DNI KULTURY CHORWACKIEJ

DNI KULTURY CHORWACKIEJ
W Katowicach i Sosnowcu w dniach od 10 do 12 maja odbywały się Dni Kultury
Chorwackiej. Imprezę zorganizował Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego we
współpracy z Ministerstwem Kultury Republiki Chorwacji, Ministerstwem Nauki i Technologii
Republiki Chorwacji, Wydziałem Kultury Urzędu Miasta w Katowicach i Wydziałem Kultury i
Sztuki Urzędu Miasta w Sosnowcu. Z tej okazji zostali zaproszeni do Polski aktor i profesor
Chorwackiej Akademii Teatralnej Joško Ševo oraz poeta, krytyk i profesor Uniwersytetu
Zagrzebskiego Krešimir Bagić.
Program Dni Kultury Chorwackiej składał się z dwóch części, kulturalnej i naukowej. W
części kulturalnej programu znalazł się między innymi autorski monodram Joška Ševo
zatytułowany Govorite li hrvatski? (Czy mówicie po chorwacku?), który rozpoczął trzydniowe
spotkanie z kulturą chorwacką. Monodram został wystawiony w poniedziałek o godz. 18.00 w
Teatrze „Korez“ w Katowicach, a w uroczystości otwarcia wzięli udział Jego Ekscelencja
Ambasador Republiki Chorwacji w Polsce mr.sc. Ivan del Vechio, Dziekan Wydziału
Filologicznego prof. nadzw. dr hab. Jadwiga Stawnicka, Dyrektor Instytutu Filologii
Słowiańskiej prof. UŚ dr hab. Maria Cichońska. Spotkanie prowadziły lektorka języka
chorwackiego mgr Ivana Fakac oraz doktorantka UŚ mgr Agnieszka Cielesta. Słowo wstępne
przed spektaklem wygłosił prof. UŚ dr hab. Lech Miodyński, który – w oparciu o teksty
literackie, stanowiące kanwę przedstawienia – dokonał zwięzłej, przeglądowej periodyzacji
literatury chorwackiej od średniowiecza po współczesność, nakreślając konktekst historycznokulturowy wybranych dzieł literackich i równocześnie wprowadził w problematykę
przedstawienia. Spektakl został entuzjastycznie przyjęty przez widzów, a niezwykle
ekspresywna, chwilami żywiołowa i pełna dynamiki, ale równocześnie nie pozbawiona
subtelności i liryzmu gra aktorska Joško Ševa spotkała się z uznaniem również niechorwackojęzycznej części publiczności, licznie zgromadzonej w Tearze „Korez“.
Drugi punkt części kulturalnej programu stanowiła promocja polskiego przekładu
antologii chorwackiego krótkiego opowiadania pt. Nagie miasto i spotkanie z jej autorem
Krešimirem Bagiciem. Odbyło się ono we wtorek o godzinie 15.00 w kawiarnii muzycznej Muza
Art Cafe w Sosnowcu. Promocja książki była de facto rozmową o współczesnej kulturze i
literaturze chorwackiej. Oprócz prof. Krešimira Bagicia wzięli w niej udział prowadzący
spotkanie - dr Leszek Małczak oraz prof. zw. dr hab. Barbara Czapik-Lityńska, która dokonała
wprowadzenia w dzieje poezji chorwackiej, przedstawiając kluczowe momenty dla tej poezji, jej
najważniejsze osiągnięcia, podejmowane przez twórców tematy oraz przełomowe rozwiązania
formalne. Uczestnicy spotkania mieli okazję wysłuchać - w oryginale i w przekładzie wybranych opowiadań, które znalazły się zbiorze Nagie miasto oraz fragmentów współczesnej
poezji. Tematyka rozmów, wybiegająca poza ramy zwykłej promocji, koncentrowała się wokół
fenomenu krótkiego opowiadania w prozie chorwackiej lat 80-tych i 90-tych, jego znaczenia jako
zjawiska literacko-kulturowego oraz typowych problemów, jakimi się zajmuje. Po części
oficjalnej spotkania była okazja do kontynuacji rozmów z prof. Krešimirem Bagiciem,
występującym w roli potrójnej: poety, krytyka literackiego i znawcy literatury chorwackiej.
Naukową część Dni Kultury Chorwackiej stanowiły wykłady zaproszonych gości.
Wykład prof. Joška Ševa, wygłoszony we wtorek o godz. 11.30, poświęcony był zagadnieniom
związanym z problematyką literacką i teatralną tekstu dramatycznego oraz zjawiskom najbardziej
symptomatycznym w obrębie współczesnego dramatu chorwackiego. Nie zabrakło również
wskazówek dotyczących istotnych elementów warsztatu aktora oraz uwag na temat przekładów
dramatów chorwackich na język polski i ich realizacji scenicznych. W środę o godz. 11.30
wykład na temat Chorwacka literatura i kultura lat 70-tych wygłosił prof. Krešimir Bagić.
Dokładny opis zjawisk i tendencji, jakie zaistniały w latach 70-tych XX wieku w obrębie poezji,
prozy i dramatu chorwackiego, został ukazany w niezwykle szerokim - i istotnym dla
omawianego okresu - kontekście historycznym, społecznym, politycznym i kulturowym. Wykład
- będący zarazem prezentacją multimedialną, obrazującą omawiane tematy - przybliżył
słuchaczom nie tylko literaturę (m.in. poezję konceptualną, prozę borghesowców, dramat
polityczny), ale i sztukę, film, muzykę, modę oraz inne elementy kultury masowej okresu. Oba
wykłady odbyły się w Centrum Naukowo-Dydaktycznym Instytutów Neofilologicznych
Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu przy ulicy Grota-Roweckiego 5.
Ostatnim punktem programu i zarazem zakończeniem Dni Kultury Chorwackiej była
wystawa fotografii Chorwacja w obiektywie slawisty. Autorami zdjęć, które nadal można
zobaczyć w Auli Wydziału Filologicznego UŚ przy ul. Grota-Roweckiego 5, są studenci I roku
filologii chorwackiej. Fotografie stanowią zapis kwietniowego wyjazdu naukowego do
Chorwacji.