N ordic W alking Spacer na pograniczu kultur w

Szczawne
Kulaszne
Kulaszne
Bukowsko
Trasa ,,Mój wybór''
„Mój wybór”
Zacznijmy wszystko
Biblioteka
od nowa. Przyroda postępuje tak
w Szczawnem każdego roku. Valeriu Butulescu
Rzepedź
Co to jest NordicWalking?
Jest to forma aktywności ruchowej na świeżym
powietrzu, polegająca na marszu ze specjalnymi kijkami.
Wprowadzona w latach dwudziestych ubiegłego wieku
w Finlandii, jako całoroczny trening dla narciarzy
biegowych.
Gdzie i kiedy możemy go uprawiać?
NordicWalking można uprawiać niemal wszędzie, w dowolnym terenie, na wszystkich nawierzchniach i co najważniejsze – przez cały rok i przez każdego.
Dlaczego warto?
Chodzenie z kijkami jest bardziej efektywne niż bez nich
– nawet o 40 procent.
Podczas marszu:
- pracuje około 90 procent mięśni ludzkiego ciała;
- tętno łatwo wzrasta do poziomu, który utrzymuje
serce i układ krążenia w dobrej kondycji;
- rozwija się siła i wytrzymałość ramion;
- odciążony jest kręgosłup oraz stawy kolan i bioder;
- łatwiej i sprawniej pokonuje się wzniesienia w terenie;
- spala się więcej kalorii.
Jak zacząć uprawianie NordicWalking?
Wystarczy tylko chcieć!, zakupić kijki. Poza tym
potrzebne jest wygodne obuwie i sportowe ubranie,
dostosowane do warunków atmosferycznych i pory
roku. Dobrze jest rozpocząć uprawianie NordicWalking
pod okiem instruktora.
Wzór na obliczenie długości kijków:
0,68 x wzrost = długość kijka
Punkt wyjścia:
Biblioteka Publiczna
w Szczawnem – budynek
Ośrodka Kultury
Trasa: średnio trudna,
droga asfaltowa, atrakcyjna
o każdej porze roku
Długość trasy: ok. 4,5 km
„Wielokulturowa
do Turzańska”
Kalnica
Komańcza
Prełuki
a
Gmina Komańcza położona jest na pograniczu Beskidu
Niskiego i Bieszczadów w powiecie sanockim.
Jest to gmina wielokulturowa posiadająca bogactwo
zabytków kultury materialnej i przyrodniczej.
Budynek
ROK
w Rzepedzi
Szczawne
ław
Trasę tą wybierają najczęściej osoby o mniejszych
możliwościach sprawnościowych. Spacerujący indywidualnie
określają jej długość, dostosowując marsz do swoich
możliwości fizycznych.
Punktem wyjścia jest plac przed Biblioteką Publiczną w
Szczawnem, skąd poruszamy się trasą „Szlak krętych dróg”
do odcinka drogi Szczawne-Zagórz z budynkiem leśniczówki
po prawej stronie. Przy leśniczówce skręcamy w prawo, po
czym drogą o nawierzchni utwardzonej wędrujemy
kontemplując ciszę, chłonąc piękno otaczającej nas przyrody.
Ten odcinek jest malowniczy szczególnie latem (ukwiecone
łąki, pobocza drogi) i w okresie złotej jesieni (czerwone kępki
krzewów przy drodze, płonące wzniesienia leśne).
Po przejściu odcinka, w którym czujemy, iż powinniśmy
zawracać, chwilę odpoczywamy w harmonii z przyrodą, po
czym powracamy tą samą trasą, którą przyszliśmy.
„Szlak krętych dróg”
Os
Punkt wyjścia: Biblioteka Publiczna w Szczawnem –
budynek Ośrodka Kultury
Trasa: łatwa, droga o nawierzchni utwardzonej
Długość trasy: określana indywidualnie przez
uczestnika
Sanok
Kulaszne
Trasa
,,Szlak krętych dróg''
Najcenniejszym
przymiotem natury jest jej
rozmaitość
A. Świętochowski
Turzańsk
Biblioteka
w Szczawnem
„Leśna”
Komańcza
Wyruszamy z placu przed biblioteką na drogę SzczawneZagórz, którą kontynuujemy spacer w otoczeniu zabudowy
(z lewej domy jednorodzinne, z prawej bloki). Po przejściu
przez most nad Osławą idziemy wzdłuż drogi prowadzącej
serpentynami pod górę (w krajobrazie łąk i lasów), aż
dotrzemy do nowo wybudowanej cerkwi greckokatolickiej pw.
św. Michała Archanioła (wybudowana w połowie serpentyn,
w sąsiedztwie cmentarza, 30 lat po pożarze świątyni z pocz.
XX w, konsekrowana w 2006 r.).
Tu też można odpocząć i podziwiać rozległą, malowniczą
panoramę (dolinę rzeki Osławy z zabudową, pasma górskie,
z odległym Działem).
Po czym zawracamy, schodzimy w dół do drogi skręcającej
w prawo przy kościele rzymskokatolickim pw. Matki Boskiej
Nieustającej Pomocy (z zabytkową murowaną,
dwukondygnacjową dzwonnicą z 1912 r.). Dalej wędrujemy
ok.1,5 km przez wieś w malowniczą dolinę rzeki Osławy, aż
dotrzemy do jej brzegu. Przechodzimy przez most i już
jesteśmy na głównej drodze Szczawne-Bukowsko. Skręcamy
w lewo, pokonujemy ostatni kilometr i wracamy do biblioteki.
Trasa „Ziołowa"
Jeśli pokochamy zioła, wtedy
mądrze pokochamy siebie i innych,
wszak przyroda przemawia
językiem miłości i piękna.
Poznać ten język, to żyć
w lepszym i szczęśliwszym
świecie
Stefania Korżawska
Dukla
Punkt wyjścia:
Biblioteka Publiczna
Dołżyca
w Komańczy – budynek UGK
Trasa: średnio trudna,
60% droga polna, 40% droga asfaltowa,
atrakcyjna o każdej porze roku
Długość trasy: ok. 4,5 km
Trasa „Wielokulturowa do Turzańska"
Motywacja jest tym, co pozwala Ci zacząć. Nawyk jest
tym, co pozwala Ci wytrwać. Jim Ryun
Punkt wyjścia: Biblioteka Publiczna w Rzepedzi budynek Rzepedzkiego Ośrodka Kultury
Trasa: łatwa, droga asfaltowa, atrakcyjna o każdej
porze roku
Długość trasy: ok. 5,5 km
Wyruszamy z przed budynku ROK, w którym mieści się
biblioteka i drogą główną kierujemy się do Turzańska
(malownicza wieś lokowana na prawie wołoskim w 1514 r.).
Mijamy po prawej stronie budynek Zespołu Szkół w
Rzepedzi, przemieszczamy się w kierunku wsi.
Przechodzimy przez drewniany most nad Osławą i
kontynuujemy spacer drogą lekko wznosząca się w górę.
Przed tzw. osiedlem Kuba po prawej stronie mijamy krzyż
„ pańszczyźniany” z 1848 r. Idąc dalej główną drogą
przechodzimy obok (z lewej strony) cerkwi greckokatolickiej
pw. Michała Archanioła (obecnie prawosławna, zbudowana w
latach 1801-1803, zachowanym kompletnym ikonostasem z
1895 r.). Cerkiew ta w 2013 r. została wpisana na Listę
Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obok cerkwi znajduje
się najwyższa w polskich Karpatach zabytkowa, drewniana
dzwonnica z 1817 r. Za cerkwią po lewej stronie drogi
Klasztor
działanie i właściwości lecznicze.
Pokonując dość stromy stok
Platforma
można zatem odpocząć i jednoZagórz
widokowa
cześnie zapoznać się z wybranymi
ziołami, szczegóły na stronie
„Ziołowa”
„Letnisko”
http://komancza.org
Wchodząc na platformę możemy podziwiać
Komańcza
malowniczą panoramę pięknie urzeźbionego
Biblioteka
terenu, lesistych wzniesień poprzecinanych dolinami,
i budynek
krainę zwaną „Krainą łagodności”. Na widnokręgu
Urzędu
najdalej
oddalone pasmo Wysokiego Działu, przed nim
Gminy
Karnaflowy Łaz (z lasem jodłowym) i Dyszowa. Po
chwili odpoczynku, wracamy na trasę. Pokonujemy spadek
terenu do drogi asfaltowej Komańcza-Dukla, po czym
skręcamy w lewo, chodnikiem wracamy do punktu wyjścia. Po
Radoszyce drodze mijamy cerkiew greckokatolicką pw. Opieki Najświętszej
Maryji Panny.
Wychodzimy z parkingu przy budynku Urzędu Gminy
skręcamy w prawo, idziemy chodnikiem wzdłuż drogi
Komańcza-Dukla, przy Galerii „Kuźnia Łemkowska” (piękna
drewniana zabudowa) kierujemy się w lewo na drogę
położoną nad potokiem Barbarka. W miejscu skrzyżowania
trasy z drogą Komańcza-Dołżyca skręcamy pod górę w
dróżkę z kostki i wychodzimy na drogę główną KomańczaDukla, w miejscu pod cerkwią prawosławną pw. Opieki Matki
Bożej (obecna cerkiew odbudowana po pożarze w 2006 r.,
konsekrowana w 2010 r. wraz z dzwonnicą jest repliką
drewnianej świątyni z 1802 r. wybudowanej w stylu
wschodnio-łemkowskiego budownictwa sakralnego).
Kontynuujemy marsz kilkadziesiąt metrów drogą, po czym
skręcamy w lewo na drogę polną wznoszącą się w górę na
platformę widokową. Ten odcinek trasy nakłada się na
fragment ścieżki przyrodniczo-historycznej.
Idąc w górę mijamy cmentarz parafialny, po czym
wędrujemy w otoczeniu bogactwa roślinności zbiorowisk
łąkowych (o charakterze zbiorowisk przejściowych). Spośród
mnóstwa okazałych i mniej okazałych roślin występuje tu
znaczna ilość gatunków chronionych oraz mających
znaczenie w ziołolecznictwie. Wybrane zioła oznaczono
tabliczkami z nazwą botaniczną polską i łacińską oraz
informacją co jest surowcem leczniczym, jakie jest ich
Dziurawiec zwyczajny
Hypericum perforatum L.
Surowiec leczniczy:
- ziele dziurawca - Herba Hyperici
- kwiat dziurawca – Flos Hyperici
- wyciąg olejowy z kwiatu dziurawca – Oleum
Hyperici
Działanie i właściwości lecznicze:
- wyciągi olejowe działają uspokajająco
i przecidepresyjnie, zmniejszają niepokój, drażliwość
i napięcie nerwowe,
- wyciągi wodne działają ściągająco i rozkurczowo na
mięśnie gładkie m.in. dróg żółciowych, jelit i dróg
moczowych,
- ułatwia przepływ żółci do dwunastnicy, przywraca na
turalne ruchy perystaltyczne powoduje ustąpienie
bólu.
znajduje się zabytkowy przydrożny, kamienno-żeliwny
krzyż z 1906 r.
Po drodze pośród zabudowań wsi możemy spotkać nieliczne stare chyże łemkowskie. Idąc dalej główną trasą mijamy współczesny krzyż misyjny i figurę Chrystusa i Matki Bożej z 2003 r.
Przy ostatnich zabudowaniach zatrzymujemy się, odpoczywamy chłonąc piękną panoramę sąsiednich wzniesień
(malowniczą szczególnie w pełni wiosny i jesienią).
Po odpoczynku i wyciszeniu ruszamy w drogę powrotną.
Nordic Walking
Spacer na pograniczu kultur
w otoczeniu piękna przyrody
Trasa „Leśna”
Wpatrz się głęboko, głęboko w przyrodę, a wtedy
wszystko lepiej zrozumiesz… Albert Einstein
Punkt wyjścia: Biblioteka Publiczna w Rzepedzi budynek Rzepedzkiego Ośrodka Kultury
Trasa: łatwa, droga utwardzona, atrakcyjna o każdej
porze roku
Długość trasy: 6 km
Wychodzimy z placu przy budynku Rzepedzkiego Ośrodka Kultury i kierujemy się w lewo (przy Wiejskim Ośrodku
Zdrowia) na drogę do wsi Prełuki. Po ok. 400 m wchodzimy
na drogę gruntową (o nawierzchni utwardzonej), po lewej
stronie mijamy zabudowę ze składnicą drewna należące do
Zakładów Przemysłu Drzewnego Nowy Styl.
Dalszą wędrówkę kontynuujemy w leśnym krajobrazie,
początkowo przez las jodłowy po obu stronach drogi, przebiegającej praktycznie równolegle do koryta rzeki Osławy.
Poruszamy się w górę w leśnej ciszy, w cieniu smukłych jodeł
do wyniesienia ze składem drewna i kapliczką po prawej
stronie (współcześnie wybudowana z miejscowego
piaskowca, kryta gontem).
Schodzimy w obniżenie terenu, po prawej stronie mijamy
zbocze z odsłoniętym warstwami fliszu. Pokonując ok. 1 km
w otoczeniu zróżnicowanej roślinności, z dominacją wysokich
bylin dochodzimy do miejsca, w którym Osława meandruje
zakolem w prawo i przecina trasę (możliwy tylko przejazd
–koryto rzeki wyłożone płytami). W tym miejscu możemy
zatrzymać się, odpocząć wsłuchując się w szum Osławy, po
czym ruszyć w drogę powrotną.
Trasa „Letnisko"
Jest w Komańczy dom jasny malowany nadzieją
i koronką z drzewa ozdobiony szumem jodeł
wiekowych i zapachem żywicznym w każdej porze
szczelnie otulony... ks. Z. Czuchra
Punkt wyjścia: skwer rekreacyjny w Komańczy
Trasa: łatwa, droga asfaltowa, atrakcyjna o każdej
porze roku
Długość trasy: ok. 4 km
Wyruszamy ze skweru rekreacyjnego położonego przy
trasie Głównego Szlaku Beskidzkiego, początkowego
odcinka ścieżki przyrodniczo-historycznej, w sąsiedztwie
świątyni rzymskokatolickiej (mały, drewniany kościół z lat
1948-1949 pw. św. Józefa, w którym latem 1953 r. mszę
odprawił ks. dr Karol Wojtyła), skręcamy w prawo na drogę
Komańcza-Prełuki, po kilkudziesięciu metrach skręcamy w
lewo i idziemy prosto do końca uliczki. Na skrzyżowaniu
skręcamy w prawo na most nad Osławicą na tzw. „Francję”
(nazwa miejscowa). Wśród zabudowań dróżką asfaltową,
lekkim łukiem dochodzimy na mostek nad Osławicą na
Komańczy Letnisko.
Po przejściu przez drogę Komańcza-Zagórz przechodzimy
pod wiaduktem, po czym przemieszczamy się dróżką
prymasowską przebiegającą w dolinie potoku
w otoczeniu wzniesień z lasem jodłowym (Dróżka Prymasa
Tysiąclecia Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego, więzionego tą
Aktywność... harmonia ciała i ducha
Przyroda dar Nieba najwspanialsze dzieło na Ziemi
drogą do klasztoru – miejsca internowania w okresie
1955-1956). W trakcie spaceru pod górę możemy
zapoznać się z fragmentami ślubów Jasnogórskich
umieszczonych na 15 tablicach kamiennych (np... czuwać
na progu ogniska domowego, aby przy nim życie Polaków
było bezpieczne… ks. kard. S. Wyszyński).
W końcowym odcinku drogi mijamy po prawej stronie
schronisko turystyczne (drewniany budynek z 1933-1934),
po czym wychodzimy na wzniesienie z zabudową
klasztorną (Klasztor Zgromadzenia Sióstr Najświętszej
Rodziny z Nazaretu).
W budynku klasztornym wpisanym do rejestru zabytków
możemy zwiedzić Pokój Pamięci ks. Stefana Kardynała
Wyszyńskiego.
Po chwilowym odpoczynku w mikroklimacie leśnym
kierujemy się w drogę powrotną, mijając schronisko mamy
wybór skręcić na leśną ścieżkę do figury Matki Boskiej
Leśnej (zgodnie z oznakowaniem w terenie) lub zejść tą
samą dróżką, którą przyszliśmy. Po dotarciu do drogi
głównej wracamy do punktu wyjścia poruszając się
chodnikiem wzdłuż drogi Zagórz-Komańcza.
„Spacer na pograniczu kultur - zajecia NordicWalking
dla seniorów związane ze zwiedzaniem okolicy” projekt realizowany w bibliotekach w Szczawnem,
Rzepedzi i Komańczy.
Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności jest partnerem Fundacji Billa i Melindy
Gates w przedsięwzięciu, które ma ułatwić polskim bibliotekom publicznym
dostęp do komputerów, Internetu i szkoleń. Program Rozwoju Bibliotek w Polsce
jest realizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.