materiały

Ćwiczenie 14
Analiza chromatograficzna związków steroidowych
Cel ćwiczenia: Badanie tożsamości steroidów techniką chromatografii cienkowarstwowej
Faza nieruchoma: płytki chromatograficzne pokryte żelem krzemionkowym GF.
Faza ruchoma: mieszanina chloroform-aceton (4:1)
Roztwory wzorcowe: roztwory 10 mg w mieszaninie chloroform-metanol (9:1)
Wykonanie oznaczenia: na płytkę nanieść po kilka µl badanych roztworów steroidów,
umieścić płytkę w komorze chromatograficznej nasyconej parami fazy rozwijającej. Po
rozwinięciu zaznaczyć na chromatogramie czoło i wysuszyć w temperaturze pokojowej.
Oglądać chromatogram w świetle UV. Następnie ogrzewać chromatogram w temperaturze
110-120°C przez kilka minut po czym spryskać odczynnikiem wywołującym (mieszanina
stęż. kwasu siarkowego i 70% etanolu 1:4). Ponownie ogrzewać kilka minut w temperaturze
ok. 120°C i oglądać w świetle dziennym.
Roztwory wzorcowe:
nazwa międzynarodowa
nazwa chemiczna
Cholesterol
3β-hydroksy-5-cholesten (5-cholesten-3β-ol)
Deoksycholowy kwas
3α,12α-dihydroksy-5β-cholowy kwas
Deksametazon
(11β,16α)-9-fluoro-11,17,21-trihydroksy-16metylopregna-1,4-dieno-3,20-dion
Estradiol
(17β)-estra-1,3,5(10)-trieno-3,17-diol
Hydrokortyzon (kortyzol)
11ß,17 ,21-trihydroksy-4-pregnen-3,20-dion
Korteksolon
4-pregnen-17 ,21-diol-3,20-dion
(substancja Reichstein’a; 11-deoksykortyzol)
Kortyzon
4-pregnen-17 ,21-diol-3,11,20-trion
Linestrenol
(17α)19-norpregn-4-en-20-yn-17-ol
Prednizolon
1,4-pregnadien-11β,17,21-triol-3,20-dion
(Encortolon; 1-dehydrokortyzol)
Testosteron
4-androsten-17β-ol-3-on
Triamcinolon (Polcortolon)
(11β,16α)-9-fluoro-11,16,17,21tetrahydroksypregna-1,4-dieno-3,20-dion
1
Wyniki: Na podstawie chromatogramu wyznaczyć współczynniki Rf badanych substancji;
określić skład próby badanej.
Tabela. Wartości Rf i barwa plam badanych steroidów
Badany związek
Wygląd plamy głównej
(kolor)
Próba badana 1
Próba badana 2
2
Rf