Streszczenie

Oddziaływanie związków o potencjalnym działaniu śródbłonkowym
z glikozoaminoglikanami
W celu określenia parametrów opisujących oddziaływanie badanych związków
z glikozoaminoglikanami opracowano kilka metod. Pozwoliło to na oszacowanie stopnia
wiązania badanych związków z glikozoaminoglikanami (GAG), stałej wiązania z GAG
i całkowitej liczby miejsc wiążących dostępnych na jednej cząsteczce GAG. Parametry te
dostarczają informacji na temat oddziaływania badanych związków z glikozoaminoglikanami
znajdującymi się na śródbłonku naczyniowym i mogą posłużyć do wstępnej próby oceny
śródbłonkowego potencjału terapeutycznego tych związków.
Opracowana w tym celu metoda absorpcyjna polegała na rejestracji widm absorpcyjnych
wodnych roztworów badanych związków (1-metylonikotynamid (MNA), 1-metylo-3acetylopirydyna (MAP), 1-metylopirydyna (1-MP), 1,3-dimetylopirydyna (1,3-DMP), 1,4dimetylopirydyna (1,4-DMP), parakwat (PQ2+), 1,3-bis(1-metylonikotynamido)propan
(bisMNA), nikotynamid (NA)) o znanym stężeniu i widm absorpcyjnych wodnych
roztworów tych związków z dodatkiem heparyny immobilizowanej na sefarozie. Zmiany
w intensywności pasm absorpcyjnych badanych związków po kontakcie z heparyną pozwoliły
na oszacowanie ich stopnia wiązania się z heparyną. Kolejna metoda opierała się na wpływie
dodatku heparyny lub siarczanu heparanu na obserwowaną szybkość zaniku elektronu
uwodnionego generowanego za pomocą radiolizy impulsowej w wodnych roztworach
badanych związków. Otrzymane dane posłużyły do wyznaczenia stopnia wiązania badanych
związków z heparyną (MNA, MAP, 1-MP, 1,3-DMP, PQ2+, bisMNA, NA) i siarczanem
heparanu (MNA, MAP, 1-MP, 1,3-DMP, bisMNA).
Szczególnie ważna jest kolejna metoda, która opierała się na zastosowaniu kationowego
barwnika, błękitu metylenowego (MB). Oddziaływanie tego barwnika z heparyną zostało
zbadane stosując technikę radiolizy impulsowej, jak i pomiary spektrofotometryczne.
Porównanie znormalizowanych danych otrzymanych obiema metodami pozwoliło na
wyprowadzenie funkcji opisującej to oddziaływanie. Korzystając z tej funkcji wyznaczono
parametry K (stała wiązania) i N (całkowita liczba miejsc wiążących dostępnych na jednej
cząsteczce heparyny) oddziaływania MB, MNA i bisMNA z heparyną.