D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 października 2015 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Leszek Matuszewski
Protokolant: apl. sędz. N. P.
po rozpoznaniu w dniu 05 października 2015 r.
sprawy M. D.
obwinionego z art. 96 § 3 k.w.
na skutek apelacji wniesionej przez obwinionego
od wyroku Sądu Rejonowego Poznań- Stare Miasto w P.
z dnia 29 czerwca 2015 r. sygn. akt III W 362/15
1. utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy,
2. zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50,00 zł tytułem zryczałtowanych kosztów postępowania
odwoławczego i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 50 zł.
SSO Leszek Matuszewski
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., wyrokiem z dnia 29 czerwca 2015, sygn. akt III W 362/15 roku uznał
obwinionego M. D. za winnego tego, że: w okresie od 18 listopada 2014 roku do 27 grudnia 2014 w P. na ul. (...)
będąc właścicielem pojazdu marki F. o nr rej. (...), wbrew obowiązkowi nie udzielił informacji komu użyczył wyżej
wymieniony pojazd do kierowania w dniu 30 października 2014 roku tj. wykroczenia z art. 96 § 3 k.w. w związku z art.
78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o Ruchu Drogowym i za to na podstawie art. 96 §1 k.w. wymierzył
mu karę grzywny w wysokości 500 złotych.
Na podstawie art. art. 118 § 1 k.p.w. w związku z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości
zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania
w sprawach o wykroczenia oraz art. 1 i 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych,
zasądzono od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania; 150 złotych tytułem wydatków i 40 zł
tytułem opłaty.
Z przedmiotowym wyrokiem nie zgodził się obwiniony, zarzucając orzeczeniu obrazę prawa materialnego tj. art. 96
§ 3 k.w. , art. 183 §1 k.p.k., art. 47 Konstytucji., a także naruszenie art. 24 ust. 3 kw
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja obwinionego M. D. nie zasługuje na uwzględnienie.
Przede wszystkim należy podkreślić, że Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Ocena materiału
dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej
oceny dowodów, chronionej art. 7 k.p.k. w związku z art.8 k.p.s.w. Przedmiotem rozważań organu orzekającego były
dowody przemawiające zarówno na korzyść podsądnego, jak i wszelkie dowody im przeciwne i wszystkie one zostały
ocenione zgodnie z zasadami logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, z uwzględnieniem
zasad wynikających z art. 410 k.p.k. w związku z art.82 § 1 k.p.s.w.
Kwestionowanie przez skarżącego ustaleń faktycznych jest oczywiście nietrafne. Sąd Okręgowy przypomina, że błąd w
ustaleniach faktycznych może wynikać bądź to z niepełności postępowania dowodowego, bądź z przekroczenia granic
swobodnej oceny dowodów. Może być on wynikiem nieznajomości określonych dowodów albo nieprzestrzegania
dyrektyw obowiązujących przy ich ocenie. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może natomiast sprowadzać się
do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego przez skarżącego, lecz powinien polegać na wykazaniu, jakich
w tym zakresie uchybień w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd Rejonowy. Zgodnie z
zasadą swobodnej oceny dowodów, Sąd orzekający, rozstrzygając o winie bądź niewinności obwinionego kieruje się
własnym wewnętrznym przekonaniem, nie skrępowanym żadnymi ustawowymi regułami dowodowymi. Przekonanie
to tak długo pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. w związku z art. 8 k.p.s.w., dopóki nie zostanie wykazane, iż Sąd I
instancji oparł swe przekonanie o winie albo niewinności obwinionego, bądź na okolicznościach nie ujawnionych w
toku postępowania sądowego, bądź też ujawnionych w toku przewodu sądowego, ale ocenionych w sposób sprzeczny
ze wskazaniami wiedzy i doświadczeniem życiowym.
Takie okoliczności zaś w niniejszej sprawie nie zachodzą. Autor apelacji nie zgadzając się z ustaleniami Sądu
Rejonowego, nie wykazał w sposób przekonywujący, poza odmienną i co istotne- jednostronną interpretacją
zgromadzonego materiału dowodowego, na jakiej podstawie ustalenia Sądu Rejonowego uważać należy za niesłuszne.
Wywody zawarte w złożonej przez niego apelacji mają charakter ewidentnie polemiczny, stojąc w rażącej opozycji
do należycie umotywowanego stanowiska organu orzekającego, przedstawionego w prawidłowo sporządzonym
uzasadnieniu i jako takie nie mogły zyskać aprobaty Sądu odwoławczego.
Zdaniem Sądu odwoławczego, wina i sprawstwo obwinionego M. D. nie budzą żadnych wątpliwości. Ocena
ujawnionych dowodów dokonana przez Sąd I instancji respektuje zasadę swobodnej oceny dowodów. Na to, że
podsądny popełnił przypisane mu wykroczenie wskazują między dokumentacja w postaci wezwań Straży Miejskiej
skierowanych do obwinionego ( k.32), czy częściowo wyjaśnienia podsądnego ( k.31). Z powyższych dowodów
jednoznacznie się wyłaniają zachowania osądzone w zaskarżonym wyroku.
Obwiniony jest w błędzie, twierdząc, że miał prawo od odmówienia Straży Miejskiej udzielenia informacji z uwagi
na uprawnienie, o którym mowa w przepisie art. 183 § 1 k.p.k.. Stosownie do przepisu art. 183. § 1. k.p.k. świadek
może uchylić się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić jego lub osobę dla niego
najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Obwiniony nie mógł uczynić użytku z
tego uprawnienia po otrzymaniu stosownego wezwania od Straży Miejskiej po to, aby chronić osobę dlań najbliższą.
Prawdą jest, że podsądny podając informacje o personaliach kierowcy przekraczającego prędkość mógł narazić
osobę najbliższą na poniesienie odpowiedzialności za popełnienie wykroczenie. Jednakże prawodawca sankcjonując
niepodanie wskazanych informacji odnośnie osoby popełniającej wykroczenie drogowe uznał, że ochrona relacji
osobistych łączących sprawcę wykroczenia i osobę, która powierzyła mu pojazd, nie zasługuje na taką wzmożoną
ochronę, jak w wypadku relacji oskarżonego i świadka będącego dlań osobą najbliższą.
Sąd Rejonowy ma rację, że konsekwencje pociągnięcia do odpowiedzialności za popełnienie wykroczenie są o wiele
łagodniejsze, niż w wypadku pociągania do odpowiedzialności karnej osoby najbliższej dla świadka za dopuszczenie
się przestępstwa. Nie ma zatem mowy o tak poważnym konflikcie sumienia, jak w wypadku osoby, która ma składać
relacje procesowe w sprawie, gdzie najbliższej dlań osobie oskarżonej grozi pociągnięcie do odpowiedzialności karnej.
Trudno racjonalnie przyjmować, że osoba wezwana do wskazania kierowcy, który przekroczył prędkość, za co grozi
maksymalnie kara grzywny stoi przed tak samo „ tragicznym wyborem”, jak świadek majaczy zeznawać w sprawie w
której jego najbliższy oskarżony jest o popełnienie przestępstwa.. W tym wypadku, ustawodawca uznał, że dobro w
postaci zapobiegania groźnym dla życia i zdrowia naruszeniom ruchu drogowego ma przewagę nad ochrona relacji
łączących osoby najbliższe.
Wręcz naiwne jest twierdzenie obwinionego, że adresat wezwania może nie mieć świadomości, czy postępowanie
dotyczy wykroczenia, czy przestępstwa. Z wezwania wysłanego do podsądnego ewidentnie wynika, z jakiego powodu
jest wzywany do podania danych kierowcy. Obwiniony nie miał żadnych podstaw, aby przypuszczać, że wchodzi w grę
uprawnienie do odmowy składania zeznań.
Całkowicie bez znaczenia są uwagi o zdaniach odrębnych sędziów TK, wskazujących na niekonstytucyjność przepisu
art. 96 § 3 k.w. Podsądny jako prawnik powinien zdawać sobie sprawę z tego, że tego rodzaju stanowiska nie stanowią
źródeł prawa.
Kwestia niezgodności przepisu art. 96 par 3 k.w. z Konstytucją, na którą wskazał obwiniony, była przedmiotem
badania Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny uznał w wyroku z dnia 12 marca 2014 roku, P 27/13 że
przepis art. 96 § 3 k.w. jest zgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.
Obwiniony jest w błędzie wskazując, że Sąd Rejonowy nie ustalił, aby pojazd został powierzony przez niego innej
osobie, która następnie przekroczyła nim prędkość. Organ wyrokujący w sprawie przyjął na stronie 3 uzasadnienia
zaskarżonego wyroku, że nie zachodzą okoliczności, wskazujące na to, że pojazd ten został użyty wbrew woli
obwinionego i wiedzy przez nieznaną osobę. Zdaniem Sądu Okręgowego, obwiniony był w stanie wskazać, kto
prowadził pojazd w czasie wskazanym przez organ żądający udzielenie informacji. Co istotne, podsądny nie
oświadczył, aby auto zostało mu zabrane, czy skradzione. M. D. oznajmił w toku przewodu sądowego, że rozpoznaje
osobę, która prowadziła samochód, jednakże z uwagi na uprawnienie z art. 183 k.p.k. nie ujawni jej personaliów
( k.31-32).
Zważywszy, iż zgodnie z art. 447 § 1 k.p.k. w związku z art. 109 § 2 k.p.s.w. apelację co do winy uważa się za
zwróconą także co do rozstrzygnięcia o karze, Sąd II instancji nie znalazł podstaw, aby łagodzić sankcję karną
wymierzoną podsądnemu. Przeprowadzona kontrola instancyjna tego wyroku prowadzi do jednoznacznego wniosku,
że zastosowana wobec podsądnego represja karna nie jest rażąco niewspółmierna. Sąd Rejonowy ma rację, że
podsądny jako prawnik winien dawać swoim zachowaniem przykład respektowania norm prawnych. Trudno tez
racjonalnie przyjąć, ze kara ta nie uwzględnia możliwości zarobkowych obwinionego.
Sąd odwoławczy na podstawie art. 626 k.p.k., art. 636 k.p.k. w związku z art. 119 k.p.s.w., § 3 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie
wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa
kwotę 50 zł tytułem zryczałtowanych kosztów postępowania odwoławczego i wymierzył mu opłatę w kwocie 50 zł za
II instancję.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy:
1. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok,
2. zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 zł tytułem zryczałtowanych kosztów postępowania
odwoławczego i wymierzył opłatę za II instancję opłatę 50 złotych.
SSO Leszek Matuszewski