docUznaw anie kw alifikacji
download 
Reklamacja Transkrypt
Uznaw anie kw alifikacji
UZNAWANIE KWALIFIKACJI Tom ten reprezentuje pierwszą grupę podręczników (tomy od I do IX), obejmujących ustrój Unii Europejskiej. Pozostałe tomy tej grupy dotyczą: rozwoju podstaw prawnych integracji europejskiej, zasad ustrojowych Unii, systemu instytucjonalnego Unii, systemu ochrony prawnej, obywatelstwa Unii, aspektów instytucjonalnych i prawnych finansów Unii Europejskiej, stosunków zewnętrznych, prawnych aspektów członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Druga grupa podręczników (tomy od X do XII) poświęcona jest Wspólnej Polityce Zagranicznej i Bezpieczeństwa, Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości oraz Unii Gospodarczej i Walutowej. Grupa trzecia (tomy od XIII do XXVIII) obejmuje prawo rynku wewnętrznego i polityki UE. Zamiarem Instytutu Wydawniczego EuroPrawo oraz autorów serii jest przedstawienie w sposób fachowy i nowoczesny – a zarazem przystępny i przejrzysty – najważniejszych zagadnień ustrojowych oraz prawa rynku wewnętrznego i polityk Unii Europejskiej. Podręczniki są dostosowane do potrzeb studentów prawa, administracji, zarządzania, politologii, europeistyki i stosunków międzynarodowych – słuchaczy przedmiotów z zakresu prawa UE. Publikacje te mogą również stać się pomocą dla praktyków: prawników, urzędników, biznesmenów i polityków, pragnących pogłębić wiedzę na temat poszczególnych dziedzin prawa Unii Europejskiej. Więcej informacji można znaleźć w naszym serwisie internetowym www.iwep.pl PROFESJONALNY WYMIAR PUBLIKACJI Książka do nabycia księgarnia internetowa www.iwep.pl Numer katalogowy: 1058 www.iwep.pl e-mail: [email protected] tel. 22 494 34 63 9 788376 270760 Uznawanie kwalifikacji Tom ten wchodzi w skład serii podręczników „System prawa Unii Europejskiej”, które Instytut Wydawniczy EuroPrawo publikuje od 2009 r. Autorami wszystkich publikacji są wybitni specjaliści z zakresu prawa UE i prawa międzynarodowego, wywodzący się ze środowiska akademickiego oraz reprezentujący instytucje unijne i urzędy krajowe zajmujące się w Polsce sprawami Unii Europejskiej. M. Kożuch Niniejszy tom stanowi krótki, ale wyczerpujący przewodnik po instrumentach Wspólnej Polityki Handlowej, jej mechanizmie instytucjonalnym, charakterze prawnym oraz zależnościach międzynarodowych, którym polityka ta podlega. Małgorzata Kożuch EP Małgorzata Kożuch M at er ia ły D EM O IW UZNAWANIE KWALIFIKACJI W UNII EUROPEJSKIEJ 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd i TOM XIX Wydanie 1 2014-01-29 14:37:03 © Instytut Wydawniczy EuroPrawo Sp. z o.o., 2014 Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej publikacji nie może być reprodukowana, przechowywana i przetwarzana jako źródło danych w jakiejkolwiek formie zapisu bez pisemnej zgody wydawcy. M at er ia IW ły D EM O Redaktor naukowy serii Jan Barcz EP Seria podręczników „System prawa Unii Europejskiej” książka do nabycia: księgarnia internetowa www.iwep.pl [email protected] nr kat. 1058 Warszawa 2014 ISBN: 978-83-7627-090-6 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd ii 2014-01-27 11:20:23 Informacja o autorce M at er ia ły D EM O IW EP Małgorzata Kożuch – doktor nauk prawnych, starszy wykładowca w Katedrze Prawa Europejskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego, adwokat, członek Naczelnej Rady Adwokackiej. 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd iii 2014-01-27 11:20:23 EP Spis treści IW Wstęp ........................................................................................................ vii M at er ia ły D EM O 1. Podmiotowy i przedmiotowy zakres uznawania kwalifikacji zawodowych ............................................................................................ 1 1.1. Zakres stosowania norm prawa Unii Europejskiej w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych ...................................... 1 1.1.1. Podstawa kompetencyjna Unii Europejskiej ................................. 1 1.1.2. Uznanie kwalifikacji a podjęcie działalności gospodarczej ............. 2 1.1.3. Ewolucja przepisów dotyczących uznawania kwalifikacji ............... 5 1.2. Zakres podmiotowy uznania kwalifikacji ............................................... 8 1.2.1. Kwalifikacje nabyte na obszarze Unii Europejskiej ....................... 9 1.2.2. Kwalifikacje nabyte w państwach trzecich .................................. 11 1.2.3. Uznanie „uznania” .................................................................. 12 1.2.4. Uznawanie kwalifikacji zawodowych w Unii Europejskiej nabytych przez obywateli państw trzecich ................................. 15 1.3. Zakres przedmiotowy uznania kwalifikacji, pojęcie zawodu regulowanego .................................................................................... 16 1.3.1. Uznanie kwalifikacji dla celów zawodowych .............................. 22 1.3.2. Uznanie kwalifikacji o ograniczonym zakresie (uznanie częściowe) ................................................................. 23 1.3.3. Uznanie kwalifikacji dla celów naukowych ................................. 28 1.3.4. Dostęp do szkolnictwa wyższego .............................................. 30 1.3.5. Tytuł zawodowy ...................................................................... 32 1.3.6. Znajomość języków ................................................................. 33 1.3.7. Sposób odbycia kształcenia dla celów zawodowych .................... 33 1.3.8. Okres nabycia kwalifikacji ........................................................ 34 1.4. Podsumowanie ................................................................................. 38 Pytania podsumowujące ............................................................................... 38 Podstawowe dokumenty ............................................................................... 39 Literatura uzupełniająca ............................................................................... 39 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd v 2014-01-27 11:20:23 vi Spis treści IW EP 2. Dyfuzja systemu krajowego i prawa Unii Europejskiej w obszarze uznawania kwalifikacji ....................................................... 41 2.1. Zależność systemu edukacji krajowej oraz poziomów kwalifikacji ......... 41 2.1.1. Poziomy kształcenia ................................................................. 43 2.1.2. Organy uznające kwalifikacje zawodowe .................................... 45 2.1.3. Postępowanie w przedmiocie uznania kwalifikacji zawodowych ..... 50 2.1.4. Środki krajowe ........................................................................ 53 2.1.4.1. Wpis do rejestru przedsiębiorców ................................. 53 2.1.4.2. Limity miejsc .............................................................. 55 2.1.4.3. Procedury kwalifikacyjne .............................................. 56 2.2. Orzecznictwo TSUE – czy system sądowy uznawania kwalifikacji? ........ 57 Pytania podsumowujące ............................................................................... 58 Podstawowe dokumenty ............................................................................... 58 Literatura uzupełniająca ............................................................................... 59 M at er ia ły D EM O 3. Implementacja zasad uznawania kwalifikacji ....................................... 61 3.1. Przesłanki zastosowania dyrektywy 2005/36 (art. 2 dyrektywy 2005/36) ................................................................. 61 3.1.1. Wykonywanie „tego samego” zawodu ....................................... 62 3.1.2. Uznanie weryfikacyjne ............................................................. 64 3.1.3. Środki wyrównawcze ................................................................ 66 3.2. Zawody zasadnicze w handlu, przemyśle i biznesie .............................. 71 3.3. System uznania automatycznego ........................................................ 72 3.3.1. Lekarze, pielęgniarki, położne ................................................... 75 3.3.2. Architekci ............................................................................... 78 3.3.4. Prawnicy ................................................................................. 83 3.3.4.1. Relacje pomiędzy dyrektywą 2005/36 a dyrektywą 98/5 i 77/249 ........................................... 83 3.3.4.2. Ocena praktyki zawodowej / weryfikacja kwalifikacji zawodowych .............................................. 86 3.4. Tytuł zawodowy, testy językowe .......................................................... 88 3.4.1. Prawnicy, radcy prawni ............................................................ 88 3.4.2. Notariusze .............................................................................. 96 3.5. Podsumowanie .................................................................................. 99 Pytania podsumowujące ............................................................................. 100 Podstawowe dokumenty ............................................................................. 101 Literatura uzupełniająca ............................................................................. 102 Zakończenie ........................................................................................... 105 Kierunek zmian w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych ................ 105 Indeks orzeczeń ..................................................................................... 109 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd vi 2014-01-27 11:20:24 EP Wstęp M at er ia ły D EM O IW Podręcznik obejmuje zagadnienia dotyczące stanu prawa Unii Europejskiej w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych, na podstawie prawa pierwotnego oraz dyrektywy 2005/36 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych wraz z dorobkiem orzeczniczym we wskazanym obszarze. Wprowadzona w Unii Europejskiej konsolidacja przepisów dotyczących uznawania kwalifikacji zawodowych, znacząco wpłynęła i wpływa, zarówno na systemy edukacyjne państw członkowskich, jak i na praktykę działania organów administracji w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych, mimo iż formalnie kompetencja w zakresie polityki edukacyjnej państw członkowskich pozostawiona jest tymże państwom, a nie prawodawstwu UE. Przepisy UE w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych wydane zostały w celu realizacji swobód traktatowych. Nałożyły one na państwa członkowskie obowiązek uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w innych państwach za pomocą dwóch metod: uznania automatycznego (wnikającego z koordynacji kształcenia) oraz weryfikacyjnego (system ogólny). Polska aktywnie uczestniczyła w procesie uchwalania dyrektywy, była także autorem skargi do TSUE dotyczącej uznawania kwalifikacji pielęgniarek (w zakresie ochrony praw nabytych). Obecnie zarówno organy, jak i sądy administracyjne, borykają się z wieloma dylematami interpretacyjnymi związanymi z wykładnią stosownych przepisów prawa polskiego i UE, przy czym stosowane metody wykładni, jak i przygotowanie sędziów (nie tyle w zakresie znajomości prawa UE, ale w zakresie metod wykładni), mają bezpośredni wpływ na przyznanie lub odmowę przyznania prawa do wykonywania zawodu obywatelom zarówno polskim, którzy nabyli kwalifikacje zagranicą, jak i obywatelom UE, którzy zamierzają wykonywać zawód w Polsce. W tym kontekście prezentowana publikacja ma na celu przybliżenie czytelnikom argumentacji prawnej opracowanej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, której znajomość pozwala uniknąć wielu pułapek wynikających z redukcjonizmu interpretacyjnego. Metoda wykładni prawa nazywana wykładnią prowspólnotową wydaje się przybierać efekty systemowe, pożądane ze względu na efektywność ochrony prawnej roszczeń opartych na prawie Unii Europejskiej. Równocześnie jednak metoda ta może prowadzić do zubażającej wykładni prawa per se. Problem w szczególny sposób dotyczy wykonywania zawodów prawniczych z uwagi na przyszłą aktywność zawodową dzisiejszych studentów prawa, 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd vii 2014-01-27 11:20:24 viii Wstęp M at er ia ły D EM O IW EP a przyszłych sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i urzędników i wszystkich tych, którym wiedza z zakresu prawa Unii Europejskiej jest potrzebna. Autorka wyraża przekonanie, że przedstawiona publikacja w sposób przystępny pozwala objąć wszystkie systemowo istotne zagadnienia dotyczące uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach UE, innych niż miejsce wykonywania zawodu. 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd viii 2014-01-27 11:20:24 EP 1. O IW Podmiotowy i przedmiotowy zakres uznawania kwalifikacji zawodowych EM 1.1. Zakres stosowania norm prawa Unii Europejskiej w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych D 1.1.1. Podstawa kompetencyjna Unii Europejskiej M at er ia ły Prawo Unii Europejskiej powstaje w obszarze kompetencji wyznaczonych przepisami Traktatu o Unii Europejskiej (dalej TUE) oraz Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej TFUE). Kompetencje te, zgodnie z Traktatem z Lizbony, można podzielić na kompetencje wyłączne, kompetencje dzielone (z państwami członkowskimi) oraz działania wspierające, koordynujące i uzupełniające. Do kompetencji wyłącznych (zasada kompetencji powierzonych lub przyznanych, stosowana z poszanowaniem zasady pomocniczości i celowości), należą: unia celna, ustanawianie reguł konkurencji niezbędnych do funkcjonowania rynku wewnętrznego, polityka pieniężna w odniesieniu do państw członkowskich, których walutą jest euro, zachowanie morskich zasobów biologicznych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa (art. 5 ust. 2 TUE w związku z art. 3 TFUE). Do kompetencji dzielonych należą przepisy obejmujące rynek wewnętrzny, politykę społeczną w odniesieniu do aspektów określonych w niniejszym traktacie, spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną, rolnictwo i rybołówstwo z wyłączeniem zachowania zasobów biologicznych, środowisko, ochronę konsumentów, transport, sieci transeuropejskie, energię, przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, wspólne problemy bezpieczeństwa w zakresie zdrowia publicznego, pewne aspekty badań, rozwoju technologicznego i przestrzeni kosmicznej oraz współpracy na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej (art. 3 i 5 ust. 1 TUE oraz art. 4 ust. 2 TFUE). W pozostałym 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd 9 2014-01-27 11:20:24 XIX-2 1. Podmiotowy i przedmiotowy zakres uznawania kwalifikacji zawodowych zakresie kompetencje tworzenia prawa pozostają we właściwości prawodawców krajowych państw członkowskich, przy czym zgodnie z art. 5 TFUE zarówno państwa członkowskie, jak i UE ma obowiązek koordynowania polityk wspólnych oraz działań w zakresie m.in. edukacji i kształcenia zawodowego (art. 6 TFUE). EM O IW EP Artykuł 6 TFUE: Unia ma kompetencje do prowadzenia działań mających na celu wspieranie, koordynowanie lub uzupełnianie działań Państw Członkowskich. Do dziedzin takich działań o wymiarze europejski należą: a) ochrona i poprawa zdrowia ludzkiego b) przemysł c) kultura d) turystyka e) edukacja, kształcenie zawodowe, młodzież i sport f) ochrona ludności g) współpraca administracyjna D 1.1.2. Uznanie kwalifikacji a podjęcie działalności gospodarczej M at er ia ły Warto zauważyć, że kwalifikacje zawodowe per se nie są wymienione we wskazanych wyżej przepisach należących do wyłącznej kompetencji UE. Prima facie oznacza to, że właściwym podmiotem dla tworzenia przepisów dotyczących kwalifikacji zawodowych są państwa członkowskie. Dotyczy to zarówno określenia czy podjęcie działalności zawodowej lub/i gospodarczej wymaga posiadania kwalifikacji zawodowych, a jeżeli tak to na jakim poziomie, oraz czy kwalifikacje wystarczają dla podjęcia działalności zawodowej, czy też konieczne jest wypełnienie dalszych przesłanek określonych prawem (w odrębnych przepisach), lub w praktyce administracyjnej w postaci np. uzyskania członkostwa w organizacji zawodowej czy zgłoszenia działalności w rejestrze ewidencji działalności gospodarczej, lub innym rejestrze publicznym. Rozróżnienie uznania kwalifikacji i prawa podjęcia wykonywania zawodu podkreślone jest także w przepisach prawa wtórnego UE, nade wszystko w przepisach aktualnie obowiązującej dyrektywy 2005/361, w szczególności poprzez wydzielenie w dyrektywie odrębnych tytułów odnoszących się do swobód gospodarczych w powiązaniu z uznaniem kwalifikacji. Tytuł II dyrektywy odnosi się do swobody świadczenia usług natomiast Tytuł III do swobody przedsiębiorczości. Warto 1 Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, Dz. Urz. UE 2005 L 255/22. 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd 10 2014-01-27 11:20:24 1.1. Zakres stosowania norm prawa Unii Europejskiej… XIX-3 M at er ia ły D EM O IW EP podkreślić, że przepisy obu wskazanych tytułów zawierają skodyfikowane wnioski wypływające z dotychczasowego orzecznictwa TSUE, w zakresie obu swobód. W zakresie postanowień odnoszących się do swobody świadczenia usług wymienione zostały normy niedozwolone w przepisach krajowych: • zakazujące wprowadzania ograniczeń związanych z kwalifikacjami w państwie przyjmującym, jeżeli przedsiębiorca na zasadach stałych działa w państwie pochodzenia, a w państwie przyjmującym świadczy usługi, • lub też, w przypadku przeniesienia się przedsiębiorcy do państwa świadczenia usług dla potrzeb korzystania ze swobody świadczenia usług, jeżeli w państwie pochodzenia prowadził działalność przez okres co najmniej dwóch lat z ostatnich 10 lat. Przedsiębiorca korzystający ze swobody świadczenia usług podlega w państwie przyjmującym przepisom dotyczącym wykonywania zawodu mającym charakter zawodowy, ustawowy lub administracyjny regulującym kwestie bezpośrednio powiązane z kwalifikacjami zawodowymi, takimi jak definicja zawodu, używanie tytułów zawodowych i poważne uchybienia zawodowe, w sposób bezpośredni i szczególny związane z ochroną i bezpieczeństwem konsumentów, jak również przepisom dyscyplinarnym, które obowiązują w przyjmującym państwie członkowskim osoby wykonujące ten sam zawód. Jednakże usługodawca zwolniony jest z obowiązku: • uzyskania zezwolenia, rejestracji albo członkostwa w organizacji lub instytucji zawodowej; państwa członkowskie mogą wprowadzić automatyczną rejestrację tymczasową albo członkostwo pro forma w organizacji lub instytucji zawodowej, o ile taka rejestracja lub uzyskanie członkostwa nie spowoduje w żaden sposób opóźnienia ani utrudnienia w świadczeniu usług, ani nie spowoduje obciążenia usługodawcy dodatkowymi kosztami; wyjątki mogą dotyczyć świadczenia usług związanych ze zdrowiem lub bezpieczeństwem publicznym, • rejestracji w publicznej instytucji ubezpieczenia społecznego w celu dokonywania z ubezpieczycielem rozliczeń związanych ze świadczeniem usług na rzecz osób ubezpieczonych. Państwa członkowskie mogą w przypadku przeniesienia się usługodawcy (który po raz pierwszy przenosi się z jednego państwa członkowskiego do innego w celu świadczenia usług), poinformowania o tym z wyprzedzeniem właściwego organu przyjmującego państwa członkowskiego w formie pisemnego oświadczenia obejmującego informacje o posiadanym ubezpieczeniu lub innych środkach indywidualnego, lub zbiorowego zabezpieczenia w odniesieniu do odpowiedzialności zawodowej. Oświadczenie takie składa się ponownie raz na rok, o ile usługodawca zamierza świadczyć w danym roku w tym państwie członkowskim usługi w sposób tymczasowy i okazjonalny. Forma złożenia oświadczenia jest dowolna, jednakże dla celów dowodowych preferowana jest forma pisemna. Państwo przyjmujące może zobowiązać usługodawcę do przedłożenia dokumentów (dotyczy pierwszego przeniesienia lub zaistnienia istotnych zmian w zakresie dotyczącym przedsiębiorstwa): • dokumentu potwierdzającego obywatelstwo usługodawcy, 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd 11 2014-01-27 11:20:24 XIX-4 1. Podmiotowy i przedmiotowy zakres uznawania kwalifikacji zawodowych M at er ia ły D EM O IW EP • zaświadczenia potwierdzającego, że jego posiadacz prowadzi zgodnie z prawem działalność w państwie członkowskim, oraz że w momencie składania zaświadczenia nie obowiązuje go zakaz, nawet tymczasowy, wykonywania tej działalności, • potwierdzenia kwalifikacji zawodowych, • w przypadkach, gdy zawód nie jest zawodem regulowanym w państwie pochodzenia (w rozumieniu dyrektywy, o czym szczegółowo niżej), dowolnego dowodu potwierdzającego wykonywanie przez usługodawcę danej działalności przez co najmniej dwa lata w okresie ostatnich dziesięciu lat, • zaświadczenia o niekaralności, jeśli państwo członkowskie wymaga tego od własnych obywateli, przy prowadzeniu działalności w sektorze bezpieczeństwa. Świadcząc usługi, przedsiębiorca posługuje się tytułem zawodowym państwa pochodzenia. Tytuł ten podawany jest w języku urzędowym lub jednym z języków urzędowych państwa członkowskiego siedziby w sposób uniemożliwiający pomylenie go z tytułem zawodowym występującym w przyjmującym państwie członkowskim. Jeżeli w państwie członkowskim siedziby nie ma takiego tytułu, usługodawca podaje informacje o formalnie uzyskanych kwalifikacjach w języku urzędowym lub jednym z języków urzędowych tego państwa członkowskiego. Świadczenie usług pod tytułem zawodowym występującym w przyjmującym państwie członkowskim jest możliwe, o ile kwalifikacje zostały uznane w państwie przyjmującym, bądź w drodze automatycznego uznania, bądź w procesie badania porównawczego. Kwalifikacje zawodowe mogą być faktycznie sprawdzane przed rozpoczęciem działalności usługowej, wyłącznie w obszarze zawodów, które nie są objęte automatycznym uznaniem (o czym szczegółowo niżej), i są związane ze zdrowiem lub bezpieczeństwem publicznym (np. zawody paramedyczne lub medyczne w zakresie niektórych specjalizacji). Taka wstępna kontrola możliwa jest jedynie wtedy, gdy jej celem jest zapobieżenie poważnym szkodom dla zdrowia lub bezpieczeństwa usługobiorcy, które mogłyby powstać wskutek braku kwalifikacji zawodowych usługodawcy, i gdy nie wykracza poza zakres niezbędny dla osiągnięcia tego celu. Właściwy organ zobowiązany jest dołożyć starań, by w terminie miesiąca od otrzymania oświadczenia wraz z załączonymi dokumentami poinformować usługodawcę o decyzji dotyczącej odstąpienia od kontroli jego kwalifikacji lub o wynikach takiej kontroli. W przypadku gdy pomiędzy kwalifikacjami zawodowymi usługodawcy oraz wykształceniem wymaganym w przyjmującym państwie członkowskim występują różnice na tyle istotne, że zagrażają zdrowiu lub bezpieczeństwu publicznemu, możliwe jest zastosowanie środków wyrównawczych wskazanych przez państwo przyjmujące . W każdym przypadku świadczenie usług musi być możliwe w terminie miesiąca od wydania decyzji. Gdy zachodzi bezczynność właściwego organu w terminach, usługi mogą być świadczone. Zaznaczyć jednak należy, że nawet w tych obszarach, gdzie dochodzi do uznania „automatycznego”, motyw 21 preambuły dyrektywy 2005/36 stanowi: „Automatyczne uznanie formalnych kwalifikacji lekarza posiadającego podstawowy poziom wykształcenia medycznego nie narusza uprawnienia 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd 12 2014-01-27 11:20:24 1.1. Zakres stosowania norm prawa Unii Europejskiej… XIX-5 IW EP państw członkowskich do decydowania, czy kwalifikacje te będą powiązane z czynnościami zawodowymi”. W innym miejscu dyrektywa 2005/36 stanowi: „Państwa członkowskie nie są związane do uznawania, że dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji, o których mowa w załączniku V pkt 5.6.2. uprawniają do otwierania nowych, ogólnodostępnych aptek” (art. 22 ust. 2). Oznacza to, że moment nabycia kwalifikacji moment uzyskania prawa wykonywania określonej działalności, nie muszą być tożsame. Problem zależności uznania kwalifikacji i prawa prowadzenia działalności zawodowej, będzie przytaczany w całości dalszych rozważań. Warto jednak już teraz odnotować, że prawo podjęcia działalności gospodarczej, czy korzystania ze swobody przepływu pracowników, jest prawem traktatowym, natomiast uznanie kwalifikacji zawodowych jest elementem wykonawczym tego prawa, mającym uczynić swobody wolnego rynku bardziej efektywnymi. EM O 1.1.3. Ewolucja przepisów dotyczących uznawania kwalifikacji at er ia ły D Warto zwrócić uwagę, że początkowo Wspólnota Europejska, a następnie Unia Europejska realizując zadania traktatowe, wydała szereg przepisów harmonizujących kwalifikacje zawodowe, przy czym owa harmonizacja dokonana została w celu, i dla potrzeb, realizacji innych swobód gospodarczych w szczególności swobody przedsiębiorczości, swobody przepływu pracowników oraz swobody świadczenia usług. W efekcie prowadząc dalsze rozważania, należy stale mieć na uwadze, że prawo Unii Europejskiej w zakresie uznawania kwalifi kacji zawodowych nie powstało samorzutnie, ale nade wszystko dla wykonania innych postanowień traktatowych. M „Jeżeli chodzi o system dyrektywy, należy przypomnieć, że ustalony przez dyrektywę system wzajemnego uznawania dyplomów nie oznacza, że dyplomy uznane przez inne państwa członkowskie poświadczają kształcenie zawodowe analogiczne lub porównywalne z kształceniem określonym w przyjmującym państwie członkowskim. Zgodnie z systemem utworzonym na podstawie dyrektywy, dyplom nie jest uznawany ze względu na samoistna wartość kształcenia, po ukończeniu którego jest przyznawany, ale dlatego, że pozwala na podjęcie zawodu regulowanego w państwie członkowskim, w którym został wydany lub uznany”2 (punkt 19 orzeczenia). 2 Wyrok Trybunału z dnia 19 stycznia 2006 r. w sprawie C-330/03 Colegio de Ingenieros de Caminos, Canales y Puertos przeciwko Administration del Estado, Zb. Orz. 2003, s. I-826. 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd 13 2014-01-27 11:20:24 XIX-110 Indeks orzeczeń C-586/08 Angelo Rubino przeciwko Ministero dell’Universitá e della Ricerca 56 C-359/09 Donat Cornelius Ebert przeciwko Budapesti Ügyvédi Kamara 88–89 C-118/09 Robert Koller 86–87 C-372/09 i C-373/09 Josep Peñarroj Fa 19–21 C-225/09 Edyta Joanna Jakubowska przeciwko Alessandro Maneggii 90–91 M at er ia ły D EM O IW EP C-575/11 Eleftherios-Themistoklis Nasiopoulos przeciwko Ypourgos Ygeias kai Pronoias 26 1058_Uznawanie_T19_w1_druk_140127.indd 118 2014-01-27 11:20:33 UZNAWANIE KWALIFIKACJI Tom ten reprezentuje pierwszą grupę podręczników (tomy od I do IX), obejmujących ustrój Unii Europejskiej. Pozostałe tomy tej grupy dotyczą: rozwoju podstaw prawnych integracji europejskiej, zasad ustrojowych Unii, systemu instytucjonalnego Unii, systemu ochrony prawnej, obywatelstwa Unii, aspektów instytucjonalnych i prawnych finansów Unii Europejskiej, stosunków zewnętrznych, prawnych aspektów członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Druga grupa podręczników (tomy od X do XII) poświęcona jest Wspólnej Polityce Zagranicznej i Bezpieczeństwa, Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości oraz Unii Gospodarczej i Walutowej. Grupa trzecia (tomy od XIII do XXVIII) obejmuje prawo rynku wewnętrznego i polityki UE. Zamiarem Instytutu Wydawniczego EuroPrawo oraz autorów serii jest przedstawienie w sposób fachowy i nowoczesny – a zarazem przystępny i przejrzysty – najważniejszych zagadnień ustrojowych oraz prawa rynku wewnętrznego i polityk Unii Europejskiej. Podręczniki są dostosowane do potrzeb studentów prawa, administracji, zarządzania, politologii, europeistyki i stosunków międzynarodowych – słuchaczy przedmiotów z zakresu prawa UE. Publikacje te mogą również stać się pomocą dla praktyków: prawników, urzędników, biznesmenów i polityków, pragnących pogłębić wiedzę na temat poszczególnych dziedzin prawa Unii Europejskiej. Więcej informacji można znaleźć w naszym serwisie internetowym www.iwep.pl PROFESJONALNY WYMIAR PUBLIKACJI Książka do nabycia księgarnia internetowa www.iwep.pl Numer katalogowy: 1058 www.iwep.pl e-mail: [email protected] tel. 22 494 34 63 9 788376 270760 Uznawanie kwalifikacji Tom ten wchodzi w skład serii podręczników „System prawa Unii Europejskiej”, które Instytut Wydawniczy EuroPrawo publikuje od 2009 r. Autorami wszystkich publikacji są wybitni specjaliści z zakresu prawa UE i prawa międzynarodowego, wywodzący się ze środowiska akademickiego oraz reprezentujący instytucje unijne i urzędy krajowe zajmujące się w Polsce sprawami Unii Europejskiej. M. Kożuch Niniejszy tom stanowi krótki, ale wyczerpujący przewodnik po instrumentach Wspólnej Polityki Handlowej, jej mechanizmie instytucjonalnym, charakterze prawnym oraz zależnościach międzynarodowych, którym polityka ta podlega. Małgorzata Kożuch
