do projektu ustawy o konwersji opłat z tytułu udzielenia koncesji ope

UWAGI
Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji [PIIT]
do projektu ustawy o konwersji opłat z tytułu udzielenia koncesji
operatorom ruchomych publicznych sieci telekomunikacyjnych
W nawiązaniu do przekazanego Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji (PIIT, Izba)
projektu ustawy o konwersji opłat z tytułu udzielenia koncesji operatorom ruchomych
publicznych sieci telekomunikacyjnych, PIIT przedstawia swoje uwagi do projektu
datowanego na dzień 5 lipca 2011 r.
I. Uwagi ogólne
Izba pragnie podkreślić swoje poparcie dotyczące inicjatyw rządowych, których
przedmiotem jest z jednej strony upowszechnianie nowoczesnych rozwiązań
teleinformatycznych, w szczególności dla edukacji na rzecz szkół, z drugiej zaś
inwestycje w nowoczesną infrastrukturę telekomunikacyjną.
Jednocześnie Izba pragnie podkreślić, iż wszelkie inicjatywy legislacyjne, które
zmierzają do określenia obowiązków inwestycyjnych podmiotów prowadzących
działalność gospodarczą powinny być przygotowywane z dużą starannością oraz
powinny uwzględniać szereg aspektów związanych z prowadzeniem działalności
gospodarczej. Zdaniem Izby szereg zagadnień, które zostały zaproponowane
w obecnie konsultowanym projekcie ustawy wymagają przedstawienia konkretnych
argumentów wskazujących na zasadność przyjętych rozwiązań oraz przede wszystkim
na ich wykonalność. Dodatkowo wskazać należy, iż niektóre propozycje zawarte w
projekcie ustawy datowanym na 5 lipca 2011 r. nie zostały uzasadnione
w uzasadnieniu do projektu ustawy.
W związku ze zmianą poszczególnych dat w projekcie (m.in. terminy wpłat oraz termin
złożenia wniosku) należy wskazać, iż Izb a odczytuje te modyfikacje jako zapowiedź, że
projektodawca zmierza kontynuować prace nad projektem, lecz w innych ramach
czasowych niż pierwotnie zakładano. Izba pragnie podkreślić, że prace na proponowaną
koncepcją zdecydowanie zasługują na kontynuację, tak by ich efektem było uchwalenie
ustawy umożliwiającej przyspieszenie rozwoju rynku telekomunikacyjnego w Polsce,
upowszechnienie dostępu do internetu oraz podniesienie kompetencji cyfrowych Izba
pragnie zadeklarować pełną gotowość do prowadzenia dalszej merytorycznej dyskusji
w zakresie rozwiązań proponowanych w projekcie ustawy.
II. Uwagi szczegółowe
Izba pragnie przedstawić bardziej szczegółowe uwagi, odnosząc się poniżej do tych
propozycji zawartych w projekcie z dn. 5 lipca 2011, które mają zasadnicze znaczenie
dla prawidłowej implementacji projektowanej ustawy i są kluczowe dla pomyślnej
realizacji celów przedsięwzięcia konwersji.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
1
Art. 1 ust. 4
Izba pragnie wskazać, iż od momentu opublikowania pierwszych projektów dotyczących
konwersji zasadniczej zmianie uległo postanowienie dotyczące wydatków
inwestycyjnych na infrastrukturę telekomunikacyjną.
Poniżej przedstawiamy 3 brzmienia obecnego Art. 1 ust 4, które były prezentowane na
przestrzeni ostatnich miesięcy.
Wersja marzec 2011
„4. Ustawa określa warunki konwersji opłat, o których mowa w ust. 1 na:
1) inwestycje w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej służącej do zapewnienia
dostępu do Internetu szerokopasmowego”
Wersja maj 2011
„4. Ustawa określa warunki konwersji opłat, o których mowa w ust. 1 na:
1) inwestycje w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej służącej do zapewnienia
szerokopasmowego dostępu do Internetu w szczególności szkołom podstawowym, o
których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
(Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572, z późn. zm).”
Wersja czerwiec 2011
„4. Ustawa określa warunki konwersji opłat, o których mowa w ust. 1 na:
1) inwestycje w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej służącej do zapewnienia
szerokopasmowego dostępu do Internetu, w tym wydatki na infrastrukturę służącą
zapewnieniu szerokopasmowego dostępu do Internetu szkołom podstawowym,
o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
(Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).”
Wersja lipiec 2011
„4. Ustawa określa warunki konwersji opłat, o których mowa w ust. 2, na:
1) inwestycje w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej, zapewniające lub
umożliwiające
zapewnienie
dostępu
do
Internetu
na
obszarach
o niedostatecznym zasięgu sieci szerokopasmowej, na których na podstawie
inwentaryzacji przeprowadzonej przez Prezesa UKE, o której mowa w art. 29 Ustawy
z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr
106, poz. 675) stwierdzono, że występują nieprawidłowości w zakresie dostępności do
Internetu, w tym wydatki na infrastrukturę służącą zapewnieniu szerokopasmowego
dostępu do Internetu szkołom oraz placówkom oświatowym, o których mowa w art. 2
ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572,
z późn. zm.) oraz ogólnokształcącym szkołom muzycznym I stopnia.”
Powyższe zestawienie pokazuje jak zmieniał się przepis określający zakres
przedmiotowy projektowanej ustawy, przy czym każda kolejna wersja przewidywała
pewnego rodzaju rozszerzenie zakresu inwestycji bez równoległej analizy ich
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
2
zasadności tj. w kolejnych wersjach zostały kolejno dodane oprócz szeroko pojętych
inwestycji w infrastrukturę służącą do zapewnienia dostępu do sieci Internet
następujące kategorie:
1. w szczególności szkołom podstawowym, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a ustawy
z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572, z
późn. zm);
2. inwestycje w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej, zapewniające lub
umożliwiające
zapewnienie
dostępu
do
Internetu
na
obszarach
o niedostatecznym zasięgu sieci szerokopasmowej, na których na podstawie
inwentaryzacji przeprowadzonej przez Prezesa UKE, o której mowa w art. 29
Ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci
telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675) stwierdzono, że występują
nieprawidłowości w zakresie dostępności do Internetu, w tym wydatki na
infrastrukturę służącą zapewnieniu szerokopasmowego dostępu do Internetu
szkołom oraz placówkom oświatowym, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 7
września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.)
oraz ogólnokształcącym szkołom muzycznym I stopnia.”
W projekcie nie znalazły się żadne argumenty wskazujące na zasadność nowych
propozycji, co do zakresu inwestycji tj.
Ad 1. projektodawca nie zadał sobie następujących pytań:
§ ile szkół nie ma obecnie dostępu do sieci Internet?
§ Jeżeli szkoła ma dostęp do sieci Internet to jak kształtuje się zobowiązanie
operatora?
Ad 2. w zakresie odwołania się do podstawie inwentaryzacji przeprowadzonej przez
Prezesa UKE, o której mowa w art. 29 Ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju
usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675) w ocenie Izby, projektodawca
w
niedostatecznym
stopniu
przeanalizował
Raport
pokrycia
http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?place=Lead07&news_cat_id=168&news_id=6934
&layout=3&page=text będący wynikiem pierwszej inwentaryzacji za rok 2010. Zdaniem
Izby zaproponowana w projekcie z dn. 5 lipca 2011 r. treść art. 1 ust. 4 odwołująca się
do wyników przeprowadzonej inwentaryzacji może spowodować, że proces
inwestycyjny okaże się zupełnym niepowodzeniem.
W związku z powyższym, w szczególności w zakresie treści art. 1 ust. 4 Izba wnosi o
możliwość merytorycznej dyskusji oraz zwraca się z prośbą o przedstawienie wyliczeń
lub kalkulacji, które umożliwią biznesową ocenę proponowanego obowiązku
inwestycyjnego. Obecna treść na to nie pozwala.
Izba proponuje powrót do pierwotnej wersji art. 1 ust. 4 lub ewentualną
modyfikację w zakresie dostępu do Internetu dla szkół po zapoznaniu się z
założeniami propozycji projektodawcy.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
3
Art 1 ust.5.
Poprzednie brzmienie (z projektów przedstawionych w maju)
Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia program budowania kompetencji
cyfrowych w edukacji, biorąc pod uwagę upowszechnianie technologii informacyjnych i
komunikacyjnych (TIK) wśród uczniów i nauczycieli poprzez ich wykorzystywanie w
trakcie zajęć lekcyjnych.
Było lepsze niż obecne, ponieważ delegowało do rozporządzenia w sposób ogólny, bez
listy enumeratywnej warunków realizacji.
Obecne brzmienie:
Rada Ministrów, biorąc pod uwagę upowszechnianie technologii informacyjnych i
komunikacyjnych (TIK) wśród uczniów i nauczycieli poprzez ich wykorzystywanie
w trakcie zajęć lekcyjnych określi w drodze rozporządzenia program budowania
kompetencji cyfrowych w edukacji, w tym sposób realizacji inwestycji, o których
mowa w ust. 4 pkt 2, uwzględniając w szczególności:
a) wskazanie odbiorców rozwiązań teleinformatycznych, o których mowa w ust. 4
pkt 2, oraz określenie formy prawnej przekazania tych rozwiązań,
b) określenie rodzaju oraz wymagań technicznych dla rozwiązań
teleinformatycznych,
c) określenie odpłatności za przekazywane rozwiązania teleinformatyczne,
d) miejsce korzystania z rozwiązań teleinformatycznych (tylko w szkole albo w
szkole i w domu),
e) określenie formy odpowiedzialności za sprzęt w przypadku korzystania z niego
również poza terenem szkoły.
jest zdecydowanie niedopracowane.
Punkt c) wskazuje na to, że powinna mieć miejsce płatność za przekazywane
rozwiązania teleinformatyczne.
Punkt d) opisuje warunkowo używanie rozwiązań teleinformatycznych, przy czym
enumeratywne wyliczenie tylko dwóch sposobów praktycznie wyłącza inne sposoby
(np. tylko w domu)
Punkt e) w zasadzie definiuje podstawowy sposób korzystania ze sprzętu (a co z
dostępem do Internetu? a co z oprogramowaniem?)
Propozycja PIIT:
Art. 5.1. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia sposób realizacji inwestycji, o
których mowa w art. 4.2. biorąc pod uwagę poziom rozpowszechnienia technologii
informacyjnych i komunikacyjnych (TIK) w dydaktyce.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
4
Uzasadnienie:
1. Rozporządzenie (nawet rozporządzenie Rady Ministrów!) dotyczące ustawy
leżącej w kompetencjach ministra właściwego do spraw łączności nie powinno
dotyczyć „programu budowania kompetencji cyfrowych w edukacji”, ponieważ to
jednak kompetencja ministra edukacji narodowej, a pozostawienie w takiej
postaci oznaczałoby, że to w tym miejscu (dość zaskakującym) znajduje się
narodowy program informatyki w edukacji...
Natomiast rzeczywiście takie rozporządzenie może i powinno określać zasady
realizacji inwestycji opisanych w ustawie.
2. Zamiast wpisywania „wykorzystywanie w trakcie zajęć lekcyjnych” lepiej jest
określić „w dydaktyce”.
Taki zapis pozwala wykorzystać sprzęt i oprogramowanie do nauki także poza
zajęciami lekcyjnymi! Taki zapis wyklucza przekazywanie sprzętu i
oprogramowania do innych celów niż dydaktyczne. Taki zapis pozwala na
wprowadzenie do rozporządzenia definicji, co rozumie się przez
rozpowszechnienie TIK w dydaktyce
Przykład definicji do rozporządzenia:
rozpowszechnienie TIK w dydaktyce – określa się poprzez coroczne zestawienie
wiarygodnych danych dotyczących (a) średniej liczby uczniów na komputer w
szkolnych pracowniach komputerowych, (b) średniej liczby multimedialnych
pomocy dydaktycznych na szkołę, (c) procentowej liczby uczniów posiadających
domowy komputer z dostępem do Internetu, (d) procentowej liczby nauczycieli
posiadających domowy lub służbowy komputer z dostępem do Internetu, (e)
procentowej liczby nauczycieli o potwierdzonych kwalifikacjach umożliwiających
korzystanie z TIK w dydaktyce; dla wszystkich komputerów w tej definicji
przyjmuje się, że okres od instalacji lub ostatniej modyfikacji (unowocześnienia)
komputera nie przekracza pięciu lat
Uwaga: zestawienie może oczywiście także określać średnią przepustowość
dostępu do internetu w szkole, średnią liczbę pracowni komputerowych w
szkołach, itd. Warto jednak skoncentrować się na nie więcej niż 5-6 wskaźnikach.
Art 4. (w szczególności ust.2)
Uwaga wstępna: Zgodnie z zapisem w projekcie ustawy Fundusz nie posiada osobowości
prawnej (ust.4 wskazuje na ministra właściwego ds. łączności, jako dysponenta
środkami).
Niestety zapisy ust.2 stoją w sprzeczności z art 29 ust.1 wskazującym, że przychody tego
funduszu „pochodzą ze środków publicznych”, dlatego też jednak wskazana byłaby
zmiana tego zapisu.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
5
Propozycja PIIT:
Art. 4.
1. Tworzy się Fundusz Komputerowy, zwany dalej "Funduszem", będący państwowym
funduszem celowym w rozumieniu art. 29 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.1), zwanej dalej ustawą o finansach
publicznych.
2. Środkami Funduszu dysponuje minister właściwy do spraw łączności.
3. Środki Funduszu są przeznaczone na sfinansowanie wydatków związanych z
inwestycjami, o których mowa w art. 1 ust. 4 pkt 2.
4. Środki Funduszu zostaną przekazane wykonawcom wyłonionym w otwartym
postępowaniu o zamówienie publiczne, przy czym kryteria wyboru w szczególności
obejmują:
a. potwierdzoną współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego i organami
prowadzącymi szkoły w realizacji tych inwestycji,
b. powiększenie środków pochodzących z funduszu o środki z innych źródeł, w
szczególności środków spoza budżetu państwa lub jednostek samorządu
terytorialnego,
c. wypełnienie kryteriów technicznych dla rozwiązań teleinformatycznych, w tym
dotyczących technicznego wsparcia i cyklu życia dla produktów i usług
zastosowanych w rozwiązaniach,
d. wypełnienie kryteriów jakościowych dla treści edukacyjnych gwarantujących
szerokie zastosowanie w praktyce dydaktycznej
5. Środki Funduszu mogą zostać przekazane wykonawcom działającym na terenie całego
kraju lub w określonym regionie.
6. Wykonawcy, o których mowa w ust. 4 i 5 są zobowiązani do przekazania ministrowi
właściwemu do spraw łączności protokołu z realizacji zadań związanych z
inwestycjami, o których mowa w ar. 1 ust.4 pkt 2 w danym roku kalendarzowym nie
później niż do 10 stycznia roku następnego.
7. Fundusz ulega likwidacji po wyczerpaniu środków finansowych.
Uzasadnienie:
ust.3. (patrz dyskusja dot. art. 1 ust.4 pkt 2) Im precyzyjniej jest opisany art. 1 ust. 4. pkt
2 – tym lepiej ust. 3 tego artykułu stawia zadanie przed Funduszem.
ust.4. Ponieważ Fundusz nie ma osobowości prawnej, stąd trudno oczekiwać od ministra
właściwego ds łączności by samodzielnie zaczął realizować inwestycje edukacyjne...
Oczywiście możliwym wariantem jest by minister przekazał pieniądze samorządom lub
szkołom wyłonionym w przeprowadzonym konkursie, ale jest bardzo prawdopodobne,
że całkowicie utraci się efekt skali.
Dlatego też proponujemy przeprowadzenie zamówień publicznych, przy czym
Wykonawcy zabiegający o takie zamówienia w szczególności powinni się wykazać:
1
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 96, poz. 620, Nr 123, poz. 835, Nr 152, poz. 1020,
Nr 238, poz. 1578.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
6
- formalnie potwierdzoną współpracą z samorządami: może to być zarówno współpraca
formalna, jak i finansowa (patrz dalej),
- pozyskanie dodatkowych środków, co oznacza powiększenie skali przedsięwzięcia!
Oprócz naturalnego źródła finansowania, jakim są samorządy chodzi o uruchomienia
projektów typu partnerstwa publiczno-prywatnego lub inwestycji typu offsetowego, jak
również wykorzystanie funduszy unijnych.
- wypełnienie kryteriów technicznych, tak aby cena nie stanowiła jedynego kryterium
wyboru; ze względu na potencjalnie słabsze kadry informatyczne w edukacji musi być
zapewnione wsparcie techniczne, a ze względu na to, że projekty edukacyjne są
długotrwałe należy zapewnić sobie u dostawców produktów i usług informację o cyklu
życia i wsparcia produktów w nadchodzących latach.
- wypełnienie kryteriów jakościowych dotyczących treści edukacyjnych – Wykonawcy
powinni przedstawić zasady, na jakich treści edukacyjne nie tylko będą dostępne, ale, w
jaki sposób zostanie zapewniona ich wysoka jakość, współpraca z
nauczycielami/uczniami/rodzicami itd. itp. Zapis ma na celu wyeliminowanie tworzenia
z publicznych środków treści, których później nikt nie używa, zaś wykonawca nie jest
zainteresowany jakością produktu i responsem ze strony użytkownika.
ust.5. Dopuszcza się możliwość współpracy z wykonawcą działającym na terenie całego
kraju lub z wieloma wykonawcami dla poszczególnych regionów.
ust.6. Określa zasady składania sprawozdania z wykonania zadań.
Generalna uwaga: Celem zapisów tego artykułu jest stworzenie sytuacji, która pozwala
na (a) dużą skalę projektu i brak rozdrobnienia na wiele postępowań, (b) możliwość
poszerzenia środków na inwestycje poza te pochodzące z ustawy o konwersji, (c)
zapewnienie kryteriów jakościowych i sprzężenia zwrotnego przy realizacji celów. De
facto pozwala na stworzenie mechanizmów, które potrafią przedłużyć czas trwania
rozwiązań poza okres wyznaczony ustawą o konwersji.
Art 4. ust.4 punkt 2)
Wydaje się, że warto zmodyfikować ten zapis korzystając z projektu w wariancie tzw.
operatorskim znajdujący się w załączniku 2.
W takim wypadku zapis przyjąłby brzmienie:
1) inwestycje w rozwiązania teleinformatyczne dla edukacji na rzecz szkół,
nauczycieli i uczniów, w tym przystosowane w miarę możliwości do potrzeb osób
niepełnosprawnych, uwzględniając międzynarodowe standardy dostępności
WCAG 2.0, przeznaczone w szczególności na:
1. zakup sprzętu teleinformatycznego, w szczególności komputerów
przenośnych,
2.zakup oprogramowania,
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
7
3.wydatki na infrastrukturę teleinformatyczną na terenie szkół,
4.zakup usług informatycznych dla edukacji oferowanych przez Internet w
modelu chmury obliczeniowej,
e. zakup usług dostępu do treści edukacyjnych lub zakup treści edukacyjnych
wykorzystywanych z użyciem środków wymienionych w lit. a-d, jednak nie
więcej niż 5% całkowitych kosztów inwestycji.
Uzasadnienie:
Punkty a., b. oraz e. nie zmieniają się ( w punkcie e. jest zmiana dotycząca zakresu – było
„a. i b.”, zmiana na „a-d”
Punkt c. oraz d. wynikają z konieczności zapewnienia szkołom prawidłowego
funkcjonowania w świecie Internetu z zachowaniem minimalizacji kosztów oraz
wypełnianiem zapisów prawa.
W szczególności chodzi o odpowiedzialność, jaką ponoszą dyrektorzy szkół wynikającą z
art. 4a ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu:
Art. 4a. Szkoły i placówki zapewniające uczniom dostęp do Internetu są obowiązane
podejmować działania zabezpieczające uczniów przed dostępem do treści, które mogą
stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, w szczególności zainstalować i
aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.
(źródło: strony Ministerstwa Edukacji Narodowej,
http://www.men.gov.pl/images/stories/pdf/Reforma/tekst_ustawy.pdf )
Z tytułu wykonywania z należytą starannością zapisów w/w artykułu należy
przewidzieć również wydatki na ten rodzaj wydatków.
Jedną z form zabezpieczania może być także szerokie korzystanie z oferty chmury
obliczeniowej, gdzie zasoby będą zdecydowanie lepiej zabezpieczane niż w przypadku
średniego poziomu zabezpieczeń w szkołach, kwalifikacje informatyków będą
przewyższały kwalifikacje średniego szkolnego informatyka, a łączny koszt będzie
zdecydowanie niższy niż w modelu rozproszonym, gdzie każda szkoła musi zadbać o
siebie samą. Innymi usługami świadczonymi w ten sposób mogą być usługi
bezpieczeństwa, zdalnego administrowania sieciami szkolnymi itd. itp. Dzięki takiemu
rozwiązaniu nauczyciele i uczniowie będą mogli skoncentrować się wyłącznie na
sprawach dydaktycznych, zamiast na technikaliach obsługi. Dodatkowym atutem będzie
możliwość umieszczenia wszystkich treści w postaci usług.
Art. 5
Izba odnotowuje, że projekt wprowadził zmianę polegającą na wyłączeniu z
mechanizmu konwersji kosztów inwestycyjnych ponoszonych w związku z inwestycjami
w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej.
Izba postuluje przywrócenie pierwotnej konstrukcji projektu ustawy w tym zakresie i
konsekwentnie odpowiednią modyfikację wszystkich relewantnych przepisów ustawy,
tak, aby konwersja rat koncesyjnych odbywała się w zamian za poniesienie wydatków
inwestycyjnych
rozwój
infrastruktury
telekomunikacyjnej
oraz
kosztów
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
8
inwestycyjnych rozumianych, jako koszty poniesione w związku z inwestycjami w
infrastrukturę telekomunikacyjną umożliwiającą szerokopasmowy dostęp do Internetu.
(zgodnie z definicją zawartą w projekcie ustawy z dn. 17 marca 2011, vide Art. 4 ust. 2)
Art. 6 ust. 2
Izba pragnie wskazać, iż w projekcie został dodany ust. 2, który w sposób istotny
wpłynąć może na zasadność wykonywania obowiązku inwestycyjnego. Jednocześnie
żadna z przedstawionych w art. 6 ust. 2 kategorii, w swoim obecnym brzmieniu nie
pozwala na stwierdzenie, jakie konkretnie przesłanki (kryteria) decydować będą o
kwalifikacji pod jedną z kategorii określonych w art. 6 ust. 2
pkt 1-4. Wprowadzenie i zachowanie poniższego katalogu wyłączeń w dalszych pracach
nad ustawą budzi bardzo poważne obawy i zastrzeżenia z punktu widzenia procesu
inwestycyjnego, dlatego też w ocenie Izby art. 6 ust. 2 powinien zostać usunięty.
Poniżej, Izba wskazuje na zagrożenia wynikające z treści proponowanych przepisów.
Art. 6 ust. 2 projektu
W rozumieniu ustawy nie stanowią wydatków inwestycyjnych, o których mowa
w ust. 1 pkt 1:
a) wydatki, których poniesienie nie przyczyni
szerokopasmowego dostępu do Internetu;
się
do
rozwoju
Zdaniem Izby projektodawca powinien precyzyjnie określić przesłanki na podstawie,
których będzie podejmowania decyzja odmowna w oparciu o kryterium nie
przyczynienia się do rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu.
W praktyce, jeżeli zgodnie z art. 6 ust. 1 projektu wydatki inwestycyjne to wydatki
określone w art. 1 ust. 4 tj. wyłącznie wydatki związane z szerokopasmowym dostępem
do sieci Internet, to w pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, jaki wydatek
inwestycyjny związany z szerokopasmowym dostępem do sieci Internet (wydatki
określone rodzajowo w art. 6 ust. 1) jest wydatkiem, który nie przyczyni się do rozwoju
szerokopasmowego dostępu do sieci Internet.
Obecne brzmienie zakłada sytuację, w której pomimo poniesienia wydatków na rozwój
szerokopasmowego dostępu do sieci Internet zostaną one zakwalifikowane na
podstawie nieznanych kryteriów, jako nieprzyczyniające się do rozwoju
szerokopasmowego dostępu do sieci Internet.
b) wydatki związane z realizacją inwestycji zakłócającej rozwój równoprawnej
i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych;
Zdaniem Izby konieczne jest zdefiniowanie pojęcia inwestycji zakłócającej rozwój
równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych.
Z proponowanego brzmienia wynika, iż istnieją inwestycje w dostęp szerokopasmowy,
które mogą zakłócać rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach
telekomunikacyjnych. Zdaniem Izby operatorzy powinni mieć wiedze, jakie to
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
9
inwestycje, jakie kryteria byłyby stosowane do oceny inwestycji pod kątem ich wpływu
na zachowanie równoprawnej i skutecznej konkurencji
c) wydatki poniesione na obszarze tożsamym z obszarem określonym
w decyzji wydanej przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej,
zwanego dalej „Prezesem UKE”, na podstawie art. 43a ustawy – Prawo
telekomunikacyjne;
Według Izby przedmiotowa propozycja ma bezpośredni związek z tzw. Decyzjami
Inwestycyjnymi wydanymi dla operatorów sieci ruchomych w roku 2011. Jednakże
trudno znaleźć jakiekolwiek uzasadnienie, aby wyłączać obszary określone
w decyzjach inwestycyjnych spod ewentualnych inwestycji w dostęp szerokopasmowy,
które
mogłyby
mieć
miejsce
na
obszarach
wskazanych
w decyzjach inwestycyjnych. Mianowicie – operatorzy zobowiązali się do pokrycia tzw.
białych plam w gminach wskazanych w decyzjach inwestycyjnych, przy czym pokrycie
białej plamy w danej gminie nie oznacza, iż w danej gminie nie ma innych lokalizacji, na
których można instalować i unowocześniać sprzęt służący do zapewnienia
szerokopasmowego dostępu do sieci Internet.
Zdaniem Izby, przedmiotowa propozycja nie jest spójna. Zrozumiałym byłaby
propozycja wyłączenia spod mechanizmu konwersji możliwości pokrywania tych
samych białych plam, w których inwestycje podejmowane są już w ramach
wykonywania Decyzji z art. 43 a – zrozumiałą intencją byłoby wyeliminowanie
możliwości jednoczesnego zastosowania do jednej i tej samej inwestycji dwóch
mechanizmów (decyzja inwestycyjna + konwersja). Natomiast jak najbardziej
dopuszczalna powinna być sytuacja, kiedy w danej gminie operator buduje stację, która
pokryje białą plamę (inwestycja w ramach wykonywania obowiązku z decyzji
inwestycyjnej art. 43a ze środków wyraźnie zabudżetowanych na ten cel), a
jednocześnie w tej samej gminie buduje inne stacje lub instaluje urządzenia, finansując
inwestycję z innych
- nieprzewidzianych w decyzji inwestycyjnej - środków
(konwersja).
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że aktualne brzmienie omawianego przepisu może
spowodować, że spod możliwości konwersji wyłączone byłyby wszystkie obszary
wymienione w decyzji z art. 43, podczas gdy w rzeczywistości nie we wszystkich muszą
być realizowane inwestycje, gdyż część obszarów wskazana w decyzji 43a może mieć
status alternatywnych białych plam.
d) wydatki ponoszone
szerokopasmowej.
na
obszarach
o
dostatecznym
zasięgu
sieci
Według Izby konieczne jest precyzyjne zdefiniowanie co oznacza, tj. jakie kryteria
spełnia i jaką charakterystykę wykazuje obszar uznany za obszar o dostatecznym
zasięgu sieci szerokopasmowej. Przedstawienie precyzyjnej definicji umożliwiającej
jednoznaczne zidentyfikowanie takich obszarów ma kluczowe znaczenie dla procesu
planowania inwestycji oraz tworzenia założeń biznesowych . Obecne brzmienie
przepisu stwarza poważne ryzyko, iż ‘dostateczność zasięgu’ będzie przedmiotem
subiektywnej oceny ministra właściwego do spraw łączności.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
10
Dodatkowo Izba odnotowuje brak wewnętrznej spójności w przedmiotowej propozycji,
która może prowadzić do sprzecznych wniosków przy kwalifikowaniu wydatku jako
podlegającego konwersji lub nie. Dla przykładu można sobie wyobrazić sytuację, że
inwestycja polegająca na uruchomieniu np. super szybkiej technologii szerokopasmowej
nie zostanie uznana za wydatek inwestycyjny w rozumieniu ustawy, gdyż inwestycji
dokonano na obszarze o dostatecznym zasięgu sieci szerokopasmowej (a zatem zgodnie
z Art. 6 ust. 2 pkt d wydatek nie kwalifikuje się do konwersji), jednocześnie jednak
wziąwszy pod uwagę charakter wydatku (super szybka technologia szerokopasmowa),
w sposób oczywisty stwierdzić można, że inwestycja przyczynia się do rozwoju
szerokopasmowego Internetu, czyli wydatek powinien zostać uznany za wydatek
inwestycyjny w rozumieniu ustawy.
Wobec powyżej wskazanych zastrzeżeń i ryzyk wynikających
wprowadzonego Art. 6 ust. 2 , Izba proponuje wykreślenie art. 6 ust. 2
z
nowo
Art. 9 ust. 3
Zgodnie z art. 9 ust. 3 Minister odmawia wydania decyzji, o której mowa w art. 8
ust. 1 lub wydaje decyzję uwzględniającą w części wniosek operatora, jeżeli zachodzi
uzasadnione przypuszczenie, że operator nie poniesie zadeklarowanych wydatków
inwestycyjnych lub spełniona zostanie przynajmniej jedna z przesłanek, o których
mowa w art. 6 ust. 2
Zważywszy na konstrukcję powyższego zapisu oraz powyżej wskazane uwagi Izby w
odniesieniu
do
art. 6
ust. 2, regulacja przewidziana w
art. 9
ust. może okazać się narzędziem dającym podstawę do arbitralnych rozstrzygnięć w
zakresie odmowy wydania określonej decyzji. Przepis w obecnie zaproponowanym
kształcie stwarza poważne ryzyko, że minister właściwy ds. łączności będzie mógł
uznaniowo i dowolnie oceniać spełnienie przesłanek z art. 6 ust. 2 i w konsekwencji na
tej podstawie według uznania odmówić wydania decyzji.
Wątpliwości Izby budzi również sformułowanie, że „(…) Minister (…) wydaje decyzję
uwzględniającą w części wniosek operatora (…)”. Niejasnym pozostaje jakie kryteria
miałyby być spełnione dla wydania takiej „częściowej” decyzji. Niezależnie od tego
aspektu, warto zwrócić przy tej okazji uwagę, że zważywszy na fakt, że postępowanie w
sprawie odroczenia terminu płatności wszczynane jest na wniosek operatora, to decyzja
uwzględniająca w części wniosek operatora powinna być przez tego operatora
zaaprobowana – co powinno znaleźć przejaw w dokonaniu modyfikacji wniosku przez
operatora.
Izba proponuje modyfikację art. 9 ust. 3 zgodnie z propozycją Izby do art. 6 ust. 2.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
11
III. Podsumowanie
Projekt ustawy o konwersji stanowi realną szansę, na realizację tych celów
modernizacyjnych w zakresie budowy społeczeństwa informacyjnego, których nie udało
się osiągnąć wielu wcześniejszym inicjatywom zapowiadającym przełom w procesie
szeroko pojętej informatyzacji kraju czy obiecującym postęp w pokryciu Polski siecią
szerokopasmową. Dlatego też należy dołożyć wszelkich starań, by prace na ustawą o
konwersji były kontynuowane i znalazły swój rychły finał w uchwalonej ustawie.
Jednocześnie należy zadbać, żeby kształt ustawy jak najlepiej odzwierciedlał pierwotne
założenia i umożliwiał jak najszerszą realizację wytyczonych celów.
Jednocześnie należy mieć na uwadze, że niewłaściwe rozwiązania, nieprzemyślana czy
nieprecyzyjna konstrukcją poszczególnych przepisów mogą zniweczyć słuszne założenia
koncepcji konwersji, dlatego też Izba wnosi o poważną merytoryczną dyskusję nad
aktualnie przedstawionym projektem i deklaruje pełną gotowość do aktywnego
uczestnictwa w tej dyskusji.
Uwagi PIIT do projektu ustawy o konwersji opłat, 2011-07-20
12