D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa

Sygn. akt I C 1297/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 maja 2015r.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSO Joanna Mrozek
Protokolant: Daria Błachewicz, Elżbieta Skrzypniak
po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2015 roku w Warszawie na rozprawie
sprawy z powództwa K. G.
przeciwko Bankowi (...) S.A. w W.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
1. pozbawia wykonalności w całości tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...)
wystawionego w dniu 21 marca 2011 roku przez Bank (...) S.A. w W., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności
postanowieniem Referendarza Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie Wydział
I Cywilny z dnia 26 kwietnia 2011 roku w sprawie o sygnaturze akt I Co 1760/11;
2. zasądza od Banku (...) S.A. w W. na rzecz K. G. kwotę 4.817 zł (cztery tysiące osiemset siedemnaście złotych)
tytułem kosztów procesu;
3. nakazuje pobrać od pozwanego Banku (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego WarszawaPraga w Warszawie kwotę 3.458 zł (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt osiem złotych) tytułem części opłaty od pozwu,
od uiszczenia której powódka była zwolniona.
Sygn. akt I C 1297/12
UZASADNIENIE
Powódka K. G., po ostatecznym sprecyzowaniu stanowiska, domagała się na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.
pozbawienia wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) wystawionego przez Bank (...) S.A. w W.,
zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ z dnia 27 czerwca 2011
roku w sprawie o sygn. akt I Co 1760/11, podnosząc, iż pozwany naruszył postanowienia umowy kredytu określone
w § 2 pkt 12 lit a), poprzez niezachowanie procedury w zakresie poinformowania powódki na piśmie o wysokości
zaległości w spłacaniu rat kredytowych, wyznaczenia powódce dodatkowego terminu na spłacenie zaległości, który
powinien wynosić co najmniej 7 dni od daty otrzymania wezwania do zapłaty oraz poinformowania powódki o
skutkach nieuiszczenia zaległości w dodatkowym terminie w postaci wypowiedzenia umowy kredytu. Nadto powódka
wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania oraz o oddalenie wniosków i twierdzeń
pozwanego zawartych w odpowiedzi na pozew jako bezzasadnych (pozew – k. 7; pismo z dnia 5 lipca 2013 roku –
k. 136 -142).
W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że pozwany zobowiązał się do wezwania kredytobiorcy w celu
uregulowania dwóch zaległych rat, lecz aby wezwanie do zapłaty mogło wywierać skutki prawne, powinno zostać
prawidłowo doręczone. Powódka wskazała, że pozwany nie dochował warunków umowy i wypowiedział umowę
kredytu bez podania przyczyny, bez uprzedniego powiadomienia powódki o zamiarze wypowiedzenia oraz bez
wyznaczenia dodatkowego terminu do spłaty ewentualnych zaległości. Nadto powódka podała, że nie z własnej winy
miała problemy z terminowym regulowaniem należności wynikających z umowy kredytowej, bowiem następstwem
jej długotrwałych problemów zdrowotnych było rozwiązanie z nią umowy o pracę. Powódka zaprzeczyła, jakoby miała
zalegać ze spłatą dwóch pełnych rat, wskazując, iż tym samym nie dała pozwanemu powodów do przedterminowego
zerwania umowy kredytowej. Dalej powołała się na art. 5 k.c. wskazując, iż prawo banku do wypowiedzenia kredytu
należy rozpatrywać jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (pozew – k. 7-14; pismo z dnia 5 lipca 2013
roku).
Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz
pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż przyczyną wypowiedzenia umowy kredytu zabezpieczonego na nieruchomości nr
(...) z dnia 3 lipca 2007 roku był brak spłaty należności w terminach umownych za co najmniej dwa okresy płatności,
a nie jak wskazała powódka utrata zdolności kredytowej. Dalej pozwany podniósł, iż powódka była zobowiązana do
dokonywania wpłat zgodnie z harmonogramem określonym w umowie kredytowej. Według pozwanego powódka
opóźniała się ze spłatą poszczególnych rat od stycznia 2009 roku, a brak zapłaty poszczególnych rat w pełnej wysokości
skutkował stale powiększającą się kwotą zadłużenia, o czym powódka była informowana w kierowanych monitach
listownych oraz w trakcie rozmów telefonicznych. Pozwany wskazał, iż wbrew twierdzeniom powódki, skierował do
niej w dniu 16 listopada 2010 roku pismo z określeniem dodatkowego terminu do spłaty zaległości wynoszącego co
najmniej 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu. Dalej podniesiono, że mając na
względzie zachowanie powódki polegające na niedotrzymywaniu ustalonych warunków spłaty oraz unikaniu kontaktu
z pełnomocnikiem pozwanego, nie sposób zgodzić się z zarzutem naruszenia art. 5 k.c. Odnosząc się zaś do wysokości
zadłużenia i warunków naliczania raty kredytowej pozwany wskazał, iż zostały one szczegółowo określone w umowie
kredytu w § 3, podnosząc jednocześnie, iż powódka w załączniku nr 3 została pouczona o skutkach związanych ze
zmienną stopą procentową (odpowiedź na pozew – k. 67-73).
Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie zwolnił powódkę od
kosztów sądowych częściowo, tj. od opłaty od pozwu ponad kwotę 1000 zł (postanowienie – k. 41).
Postanowieniem Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2013 roku oddalono wniosek
powódki o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego (postanowienie – k. 50-52).
Na powyższe postanowienie powódka złożyła zażalenie, które zostało oddalone postanowieniem Sądu Apelacyjnego
w Warszawie z dnia 19 sierpnia 2013 roku (zażalenie – k. 62-65; postanowienie – k. 150-154).
Postanowieniem Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 20 marca 2014 roku zabezpieczono
powództwo poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie
Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ M. B. w sprawie KM 738/11 (postanowienie – k. 224).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 3 lipca 2007 roku pozwany Bank (...) S.A. w W. zawarł z powódką K. G. umowę kredytu zabezpieczonego
na nieruchomości o nr (...), zaciągniętego w celu refinansowania innego kredytu. Powódka nie miała możliwości
negocjowania warunków tej umowy. Zgodnie z treścią powołanej umowy, pozwany udzielił powódce kredytu w
wysokości 101.000 zł. Spłata kredytu została rozłożona na 240 miesięcznych rat, przy czym termin spłaty ostatniej
raty miał przypaść 240 miesięcy licząc od daty wymagalności pierwszej raty kredytu. Kwota miesięcznej raty, termin
wymagalności pierwszej i kolejnych rat kredytu miały zostać ustalone przez pozwany bank po wypłacie kredytu, przy
czym informacja na ten temat miała zostać przesłana powódce listownie. Zgodnie z § 2 pkt 12 przedmiotowej umowy,
bank miał prawo wypowiedzieć kredyt w części lub w całości między innymi w przypadku niespłacenia przez powódkę
w terminach wynikających z zawartej umowy pełnych rat kredytu za dwa okresy płatności, o ile bank wyznaczy
dodatkowy termin do spłaty zaległości wynoszący co najmniej 7 dni od daty otrzymania przez powódkę wezwania do
zapłaty pod rygorem wypowiedzenia kredytu i w tym terminie kredytobiorca nie ureguluje zaległości.
Kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej WIBOR dla lokat 3-miesięcznych w złotych
powiększonej o marżę w wysokości 1,00 punktów procentowych. Łączna kwota kosztów, na którą składa się suma
wszystkich opłat, w tym prowizja od przyznanego kredytu netto, a także suma wszystkich odsetek za cały okres
obowiązywania umowy została ustalona na kwotę 68.971 zł. Oprocentowanie rzeczywiste w skali roku zostało
określone na kwotę 7.08 % i miało być obliczane zgodnie z stawą o kredycie konsumenckim przy przyjęciu
min. założenia, że wysokość oprocentowania nominalnego w wysokości 5,47% w skali roku nie ulegnie zmianie
w całym okresie trwania umowy, z zastrzeżeniem wynikającym z § 3 ust. 10 umowy, z którego wynika, że
realna dla kredytobiorcy rzeczywista stopa oprocentowania może się różnić, a jej faktyczna wysokość zależy od
faktycznej kwoty i okresu wykorzystania kredytu oraz od obowiązującego w całym okresie trwania umowy wysokości
oprocentowania, jak i ponoszonych przez kredytobiorcę opłat, prowizji i innych kosztów związanych z umową i
prawnymi zabezpieczeniami kredytu.
Powódka wraz z umową kredytową otrzymała regulamin wraz z załącznikami takimi jak oświadczenie kredytobiorcy
o poddaniu się egzekucji, informacja dla kredytobiorcy o skutkach złożonego oświadczenia o poddaniu się egzekucji
na podstawie art. 97 prawa bankowego, informacja dla kredytobiorcy o skutkach związanych ze zmienną stopą
procentową, wniosek o udostępnienie wypłaty kredytu, pełnomocnictwo do wykonywania czynności w imieniu
kredytobiorcy, oświadczenie o odstąpieniu od umowy kredytu, informacja dla kredytobiorcy o skutkach wynikających
z ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Powódka nigdy nie otrzymała harmonogramu spłaty kredytu. Wpłat dokonywała w okienku banku każdego miesiąca
po uzyskaniu informacji od pracownika banku o wysokości konkretnej raty. Zdarzało się, że po uiszczeniu raty kredytu,
powódka otrzymywała telefon z banku z informacją, że musi dopłacić pieniądze celem pokrycia pełnej wysokości raty
kredytu. Powódka wpłaciła na konto pozwanego w dniu 16.07.2007 roku tytułem raty nr I kwotę w wysokości 693zł.
Następnie w dniu 13.08.2007 roku wpłaciła na konto pozwanego kwotę 75 zł tytułem dopłaty do raty. Kolejna dopłata
do raty miała miejsce w dniu 16 sierpnia 2007 roku w wysokości 15 zł. W dniu 07.02.2008 roku powódka wpłaciła
ratę w wysokości 810.68 zł.
Od 2009 roku powódka zaczęła mieć problemy związane ze spłacaniem rat kredytu. Wówczas kontaktowali się z nią
pracownicy pozwanego banku. W listopadzie 2010 roku do domu powódki przyjechał pracownik pozwanego banku
J. K., dokonując z powódką ustaleń dotyczących spłat w związku z zaległościami spowodowanymi trudną sytuacją
finansową powódki, wynikającą z pogorszenia się jej stanu zdrowia i utraty pracy.
Pismem z dnia 28 stycznia 2011 roku, wysłanym 9 lutego 2011 roku, Kancelaria (...), wskazując, iż działa w
imieniu i na rzecz pozwanego, wystosowała do powódki wezwanie do zapłaty kwoty 93.628,35 zł w terminie 7
dni od otrzymania niniejszego wezwania. Jednocześnie poinformowała powódkę, iż w przypadku braku spłaty
wymagalnych zobowiązań, bank będzie zmuszony skierować sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego. Po
otrzymaniu wezwania do spłaty całego zadłużenia, w rozmowie telefonicznej pracownik banku zaproponował powódce
wpłacanie po 1,5 raty miesięcznie, na co powódka się zgodziła. Pismem z dnia 28 stycznia 2011 roku pozwany
wypowiedział powódce umowę kredytu zabezpieczonego na nieruchomości nr (...) wskazując, iż wypowiedzenie
umowy zobowiązuje ją do niezwłocznego zwrotu kwoty należności głównej wraz z odsetkami, opłatami i prowizjami
należnymi bankowi, która na dzień 28 stycznia 2011 roku wynosiła 93.628,65 zł. Na powołaną kwotę składały się:
kapitał – 92.039,36zł, odsetki umowne – 1.381,95zł, opłaty za czynności windykacyjne związane z opóźnieniem w
spłacie kredytu – 185zł oraz miesięczne składki z tytułu ubezpieczenia nieruchomości – 22,34zł. Z powyższego pisma
wynikało, iż rozwiązanie umowy nastąpi w terminie 30 dni od daty doręczenia przedmiotowego wypowiedzenia lub
jego drugiego awizowania. Pismo to zostało doręczone powódce w dniu 17 lutego 2011 roku. Po wypowiedzeniu
umowy, powódka w dalszym ciągu spłacała raty kredytu, uiszczając na ten cel kwoty w wysokości od 500zł do 10.000zł.
Pozwany przed złożeniem oświadczenia o wypowiedzeniu umowy nie wysłał powódce wezwania do zapłaty wraz z
wyznaczeniem siedmiodniowego terminu na uiszczenie ewentualnych zaległości pod rygorem wypowiedzenia umowy.
dowód: umowa kredytu wraz z załącznikami – k.89-96; zeznania świadka J. K. – k.374; przesłuchanie powódki – k.
376-378; wypowiedzenie z dnia 28.01.2011 roku – k. 16, 79; zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 80; dowód: wezwanie
do zapłaty – k. 17; 82, potwierdzenie przelewu – k. 24, 143.
Pozwany Bank (...) S. A. w dniu 21 marca 2011 roku wystawił bankowy tytuł egzekucyjny numer (...) przeciwko K.
G.. Postanowieniem Referendarza Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z
dnia 26 kwietnia 2011 roku w sprawie o sygn. akt I Co 1760/11 nadano klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi
egzekucyjnemu .
dowód: tytuł wykonawczy w aktach Km 738/11.
Na podstawie powyższego tytułu wykonawczego pozwany Bank (...) S. A. złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie
Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ M. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
dowód: akta KM 738/11 wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – k.1-2;
Pismem z dnia 28 lipca 2011 r. komornik zawiadomił powódkę o wszczęciu przeciwko niej egzekucji w sprawie o sygn.
akt Km 738/11.
dowód: zawiadomienie o wszczęciu egzekucji – k. 15;
Pismem z dnia 8 lutego 2012 roku skierowanym do powódki, pozwany bank wskazał, iż umowa kredytu została
wypowiedziana skutecznie w dniu 17 lutego 2011 roku, a wierzytelność została postawiona w stan wymagalności.
Jednocześnie pozwany nie wyraził zgody na zawieszenie postępowania egzekucyjnego oraz zawarcie ugody. Swoje
stanowisko podtrzymał w skierowanym do powódki piśmie z dnia 21 lutego 2012 roku.
dowód: pismo z dnia 8 lutego 2012 roku – k. 83; pismo z dnia 21 lutego 2012 roku k. – 84;
Postanowieniem z dnia 22 maja 2012 roku komornik, na wniosek Banku (...) S. A., zawiesił postępowanie w sprawie.
Następnie postanowieniem z dnia 18 czerwca 2012 roku podjął zawieszone postępowanie.
dowód: postanowienie – k. 85; akta KM 738/11 wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – k.1-2;
postanowienie – k.125, 129;
W dniu 7 marca 2012 roku miał miejsce pierwszy termin licytacji lokalu należącego do powódki, a położonego w
W. przy ul. (...). Licytacja nie doszła do skutku wobec braku licytantów. Kolejny termin licytacji nieruchomości miał
miejsce w dniu 10 kwietnia 2013 roku i zakończył się udzieleniem przybicia na rzecz licytanta H. S..
dowód: I CO 3762/11 – protokół z licytacji – k. 13; protokół – 33-35; postanowienie o przybiciu – k. 36
W dniu 24 marca 2014 roku do akt sprawy I Co 3762/11 wpłynęło pismo pełnomocnika powódki informujące o
treści postanowienia Sądu Okręgowego Warszawa –Praga w Warszawie z dnia 20 marca 2014 roku w przedmiocie
zawieszenia postępowania egzekucyjnego KM 738/11.
dowód: I CO 3762/11 pismo z dnia 24.03.2014r. – k. 107;
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, które w całości uznał za
wiarygodne, gdyż ich rzetelność i prawdziwość nie były przez strony kwestionowane. Dokonując ustalenia opisanego
stanu faktycznego Sąd oparł się również na zeznaniach świadka J. K. i przesłuchaniu powódki. Były one spójne
w zakresie przebiegu spotkania w listopadzie 2010 roku dotyczącego ustalenia spłat w związku z zaległościami
spowodowanymi trudnościami finansowymi powódki. Zeznaniom świadka A. P. Sąd nie dał wiary w zakresie w
jakim zeznał, że do powódki było wysłane wezwanie do zapłaty datowane na 16.10.2010 roku lub 16.11.2010 roku,
poprzedzające wypowiedzenie umowy. Powyższy świadek nie był w ocenie Sądu wiarygodny. Jego zeznania nie
znalazły potwierdzenia w pozostałym materialne dowodowym. Nie bez znaczenia dla oceny wiarygodności ww.
świadka pozostawał fakt, iż był on już karany za fałszywe zeznania, jak również to, iż nie posiadał on dokładnej wiedzy
co do charakteru umowy kredytowej jaka łączyła strony oraz wysokości zaciągniętego kredytu, ale doskonale pamiętał
dzień wysłania powódce rzekomego wezwania do zapłaty. Powódka zaprzeczyła twierdzeniom świadka dotyczącym
spotkania się z nią w listopadzie 2010 roku, zaś pozwany nie przedłożył innych dowodów na powyższą okoliczność. Sąd
nie dokonał ustaleń faktycznych na podstawie przedłożonej przez pozwanego kserokopii wezwania do zapłaty z dnia 17
listopada 2010 roku. Pozwany nie przedłożył oryginału tego dokumentu, którego otrzymanie powódka kwestionowała.
Ponadto powyższy wniosek dowodowy należało uznać za spóźniony, zaś strona pozwana nie wykazała okoliczności
uzasadniających jego uwzględnienie, wymienionych w art.207 k.p.c.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
W myśl art. 840 §1 pkt.1 k.p.c. można żądać pozbawienia tytuły wykonawczego wykonalności, jeżeli dłużnik przeczy
zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, w szczególności kwestionuje istnienie obowiązku
stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem Sądu. Zgodnie z treścią art. 840 §1 pkt 1 k.p.c.
jeżeli dłużnik przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, to powinien wykazać jakie
zdarzenia kwestionuje i przedstawić stosowne dowody na tę okoliczność. W powództwie takim dłużnik banku
może podnieść wszelkie zarzuty materialnoprawne dotyczące wierzytelności banku objętej bankowym tytułem
egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności, przy czym dotyczy to również zarzutów powstałych
przed wystawieniem bankowego tytułu egzekucyjnego.
Bankowy tytuł egzekucyjny unormowany w art. 96-98 Prawa bankowego z 1997 r. stanowi ustawowy przywilej
banków, polegający na ułatwianiu im dochodzenia swoich wierzytelności wynikających z dokonywanych czynności
bankowych. Można stwierdzić, że chodzi tu o przywilej kwalifikowany (przyznany tylko instytucjom bankowym
w rozumieniu Prawa bankowego) i wyjątkowy w obrocie cywilnoprawnym, ponieważ dochodzenie wierzytelności
cywilnoprawnych następuje z reguły przy zastosowaniu sądowego postępowania rozpoznawczego. Co do możliwości
wystąpienia z powództwem przeciwegzekucyjnym przez dłużników banku wypowiedział się Sąd Najwyższy w
postanowieniu z dnia 27 listopada 2003 roku w sprawie III CZP 78/03, LEX nr 108036. Sąd Okręgowy podziela
pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w powyższym orzeczeniu co do możliwości podniesienia w takim powództwie
wszelkich zarzutów materialnoprawnych dotyczących wierzytelności banku, objętej bankowym tytułem egzekucyjnym
zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności. „Chodzi tu o zarzuty powstałe przed wystawieniem bankowego tytułu
egzekucyjnego, przed wydaniem klauzuli wykonalności i po jej wydaniu. W grę mogą wchodzić np. zarzuty nieistnienia
roszczenia banku lub istnienia roszczenia w mniejszej wysokości niż ujęte w tytule, nienastąpienia wymagalności
roszczenia (mimo umieszczenia w b.t.e. oświadczenia banku innej treści). Nie można również wykluczyć zarzutu
naruszenia prawa (art. 5 k.c.). Nie oznacza to jednak, że przepis art. 5 k.c. mógłby stać się samoistną podstawą
powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 k.p.c. Inna sytuacja ukształtowałaby się wówczas, gdyby istniały
podstawy do uznania, że doszło do nadużycia prawa w wyniku wykonywania przez bank odpowiedniego uprawnienia
kształtującego wynikającego z umowy kredytowej (np. wypowiedzenie umowy kredytowej). Wykonywanie przez bank
takiego uprawnienia kształtującego mogłoby być oceniane z punktu widzenia przepisu art. 5 k.c. i w rezultacie
prowadzić do wniosku, że dokonane przez bank wypowiedzenie umowy kredytu (ze względu na istnienie określonych
okoliczności) nie mogło być uznane za skuteczne wobec kredytobiorcy”. W orzecznictwie Sądu Najwyższego nie
wyklucza się możliwości dokonywania takiej oceny prawnej wykonywania przez bank uprawnień kształtujących
wynikających z umowy kredytowej (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 1987 r., IV CK 195/87).
Istniałyby wówczas podstawy do wystąpienia przez kredytobiorcę z powództwem na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.,
ponieważ przeczyłby on zdarzeniom, na których oparto klauzulę wykonalności przeciwko niemu. Nieskuteczność
wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank w świetle przepisu art. 5 k.c. oznaczałaby bowiem niepowstanie w ogóle
wobec kredytobiorcy roszczenia banku o zwrot kredytu ujawnionego w b.t.e..
Zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665),
bank może wypowiedzieć umowę kredytu w razie niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu
lub w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej. Regulamin stanowiący załącznik do zawartej przez
strony umowy, w zakresie warunków wypowiedzenia umowy, stanowi powtórzenie treści umowy. Spór w niniejszej
sprawie sprowadzał się do odpowiedzi na pytanie, czy pozwany naruszył postanowienia zawartej między stronami
umowy kredytu określone w § 2 pkt 12 lit.a). Postanowienie to stanowi, że bank ma prawo wypowiedzieć kredyt
w części lub w całości w sytuacji niespłacenia przez kredytobiorcę w terminach wynikających z umowy pełnych rat
kredytu za dwa okresy płatności, o ile bank wyznaczy dodatkowy termin do spłaty zaległości wynoszący co najmniej
7 dni od daty otrzymania przez kredytobiorcę wezwania do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia kredytu i w tym
terminie kredytobiorca nie ureguluje zaległości. Należy zaznaczyć, iż w razie wątpliwości co do wykładni zapisów
umowy kredytowej, interpretacja postanowień umowy powinna być dokonywana na korzyść kredytobiorcy. Strony
nie kwestionowały treści powyższego zapisu, zatem nie istnieje konieczność dokonywania jego wykładni.
Stosownie do treści art. 69 ust 2 prawa bankowego, umowa kredytu powinna określać między innymi zasady i
termin spłaty kredytu. Z treści umowy kredytowej podpisanej przez strony niniejszego postępowania nie wynika
wysokość poszczególnych rat kredytowych ani termin ich wymagalności. Wskazanie, że kredyt będzie spłacany w 240
miesięcznych ratach, nie wystarcza do ustalenia terminu wymagalności poszczególnych rat i ich wysokości.
Kwestię udowodnienia faktów w procesie cywilnym reguluje art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu
spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie
daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć
ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów.
Pozwany nie udowodnił, że doręczył powódce wskazany w odpowiedzi na pozew harmonogram spłaty kredytu
obejmujący wysokość poszczególnych rat oraz termin ich wymagalności. Tym samym nie sposób ustalić, jaka była
wysokość poszczególnych rat oraz jaki był termin ich wymagalności. Bez wątpienia ciężar dowodu w powyższym
zakresie spoczywał na stronie pozwanej. Nie można bowiem wymagać od powódki, żeby udowodniła, iż nie został jej
doręczony harmonogram spłaty kredytu czy też wezwanie do zapłaty, gdyż dowodzeniu podlegają jedynie twierdzenia,
a nie zaprzeczenia. Powódka podczas podpisywania umowy otrzymała jedynie informację o przykładowym wyliczeniu
rat kredytowych, zgodnie z którym rata kredytu miała wynosić 693zł lub 939zł - w zależności od przyjętej podstawy
oprocentowania. Zdarzało się, że powódka w ramach spłaty jednej raty dokonywała kilku wpłat. Powyższe pozwala
stwierdzić, iż nie miała ona wiedzy co do wysokości jak i terminu wymagalności poszczególnych rat.
W konsekwencji, z zaproponowanych przez pozwanego dowodów nie da się wywieść, iż powódka zalegała z zapłatą
rat kredytu, ani że nie spłaciła pełnych rat kredytu za dwa okresy płatności. Pisma, z których można doczytywać się
ewentualnych terminów wymagalności rat kredytu, datowane są dopiero na rok 2014, zatem po niemalże siedmiu
latach od zawarcia umowy i po trzech latach od wysłania powódce pisma zawierającego w swej treści oświadczenie o
jej wypowiedzeniu. Okoliczność doręczenia powódce harmonogramu spłat kredytu nie wynika również z dołączonego
przez pozwanego w formie kolorowej tabeli zestawienia dokonanych przez powódkę wpłat oraz wymagalnych rat.
Powyższy dokument stanowi jedynie dokonane przez pozwanego rozliczenie wpłat uiszczonych przez powódkę.
Przedmiotowe powództwo podlega uwzględnieniu również dlatego, że pozwany nie wykazał skutecznie, iż wyznaczył
powódce dodatkowy termin do spłaty ewentualnych zaległości wynoszący co najmniej 7 dni od daty otrzymania
przez nią wezwania do zapłaty, pod rygorem wypowiedzenia kredytu. Zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 61
§ 1 zd. 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w
taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Pozwany wprawdzie złożył do akt sprawy kopię zaadresowanego
do powódki pisma datowanego na dzień 17 listopada 2010 roku , jednak samo w sobie nie może ono stanowić
dowodu, iż zostało doręczone powódce. Brak dowodu doręczenia powódce wezwania do zapłaty, które powinno
poprzedzać wypowiedzenie umowy kredytowej, nie pozwala na ustalenie od jakiej daty należało liczyć powódce
termin do uiszczenia ewentualnych zaległości, a co się z tym wiąże, nie można przyjąć, że pozwany zasadnie
wypowiedział umowę kredytową. Pozwany bank jako przedsiębiorca powinien dochować należytej staranności
celem wypełnienia postanowień umowy. Niewiarygodne są twierdzenia pozwanego dotyczące wysyłania wezwania
do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy zwykłym listem bez potwierdzenia odbioru. Sąd nie obdarzył
również wiarą zeznań świadka P. na okoliczność wysłania powódce tego wezwania i nie zaliczył w poczet materiału
dowodowego stanowiącego podstawę dokonanych ustaleń faktycznych kopii dokumentu z 17.11.2010 roku. Należy
przy tym zwrócić uwagę, ze świadek K. nie posiadał wiedzy na temat przesłania powódce wezwania do zapłaty zaległych
rat pod rygorem wypowiedzenia umowy, a udając się na spotkanie w listopadzie 2010 roku posiadał wszelkie dane
dotyczące powódki zawarte w systemie.
Powódka dowiodła, że roszczenie pozwanego nie istnieje, gdyż wypowiedzenie umowy kredytowej było bezskuteczne
wobec niej. Pozwany nie udowodnił natomiast zadłużenia w spłacie rat kredytowych, jak również nie wykazał, że
skierował do powódki wezwanie do zapłaty poprzedzające złożenie wypowiedzenia zgodnie z § 2 pkt 12 lit a) umowy
kredytowej. W przedmiotowej sprawie bank nie dotrzymał warunków udzielenia kredytu, zatem należało uznać
dokonane przez niego wypowiedzenie umowy za bezskuteczne.
Nawet jeśli pozwany miałby prawo wypowiedzenia umowy na podstawie § 2 pkt 12 lit. a) umowy, to wykonanie przez
pozwanego tego uprawnienia kształtującego należałoby w okolicznościach niniejszej sprawy ocenić z punktu widzenia
przepisu art. 5 k.c. i uznać, że dokonane przez pozwanego wypowiedzenie umowy kredytu nie mogło być uznane
za skuteczne wobec powódki. Pozwany wykorzystał swoją silniejszą pozycję kredytodawcy wobec kredytobiorcy,
o czym świadczy m. in. niedoręczenie harmonogramu spłat i obciążanie powódki kosztami monitów związanych
z ustaleniem wyższej wysokości raty, błędne księgowanie wpłat (w niepełnej wysokości lub z opóźnieniem), brak
oryginalnej dokumentacji dotyczącej umowy zawartej z powódką. Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego
wyrażony w wyroku z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie IV CSK 679/12, zgodnie z którym dopuszczalna jest sądowa
ocena skuteczności dokonanego przez bank wypowiedzenia umowy kredytu przez pryzmat art. 5 k.c. Sąd Najwyższy
zasadnie stwierdził: „naruszenie warunków umowy kredytu nie zawsze będzie uzasadniać jej wypowiedzenie. W
sytuacji, gdy przeterminowana należność jest niewielka w stosunku do udzielonego kredytu, bank powinien podjąć
działania zmierzające do zweryfikowania sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy pod kątem możliwości
spłaty kredytu; uprawnienia w tym zakresie przewiduje art. 74 ustawy z 1997 r. - Prawo bankowe”. O nadużyciu
uprawnienia banku w rozumieniu 5 k.c. poprzez wypowiedzenie umowy świadczy fakt, że pozwana pozostawała
w opóźnieniu ze spłatą rat przez nieznaczny okres, a jej zadłużenie opiewało na nieznaczną kwotę w stosunku do
okresu czasu, na który kredyt został udzielony. Wobec braku harmonogramu spłat, wypowiedzenie umowy powinno
zostać poprzedzone sprawdzeniem, czy stwierdzona zaległość świadczy o zagrożeniu spłaty kredytu tym bardziej,
że pozwana informowała przedstawiciela banku J. K. o swojej trudnej sytuacji losowej związanej z utratą pracy i
problemami ze zdrowiem. Mimo wypowiedzenia umowy, pozwana w dalszym ciągu czyniła starania w kierunku spłaty
zadłużenia, a bank nie powoływał się na jej niewypłacalność jako przesłankę wypowiedzenia umowy. Korzystanie
przez banki z uprzywilejowanej pozycji wobec kredytobiorców, wyrażającej się m.in. w możliwości jednostronnego
kształtowania łączącego strony stosunku prawnego, w tym również zmiany warunków umowy i jej wypowiedzenia
z wielu przyczyn, podlega ocenie sądu pod kątem stopnia naruszeń kredytobiorcy z uwzględnieniem między innymi
wysokości udzielonego kredytu, czasu na jaki został udzielony i dotychczasowej realizacji warunków umowy. W
przedmiotowej sprawie powódka co do zasady starała się wywiązywać z zawartej umowy, co napotkało trudności w
drugim roku spłaty rat kredytu. Bank nie udowodnił wypełnienia dyspozycji § 2 pkt 12 lit. a) umowy oraz nie wykazał,
by podjął działania sprawdzające, czy pojawienie się stwierdzonej zaległości zagraża spłacie kredytu. Biorąc pod uwagę
wysokość przeterminowanego zadłużenia powódki w stosunku do kwoty udzielonego kredytu, czas opóźnienia się
z uregulowaniem zaległych należności, okres, na jaki kredyt został udzielony, wypowiedzenie umowy i skierowanie
egzekucji do mieszkania powódki było niewspółmierne do uchybień kredytobiorcy przy wykonywaniu umowy.
Orzeczenie o kosztach procesu ma podstawę prawną w art. 98 § 1 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca
sprawę jest zobowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie niezbędne koszty procesu. Na koszty procesu w
przedmiotowej sprawie składają się: opłata od pozwu uiszczona przez powódkę w wysokości 1100zł, opłata od wniosku
o udzielenie zabezpieczenia w kwocie 100 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszty
zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł. Podstawę prawną orzeczenia o nieuiszczonych kosztach sądowych stanowi
art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 roku, poz.
1025). Nieuiszczone koszty sądowe wyniosły 3.458 złotych, stanowiąc równowartość części opłaty sądowej, od której
uiszczenia powódka była zwolniona.
Mając na względzie powyższe, na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak na wstępie.
Z/ (...)