Dzia³alność Centralnego Rejestru Sprzeciwów w

Transkrypt

Dzia³alność Centralnego Rejestru Sprzeciwów w
Dzia³alnoœæ Centralnego Rejestru Sprzeciwów
w latach 1997–2006
Centralny Rejestr Sprzeciwów (CRS) na pobranie po œmierci komórek, tkanek i narz¹dów dzia³a w POLTRANSPLANCIE od dn. 1.11.1996 roku, obecnie funkcjonuje na podstawie Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie sposobu prowadzenia centralnego rejestru sprzeciwów oraz sposobu ustalania istnienia wpisu
w tym rejestrze [Dz.U.06.228.11350].
Zg³oszenia sprzeciwów i rezygnacje ze zg³oszonych wczeœniej sprzeciwów s¹ przekazywane do Ministerstwa Spraw Wewnêtrznych i Administracji w celu wprowadzenia ich do zasobów ewidencji ludnoœci. Po wprowadzeniu danych do bazy PESEL wype³niony formularz jest archiwizowany w biurze Poltransplantu. Prowadzona jest ewidencja
nadchodz¹cych z oœrodków transplantacyjnych zapytañ o sprawdzenie istnienia wpisu
w CRS-ie i wysy³anych odpowiedzi zgodnie z zasadami okreœlonymi w Rozporz¹dzeniu.
Od pocz¹tku istnienia rejestru czyli od 1. listopada 1996 roku do koñca grudnia 2007
roku ³¹cznie wp³ynê³o 24940 zg³oszeñ sprzeciwu lub oœwiadczeñ o cofniêciu sprzeciwu.
W dniu 31 grudnia 2007 w bazie zarejestrowano 24826 wpisów wyra¿aj¹cych sprzeciw na pobranie po œmierci komórek, tkanek i narz¹dów. Od pocz¹tku istnienia Rejestru 157 osób lub ich przedstawicieli ustawowych wycofa³o swój sprzeciw z rejestru.
Wykres 1. Zg³aszanie sprzeciwów do CRS w latach 2005–2007, miesi¹ce
42
W roku 2007 zaobserwowano od marca wzrost liczby zg³aszanych sprzeciwów,
zg³oszono 224 sprzeciwy w marcu (w roku 2006 w marcu 36 sprzeciwów),
205 w kwietniu (kwiecieñ 2006-18), 161 w maju (maj 2006-35), w ci¹gu ca³ego roku
zg³oszono 1066 sprzeciwów (w 2006 roku 282), liczbê zg³aszanych w poszczególnych
miesi¹cach sprzeciwów przedstawia wykres 1.
Analizuj¹c lata poprzednie najwiêkszy nap³yw sprzeciwów mia³ miejsce w 1997 r.
– prawie 15000 wniosków. W kolejnych latach obserwowano systematyczny spadek
liczby zg³aszanych sprzeciwów do 432 oœwiadczeñ w 2001r. oraz niewielki ich wzrost
do 673 oœwiadczeñ w 2002 r. W 2003 roku zarejestrowano ³¹cznie 382 wnioski o zarejestrowanie sprzeciwu lub jego cofniêcie (8 wniosków), a w 2004 roku odpowiednio
288 i 14., w 2005 r. zarejestrowano ju¿ tylko 265 zastrze¿eñ na pobranie komórek,
tkanek i narz¹dów oraz 11 wniosków o cofniêcie sprzeciwu.
Tabela 1. Sprzeciwy zg³aszane w latach 1996-2007.
LATA
Liczba oœwiadczeñ
ogó³em
Liczba sprzeciwów
ogó³em
Liczba cofniêæ sprzeciwu
ogó³em
1693
14626
2421
1700
1112
438
685
382
302
1693
14607
2404
1683
1095
432
673
374
288
0
19
17
17
17
6
12
8
14
11-12. 1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
276
282
1066
24983
RAZEM
265
272
1040
24826
11
10
26
157
Oœwiadczenia w³asne stanowi³y 84,43%, a zg³aszane przez przedstawicieli ustawowych 15,56%. Zg³oszenia zawieraj¹ce wniosek o cofniêcie sprzeciwu stanowi³y 0,62%
ogó³u oœwiadczeñ zarejestrowanych od 1996 roku. W latach 1996–2007 wiêcej
wniosków kierowa³y kobiety – 52,75%.
Tabela 2. Zg³oszenia zarejestrowane w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów wg podzi a³u na p³eæ i wiek
Wiek (lat)
0-9 10-14 15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65-70 Pow. 70 RAZEM
Kobiety
94 255
463
1386
1807 1693 2235
sprzeciwy
94 255
456
1365
1786 1673 2222 982 1074
cofniêcia
0
7
21
Mê¿czyŸni
91 302
505
1452
sprzeciwy
91 299
496
1439
cofniêcia
0
9
13
0
3
21
3075
12982
1
2
92
2035 1852 1915
656
720
2179
11707
2021 1842
1908
653
719
2174
11642
7
3
1
5
65
10
13
13074
7
14
20
989 1075 3077
43
Tabela 3. Zg³oszenia do Centralnego Rejestru Sprzeciwów wg województw.
WOJEWÓDZTWO
DOLNOŒL¥SKIE
KUJAWSKO-POMORSKIE
LUBELSKIE
LUBUSKIE
£ÓDZKIE
MA£OPOLSKIE
MAZOWIECKIE
OPOLSKIE
PODKARPACKIE
PODLASKIE
POMORSKIE
ŒL¥SKIE
ŒWIÊTOKRZYSKIE
WARMIÑSKO-MAZURSKIE
WIELKOPOLSKIE
ZACHODNIOPOMORSKIE
OGÓ£EM SPRZECIWY
1928
2154
995
620
1638
1743
4806
419
704
720
1713
2883
322
707
2103
1326
1915
2142
991
617
1626
1726
4777
416
698
719
1701
2866
316
704
2089
1321
Zg³oszeñ
sprzeciwu na
COFNIÊCIA
1 mln/mieszkañców
664,42
1036,58
456,09
611,79
633,62
527,63
923,68
291,54
332,76
601,12
771,91
613,82
246,91
493,37
618,32
780,36
13
12
4
3
12
17
29
3
6
1
12
17
6
3
14
5
*populacja województw wg GUS na dzieñ 31.12.2006
Wykres 2. Zg³oszenia sprzeciwu wg. województw w przeliczeniu na 1 mln
mieszkañców
44
Najwiêcej sprzeciwów na 1 mln mieszkañców zg³oszono w województwie kujawskopomorskim (1036 sprzeciwów na 1 milion mieszkañców). Najwiêcej sprzeciwów liczbowo zg³oszono w województwie mazowieckim, 4777 sprzeciwów. Najmniej sprzeciwów na 1 milion mieszkañców zg³oszono w województwie œwiêtokrzyskim 246,91
na 1 milion mieszkañców, równie¿ liczbowo w województwie œwiêtokrzyskim zg³oszono najmniej sprzeciwów 316.
Powy¿sze dane statystyczne powsta³y po uaktualnieniu bazy danych PESEL i CRS. Liczba oœwiadczeñ o sprzeciwie lub cofniêciu sprzeciwu zarejestrowanych w CRS naliczana jest dla wszystkich zg³oszeñ (aktualnych i poprzednich) na podstawie rejestracji zg³oszenia w bazie CRS. Stan ludnoœci objêtej systemem CRS wg województw w okreœlonych
grupach wiekowych i z podzia³em na p³eæ naliczany jest na podstawie aktualnych zg³oszeñ i na podstawie danych zawartych ³¹cznie w bazach CRS i PESEL. Zestawienia statystyczne przedstawiaj¹ ca³kowit¹ bezwzglêdn¹ liczbê zg³oszeñ, co oznacza, ¿e w bazie
CRS figuruj¹ równie¿ osoby zmar³e. Dane statystyczne dotycz¹ce zg³oszeñ pochodz¹cych z poszczególnych województw naliczane s¹ wg danych zgodnych z aktualnym miejscem zamieszkania (zameldowania) a nie wg zg³oszenia pochodz¹cego z danego województwa. Wiek osób ujêtych w bazie danych CRS naliczany jest zgodnie z danym
rokiem bie¿¹cym. Dane statystyczne przedstawiane s¹ cyklicznie co miesi¹c i przekazywane do Poltransplantu.
W 2007 roku do Poltransplantu wp³ynê³o 1661 zapytañ o sprawdzenie istnienia zastrze¿enia z³o¿onego przez potencjalnego dawcê w bazie CRS na pobranie
narz¹dów i tkanek. W 2006 roku by³o 1926 zapytañ. Kwartalny rozk³ad próœb
o sprawdzenie zastrze¿enia w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów przedstawia poni¿sza tabela:
Tabela 4. Sprawdzenia w CRS w 2007 r.
Kwarta³
roku 2007
I
II
III
IV
Razem
Liczba
sprawdzeñ
383
386
434
458
1661
Tak jak w poprzednich latach przewa¿a³y zapytania z banków tkanek.
Znowelizowane w 2006 r. Rozporz¹dzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu prowadzenia centralnego rejestru sprzeciwów oraz sposobu ustalania istnienia wpisu w tym rejestrze, które wesz³o w ¿ycie z dniem 15 grudnia 2006 roku nak³ada na Poltransplant koniecznoœæ identyfikacji osób, które ukoñczy³y 16 i 18 lat,
a opiekunowie prawni z³o¿yli zastrze¿enie w CRS w ich imieniu. Ze wzglêdu na to,
¿e osoby koñcz¹ce 16 i 18 rok ¿ycia mog¹ ju¿ same podejmowaæ decyzje, Minister
Zdrowia uzna³ za konieczne poinformowanie tych osób o istnieniu zastrze¿enia z³o-
45
¿onego w ich imieniu i podjêciu w³asnej decyzji dotycz¹cej zgody lub sprzeciwu na
pobranie komórek, tkanek i narz¹dów po ich œmierci niezale¿nie od woli rodziców.
Liczbê zidentyfikowanych i poinformowanych w 2007 roku 16 i 18-latków przedstawia poni¿sza tabela:
16 lat
18 lat
RAZEM
Styczeñ
17
Styczeñ
13
30
Luty
13
Luty
14
27
Marzec
13
Marzec
29
42
Kwiecieñ
22
Kwiecieñ
18
40
Maj
24
Maj
24
48
Czerwiec
9
Czerwiec
13
22
Lipiec
14
34
Lipiec
20
Sierpieñ
9
Sierpieñ
24
33
Wrzesieñ
13
Wrzesieñ
20
33
PaŸdziernik
13
PaŸdziernik
10
23
Listopad
11
Listopad
11
22
Grudzieñ
11
Grudzieñ
16
27
RAZEM
175
RAZEM
206
381
Piotr Malanowski, Joanna Marcinkowska
46