Soboń Agnieszka, ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM INTELEKTUALNYM

Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae
Rok 13, Nr 2/2009
Wydział Zarządzania i Administracji
Uniwersytetu Humanistyczno – Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach
Ludzie – Jakość – Organizacja
Agnieszka Soboń1
ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM INTELEKTUALNYM
WSPÓŁCZESNEGO PRZEDSIĘBIORSTWA
Wstęp
Świat współczesnych organizacji utracił cechę trwałości będącą do tej pory
gwarancją bezpieczeństwa ich istnienia.
Przedsiębiorstwa funkcjonują w świecie, który nie ma stałych reguł, nie ma teŜ
jednego, uniwersalnego stylu zarządzania firmą, a zatem nie ma równieŜ uniwersalnej recepty gwarantującej sukces2.
Zarówno kraje europejskie, jak i USA, budują swoją potęgę cywilizacyjną i gospodarczą na fundamencie intelektu3. Współczesny biznes staje się coraz bardziej
intelektualny4. MenedŜerowie stoją przed wyzwaniem sprawnego kierowania zasobami intelektualnymi swoich pracowników tworzących inteligentne zespoły pracownicze a w rezultacie całe przedsiębiorstwa oparte na kapitale intelektualnym5.
Kapitał intelektualny staje się pryzmatem, przez który naleŜy oceniać osiągnięcia organizacji. Jednocześnie jest on określany jako najsilniejszy atut w kreowaniu
wartości przedsiębiorstwa i jego przewagi konkurencyjnej na rynku. Składają się
na niego takie podstawowe elementy jak: utalentowani ludzie zatrudnieni w przedsiębiorstwie, lojalność klientów, marka wyrobu, prawa autorskie, patenty i inna
własność intelektualna, czyli inaczej mówiąc, cała wiedza przedsiębiorstwa
wszczepiona w jego kulturę, system funkcjonowania, sposób zarządzania oraz
1
2
3
4
5
Mgr Agnieszka Soboń, asystent, Instytut Zarządzania, Wydział Zarządzania i Administracji, Uniwersytet Humanistyczno–Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach.
E. Skrzypek, Kapitał intelektualny jako podstawa sukcesu w społeczeństwie wiedzy, Problemy
Jakości nr 1/2007, s. 7.
M. śemigła, Kapitał intelektualny (zarządzanie niewidzialnym), Problemy Jakości nr 3/2008, s. 14.
E. Skrzypek, Kapitał intelektualny..., op.cit., s. 7.
M. śemigła, Kapitał intelektualny..., op.cit., s. 14.
11
historia firmy. Wszystkie te podstawowe elementy składowe kapitału intelektualnego determinują i wyznaczają w powaŜnym stopniu dzień dzisiejszy i przyszłość
przedsiębiorstwa6.
Sukces w gospodarce ery nazywanej „nową ekonomią” lub „erą informacji jest
mierzony nie tylko poprzez udział w rynku czy wielkość posiadanych aktywów,
klientów, ale równieŜ sukcesami w zarządzaniu wiedzą i umiejętnością wykorzystywania kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa7. W wyścigu konkurencyjnym
prym wiodą przedsiębiorstwa inteligentne, zdolne do nowatorskich i szybkich
przystosowań a wśród umiejętności najwaŜniejsze jest zarządzanie i umiejętne
gromadzenie kapitału intelektualnego8.
Przyczyny wzrostu kapitału intelektualnego
Kapitał intelektualny był od zawsze decydującym czynnikiem rozwoju organizacji, choć do końca lat 80-tych XX wieku nie był tematem badań, jak równieŜ nie
był uwzględniany przez przedsiębiorstwa9. Dynamiczny wzrost znaczenia kapitału
intelektualnego, jako czynnika kreującego wartość przedsiębiorstwa wynika
z następujących powodów10:
1. Zmiana prawa patentowego jaka nastąpiła w 1982 r. w wielu krajach a głównie w USA. Wówczas nastąpiło zwiększenie zakresu ochrony patentowej oraz
rozszerzenie zakresu wartości intelektualnych, które jej podlegały.
2. Rozwój Internetu i technologii informatycznych. Rozwój Internetu i połączony z nim dynamiczny postęp w technologiach informatycznych wprowadziły
świat przemysłowy w nowy paradygmat ekonomii: ekonomicznej obfitości.
W starym przemysłowym paradygmacie przedsiębiorstwa działały według
zasady ekonomii braku: jeśli przedsiębiorstwo posiadało wartościową rzecz,
np. złoto, i nic więcej nie robiło, prawo popytu i podaŜy zapewniało mu wysoką wartość. W erze informacyjnej jest odwrotnie. Aktywa niematerialne,
takie jak informacja, mają tym większą wartość, im więcej ludzi ma do niej
dostęp.
3. Efekt dźwigni intelektualnej. Kapitał intelektualny ma zdolność do podnoszenia zyskowności firmy, gdyŜ pozwala kreować nowe produkty i usługi, nowe
procesy gospodarcze i tworzyć nowe formy organizacyjne.
http://www.univ.rzeszow.pl/ekonomia/Zeszyt7/29_Kaczmarek_B., Kapitał intelektualny (wiedza)
a kreowanie wizji przedsiębiorstwa, s. 319-320.
7
W. Grudzewski, I. Hejduk, Kreowanie systemów zarządzania wiedzą podstawą dla osiągnięcia
przewagi konkurencyjnej współczesnych przedsiębiorstw [w:] W. Grudzewski, I. Hejduk, Przedsiębiorstwo przyszłości – nowe paradygmaty zarządzania europejskiego, IOiZwP „ORGMASZ”,
Warszawa 2003, s. 12.
8
A. Skonieczek, W.K. Szalkiewicz, Kapitał intelektualny przedsiębiorstwa, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 1/2007, s. 40.
9
I.K. Hejduk, R. Mokrzecki, Kapitał intelektualny a przewagi konkurencyjne przedsiębiorstwa,
Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa nr 8 (703)/2008, s. 4.
10
T. Dudycz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005, s. 234-235.
6
12
Zarządzanie nowoczesnym przedsiębiorstwem wymaga ludzi zorientowanych
w warunkach współczesnego świata, ludzi odwaŜnych, zmierzających naprzód,
skutecznych, mających na uwadze przede wszystkim dobro przedsiębiorstwa
i dąŜących do doskonałości11.
Ideałem przedsiębiorstwa przyszłości jest „inteligentny innowator” – firma niekoniecznie wielka, mająca natomiast zasoby intelektualne trudne do skopiowania
i zdolność do wyprzedzającego kształtowania zmian swojego modelu działania.
Firma taka dzięki doskonałej architekturze i reputacji wygrywa z mniej inteligentnymi uczestnikami rynku12. Pierwszym etapem wyścigu ku przyszłości jest konkurowanie o wyobraŜenie przyszłości branŜy i intelektualne przywództwo13. Pozycję
intelektualnego przywódcy zdobywa firma mądrzejsza, potrafiąca lepiej przewidywać i szybciej przystosować się do tych wyobraŜeń. Przewagę na tym etapie zdobywa się poprzez wyrobienie sobie głębszego niŜ pozostałe firmy w branŜy zrozumienia tendencji zmian w otoczeniu, dzięki czemu moŜna z duŜym wyprzedzeniem
czasowym zweryfikować granice branŜy i stworzyć sobie atrakcyjną przestrzeń
konkurencyjną. Jest to konkurencja o wymyślenie zupełnie nowych korzyści dla
klientów i nowych sposobów dostarczenia istniejących korzyści klientom14.
Pomiar kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa
Właściwe i efektywne zarządzanie kapitałem intelektualnym wymaga podjęcia
następujących działań15:
− identyfikacji i kategoryzacji kapitału intelektualnego,
− pomiaru i przechowywania informacji dotyczących kapitału intelektualnego,
− ochrony posiadanego kapitału intelektualnego,
− powiększania i odnawiania kapitału intelektualnego – zbudowania kultury
przedsiębiorstwa, która ceni i wynagradza dzielenie się wiedzą oraz zdobywanie nowej wiedzy zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz organizacji,
− upowszechniania koncepcji kapitału intelektualnego.
Efektywne zarządzanie kapitałem intelektualnym wymaga skutecznego jego
pomiaru. Badacze kapitału intelektualnego organizacji starają się wypracować
uniwersalną metodologię umoŜliwiającą jego oszacowanie. Do tej pory nie stworzono powszechnie akceptowanych standardów i metod pomiaru.
11
www.univ.rzeszow.pl/ekonomia/Zeszyt6/38_Gabrysowa_M., Katedra Marketingu, Wydział Biznesu i Handlu US w Karwinie, Czechy, Wpływ kapitału intelektualnego na sukces przedsiębiorstwa oraz wraŜliwość społeczną, s. 459.
12
M. Romanowska, Kształtowanie wartości firmy w oparciu o kapitał intelektualny [w:] R. Borowiecki, M. Romanowska (red.), System informacji strategicznej. Wywiad gospodarczy a konkurencyjność przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2001, s. 26.
13
G. Hamel, C.K. Prahalad, Przewaga konkurencyjna jutra. Strategie przejmowania kontroli nad
branŜą i tworzenia rynków przyszłości, Businessman Book, Warszawa 1999, s. 38-39.
14
M. Romanowska, Kształtowanie wartości firmy..., op.cit., s. 28.
15
S. Kasiewicz, W. Rogowski, M. Kicińska, Kapitał intelektualny. Spojrzenie z perspektywy interesariuszy, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006.
13
Tworzenie systemu pomiaru kapitału intelektualnego jest procesem inicjowanym przez naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa. Kierownicy najwyŜszego
szczebla dostarczają taksonomię oraz zarys oczekiwanego systemu pomiaru kapitału intelektualnego – to identyfikuje właściwe kategorie kapitału intelektualnego.
Następnie niŜsze szczeble w strukturze organizacyjnej identyfikują krytyczne
czynniki sukcesu i zestaw wyznaczników wypełniając tym samym załoŜenia dostarczone przez top management. Wyznaczenie krytycznych czynników sukcesu jest
konieczne dla osiągnięcia zamierzonych celów organizacji. Aby skutecznie zmierzyć
połoŜenie i rozwój krytycznych czynników sukcesu niezbędne jest określenie jednego
lub więcej wyznaczników opisujących cechy charakterystyczne krytycznych czynników sukcesu16.
Miernikiem przydatności metody pomiaru kapitału intelektualnego powinna
być jakość decyzji podejmowanych przez kierownictwo za pomocą tej metody17.
W literaturze przedmiotu moŜna spotkać następujące sposoby klasyfikacji metod wyceny kapitału intelektualnego18:
1. metody: ilościowe, porównawcze, jakościowe, opisowe,
2. metody: bezpośredniej wyceny, oparte na kapitalizacji rynkowej, oparte na
zwrocie na aktywach, kart punktowych,
3. metody: kosztowe, rynkowe, dochodowe, oparte na opcjach realnych.
Zarządzanie ludźmi, wiedzą i procesem uczenia się
Pomiar kapitału intelektualnego nie jest prosty. Na obecnym etapie badań odbywa się głównie przy uŜyciu skomplikowanych i czasochłonnych (a tym samym
kosztownych) metod. Mimo to uzyskanie nawet niepełnych, cząstkowych informacji jest we współczesnym przedsiębiorstwie coraz waŜniejsze. Tędy bowiem
prowadzi droga do tworzenia nowoczesnych organizacji opartych na wiedzy, których struktura jest podporządkowana i nakierowana na tworzenie wartości dodanej
na podstawie efektywnego wykorzystania wiedzy19. Źródła wiedzy wykorzystywanej w zarządzaniu przedsiębiorstwem w świetle badań przeprowadzonych
w 700 przedsiębiorstwach amerykańskich20:
− umysł pracowników 42%,
− dokumenty papierowe 26%,
− dokumenty elektroniczne 20%,
− komputerowe bazy danych 12%.
16
M. Jabłoński, Rola, struktura i pomiar kapitału intelektualnego organizacji, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa nr 11/2002, s. 17-18.
17
A. Fazlagić, Jakościowe i ilościowe metody pomiaru kapitału intelektualnego, Problemy Jakości nr
9/2007, s. 4.
18
J. Macias, Pomiar kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwie, Problemy Jakości nr 4/2009,
s. 15.
19
A. Skonieczek, W.K. Szalkiewicz, Kapitał intelektualny przedsiębiorstwa, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 1/2007, s. 40.
20
M. Romanowska, Kształtowanie wartości firmy w oparciu o kapitał intelektualny, op.cit., s. 29-30.
14
W literaturze wyróŜnia się dwie główne strategie zarządzania kapitałem wiedzy
– strategię kodyfikacji oraz strategię personalizacji. Pierwsza z tych strategii polega na budowaniu baz danych zawierających skodyfikowaną wiedzę i udostępnianiu jej jak największej liczbie pracowników, tak by mogli korzystać z rozwiązań
opracowanych przez innych bez konieczności bezpośredniego kontaktu. Strategia
personalizacji polega na rozbudowaniu łączności pomiędzy pracownikami i ułatwieniu przeprowadzania przez pracownika konsultacji ze specjalistami z dziedzin,
które są niezbędne dla rozwiązywania nowych niepowtarzalnych problemów21.
Nie kaŜda wiedza jest kapitałem intelektualnym. Podstawą kapitału intelektualnego jest wiedza uŜyteczna dla przedsiębiorstwa. Nabiera ona cech kapitału dopiero wtedy, gdy moŜna ją przetworzyć i wykorzystać dla dobra firmy22.
Zarządzanie kapitałem intelektualnym wymaga podejmowania wielu trudnych
decyzji23:
1. W jaki sposób zostanie zapewniony dopływ nowych idei do firmy, czy przez
prowadzenie własnych ośrodków badawczo-rozwojowych, rozwijanie ducha
innowacyjności wśród pracowników czy poprzez zatrudnienie nowych pracowników czy teŜ poprzez zlecanie innym jednostkom zadań w tym zakresie.
2. Jakiego typu aktywa intelektualne są potrzebne przedsiębiorstwu do realizacji
jego strategii, np. bazy danych o klientach, własności intelektualne, skodyfikowane procesy.
3. Jak budować portfel aktywów intelektualnych. Niezbędna jest ogólna dyskusja
nad potencjalnym zastosowaniem idei, selekcja idei, wartościowe oszacowanie, gdzie i jakie korzyści moŜe ona przynieść, oraz jakie nakłady są niezbędne
na jej utrzymanie i rozwijanie.
4. Jak zweryfikować ideę na tle konkurencji. Czy idea jest na pewno nowa
i czy idee konkurencji nie zdezaktualizują naszej.
Nowoczesne organizacje, opierające się na pracownikach wiedzy, generują
produkty wirtualne, zawierające wartości niematerialne bądź produkty fizyczne
o duŜym ładunku wartości niematerialnych. Specyfika pracy pracowników wiedzy
i generowanych produktów skłania menedŜerów do zmiany metod zarządzania24.
Przykładowe metody zarządzania25:
− Zarządzanie przez komunikację społeczną organizacji,
− Zarządzanie przez intuicję,
− Zarządzanie przez inspirowanie,
− Zarządzanie przez grupy samosterujące,
21
T. Dudycz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, op.cit., s. 238-239.
A. Sopińska, P.Wachowiak, Istota kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa – model pomiaru,
[w:] R. Borowiecki, M. Kwieciński (red.), Informacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Kantor
Wydawniczy Zakamycze, 2003, s. 102.
23
T. Dudycz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, op.cit., s. 240-241.
24
M. Mroziewski, Kapitał intelektualny współczesnego przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Difin,
Warszawa 2008, s. 80.
25
M. Morawski, Problematyka zarządzania pracownikami wiedzy, Przegląd Organizacji nr 1/2003,
s. 20.
22
15
− Zarządzanie przez stwarzanie klimatu organizacyjnego,
− Zarządzanie kompetencjami,
− Zarządzanie rozwojem jednostek,
− Zarządzanie przez motywowanie,
− Zarządzanie przez partycypację,
− Zarządzanie przez tworzenie atrakcyjnych warunków Ŝycia i pracy,
− Zarządzanie przez uczciwość i zaufanie.
Wymienione metody stanowią podwalinę nowoczesnych zasad dotyczących:
rozwijania wewnętrznej przedsiębiorczości; kształtowania u ludzi świadomości, Ŝe
muszą pracować i Ŝyć w atmosferze nieustannych zmian ról, funkcji i zadań
w obrębie organizacji, formowania partnerstwa między pracownikami i klimatu
intelektualnego niepokoju; uświadamiania konieczności ustawicznego kształcenia
się, doskonalenia, zdobywania nowych kompetencji; generowania nowych pomysłów (kreatywność) i analizowania zgromadzonej wiedzy w celu usprawniania
działalności przedsiębiorstwa (innowacyjność); rozwijania form partycypacji
i pracy zespołowej26.
Zakończenie
Kapitał intelektualny w przedsiębiorstwie jest czymś „niewidzialnym”, jednak
tworzy jak najbardziej „widzialne” efekty27.
Wyniki badań przeprowadzonych w firmach brytyjskich wskazują podstawowe
korzyści wynikające z zarządzania kapitałem intelektualnym28:
− lepsza obsługa klienta (61,5% wskazań),
− poprawa przepływu informacji i komunikowania się (53,8% wskazań),
− krótszy czas rozwiązywania problemów (53,8% wskazań),
− sprawniejsze zarządzanie projektami (46,2% wskazań),
− wzrost sprzedaŜy (45,1% wskazań),
− większa partycypacja pracowników (30,8% wskazań),
− niskie koszty realizacji projektów (30,5% wskazań),
− inne (7,7% wskazań).
Kapitał intelektualny stanowi stosunkowo nowy obszar nauki o zarządzaniu. Ze
względu na jego ulotny charakter zarządzanie nim jest niezwykle trudne. Dla
większości przedsiębiorstw myślenie w kategorii kapitału intelektualnego, zdobywanie i wykorzystywanie wiedzy oraz permanentne uczenie się jest kluczem do
przetrwania i zdobycia przewagi konkurencyjnej. Proces zbiorowego podnoszenia
IQ powinien być realizowany poprzez system zinstytucjonalizowanego uczenia
się. Naczelne kierownictwo musi określić, co będzie stanowiło o przewadze przed26
27
28
M. Mroziewski, Kapitał intelektualny współczesnego przedsiębiorstwa, op.cit., s. 81.
W.K. Szalkiewicz, Matematyczna koncepcja kapitału intelektualnego, Ekonomika i Organizacja
Przedsiębiorstwa, nr 5/2008.
Ch.W. Chong, T. Holden, P. Wilhelmij, R.A. Schmidt, Where does knowledge management add
value?, Journal of Intelecyual Capital 2000, vol. I, nr 4, s. 373.
16
przedsiębiorstwa na rynku, czy będą to innowacyjne produkty, wysoka jakość,
umiejętność sprzedaŜy czy przewaga kosztowa. Następnie w zaleŜności od przyjętej strategii firma musi inwestować w odpowiedni kapitał strukturalny, który pozwoli wydobywać wartość z posiadanej wiedzy w strategicznych dla siebie obszarach29.
Bibliografia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
29
Chong Ch.W., Holden T., Wilhelmij P., Schmidt R.A., Where does knowledge management add value?, Journal of Intelecyual Capital 2000, vol. I, nr 4.
Dudycz T., Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.
Fazlagić A., Jakościowe i ilościowe metody pomiaru kapitału intelektualnego, Problemy
jakości nr 9/2007.
Grudzewski W., Hejduk I., Kreowanie systemów zarządzania wiedzą podstawą dla osiągnięcia przewagi konkurencyjnej współczesnych przedsiębiorstw [w:] Grudzewski W.,
Hejduk I., Przedsiębiorstwo przyszłości – nowe paradygmaty zarządzania europejskiego,
IOiZwP „ORGMASZ”, Warszawa 2003.
Hamel G., Prahalad C.K., Przewaga konkurencyjna jutra. Strategie przejmowania kontroli
nad branŜą i tworzenia rynków przyszłości, Businessman Book, Warszawa 1999.
Hejduk I.K., Mokrzecki R., Kapitał intelektualny a przewagi konkurencyjne przedsiębiorstwa, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa nr 8 (703)/2008.
Jabłoński M., Rola, struktura i pomiar kapitału intelektualnego organizacji, Ekonomika
i Organizacja Przedsiębiorstwa nr 11/2002.
Kasiewicz S., Rogowski W., Kicińska M., Kapitał intelektualny. Spojrzenie z perspektywy
interesariuszy, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006.
Macias J., Pomiar kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwie, Problemy Jakości nr
4/2009.
Morawski M., Problematyka zarządzania pracownikami wiedzy, Przegląd Organizacji nr
1/2003.
Mroziewski M., Kapitał intelektualny współczesnego przedsiębiorstwa, Wydawnictwo
Difin, Warszawa 2008.
Romanowska M., Kształtowanie wartości firmy w oparciu o kapitał intelektualny [w:]
Borowiecki R., Romanowska M. (red.), System informacji strategicznej. Wywiad gospodarczy a konkurencyjność przedsiębiorstwa, wydawnictwo Difin, Warszawa 2001.
Skonieczek A., Szalkiewicz W. K., Kapitał intelektualny przedsiębiorstwa, Ekonomika
i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 1/2007.
Skrzypek E., Kapitał intelektualny jako podstawa sukcesu w społeczeństwie wiedzy, Problemy jakości nr 1/2007.
Sopińska A., Wachowiak P., Istota kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa – model
pomiaru, [w:] Borowiecki R., Kwieciński M. (red.), Informacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze 2003.
Szalkiewicz W., K., Matematyczna koncepcja kapitału intelektualnego, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 5/2008.
śemigła M., Kapitał intelektualny (zarządzanie niewidzialnym), Problemy Jakości nr
3/2008.
T. Dudycz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, op.cit., s. 238.
17
18. www.univ.rzeszow.pl/ekonomia/Zeszyt6/38_Gabrysowa_M., Katedra Marketingu, Wydział Biznesu i Handlu US w Karwinie, Czechy, Wpływ kapitału intelektualnego na sukces
przedsię- biorstwa oraz wraŜliwość społeczną.
19. http://www.univ.rzeszow.pl/ekonomia/Zeszyt7/29_Kaczmarek_B., Kapitał intelektualny
(wiedza) a kreowanie wizji przedsiębiorstwa.
Abstrakt
Kapitał intelektualny stanowi stosunkowo nowy obszar nauki o zarządzaniu. Ze
względu na jego ulotny charakter zarządzanie nim jest niezwykle trudne. Proces
zarządzania kapitałem intelektualnym musi być poprzedzony dwoma wcześniejszymi fazami: fazą identyfikacji i fazą pomiaru, nie moŜna bowiem efektywnie
zarządzać czymś, nie mierząc skutków.
W ostatnich dekadach kapitał odgrywa coraz większą rolę w procesach tworzenia i wzrostu wartości rynkowej przedsiębiorstw. UwaŜa się go za główne źródło
kreowania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa na rynku. Autorka w swym
artykule koncentruje się na problemach związanych z pomiaru kapitału, a następnie omawia problem zintegrowanego zarządzania ludźmi, wiedzą i procesami
uczenia się.
Management of Intellectual Capital in a Contemporary Enterprise
The author of the article concentrates on the measurement of intellectual capital
and discusses the problems of integrated management of human resources, knowledge and the processes of learning. Intellectual capital appears a relatively new
field of science concerning management. Due to its ephemeral nature, its management proves extremely difficult. As one cannot manage without measuring
results, managing of intellectual capital should be preceded with two phases: identification and measurement. During the last decades intellectual capital has been
playing a very important role in the process of creating and increasing the market
value of companies. Intellectual capital is thought to be the main source of developing competitive advantage on the market.
MBA Agnieszka Soboń, Assistant Lecturer, The Jan Kochanowski University of Humanities And Natural Sciences in Kielce, Faculty of Management and Administration.
18