sprawozdanie z działalności powiatowego rzecznika konsumentów

Transkrypt

sprawozdanie z działalności powiatowego rzecznika konsumentów
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
POWIATOWEGO RZECZNIKA
KONSUMENTÓW
W KAMIENNEJ GÓRZE
ZA ROK 2013
KAMIENNA GÓRA, MARZEC 2014 R.
___________________________________________________________________________
Strona 1 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
I.
Wstęp i uwagi ogólne.
Ochrona praw konsumentów należy do podstawowych zadań nałożonych na organy
samorządu terytorialnego. Rzecznik Konsumentów posiada kompetencje doradcze
i procesowe. Nie posiada natomiast kompetencji kontrolnych. Zgodnie z ustawą z dnia
16.02.2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów Rzecznik podlega bezpośrednio
Staroście. Rzecznik Konsumentów posiada wykształcenie wyższe prawnicze oraz ukończone
studia podyplomowe: „Podyplomowe studia podatkowe” oraz „Administracja dla
pracowników samorządu terytorialnego”. Tak jak w latach ubiegłych w roku 2013
konsumenci byli przyjmowani w pokoju nr 100 w budynku Starostwa Powiatowego w
Kamiennej Górze każdego dnia tygodnia w godzinach od 7.30 do 15.30.
Struktura biura Rzecznika, stan kadrowy.
1. Województwo
Dolnośląskie
2. Miasto
/Powiat
3. PRK/
MRK
4. Imię i nazwisko Rzecznika Konsumentów
Kamienna Góra
5. Wykształcenie (np. wyższe prawnicze)
wyższe prawnicze
Powiatowy Rzecznik Konsumentów
Joanna Olszak
6. Funkcja Rzecznika Konsumentów jest TAK
wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy
(1 etat). Proszę napisać TAK lub NIE.
NIE DOTYCZY TYCH RZECZNIKÓW,
3
KTÓRZY ODPOWIEDZIELI „TAK” NA - 5 etatu
PYT. 6
1
-
2 etatu
7. Funkcja Rzecznika Konsumentów jest
2
wykonywana w niepełnym wymiarze czasu - 5 etatu
pracy.
Proszę
zaznaczyć
odpowiednią
1
odpowiedź.
- 5 etatu
- inne, np. dyżury
DOTYCZY TYCH RZECZNIKÓW, KTÓRZY
ODPOWIEDZIELI NA PYT. 7
8. Liczba dni/godzin w tygodniu, w których
wykonywane
są
zadania
Rzecznika
Konsumentów (np. 5 razy w tygodniu po 3
godziny).
9. Rzecznik działa w ramach wyodrębnionego NIE
biura (art. 40 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego
2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów
Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) Proszę napisać
TAK lub NIE.
10. Rzecznik Konsumentów w ramach NIE
działalności Rzecznika korzysta z pomocy
innych osób. Proszę napisać TAK lub NIE.
11. Liczba osób, która stale pomaga
Rzecznikowi Konsumentów w wykonywaniu
obowiązków Rzecznika (jeśli liczba nie jest
stała, to wpisać średnią liczbę).
___________________________________________________________________________
Strona 2 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
II Realizacja zadań rzeczników konsumentów
1.Zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej
w zakresie ochrony interesów konsumentów.
Jednym z podstawowych zadań wykonywanych przez Rzecznika konsumentów jest
zapewnie-nie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie
ochrony
interesów konsumentów. W 2013 r. zadanie to było realizowane poprzez:
1) udzielanie bezpośrednich porad w biurze Rzecznika;
2) udzielanie porad telefonicznych;
3) sporządzanie pism procesowych;
4) odpowiedzi na zapytania konsumentów;
5) wyjaśnianie i interpretacje przepisów prawa;
6) podejmowanie mediacji w celu polubownego rozwiązania spraw;
7) umożliwianie i ułatwianie konsumentom dostępu do materiałów
edukacyjnych i informacyjnych traktujących o uprawnieniach konsumentów;
8) udzielanie pouczeń przedsiębiorcom, ;
9) zapewnienie konsumentom pomocy prawnej w każdym stadium
postępowania przed sądem konsumenckim działającym przy Inspekcji
Handlowej oraz w toku postępowania przed sądami powszechnymi.
W pierwszej kategorii spraw dotyczącej usług najwięcej skarg, dotyczyło usług
telekomunikacyjnych. Spory na tle wykonywania tego rodzaju usług dotyczyły przede
wszystkim: nieprawidłowości związanych ze zmianą warunków umowy; jakości
świadczonych usług; nieprawidłowości związanych z uruchomieniem usługi; naliczaniem
opłat wyrównawczych z tytułu niedotrzymania warunków umowy; nierzetelnego
informowania abonentów o obowiązujących w dniu podpisywania umowy ofertach
promocyjnych; nienależytego wykonania usług (niewłaściwa taryfikacja, niewłaściwy cennik,
brak wykonania innych postanowień umownych); dochodzenia roszczeń odszkodowawczych
z tytułu przerwy w świadczeniu usług; przeniesienia usługi do innego operatora; powrotu do
pierwotnego operatora; brak wywiązania się przez operatora z obowiązku pisemnego
potwierdzenia zmiany umowy; zaprzestania świadczenia usług.
Konsumenci składali skargi, w których informowali, że zawierając umowy z operatorami
telekomunikacyjnymi – z powodu ich nierzetelnego działania – często pozbawieni byli
prawdziwej informacji handlowej. Zdarzało się, że konsumentom nie podawano informacji
o konieczności pisemnego składania rezygnacji z usług. Dużą grupę skarg stanowiły sprawy
dotyczące umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawieranych przez
akwizytorów, tj. poza lokalem przedsiębiorstwa oraz na odległość. Konsumenci skarżyli się,
iż akwizytorzy i konsultanci nie dopełniali obowiązku informacyjnego, wprowadzając ich
w błąd, co do charakteru rozmowy, ponieważ nie informowali konsumentów, iż rozmowa ma
na celu zawarcie umowy. Zgłaszały się również osoby starsze, które przy zawieraniu umów
nie były świadome, iż wyrażają zgodę na zmianę operatora. Przedkładane im umowy były
nieczytelne i w większości pozbawione daty jej zawarcia. Taka sytuacja utrudniała im
zapoznanie się z warunkami umowy, a przede wszystkim z przysługującym im uprawnieniem
dotyczącym odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni. W wyniku takich okoliczności
konsumenci otrzymywali faktury do zapłaty za usługi, o których świadczeniu nie mieli
świadomości. Również nie mieli wiedzy dotyczącej konsekwencji finansowych, związanych
z rezygnacją z umowy przed końcem okresu jej obowiązywania. Liczną grupę spraw
z zakresu telekomunikacji stanowiły skargi konsumenckie dotyczące stosunkowo nowych
operatorów. Sprawy te odnoszą się do operatora PTS S.A. z siedzibą we Wrocławiu.
___________________________________________________________________________
Strona 3 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
Głównym zarzutem kierowanym do PTS S.A. było brak doręczania konsumentom wzoru
oświadczenia o odstąpieniu od umowy, a sama informacja o prawie konsumenta do
odstąpienia była zapisana w treści postanowień Regulaminu Wykonywania Usługi
Telekomunikacyjnych .
Kolejną kategorię spraw dotyczących usług stanowiły skargi dotyczące usług finansowych .
W zakresie usług bankowych i szeroko pojętych finansowych zgłaszano przede wszystkim
nieprawidłowości związane z nieterminowym rozpatrywaniem reklamacji przez banki;
niewłaściwym wykonywaniem umów o kredyt, tzw. hipoteczny; nieinformowaniem
konsumentów o warunkach umowy; brakiem rzetelnej i pełnej informacji ze strony
konsultantów bankowych odnośnie treści umowy i skutków jej zawarcia oraz działalności
firm parabankowych.
Konsumenci reklamowali najczęściej obuwie i odzież sprzęt RTV i AGD , artykuły związane
z wyposażeniem mieszkań, komputery, akcesoria komputerowe oraz artykuły motoryzacyjne.
Zgłaszane przez konsumentów skargi dotyczyły także , umów zawieranych poza lokalem
przedsiębiorstwa i na odległość. Problem z umowami zawieranymi poza lokalem
przedsiębiorstwa dotyczy zwłaszcza osób starszych, które pod wpływem skutecznej perswazji
przedstawicieli firm oferujących swoje wyroby na różnego rodzaju pokazach i spotkaniach,
dokonują pochopnych i nieprzemyślanych zakupów. Z kolei sprawy dotyczą umów
zawieranych na odległość, to w dużej mierze problem dotyczący ludzi młodych,
wykorzystujących Internet jako narzędzie realizacji potrzeb. W przypadku umów
zawieranych na odległość, do których zaliczyć należy m. in. sprzedaż wysyłkową oraz
sprzedaż towarów za pośrednictwem Internetu, konsumenci kwestionowali brak regulaminów
na stronach internetowych sprzedawcy bądź brak informacji o prawie do odstąpienia od
umowy.
2. Składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego
w zakresie ochrony interesów konsumentów.
W 2013 roku Rzecznik Konsumentów nie składał wniosków w sprawie stanowienia i zmiany
przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów.
3. Występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów
konsumentów.
Wystąpienie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów
najczęściej w przypadku, kiedy dana sprawa zgłaszana przez konsumenta jest na tyle
skomplikowana, że istnieje uzasadnione podejrzenie, że konsument w konfrontacji z
przedsiębiorcą nie sprosta dochodzeniu swych roszczeń lub gdy przedsiębiorca, pomimo
wezwań konsumenta ignoruje jego interwencję. Skuteczną formą dochodzenia roszczeń jest
bezpośrednia interwencja Rzecznika u przedsiębiorcy, zawierająca wniosek o polubowne
zakończenie powstałego sporu.
Przedsiębiorcy w większości spraw pozytywnie reagują na wystąpienie. Wynika to, z jednej
strony, z faktu dążenia także przez przedsiębiorców do zawarcia ugody.
Przedsiębiorcy mają na uwadze nie tylko dobro konsumenta, ale coraz częściej zależy im
na polepszeniu własnego wizerunku. W każdym kolejnym roku polepsza się jakość
merytorycznych kontaktów z przedsiębiorcami.
Ogółem w 2013 roku biuro Rzecznika podjęło 113 spraw - wystąpień do przedsiębiorców, z
czego około 75 % spraw zakończono pozytywnie, zgodnie z oczekiwaniami konsumentów.
Większość negatywnie zakończonych spraw dotyczyła reklamacji obuwia. W takich
przypadkach konsumenci niechętnie decydowali się na dochodzenie roszczeń przed sądem
cywilnym, uzasadniając że w przypadku, gdzie wartość przedmiotu sporu jest niewielka nie
będą wnosili pozwów.
___________________________________________________________________________
Strona 4 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
4.Współdziałanie z UOKiK, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami
konsumenckimi i innymi instytucjami w zakresie ochrony konsumentów.
Podczas wykonywania ustawowych kompetencji na bieżąco współdziałałam z Urzędem
Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami
konsumenckimi i innymi instytucjami zajmującymi się ochroną praw konsumentów.
Współpraca z UOKiK miała przede wszystkim postać wymiany informacji na temat nowych
regulacji prawnych dotyczących ochrony konsumentów, konsumenckiego orzecznictwa
sądowego, udostępniania przez UOKiK materiałów szkoleniowych oraz konsultacji
w zakresie zachowań przedsiębiorców naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
UOKiK dostarczał również ulotki i broszury informacyjne, które następnie były wręczane
zainteresowanym konsumentom. Współpraca z Urzędem polegała również na konsultacjach
w przypadkach skomplikowanych . Niezależnie od współpracy z organami administracji
i instytucjami, współpracowałam z organizacjami pozarządowymi, których celem statutowym
jest ochrona interesów konsumentów, takimi jak: Federacja Konsumentów, Stowarzyszenie
Konsumentów Polskich. Przedmiotem współpracy była głównie wymiana informacji oraz
materiałów szkoleniowych. Ponadto współdziałałam również z Rzecznikiem
Ubezpieczonych, czego efektem było informowanie lokalnej społeczności o możliwości
i trybie składania skarg do Rzecznika Ubezpieczonych, możliwości poddania sporu pod
rozstrzygnięcie Sądu Polubownego, działającego przy Rzeczniku Ubezpieczonych, a także
możliwości uzyskania bezpłatnej porady lub pomocy prawnej w ramach dyżurów
telefonicznych prowadzonych przez ekspertów z Biura Rzecznika Ubezpieczonych.
5.Wytaczanie powództw na rzecz konsumentów i wstępowanie do toczących się
postępowań.
W roku 2013 sporządzono 3 pozwy do samodzielnego wniesienia przez konsumenta. Sprawy
dotyczyły m.in. wydania nakazu zapłaty przeciwko sprzedawcy, wykonawcom prac
remontowych.
Ponadto Rzecznik Konsumentów nie był zmuszony do wytaczania powództwa w żadnej
sprawie sądowej w sprawach o ochronę interesów konsumenta. Uprawnienia procesowe
wykorzystywane są wówczas, gdy zawodzą próby polubownego załatwienia sporu,
a konsument nie jest w stanie sam prowadzić swojej sprawy sądowej. Rzecznik od początku
swojej działalności realizuje założenie, że instytucja ta nie ma wyręczać konsumentów w
dochodzeniu należnych im praw, a jedynie pomagać i ułatwiać dochodzenie roszczeń.
Dlatego w zdecydowanej większości spraw, w których nie można uzyskać ugodowego
rozwiązania problemu, konsumentom udzielana jest wszechstronna pomoc w samodzielnym
prowadzeniu spraw przed sądem. Wytaczanie powództw przez Rzecznika należy zaś do
sytuacji wyjątkowych.
6. Działania o charakterze edukacyjno-informacyjnym.
Społeczność powiatu kamiennogórskiego jest informowana za pośrednictwem ulotek,
wydawanych przez UOKIK o możliwości reklamacji niektórych towarów. Oraz za pomocą
informacji umieszczonych na stronie internetowej powiatu kamiennogórskiego
www.kamienna-gora.pl w zakładce Rzecznik Konsumentów, oraz okazjonalnie na stronie
internetowej www.powiatowa.info oraz Artykuły dotyczące ciekawych spraw konsumentów
zamieszczane są również w lokalnej prasie. Rzecznik udziela także wywiadów w lokalnej
telewizji kablowej „LUB-SAT”, wywiady też są dostępne na stronie internetowej
www.kamiennogorska.pl .
___________________________________________________________________________
Strona 5 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
7.Podejmowanie działań wynikających z:
-art.479(38) Kpc 9 (niedozwolone postanowienia umowne) – 1 wystąpienie do UOKiK –
aktualnie prowadzone jest postępowanie wyjaśniające
-ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym-brak
-ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym-brak
-art. 42 ust.1 pkt 3 uokik (występowanie w sprawach o wykroczenia na szkodę
konsumentów)-brak
-art. 42 ust. 5 uokik w zw. z art.63 Kpc (przedstawienie sądowi istotnego poglądu dla sprawy)
–brak
III. Wnioski końcowe, propozycje zmian zmierzających do poprawy realizacji praw
konsumentów
Wzrastająca liczba osób zgłaszających się do rzecznika po poradę, zmiany w przepisach
prawa wymaga od rzeczników stałego pogłębiania wiedzy i doskonalenia metod działania,
w związku z czym należałoby się zastanowić nad zwiększeniem ilości i zakresu szkoleń .
IV. TABELE
Tabela nr 1: Zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji
prawnej w zakresie ochrony konsumentów.
Ogółem
I. Usługi, w tym:
Ubezpieczeniowa
finansowa (inne niż ubezpieczeniowa)
remontowo-budowlana
dostawy energii, gazu, ciepła, wody, wywóz
nieczystości
telekomunikacja (telefony, TV)
turystyczno-hotelarska
deweloperska, pośrednictwo nieruchomości
Motoryzacja
Pralnicza
Timeshare
Pocztowa
Gastronomiczna
Przewozowa
edukacyjna/kulturalna/rekreacyjno-sportowa
Medyczna
wyposażenie wnętrz
Pogrzebowa
Windykacyjne
Inne
485
40
85
6
17
279
4
1
13
1
1
17
19
2
___________________________________________________________________________
Strona 6 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
II. Umowy sprzedaży, w tym:
obuwie i odzież
wyposażenie mieszkania
sprzęt RTV i AGD (sprzęt telekomunikacyjny)
komputer i akcesoria komputerowe
Motoryzacja
artykuły spożywcze
artykuły chemiczne i kosmetyki
Zabawki
Inne
III. Umowy poza lokalem i na odległość
725
291
84
99
57
75
2
4
113
155
Tabela nr 2: Wystąpienia do przedsiębiorców w sprawie ochrony interesów
konsumentów- 113 postępowań
I. Usługi, w tym:
Ilość
Zakończone
wystąpie pozytywnie
ń ogółem
70
51
19
Ubezpieczeniowa
1
1
finansowa (inna niż ubezpieczeniowa)
9
Przedmiot sprawy
Zakończone
negatywnie
4
5
6
2
18
7
Sprawy
w toku
remontowo-budowlana
dostawy energii, gazu, ciepła, wody, 8
wywóz nieczystości
telekomunikacja (telefon, TV)
25
turystyczno-hotelarska
deweloperska, pośrednictwo
nieruchomości
Motoryzacja
1
1
Pralnicza
Timeshare
Pocztowa
2
2
edukacyjna/kulturalna/rekreacyjnosportowa
Medyczna
2
2
wyposażenie wnętrz
7
7
Windykacyjne
9
8
1
Inne
6
4
2
II. Umowy sprzedaży, w tym:
32
17
15
obuwie i odzież
18
7
11
Gastronomiczna
Przewozowa
Pogrzebowa
___________________________________________________________________________
Strona 7 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
wyposażenie mieszkania i
2
gospodarstwa domowego
sprzęt
RTV
i
AGD
(sprzęt 6
telekomunikacyjny)
komputer i akcesoria komputerowe
2
4
2
Motoryzacja
3
1
2
artykuły chemiczne i kosmetyki
1
1
Zabawki
1
1
Inne
1
1
III. Umowy poza lokalem i na
odległość
11
11
artykuły spożywcze
Tabela nr 3: Wytaczanie powództw na rzecz konsumentów i wstępowanie do
toczących się postępowań.
Rozstrzygnięcie sądu
L
p.
1.
2.
3.
4.
5.
Przedmiot sporu
Powództwa dotyczące
reklamacji w zakresie
niezgodności towaru z
umową lub gwarancji
towarów
Powództwa dotyczące
niewykonania lub
nienależytego
wykonania usług
Powództwa dotyczące
uznania postanowienia
umownego za
niedozwolone
pozytywne
(np.
uwzględniające
żądanie
w zasadniczej
części)
Sprawy
negatywne
w toku
Ilość
powództw
ogółem
---------------
--------------
-----------
-------------------
--------------
-------------
--------
---------------
-----------
-----------
---------
----------
Przygotowywanie
konsumentom pozwów
dotyczących reklamacji
w zakresie
niezgodności towaru z
umową lub gwarancji
towar
3
-----------
---------
3
Przygotowywanie
konsumentom pozwów
dotyczących
niewykonania lub
nienależytego
wykonania usług
----------
-------------
----------
----------------
___________________________________________________________________________
Strona 8 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.
6.
1.
2.
Inne
-----RAZEM
2
2
Sprawy kierowane do
rozpatrzenia przez sąd
polubowny
2
………….
-------
2
Wstępowanie rzecznika
konsumentów do
postępowań
-----------
---------
--------
-------------
Tabela nr 4: Inne zadania:
L.p
1.
Realizacja zadań wynikających z:
Ilość
Art. 479 (38) Kpc – niedozwolone postanowienia
umowne
1
2.
Ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom
rynkowym
-----------------
3.
Ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu
grupowym
4.
Art. 42 ust.1 pkt 3uokik – występowanie w sprawach o
wykroczenia na szkodę konsumentów
----------------
Art. 42 ust. 5 uokik w zw. z art. 63 Kpc - przedstawienie
sądowi istotnego poglądu dla sprawy
----------------
5.
-----------------
___________________________________________________________________________
Strona 9 z 9 Zarządzenia Starosty Kamiennogórskiego w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego
Rzecznika Konsumentów w Kamiennej Górze za 2013r.