Analiza koniunktury portugalskiego sektora budowlanego w IV

Analiza koniunktury portugalskiego sektora budowlanego
w IV kwartale 2013 roku
Ogólna ocena
Analiza najważniejszych wskaźników dotyczących IV kwartału 2013 roku potwierdziła
tendencję spowolnienia procesu recesji obserwowanej od początku roku, szczególnie
od II kwartału 2013r.
Niezależnie od ww. tendencji, wskaźnik produkcji w sektorze budownictwa odnotował
nieznaczny spadek (-3,2%), podobnie jak miało to miejsce w poprzednim okresie, pomimo iż
wstępne dane niesłusznie wskazywały na niewielki wzrost. Dynamika względem analogicznego
okresu poprzedniego roku oraz średnia roczna stopa zmian wykazały mniejszy spadek,
odpowiednio 14,6% i 16, 4% w porównaniu do -15,9% i -16,8% w trzecim kwartale. Spadek ten
był bardziej widoczny w segmencie budownictwa budynkowego: -3,4%, aniżeli prac inżynierii
lądowej, gdzie wyniósł: -2,9%.
W ujęciu kwartalnym liczba budynków posiadających odpowiednie pozwolenie na budowę
wykazała tendencję ujemną, niższą niż w poprzednim kwartale, z dynamiką na poziomie -2,2%
(-3,5% w III kw), uwarunkowaną głównie przez niekorzystną sytuację w zakresie
licencjonowania nowego budownictwa (-8,3%). Z kolei dynamika kwartalna względem
analogicznego okresu roku poprzedniego zarejestrowała spadek o 14,3% (-20,1% w
poprzednim kwartale).
Łączna liczba lokali mieszkalnych, które uzyskały pozwolenie na budowę w nowym
budownictwie mieszkalnym dla rodzin, odnotowała ponownie po niezwykle korzystnych
wynikach w poprzednim kwartale, negatywny trend rzędu około -23,3%, osiągając poziom
1613 lokali (wobec 2102 lokali w poprzednim kwartale). Dynamika w stosunku do tego samego
okresu roku poprzedniego była jeszcze bardziej ujemna, wynosząc -30%, natomiast średnia
roczna stopa zmiany -32,2%. Łączna liczba lokali mieszkalnych, które uzyskały pozwolenie na
budowę w nowym budownictwie mieszkalnym w roku 2013 spadła do 7565, wobec 11156 w
2012 roku.
W przeciwieństwie do sytuacji zaobserwowanej w zakresie nowego budownictwa, liczba
pozwoleń na prace budowlane w obszarze rewitalizacji miejskiej wzrosła w stosunku do
poprzedniego kwartału o 7,2%, dając koniec ciągowi spadków notowanych nieprzerwanie od
I kw. 2012 roku. Jednak wzrost ten nie był wystarczający, aby zrównoważyć ostatnie spadki,
dlatego też dynamika dotycząca pozwoleń wydanych na prace budowlane w zakresie
rewitalizacji była negatywna względem analogicznego okresu ubiegłego roku i wyniosła -15,4%,
natomiast średnia roczna stopa zmiany -21,8%.
W ujęciu kwartalnym sprzedaż cementu na rynku krajowym wykazała tendencję do stabilizacji.
W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku spadek wyniósł 9,8% i był znacznie
niższy niż w poprzednich kwartałach (39,2% w I kw., 20,5% w II kw. i 14,7 % w III kwartale).
Pomimo pozytywnych sygnałów, które wynikają ze zwiększonego popytu na nieruchomości,
jest jeszcze zbyt wcześnie, aby mówić o końcu recesji. Jak można zaobserwować po
kształtowaniu się wydawanych pozwoleń budowlanych nadzieja leży po stronie rewitalizacji i
małych prac remontowych i modernizacyjnych, nieujmowanych w statystykach.
W segmencie budownictwa sektora publicznego sygnały są najbardziej niepokojące, a
przewidywany spadek inwestycji publicznych o ponad 200 mln euro w 2014 r. nie pozostawia
wątpliwości co do trudności, z którymi będzie musiał zmierzyć się ten sektor.
Pozwolenia budowlane
W porównaniu do III kwartału 2013 r. liczba budynków posiadających pozwolenia na budowę
spadła o 2,2%. Kwartalna zmiana w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego
zrejestrowała spadek rzędu 14,3%.
Budynki z pozwoleniem na budowę
(Dane kwartalne / liczba)
W przypadku liczby budynków posiadających pozwolenia na budowę w IV kwartale 2013 roku
zanotowano średni roczny spadek w wysokości 19,9%, tj. 4 tys. budynków.
Dynamika kwartalna dotycząca ogólnej liczby lokali mieszkalnych posiadających pozwolenia na
budowę w nowym budownictwie mieszkalnym dla rodzin odnotowała ponownie po
korzystnych wynikach w poprzednim kwartale negatywną zmianę ok. -23,3%. Analogiczna
dynamika w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego była jeszcze bardziej ujemna,
wynosząc -30%, podczas gdy średnia roczna stopa zmiany wyniosła -32,2%.
W odniesieniu do liczby pozwoleń na prace budowlane w zakresie rewitalizacji, stwierdzono
wzrost w ujęciu kwartalnym o 7,2%. Od 1. kwartału 2012 nie był notowany żaden wzrost w
tym obszarze.
Nie wystarcza to jednak, aby zrównoważyć ostatnie spadki, dynamika dotycząca pozwoleń
wydanych na prace budowlane w zakresie rewitalizacji była negatywna
względem analogicznego okresu ubiegłego roku i wyniosła -15,4% w IV kwartale 2013, a
średnia roczna zmiana -21,8%.
Produkcja w Budownictwie
Wskaźnik produkcji w sektorze budownictwa i robót publicznych ponownie odnotował spadek
o 3,17% w IV kwartale 2013 roku w porównaniu z poprzednim kwartałem. Spadek
w segmencie budownictwa budynków wyniósł -3,35%, natomiast segmencie inżynierii lądowej
-2,93%. W ujęciu analogicznym, odnotowano spadek o 14,6% wskaźnika ogólnej produkcji
w budownictwie, co z kolei odpowiadało spadkowi o 14,7% w budownictwie gmachów i 14,5%
w robotach inżynieryjnych.
Wskaźnik produkcji w budownictwie, skorygowany sezonowo
Średni miesięczny wskaźnik za kwartał odniesienia
(2005 = 100)
Średnia roczna zmiana wskaźnika całkowitej produkcji wyniosła -16,4%, gdzie można
zaobserwować spadek o 16,7% w sektorze budownictwa budynkowego i spadek o 16% w
pracach inżynieryjnych.
Sprzedaż cementu
W IV kwartale 2013 roku sprzedaż cementu portugalskich firm na rynek krajowy zmniejszyła się
o 9,8% w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego, można jednak zaobserwować
pewną poprawę w porównaniu do niekorzystnych zmian widocznych w poprzednich
kwartałach.
Według badań Komisji Europejskiej, indeks zaufania w sektorze budowlanym był mniej
negatywny niż w III kwartale tego roku, wynosząc -51 punktów. Ponadto tendencja tego
wskaźnika już od ostatniego kwartału 2012 roku, kiedy to wynosił on -72 punktów, była zawsze
rosnąca.
Sprzedaż cementu i wskaźnik zaufania w budownictwie
(Wskaźnik na podstawie bazowego kwartału)
Zatrudnienie
W IV kwartale 2013 roku zatrudnienie w sektorze budownictwa zarejestrowało dynamikę
kwartalną w wysokości -12,9% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku oraz
kwartalną stopę zmian na poziomie -2,4%. Średnioroczna dynamika w ciągu ostatnich 12
miesięcy, kończąc na grudniu, wyniosła -15,86%.
Zarobki
W IV kwartale 2013 roku wskaźnik wynagrodzeń w sektorze zarejestrował dynamikę kwartalną
w wysokości -14,1% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku oraz
pozytywną kwartalną stopę zmian na poziomie 3,3% (wliczone efekty wypłaty zasiłków
świątecznych). Średnioroczna dynamika w ciągu ostatnich 12 miesięcy, kończąc na grudniu,
wyniosła -15,93%.
Stopy Procentowe
Stopa procentowa dotycząca całości umów kredytów hipotecznych wyniosła w grudniu 2013
1,419%, co stanowi wzrost w ujęciu kwartalnym o 0,009 punktów procentowych w stosunku
do miesiąca września. W umowach o nabycie nieruchomości mieszkalnej stopa odsetek
zaobserwowana w grudniu wyniosła 1,434%, tj. o 0,009 punktów procentowych więcej niż we
wrześniu.
Oprac.
Elżbieta Siuta Correia, ekspert POIG, WPHI Lizbona
Lipiec 2014