Współpraca międzygminna w Norwegii

COUNTY GOVERNOR OF NORD-TRØNDELAG
Międzygminna współpraca w
powiecie Nord-Trøndelag.
Historia, doświadczenie i wezwania
Roald Huseth
Dyrektor Wydziału współpracy z jednostkami samorządu
Uwarunkowania i cele samorządu lokalnego
• Wszystkie gminy posiadają taką samą
odpowiedzialność.
• Są głównym narzędziem wprowadzania reform
rządowych.
• Pełnią podstawową rolę w rozwoju dobrobytu
państwa.
W samorządach lokalnych skupia się blisko 2/3 usług,
które są związane
z budowaniem dobrobytu w Norwegii
Kultura, kościół
Administracja
Pozostałe
• Figure 1 Operating
expenses according
to
Przedszkola
the main chapters of the internal accounts.
Woda, ścieki
Municipalities 1998.
i odpady
Szkolnictwo podstawowe
Opieka nad dziećmi
Opieka nad osobami
starszymi
Usługi socjalne
Zdrowie
Rysunek 1: Podział wydatków w gminach w roku 2006
Krótki rys historyczny zmian w
systemie gmin
•
•
•
•
•
•
1837 - 392 gmin
1930 - 747 gmin
1945 – odbudowa po II wojnie światowej
1964 – Łączenie gmin z 690 do 450
Państwo inicjuje współpracę międzygminną
Powstają spółki operujące w obszarach: gospodarki
ściekowo-wodnej, odpadowej i energetycznej
• 1990-2003 – okres powstawania komisji regionalnych
• 2004 - projekt „restrukturyzacji” realizacji zadań gmin
• 2012-
Podstawy prawne dla współpracy
• Spółki z o.o lub akcyjne
• Przedsiębiorstwa międzygminne (Związki celowe
JST)
• Ustawa o samorządzie lokalnym §27, wspólny
zarząd w formie wspólnej „komisji”
• Ustawa o samorządzie lokalnym § 28-1,
przekazanie kompetencji z zarządem lub bez
• Ustawa o projektach pilotażowych
• Współpraca międzygminna , w tym zapisy w
Ustawie o samorządzie lokalnym z 2012,§ 28-2a
Nord-Trøndelag 2004-2012
• Powiaty stały się podstawową strukturą do współpracy
• dwugminne partnerstwa (nowe i wciąż nie mieszczące
się legislacyjnie) zostały utworzone na podstawie
Ustawy o projektach pilotażowych.
• Duża liczba projektów pilotażowych.
• Ścisła współpraca pomiędzy JST a urzędami
państwowymi, które wspierają finansowo, prawnie i
technicznie przedsięwzięcia.
• Opracowano raporty za 2008 i 2012 rok opisujące
działania, rezultaty i wezwania.
Regionsamarbeid
i N-T
Współpraca międzygminna w latach
2008 - 2012
2008
2012
Oparte na współpracy lokalnej (2-3
gminy)
60
66
Regionalne, wielo-gminne
65
107
Poziom wyższy/ powiaty
22
45
Razem
147
218
Rozkład partnerstw wegług obszarów
Administracja i płace, podatki, rachunkowość itp.
Zasoby wodne, renowacja razem z energią, itp.
Planowanie i planowanie urbanistyczne, w tym mapy i kolorystyka
Kultura, w tym kościoły, muzea.
Rodzaje podstaw prawnych partnerstw
2008
%
2012
%
Oparte na umowie
74
50
84
39
Ustawa o działaniach pilotażowych - UoST §28-2a.
13
9
38
17
UoST *§28-1b. Administrowanie zadaniami
przekazywanymi.
8
5
23
11
0
6
3
UoST §28-1c. Przekazanie decyzji politycznych.
UoST § 27 komisje wewnątrz gminne
28
19
24
11
Związki gmin
13
9
24
11
Spółki prawa handlowego
11
7
16
7
0
3
1
100
218
100
Inne
Razem
* Ustawa o Samorządzie Terytorialnym
147
Ewaluacja
•
•
•
•
•
•
•
•
Oszczędność środków finansowych.
Lepsze usługi, wyższa jakość.
Nie ma możliwości odwrotu.
Więcej kreatywności, łatwiej pozyskać profesjonalistów
Ramy prawne odgrywają ważną rolę.
Dostępne źródła finansowania projektów pilotażowych
Współpraca pomiędzy JST a urzędem administracji państwowej.
Z drugiej strony, trochę sceptyzmu ze strony polityków
i związków.
• Kilka projektów skończyło się porażką.
Przyszłość
•
•
•
•
•
•
Bardziej spójne społeczeństwo.
Bardziej wymagające pokolenia.
Potrzeba stałych reform.
Wyzwania z powodu braku ekspertów.
Małe jednostki są uważane za mało efektywne.
Reformy strukturalne (łączenie gmin) czy więcej
współpracy?
• Nowy parlament zostanie wybrany jesienią
2013.
Możliwe, że przyszłość będzie
wymagała zarówno zmian
strukturalnych (łączenie gmin)
jak i głębszej współpracy?