Artykuł w wersji PDF - Pro-Test

zdrowie i uroda
PREPARATY NA ODCHUDZANIE
„Schudniesz w rekordowym czasie”, „po˝eracz t∏uszczu”, „stracisz na wadze
podczas snu” – to tylko niektóre z niewiarygodnych obietnic producentów Êrodków
na odchudzanie. Trudno w nie uwierzyç, ale... nie ka˝demu – osoby marzàce
o smuk∏ej sylwetce chwycà si´ wielu sposobów, by jà osiàgnàç,
nawet tak nieracjonalnych.
Pigu∏ka na
schudni´cie
Wiele osób chcàcych schudnàç uwierzy w opowieÊci przytaczane w reklamach preparatów na odchudzanie, w których
ci, którzy je ju˝ wypróbowali, potwierdzajà ich skutecznoÊç.
Jaki tego skutek? Taki, ˝e sprzeda˝ Êrodków na oty∏oÊç roÊnie.
A przecie˝ te „cudowne specyfiki” do tanich nie nale˝à.
Poniewa˝ konsumenci pr´dko poznajà si´ na ich bezskutecznoÊci, preparaty sà równie szybko wycofywane z obrotu. Ale
tylko po to, by za chwil´ pojawi∏y si´ nowe – majàce sprawiç,
˝e schudniemy jeszcze szybciej i z jeszcze wi´kszà ∏atwoÊcià.
Wróg portfela i zdrowia
Niestety problem z niektórymi preparatami na odchudzanie
polega nie tylko na tym, ˝e mogà powa˝nie zaszkodziç naszemu bud˝etowi. Co gorsza, mogà zaszkodziç równie˝ naszemu zdrowiu. Wiele preparatów odchudzajàcych dzia∏a na
oÊrodkowy uk∏ad nerwowy, a efektem ich za˝ywania mo˝e
byç nadciÊnienie t´tnicze czy zaburzenia rytmu serca. Inne
znów Êrodki powodujà odwodnienie organizmu i utrat´
wa˝nych dla niego pierwiastków, na przyk∏ad potasu czy
magnezu. Z kolei Êrodki przeczyszczajàce stosowane przewlekle mogà zniszczyç b∏on´ Êluzowà jelita i powodowaç powstanie stanów zapalnych. Nadu˝ywanie tych Êrodków mo˝e
doprowadziç do ci´˝kich zaparç. Uwa˝ajmy wi´c mi´dzy in-
Zlikwidowanie komórek t∏uszczowych obiecywane
w niejednej reklamie Êrodków na schudni´cie nie ma
˝adnych podstaw naukowych – to po prostu
fizjologicznie niemo˝liwe.
nymi na ró˝nego rodzaju herbatki odchudzajàce. Regularne
stosowanie takiego napoju przez jakiÊ okres, a nast´pnie odstawienie go, mo˝e rozstroiç i rozleniwiç przemian´ materii.
Skutek? Silne zaparcia i wzd´cia.
38
 W I A T
K O N S U M E N T A
w r z e s i e ƒ
Poni˝ej przedstawiamy kilka kategorii preparatów na
odchudzanie dost´pnych na rynku. Nie wszystkie zaszkodzà
naszemu zdrowiu, ale ma∏o które zadzia∏ajà tak, jak byÊmy
tego oczekiwali.
Po˝eracze t∏uszczu
Wielu producentów zapewnia, ˝e ich Êrodek na odchudzanie
wspomaga spalanie t∏uszczu dok∏adnie w tych miejscach,
z których chcemy si´ go pozbyç: brzucha, ud i poÊladków.
Niestety natura kieruje si´ nieco innymi prawami, jeÊli w gr´
wchodzi odchudzanie. Otó˝ schudniemy tylko, jeÊli dostarczymy organizmowi mniej energii, ni˝ ten potrzebuje, czyli
innymi s∏owy: je˝eli zjadamy mniej kalorii, ni˝ spalamy. Poza
tym podczas chudni´cia tracimy z organizmu nie tylko
t∏uszcz, ale równie˝ bia∏ko, z którego zbudowane sà mi´Ênie.
Wi´c jeÊli podczas kuracji odchudzajàcej nie poÊwi´cimy
wystarczajàco du˝o czasu na uprawianie sportu, w miejscu
naszych napi´tych mi´Êni mo˝e pojawiç si´ sflacza∏a tkanka.
JeÊli ju˝ uda nam si´ schudnàç, pami´tajmy, by nie powracaç
do dawnych nawyków ˝ywieniowych i do dawnych iloÊci
spo˝ywanych przez nas kalorii – mniej cia∏a potrzebuje mniej
dostarczanej energii. W przeciwnym wypadku efekt jojo
mamy jak w banku. Co wi´cej, nasze komórki t∏uszczowe
w wyniku odchudzania jedynie si´ skurczy∏y – ani jedna
z nich nie znik∏a na dobre – teraz tylko czekajà na moment,
kiedy znów b´dà mog∏y si´ powi´kszyç, karmione kaloriami.
A zatem zlikwidowanie komórek t∏uszczowych obiecywane
w niejednej reklamie Êrodków na schudni´cie nie ma ˝adnych
podstaw naukowych – to po prostu fizjologicznie niemo˝liwe.
Nie spodziewajmy si´ wi´c niebywa∏ych efektów po
pigu∏kach na odchudzanie, zwanych po˝eraczami t∏uszczu.
2 0 0 6
Jak schudnàç
bezpiecznie i skutecznie?
Ale jeÊli majà zadzia∏aç na naszà podÊwiadomoÊç i w ten sposób jako uzupe∏nienie diety i çwiczeƒ fizycznych przyczynià
si´ do schudni´cia, mo˝emy za˝ywaç je bez ˝adnych obaw.
Wi´kszoÊç z nich nie wp∏ynie bowiem niekorzystnie na nasze
zdrowie. W ich sk∏adzie znajdziemy najcz´Êciej witaminy,
sk∏adniki mineralne, enzymy, zio∏a itp. Ale có˝ z tego, skoro
Êrodki te – jak stwierdzono naukowo – majà minimalny
wp∏yw na przemian´ materii. JeÊli w czasie ich za˝ywania
odnotujemy mimo wszystko spadek wagi, pytaniem
pozostanie, w jakim stopniu przyczyni∏y si´ do tego owe
pigu∏ki, a w jakim – dieta, którà cz´Êç producentów zaleca
stosowaç jednoczeÊnie z pigu∏kami.
fot. 123RF
Poskramiacze apetytu
Tak nieszkodliwe nie sà ju˝ inne Êrodki na odchudzanie – te
zawierajàce efedryn´, które majà wp∏ywaç na hamowanie
apetytu. Efedryna dzia∏a stymulujàco na oÊrodkowy uk∏ad
nerwowy i mo˝e – szczególnie w po∏àczeniu z kofeinà – pobudziç przemian´ materii i zmniejszyç apetyt. Niekiedy jednak
istnieje niebezpieczeƒstwo, ˝e takie jej dzia∏anie zostanie
drogo okupione. U niektórych pacjentów za˝ywajàcych Êrodki z efedrynà obserwowano bowiem wzrost ciÊnienia, zaburzenia rytmu serca, zmiany w psychice.
Wype∏niacze ˝o∏àdka
Inne sk∏adniki niektórych Êrodków na odchudzanie – algi
i morszczyn – zawierajà jod, który stymuluje prac´ tarczycy.
Jod w nadmiarze przyspiesza przemian´ materii i spalanie.
Jest to skuteczne w odchudzaniu, ale równoczeÊnie niebezpieczne. W ka˝dym razie dla osób, które majà utajonà nadczynnoÊç tarczycy. Morszczyn i algi charakteryzujà si´ jeszcze
innym dzia∏aniem: zape∏niajà ˝o∏àdek, który wysy∏a do cz´Êci mózgu odpowiedzialnej za uczucie sytoÊci informacj´, ˝e
ju˝ jest pe∏en. Dzi´ki temu mo˝e byç nam ∏atwiej w por´
skoƒczyç posi∏ek.
Istniejà preparaty, których g∏ówny mechanizm dzia∏ania polega w∏aÊnie na efekcie wype∏nienia ˝o∏àdka. Substancje o tego
rodzaju dzia∏aniu to mi´dzy innymi kwas alginowy, roÊlinne
substancje balastowe jak celuloza, ale tak˝e kolagen, który
jest pochodzenia zwierz´cego. Wszystkie preparaty zawierajàce wymienione sk∏adniki majà poskramiaç nasz apetyt.
Niektóre z nich p´czniejà w ˝o∏àdku jak gàbka. Efekt ten
mo˝emy zresztà w prosty sposób zaobserwowaç, kiedy kapsu∏k´ preparatu wrzucimy do szklanki z wodà. Przeprowadzone badania dowiod∏y, i˝ rzeczywiÊcie po za˝yciu tego typu
Êrodków odczuwalne jest uczucie sytoÊci, czego efektem sà
mniejsze spo˝ywane posi∏ki. Czy jednak powstrzymanie
wilczego apetytu wystarczy do osiàgni´cia po˝àdanego efektu, czyli schudni´cia? Niekoniecznie. Otó˝ jedzenie po∏owy
tego, co wczeÊniej nie zawsze sprawi, ˝e schudniemy. Wszystko zale˝y jeszcze od tego, co jemy. I od naszego stylu ˝ycia.
Wype∏niacze ˝o∏àdka mogà byç zresztà równie˝ niebezpieczne
dla zdrowia. Mo˝e si´ tak zdarzyç, jeÊli przed i w czasie ich
za˝ywania nie b´dziemy wypijaç bardzo du˝ych iloÊci p∏ynów.
Wtedy istnieje ryzyko, ˝e nap´cznia∏y jak gàbka preparat po
prostu utknie w przewodzie pokarmowym i go zatka.
 W I A T
• Zrezygnujmy z restrykcyjnych diet. Po wyg∏odzeniu apetyt wraca ze
zwi´kszonà si∏à, organizm przyzwyczajony do ma∏ych porcji teraz nie
potrafi strawiç wi´kszych, w wyniku czego nadmiar kalorii przerabia
w tkank´ t∏uszczowà. To prowadzi do efektu jojo, czyli szybkiego
powrotu do dawnej wagi, a nawet jeszcze wi´kszej.
• Przestrzegajmy diety ubogiej w t∏uszcze i cukry.
• Jedzmy warzywa – sà one bogate w b∏onnik, który p´czniejàc pod
wp∏ywem wody zape∏nia ˝o∏àdek. Dzi´ki temu ∏atwiej oszukaç organizm i z∏agodziç uczucie g∏odu.
• Przed jedzeniem nale˝y wypiç szklank´ wody. Wype∏ni ona ˝o∏àdek
i sprawi, ˝e uczucie sytoÊci odczujemy ju˝ po zjedzeniu mniejszej porcji ni˝ zwykle.
• Jedzmy powoli i dok∏adnie prze˝uwajmy pokarm.
• Oprócz wprowadzenia zdrowej diety, bardzo wa˝ny jest wysi∏ek fizyczny. Ruch pobudzi przemian´ materii i pozwoli spaliç kalorie, które
dostarczymy organizmowi z jedzeniem.
Odwadniacze
Im mniej w naszym organizmie wody, tym oczywiÊcie mniej
wa˝ymy. Podstawà dzia∏ania niektórych preparatów odwadniajàcych jest w∏aÊnie ta zasada. Do takich nale˝à mi´dzy
innymi liÊcie brzozy, ∏uski fasoli czy owoce ja∏owca. Ale uwaga
– Êrodki tego typu to ca∏kowite nieporozumienie. Pomijajàc
fakt, ˝e nie dajà ˝adnego efektu przy odchudzaniu, w ka˝dym
razie, je˝eli chcemy pozbyç si´ zb´dnego t∏uszczu. W wyniku
ich stosowania pozb´dziemy si´ jedynie wody i soli mineralnych, ale z pewnoÊcià nie tkanki t∏uszczowej.
Istnieje ryzyko, ˝e nap´cznia∏y jak gàbka preparat
po prostu utknie w przewodzie pokarmowym
i go zatka.
Preparaty odwadniajàce mogà byç podawane tylko pod kontrolà lekarza, poniewa˝ bywajà przyczynà zakrzepów krwi,
a tak˝e zak∏ócajà gospodark´ elektrolitycznà organizmu, co
mo˝e byç niebezpieczne dla czynnoÊci serca.
Istniejà te˝ preparaty, które zawierajà enzymy i pomagajà
w lepszym wykorzystywaniu kalorii, które dostarczyliÊmy
naszemu cia∏u. Enzymy ananasa, papai czy mango sprawiajà,
˝e w szczególnoÊci bia∏ko, które spo˝ywamy z ˝ywnoÊcià
mo˝e byç lepiej wykorzystane.
Wiara czyni cuda
Na rynku preparatów na odchudzanie mo˝emy znaleêç te˝
Êrodki do u˝ytku zewn´trznego, na przyk∏ad specjalne kapsu∏ki do wmasowania w skór´. Jeszcze bardziej zadziwiajàce
sà chipy, które majà przekazywaç informacje o chudni´ciu do
podÊwiadomoÊci. Mo˝emy natknàç si´ te˝ ma autohipnoz´
na p∏ytach kompaktowych. Nie dowiedziono jednak w kontrolowanych klinicznych badaniach naukowych skutecznoÊci
tego typu produktów. Ale có˝... pozostaje si∏a sugestii. Byç
mo˝e powtarzanie w kó∏ko zdaƒ typu: „jestem szczup∏y”,
„lubi´ tylko zdrowà ˝ywnoÊç” da po˝àdany efekt. W koƒcu
wiara czyni cuda...
Joanna Wosiƒska
K O N S U M E N T A
w r z e s i e ƒ
2 0 0 6
39