117 Woszczak.qxp

Transkrypt

117 Woszczak.qxp

Fizjoterapia Polska
ARTYKU£ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
Zaanga¿owanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piœmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
1
2
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Ocena skutecznoœci krioterapii
miejscowej u dzieci z mózgowym
pora¿eniem dzieciêcym
ibu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-d
istr
nly
S³owa kluczowe: mózgowe pora¿enie dzieciêce, napiêcie spastyczne, kriostymulacja
miejscowa, test Ashwortha, ocena motoryki, miotonometr Szirmai, termowizja
Key words: infantile cerebral palsy, spastic muscle tone, local cryostimulation, Ashworth test,
motor activity assessment, Szirmai myotonometer, thermovision
eo
STRESZCZENIE
pe
rs
on
al
us
Wstêp. Przedstawiono wyniki badañ wykonanych w 60-osobowej grupie dzieci z mózgowym pora¿eniem dzieciêcym. Badanie wykonano
w Stacjonarnym Oœrodku Rehabilitacji SP ZOZ w Zgorzelcu. Celem badania by³o udowodnienie, ¿e czterotygodniowy program indywidualnie
realizowanej kinezyterapii z wykorzystaniem kriostymulacji miejscowej koñczyn dolnych, wykonanej parami ciek³ego azotu u dzieci z mózgowym pora¿eniem dzieciêcym ma korzystny wp³yw na ich stan motoryczny, napiêcie miêœniowe oraz temperaturê powierzchniow¹ skóry.
Materia³ i metody. Badaniem objêto grupê dzieci z mózgowym pora¿eniem dzieciêcym obojga p³ci, w przedziale wiekowym 3-14 lat,
które poddano czterotygodniowemu turnusowi zabiegów indywidualnie dobranej kinezyterapii oraz kriostymulacji obu koñczyn dolnych.
Ocenê napiêcia miêœniowego wykonano miotonometrem Szirmai wed³ug specjalnej metodyki. Poziom spastycznoœci oceniono testem
Ashwortha, a ocenê motoryki dziecka wed³ug w³asnej tabeli punktowej, przed rozpoczêciem zabiegów i po ich zakoñczeniu. Wykonano
rejestracjê termowizyjn¹ temperatur powierzchniowych skóry koñczyn dolnych na pocz¹tku i koñcu turnusu, przed kriostymulacj¹, bezpoœrednio po oraz w 5 i 15 minut po niej.
Wyniki i Wnioski. Porównane wyniki oceny motoryki dziecka, testu Ashworth'a i miotonometrii wykonane przed turnusem i po jego
zakoñczeniu wskazuj¹, ¿e kriostymulacja w programie usprawniania dziecka z mózgowym pora¿eniem dzieciêcym przyczyni³a siê istotnie
do zmniejszenia napiêcia spastycznego miêœni koñczyn dolnych oraz poprawy motoryki. Analiza temperatur powierzchniowych skóry zarejestrowanych termowizyjnie dowodzi pe³nej adaptacji uk³adu naczyniowego dzieci z mózgowym pora¿eniem dzieciêcym do temperatur
kriogenicznych, czyli pe³nego bezpieczeñstwa kriostymulacji miejscowej.
SUMMARY
is c
op
y is
for
Background. The author presents the results of a study of 60 children with infantile cerebral palsy carried out at a rehabilitation centre in the town of Zgorzelec. The study aimed to demonstrate that a 4-week programme of customised kinesiotherapy with cryostimulation
of the lower limbs with liquid nitrogen vapour could have a beneficial effect on motor status as well as muscle tone and skin surface temperature in children with infantile cerebral palsy.
Material and methods. A group of children of both sexes aged 3-14 with infantile cerebral palsy underwent 4 weeks of customised
kinesiotherapy combined with cryostimulation of both lower limbs. Muscle tone was determined with a Szirmai myotonometer using special methodology. The level of spasticity was estimated with the Ashworth test, and motor activity assessment was made before and after
the treatment according to a score table designed by the authors. Thermovisual recordings of skin surface temperature in the lower limbs
were made immediately before and 5 and 15 minutes after cryostimulation procedures at the beginning and end of the 4-week programme.
Results and Conclusions. A comparison of the results of the motor activity assessment, Ashworth test and myotonometry before and
after the rehabilitation programme shows that the use of cryostimulation in the rehabilitation of children with infantile cerebral palsy results
in a reduction of spasticity in the lower limbs and improvement in motor activity. Thermovisual analysis of skin surface temperature demonstrates full adaptation of the children's vascular system, i.e. excellent safety of topical cryostimulation.
Liczba s³ów/Word count: 7411
Tabele/Tables: 0
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Marek Woszczak
94 048 £ódŸ, ul. Szermiercza 5, tel./fax: (0-75) 775-89-41
e-mail: [email protected]
Th
-
Assessment of the efficacy of local cryotherapy
in children with cerebral palsy
Ryciny/Figures: 4
Piœmiennictwo/References: 16
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
14.05.2007 r.
19.07.2007 r.
-
tio
np
roh
ibit
Zak³ad Rehabilitacji USK Nr 1, £ódŸ
Akademia Œwiêtokrzyska, Wydzia³ Nauk o Zdrowiu
3
SP ZOZ, Pabianice
4
SP ZOZ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, Kielce
5
Wy¿sza Szko³a Fizjoterapii, Wroc³aw
1
Division of Rehabilitation, University Teaching Hospital No. 1, £ódŸ
2
Pedagogical University in Kielce, Faculty of Health Sciences
3
Independent Public Health Care Institution, Pabianice
4
Independent Public Health Care Institution, Regional Specialised Hospital, Kielce
5
University College of Physiotherapy, Wroc³aw
ed
.
Marek Woszczak1(A,B,C,D,E,F), Zbigniew Œliwiñski2(A,B,G),
Marek Kiljañski3(B,E,G), Wojciech Kiebzak4(D,F),
Marcin Szczepanik1(C), Wies³aw Tomaszewski5(D,E,F,G)
-
-
© MEDSPORTPRESS, 2007; 3(4); Vol. 7, 275-285
275
BACKGROUND
Cryostimulation involves sensory stimulation of short
duration. Therefore it ought to be expected that cryostimulating procedures will produce a thermoregulatory response
[1,2]. If it is assumed that good tolerance of cryotherapy in
children depends on their nervous, hormonal and vascular
reactivity, then infantile cerebral palsy, which represents a
particular dysfunction of the central nervous system, may
cause completely different reactions to cryotherapy procedures of the same length. Children patients pose a therapeutic and physiotherapeutic challenge as their patterns of
nervous, hormonal and vascular reactivity remains unknown. Extreme cold is commonly known to decrease muscle tension, muscular spasms and the intensity of pain sensations. While the influence a thermal stimulus of this kind
has on the tissues exposed to the procedure appears to
have been satisfactorily explained, the amount of available
knowledge concerning the peripheral reflex and segmental
effects of local procedures should be regarded as insufficient, particularly as regards children with infantile cerebral
palsy acquired as a result of a perinatal injury. Therefore,
the present study could contribute to the development of
therapeutic applications of local cryotherapy in children suffering from infantile cerebral palsy [3,4].
Long-term observations of these patients reveal diverse
motor activity disorders [5,6], which hinder or completely
disable independent locomotion or activities of daily living
such as eating, washing oneself or getting dressed. The
main cause of disturbances of normal motor development
is increased muscle tone associated with upper motor neuron injury, frequently presenting as tetraplegia.
Local cryostimulation was expected to reduce spastic
muscle tone and improve tolerance of exertion in children
with infantile cerebral palsy included in the study. Thermal
stimulation mostly influences skin perfusion. The associated mechanism of thermoregulation is called Aschoff's
reflex, which represents a vasomotor reaction of the body
exposed to low and high temperatures.
The experiment was designed to determine whether
a 4-week program of customized kinesiotherapy combined
with cryostimulation with liquid nitrogen vapor would have
a beneficial effect on motor status, spontaneous motor activity, muscle tone in the lower limbs and skin surface temperature of the lower limbs in children with cerebral palsy.
Consequently, the following hypotheses had to be verified:
1. Local cryostimulation of the lower limbs for a total of 12
minutes effects a change of spastic muscle tone in the
lower limbs in the Ashworth test and myotonometer
studies.
2. Cryogenic temperatures produced by liquid nitrogen
vapor change the skin surface temperature of the lower
limbs in children with infantile cerebral palsy as demonstrated by thermovisual recording.
3. The customized program of rehabilitation of children
suffering from infantile cerebral palsy with the use of
local cryostimulation contributes to the improvement of
spontaneous motor reactions in the study group.
4. The results of the medical experiment investigating the
Th
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
WSTÊP
Kriostymulacja jest stymulacj¹ czuciow¹ i krótkotrwa³¹,
nale¿y zatem spodziewaæ siê, ¿e jej zabiegi bêd¹ wyzwala³y reakcjê termoregulacyjn¹ [1,2]. Je¿eli przyjmiemy, ¿e
dobra tolerancja zabiegów krioterapii przez dzieci zale¿na jest od ich reaktywnoœci nerwowej, hormonalnej i naczyniowej, to okreœlona dysfunkcja OUN, jak¹ jest mpd, mo¿e
uwalniaæ zupe³nie ró¿ne reakcje na identyczny czas trwania zabiegu krioterapii stosowanego u nich. Dzieci stanowi¹ bardzo trudny problem leczniczy i fizjoterapeutyczny,
bowiem nie jest znana ich reaktywnoœæ nerwowa, wegetatywna i naczyniowa. Wiadomo powszechnie, ¿e krañcowe
zimno zmniejsza napiêcie miêœniowe, spazm miêœniowy
i odczuwanie bólu. Pomimo i¿ wp³yw tego rodzaju bodŸca
termicznego na tkanki w miejscu wykonywania zabiegu wydaje siê byæ poznany, to stan wiedzy na temat obwodowych konsekwencji reflektoryczno-segmentarnych zabiegów lokalnych nale¿y uznaæ za niewystarczaj¹cy. Sytuacja
ta dotyczy g³ównie dzieci z mpd powsta³ym wskutek urazu
oko³oporodowego. Dlatego przeprowadzone badania mog³yby przyczyniæ siê do rozwoju zastosowañ leczniczych
krioterapii miejscowej u dzieci z mpd [3,4].
D³ugoletnia obserwacja tych dzieci pozwala zauwa¿yæ
wyst¹pienie ró¿norodnych nieprawid³owoœci w rozwoju motorycznym [5,6]. Utrudniaj¹ one, a czêsto uniemo¿liwiaj¹
samodzieln¹ lokomocjê czy wykonywanie czynnoœci samoobs³ugi takich, jak: jedzenie, mycie siê, ubieranie siê itd.
G³ówn¹ przyczyn¹ zaburzeñ prawid³owego rozwoju motorycznego jest wzmo¿one napiêcie miêœni zwi¹zane z uszkodzeniem GNR, objawiaj¹ce siê czêsto pora¿eniem czterokoñczynowym.
Kriostymulacja miejscowa ma za zadanie zmniejszyæ
spastyczne napiêcie miêœni i poprawiæ tolerancjê wysi³kow¹ dzieci z mpd uczestnicz¹cych w badaniu. Zmiany zachodz¹ce pod wp³ywem czynnika termicznego to przede
wszystkim zmiany ukrwienia skóry. Mechanizm termoregulacji z tym zwi¹zany to odruch Aschoffa, który przedstawia
reakcjê naczynioruchow¹ organizmu poddawanego dzia³aniu niskich i wysokich temperatur.
Celem przeprowadzonego eksperymentu by³o sprawdzenie, czy czterotygodniowy program indywidualnie dobranej fizjoterapii z wykorzystaniem kriostymulacji parami
ciek³ego azotu u dzieci z mpd ma korzystny wp³yw na ich
stan motoryczny, motorykê spontaniczn¹, napiêcie miêœniowe koñczyn dolnych oraz temperaturê mierzon¹ na powierzchni skóry koñczyn dolnych.
Z tych powodów uzasadnione sta³o siê zweryfikowanie
poni¿szych tez:
1. Zabieg kriostymulacji miejscowej koñczyn dolnych
trwaj¹cy ³¹cznie 12 minut wp³ywa na zmianê napiêcia
spastycznego mm. kkd badanych testem Ashworth'a
oraz miotonometri¹.
2. U¿ycie temperatur kriogenicznych powsta³ych dziêki
zastosowaniu par ciek³ego azotu zmienia temperaturê
powierzchniow¹ kkd u dzieci z mpd w rejestracji kamer¹ termowizyjn¹.
3. Zastosowany program usprawniania dzieci z mpd z wykorzystaniem zabiegu kriostymulacji miejscowej wp³ywa na
poprawê motoryki spontanicznej w badanej grupie dzieci.
-
-
-
-
-
Woszczak M. i wsp., Krioterapia miejscowa w terapii mózgowego pora¿enia dzieciêcego
276
use of a short-lasting thermal stimulus could be applied
to the treatment of children with infantile cerebral palsy,
in whom increased muscle tone impedes rehabilitation,
especially with respect to locomotion.
The medical experiment involved topical cryostimulation in the cryogenic temperature range (below -100°C),
which produces a different vascular reaction. Despite the
application of an extreme thermal stimulus, the arteriovenous anastomoses remain open throughout the entire
duration of the procedure as the patient can sense warmth
at the skin surface within a few seconds of the beginning of
exposure to liquid nitrogen vapor. Maintaining the body's
homeothermy and fear of damage to the surface skin layers activates a heating mechanism in these layers based
on a temperature gradient. It is this gradient that equalizes
the temperature inside the body (37°C) with that in tissues
situated above by heating up consecutive layers. Failure of
this vascular mechanism could lead to skin damage, which
is, however, not observed in routine cryostimulation procedures in children and adults alike. Thus this reflex is
responsible for the safety of the procedure even in small
children.
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
4. Przeprowadzone doœwiadczenie medyczne z wykorzystaniem krótkotrwa³ego bodŸca termicznego mog³oby
byæ wykorzystywane w leczeniu dzieci z mpd, u których
wzmo¿one napiêcie miêœni utrudnia proces usprawniania, zw³aszcza lokomocji.
W doœwiadczeniu medycznym zastosowano zabiegi
kriostymulacji miejscowej, wykorzystuj¹c zakres temperatur kriogenicznych, to jest temperatur poni¿ej – 100°C, które powoduj¹ inn¹ reakcjê naczyniow¹. Pomimo tak ekstremalnego bodŸca nie dochodzi do zamkniêcia anastomoz
têtniczo – ¿ylnych przez ca³y okres trwania zabiegu, albowiem po kilku sekundach dzia³ania par ciek³ego azotu, pacjent odczuwa ciep³o na powierzchni skóry. Zachowanie
homeotermii organizmu i obawa przed uszkodzeniem warstw
powierzchniowych skóry uruchamia mechanizm ocieplania
tych warstw oparty o gradient temperatury. To ten gradient
wyrównuje wartoœæ temperatury wewn¹trz cia³a (37°C),
z warstwami po³o¿onymi powy¿ej na zasadzie ogrzewania
kolejnych warstw tkanek. Niezadzia³anie tego odruchu naczyniowego mog³oby doprowadziæ do uszkodzenia skóry,
czego nie obserwuje siê w rutynowo wykonanych zabiegach kriostymulacji zarówno u dzieci, jak i u doros³ych. Jest
to jednoczeœnie odruch, który stanowi o bezpieczeñstwie
tego zabiegu, nawet u ma³ych dzieci.
MATERIAL AND METHODS
The study involved a group of 60 children of both sexes
aged 3-14, where girls accounted for 38.3% and boys for
61.7%. The average age of the girls was 9.7 years, in the
case of boys it was 7.6 years, with the average age of the
entire group amounting to 8.4 years. All children were diagnosed with tetraplegia with increased muscle tone characteristic of infantile cerebral palsy. The patients had no additional disorders, such as sight impediment, hearing problems or significant mental retardation. The average age at
which the children were diagnosed was 6.3 years in boys,
6.9 years in girls and 6.5 years for the entire group. The
children included in the study came from various social
backgrounds, with 20% born in rural areas and 80% coming from urban districts. The duration of their disease and
the degree of disability also varied. Additionally, the study
involved a group of 36 children aged 3-13 suffering from
tetraplegia with spasticity. The average age of the children
was 8.3 years, with boys representing 58.33% and girls
accounting for 41.66% of the group. The patients underwent
a four-week customized program of kinesiotherapy carried
out in the same manner and conditions as in the case of the
study group. They were a clinically homogeneous group
which could not be exposed to cryostimulation for various
reasons, predominantly because of intolerance of low temperatures. These children constituted the control group.
The children were qualified for the program at their
admission to the rehabilitation centre in the town of Zgorzelec, according to the waiting list of patients. The diagnosis
was verified by a neurologist and a pediatrician. The physiotherapist performing the experiment completed a questionnaire and carried out a motor function assessment.
The rehabilitation program at the rehabilitation center in
Zgorzelec, which offers treatment to 20 children at the
Th
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
MATERIA³ I METODY
Badaniem objêto grupê 60 dzieci obojga p³ci, w przedziale wiekowym 3-14 lat. Dziewczêta stanowi³y 38,3%,
a ch³opcy 61,7%. Œredni wiek badanych dziewcz¹t wynosi³ 9,7, a ch³opców 7,6 roku, œredni wiek badanej grupy wynosi³ 8,4 roku. U wszystkich dzieci rozpoznano niedow³ad
czterokoñczynowy ze wzmo¿onym napiêciem miêœniowym, wystêpuj¹cym w przebiegu mpd. U dzieci nie wystêpowa³y dodatkowe zaburzenia np. wzroku, s³uchu, czy
znaczny stopieñ upoœledzenia umys³owego. Œrednia wieku, w którym postawiono diagnozê, wœród ch³opców wynosi³a 6,3 roku, u dziewcz¹t – 6,9, a dla ca³ej grupy – 6,5 roku. Dzieci wywodzi³y siê z ró¿norakich œrodowisk, 20% pochodzi³o ze wsi, 80% z miasta, ró¿ni³y siê okresem trwania
choroby i prezentowa³y zró¿nicowany stopieñ niepe³nosprawnoœci. Badaniu poddano równie¿ 36 dzieci z mpd,
w przedziale wiekowym 3-13 lat, z czterokoñczynow¹ postaci¹ mpd ze wzmo¿onym napiêciem spastycznym. Œrednia wieku dzieci wynosi³a 8,3 roku. W grupie by³o 58,33%
ch³opców i 41,66% dziewcz¹t. Dzieci te by³y objête czterotygodniowym indywidualnie dobranym programem kinezyterapii realizowanym w identycznej formie i warunkach jak
dzieci z grupy badawczej. Tworzy³y one jednorodn¹ klinicznie grupê, która z ró¿nych przyczyn nie mog³a byæ poddawana kriostymulacji, g³ównie z powodu nietolerancji na
zimno. Stanowi³y one grupê kontroln¹.
Badanie kwalifikacyjne do programu przeprowadzono
przy przyjêciu dzieci do Stacjonarnego Oœrodka Rehabilitacji SP ZOZ w Zgorzelcu, zgodnie z kolejk¹ chorych oczekuj¹cych. Rozpoznanie by³o weryfikowane przez neurologa i pediatrê. Ankietê i ocenê czynnoœciow¹ wykona³ przeprowadzaj¹cy eksperyment – fizjoterapeuta.
Turnus rehabilitacyjny w Stacjonarnym Oœrodku w Zgorzelcu, dysponuj¹cym 20 miejscami dla dzieci, trwa³ 28 dni.
-
-
-
-
-
Woszczak M. et al., Local cryotherapy in treatment of cerebral palsy
277
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
same time, lasted for 28 days. Each child was admitted
together with their guardian (a parent or legal guardian).
A neurologist, a pediatrician and a physiotherapist were
present throughout the entire duration of the rehabilitation
program. Physiotherapeutic procedures were customized
to meet the individual needs of each patient and accounted for patients' age, level of motor activity, mental status
and the type and results of previous rehabilitation. The nonstandard element of the rehabilitation program was physiotherapy including local cryotherapy of the lower limbs in the
region of the quadriceps muscle of thigh, the biceps muscle of thigh and the triceps muscle of calf.
All parents (guardians) signed a form to express their
consent to their child's participation in the study. They were
also given "instructions for the parents of the children participating in the experiment". The following forms were used
to record the data required for the experiment:
– Child questionnaire – filled in by the person performing
the experiment on the day of the child's admission to
the rehabilitation center and after the treatment.
– Child motor activity assessment – the assessment was
conducted twice: on the first and the last day of the
experiment. It involved the evaluation of motor skills
with respect to crawling, sitting down and walking.
– Assessment of spasticity level according to Ashworth
scale – the Ashworth test was performed before and
after the treatment, always in the same conditions.
– Assessment of muscle tone performed with a Szirmai
myotonometer. – the Szirmai myotonometer is a device
manufactured in Hungary and designed for determination of muscle tone at rest expressed in myotones,
where 1 myotone stands for the force (in millinewtons)
required to produce an indentation in the skin above
the muscle at a constant surface of the bolt of 0.18 cm2
Local cryostimulation of the lower limbs was performed
according to a specially designed method. The children's
lower limbs were subjected to cooling with liquid nitrogen
vapor for 12 minutes once a day, 6 minutes per limb The
first three procedures were shorter to enhance adaptation.
Gradual cooling of the front and back parts of the limbs during the first three procedures was aimed at eliminating possible adverse reactions such as malaise, elevated body
temperature, or increased spasticity.
Cryotherapy was performed using a Krioter KS-1 device
manufactured by Hans-Sped, G³ogów, Poland, in the following manner: the outlet of the device was placed 15-20
cm away from the limb; the posterior kinematic chain of one
lower limb (the thigh and shank at the same time) was
cooled for four minutes; this was followed by the cooling of
the anterior kinematic chain (thigh) of the same limb for two
minutes, the total duration of the procedure on both limbs
amounting to 12 minutes [7,8,9,10,11,12,16]. The areas
subject to the procedure were cooled according to a dynamic technique where the nozzle was moved over the
biceps muscle of thigh, the triceps muscle of calf and finally the quadriceps muscle of thigh.
Low temperature was produced by liquid nitrogen vapor released through the nozzle of the device, where its
temperature was -196°C. Surface cooling of the lower limbs
Th
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
Dziecko by³o hospitalizowane wraz z opiekunem (rodzicem
lub opiekunem prawnym). Opiekê nad dzieæmi podczas ca³ego turnusu rehabilitacyjnego sprawowali: neurolog, pediatra
i fizjoterapeuta. Program postêpowania fizjoterapeutycznego
by³ dobierany indywidualnie dla ka¿dego dziecka, a jego sk³adowe by³y zale¿ne od: wieku, poziomu motorycznego, psychicznego oraz od dotychczas prowadzonej rehabilitacji i jej
efektów. Postêpowaniem wykraczaj¹cym ponad standardowy
program turnusu rehabilitacyjnego by³a fizykoterapia, a w niej
krioterapia miejscowa koñczyn dolnych w obrêbie miêœni:
czworog³owego uda, dwug³owego uda, trójg³owego ³ydki.
Wszyscy rodzice (opiekunowie prawni) wyrazili zgodê
na udzia³ dzieci w badaniu naukowym, podpisuj¹c stosowne oœwiadczenie. Zostali tak¿e zapoznani z „informacj¹ dla
rodziców dzieci uczestnicz¹cych w eksperymencie”. Badania dla potrzeb eksperymentu zaewidencjonowano za pomoc¹ formularzy:
– Ankieta dziecka. – Ankietê wype³nia³ badaj¹cy w dniu
przyjêcia dziecka na turnus rehabilitacyjny w Oœrodku
i po jego zakoñczeniu
– Ocena rozwoju motorycznego dziecka. – Ocenê rozwoju motorycznego dziecka wykonano dwukrotnie: w dniu
przyjêcia do programu badawczego oraz po jego zakoñczeniu. Ocenie podlega³a sprawnoœæ motoryczna
w zakresie raczkowania, siadania, chodzenia.
– Ocena spastycznoœci wed³ug skali Ashworth'a – Badanie testem Ashworth'a wykonywane by³o w dniu rozpoczêcia i w dniu zakoñczenia programu zawsze w tych
samych warunkach.
– Ocena napiêcia miêœniowego za pomoc¹ miotonometru Szirmai. – Miotonometr Szirmai to przyrz¹d produkcji wêgierskiej, s³u¿¹cy do oceny stopnia napiêcia miêœniowego w spoczynku mierzonego w miotonach,
gdzie 1 mioton oznacza si³ê w miliniutonach potrzebn¹
do ugiêcia skóry nad miêœniem, przy sta³ej powierzchni bolca równej 0,18 cm2.
Kriostymulacjê miejscow¹ koñczyn dolnych wykonywano wed³ug specjalnie zaprogramowanej metodyki. Dzieci
by³y poddawane sch³adzaniu kkd parami ciek³ego azotu
przez 12 minut, raz dziennie, po 6 minut ka¿da z kkd. Pierwsze trzy zabiegi by³y wykonywane w skróconym czasie, dla
lepszej adaptacji. Stopniowe sch³adzanie przednich i tylnych czêœci koñczyny przez pierwsze trzy zabiegi mia³o
na celu wyeliminowanie mo¿liwoœci wyst¹pienia niepo¿¹danych reakcji pozabiegowych, takich jak: pogorszenie samopoczucia, wzrost temperatury cia³a, zwiêkszenie napiêcia spastycznego.
Zabiegi krioterapii by³y wykonane aparatem Krioter KS-1 firmy Hans-Sped z G³ogowa w nastêpuj¹cy sposób: dysza wylotowa aparatu ustawiona by³a w odleg³oœci 15
– 20 cm od koñczyny; sch³adzaniu poddany by³ ³añcuch kinematyczny tylny jednej kkd (udo i podudzie jednoczeœnie)
przez cztery minuty, a nastêpnie ³añcuch kinematyczny
przedni (udo) tej samej koñczyny przez dwie minuty; ³¹czny czas zabiegu na obu koñczynach wynosi³ 12 minut
[7,8,9,10,11,12,16]. Sch³adzanie miejsc zabiegowych odbywa³o siê w sposób labilny, poprzez p³ynne przesuwanie
koñcówki aplikatora nad miêœniem dwug³owym uda, trójg³owym ³ydki, a nastêpnie nad czworog³owym uda.
-
-
-
-
-
278
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
caused a local temperature decrease of about 10°C, without a risk of frostbites. Cryotherapy procedures were performed in specially designed rooms where only one child
could be present at a time (small children were accompanied by their parents). Following the procedure the patient
was relocated to a neighboring room with the same thermal
conditions where thermovisual scans and motor tests were
performed. This guaranteed adherence to all safety standards. Thermovisual recordings with the Swedish Agema
570 camera were conducted twice in the course of the program – on the first and on the last day.
Local cryotherapy and thermovisual assessment of its
efficacy, which was a key element of the study, were performed in the following manner:
1. Thermovisual scan of both lower limbs prior to the procedure.
2. Cooling the right lower limb for 6 minutes.
3. Thermovisual scan of the right lower limb directly following the procedure.
4. Cooling the left lower limb for 6 minutes
5. Thermovisual scan of the left lower limb directly following the procedure.
6. Simultaneous thermovisual scan of both lower limbs 5
minutes after the procedure.
7. Simultaneous thermovisual scan of both lower limbs 15
minutes after the procedure
Thermovisual images were recorded by a camera located one meter away from the patient so that the optical
axis of the camera should be perpendicular to the lower
limb being scanned. In order to facilitate uniform assessment, a number of points, lines and circles were marked on
the scans as locations of temperature measurements. The
temperatures (°C) were entered into appropriate tables.
For the purpose of statistical analysis of the collected
data, measurable characteristics were represented by
ranges (min-max) and average values (means and medians) as well as measures of internal variation (standard
deviation). Non-measurable characteristics were represented by the frequency of occurrence of their particular categories, which was determined by calculating the percentage share of these categories in particular groups. The
Shapiro-Wilk test was used to determine the type of distribution of quantitative variables. When the distribution approximated the normal distribution, a test for two independent samples was used to compare mean values in the
two groups following verification of the equality of variance
of the variable in both groups with the Fisher-Snedecor
test. When the variances were not equal, the Cochran-Cox
test was used to carry out the comparison. For characteristics whose distribution was only insignificantly different
from the normal distribution, analysis of variance was used
to compare mean values at several different time points,
while the difference test was used for comparison of data
for two time points in the same children. Otherwise,
Friedman's AVONA and Wilcoxon test of rank differences
for pairs were used respectively. The frequency of occurrence of particular categories of non-measurable characteristics in the statistical questionnaire in the analyzed
groups was determined in order to compare spasticity
Th
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
Zród³em niskich temperatur by³y pary ciek³ego azotu
wydobywaj¹ce siê z dyszy urz¹dzenia, gdzie ich temperatura wynosi³a -196°C. Sch³adzanie powierzchniowe koñczyn dolnych obni¿a³o temperaturê tylko miejscowo, oko³o 10°C, bez niebezpieczeñstwa powstawania odmro¿eñ.
Zabiegi krioterapii wykonywano w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu, w którym znajdowa³o siê tylko jedno
dziecko, w przypadku ma³ych dzieci w towarzystwie rodzica. Po zabiegu dziecko przechodzi³o lub by³o przenoszone
do s¹siedniego pomieszczenia o takich samych warunkach
temperaturowych, gdzie wykonywano badania kamer¹ termowizyjn¹ i badania czynnoœciowe. Tak zaprogramowane
badanie pozwoli³o zachowaæ wszystkie rygory bezpieczeñstwa. Dwa razy podczas turnusu – pierwszego i ostatniego
dnia wykonano zdjêcia termowizyjne przy u¿yciu szwedzkiej kamery Agema 570.
Krioterapia miejscowa i termowizyjna ocena jej skutecznoœci jako zasadniczy element badania by³a wykonywana wed³ug poni¿szej metodyki:
1. Wykonanie zdjêcia termowizyjnego obu kkd przed rozpoczêciem sch³adzania.
2. Sch³adzanie przez 6 minut kdp.
3. Wykonanie zdjêcia termowizyjnego kdp bezpoœrednio
po zakoñczeniu sch³adzania.
4. Sch³adzanie kdl przez 6 minut.
5. Wykonanie zdjêcia termowizyjnego kdl bezpoœrednio
po zakoñczeniu sch³adzania.
6. Wykonanie zdjêcia termowizyjnego obu kkd 5 minut
po zakoñczeniu sch³adzania równoczasowo.
7. Wykonanie zdjêcia termowizyjnego obu kkd 15 minut
po zakoñczeniu sch³adzania równoczasowo.
Obrazy termowizyjne rejestrowane by³y kamer¹ z odleg³oœci jednego metra. Zdjêcia starano siê wykonywaæ w taki sposób, aby oœ optyczna kamery by³a ustawiona prostopadle do badanej kd. Na uzyskanych zdjêciach termowizyjnych dla ujednolicenia oceny zaznaczono punkty, linie, ko³a, jako miejsca pomiaru temperatury. Tak okodowane wyniki temperatur zmierzone w stopniach Celsjusza zapisano
w stosownych tabelach.
W celu statystycznego opracowania zgromadzonego
materia³u, dla cech mierzalnych podano ich zakres (min
– max), obliczono wartoœci przeciêtne (œrednie arytmetyczne i mediany), a tak¿e miary wewnêtrznego zró¿nicowania
(odchylenia standardowe). Dla cech niemierzalnych okreœlono czêstoœæ wystêpowania poszczególnych ich kategorii – obliczaj¹c procentowy udzia³ tych kategorii w grupach.
W celu okreœlenia charakteru rozk³adu zmiennych iloœciowych zastosowano test Shapiro – Wilka. W przypadku, gdy
rozk³ad cech zbli¿ony by³ do rozk³adu normalnego dla porównania wartoœci przeciêtnych w dwóch grupach – test dla
dwóch prób niezale¿nych, po uprzednim sprawdzeniu
za pomoc¹ testu Fishera – Snedecora za³o¿enia o równoœci wariancji zmiennej w porównywanych grupach. W przypadku, gdy za³o¿enie to nie by³o spe³nione, do porównañ
stosowano test Cochrana – Coxa. Dla cech, których rozk³ad nie odbiega³ w sposób istotny od rozk³adu normalnego, do porównania wartoœci przeciêtnych w kilku ró¿nych
okresach zastosowano analizê wariancji, a w dwóch ró¿nych okresach dla tych samych dzieci stosowano test ró¿-
-
-
-
-
-
279
according to the Ashworth scale. The following methods were
used to compare data for the same group at two different time
points: the chi-square test of independence, the chi-square
test of independence with modified by Yates and Fisher's precise test. The significance level of the analyses was p 0.05.
When the distribution differed significantly from normal, the
Mann-Whitney test was used to compare the means in two
groups [13,14,15] Other tests used in the statistical analyses
included the t-Student test and the Levene test.
The results obtained in the control group were also
subjected to a statistical assessment and then compared
with the results from the study group. Statistical analysis of
the results was carried out with the help of El¿bieta
Dziankowska-Zaborszczyk, MSc, from the Centre for
Noncommunicable Disease Prevention and Control of the
Medical University in £ódz.
WYNIKI I OMÓWIENIE
RESULTS AND COMMENTARY
W badanej grupie zaobserwowano istotny spadek napiêcia spastycznego wg skali Ashworth'a po turnusie rehabilitacyjnym w obrêbie obu koñczyn dolnych. Uzyskano
istotn¹ statystycznie poprawê w zakresie ocenianych cech
rozwoju motorycznego dziecka. Wyniki statystyki wed³ug
Wilcoxona wskazuj¹ na istotn¹ statystycznie poprawê
w zakresie ocenianych cech rozwoju motorycznego dziecka w zakresie raczkowania, siadania i chodzenia.
Wyniki pomiaru napiêcia miêœniowego m. czworog³owego uda obu kkd przed pierwszym zabiegiem kriostymulacji w zestawieniu z wynikami napiêcia miêœniowego w pozosta³ych punktach czasowych s¹ istotne statystycznie. Obserwowany spadek napiêcia jest najwiêkszy po pierwszym
Following the rehabilitation program the study group
demonstrated a significant decrease in spasticity in both
lower limbs according to the Ashworth scale. A statistically
significant improvement was observed with respect to the
motor skills assessed. The results of Wilcoxon's test indicate a statistically significant improvement related to the
motor skills of crawling, sitting up and walking.
The comparison of muscle tone in the quadriceps muscle of thigh in both lower limbs prior to the first cryostimulation procedure and the values of muscle tone at other
points in time demonstrates statistically significant differences. The greatest decrease in muscle tension was observed after the first week of treatment, while at the subse-
tio
np
roh
ibit
ibu
-d
istr
nly
eo
us
al
on
pe
rs
for
y is
op
is c
Th
Ryc. 1. Napiêcie miêœniowe mierzone miotonometrem – miêsieñ czworog³owy uda kdp i kdl (n = 60)
Fig. 1. Muscle tone determined with a myotonometer – quadriceps muscle of thigh of the right lower limb and left lower limb (n=60)
-
ed
.
nic. W przeciwnym przypadku stosowano odpowiednio
AVONÊ Friedmana i test Wilcoxona rang ró¿nic dla par.
Do oceny napiêcia spastycznego wed³ug skali Asworth'a w ankiecie statystycznej porównano czêstoœci wystêpowania
poszczególnych kategorii cech niemierzalnych w analizowanych grupach, b¹dŸ w tej samej grupie w dwóch ró¿nych
okresach wykorzystano test niezale¿noœci chi-kwadrat lub
test niezale¿noœci chi-kwadrat z poprawk¹ Yates'a b¹dŸ test
dok³adny Fishera. W analizach przyjêto poziom istotnoœci
p 0,05. W przypadku, gdy rozk³ad cech odbiega³ od rozk³adu
normalnego, dla porównania wartoœci przeciêtnych w dwóch
grupach zastosowano test Manna-Whitney'a [13,14,15]. Z innych testów w pracy zastosowano równie¿: test t-Studenta
i test Levene'a.
Wyniki uzyskane w grupie kontrolnej tak¿e poddano
ocenie statystycznej, a nastêpnie porównano z wynikami
otrzymanymi w grupie badawczej. Opracowania statystyczne wyników badañ zosta³y wykonane przy wspó³udziale
mgr El¿biety Dziankowskiej – Zaborszczyk z Pracowni Biostatystyki, Katedry Medycyny Spo³ecznej i Zapobiegawczej
Uniwersytetu Medycznego w £odzi.
-
-
-
-
280
quent time points it fluctuated within the range of values
similar to those obtained.
The values of muscle tone in the biceps muscle of thigh
prior to the first cryostimulation procedure were significantly lower when compared to muscle tone values at other
points in time. The decrease in muscular tone fluctuated
throughout the entire duration of the study.
The values of muscle tone of the triceps muscle of calf
following the first cryostimulation procedure were significantly lower when compared to the muscle tone values at
other points in time. The greatest decrease in muscle tone
was recorded after the first week of treatment, subsequently fluctuating at a lower level.
tio
np
roh
ibit
ed
.
tygodniu zabiegów, a w nastêpnych okresach badania waha
siê na poziomie wartoœci zbli¿onych do uzyskanych.
Wyniki napiêcia miêœniowego m. dwug³owego uda przed
pierwszym zabiegiem kriostymulacji w zestawieniu z wynikami napiêcia w pozosta³ych punktach czasowych s¹ statystycznie znamiennie ni¿sze. Spadek napiêcia waha siê
przez ca³y okres badania.
Wyniki napiêcia miêœniowego m. trójg³owego ³ydki rejestrowane po pierwszym zabiegu kriostymulacji, w zestawieniu z wynikami napiêcia rejestrowanym w pozosta³ych
punktach czasowych s¹ statystycznie istotnie ni¿sze. Spadek napiêcia miêœniowego by³ najwiêkszy po tygodniu zabiegów, a nastêpnie waha³ siê na ni¿szym poziomie.
us
for
pe
rs
on
al
Ryc. 2. Napiêcie miêœniowe mierzone miotonometrem w poszczególnych etapach badania – miêsieñ dwug³owy uda kdp i kdl
(n = 60)
Fig. 2. Muscle tone determined with a myotonometer at consecutive stages of the study – biceps muscle of thigh of the right lower
limb and left lower limb (n=60)
y is
op
is c
Th
Ryc. 3. Napiêcie miêœniowe mierzone miotonometrem w poszczególnych etapach badania – miêsieñ trójg³owy ³ydki kdp i kdl (n = 60)
Fig. 3. Muscle tone determined with a myotonometer at particular stages of the study – triceps muscle of calf of the right lower limb
and left lower limb (n=60)
-
-
-
eo
nly
-d
istr
ibu
-
-
281
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
-d
istr
nly
eo
al
on
pe
rs
for
y is
op
is c
Th
Ryc. 4. Temp. oceniana kamer¹ termowizyjn¹ w poszczególnych etapach badania obu kkd (n=60)
Fig. 4. Temperature determined with a thermovisual camera at particular stages of the examination of both lower limbs (n=60)
-
The initial temperature of the right lower limb estimated
thermovisually prior to the rehabilitation program was
30.4°C, and fell to 23.3 °C after the first cryostimulation
procedure. The decrease in skin surface temperature
amounted to 7.1°C. An identical examination conducted at
the end of the program produced the results of 31.6°C and
21.5°C, while the temperature amplitude amounted to 10.1°C.
Temperature at other stages in the course of the study continued to increase gradually, however, the initial temperature values before the treatment and at its end are statistically significantly higher than the ones recorded at the end
of the study.
The initial temperature of the left lower limb estimated
in thermovisual study prior to the rehabilitation program
amounted to 30.7°C, while after the first cryostimulation
procedure it fell to 21.8°C. The decrease in skin surface
temperature recorded after the first procedure amounted to
8.9°C. In the examination performed at the end of the rehabilitation program the temperature of the left lower limb
amounted to 31.6°C prior to the cryotherapy procedure and
20.2°C following the procedure for an amplitude of 11.4°C.
At other time points of the study the temperature of the left
lower limb tended to increase. Fifteen minutes following a
cryotherapy procedure it was 28.4°C both at the beginning
and at the end of the rehabilitation program.
The difference between temperatures recorded prior to
cryostimulation of both lower limbs at the beginning and at the
end of the program amounted to approximately 1°C, while
directly following the procedure at the end of the program
each limb was colder by approx. 2°C. Temperatures recorded
fifteen minutes after the first and last cryotherapy procedure
were almost identical. The temperature recorded at the end of
the program was significantly lower than the temperature prior
to the treatment, differing from the latter by about 3°C.
Spearman's correlation coefficient <-1,1>, which
defines the relationship between the temperature of lower
limbs and muscle tone, usually demonstrates that the
us
Temperatura pocz¹tkowa rejestrowana metod¹ termowizyjn¹ kdp przed turnusem rehabilitacyjnym wynosi³a 30,4°C,
a po kriostymulacji 23,3°C. Spadek temperatury powierzchniowej skóry wynosi³ 7,1°C. W analogicznym badaniu na
koniec turnusu uzyskano 31,6°C i 21,5°C, a ró¿nica temperatury wynosi³a 10,1°C. Temperatura w pozosta³ych punktach czasowych badania stopniowo ros³a, ale wartoœci pocz¹tkowe przed turnusem i na jego koniec s¹ statystycznie
istotnie wy¿sze od wartoœci temperatur uzyskanych na koniec badania.
Temperatura pocz¹tkowa kdl rejestrowana metod¹ termowizyjn¹ przed turnusem wynosi³a 30,7°C, a po pierwszym zabiegu sch³adzania 21,8°C. Spadek temperatury
powierzchniowej skóry, rejestrowany po pierwszym zabiegu wynosi³ 8,9°C. W badaniu wykonanym na koniec turnusu rehabilitacyjnego przed krioterapi¹ temperatura kdl wynosi³a 31,6°C, a bezpoœrednio po niej 20,2°C, ró¿nica temperatur wynosi³a 11,4°C. W pozosta³ych punktach czasowych badania temperatura kdl zwiêksza³a siê, a w piêtnaœcie minut po zakoñczeniu tak na pocz¹tku, jak na koñcu
turnusu, wynosi³a 28,4°C.
Ró¿nica temperatur rejestrowanych przed kriostymulacj¹ obu kkd na pocz¹tku turnusu i na jego koñcu wynosi³a
oko³o 1°C, natomiast bezpoœrednio po zabiegu na koñcu
turnusu na ka¿dej z koñczyn rejestrowano temperaturê ni¿sz¹ o oko³o 2°C. Wyniki rejestrowane w 15 minut po pierwszym i ostatnim zabiegu sch³adzania by³y prawie identyczne. Temperatura rejestrowana na koniec turnusu by³a statystycznie istotnie ni¿sza od temperatury przed zabiegami
i ró¿ni³a siê ok. 3°C.
Wspó³czynnik korelacji wg Spearman'a <-1,1>, okreœlaj¹cy zale¿noœci pomiêdzy temperatur¹ kkd a napiêciem
mm, informuje, ¿e wraz ze wzrostem jednej wartoœci na
ogó³ maleje druga. Gdy wartoœci s¹ dodatnie, ze wzrostem
jednej wartoœci równie¿ druga wzrasta, im bli¿ej „1”, tym silniejsza jest ta zale¿noœæ. Przy wartoœci równej 0 mamy
do czynienia z brakiem zale¿noœci.
-
-
-
-
282
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
-d
istr
nly
eo
al
on
pe
rs
for
y is
DISCUSSION
The study has indicated that a four-week rehabilitation
program for children with cerebral palsy representing an
individually designed combination of kinesiotherapy and
cryostimulation demonstrated a statistically significant beneficial effect on the motor activity of the patients. The assessment of the children's motor activity included the skills
of crawling, sitting and walking and was performed prior to
the rehabilitation program and after its completion.
Th
is c
op
DYSKUSJA
W badaniach wykazano, ¿e czterotygodniowy okres
usprawniania dzieci z mpd, realizowany wed³ug indywidualnego programu kinezyterapii z zastosowaniem kriostymulacji, ma istotny statystycznie wp³yw na poprawê poziomu sprawnoœci motorycznej dzieci z mpd. Ocenê rozwoju
motorycznego dziecka przeprowadzono w zakresie raczkowania, siedzenia i chodzenia przed rozpoczêciem programu rehabilitacyjnego i po jego zakoñczeniu.
-
increase of one value is accompanied by the decrease of
the other. If the values are positive, the growth of one of
them is accompanied by the growth of the other. This tendency intensifies as the values approach "1". No relationship is observed if the value of the coefficient is 0.
In the present study, Spearman's rank correlation coefficient was used to assess the relationship of muscle tone
and skin surface temperature of the right lower limb and the
left lower limb and was positive in the initial and the final
stage of the experiment. This finding means that increased
muscle tone was strongly correlated with elevated skin surface temperature at these stages of the experiment. The
results demonstrate that a decrease in temperature was
associated with a decrease in muscle tone, and, consequently, an increase in temperature was accompanied by
increasing muscle tone. A myotonometer test performed 20
minutes after the first cryotherapy procedure compared
with the thermovisual test conducted 20 minutes after the
first cryotherapy procedure and the tests performed prior to
the cryotherapy procedure at the end of the program
demonstrated a negative correlation close to zero. This
relationship was most conspicuous for the biceps muscle of
thigh and the triceps muscle of calf.
The comparison of muscle tone in the quadriceps muscles of thigh in the study group and the control group has
revealed that following a four-week rehabilitation program
the tone in the quadriceps muscles of thigh of both lower
limbs in the control group was higher than that in the study
group. The respective patterns of change during the rehabilitation period were different, with measurements at the
end of the program only slightly different from the initial
ones. After the rehabilitation period the tone in the biceps
muscle of thigh in both lower limbs was slightly higher in
the control group than in the study group. The pattern of
change throughout the four weeks of rehabilitation was
similar, with the final values lower than the initial ones.
The results of the myotonometer test for the triceps
muscle of calf show that muscle tone in both lower limbs
after a four-week rehabilitation program was higher in the
control group than in the study group, even though the final
results demonstrated an overall decrease. The pattern of
change throughout the rehabilitation program was different
here than in the case of other muscles.
Muscle tone of all the examined muscles in the control
group was statistically higher than that recorded in the group
of children subjected to local cryostimulation, which proves
that a combination of kinesiotherapy and local cryotherapy is
remarkably more efficient in reducing muscle tension, which
might help to facilitate the routine treatment.
us
W badaniu wspó³czynnik korelacji dla rang wed³ug
Spearman`a, zastosowany do oceny zachowania napiêcia
mm i temperatury powierzchniowej skóry kdp i kdl jest dodatni w pocz¹tkowej i koñcowej fazie badania. Informuje
nas, ¿e wzmo¿one napiêcie miêœniowe jest silnie skorelowane z podwy¿szon¹ temperatur¹ powierzchniow¹ skóry
w tych fazach badania. Wyniki pokazuj¹, ¿e wraz z obni¿eniem temperatury maleje napiêcie miêœniowe, natomiast
wraz ze wzrostem temperatury wartoœci napiêcia miêœniowego rosn¹. Badanie miotonometryczne wykonane w 20 minut
po pierwszym zabiegu krioterapii w zestawieniu z badaniem
termowizyjnym, wykonanym w 15 minut po pierwszym zabiegu krioterapii oraz badania wykonane przed krioterapi¹
na koniec turnusu maj¹ korelacjê ujemn¹ zbli¿on¹ do zera.
Zale¿noœæ ta zdecydowanie najsilniej daje siê obserwowaæ
w obrêbie m. dwug³owego uda i m. trójg³owego ³ydki.
Z porównania wartoœci napiêcia miêœniowego – m. czworog³owych uda kkd w grupach badanej i kontrolnej wynika,
¿e po czterotygodniowym usprawnianiu napiêcie m. czworog³owego uda w obu kkd w grupie kontrolnej jest wy¿sze
ni¿ w grupie badawczej. Inny jest rozk³ad jego przebiegu
w okresie ca³ego cyklu usprawniania, a koñcowe wyniki s¹
tylko nieznacznie ni¿sze od pocz¹tkowych. Po okresie
usprawniania napiêcie m. dwug³owego uda w obu kkd w grupie kontrolnej jest nieznacznie wy¿sze ni¿ w grupie badawczej. Podobny jest rozk³ad jego przebiegu w trakcie czterech tygodni usprawniania, a koñcowe wyniki s¹ ni¿sze od
pocz¹tkowych.
Wyniki miotonometrii dla m. trójg³owego ³ydki pokazuj¹
¿e po czterotygodniowym usprawnianiu napiêcie miêœniowe w obu kkd w grupie kontrolnej jest wy¿sze ni¿ w grupie
badawczej, choæ i tak koñcowe wyniki pokazuj¹ jego spadek. Rozk³ad jego przebiegu w okresie ca³ego cyklu usprawniania jest inny ni¿ w przypadku pozosta³ych miêœni.
Stan napiêcia miêœniowego we wszystkich badanych
miêœniach w grupie kontrolnej jest statystycznie wy¿szy od
tego w grupie dzieci, u których stosowano dodatkowo kriostymulacjê miejscow¹. Dowodzi to, ¿e ³¹czne stosowanie
kinezyterapii z krioterapi¹ miejscow¹ ma zdecydowanie korzystniejszy wp³yw na spadek napiêcia miêœniowego.
-
-
-
-
283
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
In this study, the myotonometric records of muscle tone
in the lower limbs (quadriceps and biceps muscles of thigh
and triceps muscle of calf) demonstrated the greatest
increase after the first week of physiotherapeutic treatment
combined with local cryostimulation. This outcome was not
observed in the control group. During further stages of the
experiment, it oscillated at a level lower than the initial one.
No statistically significant differences of muscle tone between the right and the left lower limbs were observed
throughout the experiment. Similar results following cryotherapy of the lower limbs in healthy people were presented by Ksiê¿opolska [16].
Analysis of the distribution of muscle tension revealed
the greatest decrease in the area of the quadriceps muscle
of thigh and the smallest decrease in the area of the biceps
muscle of thigh. This difference appears to be related to the
fact that spastic flexion is much more frequent.
An examination of changes in mean values of temperature recorded thermovisually following local cryostimulation
in this study provided some interesting insights. The 28-day
program of customized physiotherapy combined with oncedaily local cryostimulation turned out to be a stimulus powerful enough to induce adaptation of the vascular system in the
area of the lower limbs of the children. This might be a result
of increased compliance of blood vessels of the lower limbs
as well as decreased spasticity. Improved thermoregulatory
efficiency might also play a role.
According to Œliwiñski [3,5] cryotherapy is a safe procedure also in children and can be used in the treatment of
spasticity, an indication confirmed in the present study of
children above three years old. The study has also revealed that children with infantile cerebral palsy subjected to
local cryotherapy of the lower limbs demonstrate improved
motor activity facilitating locomotion.
The results of the present study and literature data
indicate that cryotherapy could become a routine treatment
procedure in physiotherapeutic practice.
pe
rs
WNIOSKI
on
al
us
Rejestrowane miotonometrycznie wyniki napiêcia miêœniowego kkd w miêœniach czworog³owym i dwug³owym
uda oraz trójg³owym ³ydki wykaza³y najwiêkszy spadek napiêcia miêœniowego po pierwszym tygodniu zabiegów fizjoterapeutycznych i kriostymulacji miejscowej. Efektu tego
nie zaobserwowano w grupie kontrolnej. W nastêpnych
punktach czasowych oscylowa³ on na ni¿szym poziomie
w porównaniu z wyjœciowym. Nie obserwowano w przebiegu badania istotnych statystycznie ró¿nic napiêcia miêœniowego miêdzy kdl i kdp. Podobne wyniki po krioterapii kkd
u ludzi zdrowych przedstawi³a Ksiê¿opolska [16].
W badaniach w³asnych, w rozk³adzie napiêcia miêœniowego najwiêksze jego obni¿enie uzyskano w obrêbie miêœnia czworog³owego uda, a najmniejsze w obrêbie miêœnia
dwug³owego uda. Wydaje siê, ¿e to zró¿nicowanie zwi¹zane jest ze znacznie czêœciej wystêpuj¹cym wzmo¿onym
napiêciem spastycznym o charakterze zgiêciowym.
Interesuj¹ce obserwacje w niniejszej pracy dotycz¹
zmian œredniej wartoœci temperatur mierzonych termowizyjnie po zabiegu kriostymulacji miejscowej. Okaza³o siê, ¿e 28dniowy program indywidualnej fizjoterapii z wykorzystaniem
zabiegów kriostymulacji miejscowej wykonywanej raz dziennie jest wystarczaj¹co du¿ym bodŸcem, aby uwidoczni³ siê
efekt adaptacji uk³adu kr¹¿eniowo – naczyniowego w obrêbie kkd badanych dzieci. Mo¿e to œwiadczyæ o uelastycznieniu naczyñ krwionoœnych w koñczynach dolnych, a tak¿e
o zmniejszeniu napiêcia spastycznego. Nie mo¿na tak¿e wykluczyæ poprawy sprawnoœci uk³adu termoregulacji.
Œliwiñski [3,5] opisuje, ¿e krioterapia jest postêpowaniem bezpiecznym tak¿e u dzieci i nadaje siê do leczenia
spastycznoœci, co w badaniach w³asnych zosta³o potwierdzone u dzieci od trzeciego roku ¿ycia. Ponadto w ramach
tych badañ ustalono, ¿e u dzieci z mpd poddanych krioterapii miejscowej kkd, poprawia siê ich stan motoryczny,
u³atwiaj¹cy poruszania siê.
Wydaje siê, ¿e uzyskane wyniki i przegl¹d piœmiennictwa wskazuj¹ na mo¿liwoœæ rutynowego stosowania temperatur kriogenicznych w praktyce fizjoterapeutycznej.
Th
is c
op
y is
for
1. Kriostymulacja miejscowa kkd wp³ywa istotnie na obni¿enie napiêcia spastycznego miêœni u dzieci z mpd.
2. Temperatura kriogeniczna aplikowana pod postaci¹ par
ciek³ego azotu obni¿a temperaturê powierzchniow¹
skóry kkd u dzieci z mpd.
3. Zastosowanie indywidualnego programu usprawniania
dla ka¿dego dziecka z wykorzystaniem kriostymulacji
miejscowej koñczyn dolnych w sposób istotny poprawi³o stan motoryczny dzieci z mpd, poprzez zmniejszenie
napiêcia spastycznego miêœni.
4. Zastosowanie temperatury kriogenicznej u dzieci z mpd
od trzeciego roku ¿ycia jest bezpieczne i dobrze tolerowane.
5. Uzyskane wyniki wskazuj¹ na mo¿liwoœæ rutynowego
stosowania temperatur kriogenicznych w codziennej
praktyce terapeutycznej u dzieci z mpd jako zabiegu
wspomagaj¹cego leczenie podstawowe.
-
-
-
-
-
284
CONCLUSION
1. Local cryostimulation of the lower limbs significantly
reduces spasticity in children suffering from infantile
cerebral palsy.
2. Cryogenic-range temperature applied in the form of liquid nitrogen vapor reduces surface skin temperature
of the lower limbs in children suffering from infantile
cerebral palsy.
3. The customized rehabilitation program including local
cryostimulation of the lower limbs brought about a significant improvement of motor activity in children with
infantile cerebral palsy as a result of reducing muscle
spasticity.
4. Cryogenic-range temperatures are safe and well tolerated by children with infantile cerebral palsy above
three years of age.
These results indicate that cryotherapy could become a
routine treatment procedure in the therapy of children with
infantile cerebral palsy.
PIŒMIENNICTWO / REFERENCES
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
1. Zagrobelny Z. Krioterapia ogólna i miejscowa. Wroc³aw: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner; 2003.
2. Zagrobelny Z. Lecznicze zastosowanie zimna. Acta Bio-Optica et Inf Med 1996; 2: 2.
3. Œliwiñski Z. Ocena termowizyjna koñczyny górnej u pacjentów z mózgowym pora¿eniem dzieciêcym po zabiegach kriostymulacji dla potrzeb rehabilitacji. Rozprawa habilitacyjna. £ódŸ: UM, 2003.
4. Rudziñska A, Gieremek K, Bia³ek M. Zastosowanie termografii impedancyjnej do oceny lokalnych i reflektorycznych efektów
naczyñ ruchowych po kriostymulacji. Fizjoterapia 1994; 2 (3): 26.
5. Œliwiñski Z, Woszczak M, Zagrobelny Z. i wsp. Termowizyjna ocena promieniowania indukowanego kriostymulacj¹ obu koñczyn
dolnych i analiza zmian napiêcia spastycznego u dzieci z pora¿eniem mózgowym. Fizjoterapia Polska 2003; 3 (4): 316-330.
6. Gieremek K. Przegl¹d metod kriostymulacyjnych stosowanych w zwalczaniu spastycznoœci. Fizjoterapia 1994; 2: 2-30.
7. Jezierski C. Zastosowanie miejscowej kriostymulacji i usprawniania ruchowego w chondromalacji rzepki. Fizjoterapia 1996; 4: 14-16.
8. Jezierski Cz, Narkiewicz T. Zastosowanie urz¹dzenia R-26 w kriostymulacji chorych. Post Rehab 1994; 3 (1): 47.
9. Krajewski S, Talar J, Œliwiñski Z. Spastycznoœæ – problem w rehabilitacji i ¿yciu codziennym chorych z tetraplegi¹. Med Manualna 1999; 3: 35-39.
10. Œliwiñski Z, £achacz K, P³aza P. Wp³yw kriostymulacji miejscowej na napiêcie spastyczne koñczyn u pacjentów po udarze mózgu. Med Manualna 2000; 4 (1-2): 55.
11. Œliwiñski Z, P³aza P, Halat B. Ocena napiêcia spastycznego u dzieci z pora¿eniem mózgowym po zastosowaniu kriostymulacji miejscowej. Med Manualna 2000; 4 (1-2): 45.
12. Zagrobelny Z. i wsp. Aparaty do miejscowego nadmuchu parami ciek³ego azotu w leczeniu i rehabilitacji chorych. Prób Tech
Med 1987; 18 (4): 248.
13. Andryszek C. Zbiór zadañ z zastosowañ statystyki w medycynie. Skrypt dla studentów medycyny AM w £odzi. T CLXXII. £ódŸ:
Katedra Medycyny Spo³ecznej AM; 1988.
14. Blalock HM. Statystyka dla socjologów. Warszawa: PWN; 1975. 93-211.
15. Sawicki F. Elementy statystyki dla lekarzy. Warszawa: PZWL; 1974. 119-273.
16. Ksiê¿opolska – Pietrzak K. Cryotherapy in osteoporosis. Pol Merkuriusz Lek 1998; 5 (28): 222.
y is
op
is c
Th
-
-
for
pe
rs
on
al
us
-
-
-
285

117 Woszczak.qxp

Transkrypt

Podobne dokumenty

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Medycyna Sportowa

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

Bluza - Black / Pink - 1szt Czarna, sportowa bluza

IsoBeef - 1000g (Iso Beef) IsoBeef to zdecydowany numer jeden na

roczniknaukowy - Stowarzyszenie Idokan Polska