Elastyczne formy zatrudnienia – szansa czy zagrożenie? Elastyczne

Wykorzystaj potencjał Internetu w HR – wejdź na www.HRweb.pl
Elastyczne formy zatrudnienia – szansa czy zagrożenie?
Elastyczne formy zatrudnienia, od dawna bardzo popularne na świecie i w Europie, w
naszym kraju nadal są niedoceniane i negatywnie odbierane; czasem nawet jako forma
wyzysku pracownika. Zdaniem Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia jest to pogląd
stereotypowy i mylący.
Negatywny obraz pracy tymczasowej w dalszym ciągu pokutuje wśród rzeszy polskich
pracowników, z historycznego punktu widzenia przywykłych do sztywnych form zatrudnienia
oraz systemu pracy etatowej. Taką sytuację pogłębia dodatkowo polityka kredytowa róznego
rodzaju instytucji finansowych i banków, które niejednokrotnie odmawiają przyznania
kredytów osobom zatrudnionym na umowy tymczasowe, zlecenie bądź o dzieło.
Dlaczego śmieci?
Według danych z Open Finance i Home Brokera, aż co dziesiąta osoba ubiegająca się o kredyt
hipoteczny jest zatrudniona na umowę zlecenie lub o dzieło, ale tylko jeden bank na rynku, z
listy dwudziestu jeden instytucji przedstawionych SAZ przez doradców kredytowych, jest w
stanie odpowiedzied na zapotrzebowanie tego segmentu klientów, nie piętrząc przed nimi
stosu dodatkowych formalności.
Także pracodawcy, w wielu przypadkach rozgraniczają pracowników korzystających z tej
formy zatrudnienia oraz pracowników etatowych poprzez, na przykład, brak pakietów
socjalnych, czy nawet niższe wynagrodzenie w tej pierwszej grupie.
Rola związków zawodowych
Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia jest taką sytuacją zaniepokojone.
Prezes Zarządu Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia i Prezes Zarządu Wadwicz Sp. z. o.o.
SKA, Jarosław Adamkiewicz zaznaczył: „Rolą agencji zatrudnienia nie jest rozwiązywanie
problemu nierówności i niesprawiedliwości w zakładach pracy. Chcielibyśmy, żeby to związki
zawodowe w imieniu wszystkich pracowników, a w szczególności w imieniu pracowników
Wykorzystaj potencjał Internetu w HR – wejdź na www.HRweb.pl
tymczasowych, zajęły się wyrównywaniem standardów pracy. Kuriozalną sytuacją jest, gdy
pracownicy zatrudnieni w jednym zakładzie pracy na tych samych stanowiskach, ale na
podstawie różnych umów, otrzymują z tego tytułu różne wynagrodzenie.”
Artur Skiba, Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia i dyrektor zarządzający
firmy rekrutacyjnej Antal International dodatkowo wyjaśnił: „Chcielibyśmy, aby dyskusja na
temat umów-śmieci została zakooczona raz na zawsze. Istnieją mechanizmy umożliwiające
zwalczanie nadużyd, lecz niestety zamiast zajmowad się tematem z nimi związanym,
atakowana jest jedyna forma zatrudnienia mogąca przynieśd wymierne skutki gospodarcze
poprzez ograniczanie administracji publicznej, z czym próbuje walczyd każdy kolejny rząd; czy
to poprzez umożliwienie róznym grupom społeczym aktywizacji zawodowej w trudnych
warunkach ekonomicznych, z jakimi obecnie musimy się zmierzyd. Media w dużej mierze
przyczyniły się do rozpowszechnienia takiego niepochlebnego i niezgodnego z prawdą
określenia.”
Wyjście z cienia
Z punktu widzenia rynku, pracodawcy oraz, przede wszystkim, pracownika, praca
tymczasowa niesie ze sobą wiele korzyści. Elastyczne formy zatrudnienia są rozwiązaniem dla
wkraczających na rynek pracy oraz marginalizowanych grup społecznych - dzięki takiej formie
zatrudnienia na rynek pracy wejśd mogą matki z małymi dziedmi, osoby starsze,
niepełnosprawne, czy uczące się. Bardzo ważna jest również możliwośd zdobycia
doświadczenia oraz rozwoju na różnych stanowiskach, co ułatwia młodym ludziom podjęcie
właściwej decyzji dotyczącej dalszej ścieżki kariery zawodowej.
Z badania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia wynika, że co
dziesiąta osoba zatrudniona przez agencję otrzymuje propozycję przejścia na etat do
pracodawcy użytkownika, a od 2009 roku w agencjach nastąpił duży wzrost zatrudnienia
osób niepełnosprawnych.
Pracodawca, z kolei, ma możliwośd dostosowania poziomu zatrudnienia do sezonowych
potrzeb przedsiębiorstwa.
Wykorzystaj potencjał Internetu w HR – wejdź na www.HRweb.pl
VAT to problem
Możliwośd zatrudnienia pracowników tymczasowych przez urzędy administracji paostwowej
ograniczyłaby ilośd urzędników oraz, co się z tym wiąże, wydatki z budżetu paostwa (brak
odpraw). W obliczu pogarszającej się w Europie i Polsce sytuacji gospodarczej, elastyczne
formy zatrudnienia pozwoliłyby rozwiązad w urzędach paostwowych problem często
przerośniętej etatyzacji.
Wykorzystywanie tej formy zatrudnienia przez instytucje publiczne praktycznie uniemożliwia
jednak brak możliwości odliczenia podatku VAT przez urzędy. Do pensji pracownika
zatrudnionego przez agencję pracy tymczasowej musiałyby one dopłacad kolejne 23% z
tytułu korzystania z usług agencji zatrudniającej i delegującej pracownika.
Jarosław Adamkiewicz ocenił, że: „W Polsce mamy do czynienia z ignorancją, jeżeli chodzi o
pracę tymczasową, ponieważ taki schemat pracy jest wprost idealny dla instytucji
paostwowych, które od czasu do czasu borykają się z niedoborem personelu w związku z
wykonywaniem, na przykład, projektów unijnych.”
Ogon Europy
Od 2007 roku nastąpił znaczny rozwój rynku agencji pracy tymczasowej oraz wzrost ich
konkurenyjności dla pracowników dzięki poprawie jakości usług i rozpowszechnieniu się
pakietów socjalnych. Agencje pracy tymczasowej cały czas udoskonalają narzędzia i formy
zachęty dla pracowników. Rośnie tym samym jakośd pracy tymczasowej, a coraz więcej osób
przekonuje się do takiej formy zatrudnienia.
Ponadto, wraz ze wzrostem jakości nie zmienia się marża agencji. Przeciwnie, w 2009 roku
większośd firm zdecydowała się obniżyd stawki wynagrodzenia ze średnio 8-12% do poziomu
wynoszącego nawet 4-5% pensji delegowanego pracownika.
Wykorzystaj potencjał Internetu w HR – wejdź na www.HRweb.pl
* jako liczba ekwiwalentów pełnych etatów raportowana przez lokalne federacje Ciett,
podzielona przez wielkośd całkowitej aktywnej zawodowo populacji (źródło: Ciett)
W bieżącym roku tylko członkowie SAZ (50 agencji) zatrudniali około 80 tys. pracowników
tymczasowych, natomiast w skali Polski liczba tych osób wyniosła w przybliżeniu 433 tysiące.
Jest to jednak nadal kropla w morzu w porównaniu z innymi krajami Europy.
Obecnie jesteśmy niemalże na samym koocu listy wyprzedzając jedynie Hiszpanię i Grecję,
które obecnie walczą z kryzysem finansów publicznych, jak również Słowenię, Rumunię i
Bułgarię.