PARSZA PEKUDEI2

Cotygodniowe czytanie Tory
Parsza Pekudei (rzeczy policzone)
Szemot 38;21- 40;38
Streszczenie parszy:
Uwaga: Ta stosunkowo krótka parsza jest odczytywana z Parszą Wajachel podczas nieprzestępnego roku
(tj.w roku, kiedy nie ma dodatkowego miesiąca Adar w żydowskim kalendarzu). Rok 5772 jest właśnie rokiem
nieprzestępnym w żydowskim kalendarzu, dlatego parsza Pekudei powinna być czytana jest razem z Wajachel.
Mojżesz dokonuje obliczenia materiałów podarowanych przez ludzi na budowę Miszkan (Przybytku).
Becalel i Oholiab robią szaty kapłańskie - naramiennik (fartuch), choszen (napierśnik), ketonet (płaszcz),
cic korone ze złota (diadem), nakrycie głowy, tuniki, pas i spodnie, wszystko zgodnie ze wzorami
podanymi Mojżeszowi na górze (jest o tym mowa także w Parszy Tecawe).
Nasza parsza zaczyna się słowami:
To jest obliczenie kosztów Miszkanu, Przybytku Świadectwa, które zostało dokonane na rozkaz Mojżesza,
przez lewitów pod kierunkiem Itamara, syna kapłana Aarona." (Exodus 38:21)
Wszystkie elementy Miszkan zostały ukazane Mojżeszowi, który następnie buduje go i namaszcza olejem
świętym namaszczenia. Aaron i jego czterej synowie są wprowadzani w kapłaństwo. Parsza kończy się
opisem obłoku chwały, pojawiającego się nad Miszkan, co oznacza, że znajduje się w nim Obecność
Boża (szekina JHWH).
Kehuna Bigdei - szaty kapłańskie
Tylko potomkom Aarona wolno nosić szaty kapłańskie (Lewita lub zwykły Izraelita nie mógł tego robić),
i to tylko podczas wykonywania Awoda (usługi) w Miszkan. Zwykli kapłani (kohen hedyot) mieli cztery
wymagane części stroju, podczas gdy Najwyższy Kapłan (kohen Gadol) miał ich aż osiem.
Wszyscy Kohanim (zwykli kapłani) nosili:
1) ketonet - pełnej długości płaszcz lub długa koszula, tunika
2) michnasajim - krótkie spodnie,
3) migba'at – zwój białego płótna, który zawijano w turban, oraz
4 ) Awnet - bardzo długa szarfa, zawiązywana powyżej pasa. Awnet miało ponad 40 metrów długości!
Oprócz tego, Kohen Gadol (Arcykapłan) miał na sobie:
5) efod, fartuch zakładany na ubiór (związywany z przodu) z niebieskiej, fioletowej i czerwonej wełny,
lnu i wyszywany złotą nicią,
6) Choszen miszpat, napierśnik z etui, na którym znajdowało się dwanaście szlachetnych kamieni na
których wyryto imiona dwunastu pokoleń Izraela, (w etui znajdowały się Urim i Tumim)
7) me'il – niebieska szata, prawdopodobnie z wełny ze złotymi dzwonkami i ozdobami w kształcie
owoców granatów przyszytymi na dolnym brzegu,
8) cic - złoty diadem z napisem kodesz la-JHWH - "Święty dla JHWH".
Zauważ, że ani zwyczajni kohanim ani Kohen Gadol nie nosili butów lub kapci. Innymi słowy, służyli
w Miszkanie (a później w Świątyni) zupełnie boso!
Według tradycji żydowskiej, złote dzwonki były noszone przez Najwyższego Kapłana na dole płaszcza,
aby "odstraszyć" święte anioły, kiedy służył w części kodesz w Miszkan (widocznie Bóg nie chciał by
aniołowie krytykowali Arcykapłana, kiedy wykonywał swoje obowiązki). Inna tradycja mówi, że
dzwonki były używane, aby Izraelici pamiętali o modlitwie za Arcykapłana, który służył w ich imieniu.
Choszen lub napierśnik Najwyższego Kapłana jest także opisany w tej części Tory. Na święte szaty był
nakładany na ramiona (lniany fartuch) z pektorałem, który zawierał dwa specjalne kamienie zwane Urim
v'tummin ("światłość i doskonałość". Wj. 28:30;. Kapł. 8:8; Liczb. 27:21;. Pwt. 33:8). Te kamienie były
używane do rozeznania woli Bożej w niektórych przypadkach (1 Sam 14:41;. 28,6;. Ezd 2:63;. Neh 7:65).
Niektórzy twierdzą, że Szechina powodowała, iż Urim i Tummim oświetlały swym blaskiem avnei
choszen (12 kamieni na choszen reprezentujące 12 plemion Izraela). Ponieważ każdy kamień miał
inskrypcje z nazwą plemienia Izraela, podświetlane litery na choszen dawały odpowiedzi na pytania
postawione przez Najwyższego Kapłana.
Avnei Choszen - dwanaście kamieni napierśnika
W Choszen kamienie były ułożone w cztery rzędy po trzy kamienie. Na każdym kamieniu zostały wyryte
litery reprezentujące nazwę plemienia Izraela (w sumie 51 liter niektóre powtarzały się parokrotnie,
innych nie było wcale, więc nie był to kompletny alfabet hebrajski).
1.
Rząd 1: Reuben (rubin), Simeon (topaz), a Levi (szmaragd)
2.
Rząd 2: Judy (granat), Issachara (szafir), i Zabulona (beryl)
3.
Rząd 3: Dan (hiacynt), Neftalego (agat) i Gad (kryształ ametyst);
4.
Rząd 4: Aszer (chryzolit), Józefa (onyks), a Benjamin (być może jaspis ?- nie znamy dziś właściwej
nazwy tego kamienia w hebr. oryg. waszneh).
Według Gemary (Sota), "Szamir" był to cudowny robaka, tak mały jak ziarno jęczmienia, który został
użyty do grawerowania nazwy plemion na kamieniach.
Uwaga tłumacza: W różnych polskich przekładach Pisma św. mogą pojawiać się inne niż podane
powyżej nazwy kamieni szlachetnych, co jest spowodowane dużą trudnością przełożenia
oryginalnych starożytnych hebrajskich nazw na języki nowożytne.
Wyznawcy Mesjasza Jeszua są również wybranym królestwem kapłanów ( 1 Piotra 2:9 ) i mają
bezpośredni dostęp do Ruach HaKodesz (Ducha Świętego), aby rozeznać wolę Bożą. Robimy to poprzez
wiarę, prosząc Boga o mądrość, i ufając w Jego światło i doskonałość, która nas prowadzi do całej
prawdy ( Jana 16:3 ).
Ile osób opuściło Egipt w Exodus?
Nasz fragment Tory z tego tygodnia daje nam wskazówkę, co do liczby ludzi, którzy opuścili Egiptu w
czasie wyjścia z Egiptu. Według mędrców gdy Miszkan był wypełniony Bożą Obecnością (mniej niż
jeden rok kalendarzowy po wyjściu w 15 Nisan), ponad dwa miliony osób było obecnych w tym czasie.
Można to ustalić po wadze srebra wykorzystywanego na gniazda (adonim) w miszkan ( II Mojż. 38:25 ).
Jak wspomniano wyżej, pół szekla podatku zostało nałożone na wszystkie mężczyźni w wieku od 20 lat i
więcej ( II Mojż. 30:13-16 ). Mojżesz zanotował wagę srebra było to "sto talentów [tj. kikars] plus 1.175
szekli. Jeśli kikar równa się 3000 sykli i było 100 kikars daje to 300.000 szekli. Następnie trzeba dodać
1775 co daje 301.775 i pomnożyć przez 2 doprowadza do 603.550 mężczyzn w wieku 20 lub więcej
(patrz II Mojż. 38:26 ). Zakładając, że żonaci mężczyźni mieli 2 lub więcej dzieci, całkowita liczba osób
reprezentowanych przez Szekalim osiąga ponad dwa miliony.
Kiedy Poświęcono Miszkan ?
Według żydowskiego Midraszu, miszkan został ukończony 25 Kislew, ale Bóg powiedział do Mojżesza
nie do budowy i zadedykować je aż do Rosz Chodesz Nisan ( Rosz Chodashim ), ponieważ był to początek
żydowskiego roku. (Później Bóg powiedział Mojżeszowi, że zechciał zarezerwować 25 Kislev dla
żydowskiego święta Chanuka ).
Bóg nakazał zmontować miszkan "pierwszego miesiąca w drugim roku [od daty wyjścia z Egiptu],
pierwszego dnia miesiąca" (czyli na 1 Abib/Nisan, lub Rosz Chodaszim ). Ponieważ Mojżesz dał
przykazanie rozpoczęcia budowy Przybytku dzień po Jom Kipur (czyli 11 Etanim/Tiszri), co oznacza,
że zajęło to Becalelowi i jego współpracownikom mniej niż sześć miesięcy, aby zbudować Przybytek
i wszystkie jego sprzęty. Według Peszita Rabbati, miszkan zastał faktycznie ukończony 25 Kislev, ale
Bóg chciał go inaugurować dopiero 1 Nisan (z okazji narodzin Izaaka). Miesiąca Kislev zastał tego
pozbawiony, i Bóg rzekł: ". Muszę to zrekompensować" W jaki sposób Bóg zrekompensował miesiąc
Kislev? Poprzez dedykację świątyni przez Haszmoneans (na Chanuka ). Zauważmy dalej, że miszkan
został konsekrowany siedem dni wcześniej zanim Bóg objawił tam swoją obecność. Podczas każdego
z "siedmiu dni konsekracji" (początek w 23 Adar) Mojżesz dokonał poświęcenia całego miszkan i składał
ofiary, każdego ranka. Ósmego dnia (tj. 1 Nisan) złożył go, ale nie demontował go ponownie. Mojżesz
namaścił wszystkie elementy świętym olejem namaszczenia zwanym Szemen ha-miszchah (zauważ,
że słowo "miszchah" (‫)מ ְשׁ ָחה‬
ִ pochodzi z tego samego źródła, co "Mesjasz" (‫יח‬
ַ ‫שׁ‬
ִ ‫)מ‬,
ָ wskazując, że miszkan
będzie zwiastować Boży plan odkupienia wykonany w Jeszua), a następnie formalnie powołano
i namaszczono Aarona i jego czterech synów na kapłanów. Boża Obecność - objawia się jako Szekhina
Obłok Chwały, który - następnie wypełnił Miejsce Najświętsze w Namiocie Spotkania.
Rosz Chodesz Abib/Nisan, to początek radosnego miesiąca odkupienia z niewoli Egiptu, lewici zaczęli
montować miszkan i Izrael rozpoczął uroczystości trwające przez osiem dni. Jednak żaden z lewitów,
ani nawet Becalel nie może złożyć belki dla miszkan! Ludzie przyszli do Mojżesza i poprosił go o
pomoc, a Bóg dokonał cudu dla niego, co pozwoliło mu ustawić belki. Potem przeniósł się na pokrycia
warstw z wielobarwnych tkanin, umieścił dwie luchot (Tablice) w świętej Arce, i zakończył w kodesz
hakodaszim (Najświętszego). Mojżesz umieścił na Szulchan (Stół) hapanim lechem (chleby pokładne),
złoty ołtarz kadzenia i Menore w kodesz (Świętym Miejscu). W rzeczywistości, to Mojżesz zmontował
cały miszkan - w tym zewnętrzny dziedziniec - jako dar od Boga, za jego wierność.
Miszkan skąd taka nazywa?
Słowo Miszkan pochodzi od hebrajskiego słowa liszkon, czyli do odpoczynek, bo był uważany za miejsce
spoczynku Szechinah (Obecność Boża). Miszkan jest nazywany też miszkan ha’eidut – namiot świadectw
– bo świadczy o Bożym przebaczeniu dla narodu żydowskiego za bałwochwalstwo z Egel maseikhah
(Złoty cielec).
Miszkan i stworzenie
Mędrcy czasami mówią, że budowa miszkan jest analogią Bożego stworzenia Wszechświata:
Stworzenie świata
1 dzień - rozprzestrzenianie Niebios jako zasłony
2 dzień - Górne / dolne wody, oddzielone
Budowa Miszkanu
Zasłony w Miszkanie
Parochet (kotara) oddziela
kodesz (święte miejsce) z kodesz hakodeshim
(Najświętszego)
3 dzień - Dolne wody zgromadzone
Gromadzenie ludzi; kijor (kadź z brązu)
4 dzień - Stworzenie słońca, księżyca, gwiazd
Światłość Menory
5 dzień - Stworzenie ryb i ptaków
Keruvim (cherubin)
6 Dzień - Stworzenie Adama w Edenie
Poświęcenie Aarona jako najwyższego kapłana
7 dzień - Bóg odpoczął
Szabat; namaszczony olejem Miszkan
Miszkan i Mikdasz
Księga Wyjścia kończy się opisem miszkanu (Namiotu Zgromadzenia) na swoim miejscu.
Dziś nie ma już fizycznego Miszkan (lub świątyni), Pirke Avot 3:7 jest często cytowany, aby zachęcić Żydów do
szukania Bożej obecności:
"Jeśli dziesięciu siedzi i angażuje się w studiowanie Tory, to Boża Obecności przebywa między nimi, jak jest
napisane," Bóg staje w zgromadzeniu bogów "(Ps 82:1). Skąd wiemy, że ma zastosowanie do pięciu? Ponieważ
jest napisane "jego wiązka jest osadzona na ziemi" (Amos 9:6 w wersji angielskiej) Skąd wiemy, że stosuje się
nawet do trzech? Ze względu na werset "Wśród sędziów sądzi" (Ps 82. cd wiersza 1).
A skąd wiemy, że odnosi się nawet do dwóch? Bo jest napisane: „Wtedy bojący się Boga mówili jeden do
drugiego a Bóg usłyszał i wysłuchał." (Mal 3,16). A skąd wiadomo, że dotyczy to nawet do jednego? Ponieważ
jest napisane: "…Na każdym miejscu, na którym pozwolę by wspominano imię Moje, przyjdę do ciebie i będę ci
błogosławił" (Szemot 20:21). "Pirke Avot 3:7
Jako wierzący w Jeszuę Mesjasza Umiłowani, zdajemy sobie sprawę i wiemy, że dostęp do Bożej Obecności daje
nasza wiara. Zasłona została usunięta!
Jaszer Koach we Chazak! (Mówi się po zakończeniu czytania tej księgi Tory)
Czytanie z Haftara (Melachim/I Królów 7:51-8:21):
Księga Wyjścia kończy się budową Miszkanu. Haftara opisuje zaś poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej,
przemianę ruchomego namiotu w trwałą strukturę Świątyni Salomona. Było to wydarzenie o niezwykłej wadze,
kamień milowy w dziejach Izraela. Arka przymierza mogła się teraz znaleźć we wspaniałym budynku, który
odzwierciedlał ogrom i moc bożego objawienia.
Poświęcenie Świątyni otwierało nowy etap w historii narodu żydowskiego. Gdy arka została na stałe
umieszczona w Jerozolimie, zakończył się podbój ziem. Księga Wyjścia kończy się budową miszkanu, a sam
proces wyjścia - exodus z Egiptu - kończy się poświęceniem Świątyni. Do tego momentu Żydzi wciąż byli
wędrowcami. Nie mając stałego miejsca dla arki przymierza, Żydzi nie mogli się uznać za w pełni
zakorzenionych w swoim kraju. I podobnie jak Mojżeszowi odmówiony zostaje przywilej zobaczenia swego ludu
w Ziemi Obiecanej, tak i Dawid nie zobaczy za życia swego zrealizowanego marzenia o zbudowanej Świątyni. W
ten sposób pośród wielkiej radości związanej z budową Świątyni znajdujemy także smutek. Dawid, dzielny
wojownik, wielki przywódca i wielki poeta narodu, nie był świadkiem realizacji swego marzenia. Salomon
przywołuje pamięć ojca i przypomina, że to on właśnie rozpoczął proces, który zakończył się powstaniem
Świątyni. Podkreśla jednak równocześnie, że zadanie dokończenia dzieła zostało przekazane synowi,
następnemu pokoleniu. To Jehoszua (Jozue), nie Mojżesz, wprowadził synów Izraela do Kananu. To Salomon,
nie Dawid, zbudował i poświęcił Świątynię w Jerozolimie.
Przymierze wymaga od nas, abyśmy potrafili ufać w przyszłe sukcesy narodu. Jest charakterystyczne dla
wielkich biblijnych bohaterów, że potrafili całym sercem oddać się zadaniu, które zostało dopełnione przez ich
następców. Dlatego pamięć tak ważna jest dla wierzących. Poprzez pamięć wszyscy, którzy przyczynili się do
zachowania i rozwoju przymierza, obecni są w chwili, gdy ono się wypełnia.
Czytanie z Brit Chadasza 1 Kor. 3:16-17 i Hebrajczyków 13:10;
Czytania z Brit Chadasza przypomina ludziom wierzącym w Mesjasza Jeszuę, że są oni częścią jego duchowej
świątyni, zbudowanej nie przez ludzi lecz przez Boga, świątynie tę ma wypełniać Boży Duch.
Drugie czytanie wspomina o istnieniu ołtarza z którego nie mają prawa jeść ci, którzy służą ziemskiemu
Przybytkowi.
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO:
UWAGA: To tłumaczenie może być miejscami „niegramotne” czy trochę niezrozumiałe,
gdyż tłumaczyłem za pomocą tłumacza komputerowego z Google!