewania Fig. 8. Share of species of different forms of dissemination fruticosa, Rosa gallica, Prunus spinosa, rzadsze były gatunki rozsiewane epizochorycznie (5%), np. Agrimonia eupatoria, Galium boreale. Wśród roślin rozsiewanych zoochorycznie stosunkowo liczną grupę stanowiły także myrmekochory (4%), np. Thymus austriacus, T. glabrescens, Ajuga genevensis czy Nonea pulla. Najrzadsze na siedliskach kserotermicznych (1%) były dys-zoochory (np. Corylus avellena). Na badanych stanowiskach występowały także rośliny, których diaspory nie mają żadnych wyraźnych przystosowań do rozsiewania: barochory (np. Anthericum ramosum, Ranunculus bulbosus lub Falcaria vulgaris) i autochory (np.: Linum flavum, L. hirsutum, Ononis spinosa czy Oxytropis pilosa). Zarówno barochorycznie, jak i autochorycznie rozsiewało się po 6% z wszystkich notowanych na siedliskach kserotermicznych gatunków (Tab. 2). Zespoły i zbiorowiska roślin na siedliskach kserotermicznych Gatunki siedlisk kserotermicznych występowały w zbiorowiskach reprezentujących kilka zespołów muraw kserotermicznych. Na rędzinach wykształconych na podłożu kredowym, głównie na granicy z Wyżyną Miechowską, wykształcał się zespół tzw. „stepu kwietnego” 50 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 Inuletum ensifoliae (np. Lelowice, Łopaty, Wrocimowice). Z gatunków dla niego charakterystycznych rosły tu: Aster amellus, Inula ensifolia, Linum flavum, L. hirsutum, Campanula sibirica, Cirsium pannonicum, Carex humilis, Prunella grandiflora i Orthanta lutea. Na podłożu lessowym, na glebach brunatnych i czarnoziemach wykształcały się bardziej mezofilne murawy reprezentujące zespół „kwietnego stepu łąkowego” – ThalictroSalvietum pratensis. Charakterystyczne dla niego gatunki to: rozpowszechnione Elymus hispidus s. lato, Falcaria vulgaris, Medicago falcata, Salvia pratensis i Thalictrum minus, a także rzadsze Carex praecox czy Campanula bononiensis. Ponadto często spotykano tu także: Achillea pannonica, Fragaria viridis i Scabiosa ochroleuca. Również na podłożu lessowym, zwłaszcza w miejscach wypasanych, niekiedy nawet na bardziej stromych zboczach rozwijały się murawy reprezentujące zespół Koelerio-Festucetum rupicolae. Rosły tu m.in.: Koeleria macrantha, Festuca rupicola, Phleum phleoides, Centaurea stoebe, Alyssum alyssoides oraz Lappula squarrosa. Bardzo rzadkim zbiorowiskiem był zespół Sisymbrio-Stipetum capillatae z charakterystycznymi dla niego gatunkami: Stipa capillata, Festuca valesiaca i Sisymbrium polymorphum, Oxytropis pilosa i Veronica praecox. Płaty „stepu ostnicowego” rozwinęły się na gipsowych zboczach nad Szreniawą (Gniazdowice). Jego fragmenty spotykano również na podłożu lessowym, na glebach brunatnych i na czarnoziemach, na zboczach (Skalbmierz) oraz na kurhanach (CWENER & TOWPASZ 2003a). Obok wymienionych zespołów, w różnych miejscach wykształcało się bardziej mezofilne zbiorowisko z dominacją Brachypodium pinnatum. Natomiast na stanowiskach silnie przesuszonych zbiorowiska z dominacją Elymus hispidus s. lato i Salvia nemorosa (TOWPASZ i in. 1999; KOTAŃSKA i in. 2001). Wśród muraw wykształconych na lessie wyróżniała się flora skarp nad Wisłą. Na rozległych i wysokich, często wypalanych na wiosnę i wypasanych zboczach w Morsku i w Hebdowie wykształciła się charakterystyczna zonacja dwóch lub trzech zbiorowisk i związanych z nimi gatunków. W podszczytowych partiach zboczy, w miejscach bardziej stromych i bardziej suchych wykształcał się zespół Koelerio-Festucetum rupicolae. W miejscach mniej stromych i przez to mniej przesuszonych, najczęściej zlokalizowanych w środkowych częściach zboczy wykształcił się zespół Thalictro-Salvietum pratensis. Natomiast u podnóży zboczy często występowało bardziej mezofilne zbiorowisko z Brachypodium pinnatum. UWAGI KOŃCOWE Na badanych siedliskach kserotermicznych zanotowano 418 gatunków, co stanowi niemal 40% wszystkich roślin występujących na całym Płaskowyżu Proszowickim (TOWPASZ mskr.). Ok. 20% gatunków występujących na siedliskach kserotermicznych to rośliny rzadkie, zagrożone i chronione. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują taksony rzadkie w skali Polski, np.: Botriochloa ischaemum, Ranunculus illyricus, Linum flavum i L. hirsutum czy Sisymbrium polymorphum. Spośród gatunków zanotowanych na badanych stanowiskach 8 zamieszczonych jest w „Polskiej czerwonej księdze roślin”: Allium rotundum, Cerasus fruticosa, Linum hirsutum, Ranunculus illyricus, Reseda phyteuma, Rosa gallica, A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 51 Verbascum chaixii subsp. austriacum i Veronica praecox (KAŹMIERCZAKOWA & ZARZYCKI 2001). Liczne są też taksony uznane za rzadkie i zagrożone w dawnym województwie krakowskim lub zamieszczone na lokalnej „czerwonej liście” opracowanej dla Płaskowyżu Proszowickiego (ZAJĄC & ZAJĄC 1998; TOWPASZ & KOTAŃSKA 2001). Ponadto, rosną tu 22 gatunki podlegające ochronie ścisłej i 4 ochronie częściowej (zgodnie z ostatnim Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9.07.2004 r.). Wiele spośród gatunków kserotermicznych i ciepłolubnych osiąga w Polsce zachodnią i północno-zachodnią granicę występowania. Swe występowanie ograniczają one do Wyżyny Lubelskiej i Wyżyny Małopolskiej, nieco rzadziej obejmują swym zasięgiem także Śląsk i obszary dolnej Wisły i Odry (MEDWECKA-KORNAŚ & KORNAŚ 1977; PAWŁOWSKA 1977; SZAFER 1977). Znaczna części gatunków kserotermicznych i ciepłolubnych, mimo że ma rozproszone stanowiska na obszarze niemal całej Polski, to na Wyżynie Małopolskiej, a szczególnie w obrębie Niecki Nidziańskiej (a zatem i na Płaskowyżu Proszowickim) występuje znacznie częściej i tworzy tu lokalne, często oderwane wyspy swego występowania. Długotrwała działalność człowieka na tym obszarze wpłynęła na powstanie specyficznych siedlisk sprzyjających rozwojowi roślinności kserotermicznej, a także na ich bogactwo florystyczne i fitosocjologiczne. W krajobrazie rolniczym murawy kserotermiczne stanowią „wyspy siedliskowe”, które zwiększają różnorodność gatunkową i krajobrazową. Są one ostoją licznych gatunków osiągających na tym terenie granicę występowania w Polsce, a także roślin rzadkich, zagrożonych i chronionych. Podziękowania. Serdecznie dziękuję Pani dr hab. Krystynie Towpasz za udostępnienie materiałów fitosocjologicznych, za wszelką pomoc przy pisaniu pracy, a przede wszystkim za ogromną życzliwość. LITERATURA BERDAU F. 1859. Flora Cracoviensis. s. viii + 448. Typis C. R. Universitatis Jagiellonicae, Cracoviae. BRÓŻ E. & PRZEMYSKI A. 1988. Nowe stanowiska rzadkich oraz zagrożonych gatunków roślin naczyniowych na wyżynie Środkowomałopolskiej i jej pobrzeżach. – Fragm. Flor. Geobot. 33(3–4): 239–249. BRÓŻ E. & PRZEMYSKI A. 1989. Nowe stanowiska rzadkich oraz zagrożonych gatunków roślin naczyniowych na wyżynie Środkowomałopolskiej. Cz. 2. – Fragm. Flor. Geobot. 34(1–2):15–25. CABAJ W. & NOWAK W. A. 1986. Rzeźba Niecki Nidziańskiej. – Stud. Ośr. Dok. Fizjogr. 14: 119–209. CELKA Z. 1999. Rośliny naczyniowe grodzisk Wielkopolski. – Pr. Zakł. Takson. Roślin Uniw. im. A. Mickiewicza w Poznaniu 9: 1–159. CWENER A. & TOWPASZ K. 2003. Kurhany jako ostoje różnorodności gatunkowej w rolniczym krajobrazie Płaskowyżu Proszowickiego. – Chrońmy Przyr. Ojcz. 59(6): 57–65. CWENER A. & TOWPASZ K. 2003a. Stipa capillata on the Proszowice Plateau (Małopolska Upland). – W: L. FREY (red.), Problems of grass biology, s. 359–367. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków. CWENER A. 2004. Rośliny naczyniowe kurhanów w dorzeczu dolnej Szreniawy i Nidzicy (Wyżyna Małopolska, południowa Polska). – Fragm. Flor. Geobot. Polonica 11: 27–40. DUBIEL E. 1989. Roślinność i flora doliny Wisły między Oświęcimiem a Sandomierzem. – Stud. Ośr. Dok. Fizjogr. 17:137–208. DZIUBAŁTOWSKI S. 1916. Stosunki geobotaniczne nad dolną Nidą. – Pam. Fizjogr. 23: 107–202. 52 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 DZIUBAŁTOWSKI S. 1923. La distribution et l’écologie des associations steppiques sur le plateau la Petit Pologne. – Acta Soc. Bot. Pol. 1(3): 185–200. DZIUBAŁTOWSKI S. 1925. Les associations steppiques sur la plateau de la Petite Pologne et leurs successions. – Acta Soc. Bot. Pol. 3(2): 164–195. FALIŃSKA K. 1996. Ekologia roślin. s. 453. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. FILKOWA B. 1987. Chronione gatunki roślin Niecki Nidziańskiej. – Stud. Ośr. Dok. Fizjogr. 15: 141–162. FLIS J. 1956. Szkic fizyczno-geograficzny Niecki Nidziańskiej. – Czas. Geogr. 27(2): 123 –159. GŁOWACKI Z. 1984. Interesująca roślinność skarpy w okolicy wsi Skałka i jej antropogeniczne zmiany. – Zesz. Nauk. Wyższ. Szk. Roln.-Ped. w Siedlcach. Ser. Przyr. 4: 177–186. KAŹMIERCZAKOWA R. 1968. „Kwiatówka” – rezerwat świetlistej dąbrowy na Wyżynie Małopolskiej. – Chrońmy Przyr. Ojcz. 24(3): 13–19. KAŹMIERCZAKOWA R. 1971. Ekologia i produkcja runa świetlistej dąbrowy i grądu w rezerwatach „Kwiatówka” i „Lipny Dół” na Wyżynie Małopolskiej. – Stud. Nat. Ser. A 5:1–104. KAŹMIERCZAKOWA R. & ZARZYCKI K. (red.) 2001. Polska czerwona księga roślin. s. 664. Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN i Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków. KONDRACKI J. 1994. Geografia Polski, mezoregiony fizyczno-geograficzne. s. 339. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. KONDRACKI J. 2000. Geografia regionalna Polski. s. 421. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. KORNAŚ J. 1968. Geograficzno-historyczna klasyfikacja roślin synantropijnych. – Mat. Zakł. Fitosocj. Stos. Uniw. Warsz. 25: 33–61. KORNAŚ J. 1972. Rozmieszczenie i ekologia rozsiewania chwastów w zespołach polnych w Gorcach. – Acta Agrobot. 25(1): 5–67. KORNAŚ J. 1977. Analiza flor synantropijnych. – Wiad. Bot. 2(2): 85–91. KOSIŃSKI M. 1992. Flora naczyniowa skał, muraw i zarośli kserotermicznych Doliny Będkowskiej. – Prądnik, Pr. Muz. Szafera 5: 109–148. KOSTROWICKI S. A. 1966. Stosunki biogeograficzne. – W: J. KONDRACKI (red.), Studia geograficzne w powiecie Pińczowskim. – Przegl. Geogr. 47:115–163. KOTAŃSKA M., TOWPASZ K., TRZCIŃSKA-TACIK H. & MITKA J. 2001. Vegetation cover in an ancient agricultural landscape: The Proszowice Plateau (Southern Poland) as a case-study. – Acta Soc. Bot. Pol. 70(4): 313–322. KOTAŃSKA M., LANGER M. & SZCZEPANOWICZ B. mskr. Charakterystyka opisowa i analityczna genetycznych jednostek glebowych Płaskowyżu Proszowickiego. KOZŁOWSKA A. 1923. Stosunki geobotaniczne Ziemi Miechowskiej. – Spraw. Komis. Fizjogr. 57: 1–68. KOZŁOWSKA A. 1925. Zmienność Festuca ovina L. w związku z sukcesją zespołów (asocjacyj) stepowych na Wyżynie Małopolskiej – Spraw. Komis. Fizjogr. 59: 1–110. KOZŁOWSKA A. 1928. Naskalne zbiorowiska roślin na Wyżynie Małopolskiej. – Rozpr. Wydz. Mat-Przyr. PAU. 67: 326–373, dz. A/B, Kraków. KRUK J. 1980. Gospodarka w Polsce południowowschodniej w V–III tysiącleciu p.n.e. s. 363. Inst. Hist. Kult. Mat. PAN. Ossolineum, Wrocław. KRUK J., SARUNAS M., ALEXANDROWICZ S. W. & ŚNIEŻKO Z. 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Studium archeologiczne i paleogeograficzne nad neolitem w dorzeczu Nidzicy. s. 139. Instytut Archeologii i Etnografii Polska Akademia Nauk, Kraków. LANGER M. mskr. Charakterystyka gleb rolnych i leśnych Płaskowyżu Proszowickiego w świetle badań przeprowadzonych w latach 1997–1999. A. Cwener: Flora siedlisk kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego 53 ŁUSZCZYŃSKA B. 1998. Kserotermiczna flora naczyniowa wybranych subregionów Niecki Nidziańskiej (Garb Pińczowski, Płaskowyż Szaniecki, wschodnia części Niecki Soleckiej). – Fragm. Flor. Geobot. Ser. Polonica 5: 55–87. ŁUSZCZYŃSKA B. & ŁUSZCZYŃSKI J. 1989. Interesująca i godna ochrony roślinność kserotermiczna Łagiewnik koło Buska-Zdroju w województwie kieleckim. – Chrońmy Przyr. Ojcz. 45(3): 30–35. MATUSZKIEWICZ W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Vademecum Geobotanicum 3. s. 537. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. MEDWECKA-KORNAŚ A. 1950. Biologia rozsiewania naskalnych zespołów roślinnych Jury Krakowskiej. – Rozpr. Wydz. Mat. Przyr. PAU. Dz. B. Nauki Biol. 74(1):1–41. MEDWECKA-KORNAŚ A. 1952. Rezerwaty stepowe nad dolną Nidą. – Chrońmy Przyr. Ojcz. 8(6): 3–20. MEDWECKA-KORNAŚ A. 1959. Roślinność rezerwatu stepowego „Skorocice” koło Buska, Végétation de la réserve steppique „Skorocice” (District Kielce, Pologne méridionale). – Ochr. Przyr. 26:172–260. MEDWECKA-KORNAŚ A. & KORNAŚ J. 1977. Zespoły stepów i suchych muraw. – W: W. SZAFER & K. ZARZYCKI (red.), Szata roślinna Polski 1, s. 352–366. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. MEDWECKA-KORNAŚ A., KORNAŚ J., PAWŁOWSKI B. & ZARZYCKI K. 1977. Przegląd zbiorowisk roślinnych lądowych i słodkowodnych. – W: W. SZAFER & K. ZARZYCKI (red.), Szata roślinna Polski 1, s. 237–481. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. MICHALIK S. 1979. Charakterystyka ekologiczna kserotermicznej i górskiej flory naczyniowej Ojcowskiego Parku Narodowego. – Stud. Nat. Ser. A, 19: 1–95. MICHALIK S. 1983. Rozmieszczenie roślin kserotermicznych i górskich w Ojcowskim Parku Narodowym w zależności od warunków mikroklimatu. – Stud. Nat. Ser. A, 24: 1–74. MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A. & ZAJĄC M. 2002. Flowering plants and pteriodophytes of Poland – a checklist. – W: Z. MIREK (red.), Biodiversity of Poland 1, s. 442. W. Szafer Intitute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków. OCZOŚ Z. & STRZELEC J. 1986. Gleby Niecki Nidziańskiej. – Stud. Ośr. Dok. Fizjogr. 14: 311–331. PAWŁOWSKA S. 1977. Charakterystyka statystyczna i elementy flory polskiej. – W: W. SZAFER & K. ZARZYCKI (red.), Szata roślinna Polski 1, s. 129–206. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. PODBIELKOWSKI Z. & PODBIELKOWSKA M. 1992. Przystosowania roślin do środowiska. s. 584. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. SZAFER W. 1977. Szata roślinna Polski niżowej. – W: W. SZAFER & K. ZARZYCKI (red.), Szata roślinna Polski 2, s. 13–188. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. SZELĄG Z. 1997. Uzupełnienia do flory Niecki Nidziańskiej. – Fragm. Flor. Geobot. Polonica 4: 33–37. SZWAGRZYK J. 1987. Flora naczyniowa Niecki Nidziańskiej. – Stud. Ośr. Dok. Fizjogr. 15: 17–91. TACIK T. 1959. Zapiski florystyczne w południowej części Wyżyny Małopolskiej wraz z uwagami o zasięgach i wędrówkach kilku rzadkich gatunków. – Fragm. Flor. Geobot. 5(3): 365–384. TOWPASZ K. 1990. Charakterystyka geobotaniczna Pogórza Strzyżowskiego. – Rozpr. Hab. Uniw. Jagiell. 178:1–242. TOWPASZ K. 1996. Flora roślin naczyniowych Doliny Kluczwody. – Fragm. Flor. Geobot. Ser. Polonica 3: 141–187. TOWPASZ K. 2004. Rzadkie, zagrożone i chronione rośliny kserotermiczne w Kaczkowicach na Płaskowyżu Proszowickim. – Chrońmy Przyr. Ojcz. 60(1): 92–94. TOWPASZ K. mskr. Zespoły i zbiorowiska roślinne muraw kserotermicznych Płaskowyżu Proszowickiego. TOWPASZ K. & KOTAŃSKA M. 2001. Endangered and threatened vascular plants of the Płaskowyż Proszowicki (Małopolska Upland). – Nature Conser. 58: 69–81. 54 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(1), 2006 TOWPASZ K. & KOTAŃSKA M. 2002. Różnorodność szaty roślinnej w krajobrazie rolniczym na Płaskowyżu Proszowickim. – Chrońmy Przyr. Ojcz. 58(2): 5–20. TOWPASZ K. & KOTAŃSKA M. 2004. Zróżnicowanie szaty roślinnej na tle warunków siedliskowych i gospodarki człowieka na Płaskowyżu Proszowickim. – W: M. KISTOWSKI (red.), Studia ekologicznokrajobrazowe w programowaniu rozwoju zrównoważonego, przegląd polskich doświadczeń u progu integracji z Unią Europejską. Gdańsk. – Problemy Ekologii Krajobrazu 13: 261–266. TOWPASZ K., KOTAŃSKA M. & TRZCIŃSKA-TACIK H. 1998. Notatki florystyczne z Płaskowyżu Proszowickiego (Wyżyna Małopolska). – Fragm. Flor. Geobot. Polonica 5: 31–39. TOWPASZ K., KOTAŃSKA M. & TRZCIŃSKA-TACIK H. 1999. Notatki florystyczne z Płaskowyżu Proszowickiego (Wyżyna Małopolska), Cz. 2. – Fragm. Flor. Geobot. Polonica 6: 87–94. TOWPASZ K., KOTAŃSKA M. & TRZCIŃSKA-TACIK H. 2001. Notatki florystyczne z Płaskowyżu Proszowickiego (Wyżyna Małopolska), Cz. 3. – Fragm. Flor. Geobot. Polonica 8: 21–27. TOWPASZ K. & TRZCIŃSKA-TACIK H. 1997. Rzadkie gatunki roślin naczyniowych województwa krakowskiego. – Fragm. Flor. Geobot. Polonica 4:17–27. ZAJĄC A. 1979. Pochodzenie archeofitów występujących w Polsce. – Rozpr. Habil. Uniw. Jagiell 29: 1–213. ZAJĄC A., ZAJĄC M. & TOKARSKA-GUZIK B. 1998. Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin. – Phytocoenosis 10 (N.S.) Suppl. Cart. Geobot. 9: 107–116. ZAJĄC A. & ZAJĄC M. (red.) 1998. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w woj. krakowskim. Gatunki prawnie chronione, ginące, narażone i rzadkie. s. 144. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. ZARZYCKI K., TRZCIŃSKA-TACIK H., RÓŻAŃSKI W., SZELĄG W., WOŁEK J. & KORZENIAK U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. – W: Z. MIREK (red.), Biodiversity of Poland 2, s. 183. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków. ZEMANEK B. 1989. Rośliny naczyniowe Bieszczadów Niskich i Otrytu (Polskie Karpaty Wschodnie). – Zesz. Nauk. Uniw. Jagiell. Pr. Bot. 20:1–185. ZEMANEK B. 1991. Mountain taxa versus xerothermic taxa in the Polish East Carpatians and their indicatory value in phytogeographical investigations. – Zesz. Nauk Uniw. Jagiell., Pr. Bot. 22: 55–80. SUMMARY The area of the Proszowice Plateau belongs to the Małopolska Upland in the southern part of the Nida Basin. This area has been continuously cultivated since Neolithic (about 5000 BP). The arable fields are predominant in the landscape. In uncultivated areas (i.e. on steep slopes of hills and on river banks, sometimes on boundary strips among fields) the seminatural xerothermic grasslands were developed. These habitats are characterized by rich and unique floristic compositions. Within 106 examined sites (presented in Table 1) 418 vascular plant species were registered, that constitutes almost 40% of all plants occurring on the Proszowice Plateau. List of all the species and its characterization (syntaxonomic group, forms of dissemination, historical and geographical groups) are presented in Table 2. Many of the identified species are in the northernmost or west-northernmost occurrence, numerous are rare, endangered and protected. A careful attention should be paid to the species rare in Poland, such as: Allium rotundum, Botriochloa ischaemum, Linum flavum and L. hirsutum, Ranunculus illyricus, Reseda phyteuma, Sisymbrium polymorphum or Veronica praecox. In the agricultural landscape xerothermic grasslands are “habitat islands”. They enrich species and landscape diversity. Przyjęto do druku: 25.10.2005 r.