docwiosna - Gmina Klucze
download 
Reklamacja Transkrypt
wiosna - Gmina Klucze
ECHO KLUCZ kwiecień 2004 1 w numerze: - Spotkanie z sołtysami - Obszary w sieci - Informacje GCI - Konkursy INFORMACYJNY MIESIÊCZNIK SAMORZ¥DOWY Nr 4/138 kwiecień 2004 WIOSNA ISSN 1426-1987 Ceramika i malarstwo Wystawa Anny Płacheckiej Czytaj na str. 15 Papierowa łąka Foto: Artur Oruba Jeden z kobiecych obrazów Mariusza Czytaj na str. 15 ECHO KLUCZ kwiecień 2004 2 Spotkanie z sołtysami Halina Ładoń Wójt Gminy Pani Małgorzata Węgrzyn i Zastępca Wójta Pan Józef Kaczmarczyk spotkali się 18 marca br. z sołtysami, aby omówić kilka ważnych spraw dotyczących między innymi: zaległości podatkowych od osób fizycznych, porządków wiosennych, organizacji Powiatowych Dożynek, unijnych dopłat dla rolników, sporządzenia planów odnowy wsi przez poszczególne sołectwa oraz sprawy świadczeń rodzinnych, które wypłacał będzie od 1 maja br.Urząd Gminy. A oto sprawy omówione podczas spotkania: - Zaległości podatkowe od osób fizycznych są bardzo duże, zauważa się wprawdzie w niektórych sołectwach powolne regulowanie tych zaległości, ale niestety w kilku miejscowościach np.: Bogucinie Dużym, Bydlinie, Jaroszowcu, Krzywopłotach i Zalesiu zaległości podatkowe zwiększają się z roku na rok. Pani Wójt skierowała prośbę do sołtysów, aby kontaktowali się z księgowością podatkową celem ustalenia dalszego toku postępowania wobec dłużników. Zdarza się, że w niektórych miejscowościach sołtysi wyznaczają niezbyt dogodne godziny przyjmowania wpłat podatku. Wielu podatników zmuszona jest do wpłacania podatków w kasie Urzędu Gminy. Ogółem zaległości podatkowe wynoszą 180 tysięcy złotych. - Gmina Klucze podjęła decyzję o zorganizowaniu w bieżącym roku Dożynek Powiatowych, które odbędą się w Chechle. W roku poprzednim dożynki odbywały się w Przegini. Pani Wójt prosiła wszystkie sołectwa o czynny udział w tej uroczystości. - Sołtysi pytali o remont dróg. Największym problemem są drogi powiatowe, czyli główne drogi prowadzące przez poszczególne wioski. W tej sprawie odbyło się spotkanie ze Starostą Powiatu Panem Leszkiem Konarskim zarówno w Urzędzie Gminy jak też w Starostwie. Okazuje się, że Starostwo nie ma pieniędzy na remont dróg, ich środki finansowe wystarczą jedynie na łatanie dziur. Nie wiadomo jak długo drogi te będą wyłącznie łatane. Sytuacja na drogach powiatowych jest już w tej chwili fatalna, w niektórych miejscowościach na głównych drogach są odcinki, że są przeważnie tylko same dziury. - Skierowano apel do sołtysów o niezwłoczne zorganizowanie generalnych wiosennych porządków w poszczególnych wsiach. Bardzo niepokojącą sprawą jest zaśmiecanie lasów i terenów wokół wsi. Obecnie przeprowadzana jest weryfikacja dotycząca zawartych umów na wywóz śmieci z firmami. Osoby, które nie posiadają indywidualnych pojemników mogą spodziewać się kontroli. Nie jest jeszcze podjęta decyzja w sprawie sprzątania przystanków. W minionym roku przystanki w niektórych miejscowościach sprzątały szkoły, a pozyskane w ten sposób pieniądze przydały się na potrzeby szkoły. Ta sprawa wyjaśniona będzie w najbliższym czasie. - Omawiano sprawy dotacji dla rolników. W gminie jest 1539 trolników, którzy mogą otrzymać dotację. Niepokojącym jest jednak fakt, że tylko znikoma liczba rolników uczestniczyła w zebraniach i w związku z tym niewielu wie, że takie dopłaty będą. Należy więc zrobić wszystko, aby ich uświadomić i zachęcić do aktywniejszego uczestniczenia w spotkaniach, które są organizowane w poszczególnych wsiach. Należy ich też zachęcić do składania wniosków. Pracownicy Gminnego Centrum Informacji, które mieści się na parterze w budynku Urzędu Gminy, mogą pomóc każdemu rolnikowi, który ma problem z wypełnieniem takiego wniosku. - Pani Wójt zaapelowała do sołtysów, aby uświadamiali rol- Powiatowymi drogami Zebrania strażackie Halina Ładoń Corocznie powiatowymi drogami po gminie Klucze przejeżdżają przedstawiciele Zarządu Dróg Powiatowych i Starostwa, aby zapoznać się z ich stanem. Takiego objazdu dokonano też 7 kwietnia i Krzywopłotach. Obcinanie drzew będzie również kontynuowane w innych miejscowościach. Zobowiązano się też do systematycznego łatania dziur na drogach. Natomiast nie obiecywano Inspektor OC / Józef Filipek W I kwartale 2004 roku odbyły się walne zebrania strażaków we wszystkich jednostkach OSP w naszej gminie. Podczas zebrań strażacy podsumowali dotychczasowe osiągnięcia poszczególnych jednostek oraz przedyskutowali i zatwierdzili plany działania na rok bieżący. Najważniejszymi sprawami omawianymi podczas zebrań były: sprawność sprzętu bojowego, wyszkolenie, legalizacja sprzętu oraz pilne remonty strażnic. Aktualnie na terenie naszej gminy działa 8 jedno- ników o konsekwencjach związanych z podpalaniem traw. Podpalanie nie tylko niszczy przyrodę, ale także powoduje ogromne koszty, gdyż strażacy często kilka razy w ciągu dnia muszą wyjeżdżać do pożarów, a każdy wyjazd jest bardzo kosztowny. - Sołtysi zostali poinformowani o konieczności przygotowania programów odnowy wsi. Takie programy i strategię rozwoju posiadają tylko trzy sołectwa: Klucze, Rodaki i Chechło. Pozostałe wsie muszą sobie przygotować, aby w przyszłości móc się ubiegać o fundusze z zewnątrz. Pracownicy GCI mogą pomóc w opracowaniu takiego programu, ale sołtys musi zorganizować grupę ludzi, która będzie zaangażowana w jego realizację. - Omawiano też podczas spotkania sprawę dotycząca ratowania kasztanów, które od kilku lat chorują, są zarażone bakterią trudną do zwalczenia (o tym w oddzielnym artykule). Sołtysi zostali zobowiązani do sporządzenia takiej informacji. Wszystkie kasztany będą objęte ochroną. - Sołtysi zostali poinformowani, że od 1 maja zmienia się ustawa o pomocy społecznej. Od 15 kwietnia br. w Urzędzie Gminy będą przyjmowane wnioski o wypłatę świadczeń (o tym w oddzielnym artykule). stek ochotniczych straży pożarnych: Bydlin, Chechło, Rodaki, Ryczówek, Kwaśniów, Kolbark, Bogucin Duży oraz Przyzakładowa Jednostka OSP funkcjonująca przy GLASSPOL w Jaroszowcu, w tym 3 jednostki należące do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego: Bydlin, Rodaki, Ryczówek. W ramach naszych Stowarzyszeń OSP RP działa 360 druhów strażaków. Uwaga Mieszkańcy Gminy Klucze Podaje się do wiadomości, że zarządzeniem Nr 21 Wójta Gminy Klucze – Szefa Obrony Cywilnej Gminy Klucze z dnia 25 lutego 2003 roku powołany został GMINNY ZESPÓŁ REAGOWANIA. bieżącego roku, podczas którego szczególną uwagę zwrócono na odwodnienia dróg. Najpilniejszą sprawą monitowaną przez mieszkańców jest odwodnienie ul. Prostej w Rodakach, ulicy Ogrodzienieckiej w Chechle, oraz ulic w Bydlinie i Bogucinie Dużym. Zwrócono też uwagę na pobocza, które należy niezwłocznie pościnać, gdyż w wielu przypadkach są one przyczyną zbierania się wody na ulicach. W dniu objazdu rozpoczęto obcinanie drzew przy drogach powiatowych w Bydlinie żadnych prac modernizacyjnych na drogach z uwagi na brak pieniędzy w budżecie powiatu. W objeździe dróg uczestniczyli Panowie: Starosta Powiatu Olkuskiego – Jerzy Górnicki, Dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych Marek Karcz, Zastępca Dyrektora ZDP – Stefan Majcherek oraz Zastępca Wójta Gminy Klucze – Józef Kaczmarczyk. Podsumowania objazdu dokonano w Urzędzie Gminy w obecności Wójta Gminy Klucze Pani Małgorzaty Węgrzyn. Do jego zadań należy w szczególności: • monitorowanie występujących klęsk żywiołowych i prognozowanie rozwoju sytuacji, • planowanie działań organu kierowania gminy oraz współdziałania ze służbami ratowniczymi, • realizowanie przedsięwzięć i programu reagowania kryzysowego w czasie trwania klęski żywiołowej, • ogłaszanie i odwoływanie decyzji Wójta dotyczącej pogotowia i alarmów w czasie trwania klęski żywiołowej, • kierowanie ewakuacją ludności z terenów zagrożonych zdarzeniem kryzysowym, • kierowanie akcją ratowania życia i mienia, • inicjowanie i niesienie pomocy ludności dotkniętej klęską żywiołową, • ścisła współpraca z Powiatowym Zespołem Reagowania Kryzysowego oraz Gminnymi Zespołami Reagowania w sąsiednich jednostkach samorządowych. Siedzibą Zespołu jest Urząd Gminy Klucze pokój 317 III piętro tel. w godz. pracy 6428 508 w. 60, całodobowy 0600 326 408. SZEF GMINNEGO ZESPOŁU REAGOWANIA ANDRZEJ JANIK ECHO KLUCZ kwiecień 2004 3 Poniższa tabela przedstawia ogólne koszty utrzymania placówek oświatowych w poszczególnych latach, którą opracowano na podstawie sprawozdań z wykonania budżetu: Oświata w gminie Klucze Szkoły podstawowe 1999 5 201 294 2000 4 450 000 2001 4 610 509 2002 4 563 349 2003 4 811 748 2004 plan 4 638 900 Gimnazja Od kilku lat trwają dyskusje podczas posiedzeń Rady Gminy na temat funkcjonowania oświaty w gminie Klucze W tym roku wyjątkowo wiele czasu poświęcono temu tematowi, a to za przyczyną audytu, dotyczącego struktury szkół i placówek oświatowych, który opracowali eksperci z Krakowa. Eksperci podczas spotkania z dyrektorami szkół w styczniu br. stwierdzili, że audyt nie stanowi dokumentu, który ma służyć w rozwiązaniu problemu oświaty, jest natomiast wskazaniem gdzie są nieprawidłowości. Wykazali w audycie, że we wszystkich szkołach w gminie, oprócz szkoły podstawowej w Bydlinie przypada za mało dzieci na jeden etat nauczyciela. W tymże dokumencie wykazano także zbyt wysoki koszt kształcenia jednego oddziału we wszystkich szkołach w gminie. Równocześnie audytorzy zauważyli wysoki koszt, pobytu dziecka w przedszkolach wynikający z małej ilości dzieci przy dużej liczbie zatrudnionych pracowników. Wysokie są też koszty utrzymania świetlic szkolnych w niektórych szkołach. Diagnoza postawiona przez ekspertów wygląda następująco: - Brak korelacji między zmniejszającą się liczba uczniów, a ilością oddziałów – wyjątek stanowi Szkoła Podstawowa w Bydlinie - Bardzo mała liczba uczniów przypadająca na jeden oddział w szkołach w Rodakach i Ryczówku - Zbyt mała liczba uczniów przypadająca na jeden etat pedagogiczny we wszystkich szkołach w gminie, wysokie koszty płacowe - Wysoki miesięczny koszt kształcenia ucznia, szczególnie w szkołach w Rodakach i Ryczówku - Zbyt wysoki koszt kształcenia jednego oddziału we wszystkich szkołach. - Wysoki koszt pobytu dziecka w przedszkolach, wynikający między innymi z małej liczby dzieci przypadającej na liczbę zatrudnionych pracowników - Wysokie koszty prowadzenia świetlic w Szkole Podstawowej w Kluczach i Chechle Audytorzy proponują rozważyć: - Dokonanie zmian organizacyjnych w przedszkolach, szczególnie w zakresie opieki nad dziećmi w godzinach rannych i popołudniowych - Przeprowadzenie szczegółowej analizy kosztów funkcjonowania świetlic oraz organizację zajęć - Przeprowadzenie analizy struktury zatrudnienia pracowników pedagogicznych w gimnazjach, gdyż jest tam wysoki wskaźnik liczby etatów przypadających na jeden oddział - Dokonanie reorganizacji sieci szkolnej szkół podstawowych, wskazane byłoby połączenie szkół w Rodakach i Ryczówku - Natomiast jako docelowy model sieci szkolnej w gminie audytorzy proponują pozostawienie jednego gimnazjum i trzech szkół podstawowych Poniższa tabela obrazuje miesięczny koszt kształcenia dziecka w szkołach podstawowych: Bydlin Klucze Chechło Jaroszowiec Kwaśniów Rodaki Ryczówek 2002/2003 325,5 325,21 377,07 364,07 325,14 508,48 525,29 2003/2004 325,21 319,69 372,59 344,4362,79 362,79 517,52 504,72 Koszty utrzymania świetlic w szkołach w 2003r.: Gim. Bydlin SP Klucze SP Chechło SP Jaroszowiec Gim. Klucze SP Bydlin 149 570 393 866 85 910 137 460 62 480 48 860 Wynagr. z pochodnymi 84 820 209 436 53 620 84 660 51 530 39 930 Pozostałe wydatki 64 750 184 430 32 290 52 800 10 950 8 930 Ogółem: Szkoły: Kwaśniów (stara szkoła), Rodaki i Ryczówek – świetlic nie mają Miesięczny koszt jednego oddziału w szkołach podstawowych: Bydlin Klucze Chechło Jaroszowiec 2000 1 317 376 2001 1 974 696 1999 425 000 2000 410 000 4 placówki 2001 527 990 2002 828 319 2003 887 859 2004 850 000 6 placówek, 4 SP, 2 gim. 1999 2000 2001 2002 2003 2004 1 457 028 1 500 000 8 placówek 1 731 242 1 806 848 1 851 203 1 947 000 6 placówek zlikwidowano Rodaki i Bogucin Duży Jak wynika z powyższego zestawienia jedynie koszty utrzymania szkół podstawowych niewiele się różnią w poszczególnych latach, wzrost nastąpił w 2003r. w związku z budową szkoły w Kwaśniowie. Natomiast wzrosły koszty utrzymania świetlic, gimnazjów i przedszkoli (mimo, że zlikwidowano dwa przedszkola). Liczba uczniów w szkołach w poszczególnych latach: 2002 Szkoły podstawowe: 1 188 2003 1 102 2004 1 136 Gimnazja: Ogółem: 669 1 857 646 1 748 611 1 747 Liczba uczniów w poszczególnych latach w szkołach na podstawie audytu: Szkoły podstawowe Bydlin 2001 Gimnazja Chechło Jaroszowiec Klucze Kwaśniów Rodaki Ryczówek Gim.Bydlin Gim.Klucze 221 109 144 471 139 64 85 140 314 2003/ 193 2004 112 142 397 121 66 z kl.”0” 72 203 443 2004/ 171 2005 102 162 411 127 78 85 172 439 2008/ 145 2009 111 147 314 98 68 91 134 358 Oświata jak widać jest kosztowna, pochłania dużą część budżetu. W roku bieżącym Rada Gminy pozostawiła sieć placówek oświatowych bez zmian. Dyskusja rozpocznie się w ciągu roku, bo szukanie oszczędności jest wskazane. Radzie przedstawiono w lutym br. projekty uchwał dotyczące tworzenia zespołów szkolno – przedszkolnych w czterech miejscowościach: Jaroszowcu, Chechle, Kwaśniowie i Bydlinie, ale nie zostały one zaakceptowane przez radnych. Wywołano też podczas obrad Komisji Oświaty sprawę szkoły w Rodakach. Kilku radnych jest zdania, że należy ją zlikwidować inni twierdzą, że należy ją pozostawić, bo stanowi ważny ośrodek kulturalny w tej wsi. Ze sprawozdań wynika, że likwidacja dwóch placówek przedszkolnych w Rodakach (gdzie koszt utrzymania przedszkola wynosił 92.063 zł.) i Bogucinie Dużym (koszt utrzymania 49.163 zł) nie przyniosła żadnych oszczędności w latach następnych, co przedstawia tabela powyżej. Koszty utrzymania szkół, świetlic i koszty żywienia w roku 2003: S - subwencja oświatowa U – dotacje z budżetu gminy Ś – koszty utrzymania świetlic Ż - odpłatność za żywienie dzieci w świetlicach Kwaśniów Rodaki Ryczówek Gim. Bydlin SP Bydlin 6473,08 7073,32 7109,71 8389,94 6216 2003/2004 6973,89 7050,88 6955,08 6986,39 7316,17 8539,12 6056,58 S- 779 800 S- 748 100 S- 453 700 Ś- 92 350 Ś- 40 900 U –68 320 Ś- 64 820 Ż- 48 000 Ż- 23 031 SP Chechło SP Jaroszowiec Gim. Klucze SP Klucze SP Kwaśniów SP Rodaki SP Ryczówek S-547 300 U-47 400 Ś-104 150 Ż- 37 314 S-1 937 100 Ś- 58 900 Basen – 181 500 zł. Subwencja 1 618 600 Ś- 239 730 Ż–143 000 S- 523 400 S- 246 150 U-149 350 S- 304 226 U-156 874 W trzech szkołach nie ma świetlic. Bydlin Klucze 2002/2003 7429,4 9094,8 2003/2004 7594,2 9112,6 Miesięczny koszt jednej grupy w świetlicy: Gim. Bydlin SP Klucze SP Chechło SP Jaroszowiec Gim. Klucze SP Bydlin 4154,7 10 940,7 7159,2 3818,3 1735,6 1357,2 Miesięczny koszt jednego oddziału w przedszkolu: Rok 2003 2004 2 819 400 Przedszkola 6509,93 7588,13 2003r. 2003 2 772 640 Świetlice szkolne 2002/2003 Miesięczny koszt jednego oddziału w gimnazjach: 2002 2 524 117 Bydlin Chechło Jaroszowiec Klucze Kwaśniów Ryczówek 8744,58 7161,67 8109,72 10 540,39 8731,67 5278,75 W roku 2001 zlikwidowano przedszkole w Rodakach i Bogucinie Dużym. Na likwidację szkoły w Rodakach nie wyraziła zgody Pani Kurator. Dyrektor Gminnego Zespołu Oświaty przygotowała uchwałę intencyjną, nad którą miało się odbyć głosowanie, ale radni przegłosowali wniosek o pozostawieniu sieci placówek oświatowych w takim zakresie jak to funkcjonuje do tej pory. Wobec tego projekt uchwały dotyczący likwidacji szkoły stał się bezprzedmiotowy. Z pewnością radni wrócą do dyskusji na temat oświaty, ale sądzę, że będą zastanawiać się kompleksowo nad polityką oświatową w gminie. Na koniec wypada dodać, że w poprzedniej kadencji, radni przez wiele miesięcy dyskutowali na temat podjęcia decyzji o budowie nowej szkoły w Kwaśniowie. Nie było na to zgody przez długi czas, bo radni zdawali sobie sprawę z kosztów związanych nie tylko z budową szkoły, ale także z wielkości kosztów, które gmina będzie ponosić w związku utrzymaniem tej nowoczesnej placówki. Decyzja pozytywna jednak zapadła i budowa szkoły stała się faktem. Wielu radnych (z poprzedniej kadencji) pamięta jednak, że podjęli tę decyzję pod warunkiem, że nie będzie się zamykać małych szkół. Przygotowała: Halina Ładoń – radna ECHO KLUCZ kwiecień 2004 4 Obszary w sieci - Natura 2000 Halina Ładoń Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 to sieć obszarów chronionych na terenie wszystkich państw Unii Europejskiej. Zgodnie z przyjętym przez rząd polski zobowiązaniem zawartym w umowie akcesyjnej do dnia 1 maja br. ma być ostatecznie ustalona taka sieć na terenie całego kraju. Jeśli tak się nie stanie Polska będzie zobowiązana płacić kary do unijnej kasy, będą to kary za nie włączenie do sieci obszarów chronionych. Do sieci winny być włączone obszary, na których występuje niepowtarzalna fauna lub flora, ciekawe siedliska przyrodnicze na skalę europejską. Państwo, które jest zobowiązane przez Komisję Europejską do wyznaczenia takiej sieci, a nie wykona tego bez zasadnych argumentów, to wówczas będą przez UE stosowane restrykcje finansowe. Obszar włączony do sieci NATURA 2000 jest obszarem, który ma pozostać nienaruszonym. Władze gminy Klucze, tak jak wszystkie inne jednostki samorządowe otrzymały pewne opracowania ekspertów ministerstwa z propozycją wyznaczenia takich obszarów na terenie gminy Klucze.. Nie było jednak zgody radnych, aby zaakceptować wszystkie proponowane obszary z terenu gminy. Według opracowań proponowane do włączenia do sieci to między innymi prywatne i państwowe lasy, w których właściciele nie mogliby gospodarować tak jak do tej pory, nie mogliby np. wycinać drzew. Obszar, który znajdzie się w sieci musi pozostać nienaruszony. Drugim wyznaczonym obszarem to Pustynia Błędowska, która musiałaby pozostać w nienaruszonym stanie, a przecież gmina ma plany rekultywacji pustyni polegającej na pozbyciu się wierzby kaspijskiej zarastającej pustynię i odkryciem piasków. Włączenie pustyni do sieci uniemożliwiłoby realizację planów, które w efekcie mają przynieść gminie korzyści w postaci uruchomienia na jej obszarze turystyki. Unia wprawdzie przewiduje finansowe wsparcie na utrzymanie sieci NATURA 2000 oraz rekompensaty dla właścicieli terenów, z których korzystanie może być ograniczone. Ale jak naprawdę ta sprawa będzie wyglądać w przyszłości tego nikt nie jest w stanie przewidzieć. Władze gminy uznały, że wprowadzenie do sieci proponowanych obszarów może spowodować poważne skutki. Unia Europejska pracuje nad siecią od 1992r. i nadal nie funkcjonuje ona tak jak to początkowo planowano. Ministerstwo Środowiska w naszym kraju dopiero w tym roku rozpoczęło całą akcję mimo, że od dwóch lat pracowało nad projektem sieci w Polsce. Termin jest bardzo krótki, gminy muszą się wypowiedzieć na ten temat niezwłocznie. Jednak nie przemyślane decyzje mogą niekorzystnie skutkować na np. na rozwój gminy. Drugim jednak aspektem sprawy związanym z siecią NATURA 2000 jest wprowadzenie w życie nowocześnie pojmowanej ochrony przyrody, polegającej na zasadach zrównoważonego rozwoju. Dlatego na obszarach sieci należy liczyć się z zaleceniami ochronnymi, mającymi postać zarówno nakazów jak też zakazów. Ostatkowa wizyta Andrzej Miszczyński - Dyr. GOK W dniu 25.02.br wybrałem się w ostatkową sobotę z wizytą do placówek kulturalnych gminy Klucze. Chciałem zobaczyć jakie imprezy odbywają się w sobotę przed Wielkim Postem. Rozpocząłem od Bogucina Dużego, gdzie bardzo gościnnie przyjęła mnie Pani Grażyna Wąs-Kozub wraz z mężem - prowadząca społecznie (nie skłamałbym za przysłowiową „furkę” drzewa) punkt biblioteczny Biblioteki Publicznej w Jaroszowcu. Pani Grażyna przygotowała, a Roksana Baldy była wykonawcą „Bogucińskiego koktajlu 2”. To rzeczywiście był koktajl, który zawierał : tańce ( z kilkakrotną zmianą strojów), recytację wierszy, śpiew oraz zwiedzanie wystawy. Na zakończenie była interesująca rozmowa przy herbatce, spotkanie z mamą Pani Grażyny i kilka słów wspomnień o pracy w KZP Klucze, gdzie i ja również pracowałem przez 33 lata. Przy pożegnaniu otrzymałem zgrabny i dzisiaj mogę powiedzieć bardzo smaczny „swojski” chlebek. Tak pokrzepiony na ciele i duchu odwiedziłem kolejno : - DK „Hutnik” w Jaroszowcu, gdzie odbywało się spotkanie seniorów zorganizowane przez Panią Sołtys Irenę Dańdę, na którym wystąpił młodzieżowy teatrzyk z DK „Hutnik” wystawiając scenki z komedii dell’arte w reżyserii Justyny GomułkiBłaszczyk. Dysk dżokejem na tej imprezie był pracownik GOK A.Chmura. - Świetlicę w Kolbarku, gdzie Pani Edyta Barczyk wraz z młodzieżą zorganizowała dyskotekę z pączkowym poczęstunkiem. - Świetlicę w Cieślinie – zastałem tam sporo uczestników, jedni grali w ping-ponga, inni popijając piwko oglądali TV. - Świetlicę w Kwaśniowie Górnym – i znów trafiłem na imprezę. Wśród licznie zebranych uczestników rozpoznałem mieszkańców Kwaśniowa Górnego, Dolnego i Huciska. Miłe to było spotkanie, lecz późna już pora i duży ładunek wrażeń były przyczyną opuszczenia tak zacnego towarzystwa. Do domu wróciłem ok. godziny 22, z ogromną satysfakcją udanej wizyty. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 5 CZY W POLSCE SĄ KOLIBRY ? Za mały jak na ptaka, za duży jak na motyla Magdalena Białas W nr 9/88 Echa Klucz opisany został motyl przez wiele osób mylony z Kolibrem. Chociaż wiadomości tam zamieszczone potwierdzone zostały przez lokalnego ornitologa-amatora Pana Artura Orube, mimo to wiele osób nadal ma wątpliwości. Motyl czy ptak? Furczak gołąbek ( Macroglossum stellatarum), bo tak brzmi jego prawdziwa nazwa, jest przedstawicielem zawisaków ( rodzaj motyla ). W locie bardzo przypomina amerykańskiego Kolibra nawet sposób zdobywania pokarmu jest taki sam. Jednak po dokładnej obserwacji, widać że rurka (o długości jego ciała), którą motyl pobiera pokarm zgina się elastycznie, a po wypiciu nektaru jest zwijana pod spód głowy. Furczak jest dość duży jak na motyla i futrzasty. Długość jego wąskich skrzydełek dochodzi do 25 mm a u nasady ma jasnorude plamy. Na szerokim ogonie czarno-białe, poprzeczne pasy. Podobny zestaw barw mają tylko cztery gatunki Kolibra z równikowej części Ameryki, ale pasy są u nich ułożone wzdłuż ogona. Opisywany motyl pozwa- la obserwować się na odległość ręki, więc warto przyjrzeć się mu z bliska. Widać wtedy, że jego głowa jest mała i zupełnie bez szyi, więc nie może tak jak kolibry poruszać się niezależnie od sposobu ustawienia ciała. Kolejną różnice jaka można zauważyć to brak sterówek na ogonie, które u kolibrów są zawsze długie i często rozkładane jak wachlarzyk a „pióra”na odwłoku furczaka to nic innego jak kępki włosów. Nie służy on też do manewrowania tak jak u każdego ptaka. Na rysunku widoczne są również grube czułki a nie znam ptaka który posiada taki narząd. Nasz gołąbek najczęściej spotykany jest w sierpniu i wrześniu na suchych łąkach, górskich zboczach i ciepłych porębach ale też na naszych kwiatowych rabatkach. Żeruje w dzień, tak więc gdy teraz zobaczycie buczące stworzonko to na pewno rozpoznacie w nim Furczaka gołąbka-motyla a nie ptaka. Zachęcam do baczniejszego obserwowania naszych współmieszkańców, można się wiele od nich nauczyć i na pewno jeszcze nieraz nas zadziwią. Furczak gołąbek i Koliber „Pasja” to dziś Kiedy znów zakwitną kasztany ? Karolina Korzekwa Mimo, że kasztan a właściwie kasztanowiec, bo tak brzmi poprawna nazwa tych drzew, nie jest gatunkiem rdzennie polskim, to jednak na stałe wpisał się w krajobraz naszych parków, skwerów i przydroży. Kasztanowce przywędrowały do Polski z Bałkanów 500 lat temu. Dziś trudno wyobrazić sobie nasze parki i aleje bez pięknych drzew kasztanowca, które wiosną zachwycając swoimi kwiatami przypominają o maturach, a jesienią cieszą dzieci, brązowymi owocami w kolczastych łupinkach. Szkoda patrzeć na chorujące na naszych oczach drzewa… Od lat, również Kluczewski krajobraz kojarzy się ze starymi kasztanowcami, które ozdabiają wsie Jaroszowiec, Bydlin, Chechło, Kluczewski park, ulice Zawierciańską Rudnicką, Olkuską. Niestety trzy lat temu kasztanowce w Gminie Klucze, podobnie jak w całej Małopolsce, zachorowały. Dzieje się tak za sprawą bardzo groźnego szkodnika tych drzew, o nazwie szrotówek kasztanowcowiaczek. W przyrodzie nie ma naturalnych mechanizmów obronnych przeciwko szrotówkowi. Nie jest on pokarmem dla innych owadów ani ptaków. Może więc się rozmnażać i rozprzestrzeniać bez przeszkód. W Polsce pojawił się w 1996, masowo występuje od 1998 roku. Dziś jest to już prawdziwa plaga, która powoduje, że nawet największe kasztanowce umierają w ciągu zaledwie kilku lat. Szkodnik ten wyglądem przypomina mola. Larwy szrotówka wylegają się poźną wiosną i zaczynają żerować w liściach drzew. Już w czerwcu liście zaatakowanych kasztanowców brązowieją i opadają. W pojedynczym liści może znajdować się do stu larw. W trzeciej dekadzie marca rozpoczęło się leczenie kasztanów w Gminie Klucze. Leczeniem zostały objęte drzewa rosnące na terenie Klucz, Jaroszowca, Bydlina, Chechło, Zalesia Golczowskiego, Cieślina. Zabieg polega na wykonaniu otworów w pniu drzewa i wpuszczeniu preparatu, który jest równomierne rozprowadzany po całym drzewie. Jest to tak zwana mikroiniekcja. Warunkiem powodzenia kuracji jest jej rozpoczęcie wiosną, zanim kasztanowce rozpoczną proces wegetacji. Szrotówek jest jednak bardzo odporny na opryski. Aby wspomóc leczenie, należy systematycznym zbierać i niszczyć opadłe liście. Michał Kasprzyk (sowa) Z niebywałym zainteresowaniem oglądamy „Pasję”. Panuje powszechne poczucie obowiązku zobaczenia tego filmu. Jak pokazuje frekwencja w kinach ten „obowiązek” potraktowaliśmy niezwykle poważnie. Na seanse organizowane są wycieczki szkolne, wyprawy rodzinne, pielgrzymki parafialne... Opinia publiczna na całym świecie jest poruszona wizją ukrzyżowania sprzed dwóch tysięcy lat, a właściwie filmowym wyobrażeniem reżysera. Płynące z ekranu nieludzkie tortury, jakim poddana była główna postać, działają na zmysłową wyobraźnię widzów. Wielu czuje jakby sami byli chłostani, jakby to im gwoździe rozrywały dłonie i jakby sami dusili się na krzyżu. Większość po obejrzeniu tych scen czuje się jakby właśnie przeżyła misterium. Ludzie wychodzą z sal kinowych pełni współczucia i ze łzami w oczach. Dla innych niespełna dwie godziny katowania i mordęgi to kolejny hollywoodzki kicz, antysemityzm i epatowanie przemocą. Film nastawiony na zysk poprzez grę na ludzkich emocjach. Jest pewien element, który rozwiesza pomost między wszystkimi opiniami na temat „Pasji”. Umiejętność dostrzegania problemów w odpowiednim miejscu. Obserwując zachowania ludzi na tle aktualnych wydarzeń, widzę, że problemy znajdujemy, ale nie tam gdzie jest to konieczne. Staliśmy się motłochem, bezwolnie podda- nym fali zbiorowej emocji. Społeczeństwo bulwersują przedstawione w filmie wydarzenia bądź też sam film. Jedni płaczą, głęboko współczują ukrzyżowanemu bohaterowi. Drudzy czynią wyrzuty twórcą o celowe oddziaływanie na ludzkich emocjach, pokazywanie przemocy czy też wypaczanie przesłania Ewangelii. Zarówno pierwsi jak i drudzy tak bardzo zaintrygowali się filmem, że zdają się nie dostrzegać problemów istniejących obok nas. To jest idiotyzm moralny. „Zapasjonowani” ze spokojem idą ulicą, i nie wzbudza w nich żadnych refleksji widok otaczającego świata. Ludzie z biedy szperają w śmietnikach. Na rogu niemal każdej większej ulicy ktoś prosi nas o pomoc, wyciąga rękę po pieniądze na chleb. Mamy pełne szeregi innych problemów. Czy to nie boli, nie bulwersuje? To jest PASJA. Pasja dnia dzisiejszego. Warto pamiętać, że to, co widzimy na kinowym ekranie to tylko film. Czyż naszej uwadze nie powinny być bliższe problemy będące naszym chlebem codziennym? ECHO KLUCZ kwiecień 2004 6 KAMIENNY KRĄG KOŁO KWAŚNIOWA Czy to Celtyccy kapłani? Magdalena Białas Stonehange – jest to prehistoryczna budowla, krąg monolitów, powstała ok. 3000 lat p.n.e., która kojarzy się z magią, kultem a nawet z obcą cywilizacją. Na północ od Kwaśniowa jest miejsce, w którym układ kamieni jest charakterystyczny dla tajemniczych kręgów. Już nasi przodkowie jako pierwsze potwierdzenie swojej tożsamości, pozostawiali na ścianach jaskiń kontury dłoni. Znacznie później ich następcy swe znaki zaznaczali również Eko-czyn (mag) „Posprzątaj swój dom na wejście do Unii” nawołuje nowa kampania społeczna. Choć może brzmieć to niczym hasło propagandowe z ery PRL-u, problem rzeczywiście jest niebagatelny i dotyczy wielu innych aspektów ochrony przyrody. Każdy człowiek chciałby żyć w krystalicznie czystym środowisku, ale paradoksalnie ciężko nam zrezygnować ze zmechanizowanego podróżowania, czy nabyć nawyk segregowania odpadów. Skala zjawiska: zagrożenie dla biosfery, czego konsekwencją może być nawet zagłada ludzkości, pozwala w krajobrazie. Symbole te były bardziej skomplikowane, wyrażające relacje między nimi a duchami, które według nich zamieszkiwały Ziemię. Potrafili też (prawdopodobnie na podstawie tych kręgów) z dużą dokładnością przewidzieć zmiany pór roku oraz inne cykliczne zjawiska związane ze słońcem, księżycem czy planetami. Chociaż matematyka i statystyka może dostarczyć dowodów na poparcie niemal każdej nowej teorii, to jednak nadal nie ma żadnej spójnej koncepcji rozwiązującej zagadkę tajemniczych kamieni. Niektórzy badacze uważają, że kamienne budowle wzniesione w okresie neolitu w Wielkiej Brytanii czy we Francji to obserwatoria astronomiczne, które świadczą o dużym rozkwicie nauki w tamtych czasach. A może były to miejsca kultu czy święte cmentarzyska? Informacje o rzekomym kamiennym kręgu koło Kwaśniowa przekazał mi olkuski archeolog Jurek Roś, posiłkując się opisem tego miejsca w Wiadomościach Archeologicznych z 1921 roku. „Przeglądając posiadane przeze mnie z moich wędrówek po kraju notatki znalazłem między niemi pewien fragment z jury Krakowsko – Wieluńskiej...”- tak swój artykuł rozpoczyna Pan Józef Pietraszewski. Wraz z Jurkiem i Olgerdem Dziechciarzem postanowiliśmy to sprawdzić. Kiedy już znaleźliśmy się na opisywanym terenie, wypatrywaliśmy „nasypu z piasku w formie pierścienia, okalającego wewnętrzną kotlinkę, na którym w krąg widniały ułożone kamie- uznać nam to za kolejny problem globalny, w związku z czym nie czujemy indywidualnej odpowiedzialności za stan środowiska. A może rzeczywiście wystarczyłoby zacząć od własnego podwórka? Z takim właśnie apelem zwrócono się do wszystkich mieszkańców Gminy Klucze. W dniach od 29 marca do 03 kwietnia przeprowadzono tu wielką akcję wiosennego sprzątania wszystkich sołectw. Każdy sprzątnął chodnik i ulicę wzdłuż swojej posesji, a śmieci z prac porządkowych wywieziono na wysypisko. Jeśli kogoś nie zmobilizował ten zbiorowy czyn, warto pamiętać, że porządek w gospodarstwie - to warunek Komisji Europejskiej, który muszą spełnić rolnicy otrzymujący dopłaty bezpośrednie. Bałagan na podwórku, złom z zepsutych maszyn, sterty obornika mogą pozbawić tego przywileju. Nie zapominajmy też o dzikich wysypiskach śmieci, na które można się natknąć podczas pierwszych wiosennych spacerów, w okolicznych lasach i rowach. Tam właśnie porzucane są najczęściej nierozkładalne biologicznie śmieci. nie”. Piaszczystych nasypów było wiele, ponieważ cały teren porastają lasy iglaste, rosnące jak wiadomo na bielicach. Kamienie też nie trudno było znaleźć tylko jakoś nie chciały układać się w krąg. Biorąc pod uwagę, że Pan Józef Pietraszewski był tam w latach 1913-14 to wiele mogło się zmienić. Piaszczyste tereny mają tendencje do osuwania i zapadania się oraz ulegają intensywnej erozji. Idąc dalej według opisu, po wyjściu z wąwozu teren wypłaszcza się, a kręgu jak nie było tak nie ma. Nagle mina Jurka mówi sama za siebie... pagórek... kamienie... Nasyp, gdzie mógł znajdować się domniemany krąg, jest w połowie osunięty, teraz prowadzi tędy leśna droga. Kamienie na drodze, które po dokładnym przyjrzeniu się mogły kiedyś tworzyć krąg, są w niewielkim stopniu poprzesuwane względem siebie. Natomiast te na wzniesieniu tworzą dwa rzędy wygięte w łuk. Nieopodal na drzewie wisi stara kapliczka. Czy świadczy to o tym, że została tam powieszona, aby chronić mieszkańców przed „złym” wpływem tajemniczego miejsca? Aby stwierdzić, że przypuszczenia pana Józefa Pietraszewskiego potwierdzą się, potrzebne są dokładniejsze badania nie tylko tego miejsca, ale i jego historii. Apel do Mieszkańców Gminy Klucze Komisariat Policji w Kluczach zwraca się z apelem do wszystkich mieszkańców o nie wypalanie w okresie wiosennym łąk i nieużytków. Każdego roku w wyniku pożarów ulega w Polsce spaleniu setki hektarów lasów oraz wiele zabudowań. Płonące trawy są przyczyną zwiększania się zanieczyszczenia powietrza i zubożenia środowiska naturalnego. W ogniu przecież ginie wiele cennych gatunków roślin i zwierząt. Koszty jakie ponosi Straż Pożarna w wyniku prowadzonych akcji gaśniczych oraz straty materialne będące wynikiem pożarów są ogromne. Kwoty pochodzące z “kieszeni podatników” mogłyby być wykorzystane na cele społeczne lub związane z bezpieczeństwem. Wypalanie łąk i nieużytków stanowi naruszenie prawa, które będzie stosowane z całą surowością wobec osób łamiących te przepisy. Funkcjonariusze Komisariatu Policji w Kluczach w przypadku ujawnienia opisanych zdarzeń będą sporządzali przeciwko osobom za nie odpowiedzialnym, wnioski o ukaranie, kierowane do Sądu Powiatowego w Olkuszu. W przypadkach poważnego zagrożenia pożarem będzie prowadzone postępowanie karne z wszelkimi wynikającymi z tego konsekwencjami. Pamiętajmy o bezpieczeństwie! Komunikaty Policji 1. Na przełomie lutego i marca 2004r. w rejonie restauracji OAZA dokonano włamania do dwóch samochodów osobowych skąd sprawca skradł radioodtwarzacze. Pokrzywdzonych prosi się o kontakt z Komisariatem Policji w Kluczach tel. 645 77 01. 2. Policja ostrzega mieszkańców wsi o przypadkach gdzie osoby narodowości cygańskiej pod pozorem handlu lub pomocy w otrzymaniu żywności, wchodzą do mieszkań i wykorzystując nieuwagę gospodarzy dokonują kradzieży mienia. W przypadku pojawienia się takich osób poruszających się samochodami osobowymi prosimy o telefoniczny kontakt z Komisariatem. Zapewniamy całkowitą anonimowość. Komendant Komisariatu Policji w Kluczach st. asp. Stanisław Marchewa ECHO KLUCZ kwiecień 2004 7 Eleonora Lazurowicz- Senejko Lista uczestników II edycji Powiatowego Konkursu Recytatorskiego dla klas I-III „ ŚWIAT PRZYRODY W POEZJI” „…Ukochaj dziatwo! słowo rodzinne, skarb twój najdroższy, wspaniały!…” słowa z wiersza Władysława Bełzy najpiękniej przedstawiają cel i sens II edycji Powiatowego Konkursu Recytatorskiego dla kształcenia zintegrowanego, która zakończyła się 31marca 2004 roku. Dzięki uprzejmości pana Stanisława Stacha, dla małych recytatorów swoje podwoje po Na pierwszym planie Anna Ziaja z Rodak raz kolejny otworzył Dworek Machnickich przy ulicy Szpitalnej w Olkuszu. „…Pierwsze wrażenia, pierwsze pojęcia, Pieśń ptaszka, kwiatki w dąbrowie, Co zajmowały umysł dziecięcia, W tej tłumaczono wam mowie. Nie tylko kraj ten, w którym żyjecie, Ojczyzną waszą się zowie…” (W.Bełza) Najlepsi recytatorzy z sześciu gmin mieli za zadanie wygłosić poezję związaną ze światem otaczającej nas przyrody zwracając uwagę między innymi na dykcję i dobór tekstu. W powiatowych eliminacjach wzięło udział 18 uczniów z sześciu gmin. Zwycięzcami konkursu zostali następujący uczniowie wraz z opiekunami: I-Kinga Matusiak (SP3 Olkusz, Renata Lenderuk Bigaj), II- Katarzyna Głąb (SP1Wolbrom, Renata Mudyna), III-Ewa Kotnis (SP1 Olkusz, Jadwiga Stasiak). Wyróżnienia otrzymali:Strzałka Domini- ka (SP1 Wolbrom, Renata Mudyna), Anna Ziaja (SP Rodaki gm. Klucze – opiekunka Leokadia Majewska), Anna Orczyk (SP Imbramowice, Jolanta Książek). Występy młodych oratorów oceniało jury w składzie: Marianna Chwast (Doradca Metododyczny), Stanisława Szarek (Pracownik MOKOlkusz), Beata Sierka (polonistka z Gimnazjum w Kluczach), Agata Majta (polonistka z IV LO w Olkuszu). Powiatowy Konkurs Recytatorski organizowany jest wspólnie przez Szkołę Podstawową w Chechle (nauczycielki: Eleonora LazurowiczSenejko, Anna Wójcik –Kochańska) oraz Szkołę Podstawową nr 1 w Olkuszu (nauczycielki: M. Chwast, E. Grzanka, I. Kulawik) pod patronatem Starosty Powiatu Olkuskiego i Wójta Gminy Klucze. Patronat medialny objął „Dziennik Polski” i „Echo Klucz”. Sponsorami konkursu są: „VERBUS”, „Sklep RTV- I.M.Jabłońscy”. Mali recytatorzy stanęli na wysokości zadania tak jak w wierszu W. Bełzy „Mowa Polska”: „… Bo jest i druga ojczyzna, dziecię, Co w polskim mieści się słowie. Z głębi serc polskich, nurt żywemi, Rwie się jak rzeka wspaniała: To mowa ojców, co naszej ziemi, Nazwisko „Polski” nadała. A jakież czary mowa ta mieści: Raz gromem huczy i błyska; To znów się ozwie jękiem boleści, Że aż łzy z oczu wyciska. Bo w niej się chowa moc tajemnicza, Ta czarodziejska moc wróżki: Co raz ją zmienia w pieśń Mickiewicza To znowu w hasło Kościuszki! Więc czcij to słowo, co się u świata, Okryło zasług wawrzynem! Bo kto niem gardzi albo pomiata, Ten złym Ojczyzny jest synem!” POWIATOWY KONKURS CZYTELNICZY Renata Zawisz 1.04.2004 o godz. 10.00 w Klubie Nauczyciela w siedzibie ZNP w Olkuszu odbył się finał Powiatowego Konkursu Czytelniczego pt.: „Z Anią Shirley, Panem Samochodzikiem i Tomkiem Wilmowskim – wyprawa w nieznane”. Konkurs zorganizowały Halina Świtlicka z Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej Filia w Olkuszu, Małgorzata Kluczewska i Iwona Nocoń z Gimnazjum nr 1 w Olkuszu oraz Renata Zawisz z Gimnazjum w Kluczach. Pierwszy etap odbył się w szkołach na podstawie pytań opracowanych i dostarczonych przez organizatorów. Do finału zakwalifikowało się 16 uczniów z 8 gimnazjów powiatu olkuskiego. Celem konkursu była popularyzacja czytelnictwa wśród młodzieży. Organizatorki sięgnęły do literatury może nie najnowszej, jednak wciąż chętnie czytanej, jaką są serie o Ani z Zielonego Wzgórza, detektywie-amatorze Panu Samochodziku czy barwne przygody Tomka autorstwa Alfreda Szklarskiego. W ciągu 75 minut uczestnicy odpowiadali na 72 pytania. Miło nam donieść, że I miejsce zajęła uczennica III klasy Gimnazjum w Kluczach – Olga Kula, zdobywając 70 punktów na 72 możliwych, II miejsce – Anna Bigaj z Gimnazjum nr 3 w Olkuszu a III miejsce, także uczennica naszej gminy – Dorota Gajewska z Gimnazjum w Bydlinie. Laureaci otrzymali encyklopedie a pozostali uczestnicy konkursu inne, również atrakcyjne nagrody książkowe, ufundowane przez Burmistrza Miasta Olkusz i Wójta Gminy Klucze. Warto zaznaczyć, że był to już trzeci powiatowy konkurs czytelniczy i Olga Kula po raz trzeci jest jego laureatką. W pierwszym, który odbył się w 2002 r. zajęła I miejsce, w drugim była na III miejscu, by w tym roku znów być najlepszą w powiecie. Opiekunami Olgi są Iwona Boruń – nauczyciel języka polskiego i Renata Zawisz – nauczyciel-bibliotekarz. Szkoła podstawowa Nauczyciel prowadzący Lp. Nazwisko i imię 1. Kotnis Ewa SP nr 1 w Olkuszu Jadwiga Stasiak 2. Matusiak Kinga SP nr 3 w Olkuszu Renata Lenderuk-Bigaj 3. Majewski Maciej SP nr 9w Olkuszu Jolanta Białaś 4. Strzałka Dominika SP nr 1 w Wolbromiu 5. Barczyk Mikołaj SP w Chrząstowicach Henryka Barczyk 6. Głąb Katarzyna SP nr 1 w Wolbromiu Renata Mudyna 7. Bożek Michał SP w Chechle Eleonora Lazurowicz- Senejko 8. Walnik Kinga SP w Kluczach Anna Ziaja Lekadia Majewska Renata Mudyna 9. Ziaja Anna Sp w Rodakach 10. Miszczyk Marlena SP w Podlipiu Monika Cebo 11. Chojowska Olga SP w Krzykawie Grażyna Jarząb 12. Joanna Liszka SP w Bolesławiu Edyta Probierz-Gdula 13. Orczyk Anna SP w Imbramowicach Jolanta Książek 14. Niedziela Dawid SP w Michałówce Anna Świda 15. Grzywa Kinga SP w Trzyciążu Zofia Topolska 16. Najda Agnieszka SP nr1w Bukownie Ewa Bogucka 17. Jantas Anna SP nr1w Bukownie Ewa Bogucka 18. Leś Kamila SP nr1w Bukownie Danuta Dębska Edukacja regionalna Przygotowała: Eleonora Lazurowicz- Senejko Uczniowie kl. III razem ze swoją wychowawczynią - Eleonorą Lazurowicz- Senejko realizują Program Edukacji Regionalnej. W ramach realizacji tego programu byli na wycieczce w Kluczach, siedzibie gminy. Zapoznali się bliżej z pracownikami Urzędu Gminy Klucze. Przeprowadzili też wywiad z panem wójtem - Józefem Kaczmarczykiem. Odwiedzili Szkołę Podstawową w Kluczach, gdzie pani Agnieszka Szarek razem ze swoją II klasą zapoznała nasze dzieci z kluczewską szkołą. Bardzo interesujące okazała się również wizyta w Komisariacie Policji w Kluczach. Dzieci po raz pierwszy były w budynku policji, dlatego też było to dla nich bardzo ciekawe doświadczenie. Jednym z etapów edukacji regionalnej było bliskie zapoznanie dzieci z rodzinną miejscowością, dzieci poznały legendy, podania, zabytkowe budowle, kroniki. Po cyklu tych lekcji uczniowie napisali wiersze o swojej miejscowości nie mając żadnych wątpliwości, że jest ona piękna i wyjątkowa. Wiersze zostały dostarczone przez dzieci osobiście do redakcji „Echa Klucz”. Kolejnym etapem naszego programu była wizyta w Pracowni Plastycznej Gminnego Ośrodka Kultury Klucze. Dzieci samodzielnie tworzyły batiki pod czujnym okiem pani Anny Bałazy - plastyczki Dzieci Już za kilka tygodni wkroczą w kolejny etap kształcenia, znajdą się w IV klasie, pojęcie „Moja Mała Ojczyzna” będzie im bliskie w pełnym tego słowa znaczeniu. „Moja mała Ojczyzna” Gmina Klucze to moja Ojczyzna Tutaj jest moja ziemia rodzinna. Tutaj się rodzili mama i tata, I ja tutaj wrócę na stare lata. Tutaj są piękne lasy i skały, Ziemie, które chleb nam dawały. Tutaj dziadkowie znaleźli pracę, I osiedlili się tu na stałe. Tutaj jest słynna „Pustynia Błędowska” Zna ją chyba cała Polska. W gminie zna ją każde dziecko, Bo graniczy z Białą Przemszą. Karol Piłka kl. III SP Chechło Moja wieś” Świeci słońce, pada deszcz! Mruga gwiazda, pada śnieg. Chechło piękne jest! Chechło śliczne jest! Chechło złote jest! Chechło małe jest i najpiękniejsze w świcie jest! Radosław Kulik kl. III SP Chechło „CHECHŁO - MOJA WIEŚ” Moja wieś piękna jest A obok wsi pustynia I świątynia stara jest stary młyn, kapliczki i krzyże Taka PIĘKNA JEST ! Ta moja wieś. Jancio Kramarski KL. III SP Chechło „CHECHŁO” Nikt nie przypuszcza, nikomu się nie śni Co w mojej wsi się dzisiaj mieści Idę po pustyni, z psem mym u boku I wiem, że historia – to mała wieś Która dotrzymuje mi kroku. Jestem w centrum naszej wsi Słońce niedługo z horyzontem się zmierzy Widzę tę świątynię, która lśni A obok mnie wierny pies leży Rzeka Centuria, co koryta drąży Do swej przyjaciółki Przemszy Niedługo wkroczy. Mogłabym tak pisać Lecz kartki mi braknie Powiem tylko cztery wyrazy Chechło moja wieś kochana! Ola Górniak kL.III SP Chechło Ciąg dalszy na str. następnej >> ECHO KLUCZ kwiecień 2004 8 „ Od lekcji do tomiku...” Magdalena Majda kl. VI c 5 marca 2004r. uczestniczyłam w spotkaniu zorganizowanym przez panią Magdalenę Jurczyk z okazji promocji tomiku uczniowskiej poezji jak również podsumowania rywalizacji w gminnym konkursie poetyckim dla szkół podstawowych pt. „I ty możesz zostać poetą”. Oprawę muzyczną spotkania zapewnili uczniowie Anny Dudek Przewodnicząca jury pani Anna Piątek – znana nam poetka, należąca do Związku Literatów Polskich ogłosiła wyniki konkursu. I miejsce – Anna Jurkiewicz z klasy V a SP Klucze II miejsce – Paweł Szczepański z klasy IV SP Chechło III miejsce – Magdalena Majda kl. VI c i Ewelina Gamrot kl. VI c SP Klucze WYRÓŻNIENIA: Julia Stefańska SP Rodaki Paulina Jurczyk SP Klucze Piotr Grzanka SP Chechło Rafał Skrzyński SP Chechło Anna Kliś SP Chechło Na uroczystość zaproszeni zostali: pani wizytator Jarosława Kraszewski, rodzice naszych poetów, pani Zofia Jurczyk( poetka), uczestnicy konkursu ze szkół w Chechle i Rodakach wraz z opiekunami – Bożeną Kliś i Mariolą Binek. Uczniowie z klasy V c pod okiem Anny Dudek zaprezentowali swoje własne kompozycje muzyczne do słów wierszy naszych małych poetów. Niejeden rodzic uronił łezkę, gdy usłyszał liryczne piosenki, do których słowa napisało jego dziecko. Uroczystość, jaka miała miejsce 5 marca, to tylko jeden z etapów długiej pracy zarówno uczniów jak i nauczycieli. Pomysł tomiku KSIĘŻYC NIEŚMIAŁY zrodził się w trakcie prowadzenia warsztatów poetyckich oraz wskutek organizowania różnych konkursów literackich. Chcieliśmy udowodnić, że nasza młodzież w dobie Tomik poezji wzbudził duże zainteresowanie komputerów i pogoni za pieniędzmi, potrafi odnaleźć w sobie piękno, wrażliwość i ująć je w strofy - powiedziała pani Magdalena Jurczyk. Aby przekonać się, że wydanie tomiku jest celowe Paulina Piłka przeprowadziła w klasach ankietę, której wyniki zachęciły do pracy przy wydaniu zbiorku. 75% uczniów zdecydowanie opowiedziała się za słusznością takiego przedsięwzięcia, taka sama część uczniów napisała, że chętnie kupiłaby taki tomik i pomogła w jego rozprowadzeniu. Chcemy utrwalić to, co z takim trudem spisaliśmy w strofy, chcemy, aby nasza szkoła była dumna z nas- być może przyszłych poetów... Pracę nad powstaniem tomiku można podzielić na kilka etapów. I etapem było zbieranie wierszy przez Magdalenę Jurczyk już od 1998 roku (w tomiku są utwory absolwentów szkoły). Wiersze powstawały na lekcjach lub jako prace domowe i konkursowe. Nie były przymusem – to była propozycja dla chętnych. Kiedy zapytałam panią Magdalenę Jurczyk, jacy są nasi poeci, odpowiedziała: Okazało się ,że w uczniach tkwi potencjał twórczy. Są wrażliwi, a ich wiersze świadczą o subtelności i niezwykłej wyobraźni. Wyrosną z nich wspaniali ludzie, którzy nie przejdą obojętnie obok zła i przemocy. Kolejnym etapem było spisanie wierszy na dyskietkę.Zajęła się tym pani Mariola Wrońska. Następnie pani Ilona Szczęch poprosiła przyjaciela szkoły - panią Barbarę Paluchową o napisanie wstępu do naszego tomiku. Pani Paluchowa jest znaną poetką Zaproszeni goście potrzebna. Jest lustrem odbijającym myśli i odczucia ludzi na całym świecie, bez względu na kraj, kulturę i język, jakim ze sobą rozmawiają” – napisała Pani Barbara Paluchowi we wstępie do tomiku. Ja sama jestem posiadaczką tego unikalnego zbiorku. Zachęcam wszystkich do zapoznania się z jego zawartością . Dowiedzcie się, jakie będą przyszłe pokolenia mieszkańców Gminy Klucze! SPROSTOWANIE: W ubiegłym miesiącu zamieściliśmy omyłkowo zdjęcia ze spotkania w Kluczach przy artykule dotyczącym konkursu recytatorskiego w Bylinie. Wszystkich zainteresowanych oraz czytelników przepraszamy! REDAKCJA Nagrodzone wiersze Pani Anna Piątek osobi9ście gratulowała młodym poetom i malarką, skończyła ASP i współpracuje z wieloma szkołami. W trakcie zbierania utworów poetyckich moi koledzy prezentowali swoją twórczość w Klubie Literackim działającym przy MOK w Olkuszu. Tam dostawali cenne rady odnośnie swojego warsztatu literackiego. Następny etap to zilustrowanie tomiku i przygotowanie okładki. Zajęła się tym pani Lidia Piłka. Rysunki wykonane w jednym stylu zostały zeskanowane i przeniesione na strony tomiku. Pozostało jeszcze wydrukowanie zbiorku, czym zajęła się Magdalena Jurczyk, potem nastąpiła ciężka praca nad zszyciem kartek i ostatnia rzecz - wizyta w drukarni, aby równo uciąć brzegi książeczek. GOTOWE! Ale to nie wszystko, trzeba było jeszcze zrealizować plan marketingowo- promocyjny tomiku: - plakat reklamujący tomik - ogłoszenie - reportaż z etapów powstawania tomiku - ujawnienie naszych działań na łamach prasy lokalnej - spotkanie promocyjne w celu zareklamowania zbiorku - sprzedaż - prezentacja tomiku w Klubie Literackim w Olkuszu „Klucz otwierający drzwi liryki posiada każdy z nas, ale nie wszyscy potrafią go odnaleźć , użyć. Nie każdy, kto pisze wiersze zostanie poetą, ale poezja jest nam Anna Jurkiewicz I miejsce SP Klucze „Dzieci” Świat nasz wielki, kolorowy, a w nim dzieci: białogłowe, czarnowłose i te rude, chude, średnie i te grube. Te co mają dobre stopnie i co uczą się okropnie. Te co zdrowe są i sprawne oraz te - niepełnosprawne. Każde z nich ma swe marzenia: małe, duże – do spełnienia. Każde chce mieć koleżanki, Chodzić z nimi na skakanki, i do kina, i na łąkę, i z ziemniaków zbierać stonkę. Chce kolegów mieć, by razem na rowerach pędzić gazem. Zagrać w piłkę lub w warcaby albo w stawie łapać żaby. Ciąg dalszy ze str. poprzedniej Edukacja regionalna „MOJA MAŁA OJCZYZNA” Gmina Klucze jest czysta i piękna, Bo dbają o nią wszyscy, nie od święta . Wszędzie robią porządki By były piękne grządki. Nasza gmina z pustyni słynie, A przez nią Przemsza płynie. Są również piękne stawy i lasy Czasem też festyny i hałasy. I tak czas szybko płynie W naszej niewielkiej gminie. Marlena Nowak Kl. III SP Chechło Moja Ojczyzna jest mała, ale za to jest piękna jak las. Więc nie patrzmy czy kto chudy, czy zły uczeń, czy jest rudy, czy ma ręce sprawne obie, czy na wózku śmiga sobie… Pokochajmy się wzajemnie i spędzajmy czas przyjemnie. Teraz już ludkowie wiecie: różne dzieci są na świecie. Lecz pragnienia ich jednakie. Wszystkie chcą być przytulane, przez rodziców swych kochane i przez innych szanowane. Magda Majda kl.VI III miejsce SP Klucze „ Po prostu” Po prostu życie w pełnym rozkwicie, Po prostu myśli zamknięte skrycie, Po prostu miłość piękna i wieczna, Osoba bliska, szczera, serdeczna... Z tylu „ po prostu” świat składa się cały, Niewiele osób szczęścia doznało. Gorąca ta lawa - jest dla bogaczy. Dla biednych wytrysnąć nie raczy... Ewelina Gamrot kl. VI III miejsce SP Klucze „Wierzę w ciebie, przyjacielu” Wierzę w twoją rękę zawsze wyciągniętą, Aby nieść mi pomoc… Wierzę w twoje serce, w którym jest wpisane moje imię… Wierzę w twoje oczy, Które zawsze patrzyły na mnie z podziwem… Wierzę w twój uśmiech, Który był dla mnie czymś więcej niż słowa… Wierzę w ciebie, przyjacielu Tak po prostu – – w biciu serca. Znajdziesz tam kościół, dzwonnice, baszty i stary młyn z dziewiętnastego wieku. Mamy pustynię jedyną w Europie po epoce lodowcowej i bunkier z drugiej wojny światowej. Jesteśmy dumni z naszej małej Ojczyzny! Michał Bożek i Tomek Tupaj KL.III SP Chechło „Moja miejscowość” Świeci słońce, pada deszcz, To wesoło zawsze jest. Gdy skowronek pięknie śpiewa kwitną kwiaty, kwitną drzewa. W domu , w sadzie w polu, w lesie drzewa żółkną idzie jesień . Krystian Sierka Kl. III SP Chechło ECHO KLUCZ kwiecień 2004 9 GMINNE CENTRUM INFORMACJI W KLUCZACH Wykres nr 1 GCI w liczbach Ilość klientów GCI w Kluczach w zestawieniu miesięcznym przygotowała Marlena Rembelska Gminne Centra Informacji są wynikiem konkursu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Konkurs miał już swoje dwie edycje. GCI w Kluczach jest jedną z 28 takich placówek w Małopolsce. W marcu bieżącego roku odbyło się w Krakowie pierwsze spotkanie koordynatorów wszystkich Gminnych Centrów Informacji z terenu Małopolski. Gminne Centrum Informacji w Kluczach reprezentowała Agnieszka Ścigaj, która przedstawiła dotychczasową działalność kluczewskiego GCI oraz poinformowała o planach dotyczących działalności na najbliższe kilka miesięcy. W kwietniu mijają cztery miesiące od rozpoczęcia działalności GCI. To dobra okazja, aby Czytelnikom Echo Klucz przedstawić naszą statystykę. Na zamieszczonych obok wykresach znajdują się dane ukazujące liczbę osób, które odwiedziły GCI w Kluczach od 17. grudnia 2003 roku do końca marca 2004 roku (wykres nr 1). Do tego czasu zarejestrowaliśmy 99 osób poszukujących pracy i były to najczęściej osoby ze średnim wykształceniem (ponad 40 % odwiedzających, wykres nr 2). W naszej statystyce przedstawiamy ponadto rodzaje usług, z których klienci GCI korzystają najczęściej (wykres nr 3). Wykres nr 2 Wykształcenie klientów zarejestrowanych w bazie GCI w Kluczach Wykres nr 3 Rodzaj usług, z których korzystają klienci GCI w Kluczach AKTUALNOŚCI Obowiązkowa wymiana dowodów Karolina Korzekwa Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jedn. z 2001 r. Dz. U. Nr 87, poz. 960), nakłada na obywateli Polski, którzy ukończyli 18 rok życia, obowiązek posiadania dowodu osobistego. W szczególnych przypadkach dowód osobisty może otrzymać osoba, która ukończyła 13 rok życia. Dowód osobisty wydaje właściwy organ Gminy, (wójt, burmistrz lub prezydent miasta). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000 r. w sprawie wzorów dowodów osobistych oraz trybu postępowania w spra- wach wydawania dowodów osobistych, ich wymiany, zwrotu lub utraty (Dz. U. Nr 112, poz. 1182). Wprowadza obowiązek wymiany dowodów książeczkowych na nowe. Szczegółowo określając terminy tej wymiany uwzględniając lata wydania dokumentu (patrz tabela). Nowe dowody osobiste mają 10 letni termin ważności w przypadku osób pełnoletnich, nie dotyczy to osób które ukończyły 65 rok życia, dla nich dokument jest ważny na czas nieoznaczony. Dowód osobisty wydany osobie niepełnoletniej ma 5 letni okres ważności. Wniosek o wydanie dowodu osobistego składa się w Budynku Gminy Klucze w pokoju 214. Wniosek należy złożyć osobiście dołączając do niego: • dwie fotografie o wymiarach 35 x 45 mm, przedstawiające osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami w taki sposób, aby ukazywały głowę w pozycji lewego półprofilu i widocznym lewym uchem z zachowaniem równomiernego oświetlenia twarzy • dowód uiszczenia opłaty za wydanie dowodu osobistego • odpis skróconego aktu urodzenia – w przypadku osób, które nie wstąpiły w związek małżeński i gdy dokument nie został sporządzony w urzędzie stanu cywilnego miejsca, w którym osoba ubiega się o wydanie dowodu osobistego • odpis skrócony aktu małżeństwa wraz z adnotacją o aktualnie używanym nazwi- sku, gdy dokument nie został sporządzony w urzędzie stanu cywilnego miejsca, w którym osoba ubiega się o wydanie dowodu osobistego • na żądanie organu – poświadczenie obywatelstwa polskiego lub inny dokument potwierdzający posiadanie obywatelstwa polskiego. Za wydanie dowodu osobistego pobierana jest opłata w wysokości 30 zł. Zgodnie z, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2000 r. w sprawie opłaty za wydanie dowodu osobistego (Dz. U. Nr 105, poz. 1110). Opłatę można uiścić gotówką w kasie Urzędu Gminy lub bezgotówkowo - na rachunek Urzędu Gminy. Osoba bezdomna lub bezrobotna może zwrócić się do organu Gminy o przyznanie jednorazowego zasiłku celowego na uiszczenie opłaty za wydanie dowodu osobistego oraz na koszty podróży związane z otrzymaniem tego dokumentu. Dowód osobisty odbiera się osobiście. Po otrzymaniu nowego dowodu jego wymianę należy zgłosić w Urzędzie Skarbowym, wypełniając odpowiedni PIT (Druki dostępne w UG Klucze). ROK WYDANIA TERMIN WYMIANY DO 1962 - 1972 1973 - 1980 1981 - 1991 1992 -1995 1996 - 2000 31.03.2004 31.12.2004 31.12.2001 31.12.2006 31.12.2007 ECHO KLUCZ kwiecień 2004 10 GMINNE CENTRUM INFORMACJI W KLUCZACH AKTUALNOŚCI Co zmieni się w świadczeniach rodzinnych? Przygotowała: Marta Sosnowska Z dniem 1 maja pojawią się zmiany dotyczące wypłacania świadczeń rodzinnych. Zmiany te wiążą się przede wszystkim z zmianą instytucji, która będzie wypłacać uprawnionym wszystkim świadczenia rodzinne. Zadanie to w myśl nowej ustawy zostało scedowane na gminę. Od kwietnia również nasza gmina przygotowuje się do wypłacania świadczeń rodzinnych dla osób uprawnionych, a są nimi: - bezrobotni oraz pobierający zasiłki lub świadczenia przedemerytalne, - osoby, którym dotychczas zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne przyznawały i wypłacały ośrodki pomocy społecznej, - uprawnieni do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem podczas korzystania z urlopu wychowawczego, - uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, - uprawnieni do dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych, - uprawnieni do dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka, - zatrudnieni lub wykonujący pracę na umowę zlecenie lub agencyjną u pracodawcy zatrudniającego 31 marca br., nie więcej niż 4 pracowników, - osoby, którym ustalono prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej lub socjalnej czy uposażenia rodzinnego po 1 maja br., - otrzymujący zasiłki z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa po ustaleniu zatrudnienia, - posłowie i senatorowie. Świadczenia, które będą wypłacane przez Urząd Gminy to: • Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu: - urodzenia dziecka, - opieki nad dzieckiem podczas korzystania z urlopu wychowawczego, - samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych, - samotnego wychowywania dziecka, - kształcenia i rehabilitacji dziecka, - rozpoczęcia roku szkolnego, - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, • Świadczenia opiekuńcze: - zasiłek pielęgnacyjny - świadczenia pielęgnacyjne Oprócz spełnienia warunku związanego z statusem osoby, również istotne będzie kryterium dochodowe. Dochody w rodzinie uprawniające do zasiłków rodzinnych nie mogą przekroczyć: • 504 zł netto na osobę w rodzinie, • 583 zł w razie wychowywania dziecka niepełnosprawnego. Osoby zainteresowane mogą zgłaszać się po druki wniosków w naszym Urzędzie Gminy. Ważną również informacją jest to, że zasiłki zostaną wypłacone do 15 czerwca za okres maj i czerwiec 2004. Aby otrzymać zasiłek za miesiąc maj, prawidłowo wypełniony WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO ZASIŁKU RODZINNEGO ORAZ DODATKÓW DO ZASIŁKU RODZINNEGO musi być najpóźniej złożony do 31 maja w Urzędzie Gminy w Kluczach. „Prawidłowo wypełniony wniosek” – oznacza przedłożenie wraz z wnioskiem dokumentów określających w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r., o świadczeniach rodzinnych ( Dz. U. z 2003 r. Nr 228, poz. 2255 z późn. zm.) i Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 marca 2004 r., w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne ( Dz. U. z 2004r. Nr 45, poz. 433). PRZEDSIĘBIORCY I ROLNICY ROLNICY NIE CHCĄ UNIJNYCH PIENIĘDZY? Marta Pandel Nasze rolnictwo w dniu akcesji zostanie włączone w system europejskiej Wspólnej Polityki Rolnej. Podczas negocjacji akcesyjnych ustalono, że polscy rolnicy będą objęci dopłatami bezpośrednimi. Wysokość tych dopłat zależy od powierzchni gospodarstwa rolnego oraz od powierzchni upraw dotowanych. Aby otrzymać dopłatę bezpośrednią, należy posiadać minimum 1 ha użytków rolnych uprawianych lub gruntów w każdej chwili gotowych do uprawy. Inaczej jest wtedy, gdy ziemia przez długi okres czasu leży odłogiem - wtedy dopłaty nie przysługują. W 2004 r. polscy rolnicy mogą liczyć na 161 zł dopłaty podstawowej do każdego hektara użytków rolnych (nie zalicza się do nich np. lasów czy gruntu pod zabudowaniami). Do niektórych upraw można będzie dostać dodatkowe dopłaty w wysokości ok. 250 zł za 1 ha. Dotyczy to np. zbóż, kukurydzy paszowej, rzepaku, roślin strączkowych, a także łąk i pastwisk. Warunkiem otrzymania pomocy jest złożenie wniosku o dopłatę. Wzór wniosku już poznali rolnicy, którzy brali udział w szkoleniach organizowanych przez biuro powiatowe ARiMR w Olkuszu. Spotkania informacyjne odbywały się także w naszej gminie, jednak na 1839 gospodarstw uczestniczyło w nich tylko 370 rolników, a do dnia dzisiejszego niespełna 200 rolników zarejestrowało swoje gospodarstwa. Małe zainteresowanie tymi spotkaniami może oznaczać, że pieniądze z Unii Europejskiej nie zostaną należycie wykorzystane. A przecież maksymalne skorzystanie z systemu dopłat bezpośrednich leży w interesie mieszkańców wsi. Rolnicy sami muszą wystąpić z wnioskami o dopłaty, jednak wcześniej należy postarać się o nadanie numeru identyfikacyjnego (nadaje go ARiMR, najdalej po 21 dniach od złożenia wniosku). Jest to 9 - cyfrowy numer, którym rolnik będzie się posługiwał we wszystkich kontaktach z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ubiegając się w przyszłości o inne formy pomocy, m.in. o renty strukturalne, środki na modernizację gospodarstw rolnych czy pieniądze z programów rolno – środowiskowych. Przede wszystkim numer identyfikacyjny potrzebny będzie przy składaniu wniosek o dopłaty bezpośrednie. Terminy składania wniosków w 2004 roku: • o wpis do ewidencji: od 9 lutego do 25 maja • o przyznanie dopłat: od 15 kwietnia do 15 czerwca Możliwe będzie złożenie wniosku po 15 czerwca 2004 roku, ale nie później niż 9 lipca 2004 r. jednakże spowoduje to zmniejszenie kwoty, jaka nam przysługuje, o 1 % za każdy dzień roboczy spóźnienia. Wnioski złożone po 9 lipca nie będą rozpatrywane. We wniosku o dopłatę należy podać: • wypis z ewidencji gruntów, który można uzyskać w powiatowym biurze Agencji • numer REGON i NIP w przypadku gdy zostały nadane • numer rachunku bankowego i pełną nazwę banku, jeżeli rolnicy nie posiadają jeszcze rachunków bankowych powinni je jak najszybciej założyć Wypełniony wniosek złożony w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, będzie tam weryfikowany. Wnioski niewłaściwie wypełnione będą zwracane bądź też rolnicy będą wzywani celem ich uzupełnienia. Gdy proces weryfikacji zakończy się pomyślnie wnioskodawca otrzyma decyzję w sprawie przyznania płatności a na jego konto bankowe będzie wysyłany przelew. Termin reali- OBOWIĄZKOWA REJESTRACJA TOWARÓW Paszporty dla roślin przygotowała: Magdalena Białas Wspólny europejski rynek wymusi na polskich rolnikach i przedsiębiorcach, rejestrację swojej działalności, a także posiadania paszportu na swoje towary. Dzięki danym zawartym w paszporcie roślinnym, możliwa jest szybka identyfikacja miejsca pochodzenia znajdującego się na rynku materiału oraz jego producenta, dystrybutora lub importera. Tym samym paszport roślin umożliwia identyfikacje ewentualnych źródeł porażenia. Rejestracji podlegają producenci, dystrybutorzy (hurtownicy, handlowcy itp.) oraz importerzy wymienionych poniżej grup roślin, produktów roślinnych i przedmiotów: • materiał rozmnożeniowy (np. nasiona, sadzonki, podkładki, wstawki, zrazy, siewki i młode rośliny przeznaczone do sadzenia, w tym rośliny zielne, cebule, bulwy itp.), • ziemniaki sadzeniaki oraz W kwietniu i maju przygotowała Marlena Rembelska W najbliższym czasie Gminne Centrum Informacji w Kluczach organizuje dwa odpłatne kursy: „Turystyczna Gmina Klucze – agroturystyka sposób na życie” Szkolenie organizowane jest jest przy współpracy z Małopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Karniowicach.. Szkolenie odbywać się będzie w dniach 20 – 22. 04. 2004 roku. Koszt szkolenia wynosi 20 zł. „Pomoc publiczna, fundusze przedakcesyjne i strukturalne dla MSP, przygotowywanie wniosków” zacji płatności to okres między 1 grudnia 2004 r. a 30 kwietnia 2005 r. Jednak, aby w przyszłości móc skorzystać z jakiejkolwiek pomocy z Unii Europejskiej, wszelkie formalności związane z wpisem do ewidencji producentów, należy dokonać już teraz. Wnioski dostępne są w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Olkuszu, a także w Gminnym Centrum Informacji w Kluczach. ziemniaki towarowe (konsumpcyjne i przemysłowe), • owoce cytrusowe i inne owoce, importowane z krajów nieeuropejskich, • drewno i oddzielona kora określonych gatunków drzew liściastych i iglastych. Rejestracji tej powinno dokonać się w wojewódzkich inspektoratach Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (IORiN). Wszyscy zarejestrowani producenci i handlowcy są zobowiązani do odpowiedniego oznaczenia wyprodukowanych i sprzedawanych przez siebie towarów. Szczegółowe informacje oraz podstawy prawne znajdą Państwo na stronach internetowych : www.fundacja.europa.pl Szkolenie odbędzie się w maju. Koszt wynosi 20% sumy, czyli 150 zł. Zapraszamy również na bezpłatne warsztaty, o których informacje znajdziecie Państwo w niniejszym numerze ECHA KLUCZ, a więcej w Gminnym Centrum Informacji w Kluczach oraz na naszej stronie internetowej. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 11 GMINNE CENTRUM INFORMACJI W KLUCZACH RYNEK PRACY Skorzystaj z oferty OHP Ilona Kamionka Wśród młodych ludzi są osoby, które przeżywając okres buntu, porzuciły szkołę bądź zaniedbały naukę. Inni mają problemy z szybkim przyswajaniem wiedzy szkolnej, nie nadążają za pro- gramem i rezygnują z nauki. Bywa, że naukę zbyt wcześnie przerywa młodzież pochodząca z rodzin żyjących w ubóstwie, gdyż rodziców nie stać na jej dalsze kształcenie. Europejskie służby zatrudnienia dostępne dla Polaków Opracowała: Karolina Korzekwa Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, Polacy poszukujący pracy za granicą, będą mieli prawo korzystać z systemu EURES czyli Europejskich Służb Zatrudnienia. System ten umożliwia poszukiwanie pracy w krajach należących do Europejskiego Obszaru Zatrudnienia (NOG), czyli państwach Unii Europejskiej oraz Norwegii, Szwajcarii i w Lichtenstein . Europejskie Służby Zatrudnienia to organizacja mająca na celu wspieranie ludzi poszukujących pracy w krajach NOG oraz wspieranie pracodawców poszukujących pracowników System ten jest oparty na sieci wykwalifikowanych doradców. Ich podstawowym zadaniem jest międzynarodowe pośrednictwo pracy, dostarczanie informacji ułatwiających poruszanie się na rynku pracy osobom poszukującym pracy oraz pracodawcom. Po naszym wejściu do Unii Europejskiej poszczególne województwa będą miały swoich doradców EURES, pracujących przy Wojewódzkich Urzędach Pracy. W powiatowych Urzędach Pracy rozpoczną działanie Powiatowi Asystenci EURES. Drugą częścią systemu EURES jest strona internetowa. W krajach Unii Europejskiej Internet jest najpopularniejszą formą poszukiwania pracy. To właśnie poprzez stronę EURES czyli www.europa.eu.int/eures, mieszkańcy Europy poszukują pracy w krajach Unii. Jest to niewątpliwie najważniejszy i najszerszy portal dotyczący rynku pracy UE, oraz najszybszy sposób znalezienia legalnego zatrudnienia. Portal ten umożliwia: KOMPUTER I ANGIELSKI – WYMAGANY Karolina Korzekwa Badania przeprowadzone na zlecenie Gazety Wyborczej przez jedną z największych firm rekrutacyjny i pracowników naukowych Szkoły Głównej Handlowej, dały obraz tego, jakie wymagania maja pracodawcy wobec przyszłych pracowników. Wymagania te są w dużym stopniu uzależnione od branży i rodzaju stanowiska. Istnieją jednak pewne kompetencje i umiejętności uniwersalne, takie jak znajomość języka angielskiego (siedem na dziesięć ofert) czy umiejętność obsługi komputera (wymagana w sześciu na dziesięć ofert). Od początku marca klienci GCI maja możliwość udziału w bezpłatnych warsztatach komputerowych. Są to zajęcia indywidualne, podczas których uczestnik nabywa konkretne umiejętności z dziedziny obsługi komputera, pod okiem prowadzącego warsztaty Sylwestra Barana. Program warsztatów obejmuje 10 godzin zajęć i zakłada opanowanie następujących umiejętności: Wyjściem dla tych młodych ludzi, którzy bez konkretnych kwalifikacji zawodowych nie mają szansy na pracę jest skorzystanie z oferty Ochotniczych Hufców Pracy. OHP jest jedną z instytucji zajmujących się wychowaniem i kształceniem młodzieży, która zakończyła swoją edukację na etapie szkoły podstawowej - Przeglądanie gotowych ofert pracy - Zamieszczenie swojego CV w bazie danych do której dostęp mają pracodawcy NOG - Zapoznanie się z warunkami życia i pracy w wybranym kraju NOG - Zapoznanie się z możliwościami podjęcia nauki w krajach NOG Obecnie strona ta jest dla nas dostępna tylko w językach krajów UE ( między innymi angielskim, niemieckim, francuskim). Do 1 maja zablokowane są funkcje związane ze składaniem dokumentów oraz przeglądanie gotowych ofert pracy. Z chwilą naszej akcesji, również Polacy będą mogli w pełni korzystać ze strony internetowej EURES zredagowanej w języku polskim, dostępnej poprzez rządowy portal www.praca.gov.pl. Strona ta zostanie uruchomiona w końcu kwietnia. Oprócz wspomnianych wcześniej informacji będzie można na niej znaleźć dane teleadresowe doradców EURES w Polsce i pozostałych krajach NGO. Zapraszamy do Gminnego Centrum Informacji aby zapoznać się z ofertą EURES za pośrednictwem Internetu i dostępnych publikacji. -podstawy obsługi komputera -obsługa pakietu biurowego -obsługa Internetu W chwili obecnej w GCI obsługi komputera uczy się 15 bezrobotnych. W związku z dużym zainteresowaniem warsztatami GCI planuje ich ponowną realizację. Gminne Centrum Informacji zaproponowało bezrobotnym z terenu naszej Gminy bezpłatną naukę podstaw języka angielskiego. Zajęcia obejmują 30 godzin lekcyjnych, podczas których bezrobotni będą mieli szansę poznać podstawowe i najczęściej używane zwroty w języku angielskim. Zajęcia, od początku kwietnia, prowadzą wolontariusze. Trzydzieści godzin to zapewne zbyt mało by opanować język, jest to jednak doskonały start do dalszej samodzielnej nauki. bądź gimnazjum. Tu trafia młodzież defaworyzowana, trudna z wieloma problemami, zagubiona, nie radząca sobie z biedą i brakiem perspektyw na przyszłość. W OHP młodzi ludzie mają szansę na zdobycie konkretnego zawodu. Jednocześnie prowadzona jest działalność wychowawcza i profilaktyczna. Hufce Pracy posiadają dwa rodzaje placówek: - Hufce bez zakwaterowani, gdzie młodzież ma możliwość nauki zatrudnienie, nauki oraz opiekę wychowawców. - Ośrodki Szkolenia i Wychowania z zakwaterowaniem. Przeznaczone dla młodzieży z trudną sytuacją rodzinną bądź materialną. Są to ośrodki, w których młodzi ludzie bezpłatnie otrzymują miejsce w internacie, wyżywienie, całodobową opiekę wychowawcza, możliwość kształcenia i zatrudnienia. Kształcenie młodzieży w tych ośrodkach odbywa się na poziomie Uzawodowionych Gimnazjów lub Zasadniczych Szkół Zawodowych. Ważne jest aby młodzież, która przerwała naukę zgłosiła się do OHP przed ukończeniem 18 roku życia, gdyż ośrodki te przeznaczone są dla młodzieży w wieku 15 – 18 lat. Dla osób pełnoletnich istnieje możliwość zdobycia zawodu w systemie kursów bądź rzemieślnicza nauka zawodu. Ten rodzaj szkoleń jest jednak odpłatny. Bez względu na formę nauki uczestnicy kursów mają szansę na zdobycie następujących zawodów: kucharz, sprzedawca, mechanik, murarz, piekarz, krawiec, cukiernik. Osoby zainteresowane ofertą OHP mogą uzyskać bliższe informacje od poniedziałku do piątku w godzinach 7.300 – 15.30 w GCI Klucze gdzie dyżuruje pracownik OHP Kraków. Kasa, Kasa, Kasa... Ilona Kamionka W dniach od 15-19.03.2004 r. w Gminnym Centrum Informacji odbył się kurs z zakresu “Obsługi urządzeń fiskalnych”. W kursie wzięło udział 13 osób. Szkolenie zorganizował Ośrodek Szkolenia Zawodowego OHP w Krakowie. Celem zajęć było opanowanie przez uczestników wiedzy na temat programowania i obsłu- gi urządzeń fiskalnych. Kurs ten odbył się w naszej gminie po raz piąty i nadal cieszył się dużym zainteresowaniem. Umiejętność obsługi urządzeń fiskalnych zwiększa szanse na znalezienie pracy w handlu. Zainteresowanych takim szkoleniem informujemy, że planowane jest jego powtórzenie. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 12 Szanowni czytelnicy! Opracowały: Katarzyna Wędrychowicz, Ramona Czyżykowska – Liber W poprzednim wydaniu Echa Klucz zapoznałyśmy Państwa z problematyką przemocy fizycznej wobec dzieci. Kolejnym rodzajem przemocy bywa przemoc psychiczna i o niej będzie dalsza część artykułu. Na początek, aby pokazać Państwu jak szerokim pojęciem jest pojęcie przemocy psychicznej, przytoczymy kilka definicji. Najczęściej za przemoc psychiczną uznaje się celowe niszczenie lub obniżanie możliwości prawidłowego rozwoju dziecka, bez stosowania przemocy fizycznej. Jak podaje PARPA, przemoc psychiczna jest czymś, co zawsze towarzyszy przemocy fizycznej, ale może także istnieć samodzielnie. Sam termin „przemoc psychiczna”, ma trzy znaczenia. Po pierwsze oznacza sytuację, w której sprawca ma psychologiczną kontrolę nad ofiarą, po drugie oznacza, że krzywdzenie może się odbywać za pomocą oddziaływań psychologicznych, a po trzecie termin ten wskazuje, że ten rodzaj przemocy powoduje uszkodzenie psychiki. Jerzy Mellibruda dzieli krzywdzenie psychiczne na dwie odmiany. Pierwsza z nich polega na bezpośrednim atakowaniu i poniżaniu dzieci. Natomiast druga ma miejsce wtedy, gdy dziecko jest świadkiem przemocy między dorosłymi członkami rodziny. Bycie świadkiem przemocy jest tak samo krzywdzące jak bycie ofiarą bezpośredniego ataku. Zakres zachowań, które można nazwać przemocą psychiczną leży na kontinuum od wyzwisk i gróźb do emocjonalnego odrzucenia dziecka i nie liczenia się z jego możliwościami rozwojowymi. Inaczej mówiąc przemoc psychiczna wobec dzieci to wszelkie dokuczanie dziecku bez użycia narzędzi, a wywołujące u niego negatywne przeżycia. W związku z tym, że zakres zachowań wchodzących w pojęcie przemocy psychicznej jest bardzo duży, to, jak pisze M. Szymańczak z Fundacji „Dzieci Niczyje”, jest to najczęściej występujący rodzaj krzywdzenia dzieci. Można się o tym łatwo przekonać. Wystarczy spojrzeć jak szeroki jest zakres zachowań wchodzących w skład pojęcia przemocy psychicznej. W jej skład wchodzą takie działania jak np. odbieranie ofierze poczucia wartości. Dzieje się tak wtedy, gdy poniżamy dziecko, niedoceniamy jego wysiłków np. wkładanych w przygotowywanie się do lekcji, oskarżamy je o nieudolność, chociaż tak naprawdę stara się ono wykonać daną czynność najlepiej, jak potrafi. Zdarza się, że używamy poniżających je określeń, wątpimy w jego zdolności czy też pomawiamy o złą wolę. Kolejnym składnikiem przemocy psychicznej jest upokarzanie dziecka. Objawia się ono wyśmiewaniem dziecka, zawstydzaniem, szydzeniem z niego, szykanowaniem, wyzywaniem, nie dotrzymywaniem obietnic danych dziecku. Nieco inną grupą są zachowania wchodzące w skład ograniczanie wolności i swobody osobistej dziecka. Są to m. in. zamykanie w domu, wyrzucanie z domu, kontrolowane każdego ruchu dziecka. W końcu przemocą psychiczną jest też zadawanie dziecku psychicznego bólu i cierpienia. Ma to miejsce wtedy, gdy pozbawiane jest ono radości, gdy psuje się mu agresywnym zachowaniem uroczystości rodzinne, gdy się je szantażuje i zastrasza. Należą tutaj również takie zachowania, jak grożenie dziecku, że np. wyrzuci się je z domu, odda komuś innemu itd. Dziecko takie groźby odbiera jako realne zagrożenie. Ciągłe krzyczenie na dziecko czy też wypowiadana spokojnym tonem miażdżąca krytyka, również może w psychice małego człowieka siać duże spustoszenie. Nieco inną formą psychicznego znęcania się nad dzieckiem jest też ciągłe maltretowanie go niezwykłym rygoryzmem lub pedantyzmem. Oczywiście rodzic tak się zachowujący z pewnością sądzi, że to dziecku nie szkodzi, a wręcz pomaga. No bo przecież dziecko dzięki temu nauczy się porządku, punktualności itd. Pewnie i się nauczy, ale jakim sposobem i za jaką cenę... Jeszcze gorszą metodą, którą stosują niektórzy rodzice, aby uzyskać pożądane zachowania od swoich dzieci jest stosowanie szantażu uczuciowego. Rodzice ci mówią np. że przez jakieś zachowanie dziecka „mamusię (tatusia) boli serce, albo też wysyłają dziecku sprzeczne komunikaty typu „idź pobaw się z dziećmi na podwórku, ale pamiętaj, że mamusia (tatuś) jest taka samotna” lub „dobrze idź na tą dyskotekę, ale pamiętaj, że mnie dziś tak bardzo boli serce”. W większości przypadków dziecko pozostanie w domu, chociaż chciałoby wyjść i będzie musiało uporać się ze sprzecznymi uczuciami takimi jak złość na matkę (ojca), bo przez nią (niego) nie może wyjść i jednocześnie strach o nią (niego), bo przecież jest taka chora czy też samotna. Jeśli jednak wyjdzie, to i tak będzie w rozterce, bo przecież ono się tak dobrze bawi, a tak w domu kto wie, co się dzieje z jego mamą. Tak czy inaczej osoba stosująca tego typu szantaż, będzie kontrolować dziecko. Zdarza się też, że samotni rodzice obwiniają dziecko o rozpad ich małżeństwa albo zarzucają, że poświęcili dziecku najlepsze lata swojego życia, że nie zrobili przez nie kariery itd. Mówiąc dziecku coś takiego, należy zawsze mieć na uwadze, że jest ono zupełnie bezbronne wobec takich zachowań. Dziecko zaczyna wtedy niepotrzebnie się obwiniać, żyć z poczuciem ciężaru, winy i odpowiedzialności nierzadko przez wiele lat, starając się wynagrodzić rodzicowi krzywdy, których tak naprawdę nie spowodowało. Dużym problemem jeśli chodzi o zjawisko przemocy psychicznej jest fakt, że jej przejawy są najłatwiejsze do ukrycia, a konsekwencje można nierzadko zaobserwować dopiero w dłuższej perspektywie czasowej. Należy pamiętać, że wprawdzie przemoc psychiczna nie pozostawia śladów w postaci siniaków czy też stłuczeń, ale jest bardzo niszcząca wobec bezbronnego dziecka. Jej skutki są trudne do przewidzenia i sięgają nieraz dorosłości, a także wpływają na całe życie osoby doświadczającej przemocy psychicznej w dzieciństwie. U dziecka doświadczanie przemocy psychicznej powoduje uczucia strachu, przerażenia, różnego rodzaju obawy, a także poczucie krzywdy, osamotnienia, winy. Dzieciom tym towarzyszy na co dzień lęk, poczucie niesprawiedliwości, bezsensu, świadomość braku miłości rodzicielskiej, braku wsparcia u rodziców. Zdarza się, że przejawiają one zachowania agresywne, mają zaburzenia snu, zaburzenia lękowe, odczuwają przygnębienie, miewają myśli samobójcze, których konsekwencją może być podjęcie próby samobójczej. Będąc już dorosłymi, ofiary przemocy psychicznej mogą żyć z poczuciem winy, mieć zaniżoną samoocenę, zaburzone poczucie własnej tożsamości, silną potrzebę kontrolowania innych lub też przejawiać niezwykłą uległość, gdyż wszelkie próby podejmowania własnej inicjatywy lub wypowiadanie swojego zdania w dzieciństwie były tłumione Mogą mieć trudności w nawiązywaniu kontaktów interpersonalnych czy też komunikowaniu swoich uczuć. Zdarza się, że odstraszają swoim perfekcjonizmem lub negatywnymi oczekiwaniami w stosunku do innych ludzi. Ofiary przemocy psychicznej mogą cierpieć na depresje, zaburzenia lękowe czy w końcu izolować się od otoczenia. Zdarza się, że są one psychicznie uzależnione od swoich rodziców. Często też same stosują przemoc emocjonalną. Pamiętajmy o tym, zanim znów niepotrzebnie skarcimy dziecko, nie krzyczmy na nie bez potrzeby, nie miejmy wobec niego wymagań, których nie jest w stanie spełnić, doceniajmy jego wysiłki, a nie tylko sam ich efekt, a gdy je obrazimy czy też sprawimy mu przykrość nauczmy je się przepraszać. Dzięki temu uzyskamy jego szacunek, a ono samo wyrośnie na pogodnego, pewnego siebie i wsparcia ze strony rodziny człowieka. Opłatkowy Dzień Seniora Małgorzata Binek Pełniąca w tym czasie funkcję sołtysa wsi Chechło Już po raz drugi odbył się w naszej miejscowości Chechło “Opłatkowy Dzień Seniora”, tym razem 13 grudnia 2003r. (nieco spóźniony artykuł, ale pragnę zasygnalizować ten fakt). Rada Sołecka i Sołtys naszej miejscowości połączyli Dzień Seniora z opłatkiem i kolędą. Spotkanie miało charakter bardzo uroczysty. Nasi milusińscy z przedszkola wprowadzili uczestniczących w spotkaniu, do czasów narodzenia Pana Jezusa, później uczniowie szkoły podstawowej zaprezentowali patriotyczny montaż słowno – muzyczny nawiązujący do 22 rocznicy stanu wojennego. Całość repertuaru uzupełniona była montażem słowno – muzycznym przygotowanym przez młodzież naszej miejscowości wspólnie z Księdzem Kanonikiem Markiem Szelągiem. Program ten pełen podziwu wprowadził wszystkich w zadumę. Po występach artystycznych przyszedł czas na życzenia. Moment łamania się opłatkiem i składania sobie życzeń uświetniły kolędami panie z Koła Gospodyń Wiejskich. Zastępca Wójta Józef Kaczmarczyk najstarszej mieszkance wsi Chechło, która 10 kwietnia 2004r. będzie obchodziła 100 urodziny przekazał wraz z życzeniami wiązankę kwiatów. Pani Wójt Małgorzata Węgrzyn i Przewodnicząca Rady Gminy Barbara Wąs złożyły Seniorom życzenia. Wszystkim, którzy brali udział w uroczystości Rada Sołecka składa serdeczne podziękowania. Od redakcji. W związku z rezygnacją Pani Małgorzaty Binek z pełnienia funkcji sołtysa wsi Chechło, na Zebraniu Wiejskim w tej wsi, wybrano nowego sołtysa, którym została Pani Maria Sierka. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 13 Gimnazjum i Szkoła Podstawowa Ksiądz rektor grając na gitarze uczył nas piosenki o Kaziu, który zbyt dosłownie rozumiał teksty Ewangelii. Śmialiśmy się z Kazia, ale też i nam przydało się zwrócenie uwagi na właściwy sens nauki Pana Jezusa. Alumni Krystian i Stanisław przedstawiali zaś wędrówkę do nieba. W humorystyczny sposób mówili i pokazywali co jest w tej wędrówce potrzebne. Podobnie jak na wędrówkę w góry i na wędrówkę do nieba trzeba się dobrze przygotować. Najbardziej się nam podobało Ostatnią częścią tego dnia i całych rekolekcji była uroczysta Msza św. Przez trzy dni przygotowywaliśmy się do udziału w tej Eucharystii. Z uwagą słuchaliśmy homilii Księdza rektora. Do uczniów gimnazjum Ksiądz rektor mówił o szczerej postawie wobec ludzi i Boga, przestrzegał nas, aby nasza postawa nie wyrażała się w słowach „Masz Panie Boże dychę i daj mi spokój”. Na mszy z udziałem uczniów szkoły podstawowej Ksiądz rektor opowiadał historyjkę o bankierze, której nauka brzmiała: „Więcej jest radości w dawaniu, aniżeli w braniu”. Na końcu Mszy św. Dziękowaliśmy wszystkim, którzy pomogli nam przeżyć te wspaniałe rekolekcje, najpierw Panu Bogu, a potem ludziom: księżom, szczególnie ks. proboszczowi Romanowi Wojtanowi, panom dyrektorom – Krzysztofowi Dąbrowskiemu i Adamowi Milanowskiemu, nauczycielom, wychowawcom i wszystkim pracownikom szkoły – głównie pani Urszuli Nocoń. Dziękowaliśmy też paniom katechetkom – Grażynie Wronie i Renacie porównanie telefonu komórkowego i SMS – ów do kontaktu z Bogiem i krótkich modlitw. W czasie tego przedstawienia też śpiewaliśmy zachęcani nie tylko słowami i melodią piosenek, ale również świetną grą na saksofonie kleryka Staszka. Duszy oraz rodzicom. Na katechezach po rekolekcjach dzieliliśmy się swoimi przeżyciami, a uczniowie szkoły podstawowej wykonywali prace plastyczne na ten temat. Choć rekolekcje minęły, dalej trwają w nas. Rekolekcje szkolne w Bydlinie Grażyna Wrona Przed trzecią niedzielą Wielkiego Postu, w dniach 10 – 12 marca 2004 r., uczniowie ze szkół w Bydlinie przeżywali rekolekcje. Do rekolekcji przygotowywaliśmy się już od dłuższego czasu poprzez katechezy, modlitwę a także konkurs na pracę plastyczną zachęcającą do udziału w rekolekcjach. Najciekawsze prace wykonali następujący uczniowie: • Paulina Mędrek i Karolina Płonka z kl. III b Gimnazjum, • Krzysztof Milanowski z kl. III a Gimnazjum, • Dominika Półkoszek z kl. III Szkoły Podstawowej, • Katarzyna Grzanka z kl. VIb Szkoły Podstawowej, • Anna Straszak z kl. Va Szkoły Podstawowej, • Maria Kulawik z kl. Va Szkoły Podstawowej, • Katarzyna Paś (B) z kl. III Szkoły Podstawowej. Uczniowie wykonywali prace różnymi technikami, ale naj- większą popularnością cieszyły się techniki komputerowe. Prace uczniów są wystawione na korytarzach szkolnych i w kościele. Tworzyły wspaniałą dekorację w czasie rekolekcji. Pierwszy dzień rekolekcji przeżywaliśmy w szkole. Gimnazjum uczestniczyło w inscenizacji pt. „Podróże do źródeł. – Biblia”. Aktorzy scen krakowskich Ewa Sąsiadek i Jacek Lecznar przedstawiali w artystycznej formie teksty z Księgi Rodzaju, Apokalipsy św. Jana, z Księgi Hioba, z Pieśni nad Pieśniami i z innych ksiąg, a także fragmenty Tryptyku rzymskiego Jana Pawła II. Wypowiadane teksty budziły w nas różne emocje: refleksje, smutek, radość. Wszyscy byliśmy pod wrażeniem Bożego słowa podawanego nam w ciekawej artystycznej formie. Na nowo przekonaliśmy się, że Biblia mówi o rzeczach wzniosłych, ale też i bardzo ludzkich, codziennych. Warto tę Księgę często otwierać i czerpać z jej bogactwa. Z zainteresowaniem słuchaliśmy Prologu z Ewangelii św. Jana recytowanego w języku hebrajskim, greckim i łacińskim. Było to dla nas dużą radością, że mogliśmy posłuchać, jak brzmiały te języki z czasów Pana Jezusa. Po występie mieliśmy jeszcze możliwość porozmawiania z aktorami. W szkole Podstawowej ten pierwszy dzień przeżywaliśmy razem z muzykującym małżeństwem Dorotą i Adamem Szafrańcami z Jerzmanowic. Najpierw odmawialiśmy różaniec – część Światła. Choć wiele razy powtarzaliśmy te same słowa, nie nudziło nam się, bo śpiewaliśmy Pozdrowienie Anielskie i podawaliśmy różne intencje. Był też mini – konkurs na temat modlitw wypowiadanych w różańcu. Potem wielbiliśmy Boga różnymi pieśniami i piosenkami. Najbardziej zapadła nam w pamięć piosenka, której refren brzmiał: „ Jestem ukochanym dzieckiem Boga”. Państwo Szafrańcowie nie tylko z nami śpiewali, ale też dzielili się doświadczeniem wiary. Pan Adam szczególnie zachęcał nas do postawy dawania, dzielenia się z innymi tym, co mamy. Zwłaszcza Wielki Post jest czasem kiedy powinniśmy przyjść z pomocą potrzebującym ludziom. W drugim dniu naszych rekolekcji była spowiedź. Rozpoczęliśmy ten dzień od refleksji i rachunku sumienia. W tym przygotowaniu do dobrego przeżycia sakramentu pokuty pomagał nam ksiądz proboszcz Roman Wojtan. Pomocą służyły nam też broszurki, które otrzymaliśmy na katechezach. Po przygotowani z powagą podchodziliśmy do konfesjonałów i otrzymywaliśmy rozgrzeszenie z rąk kapłanów, którzy przybyli z okolicznych parafii. W czasie spowiedzi odprawialiśmy też Drogę Krzyżową. Uczniowie z różnych klas czytali rozważania poszczególnych stacji, a trzech chłopców niosło krzyż. Ten dzień wyciszenia i zatrzymania się nad cierpieniem Pana Jezusa, zakończyliśmy przystąpieniem do Komunii św. Opuszczaliśmy kościół ubogaceni podwójnym spotkaniem z Chrystusem: w spowiedzi świętej i w Eucharystii. Każdy z nas mocno postanowił, że wewnętrzne nawrócenie będzie też widoczne w postępowaniu wobec innych osób: rodziców, kolegów, nauczycieli…. W trzecim dniu rekolekcji przyjechał do nas rektor Sosnowieckiego Seminarium z Krakowa ksiądz dr Włodzimierz Skoczny oraz dwaj alumni: Stanisław i Krystian. Spotkanie z tymi gośćmi było bardzo radosne. Rekord Guinnessa na flecie Halina Ładoń Dyrekcja i uczniowie Szkoły Podstawowej w Rodakach zostali zaproszeni do działu w biciu rekordu Guinnessa w zespołowej grze na flecie. Uroczystość odbędzie się 30 kwietnia 2004r. na stadionie Klubu Sportowego „Prądniczanka” w Krakowie, a organizowana jest w przededniu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Uczniowie szkoły w Rodakach razem z innymi flecistami odegrają zespołowo „Odę do radości” – hymn zjednoczonej Europy z IX symfonii L.van Beethovena. Impreza została zainaugurowana w czerwcu ubiegłego roku, wówczas 210 flecistów odegrało równocześnie utwór. Obecnie wydarzenie będzie już oficjalnym biciem rekordu, impreza ma nazwę „Wielkiej Orkiestry Fletowej”, weźmie w niej udział 17 flecistów z Rodak. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 14 Powitanie wiosny w Ryczówku “Żyj z przyrodą w zgodzie” Halina Ładoń Bardzo piękną imprezą powitali wiosnę nauczyciele i uczniowie Szkoły Podstawowej w Ryczówku. Dołączyli do nich uczniowie i nauczyciele wszystkich szkół z terenu gminy Klucze oraz zaproszeni goście. Najważniejszy jest dobry pomysł i tak się też stało. Wiosennej imprezie towarzyszyło hasło, które jest ciągle bardzo aktualne „Rady na odpady”. Wszystkie delegacje szkół oraz grupa wyłoniona spośród gości wykonały makiety z odpadów, według własnej pomysłowości, była więc zaraz na początku imprezy świetna zabawa. Były też bardzo ciekawe występy przedszkolaków i uczniów szkoły, a nawet rewia mody. Kreacje przedszkolaków nawiązywały do wiosny, zaś uczniów szkoły w Ryczówku. Serdeczne podziękowania dla organizatorów imprezy złożył Zastępca Wójta Pan Józef Kaczmarczyk. W swojej wypowiedzi podkreślił znaczenie tej wspaniałej akcji. Powiedział, że bezrobocie nie powinno istnieć, bo dzieci zaprezentowały moc pomysłów na zagospodarowanie odpadów i dodatkowego, choć niewielkiego zarobku. Szukajmy wszyscy razem sposobu na zagospodarowanie odpadów, aby „życie z przyrodą w zgodzie” nie było tylko hasłem. Konkurs „RADY na ODPADY” w Ryczówku „ Już po raz piąty Szkoła Podstawowa w Ryczówku organizowała imprezę na koniec zimy. W bieżącym roku przygotowały panie Katarzyna Gnatowska-Gus i Lidia Pasich. Następnym punktem programu była rewia mody ekologicznej, którą prowadził uczeń kl.VI – Igor Jagieniak (Artur Odpad – projektant), a stroje prezentowały jak zawodowe modelki jego koleżanki z klasy: Anna Swędzioł, Martyna Kumela, Anna Garus, Nina Półkoszek, Agnieszka Grzanka, Zuzanna Pasich, Małgorzata Gryta, Ewelina Jurczyk, Izabela Stanek, Dominika Basińska. Rewię przygotowały panie – Jolanta Nowosadzka i Teresa Pająk. Całość imprezy opracowała i czuwała nad jej prawidłowym przebiegiem pani Bogusława Jakubek. Szkołę udekorowała na tę uroczystość Elżbieta Mucha. Na początku imprezy goście i delegacje szkół „uprzątnęły” szkolny korytarz z różnych odpadów wykonując z nich artystyczne formy przestrzenne. Trzeba przyznać, że wyobraźni i pomysłowości nikomu nie brakowało. Był też konkurs na hasło dotyczące ekologii i konkurs na projekt emblematu „przyjaciel środowiska”. Jury nagrodziło trzy hasła: 1. „Kto przyrody nie szanuje, czarna przyszłość nam szykuje” – Maria Kulawik SP Bydlin, 2. „W świecie jest zbyt dużo śmieci, by sprzątały tylko dzieci” – Agata Ciempka SP Jaroszowiec, 3. „Nasza Ziemia zielona i czysta” – Magdalena Szot SP Kwaśniów oraz cztery emblematy, których autorami są: Mateusz Kopeć SP Ryczówek, Maciej Paszyński SP Rodaki, Aleksandra Rudy SP Chechło, Weronika Szeląg SP Klucze – wszyscy otrzymali równorzędne nagrody. Wszystkie szkoły zebrały łącznie 6 ton 262 kg makulatury, Nie obyło się też bez nieporozumień. Obecnie wyjaśniana jest sprawa ilości oddanej makulatury przez SP Chechło, której prawdopodobnie nie zaliczono jednego transportu makulatury. Za zaistniałą sytuację organizatorzy bardzo przepraszają. Mamy nadzieję, że nie wpłynie to na decyzję udziału w dalszych akcjach. Już teraz zachęcamy do zostały wyróżnione i otrzymały nagrody książkowe „lektury z makulatury” ufundowane przez Gminny Fundusz Ochrony Środowiska. Dzięki zorganizowanej zbiórce uzyskaliśmy lepszą cenę za 1 kg makulatury, a firma TOMAD z Krakowa skupująca makulaturę ufundowała dodatkowo dla każdej szkoły po 2 pary rakietek do badmingtona. zbiórki butelek plastikowych i przypominamy, że wspólna zbiórka pozwala wynegocjować korzystniejsze warunki, jest też okazją do dobrej zabawy. Mamy nadzieję, że zarówno goście jak też uczniowie mają z tego powitania wiosny dobre wspomnienia. Gmina na fotografiach Rafał Jaworski zaprezentowana kolekcja kreacji na różne okazje np: sportowe, wieczorowe, plażowe, została wykonana z worków foliowych oraz różnego rodzaju odpadów. Najważniejszym jednak momentem było ogłoszenie wyników, które pokazało, jak poszczególne szkoły przyłożyły się do zbierania makulatury. Łącznie wszystkie szkoły zebrały 6 ton 262 kg makulatury. Przodowała w zbiórce szkoła w Ryczówku, tuż za nią szkoły w Rodakach i Jaroszowcu. I miejsce Ryczówek – 2540 kg (35,8 kg. na ucznia), II - Rodaki 1060 kg. (16,3 kg na ucznia) i Jaroszowiec 1200 kg. (9,0 kg na ucznia), Chechło 712kg (7.0 kg na ucznia), Bydlin 510 kg (2.55 kg na ucznia), Kwaśniów 180 kg (1,4 kg na ucznia) Klucze 60 kg (0,15 kg na ucznia). Szkoły otrzymały nie tylko książki od organizatorów, ale także prezenty od firmy, która makulaturę skupiła. Ta wielce pożyteczna akcja – zbiórka makulatury przyczyniła się zapewne do zmniejszenia ilości papierów walających się po lasach i równocześnie ochroniła kilka rosnących drzew. Warto robić takie akcje i zbierać odpady, bo szkoła zyskuje trochę grosza, a otoczenie pięknieje. Gratulacje dla nauczycieli i powrócono do pierwszego hasła „Rady na odpady” i 23 marca przygotowano ekologiczne powitanie wiosny. W spotkaniu uczestniczyli goście: Zastępca Wójta Gminy Klucze - Józef Kaczmrczyk, Przewodnicząca Rady Gminy - Barbara Wąs, Wizytator Kuratorium w Krakowie – Jarosława Kraszewska, Henryk Dziechciewicz – radny, Maria Guzik – sołtys Ryczówka, Anna Bałazy i Anna Płachecka – plastyczki z GOK w Kluczach,Ewelina Lasoń – przedstawicielka firmy TOMAD, dyrektorzy szkół i przedszkoli oraz delegacje uczniów i opiekunów ze wszystkich szkół. Przedszkolaki z Ryczówka zaprezentowały bardzo kolorowy i wiosenny występ przygotowany przez panie Annę Płonkę i Małgorzatę Leśniak. Również uczniowie szkoły przygotowali ciekawy, tematyczny występ. W przedstawieniu udział wzięli: z kl.I. Aleksandra Czerwińska, Ewelina Jurczyk, Anna Gęgotek, Ewelina Grzanka, Kamil Kazek, Klaudia Kazek, Piotr Sierka, Adrian Stolarczyk, kl.II – Marlena Brodzińska, Edyta Łosińska, kl.III – Karolina Mudyna, Milena Saczyńska, Aleksandra Bretner, Adam Basiński, a cały program Moja mała ojczyzna w obiektywie” – pod takim tytułem odbył się w Kluczach konkurs, w którym uczestniczyło ponad 20-stu fotoamatorów, uczniów tutejszego gimnazjum. Konkursowi patronowała wójt Małgorzata Węgrzyn. Każdy z młodych adeptów sztuki fotografowania zaprezentował na zdjęciach własne spojrzenie na gminę. Wykonane prace dokumentowały piękno ale i brzydotę otoczenia, miejsca powszechnie znane albo takie, z którymi autorzy związali się emocjonalnie. „Klucze, moja miejscowość” to zbiór fotografii Tomka Pałki, który został uhonorowany pierwszą nagrodą. Kolejne miejsca zdobyli: Karolina Zub za „Kraj lat dziecinnych” oraz Wage Serobian, za prace zatytułowane „Moja droga do szkoły” oraz „Czy tak wejdziemy do Unii Europejskiej”. Ostatni tytuł to zbiór zdjęć, na których autor obnaża miejsca nie przynoszące chluby mieszkańcom gminy: zaniedbane domy, składowiska śmieci, czy ulice z wałęsającymi się bezdomnymi czworonogami. Konkurs był finałem odbytych w czasie ferii spotkań, w czasie których młodzi miłośnicy fotografii poznawali tajniki tego artystycznego zajęcia. Pomysło- Do wspólnej fotografii stanęli młodzi dziennikarze i fotoreporterzy Anna Banach – dyrektor szkoły i Bogusława Jakubek dawcą warsztatów był Dariusz Zub, opiekun gimnazjalnej świetlicy w Kluczach. Na przeprowadzenie warsztatów, w tym na zakup aparatów cyfrowych, otrzymaliśmy środki wszystkich Fundacji Wspomagania Wsi. To było wszystkich ramach konkursu „Pożyteczne ferie”. Poza tym wiele pomogła nam dyrekcja szkoły, rodzice i sponsorzy – opowiada. Prace wszystkich uczestników konkursu wystawione zostały w Domu Kultury w Kluczach podczas uroczystego podsumowania dwóch projektów, którym patronowała Fundacja im. Stefana Batorego i Commercial Union: warsztatów dziennikarskich i teatralnych oraz wspomnianego konkursu fotograficznego. Wtedy też powołano oficjalnie Klub Młodego Redaktora, którym opiekuje się nauczyciel gimnazjum w Kluczach Jolanta Gliwińska i Klub Młodego Fotoreportera, pod opieką Dariusza Zuba. Impreza nosiła tytuł „ Jesteśmy sobie potrzebni”. Oprawę artystyczną spotkania przygotowała grupa integracyjna - młodzież z Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz z Gimnazjum w Kluczach pod opieką nauczyciela Beaty Sierki. Na scenie wystąpiły również panie z kluczewskiego Koła Gospodyń Wiejskich i zespół taneczny oraz wokalny ze szkoły podstawowej z Klucz, przygotowywany przez Annę Dudek. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 15 Ciąg dalszy ze str. 1 Podróże w obrazach i ceramice Rafał Jaworski W marcu w galerii Małopolskiego Biura Wystaw Artystycznych w Olkuszu można było obejrzeć wystawę ceramiki i malarstwa Anny Płacheckiej z Klucz. Kilkadziesiąt prezentowa- wystawione są w Akademickiej Galerii Sztuki MBWA przy Wyższej Szkole Biznesu w Nowym Sączu. Ania Płachecka swoją pierwszą indywidualną wystawę miała w Anna Płachecka zbierała gratulacje od wielu gości nych prac, wśród których przeważały obrazy, to prezentacja dorobku twórczego artystki. Te same prace od 9 do 24 kwietnia 1996 roku we Wrocławiu. Kolejną, w rok później, w „Dworku Machnickich” w Olkuszu, zaś w 2000 roku jej rysunki i cerami- kę mogli oglądać krakowianie w galerii „Labirynt” na Kazimierzu. Po czterech latach jej prace znów wystawiane są w Olkuszu. Znajdziemy tu m.in. obrazy, które są swoistą wyprawą artystyczną do miejsc w różnych częściach naszego globu (Wenecja, Nowy Jork nocą), ale również ucieczką w wyobraźnię (Sen, Pociąg marzeń, Znikająca góra). To także podróż w świat mitów (Syreny) i historię (Kraina Inków, Egipt). Nie byłem w Afryce, nie pływałem po w egzotycznych morzach, ale zdaje mi się, że obrazy Ani sporo z tych odległych miejsc, w których nie byłem, pokazują. Sądzę, że zawierają klimat, oddają kolor, nastrój, może nawet pachną zamorskimi przyprawami – napisał w przedmowie do albumu promującego wystawę, Olgerd Dziechciarz z MBWA w Olkuszu. Anna Płachecka mieszka i pracuje w Kluczach, od 1997 roku prowadzi tutaj pracownię ceramiki artystycznej przy Gminnym Ośrodku Kultury. Studiowała na Wydziale Ceramiki i Szkła w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, gdzie uzyskała dyplom z ceramiki artystycznej w 1996 roku. Jej prace znajdują się w prywatnych kolekcjach w Anglii, Niemczech, Szwajcarii, Francji, USA i w Polsce. Ciąg dalszy ze str. 1 Papierowa łąka Sala usiana była wykonanymi z papieru kwiatami, w których zręcznie ukryto małe, również papierowe postacie oraz karteczki z wróżbami. Dwóch ubranych na czarno młodzień- wystawę swoich malarskich prac. Happening odbył się w marcu, z okazji Dnia Kobiet. Na wystawie zgromadzono około 20-tu wykonanych techniką pastelową obrazów, wśród Spacer po papierowej łące ców siedziało na stole udekorowanym stosem owoców. Trzymając w dłoniach flety udawali parę muzykalnych faunów. Po tym osobliwym ogrodzie przechadzały się zaproszone na wernisaż panie, zrywając papierowe kwiaty i czytając treść znalezionych przepowiedni. Tak zaczął się happening Mariusza Połecia, artysty, który w jednej z olkuskich restauracji otworzył których nie brakuje kobiecych aktów. Również rozpoczynający wystawę happening poświęcony był kobiecie i, jak powiedział autor happeningu, konsumpcji. W dzisiejszym happeningu nawiązuję do wielkich śniadań, mam na myśli oczywiście malarzy i ich obrazy: „Koncert Wiejski” Tycjana, czy „Śniadanie na trawie” Maneta – powiedział podczas happeningu, autor wystawianych obrazów, Mariusz Połeć. - Idę za wielkimi filozofami greckimi, mianowicie za Epikurem, który głosił rezygnację z życia politycznego na rzecz czerpania przyjemności z konsumpcji. Mariusz Połeć, który wystawiał już swoje prace nie tylko w Olkuszu, również w krakowskich i katowickich galeriach, a także za granicą – w Danii i Niemczech, znany jest ze śmiałych form artystycznych. Ubiegłoroczny happening zatytułowany „Marchewka z pieprzem”, zorganizowany specjalnie na Dzień Kobiet, swój „pieprzny” klimat zawdzięczał między innymi osobliwym elementom dekoracji. Wśród nich znalazły się specjalnie wystrugane marchewki o… fallicznych kształtach. Oczywiście po skończonym happeningu, jarzyny można było konsumować. Przypomnijmy, że Mariusz Połeć razem z kluczewskimi plastykami założył grupę artystyczną „9-sił”, której nazwa odzwierciedlała liczbę zrzeszonych w grupie artystów. Nawiązywała także do widniejącego w herbie Klucz wizerunku dziewięćsiła, rośliny chronionej, będącym charakterystycznym elementem szaty roślinnej naszego terenu. W 2002 roku, artysta zainicjował powstanie olkuskiej galerii OKNO. Stałą ekspozycję swoich prac ma we wspomnianej już restauracji „Gwarek”. Felieton Ale o co chodzi? czyli rzecz o flash mobach i happeningach (mag) Czy zdarzyło ci się, drogi czytelniku, uczestniczyć kiedyś w zawodach w polowaniu na muchę? Nie? A może biegałeś po łące pełnej krasnali? Też nie? To może chociaż lepiłeś bałwana na olkuskim rynku? Jeśli nie – może oznaczać to tylko jedno – nie partycypowałeś drogi czytelniku w happeningach, organizowanych przez Mariusza Połecia. Happeningi, które obserwujemy na szklanym ekranie są raczej jasne i klarowne w swoim przesłaniu – zwykle dotyczą ekologii, czasem wyrażają sprzeciw wobec konfliktów zbrojnych. W akcjach autorstwa Mariusza sens jest nieco głębiej ukryty. Podczas Dnia Kobiet zorganizowanego w Gwarku, nie chodziło tylko o to żeby kobietom było miło. Panie nie tylko mogły zostać obdarowane bukietem sztucznych kwiatów, przechadzać się po papierowej łące, ale jeszcze poznać pewną prawdę życiową o swoim gatunku. Ukryte motto tej zabawy brzmiało: Kobiety to istoty specjalnej troski, a ich czasopisma nadają się co najwyżej do zrobienia z nich sztucznych kwiatów. Pewnie jest to powszechnie akceptowany wizerunek przez obie płci, bo kobietom nie przeszkadzało to w dobrej zabawie, nie słyszałam też żadnych głosów sprzeciwu… Kiedy zaś zapraszałam znajomych do Baszty (01.04 !) na „1-sze mistrzostwa halowe mało-polski w polowaniu na muchę”, ironicznie podpytywali, czy to aby dyscyplina olimpijska. Niedowiarkowie siedzieli więc w domu i z przerażeniem słuchali wiadomości, w których przekonywano o kolejnych wymogach jakie Polska musi spełniać wchodząc do UE. Zmontowany sprytnie materiał przekonywał o wprowadzeniu podatku dla wszystkich posiadaczy grilli. A tymczasem zdumieni goście w Baszcie zdobywali nagrody, dyplomy uznania, robili pamiątkowe zdjęcia. Mieszkańców naszego wojewódzkiego miasta - Krakowa trudniej zaskoczyć. Były już ufoludki w Empiku, które domagały się ziemniaka, ponad 100-osobowa grupa remontowa, która próbowała przepchnąć wieżę ratuszową w kierunku ulicy Wiślnej, a klienci w M1, przenosili przez cały pasaż swój niewidzialny bagaż: telewizory, pralki, worki z kartoflami. Wszystkie te akcje nie trwały dłużej niż 3 minuty, bo jest to zasadą nr 2 dla prawdziwego „flash-moba”. Zasada nr 1 mówi, że w akcjach tych o nic nie chodzi, nie ma żadnej ideologii. Informacje o miejscu i charakterze akcji, zwanych w Polsce „szybki tłum”, rozsyła się przez Internet. Ich prekursorem , czyli zanim wpadł na to niejaki Bill z Nowego Yorku, był Fabian – rodem z Klucz. Doskonale pamiętam, jak któregoś dnia ujrzał na niebie pewien niezidentyfikowany obiekt latający. Jego wizję poparło kilku kolegów, a po chwili spora rzesza mieszkańców Olkusza twierdziła, że też widzi UFO. W Bylinie zaś kilka lat temu działał Front Wyzwolenia Krasnali Ogrodowych. Jednak już po pierwszym pełnym konspiracji spisku uwalniania skrzata z przydomowego ogródka do jego naturalnego środowiska, zawiesił swą działalność, na skutek biernej postawy właścicielki, która nie wszczęła poszukiwań. Ot, jakie znaczenie miała dla niej postać mieszkająca wśród rabatek pełnej niezapominajek i bratków (!). Analogię do tego typu zdarzeń, znajduję jeszcze w jednym miejscu… Np. taki sejm… No niech mi ktoś wytłumaczy, po co oni tam wszyscy siedzą. Albo ten „szybki tłum” na korytarzach, kiedy dziennikarze gonią za politykami. Frekwencje mają zdecydowanie lepszą niż na ogólnopolskich fleszmobach, tyle, że za siedzenie w zielonych fotelach jeszcze podobno nieźle płacą. A helikopter, Miller i Jakubowska w lesie? To zdecydowanie lepsze od kwiatowej łąki Połecia… Nie mam nikomu za złe tych nieracjonalnych pomysłów, że na skutek tego zarzuca się dzisiejszej młodzieży bezideowość, że jest pozbawiona intelektu. Wystarczy przecież, że pielęgniarki walczą o swoje, górnicy strajkują, a antyglobaliści urządzają manifestacje. Mam tylko żal, że Fabian nie opatentował przed kilku laty tego pozornie absurdalnego zjawiska, co doczekało się specjalnego terminu w psychologii („psychologia tłumu”). Kto wie, może dzisiaj nie kojarzyliby nas na całym świecie wyłącznie z gęsiami… Czy wypełniłeś ANKIETĘ? Od dłuższego czasu Ordynator Oddziału Ginekologicznego Szpitala Powiatowego w Olkuszu Pan dr Stanisław Stanek obserwował bardzo niepokojący wzrost liczby zachorowań na raka kobiet i mężczyzn z terenu powiatu olkuskiego. Swoimi spostrzeżeniami podzielił się z profesorem Janem Lubińskim z Międzynarodowego Centrum Nowotworów Dziedzicznych Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Konsultacje doprowadziły do objęcia terenu powiatu olkuskiego Europejskim Projek- tem Identyfikacji Nowych Genów zwiększających ryzyko zapadalności na raka. Prof. Lubiński jest koordynatorem tego projektu na szczeblu europejskim, badania przeprowadza w kilku regionach Polski. W listopadzie 2003r. przeprowadzono badania ankietowe na naszym terenie. W majowym numerze ECHA KLUCZ podana zostanie informacja dotycząca liczby osób z terenu gminy Klucze objętych ankietowaniem i wyniki badań. Zachęcamy do zapoznania się z tą statystyką. Halina Ładoń ECHO KLUCZ kwiecień 2004 16 Działalność GOK DNI ZIEMI KLUCZEWSKIEJ 30.04-3.05.2004 30.04.br (piątek) DOM KULTURY JAROSZOWIEC - godz. 16.00 - IV Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Ziemi Kluczewskiej pod patronatem Wójta Gminy Klucze 1.05.br (sobota) URZĄD GMINY KLUCZE - godz. 9.00 - Koncert strażackiej orkiestry dętej z Zagórowa - godz. 10.00 - Inscenizacja wejścia Polski do UE „Europo witaj nam”, Wręczenie klucza-symbolu władzy dzieciom, Przemarsz z orkiestrą dętą na stadion sportowy STADION SPORTOWY KLUCZE - godz. 11.15-13.30 - Gry, zabawy, konkursy dla dzieci - Zielony festyn - godz. 14.00-15.50 - Mecz mistrzowski kl. „A” GLKS „Przemsza” – KS „Zagórzanka” - godz. 16.00-18.00 - Występy przedszkoli i SP - godz. 18.00-18.45 - Występy zespołów hip-hopowych - godz. 18.45-20.00 - Występ zespołu „Żywioły” - godz. 20.15 - Dyskoteka - godz. 21.30 - Pokaz ogni sztucznych RESTAURACJA „OAZA” KLUCZE - godz. 10.00 - Otwarty turniej brydża sportowego parami „Europejski max” 2.05.br (niedziela) BASEN KĄPIELOWY KLUCZE - godz. 7.00-22.00 - Maraton pływacki „Płyniemy Kanałem La Manche do Europy” - godz. 7.00 - Rozpoczęcie (przez panie z KGW Klucze) - godz. 12.00 - Turniej Piłki Siatkowej Sponsorów - godz. 22.00 - Zakończenie BOISKO K/SP RODAKI - godz. 10.00 - Otwarty turniej piłki siatkowej plażowej STADION SPORTOWY KLUCZE - godz. 10.00 - Turniej piłki nożnej oldbojów (Klucze, Jaroszowiec, Bydlin, Chechło, Kwaśniów) o Puchar Wójta Gminy Klucze - godz. 18.00-20.00 - Koncert zespołu cygańskiego „KAŁEJAKHA” - godz. 20.15 - Dyskoteka „RAZ-DWA-TRZY” i „KONOPEUM” Zuzanna Kocjan 28 marca br. w Miejskim Domu Kultury w Olkuszu odbyła się część teatralna XIV Powiatowego Festiwalu Kultury. Głównymi celami organizowanych teatraliów są: wymiana doświadczeń w zakresie formy pracy w zespołach teatralnych, rozwijanie wszechstronnych poszukiwań estetycznych poprzez prezentację różnorodnych form teatralnych, konfrontacja nurtów i zainteresowań teatralnych młodzieży szkolnej oraz dokonanie oceny poziomu artystycznego zespołów teatralnych. W eliminacjach wzięły udział zespoły teatralne Gminnego Ośrodka Kultury w Kluczach: TEATR LALKOWY-LUMINESCENCYJNY „KONOPEUM” ze spektaklem pt. ”Jestem, który Jestem” oraz TEATR LALKOWY „RAZ-DWA-TRZY” z widowiskiem wokalno - teatralnym pt. „Podróże z Brzechwą po świecie dziecięcej wyobraźni” i obydwa odniosły sukces. Teatr „RAZDWA-TRZY” zdobył II miejsce, natomiast „KONOPEUM”- III miejsce. Spektakle zostały przygotowane pod kierunkiem artystycznym instruktorów Gminnego Ośrodka Kultury: P. Justyny Gomułki-Błaszczyk i P. Zdzisława Duszy. W niedzielę 4 kwietnia o godz.17.30 w Domu Kultury „Papiernik” w Kluczach podczas „WIECZORU Z TEATREM” mieszkańcy naszej gminy mieli okazję obejrzeć nagrodzone spektakle. Było to niesamowite przeżycie, zwłaszcza jeśli chodzi o spektakl „Jestem, który Jestem” w wykonaniu teatru luminescencyjnego. Teatr ten stanowi ewenement w naszym regionie, a na terenie Polski działa zaledwie kilka takich grup. Widzowie z zapartym tchem śledzili wszystko co działo się na scenie. Musieli uruchomić swą wyobraźnię, aby zrozumieć to, co chcieli przekazać młodzi aktorzy. Tajemnicą efektów teatru luminescencyjnego są odpowiednie światła i materiały z których zostały wykonane: scenografia, rekwizyty i kostiumy. Na zakończenie „Wieczoru z teatrem” Przewodnicząca Rady Gminy Klucze P. Barbara Wąs podziękowała młodym aktorom i ich opiekunom artystycznym za wspaniały występ, podkreślając profesjonalizm przygotowanych spektakli. XIV POWIATOWY FESTIWAL KULTURY 3.05.br (poniedziałek) BOISKO SP CHECHŁO - godz. 10.00 Turniej piłki nożnej dla dzieci SP DOM KULTURY KLUCZE - I seans godz.18.30 - Wieczór z filmem grozy - II seans godz.21.00 (w przerwie poczęstunek „szatańskimi” potrawami) · Paulina Zasada oraz zespół wokalny„Kornelki” z SP Nr 10 w Olkuszu, · Hanna Walasek z SP Nr 2 w Olkuszu, · Maciej Hadyk z SP Nr 5 w Olkuszu, · Zespół wokalny„Ogniki” z GOK Klucze, · Agnieszka Kalamis oraz zespół wokalny „Smerfetki” z Klubu „Kubuś” S.M. „Nowa” w Olkuszu Patronat medialny : Gazeta Krakowska Serdecznie zapraszamy ZWIASTUN IMPREZY KULTURALNEJ Zuzanna Kocjan Małopolskie Centrum Kultury “SOKÓŁ” w Nowym Sączu wspólnie z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Kluczach organizuje eliminacje powiatowe XIX Festiwalu Teatrów Dzieci i Młodzieży “BAJDUREK”. Eliminacje odbędą się dnia 6 maja w Domu Kultury “Papiernik” w Kluczach. Festiwal jest prezentacją dorobku dziecięcych i młodzieżowych zespołów teatralnych, działających w szkołach podsta- wowych, gimnazjach, ogniskach pracy pozaszkolnej i ośrodkach kultury. Stwarza możliwości konfrontacji, wymiany doświadczeń twórczych, poszukiwań inscenizacyjnych, scenograficznych oraz upowszechniania kultury żywego słowa wśród dzieci i młodzieży. Wszystkich zainteresowanych udziałem w festiwalu lub obejrzeniem prezentowanych spektakli serdecznie zapraszamy. „KOLIBRY” JADĄ NA FESTIWAL DO SKAWINY ! Zuzanna Kocjan 2 kwietnia br. w Miejskim Ośrodku Kultury w Wolbromiu odbyły się formy taneczne XIV POWIATOWEGO FESTIWALU KULTURY. W przesłuchaniach wzięła udział grupa taneczna „Kolibry” GOK Klucze, prezentując najnowszy układ choreograficzny pt. „Sabat czarownic”. Za to widowisko taneczne otrzymała nominację do Małopolskiego Festiwalu Form Muzycznych i Tanecznych, który odbędzie się 18 kwietnia br. w Skawinie. Gratulujemy ! 31 marca br. w Domu Kultury „Papiernik” w Kluczach odbyły się przesłuchania w kategorii muzycznej XIV Powiatowego Festiwalu Kultury. Gminny Ośrodek Kultury w Kluczach już po raz trzeci był gospodarzem tychże przesłuchań festiwalowych. Jury w składzie: P. Andrzej Brońka, P. Katarzyna Skawińska i P. .Magdalena Jasińska wysłuchało 31 prezentacji. Do Małopolskiego Festiwalu Form Muzycznych i Tanecznych Skawina-Kraków 2004 nominowani zostali: · Olga Pasich z SP Nr 1 w Wolbromiu, · Patrycja Kluczewska z Gimnazjum Nr 1 w Olkuszu, · Duet Gimnazjum w Kluczach · Ola Oleniacz, Natalia Jajkiewicz, Alicja Barczyk, Karolina Hein, Anna Nijakowska, Kwartet wokalny „Stokrotki” i Ewa Hetmańczyk z MOK Olkusz, · Monika Gębala oraz Trio BE.MO.OL. z Klubu „Kubuś” S.M. „Nowa” w Olkuszu. Ponadto wyróżnienia otrzymali: · Adrianna Wojciechowska z SP w Suchej, · Zespół wokalno-instrumentalny Gimnazjum w Bukownie, Wszyscy wykonawcy zaprezentowali bardzo wysoki poziom swych umiejętności muzycznowokalnych, co podkreśliło Jury w sporządzonym protokole, gratulując instruktorom widocznych efektów pracy oraz ich wielkiego zaangażowania. OGŁOSZENIE Dnia 22 kwietnia 2004r, o godz. 12.00 w Domu Kultury “Papiernik” sala I p. odbędzie się Zebranie Organizacyjne DIABETYKÓW z terenu gminy Klucze Podjęta będzie próba założenia Koła Diabetyków. Chorych na cukrzycę serdecznie zapraszamy. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 17 KLUB MŁODEGO REDAKTORA Dobrze jest być sołtysem Rozmawiały: Elwira Kańtach i Angelika Smętek Wywiad z sołtysem Małgorzatą Binek przeprowadzono w lutym br. My: Dzień dobry!. Chciałyśmy przeprowadzić z Panią wywiad. Czy może pani przedstawić się naszym czytelnikom ? Małgorzata Binek: Nazywam się Małgorzata Binek, jestem sołtysem wsi Chechło i radną gminy Klucze. Mam męża, czwórkę dzieci, dwoje już poza domem, pozostała dwójka mieszka jeszcze razem ze mną. My: Czy jest Pani rodowitą mieszkanką Chechła? MB: Tak! Choć nie można powiedzieć do końca, że jest to prawda, ponieważ urodziłam się w Kluczach, ale od czasu przywiezienia mnie do Chechła, mieszkam tutaj cały czas. Nigdy go nie opuszczałam, czyli można powiedzieć, że jestem tu rodowitym mieszkańcem. My: Od którego roku jest Pani sołtysem wsi Chechło? MB: Sołtysem jestem od 4 grudnia 1994r. My: Od ilu lat pracuje pani jako radna gminy Klucze? MB: Nie można nazwać pracą radny gminy, dlatego że pod postacią pracy każdy rozumie zajęcie, którą wykonuje się zarobkowo natomiast radną gminy Klucze zostaje się z wyboru mieszkańców. Ja w 1984 roku też byłam radną gminy Klucze. Wtedy jeszcze nie było wójta, był naczelnik gminy Klucze. Byłam też członkiem w spółdzielni GS w Kluczach. My: Jest pani sołtysem i radną gminy. Jak się pani czuje w tej podwójnej roli? MB: Dobrze jest być sołtysem i radną, ponieważ bardziej się zna potrzeby ludzi, bo jako sołtys spotykam się z nimi często , a z każdym z mieszkańców przynajmniej około ośmiu razy w roku poprzez pobór podatków (cztery raty) i poprzez zebrania wiejskie, więc z większością mieszkańców mam kontakt. My: Czy reprezentacja naszej wsi w gminie Klucze daje pani satysfakcję? MB: Reprezentowanie takiej dużej grupy ludzi na zewnątrz jest dla mnie honorem i nie traktuję tego tylko jako pracy społecznej. Jest to po prostu honor, bo jednak grupa większości ludzi wyraziła swoją wolę, żebym to ja ich reprezentowała i to należy uszanować i to zawsze należy mieć na względzie. My: Jesteśmy drugą co do liczby ludności miejscowością w gminie Klucze? MB: Zameldowanych w Chechle jest 1644 osoby, 1648 osób było gdy zostałam sołtysem, więc nas ubyło tylko cztery osoby w okresie 9 lat. My: Czy pani praca społeczna spotyka się ze zrozumieniem mieszkańców wsi czy raczej z opinią negatywną? MB: Jeżeli bym brała pod uwagę wyniki głosowania, no to bym powiedziała że 50% mieszkańców jest za mną, czyli można powiedzieć pół na pół, połowa jest zadowolonych, połowa niezadowolonych, tak to odbieram. My: Co pani zmieniłaby w naszej miejscowości? MB: Moim największym marzeniem w miejscowości od chwili zostania jak sołtysem i radną było odwodnienie terenu, w tej chwili w Chechle częściowo jest już wykonane prawidłowe odwodnienie, nie mniej jednak cieszyłabym się, gdyby udało by się zrobić to odwodnienie tak jak w całej wsi, a drugim takim moim marzeniem we wsi jest utrzymać placówki kultury które posiadamy: przedszkole, szkołę, domek sportowca, dom ludowy. Są to wszystko budynki gminy i chciałabym, by one były nadal służyły ludziom. My: Jakie ma pani plany wobec wsi i mieszkańców naszej miejscowości? MB: Gdy zostałam radną wzięłam sobie za cel połączenia Chechła z miejscowością Błędów i wybudowanie połączenia ulicą Ogrodzieniecką z miejscowościami Ryczówek , Rodaki , i odwodnienie, które zawsze leżało mi na sercu, gdyż nie jest ono prawidłowo zrobione w naszej miejscowości. Osiągnęłam cel połączenia drogi Chechło, Błędów, osiągnęłam cel połączenia miejscowości Rodaki i Ryczówek. Jednak zostało jeszcze wiele do zrobienia, głównie ciągi komunikacyjne nie są na tyle bezpieczne i prawidłowo zrobione, żeby można było się po nich dobrze poruszać. My: Czy jest pani zadowolona z naszej miejscowości? MB: Naturalnie że tak! My: Czego pani nie lubi? MB: Nie lubię to nie lubię obłudy i zakłamania. Jest mi bardzo przykro, jeżeli jakaś osoba, próbuje wprowadzić mnie w błąd, nie mówi do końca tego, co faktycznie myśli lub ukrywa przede mną coś, co mogłoby wypłynąć na przykład na moje postępowanie lub na moją wypowiedż . My: Większość mieszkańców Chechła w wyborach oddała swoje głosy na panią. Dlaczego teraz chce pani zrezygnować z funkcji sołtysa? MB: Zachodzi tutaj kolizja prawa, ponieważ ja jako radna nie mogę mieć podpisanej umowy na inkasę podatku od nieruchomości i gruntu. I z tego powodu rada sołecka przyznała inkaso podatku zupełnie innej osobie. I dlatego uważam, że należy odejść, a osoba, która podejmie ten trud, będzie robiła to od początku do końca. My: Czy ma pani wzór osoby, która powinna panią zastąpić? MB: Przede wszystkim powinna to być osoba młoda, znająca się na informatyce. Powinna mieć również wiedzę samorządową i działać z korzyścią dla mieszkańców. Dziękujemy za rozmowę. Życzymy dalszych sukcesów w pracy. SERDECZNE PODZIĘKOWANIA W imieniu uczestników warsztatów dziennikarsko i teatralnych realizowanych w ramach PROGRAMU FUNDACJI IM. STEFANA BATOREGO „KOLOROWA AKADEMIA” składamy serdeczne podziękowania państwu EWIE i PIOTROWI BARANIKOM za uszycie wspania- łych strojów do przedstawienia „Królewna Snieżka” zarząd Małopolskiego Forum Edukacji Europejskiej Oddział lokalny w Kluczach i realizatorzy projektu „Jesteśmy sobie wzajemnie potrzebni” Anna Barczyk i Marzanna Walnik 11.03 2004 roku w Domu Kultury „Papiernik” odbyła się uroczystość podsumowująca realizację projektu „KOLOROWA AKADEMIA”, realizowanego przez Oddział Lokalny Małopolskiego Forum Edukacji Europejskiej w Kluczach. Na wielką gminną imprezę integracyjną „Jesteśmy sobie wzajemnie potrzebni” zorganizowaną pod honorowym patronatem Wójta Gminy Klucze – pani Małgorzaty Węgrzyn przybyli przedstawiciele władz samorządowych, oświatowych, ludzie biznesu oraz społeczność lokalna. Obchody rozpoczął występ pań z Koła Gospodyń Wiejskich w w kontekście Gminy Klucze. W konkursie przyznano następujące nagrody: I miejsce – „Klucze moja miejscowość”- wyk. Tomek Pałka II miejsce – „Kraj lat dziecinnych – wyk. Karolina Zub II miejsce – „Moja droga do szkoły” – wyk. Wahe Serobian. Wszystkim zwycięzcom serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów. Kluczach, które zaprezentowały kilka ludowych piosenek. Następnie uczestnicy mogli obejrzeć spektakl przygotowany przez panią Beatę Sierkę pod tytułem „Gra w kolory”. W przedstawieniu tym wzięli udział członkowie integracyjnej grupy teatralnej – młodzież z WTZ w Kluczach i Gimnazjum w Kluczach. Po przedstawieniu przeniesiono nas za sprawą kolejnego przedstawienia: „Porady znachorskie” w klimat ludowy. W humorystyczny sposób, przy ludowej muzyce przedstawiono kilka prostych rad, bardzo pomocnych przy rozwiązywaniu problemów zdrowotnych. Było to o tyle ciekawe, że młodzież posługiwała się gwarą, czyli dla niej językiem już niemal archaicznym. Podczas uroczystości zainaugurowano działalność Klubu Młodego Fotoreportera, którym opiekuje się Dariusz Zub oraz Klubu Młodego Redaktora, pod opieką Jolanty Gliwińskiej. Dużym zainteresowaniem cieszył się wernisaż wystawy fotoamatorów, który można było podziwiać w holu. Spośród wszystkich zdjęć wykonanych przez młodzież około 400 znalazło się na wernisażu. Prace młodych artystów ukazały wieloaspektowy i wielowątkowy wymiar pojęcia „mała ojczyzna” Oddział Lokalny Małopolskiego Forum Edukacji Europejskiej dziękuje wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji projektów „KOLOROWA AKADEMIA” oraz „POŻYTECZNE FERIE”: Fundacji im. Stefana Batorego, firmie Comercial Union S.A., Fundacji Wspierania Wsi, Pani Wójt Małgorzacie Węgrzyn,, Pani Lucynie Latos – GZO, Panu Rafałowi Jaworskiemu, Paniom z KGW w Kluczach, Radzie Sołeckiej, Dyrekcji Gimnazjum w Kluczach – Pani Elżbiecie Jaworskiej, Dyrekcji SP w Kluczach – Pani Elżbiecie Kwaczyńskiej oraz Dyrekcji Przedszkola w Kluczach – Pani Justynie Wiejaczce. Szczególne podziękowania składamy Państwu Irenie i Jarosławowi Pielkom oraz Pani Zofii Rydzyk, którzy zasponsorowali nagrody młodym fotoreporterom. Impreza „ Jesteśmy sobie wzajemnie potrzebni” pokazała pełną integrację osób niepełnosprawnych ze zdrowymi. Zajęcia i warsztaty prowadzone w ramach projektu pozwoliły dzieciom niepełnosprawnym otworzyć się na innych, przekroczyć swe ograniczenia i osiągnąć sukces. Dzieciom zdrowym z kolei pozwoliły zrozumieć, że ich koledzy są tacy sami, choć trochę mniej sprawni. ECHO KLUCZ kwiecień 2004 18 ZIELONE POGOTOWIE INFORMACYJNE Dbajmy o naszą planetę opracowali: Mateusz Adamik, Artur Wilk, Łukasz Nocoń Na naszej planecie żyją miliardy ludzi, którzy codziennie produkują tony śmieci. Nie martwimy się tym, bo my wynosimy tylko worki z odpadami do kosza i nie interesujemy się tym, co się z nimi później dzieje. Otóż są one wywożone na wciąż rosnące wysypiska. Czasami są zgniatane, ale to i tak za mało, bo nadal istnieją. Niedługo te wysypiska tak się rozrosną, że w końcu za oknem będziemy mieli stertę śmierdzących śmieci, w których są różne zarazki. Jeżeli nie chcemy żeby tak zapowiadała się przyszłość nasza i naszych przyszłych pokoleń to musimy coś z tym zrobić. Zapewne często wynosicie z domu kosz ze śmieciami. Proponuję wam, wykonanie wstępnej segregacji waszych śmieci. Polegać ona będzie na rozdzielaniu różnych rodzaji śmieci takich jak np. szkło, aluminium, papier, plastik. Następnie wrzucajcie je do odpowiednio oznakowanych pojemników lub dostarczajcie do punktów skupu surowców wtórnych. Stamtąd będą one przekazane do zakładów przetwarzających surowce wtórne. W naszej gminie, a przynajmniej w Kluczach, są już takie pojemniki. Znajdują się one przy wejściu na basen. Z myślą o środowisku buduje się nowoczesne składowiska odpadów nieprzetwarzalnych. Pamiętajcie jednak, że ich pojemność jest ograniczona i również od waszego postępowania zależy, w jakim czasie zostaną one przepełnione Recykling to powtórne wykorzystanie odpadów lub zużytych elementów do wytwarzania nowych produktów (np. makulatury do produkcji papieru, zużytych opon samochodowych, paliwa w cementowniach) recykling ma duże znaczenie dla ochrony środowiska i jest coraz szerzej stosowany. W Polsce rocznie wyrzuca się: - 530 tyś. ton opakowań z papieru i tektury, Co powinien zrobić człowiek, aby „woda była czysta, a trawa zielona”. Milena Kuc Działalność gospodarcza człowieka związana jest z niekorzystnym przekształceniem środowiska naturalnego. Człowiek, aby żyć musi korzystać z zasobów ziemi. Nie powinien jednak przekraczać pewnej granicy, gdyż zawsze straty są wtedy większe niż zyski. Przez dziesiątki lat człowiek żył chwilą teraźniejszą nie patrząc w przyszłość, w pędzie do rozwoju cywilizacji nie chciał zauważyć, że przyroda nie nadąża z odnawianiem się i coraz częściej odczuwamy tego skutki. Szczęście w nieszczęściu, iż człowiek jako istota myśląca szybko potrafi uczyć się na błędach. Ludzie zajmujący się zagospodarowaniem swojego otoczenia coraz częściej zdają sobie sprawę z tego, że jakość środowiska i walory estetyczne są równie ważne jak względy gospodarcze. Coraz częściej tworzy się parki narodowe i krajobrazowe oraz rezerwaty przyrody, by chronić zagrożone gatunki roślin i zwierząt, są one też zielonymi płucami naszej planety. Każdemu przyjemniej i zdrowiej jest żyć wśród czystych lasów, parków, zbiorników wodnych, oddychać świeżym powietrzem i wdychać tlen, patrzyć na białe obłoki płynące po błękitnym niebie, niż przebywać w środowisku pełnym dymów fabrycznych, ścieków i hałd śmieci, wdychać tlenek siarki i ołowiu. Czyż zdrowie nasze i przyszłych pokoleń nie jest cenniejsze, niż koszt utylizacji śmieci i wtórnego przetwarzania tych z recyklingu, nakładów na montowanie katalizatorów na fabrycznych kominach, budowy oczyszczalni ścieków? Nawet dziecko wie, że nie podcina się przysłowiowej gałęzi tej, na której się siedzi. Działanie wbrew naturze to tak jak dążenie do samounicestwienia. Przyroda może żyć bez człowieka, ale człowiek bez niej nie. Jesteśmy cząstką przyrody i dlatego powinniśmy robić wszystko by ją ocalić dla siebie i przyszłych pokoleń. Po wielu latach w obliczu zagrożenia i katastrof ekologicznych „obudziliśmy się i poszliśmy po rozum do głowy”ustanowiliśmy „Dzień Ziemi” i „Dni sprzątania świata”. Dzień Ziemi świętowany jest na całym świecie od 1990 roku, także w Polsce. Obchodom towarzyszą liczne spotkania, wykłady, dyskusje z udziałem polityków i działaczy ekologicznych, rozdawane są ulotki apelujące m.in. o oszczędzanie wody, ratowanie lasów tropikalnych, ograniczenie emisji gazów wywołujących kwaśne deszcze. Również akcje „Dni sprzątania świata” ma zasięg ogólnoświatowy bierze w niej udział również nasza szkoła. W tym dniu zamiast siedzieć w klasach i tylko rozmawiać o ekologii działamy. Dostajemy foliowe worki, rękawiczki i idziemy sprzątać pobliskie tereny, a śmieci jest od groma. Wystarczy, że jedna rzuci papierek myśląc, iż: jeden nie zaszkodzi, lecz w tym samym momencie tak samo pomyśleć może sto innych ludzi, a wówczas nazbiera się góra śmieci. Efekty tego widać dookoła. Kolejnym działaniem na rzecz ochrony przyrody jest segregacja śmieci, a i w tym przypadku nasza szkoła się sprawdziła. Na zewnątrz i w środku budynku znajdują się pojemniki na szkło, plastik, aluminium i papier. W ten sposób posegregowane surowce wtórne są zabierane do ponownego przetworzenia. W naszej szkole działa koło Ligi Ochrony Przyrody. W ramach jego działalności uczymy się dbać o środowisko i podejmujemy działania zmierzające do ochrony przyrody, kształtujemy postawę przyjazną dla naszego środowiska naturalnego. Po morzach i oceanach pływa wiele - 466 tyś. ton opakowań szklanych - 276 tyś. ton opakowań z tworzyw sztucznych sztucznych laminatów - 130 tyś. ton opakowań metalowych W Polsce ponownie przetwarza się: Papier – 43% Szkło – 8% Plastik – 1,% (gł. Butelki PET) Sposoby zagospodarowania odpadów Każdy nie zagospodarowany i nie mający określonego przeznaczenia produkt nabywa właściwości odpadów. Z kolei każdy odpad staje się surowcem lub materiałem z chwilą jego zagospodarowania. Każdy odpad może być potencjalnym surowcem. Zagospodarowanie wszelkich odpadów może odbywać się na drodze ich ponownego gospodarczego wykorzystania bądź spalenia, kompostowania albo składowania w określonych warunkach terenu. Podstawowym kierunkiem ochrony środowiska przed odpadami jest ich gospodarcze wykorzystanie, czyli utylizacja. Odpady, których nie można wykorzystać gospodarczo, należy unieszkodliwić lub ograniczać ich uciążliwość dla otoczenia tankowców. Większość z nich trafia do portów przeznaczenia, część jednak ulega katastrofom. Każdego roku przedostaję się do morza wiele miliardów ton ropy, która jest śmiercionośna dla życia morskiego. A wszystko przez ludzką bezmyślność. Wielu z tych katastrof można by uniknąć gdyby tylko statki były regularnie konserwowane, sprawdzane, nieprzepełnione i gdyby ludzie nie skracali sobie dróg i pływali sprawdzonymi szlakami. Ocaliłoby to wiele gatunków zwierząt i ptaków wodnych. Bez tlenu nie można żyć nawet kilka minut, woda jest drugim skład- przez rozkład biologiczny albo fizykochemiczny, w tym spalanie, lub bezpieczne składowanie w miejscach tego przeznaczonych. Gospodarcze wykorzystanie odpadów to najskuteczniejsza metoda ich zagospodarowania. Odpady, po przeróbce, mogą być wykorzystane w przemyśle lub rolnictwie, m.in. jako: - surowce wtórne (np. metale kolorowe, makulatura, szkoło) - surowce do produkcji półfabrykatów z żużli i popiołów lotnych - substancje do nawożenia w rolnictwie i rekultywacji gleb zdegradowanych - materiały do budowy dróg i rekultywacji terenów: odpady przeróbcze kruszyw, żużle hutnicze, pyły lotne, odpady górnicze, odpady komunalne. Składowanie odpadów jest najstarszą i najczęściej stosowną metodą ich zagospodarowania. Nie zagospodarowane odpady bytowe składuje się na tak zwany wysypiskach. Ten sposób składowania odpadów jest uzasadniony brakiem możliwości ich spożytkowania. Wysypisko nie jest więc formą utylizacji odpadów, a sposobem ich nikiem, bez którego życie człowieka szybko się kończy. Mimo to człowiek zużywa jej zbyt dużo. Czas, aby nauczyć się racjonalnie korzystać z jej zasobów, ponieważ czysta woda wypływająca ze źródeł powoli się kończy, a w perspektywie mamy picie oczyszczonych ścieków. Dostrzegam dużo dobra skierowanego w stronę ochrony przyrody, ale mimo tego jest jeszcze wiele do zrobienia, dlatego w imieniu młodych ludzi chcę zaapelować do wszystkich tych, którym zależy by „woda była czysta a trawa zielona” i by Ziemia pozostała „wiecznie zieloną wyspą”. Dzielisz świat ze zwierzętami Aneta Pączek oraz Aneta Wnuk FUTRO – LUKSUS ZA CENĘ ŚMIERCI I CIERPIENIA Jeżeli ktoś nosi futro, to albo nie zna prawdziwej jego ceny, albo nic go ona nie obchodzi. Naturalne futra na Zachodzie wychodzą z mody. Czy wypada bowiem w dobrym towarzystwie pojawić się w „skórze oprawcy”? Poziom sprzedaży futer naturalnych spada z roku na rok. Prawdziwa cena futra powinna być mierzona nie w pieniądzach, a w ilości śmierci. Według danych organizacji broniących praw zwierząt, uszycie jednego futra kosztuje życie: 60 dzikich norek, 40 hodowlanych norek, 15 rysiów, 13 wilków, 110 wiewiórek, 200 szynszyli, 6 ocelotów, 20 rudych lisów, 12 srebrnych lisów, 30 szopów, 15 wydr, 150 gronostajów, 35 rudych królików, 50 soboli. W 1999 roku na świecie wyhodowano i zabito 25 milionów 746 tysięcy norek. Ich mięso jest karmą dla kolejnych pokoleń zwierząt futerkowych. Giną zwierzęta specjalnie hodowane, ale i te żyjące na swobodzie, jak foki, których zabija się kilkadziesiąt tysięcy rocznie. Z próżności i ludzkiej chciwości wymiera rzadki gatunek antylop tybetańskich, które od 1972 r. są pod całkowitą ochroną. Zwierzęta przeznaczone na futra całe swoje życie spędzają stłoczone w ciemnych i często brudnych klatkach. Zwierzęta cierpią dodatkowo z powodu złego, niezgodnego z ich naturalnym, sposobu odżywiania. Ich łapy zniekształcają się i kaleczą od ciągłego poruszania się po podłożu z siatki. Hodowcy, aby uzyskać odpowiednią barwę futra potworzyli różne mutacje zwierząt, np. białe norki są kompletnie głuche. Większość zwierząt futerkowych zginie „legalnie”, na farmach hodowlanych. Legalnie nie oznacza jednak potrzebnie. Futro jest piękne, ale tylko tam, gdzie być powinno - na zwierzęciu. PSIA KREW Walki psów są na Węgrzech i w Polsce zabronione, ale z powodzeniem uprawiane. Uczestniczą w nich psy z Austrii, Jugosławii i Rumunii, które przyjeżdżają ze swymi hodowcami i kibicami. Tajnie, bo to krwawy proceder. I brudny biznes. W profesjonalnych walkach psów obowiązują ścisłe reguły. Jedną z nich jest podział na kategorie wagowe, jak w zapasach czy boksie. Wskazane jest, aby walczyły ze sobą psy tych samych ras. Idzie bowiem o równe szanse. Walki trwają 30-40 min., aż do ucieczki lub wyczerpania sił jednego z psów. W przypadku długiego zwarcia psy się rozdziela, zarządza przerwę na opatrzenie ran i dopiero wtedy wznawia walkę. Widzowie podjudzają psy do agresji i domagają się śmierci jednego z zawodników. Pies to inteligentne zwierzę, sam uczy się walczyć i to błyskawicznie. Przeważnie jednak czyni to w obronie człowieka, swego pana. To nie psy są zatem wściekłe, lecz człowiek, który sposobi je do walki, aby zarobić na psiej krwi. zagospodarowania. Szkodliwość (uciążliwość) wysypisk zależy od: - fizycznych, chemicznych biologicznych - wielkości masy odpadów - jakość gruntów i warunków hydrologicznych - sposobu zagospodarowania (użytkowania) środowiska na terenie przyległym do wysypiska - sposobu urządzania i eksploatacji wysypisk - sposobu rekultywacji i docelowego zagospodarowania terenu wysypiskowego Selektywna zbiórka i recykling to duży krok naprzód na drodze rozwiązywania problemu gospodarki odpadami. Każdy z nas musi jednak mieć te świadomość, że z odpadów nie tylko trzeba odzyskiwać surowce ale jeszcze lepiej unikać „wytwarzania’ odpadów. Oznacza to np. kupowanie towarów bez nadmiernych opakowań, często trudnych to powtórnego przetworzenia. Unikać to także rezygnować z towarów nie spełniających wymogów środowiska. Jednym słowem „ŚMIECI MNIEJ ZIEMI LŻEJ”. Skorzystam tu ze słów Jana Pawła II, które skierował do Polaków, ale które można odwieść do ludzi w każdym zakątku świata. „Piękną tej ziemi skłania mnie do wołania o jej zachowanie dla przyszłych pokoleń”. Jeśli kochacie tę ojczystą ziemię, niech to wołanie nie zostanie bez odpowiedzi! Zwracam się w szczególny sposób do tych, którym powierzona została odpowiedzialność za ten kraj i za jego rozwój, aby nie zapomnieli o obowiązku chronienia go przed ekologicznym zniszczeniem! PRZERAŻAJĄCE RODEO Dlaczego w XXI w. ludzi wciąż podnieca publiczne męczenie zwierząt? Półdzikie konie używane do rodeo najpierw zamyka się w ciasnych boksach, gdzie czekają na swój występ (nie licząc męczącej przecież dla zwierząt podróży z zielonych prerii do gwarnego miasta) . Potem przerażone i zdezorientowane są nagle wypuszczane na piaszczysty wybieg, w dodatku z kurczowo uczepionym ich grzbietu ciężarem, czyli kowbojem. Nic dziwnego, ze usiłują go zrzucić. A jeśli nie chcą tego zrobić, to poznają smak ostróg. Pomijając fakt, ze sport ten jest niesłychanie niebezpieczny dla życia ludzi, stanowi także poważne zagrożenie dla zwierząt. Ile koni łamie sobie nogi, nieprzytomnie kopiąc w ogrodzenie, nie mówiąc o wielkim stresie, jaki biedne zwierzęta przeżywają podczas „zawodów”. Naszym zdaniem powinno się całkowicie zabronić uprawiana tego sportu, bo przecież dzisiaj ludzie nie muszą już nikomu udowadniać, że są panami wszelkiego stworzenia. STRASZNY CYRK Chciałybyśmy otworzyć ludziom oczy na to, co dzieje się w cyrkach. Abyśmy dobrze się bawili, zwierzęta muszą zapłacić wysoką cenę bólu i cierpienia. Występujące na arenie zwierzaki nie znają wolności. Całe życie spędzają w małych, zwykle brudnych i śmierdzących klatkach. Czy widzieliście kiedyś tańczącego w lesie niedźwiedzia albo kłaniającego się lwa? Nie można zmuszać zwierząt do nienaturalnych zachowań! To tak, jakby człowiekowi kazano chodzić po ścianach, a jeśli mu się Ciąg dalszy na str następnej ECHO KLUCZ kwiecień 2004 19 dalszy ze str poprzedniej - ZPJ Nowa Miss Podstawówki Ciąg Dzielisz świat ze zwierzętami wybrana!!! Paulina Piłka, Mariola Wrońska Samorząd Uczniowski przy Szkole Podstawowej w Kluczach już po raz drugi zorganizował wybory Miss Podstawówki. Do konkursu stanęło 9 kandydatek, reprezentantki klas 4-6. Jury oceniało następujące konkurencje. Pokaz mody dyskotekowej, do którego kandydatki wcześniej zaplanowały sobie stroje. Oryginalny makijaż wykonany przez koleżankę z klasy był następną konkurencją. Każda kandydatka losowała dwa pytania, na które błyskawicznie musiała znaleźć odpowiedź. Dziewczyny miały szansę zaprezentować także swoje umiejętności na scenie. Była również konkurencja sprawnościowa- rzuty woreczkiem do kosza. Najbardziej publiczności podobała się konkurencja taneczna, w której kandydatki musiały zatańczyć w rytm muzyki. (Disco, walc, balet). Każda klasa dopingowała swoją kandydatkę, co również zostało ocenione przez jury. Koronę Miss Podstawówki 2003 przekazała Aneta Sobocińska swojej następczyni. Miss Podstawówki 2004 została Magda Walnik (kl.6c), I V-ce Miss została Natalia Sieklicka (kl.5b), a II V-ce Miss Daria Szmuk (kl.4c). Wszystkie kandydatki zostały nagrodzone. jest np. wyhodowanie na grzbiecie myszy ludzkiego ucha! Podobno stworzenie nie czuje z tego powodu bólu. Na świecie każdego roku przeprowadza się eksperymenty medyczne, pedagogiczne i kosmetyczne na mniej więcej 300 mln. zwierząt – 50% na szczurkach, 35% na myszkach, 7,4% na ptakach, 3% na królikach i niecałe5% na innych zwierzętach. W Polsce dotychczas nie rejestrowano liczby i rodzajów eksperymentów ani liczby poddawanych im zwierząt. nie uda, zmuszać do tego batem. Niedźwiedzie tresuje się, bijąc je po nosie. Można sobie wyobrazić, jaki to ból. Lwom i tygrysom zakłada się na szyje potężne łańcuchy, stosuje przemoc, aby zmusić je do posłuszeństwa. Treserzy uczą zwierzęta tańca, każąc im spacerować po rozżarzonej lub naelektryzowanej płycie. Nieświadomi tego ludzie chętnie zabierają do cyrku dzieci i płacą za tę rozrywkę. Nie musi tak być! Nie kupuj biletu do cyrku, nie wspieraj swoimi pieniędzmi katowania zwierząt. To najskuteczniejszy sposób na zlikwidowanie tego niecnego procederu. WSTRZĄSAJĄCE MORDERSTWA Wstrząsnęły nami telewizyjne reportaże o uboju zwierząt. Koń obwiązany za szyję sznurem i wyciągany z ciężarówki w taki sposób, ze spadł, nienaturalnie wyginając szyję, inne konie tratujące się nawzajem, pracownicy ubojni wrzucający do wrzątku żywe świnie. Nie przestrzegano w tych sytuacjach podstawowych zasad, zwierzęta były przed śmiercią maltretowane przez okrutnych pracowników. Nie jeden nazwałby to zezwierzęceniem. My nie mamy na to słowa, bo przecież żadne zwierzę nie zachowuje się w taki sposób. Przykładem są chociażby wilki, niewiadomo, dlaczego tak zniesławione. Gdy atakują starają się od razu przeciąć tętnicę szyjną, co powoduje najszybszą śmierć ofiary. Jesteśmy w stanie zrozumieć, ze nie każdy kocha zwierzęta, że może przechodzić obok nich obojętnie. SZCZURZY KRYMINAŁ Warunki, w jakich żyją zwierzęta laboratoryjne, są okropne. Albo tłoczy się je po kilka sztuk w małych klatkach, albo skazuje się na kompletną izolację przez całe życie. Ich istnienie jest całkowicie podporządkowane rozkładowi zajęć laboratoryjnych, pozbawiane są pożywienia lub też dla uzyskania odpowiednich wyników nadmiernie karmione. W czasie badań nad kosmetykami testuje się na nich zawartość różnych chemikaliów aż do wywołania określonej reakcji. Zaznaczamy, że objawów chorobowych spowodowanych doświadczeniami u tych stworzeń się nie leczy... Po co, skoro w kolejnym badaniu wykorzystuje się następne. Najbardziej gorszą nas eksperymenty, których efektem ,,SCHULFREUND” Paulina Piłka, Mariola Wrońska Już od ponad roku uczniowie klas 4-6 wraz z nauczycielkami j. niemieckiego w Szkole Podstawowej w Kluczach wydają gazetkę niemieckojęzyczną pt.,,Schulfreund”. Gazetka ta jest miesięcznikiem, uczniowie tematy czerpią z tego, co aktualnie dzieje się w szkole. (Np. Święta, Walentynki, Dzień Kobiet). Uczniowie redagują gazetkę, korzystając z własnego zasobu wiedzy, dlatego jest chętnie kupowana przez wszystkich kolegów. W każdym numerze znajdują się ciekawe rebusy, krzyżówki, zagadki, diagramy, oraz inne zadania, których rozwiązanie jest nagradzane. Uczniowie czytający gazetkę poszerzają swoje słownictwo z zakresu j.niemieckiego. Dzięki gazetce dzieci bawią się i uczą jednocześnie. Rozumiemy, że zwierzęta muszą ginąć, bo ludziki muszą mieć, co jeść. Ale przecież fakt, ze zapełniają nasze żołądki, powinien sprawić by ginęły szybko i bezboleśnie. CIĘŻARÓWKA ŚMIERCI Przemytnicy skazują zwierzęta na okrutne tortury: żółwie oklejają taśmą samoprzylepną, a papugi wkładają do plastikowych butelek. Życie i zdrowie zwierząt nie ma dla nich najmniejszego znaczenia. Liczą się tylko pieniądze. Główną przyczyną ginięcia dziko żyjących zwierząt (obok niszczenia środowiska) jest nielegalny handel żywym towarem. 40% żyjących w stanie dzikim gatunków kręgowców, w tym wiele bardzo rzadkich, jest zagrożonych z powodu kłusownictwa. Żywy towar przywożono do Polski masowo pociągami osobowymi. Dla zwierząt podróż była tak wycieńczająca, że połowa umierała po drodze. Przemytnicy potrafią upijać zwierzęta, niektórym podawali środki nasenne. Nie ma się co dziwić, że śmietrelność była ogromna. Zwierzęta przewożone są w ekstremalnych warunkach. Polskich celników chyba już nic nie jest w stanie zaszokować. Widzieli żółwie schowane w lodówce konduktora. Widzieli przemytników, którzy mieli poprzyklejane do ciała gady. Najbardziej wstrząsające wrażenie zrobił na nich widok papug ukrytych w kole zapasowym. Wcześniej handlarz powkładał je do plastikowych butelek bez dna. Ptakom było tak ciasno, ze nie mogły wydobyć głosu. Nie wiele brakowało, a wszystkie by padły. Krzyżówka Pytania ułożone są w przypadkowej kolejności. Dla ułatwienia podano pierwsze litery odgadywanych haseł. Rozwiąż hasło i wyślij na adres Redakcji. Czekają nagrody książkowe. Autorem krzyżówki jest Marek Janda 30 A 40 B 55 45 E 12 52 64 24 38 22 11 28 41 6 7 31 65 M 9 1 70 26 O R 49 S 50 T 54 23 15 43 69 73 47 32 3 74 67 Y 58 1 2 5 3 61 25 14 W Z 72 62 48 68 U 17 16 39 44 P 27 60 71 36 L N 18 53 57 46 63 37 K Ł 51 56 75 I 29 35 42 4 19 20 F G 77 59 78 34 D J 4 33 10 C H 21 66 5 6 13 8 • wziernikowanie żołądka w celach diagnostycznych • strzelanie z łuku do tarczy • inaczej Mount Everest • ideologia podporządkowująca interesy innych narodów interesom własnego narodu • czworokąt, w którym przeciwległe boki są równoległe • procedura zmierzająca do rozstrzygnięcia czegoś • technika i metoda przetwarzania informacji • nauka o narządzie wzroku • synonim rozszerzonego pojęcia transportu • ruch dążący do prawnego i społecznego zrównania kobiet z mężczyznami • inaczej burzliwość • inaczej degeneracja • złota rączka • Park Narodowy z Misiem Yogi • widzenie przyszłości • inaczej analizowanie • w kościele katolickim terytorium zarządzane przez arcybiskupa • badanie linii papilarnych • rzekome odbieranie wrażeń zmysłowych najczęściej wzrokowych • stwierdzenie autentyczności dokumentu dokonane przez właściwą władzę • kolekcjonerstwo znaczków pocztowych • twórczość artystyczna wyrażona w słowie obejmująca poezję, dramat i prozę • organizowanie i prowadzenie bibliotek • nieodwołalność i niedopuszczalność zmiany lub uchylenia orzeczenia prawnego zwykłymi środkami odwoławczy 2 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 ECHO KLUCZ kwiecień 2004 20 Zatrzymany czas Projekt „Nasza Mała Ojczyzna w obiektywie” („Echo Klucz”, luty 2004) , zrealizowany w Gimnazjum w Kluczach przez Małopolskie Forum Edukacji Europejskiej Oddział Lokalny w Kluczach dzięki wsparciu Fundacji Wspomagania Wsi, jest już historią, tak jak wszystko co zostało w jego ramach sfotografowane. Dużym zainteresowaniem cieszyły się prace młodych fotoreporterów. Spośród wszystkich zdjęć wykonanych przez młodzież w czasie prac 400 znalazło się na wernisażu wystawy, który odbył się 11 marca 2004 roku w Gminnym Ośrodku Kultury w Kluczach. Prace młodych artystów ukazały wieloaspektowy i wielowątkowy wymiar pojęcia „mała ojczyzna” w kontekście Gminy Klucze. Na niepozornych prostokątnych obrazkach zamknął się zatrzymany czas, w tych arkusikach papieru drzemie ogromna siła, która może być dla każdego z nas źródłem refleksji, przyjemności, pożytku i inspiracji. Kamil Kardas Kamil Kardas Przemek Pintal Karolina Zub Marcin Pielka Tomek Pałka Grzegorz Jakubski Asia Trzcionkowska Patrycja Włoch i Magda Włoch Paweł Bieniek Adrian Smętek ECHO KLUCZ Informacyjny Miesięcznik Samorządowy - Gazeta zrzeszona w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej Wydawca: Rada Gminy Klucze - powiat olkuski, województwo małopolskie Redakcja: ul. Partyzantów 1, 32-310 Klucze, tel. (032) 64-28-508, e-mail: [email protected] www.gmina-klucze.pl Redaktor Naczelny: Halina Ładoń, Współpracownik: Rafał Jaworski Druk: Przedsiębiorstwo Wydawniczo-Poligraficzne "A-Z", Zbigniew Banasiński, 32-300 Olkusz, Rabsztyńska 18, tel.(032) 641-36-83 Nakład 400 egz.
