WOS_II_etap

KOD UCZNIA
KONKURS WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE
DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
II ETAP REJONOWY
9 LISTOPADA 2015
Ważne informacje:
1. Masz 90 minut na rozwiązanie wszystkich zadań.
2. Pisz długopisem lub piórem, nie używaj korektora. Jeżeli się pomylisz, przekreśl błąd
i napisz ponownie.
3. Pisz czytelnie i zamieszczaj odpowiedzi w miejscu na to przeznaczonym. Pamiętaj,
że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Życzymy powodzenia!
Maksymalna liczba punktów
Uzyskana liczba punktów
Podpis osoby sprawdzającej
45
100%
%
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 1. (0-1 pkt)
Wskaż poprawne zakończenie zdania.
Pierwszą strukturą, założoną przez przedstawicieli dziesięciu krajów zachodnioeuropejskich,
która po II wojnie światowej odegrała istotną rolę w integrowaniu Europy była :
a)
b)
c)
d)
Rada Europy.
Europejska Wspólnota Węgla i Stali.
Europejska Wspólnota Energii Atomowej.
Europejska Wspólnota Gospodarcza.
Zadanie 2. (0-3 pkt.)
Przeczytaj tekst i wykonaj polecenie.
Instytucje Unii Europejskiej :
A. Jest jedynym w UE i w świecie organem ponadnarodowym, pochodzącym z wyborów
powszechnych i bezpośrednich. Składa się z przedstawicieli narodów państw
członkowskich. Kompetencje tej instytucji dotyczą kwestii legislacyjnych.
Wojtaszczyk K. A. (pod red.), Integracja europejska Warszawa 2006, s.108-113.
B. Najważniejsza instytucja polityczna Unii. Jej zadaniem jest inicjowanie dalszej
integracji oraz określanie ogólnych kierunków polityki UE. Składa się z
Przewodniczącego Komisji Europejskiej oraz głów państw lub szefów rządów krajów
członkowskich.
Krzesicki P., Kur P., Poręba M., Wiedza o społeczeństwie . Podręcznik dla gimnazjum, wyd. I, WSiP, Warszawa 2015, s .222.
C. Utożsamiana jest z organem zarządzająco-wykonawczym Wspólnot Europejskich.
Do jej zadań należy administrowanie środkami własnymi Wspólnoty; zawiaduje
europejskimi funduszami, jest inicjatorem polityki Wspólnoty;
Wojtaszczyk K. A. (pod red.), Integracja europejska, Warszawa 2006, s.104-107.
Do każdego opisu podaj nazwę właściwego organu Unii Europejskiej.
A. ………………………………………………………………………………………
B. ………………………………………………………………………………………
C. ………………………………………………………………………………………
2
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 3. (0-1 pkt.)
Wskaż właściwe dokończenie zdania.
Osiągnięcie przez obywatela polskiego wieku 21. lat pozwala na
a)
b)
c)
d)
kandydowanie do sejmu i senatu.
kandydowanie w wyborach prezydenckich.
kandydowanie do sejmu.
kandydowanie do senatu.
Zadanie 4. (0-4 pkt.)
Przyporządkuj do nazw parlamentów odpowiednie opisy.
A. Kortezy
1. Druga obok Rady Federacji izba parlamentu Republiki Federalnej Niemiec
B. Izba Gmin 2. Dwuizbowy parlament Królestwa Hiszpanii.
C. Bundestag 3. Jednoizbowy parlament Republiki Litewskiej.
D. Seimas
4. Parlament Republiki Francji
5. Izba niższa 2-izbowego parlamentu Wielkiej Brytanii
A ……….
B ……….
C ……….
D ……….
Zadanie 5. (0-1 pkt)
Wskaż poprawne zakończenie zdania.
Zasada subsydiarności (pomocniczości) w Unii Europejskiej oznacza
a) pomoc strukturalną dla krajów członkowskich.
b) podejmowanie takich decyzji i działań przez organy unijne, którymi nie mogą się
zająć władze państw członkowskich.
c) ścisłe więzi i zależności między odrębnymi systemami instytucjonalnymi Unii
Europejskiej.
d) wykonywanie zadań przez organy Unii Europejskiej z poszanowaniem kompetencji
innych.
3
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 6. (0-1 pkt)
Po przeczytaniu materiału źródłowego wykonaj polecenie.
Liuba ma 25 lat i jest Litwinką. Urodziła się i wychowała w Sejnach, miejscowości położonej
w województwie podlaskim. Podobnie jak jej rodzice wspiera działalność Wspólnoty
Litwinów w Polsce. Liuba jest obywatelką Polski, ale od 5 lat przebywa na stałe we Francji.
Tam podjęła studia i założyła rodzinę.
Źródło: opracowanie własne.
Rozstrzygnij, czy w sytuacji przedstawionej w tekście Liuba ma prawo oddać głos
w wyborach do polskiego parlamentu. Uzasadnij odpowiedź.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 7. (0-1 pkt)
Podaj dewizę Unii Europejskiej.
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 8. (0-1 pkt)
Wskaż błędną odpowiedź.
Prezydentami Rzeczypospolitej Polskiej wybranymi w wyborach bezpośrednich byli:
a) Aleksander Kwaśniewski.
b) Wojciech Jaruzelski.
c) Lech Kaczyński.
d) Lech Wałęsa.
4
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 9. (0-3 pkt.)
Do wymienionych nazw polskich urzędników związanych ze służbą zagraniczną
przyporządkuj ich uprawnienia.
A. Ambasador
1. Kieruje służbą dyplomatyczną i konsularną.
Odpowiada za kształtowanie i prowadzenie polityki zagranicznej.
B. Minister spraw
zagranicznych
2. Urzędnik państwa pełniący funkcje za granicą.
C. Konsul
3. Pełnomocny przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej w innym
państwie. Dba o interesy własnej ojczyzny i rozwój współpracy
gospodarczej, naukowej i kulturalnej między państwami.
Pomaga rodakom przebywającym na obczyźnie.
4. Jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej.
Ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe.
A.
………. B. ………. C. ………...
Zadanie 10. (0-1 pkt)
Wskaż poprawną odpowiedź.
W formie gotówkowej walutę euro wprowadzono do obiegu w jedenastu krajach
członkowskich Unii Europejskiej w roku
a) 1973.
b) 1986.
c) 1992.
d) 2002.
5
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 11. (0-1 pkt)
Na podstawie zdjęcia i wiedzy pozaźródłowej odpowiedz na pytanie.
Na zdjęciu zostało przedstawione podpisanie przez premiera rządu RP i polskiego ministra
spraw zagranicznych traktatu
a) o przystąpieniu Polski do Organizacji Paktu Północnoatlantyckiego.
b) ratyfikującego Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej.
c) o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
d) o przystąpieniu Polski do Grupy Wyszehradzkiej.
6
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 12. (0-2 pkt.)
Nazwij opisane w punkcie A i B zadania publiczne samorządu terytorialnego.
A) Przygotowanie i przeprowadzenie wyborów, referendów, prowadzenie ewidencji
ludności.
…………………………………………………………………………..
B) Dbanie o edukację, ochronę zdrowia, pomoc społeczną, ochronę środowiska, kulturę
i porządek publiczny.
……………………………………………………………………………
Zadanie 13. (0-3 pkt.)
Do wymienionych nazw funduszy przyporządkuj ich zadania.
A. Europejski Fundusz
Rozwoju Regionalnego
1. Współfinansuje najważniejsze inwestycje w zakresie ochrony
środowiska i rozwoju infrastruktury.
B. Europejski Fundusz
Społeczny
2. Współfinansuje projekty dotyczące infrastruktury, ochrony
środowiska czy unowocześniania przedsiębiorstw.
C. Fundusz Spójności
3. Zapewnia środki na szkolenia i kursy dla osób bezrobotnych
bądź współfinansuje zakładanie przez nich własnych firm.
4. Współfinansuje zadania związane z rybołówstwem.
A ……….
B ……….
C ……….
Zadanie 14. (0-2 pkt.)
Na podstawie przedstawionych definicji podaj prawidłowy termin.
A) Powrót do kraju ojczystego osób, które wskutek różnych przyczyn znalazły się poza jego
granicami.
……………………………………………………………………………………
B) Ucieczka z własnego państwa z obawy przed prześladowaniami.
……………………………………………………………………………………
7
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 15. (0-1 pkt.)
Po przeczytaniu fragmentu polskiego tekstu hymnu w przekładzie K. I. Gałczyńskiego
odpowiedz na pytanie.
„ O radości, iskro bogów, kwiecie elizejskich pól
Święta, na tym świętym progu staje nasz natchniony chór,
Jasność twoja wszystko zaćmi, złączy co rozdzieli los.
Wszyscy ludzie będą braćmi tam, gdzie Twój przemówi głos. (…)”
http://www.europakarpat.pl/index.php/pMenuId/5/pDocId/158/pCmd/1
Jaki tytuł nosi wyżej napisany hymn?
……………………………………………………………………………………………
Zadanie 16. (0-4 pkt.)
Oceń czy zdanie jest prawdziwe czy fałszywe wpisując literę P lub F w ostatniej
kolumnie tabeli.
A. Krąg dwunastu gwiazd symbolizuje jedność, solidność i prostotę narodów Unii
Europejskiej.
B. Hymnem Unii Europejskiej jest finałowa kantata z X Symfonii Ludwiga van Beethovena.
C. Dzień Europy obchodzony jest 9. Maja na pamiątkę ogłoszenia Deklaracji Roberta
Schumana.
D. Parlament Europejski ma swoją siedzibę w Brukseli.
8
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 17. (0-4 pkt.)
Przeczytaj notki biograficzne. W wykropkowane miejsca wpisz imię i nazwisko osoby,
której notka jest poświęcona.
A) Francuski polityk i prawnik, premier Francji w latach 1947-1948; był zwolennikiem
integracji państw Europy Zachodniej i współautorem memorandum, które stało się
podstawą utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.
……………………………………………………………………………………..
B) Niemiecki polityk i pierwszy kanclerz RFN, z wykształcenia prawnik, był
współzałożycielem CDU, opowiadał się za utworzeniem Stanów Zjednoczonych
Europy.
……………………………………………………………………………………
C) Włoski polityk i premier w pierwszych latach po II wojnie światowej; był jednym
z inicjatorów powołania Rady Europy; zwolennik i działacz na rzecz utworzenia
Europejskiej Wspólnoty Obronnej.
……………………………………………………………………………………
D) Francuski polityk, z wykształcenia ekonomista; był zwolennikiem rozwijania
współpracy w konkretnych dziedzinach gospodarki; został nagrodzony za działania
na rzecz integracji europejskiej Nagrodą Karola Wielkiego w 1953 roku.
…………………………………………………………………………………….
Zadanie 18. (0-1 pkt)
Do wymienionych form ustroju terytorialnego państw dopasuj odpowiadające
im charakterystyczne cechy.
A. Federacyjne
1. Mają wewnętrzną jednolitość, na całym terytorium obowiązuje
takie samo prawo; państwo podzielone jest na części, które
podlegają władzy centralnej
B. Unitarne
2. Są podzielone na mniejsze jednostki samorządowe;
nie podlegają władzy państwowej.
3. Składają się z wielu części nazywanych krajami, regionami,
prowincjami na poszczególnych terytoriach istnieją lokalne
rządy i prawa
A ……….
B ……….
9
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 19. (0-4 pkt.)
Wpisz brakujące pojęcia, miejsca i dokładne daty związane z wejściem Polski do Unii
Europejskiej.
Traktat akcesyjny będący prawną podstawą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej został
podpisany w kwietniu 2003 roku w
………………………………………… .
Traktat wszedł w życie po zakończeniu unijnej procedury ratyfikacyjnej.
W Polsce proces jego przyjęcia odbywał się w formie
………………………………………………....................................................................... ,
które odbyło się w dn. ……………… w roku ………………… .
Polacy odpowiadali na następujące pytanie:
„Czy wyraża Pan/Pani zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii
Europejskiej?”
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polska_w_Unii_Europejskiej
Polska została pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej w dniu ………… roku ………......
wraz z 9. innymi krajami Europy.
10
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 20. (0-2 pkt.)
Korzystając z mapy wykonaj polecenia.
Napisz, w którym roku miało miejsce pierwsze rozszerzenie Europejskiej Wspólnoty
Gospodarczej?
……………………………………………
Podaj nazwy państw, które przystąpiły wówczas do EWG.
………………………………………………………………………………………………….
11
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 21. (0 – 3 pkt.)
Przeczytaj tekst źródłowy. Wykonaj polecenia na podstawie źródła i wiedzy własnej.
Kodeks etyki służby cywilnej.
§ 1.Władza państwowa jest władzą służebną w stosunku do praw obywateli i prawa w ogóle.
Członek korpusu służby cywilnej traktuje pracę jako służbę publiczną, ma zawsze na względzie
dobro Rzeczypospolitej Polskiej, jej ustrój demokratyczny oraz chroni uzasadnione interesy każdej
osoby, a w szczególności:
1) Działa tak, aby jego działania mogły być wzorem praworządności i prowadziły do pogłębienia
zaufania obywateli do państwa […];
2) Pamiętając o służebnym charakterze własnej pracy, wykonuje ją z poszanowaniem godności
innych i poczuciem godności własnej;
3) Pamiętaj, że swoim postępowaniem daje świadectwo o Rzeczypospolitej Polskiej i jej organach
oraz współtworzy wizerunek służby cywilnej;
4) Przedkłada dobro publiczne nad interesy własne i swojego środowiska. […]
Fragment: Kodeks etyki służby cywilnej, „Monitor Polski 2002, nr 46, poz.683, s.1929.
A) Wymień dwie zasady, jakimi powinien kierować się urzędnik służby cywilnej,
aby postępować zgodnie z Kodeksem etyki służby cywilnej?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
B) Wymień dwa najczęściej występujące zjawiska, które osłabiają autorytet urzędów
państwowych.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
12
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Zadanie 22. (0-1 pkt)
Wskaż poprawną odpowiedź.
OBWE to
a) organizacja o charakterze gospodarczym, współpracująca z Unią Europejską w zakresie
wymiany dóbr i usług.
b) organizacja o charakterze militarnym mająca na celu obronę Europy przed terroryzmem.
c) organizacja o charakterze politycznym współpracująca z NATO w zakresie obronności i
współpracy międzynarodowej.
d) organizacja mająca na celu umacnianie bezpieczeństwa oraz ochronę praw człowieka w
Europie.
13
Konkurs wiedzy o społeczeństwie. Etap rejonowy
Brudnopis
14