Nr 214 – 31 pazdziernika 2011
Transkrypt
Nr 214 – 31 pazdziernika 2011
Nr 214 – 31 października 2011 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/16 01-211 Warszawa tel. 22 860 44 00 fax. 22 860 58 68 http://www.bgz.pl Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych [email protected] Zboża: • Według Miedzynarodowej ˛ Rady Zbożowej produkcja zbóż na świecie wzrośnie do rekordowego poziomu 1819 mln t, z czego blisko 38% mln t bedzie ˛ stanowić pszenica. Jednakże nadal oczekuje sie, ˛ iż w bieża˛ cym sezonie światowe zapotrzebowanie (prognozowane obecnie na 1828 mln t) przekroczy produkcje, ˛ co w rezultacie przełoży sie˛ na spadek zapasów drugi sezon z rz˛edu. Stanowi to czynnik wspierajacy ˛ utrzymanie sie˛ wysokich cen surowców zbożowych. • Sytuacja na globalnym rynku pszenicy wyglada ˛ według ekspertów Rady bardziej optymistycznie, aniżeli w przypadku ogólnego bilansu popytu i podaży zbóż i oczekuje sie˛ wzrostu światowych zapasów tego zboża. Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel. +48 22 860 43 56 [email protected] Rośliny oleiste: Analizy rynków rolnych Mieso: ˛ • Napiety ˛ bilans rzepaku i utrzymujacy ˛ sie˛ słaby złoty sprzyjaja˛ wysokim cenom skupu rzepaku. Marta Skrzypczyk Kierownik Zespołu; rynek mleka tel. 22 860 59 55 [email protected] Izabela Dabrowska-Kasiewicz ˛ rynek zbóż, środków produkcji tel. 22 860 56 54 [email protected] • W pierwszych ośmiu miesiacach ˛ tego roku import nieprzetworzonej wieprzowiny do Polski wzrósł o 7%. Szybko rośnie przywóz z Belgii i Holandii. • W ostatnich pieciu ˛ latach Dania zwiekszyła ˛ sprzedaż do Polski dwukrotnie tracac ˛ pozycje˛ lidera na rzecz Niemiec, które zwiekszyły ˛ eksport do naszego kraju pieciokrotnie. ˛ Mleko: • Na rynku krajowym od lipca br. odnotowuje sie˛ sezonowy spadek skupu mleka. • W październiku br. na światowym rynku przetworów mleczarskich przeważały spadkowe tendencje cen przetworów mleczarskich. Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel. 22 860 46 31 [email protected] Anna Jaworowska rynek roślin oleistych tel. 22 860 52 23 [email protected] Michał Koleśnikow rynek miesa ˛ tel. 22 860 50 58 [email protected] Owoce i warzywa: • Według danych GUS produkcja mrożonych warzyw w okresie I-IX 2011 r. w przedsiebiorstwach ˛ zatrudniaja˛ cych 50 osób i wiecej ˛ wyniosła 266 tys. t i była o 12,1% wyższa w porównaniu do analogicznego okresu w 2010 roku. W tym samym okresie produkcja mrożonych owoców i orzechów wzrosła o 8,2% do poziomu 354 tys. t. Pozostałe sektory: • W bieżacym ˛ sezonie wyniki ekonomiczne produkcji buraków cukrowych poprawia˛ sie˛ ze wzgledu ˛ na wzrost plonów, a także ceny buraków. Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Ważne daty: AgroTydzień w TV Biznes - premiera w każda˛ środe˛ o 20:25. Analizy, opinie, wypowiedzi ekspertów Data do 04.11.2011 Wydarzenie Składanie przez rolników wniosków o przyznanie pomocy z działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej“ na wsparcie inwestycji niezwiazanych ˛ z wytwarzaniem biogazu rolniczego lub energii elektrycznej z biogazu rolniczego. Kończy sie˛ okres przejściowy, w którym dozwolone było utrzymywanie kur niosek w kurniku w niezmodyfikowanych klatkach. 31.12.2011 Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Pszenica Buraki cukrowe Odtłuszczone mleko w proszku Masło w blokach ∗ Cena (w EUR) 101,31 EUR/t 26,29 EUR/t 169,80 EUR/ 100 kg 246,39 EUR/ 100 kg Cena (w PLN*) 114,04 PLN/t - Od 01.11.2011 01.10.2011 01.09.2011 01.09.2011 Do 31.05.2012 30.09.2012 29.02.2012 29.02.2012 W oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2011 r. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN 03-09.10 4,39 10-16.10 4,31 17-23.10 4,36 24-30.10 4,35 USD/PLN 3,29 3,14 3,17 3,10 GBP/PLN 5,09 4,93 4,99 4,97 PLN/UAH 2,44 2,54 2,53 2,58 PLN/RUB 9,86 9,95 9,85 9,74 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendacje˛ do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa˛ wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga˛ ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna cz˛eść jak i całość utworów zawartych w publikacji „AgroTydzień”, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie ˛ z szeroko pojet ˛ a˛ digitalizacja, ˛ fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba˛ w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w „AgroTydzień”, w całości lub w cz˛eści, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba˛ kary i może być ścigane prawnie. Nr 214 – 31 października 2011 Zboża Rynek światowy Pszenica - Europa i świat Pod koniec ubiegłego tygodnia Miedzynarodowa ˛ Rada Zbożowa przedstawiła nowe szacunki globalnych zbiorów zbóż w trwajacym ˛ sezonie 2011/2012, i tak jak wcześniej Amerykański Departament Rolnictwa (USDA), skorygowała wzwyż swoje wrześniowe prognozy. Wg Rady produkcja zbóż na świecie wzrośnie do rekordowego poziomu 1819 mln t (wobec 1750 mln t w sezonie 201/2011, bez ryżu) z czego blisko 38% mln t bedzie ˛ stanowić pszenica. Jednakże nadal oczekuje, iż w bieżacym ˛ sezonie światowe zapotrzebowanie (prognozowane obecnie na 1828 mln t) przekroczy produkcje, ˛ co w rezultacie przełoży sie˛ na spadek zapasów drugi sezon z rz˛edu (o 8 mln t do 360 mln t). Stanowi to czynnik wspierajacy ˛ utrzymanie sie˛ wysokich cen surowców zbożowych. Niemniej jednak, sytuacja na rynku pszenicy wyglada ˛ według ekspertów Rady bardziej optymistycznie, aniżeli w przypadku m.in. kukurydzy (patrz AgroTydzień z 24.10.11), czy ogólnego bilansu popytu i podaży zbóż. Według najnowszych prognoz światowe zbiory tego zboża osiagn ˛ a˛ drugi najwyższy poziom w historii 684 mln t, wobec 651 mln t przed rokiem. Pomimo wzrostu popytu o 22 mln t w skali roku do 677 mln t, światowe zapasy tego zboża na koniec czerwca 2012 r. bed ˛ a˛ o 7 mln t wyższe aniżeli w analogicznym okresie 2011 r. i osiagn ˛ a˛ poziom 202 mln ton (bez ryżu). Oczekiwana odbudowa globalnych rezerw pszenicy jest przede wszystkim możliwa w zwiazku ˛ z szacowanym znacznym wzrostem wielkości zbiorów w Rosji (58 mln t), Ukrainie (22 mln t) i Kazachstanie (18 mln t), jak również poprawie sytuacji w porównaniu z ubiegłym rokiem w UE (138 mln t). Oczekuje sie˛ również, iż tegoroczne zbiory w Australii wzrosna˛ do ponad 26 mln ton. Analizujac ˛ wpływ tych informacji na kształtowanie sie˛ cen, należy szczególna˛ uwage˛ zwrócić na sytuacje˛ w państwach należacych ˛ do najwiekszych ˛ eksporterów, gdyż to one maja˛ najwiekszy ˛ wpływ na kształtowanie sie˛ globalnych tendencji. Najwiekszymi ˛ dostawcami tego zboża na rynek światowy jest USA, Rosja, Australia, Kanada i UE-27, których łaczny ˛ potencjał eksportowy w sezonie 2011/2012 szacowny jest w na 97,6 mln t w porównaniu z 94,1 mln t przed rokiem. Oczkuje sie, ˛ iż również Ukraina i Argentyna wyeksportuja˛ wiecej ˛ zbóż niż w sezonie poprzednim. Oznacza to, iż sytuacja jest mniej napieta ˛ niż przed rokiem, na co również wskazuje sezonowy spadek cen obserwowany po żniwach na półkuli północnej. Niemniej jednak, sytuacja na rynkach pozostałych zbóż, czy roślin oleistych, jak również zmiany kursów walutowych, nie pozostaja˛ bez wpływu na ceny pszenicy. Ponadto, w ostatniej dekadzie, wraz z postepuj ˛ ac ˛ a˛ liberalizacja˛ handlu światowego zbożami, coraz wieksze ˛ znacznie maja˛ nastroje na rynkach terminowych kształtowane m.in. sytuacja˛ gospodarcza˛ w poszczególnych regionach świata. Jak pokazał ubiegły rok ceny pozostaja˛ również bardzo wrażliwe na wszelkie zmiany regulacji w handlu zagranicznym w krajach należacych ˛ do najwiekszych ˛ eksporterów tego surowca. 2 AgroTydzień Przecietne ˛ ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiebiorstwa ˛ dokonujace ˛ zakupu zbóż (17-23.10) Towar Rodzaj Polska Kons. Pasz. Kons. Żyto Pasz. Kons. Jeczmie ˛ ń Pasz. Brow. Kukurydza Pasz. Kons. Owies Pasz. Pszenżyto Pasz. 794 705 834 646 720 738 855 601 nld 576 676 Pszenica Makroregiony∗ CentralnoWschodni 802 697 834 608 677 701 nld 649 – 556 677 Południowy 776 706 747 – – nld nld 511 – – – PółnocnoZachodni 815 711 840 654 725 745 870 679 nld 589 676 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, ˛ małopolskie, opolskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, ślaskie; ˛ Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld – niewystarczajaca ˛ liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Pszenica kons. 794 -1,15 -1,94 -2,25 -2,76 6,35 Tydzień t (17-23.10) PLN/t t /t-1 (10-16.10) t/t-2 (03-09.10) t/t-3 (26.09-02.10) t/t-4 (19-25.09) r/r Żyto kons. 834 -2,06 -1,14 -2,44 -1,04 33,89 Jeczmie ˛ ń paszowy 738 1,00 0,44 1,22 2,31 18,28 Kukurydza paszowa 601 -1,76 -1,97 -3,29 -23,72 -10,96 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Przecietne ˛ ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesieczne) ˛ Źródło: GUS Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; (10-16.10) Pszenica konsum. Hiszpania 206 Niemcy 188 Czechy 193 Słowacja 189 W˛egry 163 UE-27 187 Polska 185 UE-27=100 99 zmiana tyg. (%) -0,03 -4,89 1,51 2,46 -2,66 -2,77 -1,73 - Jeczmie ˛ ń paszowy 198 180 166 158 163 180 169 94 zmiana tyg. (%) -0,86 -5,32 7,96 -0,05 0,23 -0,53 -1,50 - Kukurydza paszowa 206 180 136 154 156 172 141 82 zmiana tyg. (%) -1,61 -6,63 -13,29 10,21 0,82 -2,83 -1,15 - Źródło: MRiRW Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z 28.10.2011 r. Giełda Zboże kukurydza CBOT pszenica SRW MGE pszenica DNS KCBT pszenica HRW MATIF∗ pszenica LIFFE∗∗ pszenica XII 11 257,86 236,78 338,19 271,17 186,75(XI) 153,00(XI) III 12 262,58 250,00 317,17 276,75 183,00(I) 153,00(I) V 12 265,03 258,38 311,07 208,13 182,75(III) 154,25(III) VII 12 266,60 264,19 307,69 283,29 183,00(V) 157,00(V) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; ∗ MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) ∗∗ LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) Nr 214 – 31 października 2011 Oleiste Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) (17-23.10) Rynek krajowy Rosna˛ ceny skupu rzepaku w kraju. Według Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w okresie 17-23 października br. średnia cena zakupu nasion rzepaku netto w zakładach tłuszczowych wyniosła 2014 PLN/t (cena wyliczona jako średnia cena surowca zakupionego w ramach zawartych kontraktów i poza nimi o wilgotności do 9%). W odniesieniu do analogicznego okresu w ub.r. ceny skupu rzepaku sa˛ obecnie o blisko 50% wyższe. Również produkty bed ˛ ace ˛ wynikiem przerobu rzepaku sa˛ droższe niż przed rokiem. Skala podwyżek w ujeciu ˛ procentowym jest jednak niższa niż w przypadku rzepaku. Według danych Ministerstwa Rolnictwa publikowanych w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej, średnia cena sprzedaży netto oleju rzepakowego rafinowanego w okresie 17-23 października br. wyniosła 4391 PLN/t. Tym samym była o wyższa o prawie 30% w relacji rocznej. Średnie ceny sprzedaży netto śruty rzepakowej w analizowanym okresie wyniosły 682 PLN/t (wzrost o 10% r/r), natomiast makucha rzepakowego 861 PLN/t (wzrost o 8% r/r). Utrzymaniu wysokich cen oleistych i produktów bed ˛ acych ˛ wynikiem ich przerobu sprzyjaja˛ m.in. słaby złoty i uwarunkowania popytowo-podażowe. Przypomnijmy, że według ostatnich szacunków DG AGRI, tegoroczne zbiory rzepaku w UE wyniosły ok. 19 mln t, co oznacza spadek w stosunku do roku ubiegłego o 7%. W bieżacym ˛ sezonie 2011/2012, mimo prognozowanego wzrostu importu, przerób rzepaku we Wspólnocie, która jest najwiekszym ˛ światowym producentem i konsumentem tego surowca, obniży sie. ˛ Zapasy na koniec sezonu bed ˛ a˛ niższe niż w sezonie poprzednim. Napiety ˛ bilans rzepaku bedzie ˛ czynnikiem sprzyjaja˛ cym utrzymaniu jego wysokich cen. Rynek światowy Notowania cen oleistych na światowych giełdach W ostatni piatek ˛ (28.10) na amerykańskiej giełdzie CBOT cena soi w kontrakcie najbliższym (listopad 2011) osiagn ˛ eła ˛ poziom 447,17 USD/t, co oznacza wzrost o 0,4% na przestrzeni tygodnia. Podobna˛ zwyżk˛e cen w ujeciu ˛ procentowym odnotowano w przypadku kontraktu styczniowego 2012. Nastapił ˛ również wzrost notowań cen rzepaku na europejskiej giełdzie Matif. W ostatni piatek ˛ (28.10) cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (listopad 2011) osiagn ˛ eła ˛ poziom 450,75 EUR/t i była o blisko 4% wyższa w relacji tygodniowej, a w kontrakcie lutowym 2012 - 424,25 EUR/t (wzrost o 2%). Sparks podaje, że przyczyna˛ wyraźnego wzrostu cen jest duży popyt na nasiona rzepaku w ostatnim kwartale br. Tydzień Rzepak t (17-23.10) t/t-1 (10-16.10) t/t-2 (03-09.10) t/t-3 (26.09-02.10) t/t-4 (19-25.09) r/r (PLN/t) 2014 3,02 3,60 4,14 3,92 46,37 Olej rzepakowy rafinowany (PLN/t) 4391 0,92 -1,35 -2,98 0,09 28,73 Śruta rzepakowa (PLN/t) 682 -1,87 -6,19 -4,35 -6,70 10,36 Makuch rzepakowy (PLN/t) 861 -4,76 -1,03 -0,69 0,35 8,17 Źródło: MRiRW Światowe ceny olejów i oleistych Źródło: Oil World Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z 28.10.2011 r. Termin dostawysoja USD/t XI 11 447,17 I 12 450,48 III 12 454,00 V 12 457,31 VIII 12 460,77 CBOT śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) 317,50(XII) 319,80 322,80 325,10 MATIF (EUR/t) rzepak 450,75 424,25 (II) 413,25 393,25 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France 3 AgroTydzień Nr 214 – 31 października 2011 Mieso ˛ Przecietne ˛ ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) (17-23.10) Rynek krajowy Import wieprzowiny - sytuacja obecna i tło historyczne W bieżacym ˛ roku rośnie, choć nie tak szybko jak w latach ubiegłych, import wieprzowiny do Polski. Obecnie szczególnie szybko rozwija sie˛ przywóz z Belgii oraz Holandii. Natomiast mniej miesa ˛ tego gatunku sprowadziliśmy z Danii. Według wstepnych ˛ danych Ministerstwa Finansów (za MRiRW) w pierwszych ośmiu miesiacach ˛ br. przywóz nieprzetworzonego miesa ˛ wieprzowego (CN 0203) do naszego kraju wyniósł 357 tys. ton. Oznacza to wzrost o niespełna 7% wobec tego samego okresu przed rokiem, kiedy sprowadzono 335 tys. t (patrz: tabela). W stosunku do ubiegłego roku najbardziej wzrósł import wieprzowiny z Belgii. Od poczatku ˛ tego roku wyniósł on już 50 tys. t, podczas gdy w ubiegłym roku w tym okresie wynosił 35 tys. ton. Również znacznie (o jedna˛ czwarta) ˛ wzrosła ilość zakupiona w Holandii. Z drugiej strony coraz mniej wieprzowiny przyjeżdża do nas z Danii. Oznacza to zatrzymanie trendu obserwowanego w kilku ostatnich latach, kiedy import najpierw bardzo szybko, a potem coraz wolniej rósł. W bieżacym ˛ roku po raz pierwszy od wielu lat spada. Jeszcze w 2008 r. Dania była głównym dostawca˛ na polski rynek. Dziś nadal ma silna˛ druga˛ pozycje, ˛ ale traci swój udział na rzecz dostawców z Niemiec, Belgii i Holandii. Od trzech lat niezmiennie najwiekszym ˛ dostawca˛ wieprzowiny na rynek polski sa˛ Niemcy. Dziś odpowiadaja˛ za ponad jedna˛ trzecia˛ całego wolumenu importu. W pierwszych ośmiu miesiacach ˛ tego roku 123 tys. t wieprzowiny przywieziono od naszych zachodnich sasiadów. ˛ Oznacza to stosunkowo niewielki wzrost wobec lat 2009 i 2010. Jeśli prześledzimy dane historyczne, to widać jak wielka zmiana zaszła w kierunkach handlu. Wystarczy wspomnieć, że zaledwie pieć ˛ lat temu import z Niemiec wynosił około 25 tys. t, czyli pieć ˛ razy mniej niż dziś. Natomiast przywóz z Danii był wówczas ponad dwa razy wiekszy ˛ niż z Niemiec. Z Belgii sprowadzono wtedy niespełna 5 tys. t, czyli dziesieć ˛ razy mniej niż w roku bieżacym. ˛ Obecnie malejace ˛ pogłowie trzody chlewnej wskazuje na duże prawdopodobieństwo wzrostu importu również w przyszłym roku. Import nieprzetworzonej wieprzowiny (CN 0203) do Polski Ogółem Niemcy Dania Belgia Holandia Wielka Brytania Pozostałe I-VIII 2010 tys. t 335,1 119,2 104,2 35,2 28,3 16,1 48,1 I-VIII 2011 tys. t 357,3 122,7 100,3 50,0 35,4 16,9 49,0 Zmiana r/r % 6,6 2,9 -3,7 41,8 25,1 5,1 1,7 Udział % 100,0 34,3 28,1 14,0 9,9 4,7 13,7 Towar Polska Północny Trzoda 5,05 chlewna Prosieta ˛ ∗∗∗ 133,99 do 20 kg Byki do 2 lat (URO) 7,17 Byki >2 lat (R) 7,15 Krowy (ROP) 4,76 Jałówki (URO) 5,88 Bydło 6,01 ogółem Kurcz˛eta 3,84 brojlery Indory 5,94 Makroregiony∗ Centralny Pd.-Wsch. Zachodni∗∗ 5,07 5,11 5,02 5,04 117,50 125,31 152,02 127,63 6,93 6,96 4,59 5,55 7,23 7,25 4,78 5,96 7,18 7,05 4,83 5,96 - 5,64 6,11 6,06 - 3,89 3,80 3,85 3,86 5,87 6,30 - 6,02 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, małopolskie, ślaskie; ˛ Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, ˛ wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. ∗∗ Region zachodni dla bydła został cz˛eściowo właczony ∗∗∗ ˛ do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna t (17-23.10) 5,05 PLN/kg t/t-1 (10-16.10) -1,1 t/t-2 (03-09.10) -0,9 t/t-3 (26.09-02.10) -0,1 t/t-4 (19-25.09) 0,3 r/r 33,0 Bydło 6,01 PLN/kg -0,2 0,1 0,4 0,1 30,6 Kurcz˛eta 3,84 PLN/kg -0,8 -1,7 -2,6 -4,2 25,2 Indory 5,94 PLN/kg 1,0 -0,7 -0,5 2,2 18,6 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesieczne) ˛ Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i miesa ˛ w wybranych krajach UE (17-23.10) Trzoda chlewna E+S EUR/100 kg mps Niemcy 158,10 Francja 147,00 Holandia 143,35 Dania 142,50 Polska 155,12 Czechy 155,88 W˛egry 152,94 Litwa 150,92 Słowacja 162,36 Rumunia 159,35 UE średnio 155,13 Bydło kl. U+R+O EUR/100 kg mpc 368,76 377,91 307,35 358,17 315,91 316,61 266,37 320,96 228,79 366,33 Kurcz˛eta tuszki 65% EUR/100 kg 256,00 225,00 198,00 245,42 133,13 176,68 150,79 156,76 181,54 156,63 189,41 Źródło: MF za MRiRW, dane wstepne ˛ Źródło: KE 4 AgroTydzień Nr 214 – 31 października 2011 Mleko Rynek krajowy Na rynku krajowym od lipca br. odnotowuje sie˛ sezonowy spadek skupu mleka. We wrześniu mleczarnie zakupiły 762,6 mln l surowca, tj. o ponad 4% mniej w relacji miesiecznej. ˛ Jednocześnie warto zwrócić uwage, ˛ iż po wyhamowaniu w lipcu i sierpniu, w ubiegłym miesiacu ˛ ponownie zwiekszyła ˛ sie˛ różnica pomiedzy ˛ skupem tegorocznym a ubiegłorocznym – we wrześniu br. dostawy były o prawie 2% wieksze ˛ niż w analogicznym okresie 2010 roku. Ogółem w przeciagu ˛ pierwszych trzech kwartałów br. skup mleka ukształtował sie˛ na poziomie 6792,7 mln l, tj. o ponad 2% wyższym w relacji rocznej. Rosnaca ˛ podaż surowca pozwoliła na gwałtowne zwieksze˛ nie produkcji mleka w proszku. W okresie styczeń-wrzesień mleczarnie zatrudniajace ˛ 50 osób i wiecej ˛ wyprodukowały 116,7 tys. t mleka w postaci stałej, tj. o prawie 17% wie˛ cej niż przed rokiem. Istotnie wzrosła także produkcja sera świeżego – o ponad 3% do 277 tys. ton. Jedynym produktem, którego wytworzono mniej (spadek o 10% r/r) była śmietana normalizowana. Rynek światowy Światowe ceny przetworów mleczarskich W październiku br. na światowym rynku przetworów mleczarskich przeważały spadkowe tendencje cen. Najwieksze ˛ zmiany odnotowano w przypadku masła, które w przeciagu ˛ miesiaca ˛ potaniało o prawie 10% do 3800 USD/t, tj. najniższego od marca 2010 r. poziomu. Ceny mleka w proszku, zarówno odtłuszczonego jak i pełnego, utrzymały sie˛ na poziomie z września br., natomiast sera Cheddar spadły o prawie 5% i wyniosły tyle ile w analogicznym okresie ubiegłego roku, tj. 3900 USD/t. Nieco inne tendencje obserwuje sie˛ na rynku unijnym, gdzie ceny wiekszości ˛ serów dojrzewajacych ˛ ulegaja˛ obniżkom, natomiast zarówno masła, jak i produktów w proszku od lipca br. sa˛ bardzo stabilne. Warto zwrócić uwage˛ na rosnace ˛ od poczatku ˛ br. różnice w cenach masła w UE i na pozostałych rynkach. W październiku unijny produkt był o około 45% droższy niż pochodzacy ˛ z rejonu Oceanii czy USA. W rezultacie w okresie styczeńsierpień eksport masła z UE obniżył sie˛ o ponad 20%, natomiast w przypadku Nowej Zelandii i Stanów Zjednoczonych wzrósł odpowiednio o prawie 6% i 27%. Wysokim cenom masła na rynku wspólnotowym moga˛ z jednej strony sprzyjać niskie zapasy, z drugiej zaś jedynie niewielki wzrost jego produkcji – o około 1,5% wzgledem ˛ ubiegłego roku, przy czym należy pamietać, ˛ iż w I półroczu 2010 r. przetwórstwo mleka na masło istotnie spadło. Jeżeli chodzi o pełne mleko w proszku to z jednej strony obserwuje sie˛ gwałtowny spadek jego importu przez Chiny, trwajacy ˛ od maja br., z drugiej natomiast strony rośnie zapotrzebowanie na ten produkt ze strony państw Afryki Północnej. W okresie styczeń-sierpień Algieria zwiekszyła ˛ zakupy PMP o około 40% (do 140 tys. t), zaś Egipt ponad 5-krotnie (również do ponad 140 tys. t). Przecietne ˛ ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) (17-23.10) Towar Polska Mleko surowe∗∗ 121,10 PMP 1 227,17 OMP 949,01 Masło w blok. 1 622,52 Masło konfek. 1 628,44 Ser Edamski 1 359,43 Ser Gouda 1 356,86 Północny 123,52 1 169,59 935,18 1 603,36 1 603,28 1 359,98 1 360,36 Makroregiony∗ Centralny Pd.-Wsch. 120,48 117,96 1 298,21 1 218,10 956,62 975,92 1 635,81 1 731,86 1 665,72 1 667,10 1 373,05 1 342,43 1 344,56 1 357,73 Zachodni 117,97 1 238,00 930,65 1 644,25 1 616,64 nld 1 279,23 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, małopolskie, ślaskie; ˛ Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, ˛ wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. ∗∗ Dane za wrzesień 2011 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) (17-23.10) Kategoria bydła Jałówki cielne Krowy mleczne Cena 2900,00 2827,78 zmiana tyg. (w %) 9,7 5,2 zmiana roczna (w %) 16,0 19,6 Źródło: MRiRW Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesieczne) ˛ Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach (PLN/100 kg) t (17-23.10) 1 622,52 t/t-1 (10-16.10) 1,8 t/t-2 (03-09.10) 4,5 t/t-3 (26.09-02.10) 3,9 t/t-4 (19-25.09) 6,1 r/r 15,9 OMP (PLN/100 kg) 949,01 -0,7 -1,9 0,9 0,3 6,1 Ser Edamski (PLN/100 kg) 1 359,43 0,2 -0,2 0,3 0,1 7,1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE (17-23.10) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej (17-28.10; F.O.B.) w EUR/100kg Niemcy Francja Holandia Polska Czechy Słowacja Oceania Europa Zachodnia Stałe refundacje Refundacje przetargowe Mleko surowe* OMP 34,81 35,58 37,25 29,13 33,16 31,58 31,39** - 239 232 230 218 242 238 0,00 - Masło ekstra (w blokach) 392 395 387 373 296 388 0,00 - Źródło: MRiRW, USDA-Agricultural Marketing Service, KE ∗ Dane za sierpień 2011 r. ∗∗ Nowa Zelandia, Fonterra, sierpień 2011 r. 5 AgroTydzień Nr 214 – 31 października 2011 Owoce i warzywa Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Rynek krajowy Rośnie produkcja mrożonych warzyw i owoców w kraju Jak wynika z przedstawionych danych GUS (Produkcja ważniejszych wyrobów przemysłowych IX 2011 r.), produkcja mrożonych warzyw w pierwszych trzech kwartałach bieżacego ˛ roku (w przedsiebiorstwach ˛ zatrudniajacych ˛ 50 osób i wiecej) ˛ wyniosła 354 tys. t. i wzrosła o 8,2% w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim oraz była aż o 16,4% wyższa niż przed dwoma laty. Co prawda w pierwszym kwartale 2011 roku, ze wzgledu ˛ na niższe zbiory warzyw w roku ubiegłym, produkcja mrożonek warzywnych była mniejsza w porównaniu do tego samego okresu w 2010 roku. Silny wzrost nastapił ˛ dopiero w ostatnich miesiacach. ˛ W samym wrześniu br. firmy te wytworzyły 74 tys. t mrożonek, czyli aż o 20,3% wiecej ˛ niż we wrześniu w roku poprzednim. Jeśli tendencja ta utrzyma sie˛ do końca roku, oznaczać to bedzie ˛ powrót do trendu wzrostowego, po załamaniu tej produkcji w 2009 roku. Tegoroczny wzrost produkcji wynika głównie ze wzrostu zbiorów krajowych warzyw w stosunku do 2010 roku. Biorac ˛ jednak pod uwage˛ okres ostatnich kilku lat, zwieksza˛ nie produkcji mrożonek warzywnych było możliwe głównie dzieki ˛ wzrostowi zapotrzebowania na rynku krajowym, ale również dzieki ˛ dość silnemu rozwojowi eksportu. Według danych IERiGŻ-PIB, eksport polskich mrożonek warzywnych od 2003 do 2010 roku zwiekszał ˛ sie˛ średnio o 2,9% rocznie. Podobna sytuacja wystepuje ˛ w przypadku mrożonych owoców. Według danych GUS, ich produkcja w ciagu ˛ pierwszych dziewieciu ˛ miesiecy ˛ 2011 roku wyniosła 266 tys. t i była o 12,1% wyższa w porównaniu do analogicznego okresu w 2010 roku. Było to w zdecydowanym stopniu rezultatem zmian w wielkości produkcji surowca do przetwórstwa. Co prawda tegoroczne zbiory truskawek, które w strukturze produkcji krajowych mrożonek z owoców stanowia˛ aż 40% udziału, zmniejszyły sie˛ w porównaniu do roku poprzedniego. Zdecydowanie wzrosły natomiast zbiory malin oraz wiśni, które łacznie ˛ w tej strukturze zajmuja˛ niewiele mniejszy udział (ok. 37%). Ceny skupu netto w zakładach przetwórczych i chłodniach w dniu 24-25.10.2011 (PLN/kg) Krajowe Gruszki Jabłka Gala Golden Ligol Lobo Szampion Importowane Banany Cytryny Pomarańcze Bronisze 27.10 Min Max Poznań 26.10 Min Max Sandomierz 27.10 Min Max 2,20 3,50 1,00 2,00 1,25 3,00 1,25 1,25 1,00 1,33 1,00 1,55 1,55 1,33 2,00 1,55 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,87 1,87 1,87 1,87 1,87 0,80 1,00 0,80 0,90 0,90 1,10 1,20 1,20 1,20 1,20 3,44 3,75 3,75 3,77 4,50 4,75 3,33 4,00 4,40 3,89 4,80 5,50 3,50 3,80 4,80 3,80 4,00 5,00 Źródło: MRiRW Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Krajowe Buraki ćwikłowe Cebula biała Kalafiory (szt.) Kapusta biała Marchew Ogórki krótkie Papryka czerwona Pietruszka Pomidory Sałata (szt.) Selery Ziemniaki Pieczarki Bronisze 27.10 Min Max Poznań 26.10 Min Max Sandomierz 27.10 Min Max 0,40 0,45 3,75 0,35 0,70 5,00 3,50 2,50 3,70 1,20 1,30 0,25 4,50 0,60 0,50 2,00 0,80 0,60 3,50 0,25 0,25 0,30 0,30 0,60 5,00 3,40 1,60 2,50 0,83 1,20 0,27 5,00 0,90 6,00 4,00 2,00 3,50 1,00 1,60 0,47 5,50 0,70 0,15 0,80 0,20 2,00 1,20 2,00 0,70 0,90 0,25 5,00 2,80 1,80 3,00 1,00 1,10 0,35 5,50 0,60 0,60 4,00 0,50 1,00 6,00 4,50 3,00 5,00 1,66 1,60 0,40 5,80 Źródło: MRiRW Średnie miesieczne ˛ ceny skupu wybranych owoców Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Średnie miesieczne ˛ ceny skupu wybranych warzyw Województwo Lubelskie Lubuskie Łódzkie Mazowieckie Podlaskie Średnio Tydzień wcześniej Przed rokiem Jabłka przemysł. 0,60lz 0,58lz-0,60lz 0,60lz-0,65lz 0,47lz-0,50lz 0,59-0,58lz 0,53-0,56lz 0,67 Cebula obierana 0,50lz-0,55lz 0,90lz 0,50lz-0,55lz Kapusta biała 0,20lz 0,30lz 0,20lz 0,57lz 0,54lz 1,35 0,25lz 0,24lz 0,26lz 0,53 Źródło:Dane zbierane przez ZEO-IERIGŻ-PIB (w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej) lz-ceny loco zakład Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW 6 AgroTydzień Nr 214 – 31 października 2011 Pozostałe sektory Rynek buraka cukrowego W ostatnich latach w kraju obserwowana jest tendencja zmniejszania powierzchni uprawy buraków cukrowych. Według szacunkowych danych GUS w 2011 roku ukształtowała sie˛ ona na poziomie około 203,3 tys. ha, co oznacza że była o 1,5% mniejsza w porównaniu do roku poprzedniego, a także aż o 31,8% mniejsza od średniej powierzchni w latach 2001-2005. Ocenia sie, ˛ że główna˛ przyczyna˛ spadku areału uprawy była przeprowadzona reforma rynku cukru, która zacz˛eła być wdrażana od 2006 roku. Najważniejsze zmiany z punktu widzenia producentów buraków, dotyczyły zmniejszenia kwoty produkcyjnej cukru, a także obniżenia ceny minimalnej za buraki cukrowe do poziomu 26,29 euro/t (zawartość cukru 16%). Ponadto, w przypadku polskich producentów o wysokości ceny decydował kurs walutowy EUR/PLN. Wprowadzone regulacje przełożyły sie˛ na zmniejszenie opłacalności uprawy buraków, dlatego wielu producentów w kraju w kolejnych latach rezygnowało z prowadzenia tej produkcji. Według szacunków Głównego Urz˛edu Statystycznego, tegoroczne zbiory maja˛ wynieść 10,3 mln t, i być o 5,1% wyższe w porównaniu do 2010 roku. Wynika to, ze wzrostu średniego plonu buraków cukrowych w kraju, który zgodnie z powyższymi szacunkami może ukształtować sie˛ na poziomie 507dt/ha w porównaniu do 491dt/ha w roku poprzednim. Sytuacja dochodowa producentów buraków cukrowych w bieżacym ˛ roku może sie˛ zatem poprawić, ale nie tylko ze wzgledu ˛ na wzrost plonów. Wysoki kurs euro w stosunku do złotego sprawił, że minimalna cena płacona za buraki cukrowe wrażona w walucie krajowej wzrosła o 4,3% w stosunku do 2010 r. do 114,04 PLN/t. Ponadto zgodnie z Rozporzadzeniem ˛ Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie warunków zakupu i dostawy buraków cukrowych przeznaczonych do produkcji cukru w ramach kwoty produkcyjnej cukru, producenci cukru zobowia˛ zani sa˛ uwzglednić ˛ w cenie buraków nadwyżk˛e, która˛ uzyskaja˛ ze sprzedaży cukru po cenie przekraczajacej ˛ 444,4 EUR/t. Biorac ˛ pod uwage˛ obecnie wysokie ceny cukru na rynku, bedzie ˛ to miało przełożenie w postaci wyższych cen buraków cukrowych. Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napedowy, ˛ LPG 07-14.10.11; Olej opałowy 12.10.11) Rodzaj Cena Olej napedowy ˛ LPG 5,18 2,83 pn. 3,87 Olej opałowy centr. pd.-wsch. 3,86 3,86 zach. 3,86 Opracowanie na podstawie danych ze stron http://www.olej-opalowy.pl, http://www.bankier.pl Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej∗ (z VAT) – wrzesień(nawozy)/sierpień(pestycydy) 2011 Nawozy Azotowe Saletra amonowa 34% Siarczan amonowy 20% Mocznik Saletrzak Potasowe Sól potasowa 60% Siarczan potasu Fosforowe Superfosfat 40% Superfosfat 20% Fosforan amonu Wapniowe Saletra wapniowa Wapno tlenkowe 50% Wieloskładnikowe Polifoska max Polifoska 4 Polifoska 5 Polifoska 6 Polifoska 8 Polifoska 3 Polimag S PLN/t 1275-1360 850-980 1515-1600 1200-1360 1680-1820 2300-2500 1550-1680 2200-2400 1080-1290 1620-1630 1660-1750 1720-1860 1890-1970 1906-1990 1310-1320 - Środ. ochr. roślin Herbicydy Roundup 360 SL Expert Met 56 WG Lantipur Flo 500 SC Glean 75 WG Butisan Star 416 SC Fungicydy Amistar 250SC Horizon 250 EW Tilt Turbo 575 EC Ridomil Gold MZ68WG Insektycydy Bi 58 Nowy 400 EC Fury 100 EW Calypso 480 SC Materiał siewny∗∗ Pszenica oz. Jeczmie ˛ ń oz. Pszenżyto oz. Żyto Rzepak oz.*** PLN/l 21-25 34-39 190-213/100g 108-122 240-260 96-103 104-109 70-72/kg 44-47 130-143 PLN/100kg 179-210 181-205 189-215 176-210 105-143 ∗ Średnie ceny wg przeprowadzonej ankiety w dniach 26-30.09 2011 r. i 25-29.08 2011 r./pestycydy; ∗∗ Średnie ceny netto w kraju wg Polskiej Izby Nasiennej z września 2011 r. ∗∗∗ Średnie ceny za koszt materiału siewniego na 1 ha Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t) Miesiac ˛ VII 10 VIII 10 IX 11 IX 11/IX 10 Bydło Krowy mleczne 1 079 1 061 1 046 26,5 % Cieleta ˛ 1 334 1 319 1 332 12,0 % Mlekozastepcze ˛ 3 896 3 905 3 950 11,2 % Drób Kurcz˛eta - grower/finisher 1 399 1 369 1 337 17,8 % Indyki - grower/finisher 1 507 1 478 1 438 18,2 % Nioski 1 124 1 082 1 055 15,6 % Trzoda chlewna Prestarter/starter 1 502 1 471 1 473 5,1 % Grower/finisher 1 151 1 127 1 097 24,3 % Lochy 1 142 1 124 1 083 19,8 % Źródło: MRiRW Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (I kw. 2011 r.) Województwo Przecietnie ˛ Dolnoślaskie ˛ 20953 Kujawsko-pomorskie 28325 Lubelskie 14030 Lubuskie 12552 Łódzkie 18814 Małopolskie 19798 Mazowieckie 23753 Opolskie 22267 Podkarpackie 11843 Podlaskie 20142 Pomorskie 25657 Ślaskie ˛ 24274 Świetokrzyskie ˛ 12132 Warmińsko-mazurskie 17783 Wielkopolskie 31715 Zachodniopomorskie 15347 Polska 20158 Dobre (I-IIIa) 25734 34326 18046 14506 20678 20143 33046 28939 13619 26722 32460 30615 16703 21838 40538 17504 24545 Średnie (IIIb-IV) 22221 28912 14326 13167 21161 20763 24655 21491 11299 21610 25252 24991 12041 17940 33683 15840 20805 Słabe (V-VI) 14751 21989 9950 10640 15030 17515 17575 17145 10023 16655 22810 16945 8721 16328 24709 12685 16297 Źródło: GUS 7 AgroTydzień