Prognoza oddziaływania ma środowisko
Transkrypt
Prognoza oddziaływania ma środowisko
URZĄD MIEJSKI W KOSZALINIE, WYDZIAŁ ARCHITEKTURY I URBANISTYKI Prognoza oddziaływania ma środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu „Władysława IV – Śniadeckich” w Koszalinie Opracowanie: Wydział Architektury i Urbanistyki - Alina Danes - Jacek Kammer Koszalin, 2016 r. SPIS TREŚCI 1. Zagadnienia wstępne - informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami. 1.1. Przedmiot i zakres opracowania. 1.2. Podstawa prawna opracowania. 1.3. Powiązania z innymi dokumentami. 2. Metoda zastosowana przy opracowywaniu prognozy. 3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu. 3.1. Charakterystyka środowiska. 3.2. Ocena stanu wybranych elementów środowiska. 3.3. Prawne formy ochrony przyrody i krajobrazu. 3.4. Prawne formy ochrony dziedzictwa i krajobrazu kulturowego. 3.5. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu. 4. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczących obszarów podlegających ochronie na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. 5. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. 6. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmioty ochrony obszaru NATURA 2000 oraz integralność tego obszaru oraz na środowisko. 6.1. Ustalenia zmiany planu. 6.2. Przewidywane oddziaływania na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000. 6.3. Przewidywane oddziaływania na środowisko. 7. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmioty ochrony obszaru NATURA 2000 oraz integralność tego obszaru. 8. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. 9. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania. 10. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. 11. Streszczenie. 2 1. Zagadnienia wstępne - informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami. 1.1. Przedmiot i zakres opracowania. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest elementem procedury oceny oddziaływania na środowisko realizacji ustaleń planu. Zadaniem planu jest ustalenie przeznaczenia terenów oraz określenie sposobu ich zagospodarowania. Celem niniejszego opracowania jest ocena projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w aspekcie ochrony zasobów środowiska przyrodniczego oraz przedstawienie przewidywanych przekształceń środowiska i warunków życia ludzi w wyniku realizacji projektu planu. Ponadto celem prognozy jest ocena potencjalnych skutków środowiskowych w przypadku braku realizacji planu miejscowego, a także przedstawienie ewentualnych rozwiązań alternatywnych, które pozwolą na zmniejszenie bądź wyeliminowanie negatywnych skutków wynikających z zapisów planu miejscowego. Integralną częścią opracowania jest rysunek w skali 1:2 000. Obszar objęty analizą położony jest w północnej części miasta, w rejonie ulic Władysława IV, Akademickiej, Staszica, Jana Pawła II, Śniadeckich, Oskara Lange. Obecne zagospodarowanie na przeważającej powierzchni obszaru stanowi zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna i jednorodzinna z usługami oraz tereny komunikacji. Wolną od zabudowy przestrzeń zajmuje zieleń towarzysząca obiektom – skwery, zieleńce, pojedyncze drzewa, krzewy w skupinach i w formie żywopłotów, zieleń nieurządzona. Na obszarze objętym planem występują formy ochrony przyrody, tj. zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Wąwozy Grabowe” oraz pomniki przyrody. Powierzchnia obszaru opracowania wynosi 117,3713 ha. 1.2. Podstawa prawna opracowania. Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego sporządzanego w związku z uchwałą Nr X/121/2015 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 28 maja 2012 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu „Władysława IV – Gdańska” w Koszalinie. Projekt planu został sporządzony na podstawie art. 20 ust.1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Prognoza została opracowana w oparciu o następujące przepisy: 1) Ustawa dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r. poz. 672 z późn. zm.), 2) Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. 2016, poz. 353 z późn. zm.), 3) Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 778, z późn. zm.), 4) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, z późn. zm.), 5) Ustawa o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 21 z późn. zm.), 6) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r., poz. 71), 7) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 25, poz. 133 z późn. zm.), 8) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 1713), 9) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z 2014 r., poz. 1409), 10) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów (Dz. U. z 2014 r., poz. 1408), 11) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348), 12) Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku z dnia 14 czerwca 2007 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 112). 3 Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko wypełnia zapisy art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Zakres i stopień szczegółowości prognozy został uzgodniony przez: Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie pismem z dnia 25 września 2015 r. znak: WOPNOS.411.141.2015.AM; Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Koszalinie pismem z dnia 21 września 2015 r. znak: PS-ZNS.400/11/15. 1.3. Powiązania z innymi dokumentami. Zarówno analizowany dokument, tj. projekt planu, jak i niniejsza prognoza ma powiązania z niżej wymienionymi dokumentami i opracowaniami: 1) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Koszalina, 2014, 2) Podstawowe opracowanie ekofizjograficzne do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Koszalina, Usługi Projektowe Ekofizjografia i Ochrona Środowiska Mikołaj Horniatko, Szczecin 2013-2014, 3) Prognoza oddziaływania na środowisko do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Koszalina, Usługi Projektowe Ekofizjografia i Ochrona Środowiska Mikołaj Horniatko, Szczecin 2014. 4) Waloryzacja przyrodnicza miasta Koszalina, Biuro Konserwacji Przyrody, Szczecin 2003, 5) Waloryzacja przyrodnicza województwa zachodniopolskiego, Biuro Konserwacji Przyrody, Szczecin, 2010, 6) Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe wykonane przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa (Warszawa 2004) na użytek sporządzanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego: – terenu „Władysław IV – Gdańska”, – obszaru położonego w rejonie ulic Władysława IV, Akademickiej, Staszica i Jana Pawła II, – obszaru zawartego między ulicami Zwycięstwa, Marszałka Józefa Piłsudskiego, lasem, i osiedlem Rokosowo Północ – w obszarze zawartym pomiędzy ulicami: Gnieźnieńską, 4 Marca, terenami wojskowymi, rzeką Dzierżęcinką, terenem Rokosowo Południe Dzierżęcin i terenami linii kolejowej, – obszaru obejmującego nieruchomości położone w rejonie ulic Marszałka Józefa Piłsudskiego i Tadeusza Kościuszki. Ponadto przy opracowaniu prognozy zostały wykorzystane informacje zawarte w następujących publikacjach: Stan środowiska w województwie zachodniopomorskim. Raport 2015, WIOŚ, Szczecin, Informacja o stanie środowiska w powiecie koszalińskim w 2014 roku, WIOŚ, Szczecin, Roczna ocena jakości powietrza w województwie zachodniopomorskim za 2014 rok WIOŚ, Szczecin, Program ochrony powietrza dla strefy Miasto Koszalin przyjęty Uchwałą Nr XXXVIII/430/10 sejmiku województwa zachodniopomorskiego z dnia 16 marca 2010 r. w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy Miasto Koszalin (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 38, poz. 789), Program Ochrony Środowiska Miasta Koszalina na lata 2012 – 2015 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016 – 2019, Eko-Efekt Sp. z o.o., Warszawa, 2012, Mapa akustyczna Koszalina, 2012. 2. Metoda zastosowana przy opracowywaniu prognozy. Ocenę skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko oparto na opisowej analizie skutków wynikających z realizacji ustaleń zmiany planu. Pod uwagę wzięto wpływ na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego. Ocenę przeprowadzono kompleksowo dla wybranego wariantu ustaleń planistycznych zaproponowanych w projekcie planu. Rysunek prognozy jest wizualizacją presji nowego zagospodarowania na środowisko. W streszczeniu opracowania dokonano syntetycznego wyszczególnienia najistotniejszych zmian jak i możliwości wystąpienia skutków niekorzystnych dla środowiska. 4 3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu. 3.1. Charakterystyka środowiska. Położenie i charakterystyka obszaru objętego zmianą planu. Według regionalizacji fizyczno-geograficznej J. Kondrackiego miasto Koszalin położone jest w obrębie podprowincji Pobrzeża Południowobałtyckie, w makroregionie Pobrzeże Słowińskie. Pobrzeże Słowińskie dzieli się na trzy mezoregiony: Wybrzeże Słowińskie, Równinę Białogardzką i Równinę Słupską. Koszalin usytuowany jest na pograniczu Równiny Białogardzkiej i Słupskiej. Teren, dla którego sporządza się plan, położony jest w północnej części miasta. Obecne zagospodarowanie na przeważającej powierzchni obszaru stanowi zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna i jednorodzinna z usługami oraz tereny komunikacji. Wolną od zabudowy przestrzeń zajmuje zieleń towarzysząca obiektom – skwery, zieleńce, pojedyncze drzewa, krzewy w skupinach i w formie żywopłotów, zieleń nieurządzona. Geomorfologia. Budowa geologiczna. Bezpośredni wpływ na współczesną rzeźbę obszaru objętego planem miało najmłodsze zlodowacenie bałtyckie, a przede wszystkim jego ostatni stadiał zwany pomorskim. Ponadto ostateczny wpływ na wygląd rzeźby współczesnej miała działalność lądolodu, wód fluwioglacjalnych i rzeźba przedplejstoceńska. Analizowany obszar położony jest w obrębie wysoczyzny morenowej dennej pagórkowatej. Wyróżniającym się elementem rzeźby jest obniżenie terenu, związane z nierówną akumulacją lodowca - rozcięcie erozyjne „Wąwozów Grabowych” - formy ochrony przyrody położonej w północno-centralnej części obszaru. Generalnie analizowany obszar pochylony jest w kierunku północnym, wznosi się od około 30 do 50 m n.p.m., przy czym największe deniwelacje występują w granicach „Wąwozów Grabowych”. Obszar objęty planem położony jest w strefie rzeźby młodoglacjalnej. Pod warstwą materiału nagromadzonego po zakończonych robotach budowlanych i zagospodarowaniu terenu osiedla mieszkaniowego teren pokryty jest dość grubą warstwą osadów czwartorzędowych, głównie plejstoceńskich. Na przeważającej części obszaru występują utwory zwałowe: gliny piaszczyste, gliny piaszczyste ciężkie i piaski gliniaste. W obrębie „Wąwozów Grabowych” oraz, obniżenia terenu położonego w północno-wschodniej części obszaru, zalegają holoceńckie utwory bagienno-aluwialne - wykształcone w postaci wilgotnych lub mokrych torfów, namułów organicznych, ponadto gliny próchniczne i piaski - występujące w stanie plastycznym i miękko-plastycznym. Zasoby surowców mineralnych. Na analizowanym obszarze nie występują udokumentowane złoża surowców mineralnych. Gleby. Generalnie według mapy glebowo-rolniczej na obszarze planu dominuje profil gleb brunatnych wyługowanych i kwaśnych. Warstwa glebowa na przeważającej powierzchni analizowanego obszaru została wiele lat temu przekształcona, nie wykazuje przydatności rolniczej, stanowi podłoże dla szaty roślinnej towarzyszącej obiektom kubaturowym. Występują tu gleby antropogenicznie przeobrażone, w tym urbanoziemy – na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, tzn. międzyosiedlowych skwerach, parkach, alejach, oraz w przydomowych ogródkach, a także hortisole, gleby typologicznie przekształcone wskutek długotrwałych, szczególnie intensywnych zabiegów agrotechnicznych. Efektem takiej działalności człowieka jest głęboki i silnie wzbogacony w materię organiczną poziom próchnicy. W granicach obszaru objętego planem położony jest zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Wąwozy Grabowe”teren otwarty o powierzchni około 10 ha, który stanowi w znacznej części grunty rolne RIV, przy mniejszym udziale użytków zielonych PsIV oraz terenów leśnych LIII. Na terenach niezabudowanych, w północnej części obszaru (rejon ulicy Prostej) występują grunty rolne VIa klasy bonitacyjnej z mniejszym udziałem terenów zadrzewionych klasy IV. Wody powierzchniowe, wody gruntowe. Na analizowanym obszarze - w obrębie dna wąwozu objętego formą ochrony przyrody, występuje nienazwany ciek (z kontynuacją za nasypem kolejowym w kierunku północnym). Prawobrzeżne dopływy rzeki Dzierżęcinki spływające ze skłonu Góry Krzyżanki są uregulowane i na terenach zabudowanych ujęte kolektorem. Na przeważającej powierzchni obszaru woda gruntowa o napiętym zwierciadle występuje głębiej niż 3 m ppt., w granicach „Wąwozów Grabowych i rejonie ulicy Prostej – na głębokości 1-2 m ppt. Klimat. Obszar planu znajduje się w regionie klimatycznym wysoczyzny Warunki topoklimatu kształtowane są przez czynniki lokalne, jak: rzeźba terenu, szata roślinna, głębokość zalegania wód gruntowych. 5 Przeważającą część analizowanego obszaru zajmuje zwarta zabudowa osiedli mieszkaniowych. Na tych terenach klimat charakteryzuje się: wyższą temperaturą powietrza wynikającą z absorpcji promieni słonecznych przez sztuczne elementy zagospodarowania i oddawaniem zgromadzonego ciepła nocą, wyższymi amplitudami temperatur odczuwalnych związanymi z niewielkim udziałem roślinności wysokiej i dużym udziałem terenów zabetonowanych, mniejszą wilgotnością powietrza związaną z niewielkim udziałem roślinności wysokiej i zbiorników wodnych, co znacząco obniża ewapotranspirację i parowanie, gorszymi warunkami przewietrzania (tereny zabudowane), przy jednocześnie zwiększonej prędkości wiatru na kierunkach stanowiących naturalne i sztuczne korytarze przewietrzające, zwiększona prędkością wiatru przy narożnikach budynków o wysokości powyżej 5 kondygnacji. Tereny obniżeń („Wąwozy Grabowe”, rejon ulicy Gajowej i Prostej) zbudowane z holoceńskich gruntów organicznych o dużej wilgotności, posiadających większą pojemność cieplną od gruntów suchych, ogrzewają się znacznie wolniej, w związku z czym w ciepłej połowie roku, na początku okresu wegetacyjnego, są one chłodniejsze od gruntów suchych. Obniżenia terenu porośnięte roślinnością wysoką są miejscami spływu chłodnego i wilgotnego powietrza z terenów wyżej położonych. Występują tu gorsze warunki nasłonecznienia inwersje temperatur, częstsze przymrozki oraz większe różnice temperatur w ciągu doby, co może prowadzić do utrzymywania się podwyższonej wilgotności oraz powstawania tzw. mgieł radiacyjnych. W obniżeniach terenu kumulują się zanieczyszczenia, co może prowadzić do stagnacji powietrza, a w rezultacie do pogorszenia warunków aerosanitarnych. Szata roślinna. Na przeważającej części obszaru objętego planem roślinność rzeczywista została ukształtowana pod wpływem działalności człowieka. Wśród istniejącej roślinności występują zbiorowiska segetalne i ruderalne, przy znikomym udziale zbiorowisk zbliżonych do naturalnych i półnaturalnych. Dominują zbiorowiska ogródków przydomowych towarzyszących zabudowie niskiej i zieleni ozdobnej porastającej skwery i zieleńce wielorodzinnych osiedli mieszkaniowych. Skład gatunkowy występującej tam zieleni jest zróżnicowany, co jest związane z upodobaniami właścicieli lub władających terenami. Są to zarówno duże powierzchnie trawników, jak i drzewa czy krzewy ozdobne, a nawet drzewa owocowe. Podobne struktury tworzy roślinność towarzysząca obiektom użyteczności publicznej. Najczęściej występujące (pojedynczo, w skupinach, żywopłotach) gatunki to: klon zwyczajny, jesion wyniosły, robinia akacjowa, brzoza brodawkowata, topola włoska, wierzba szara, biała (również odmiany o zwisających pędach), żywotnik, świerk pospolity, świerk kłujący (różne odmiany ogrodowe), modrzew europejski, jarząb pospolity, buk pospolity, kasztanowiec zwyczajny, lilak, kalina koralowa, tawuła, irga, żylistek, ligustr pospolity rododendron, azalia, funkia. Na uwagę zasługuje roślinność zajmująca teren w północnej części obszaru objętego planem. Jest to skupisko roślinności w postaci uporządkowanych terenów zieleni, stanowiących ogólnodostępne przestrzenie. Rosną tu okazałe dęby, buki, wierzby (pojedyncze, grupy, rzędy-aleje), w tym objęta ochroną (pomniki przyrody) grupa 10 dębów szypułkowych z bukiem pospolitym. Teren przylegający do nasypu kolejowego to gęsto porośnięty pas drzew i krzewów – dębów, wierzb, olch, winobluszczu, bzu czarnego. Pozostałą część terenu porastają pielęgnowane trawniki, zachowane lub nasadzone drzewa i krzewy ozdobne, w tym: klon zwyczajny (również odmiany ozdobne), brzoza, jesion, jarząb szwedzki, głóg, róża dzika, żywotnik, buk (w tym o pokroju kolumnowym, dekoracyjnych liściach). Na terenie tym występuje kilka izolowanych drobnych zbiorników wodnych. Dwa większe zbiorniki są porośnięte szuwarami, rzęsą wodną, płatami grążela żółtego odmiany pełnokwiatowej, wprowadzonego prawdopodobnie jako ozdobna bylina. Bardzo mały zbiornik, typowo astatyczny, okresowo prawie całkowicie wysycha (wizja w terenie czerwiec). Na terenach zaniedbanych lub nie zagospodarowanych, a także boiskach, placach zabaw, przydrożach występują chwasty i rośliny ruderalne (między innymi: mniszek lekarski, wyka ptasia, skrzyp polny, powój polny, przytulia czepna, wrotycz, rdest ptasi, przymiotno białe, pokrzywa, nostrzyk wyniosły, oset kędzierzawy, bylica pospolita, życica, babka pospolita). Najcenniejszym przyrodniczo terenem położonym na analizowanym obszarze jest zespół przyrodniczokrajobrazowy „Wąwozy Grabowe” z wyróżniającym się ukształtowaniem terenu oraz drzewiasta i krzewiastą szatą roślinną (w tym fragmenty grądu subatlantyckiego). Wśród okazów drzew występuje dąb szypułkowy, buk zwyczajny trześnia dzika. Graby porastają przede wszystkim parów położony w południowo-wschodnim wąwozie dochodzącym do wąwozu głównego, grupa starych dębów rośnie w środkowej części wąwozu głównego. Ponadto na obszarze tym, zajmującym powierzchnię 10,32 ha, w skład flory wchodzą: 6 brzoza (lasek w rejonie wąwozu głównego), leszczyna (rozproszona oraz w zwartej kępie w południowej części wąwozu głównego), skupiny osikowo-wierzbowe, tarnina, głóg, w miejscach lekko zabagnionych ze stagnująca wodą - olsza czarna, dominujący na otwartym terenie porolnym (polana) śmiałek darniowy, W składzie flory Wąwozów Grabowych” znajdują się następujące gatunki: kalina koralowa, kruszyna pospolita, bluszcz pospolity, kruszczyk szerokolistny, marzanka wonna, konwalia majowa, przylaszczka pospolita. Fauna. Fauna występująca na przeważającej części analizowanego obszaru składa się przede wszystkim z gatunków typowych dla środowiska miejskiego tolerujących obecność i działanie człowieka - wróble, kawki, sroki, gołębie, mewy srebrzyste. Enklawy zieleni wolnych od zabudowy przestrzeni, ogrodów przydomowych, skwerów i zieleńców osiedlowych, są miejscem bytowania kretów, myszy (polna, leśna, zaroślowa), ślimaków nagich i oskorupionych. Występowanie cennych gatunków fauny wiąże się przestrzennie z terenami najmniej zmienionych biocenoz – „Wąwozów Grabowych” oraz terenów niezabudowanych położonych przy nasypie kolejowym w północnej części obszaru. Według informacji zawartych w Waloryzacji przyrodniczej Koszalina oraz Waloryzacji przyrodniczej województwa zachodniopomorskiego na terenach tych wśród cennych gatunków występują: owady: ważka czarnoplama świtezianka błyszcząca, biegacze - gładki, ogrodowy, fioletowy, trzmiel ogrodowy, płazy: traszka zwyczajna, ropucha szara, żaby (wodna, trawna, jeziorkowa). W trakcie wizji w terenie (czerwiec, lipiec) zaobserwowano licznie występujące ww. wróble, kawki, gołębie (grzywacze), mewy srebrzyste, a także jaskółki (wśród zabudowy mieszkaniowej i żerujące nad zbiornikami wodnymi), ponadto przedstawicieli innych gatunków jak: zięba zwyczajna, strzyżyk zwyczajny, kwiczoł, kopciuszek, kos zwyczajny, białorzytka zwyczajna, sójka zwyczajna, kaczka krzyżówka - nad jednym ze stawów (obszar zieleni ogólnodostępnej w północnej części obszaru,) - ważki (łątka stawowa, łątka dzieweczka), w płytszej części największego zbiornika – kilkanaście przedstawicieli z gatunku żab zielonych (prawdopodobnie kolonia mieszana żaby wodnej i jeziorkowej). W obrębie Wąwozów Grabowych stwierdzono występowanie płatów roślinności charakterystycznych dla siedliska grądu subatlantyckiego posiadających walory o znaczeniu lokalnym (inwentaryzacja 2002/2003 wykonana dla potrzeb Waloryzacji przyrodniczej Miasta Koszalina, wizje terenowe). Na pozostałym obszarze objętym planem nie wskazano siedlisk przyrodniczych ani występowania gatunków o znaczeniu priorytetowym oraz wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000. Krajobraz. Naturalne środowisko przeważającej części analizowanego obszaru zostało przekształcone przez człowieka. Jest to obszar miejski z zabudową mieszkaniową i usługami. W wyniku dotychczas (w ciągu ostatnich 30 lat) przeprowadzonych prac, związanych z zabudową mieszkaniową i terenami komunikacji, przekształceniom uległy struktury przypowierzchniowych warstw gruntu. W części północnej obszar jest niezabudowany, częściowo przekształcony w formę zieleni urządzonej z terenami komunikacji pieszej z zachowaniem cennych zbiorowisk roślinnych. Szczególnie wyróżniającym się w krajobrazie analizowanego obszaru elementem jest zespół przyrodniczokrajobrazowy „Wąwozy Grabowe” – teren o mocno urozmaiconej rzeźbie, ukształtowany pod wpływem naturalnych procesów erozyjnych oraz naturalnych procesów sukcesji roślinnej. Potencjał samoregulacyjno-odpornościowy. Obszar objęty planem, wysoczyznę denną o lekko pofalowanej rzeźbie, zbudowaną z utworów wodnolodowcowych, cechuje duży potencjał samoregulacyjno-odpornościowy. Są to tereny o dość zwięzłym podłożu, ustabilizowanych stosunkach wodnych. Dlatego podatność środowiska na degradację na tym terenie jest nieduża, istnieją możliwości prawidłowego utrzymania lub renowacji szaty roślinnej, a prace ziemne przy wznoszeniu obiektów nie spowodują nieodwracalnych niekorzystnych procesów. Mniej odporne, głównie ze względu na predyspozycje do akumulacji zanieczyszczeń, jest środowisko przyrodnicze den rozcięć erozyjnych. Pod względem samoregulacyjno-odpornościowym tereny te wyróżnia bogatsza struktura ekologiczna, a przy tym mniejsza niż na wyżej położonych zdolność atmosfery do samooczyszczania (gorsze warunki przewietrzania); 7 3.2. Ocena stanu wybranych elementów środowiska. Powietrze atmosferyczne. Na terenie opracowania nie występują źródła punktowej emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Nie występuje też znacząca emisja powierzchniowa. Obiekty kubaturowe znajdujące się na obszarze objętym planem zaopatrywane są poprzez przede wszystkim w oparciu o sieć ogólnomiejskiego systemu centralnego zaopatrzenia w ciepło. Na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej zastosowane są ponadto indywidualne źródła ciepła zasilane głównie gazem. Emisja zanieczyszczeń do powietrza z przemysłowych procesów technologicznych w zakładach pracy nie stanowi dominującego źródła zanieczyszczeń powietrza na terenie Koszalina. Główny wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza w zimie mają procesy spalania paliw w celach grzewczych oraz ruch samochodowy, natomiast w lecie - ruch samochodowy. W wyniku klasyfikacji stref województwa zachodniopomorskiego wykonanej w ramach Rocznej oceny jakości powietrza w województwie zachodniopomorskim za 2014 rok., z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia, strefa „miasto Koszalin” otrzymała klasę A dla średniorocznych stężeń dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), benzenu (C6H6) oraz dla arsenu, kadmu, niklu i ołowiu. Ponadto według danych zamieszczonych w Rocznej ocenie…, miasto Koszalin pozostaje strefą bez przekroczeń pyłu zawieszonego PM10 (stężenia 24-godzinne). Pomiary prowadzone na dwóch stanowiskach – tła miejskiego (ul. Spasowskiego) i komunikacyjnym (ul. Armii Krajowej) wykazały liczbę dni w roku z przekroczeniami mniejszą niż dopuszczalna 35 dni. Najwyższe wartości stężeń dobowych pyłu PM10 w 2014 roku zarejestrowano w okresach grzewczych (styczeńmarzec, październik-grudzień). W okresie letnim (maj-sierpień) nie odnotowano przekroczeń poziomu dopuszczalnego przez stężenia 24-godzinne. Jako główną przyczynę przekroczeń wskazuje się niską emisję pochodzącą z indywidualnego ogrzewania mieszkań. W przypadku drugiego standardu jakości powietrza dla pyłu PM10 nie odnotowano przekroczeń stężeń średniorocznych na stanowiskach pomiarowych w mieście. W ostatnich latach średnioroczne wartości stężeń pyłu PM10, notowane w punktach pomiarowych, utrzymują się na podobnym poziomie od około 60% na stanowiskach tła miejskiego do około 80% na stanowiskach zlokalizowanych w rejonie oddziaływania transportu samochodowego. W ocenie rocznej dotyczącej benzo(a)pirenu – ochrona zdrowia, miasto Koszalin otrzymało klasę C ze względu na przekroczenie średniorocznego stężenia tej substancji (stanowisko pomiarowe przy ul. Spasowskiego. Na przestrzeni lat 2007-2014 nie obserwuje się wyraźnej spadkowej tendencji stężeń benzo(a)pirenu w powietrzu. W przypadku badań dotyczących stężenia ozonu przy klasyfikacji wykorzystano wyniki modelowania stężeń ozonu troposferycznego na potrzeby rocznej oceny jakości powietrza dla roku 2014, wykonane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Z opracowania tego wynika, iż na obszarze Koszalina liczba dni z przekroczeniami wartości docelowej wynosi 5 dni. Nie przekracza więc dopuszczalnych 25 dni (wartość uśredniona z trzech lat). Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza na analizowanym obszarze jest ruch pojazdów. Emisja liniowa ze środków transportu jest szczególnie ważna ze względu na niskie źródło emisji, prowadzące często do powstania wysokich stężeń w strefie przebywania ludzi. Substancje emitowane z silników pojazdów oddziałują na stan czystości powietrza szczególnie w sąsiedztwie otoczeniu ulicy Wody. Wody gruntowe głębokich poziomów zasilające ujęcie komunalne w Koszalinie są czyste, przydatne do spożycia, wykazują jedynie ponadnormatywne zawartości żelaza * manganu. Badania i ocena stanu chemicznego jednolitych części zwykłych wód podziemnych prowadzony jest w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyniki oceny jakości wód podziemnych badanych przez Państwowy Instytut Geologiczny (Państwowy Instytut Badawczy) w ramach monitoringu diagnostycznego w 2010 r. Nr punktu badawczego Miejscowość 199 Koszalin (grunty orne) Koszalin (obszar zabudowany) 945 Klasa Klasa 2007 2010 II II Fe, Mn, NH4 dobry IV III Fe, Mn dobry Wskaźniki przekraczające normy dla wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi w 2010 r. Ocena stanu chemicznego wód w 2010 r. 8 Klimat akustyczny. Występowanie hałasu na obszarze miasta Koszalin jest zróżnicowane. Ciągły wzrost ilości pojazdów, zarówno osobowych, jak i ciężarowych, powoduje wzrost hałasu w środowisku. W klasyfikacji zawartej w Programie Ochrony Środowiska Przed Hałasem dla Miasta Koszalina sporządzonej zgodnie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2012 r., poz. 1109) na analizowanym obszarze występują tereny: zabudowy mieszkaniowo-usługowej, stałego lub czasowego pobytu dzieci i młodzieży i rekreacyjno-wypoczynkowe. Wyniki pomiarów przedstawione na mapie akustycznej sporządzonej dla miasta w 2012 roku wskazują, że głównym źródłem zagrożeń klimatu akustycznego na analizowanym terenie jest hałas drogowy. Poziom przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu był analizowany w Programie (…) według wskaźnika LDWN, co oznacza długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich pór w roku, z uwzględnieniem pory dnia (6.00-18.00), pory wieczoru (18.00-22.00) oraz pory nocy (22.00-6.00). Hałas drogowy – zakres naruszeń w granicach obszaru objętego planem (według opracowania PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA PRZED HAŁASEM DLA MIASTA KOSZALINA Maksymalna wartość Lp. Ulica Rodzaj terenu chronionego wzdłuż ulicy Przekroczenia LDWN w dB 1 Stanisława Staszica tereny stałego lub czasowego pobytu dzieci i młodzieży 5 2 Joachima Lelewela tereny stałego lub czasowego pobytu dzieci i młodzieży 5 3 Śniadeckich zabudowa mieszkaniowo-usługowa 5 4 Władysława IV zabudowa mieszkaniowo-usługowa 5 W przypadku hałasu kolejowego przekroczenia poziomu LDWN (5-10 dB) występują na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i rekreacyjno-wypoczynkowych w rejonie ulic Gajowej Prostej i Wielkopolskiej oraz na północnym skraju „Wąwozów Grabowych”. Szata roślinna. Roślinność terenów niezagospodarowanych rozwija się spontanicznie, w okresie. wegetacyjnym bez większych zakłóceń rozrasta roślinność ruderalna. Zieleń towarzysząca zabudowie mieszkaniowej jest pielęgnowana i utrzymana w dobrej kondycji. Miejsca zanieczyszczone i zaśmiecone (puszki, butelki, skoszona trawa zmieszana ze śmieciami, części mebli,) występują na obrzeżach „Wąwozów Grabowych” i terenów przylegających, najczęściej odwiedzanych przez ludzi. Wewnątrz chronionego obszaru - ślady wypalanych ognisk. Krajobraz. Krajobraz analizowanego obszaru jest krajobrazem kulturowym ukształtowanym w wyniku gospodarczej działalności człowieka Wyrazem tej działalności jest zabudowa kubaturowa i infrastrukturalna zajmująca znaczną część terenów. Krajobraz te będzie ulegał dalszym przekształceniom w związku z rozbudową obiektów i zabudowywaniem wolnych przestrzeni. Cenne i charakterystyczne elementy krajobrazu analizowanego obszaru to objęte ochroną prawną „Wąwozy Grabowe” i tereny zieleni urządzonej – położone w północnej części obszaru objętego planem. Rozwój zabudowy mieszkaniowej w otoczeniu zespołu przyrodniczo-krajobrazowego stopniowo go izoluje. Zajmowanie wolnej przestrzeni przedpola „Wąwozów” ogranicza ekspozycję tej formy ochrony przyrody i utrudnia wyodrębnienie strefy ochrony krajobrazu. 3.3. Prawne formy ochrony przyrody i krajobrazu. Na obszarze opracowania występują nw. formy ochrony przyrody. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Wąwozy Grabowe” powołany na mocy Rozporządzenia Wojewody Koszalińskiego Nr 4//95 z dnia 7 marca 1995 r., zajmuje powierzchnię 10,32 ha i położony jest w północnej części obszaru objętego planem pomiędzy ulicami: Doroszewskiego, Staszica, Gajową i terenami PKP. Jest to jedyny tego typu obiekt na terenie miasta, wyróżniający się mocno urozmaiconym ukształtowaniem terenu i związanym z tym układem roślinności. Wąwozy stanowią naturalną niewielką zlewnię wód opadowych pobliskich terenów. Porasta je bujna szata roślinna, głównie drzewiasta: las grabowy z domieszka buka i dębu, las osikowo-wierzbowy z silnie wykształcona warstwą podszytu oraz zarośla tarniny przy udziale innych krzewów. Znaczna część skarp oraz dna wąwozów, ze względu na duże spadki terenu i duże 9 zacienienie charakteryzują się brakiem roślinności drzewiastej i krzewiastej. Na terenie wąwozów znajduje się silnie zróżnicowana gatunkowo flora naczyniowa. Znaleźć tu można rośliny, takie jak: marzanka wonna, konwalia majowa, bluszcz pospolity oraz, objęty ochroną - kruszczyk szerokolistny. Taka kombinacja gatunków, z grabem jako gatunkiem panującym w drzewostanie, wykazuje cechy lasu grądowego. Na obszarze „Wąwozów Grabowych obowiązują zakazy określone w Rozporządzeniu Nr 1/2005 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 26 stycznia 2005 r. w sprawie określenia zakazów dla pomników przyrody, użytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych na terenie województwa zachodniopomorskiego. Pomnik przyrody. W rejonie ulic Prostej i Wielkopolskiej, w obrębie urządzonej zieleni, znajduje się pomnik przyrody, obejmujący grupę drzew: 10 dębów szypułkowych oraz jednego buka zwyczajnego. Obszar objęty planem od północy, poprzez granicę, którą jest nasyp kolejowy, sąsiaduje z obszarem chronionego krajobrazu Koszaliński Pas Nadmorski. Tereny kolejowe (linia Szczecin – Gdańsk) stanowią fizyczną barierę utrudniającą naturalne połączenia siedlisk zwierząt, ograniczającą swobodne przemieszczanie się organizmów pomiędzy ekosystemami obszarów stanowiących elementy układu ekologicznego miasta. Na terenie Koszalina wyodrębniony został korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym łączący obszar 02M Wybrzeże Bałtyku z obszarem 09M – Pojezierze Kaszubskie, przechodzący wschodnim skrajem miasta i obejmujący kompleks Góry Chełmskiej, rzekę Dzierżęcinkę, rzekę, Unieść, Lasy Mścickie. 3.4. Prawne formy ochrony dziedzictwa i krajobrazu kulturowego. Na obszarze opracowania nie występują formy ochrony dziedzictwa i krajobrazu kulturowego w rozumieniu ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 3.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu stan środowiska przyrodniczego na analizowanym obszarze będzie ulegał zmianom w związku z realizacją ustaleń obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu „Władysława IV – Gdańska” w Koszalinie przyjętego Uchwała Nr XXXI/500/2005 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 29 grudnia 2005 roku. Generalnie przeznaczenie zdecydowanej większości terenów elementarnych pozostaje niezmienione. Obszar objęty zmianą planu w dalszym ciągu będzie pozostawał w zasięgu uciążliwości związanych z ruchem pojazdów (hałas i zanieczyszczenie powietrza spalinami). Ponadto nastąpią dalsze przekształcenia powierzchni ziemi i zmiany krajobrazu z powodu wprowadzenia obiektów kubaturowych na terenach obecnie wolnych od zabudowy. Nastąpi także utwardzenie powierzchni ziemi, likwidacja części szaty roślinnej, a w związku z tym modyfikacja warunków topoklimatu. 4. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczących obszarów podlegających ochronie na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Obszar objęty planem został poddany antropogenicznym przekształceniom środowiska przyrodniczego. Podstawowym problemem ochrony środowiska istotnym z punktu widzenia realizacji ustaleń projektowanego dokumentu będzie hałas komunikacyjny i zanieczyszczenie powietrza związane z ruchem pojazdów emitujących do atmosfery dymy i gazy spalinowe, zawierające duże ilości substancji toksycznych. Na skutek wzajemnych oddziaływań opon i nawierzchni, a także zużywania się elementów pojazdów powstają zanieczyszczenia w postaci pyłów gumowych, azbestowych, kamiennych, cementowych, rdzy, sadzy. Największa ilość zanieczyszczeń tego typu powstaje na głównych ulicach położonych w granicach analizowanego obszaru lub w jego sąsiedztwie (Śniadeckich, O. Lange, St. Staszica, Wąwozowa, Akademicka, Władysława IV, Jan Pawła II) Z powodu wzrostu natężenia ruchu kołowego na ww. ulicach następuje również zwiększenie emisji hałasu, a zasięg jego oddziaływania obejmuje terenu przyległe. Natomiast w zasięgu hałasu kolejowego znajdują się tereny położone wzdłuż nasypu kolejowego przekroczenia poziomu LDWN (5-10 dB) występują w rejonie ulic Gajowej Prostej i Wielkopolskiej oraz na północnym skraju „Wąwozów Grabowych”. Innym problemem istotnym z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu jest intensywne przekształcanie krajobrazu terenów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie zespołu krajobrazowo-przyrodniczego. Jednocześnie na skutek wprowadzania obiektów kubaturowych zachodzą zmiany stosunków wodnych w obrębie 10 terenów zabudowywanych, a także w ich otoczeniu, czyli na obszarze „Wąwozów Grabowych”. W efekcie tych przekształceń dochodzi do zmian składu gatunkowego roślin i zwierząt, zwłaszcza do zmniejszenia liczebności gatunków preferujących siedliska wilgotne. Płazy stanowią grupę szczególnie wrażliwą i podatną na modyfikacje środowiska i jego nadmierną eksploatację. Cechy gatunków wrażliwych to: niewielka tolerancja na zmiany warunków środowiska; występowanie w specyficznych środowiskach lub/i w miejscach izolowanych przestrzennie; utrudnione możliwości migracji z zagrożonych miejsc; brak mechanizmów obronnych wobec gatunków obcych, szczególnie drapieżników i pasożytów; posiadanie wspólnej niszy ekologicznej (typ pożywienia, sposób życia, schronienia itp.) z innym, prężnym gatunkiem wprowadzanym przez człowieka; wąskie wymagania pokarmowe (np. odżywianie się tylko jednym gatunkiem rośliny) i brak elastyczności w przestawianiu się na inne źródła pokarmu; migrujące sezonowo po zagrożonych szlakach, do zagrożonych siedlisk. 5. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. Przedmiotowa zmiana planu jest dokumentem o znaczeniu lokalnym, o zasięgu nie przekraczającym granic dzielnicy i miasta. Przy sporządzaniu dokumentu, działając zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, uwzględniono cel generalny, jakim jest zrównoważony rozwój. Zasadę rozwoju gospodarczego, technicznego i społecznego, który nie powoduje szkód w środowisku naturalnym i nadmiernie nie wyczerpuje jego zasobów przyjmują dokumenty ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, w tym dyrektywy WE. Przepisy tych dyrektyw transponowane są do przepisów krajowych, na podstawie których sporządzana jest niniejsza prognoza - do ustawy dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska i ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ponadto zawarte w analizowanym dokumencie planistycznym ustalenia dotyczące zasad ochrony środowiska i przyrody wynikają z generalnych wytycznych, zasad i celów ochrony środowiska zawartych w przepisach krajowych, a w szczególności w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody i ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach oraz z przepisów szczegółowych w zakresie utrzymania norm odniesień dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku oraz jakości powietrza. 6. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmioty ochrony obszaru NATURA 2000 oraz integralność tego obszaru oraz na środowisko. 6.1. Ustalenia planu. Przedmiotem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu „Władysława IV – Śniadeckich” jest przeznaczenie terenów pod zabudowę mieszkaniową i usługową, tereny obsługi ruchu tranzytowego oraz zieleń urządzoną, nieurządzoną i objętą formami ochrony przyrody, wraz z obsługą komunikacyjną i infrastrukturą techniczną. Zasadniczym celem sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Władysława IV – Gdańska” jest potrzeba dostosowania jego ustaleń do zmieniających się uwarunkowań, w tym potrzeb inwestycyjnych zainteresowanych wnioskodawców. W projekcie planu ustalono przeznaczenia terenów elementarnych oznaczonych na rysunku planu następującymi symbolami: 1) MN – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; 2) MW – tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, 11 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20) 21) 22) 23) MW, U – tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej z dopuszczeniem usług; U – tereny usług, U/MN – tereny zabudowy usługowej i mieszkaniowej jednorodzinnej, U/MW – tereny zabudowy usługowej i mieszkaniowej wielorodzinnej, U/KS – tereny zabudowy usługowej i komunikacji, UO – tereny zabudowy usług oświaty i wychowania, UK – tereny zabudowy usług kultury (w tym usługi sakralne), US – tereny usług sportu i rekreacji, ZP/U – tereny zieleni parkowej i zabudowy usługowej, ZP - tereny zieleni urządzonej – parkowej, ZN – tereny zieleni objętej formami ochrony przyrody – zespół przyrodniczo-krajobrazowy, KS – tereny obiektów komunikacji, KS/U – tereny obiektów komunikacji i zabudowy usługowej, E – tereny infrastruktury technicznej – elektroenergetyka K - tereny infrastruktury technicznej – kanalizacja, C- tereny infrastruktury technicznej – ciepłownictwo, KDZ – teren drogi publicznej klasy ulicy zbiorczej KDL – tereny dróg publicznych klasy ulicy lokalnej; KDD – tereny dróg publicznych klasy ulicy dojazdowej; KDW – tereny dróg wewnętrznych; KX – tereny ciągów pieszych. Dla poszczególnych terenów przyjęte zostały szczegółowe zasady zagospodarowania terenu istotne z punktu widzenia ochrony środowiska i przyrody. Minimalna powierzchnia biologicznie czynna określona dla terenów elementarnych wynosi od 10 % powierzchni działki budowlanej (na przeważającej części terenów usług) do 95 % w obrębie zespołu krajobrazowo-przyrodniczego „Wąwozy Grabowe”. Ponadto na rysunku planu wskazana została granica strefy nazwanej otuliną tej formy ochrony przyrody. Tereny elementarne położone w obrębie otuliny (E27ZP, E28ZP) przeznacza się pod zieleń urządzoną, park rekreacyjny. Na obszarze objętym planem występują pomniki przyrody (10 dębów szypułkowych i 1 buk zwyczajny). W projekcie planu – w stosunku do pomnika i w odległości 5 m od maksymalnego zasięgu korzeni i korony drzew – zabrania się: wznoszenia obiektów budowlanych, wycinania, niszczenia lub uszkadzania drzewa, zanieczyszczania terenu, przekształcania ukształtowania terenu, w szczególności tworzenia nasypów i wykopów, umieszczania tablic, napisów i znaków innych niż oznaczenie pomnika przyrody. W analizie zasadności przystąpienia do sporządzenia analizowanego dokumentu wykazano zgodność założeń do zmiany planu „Władysława IV – Gdańska” ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Koszalina. 6.2. Przewidywane oddziaływania na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000. Analizowany teren znajduje się poza granicami obszarów stanowiących Sieć Natura 2000. Ze względu na skalę zmian proponowanych na obszarze objętym planem miejscowym, realizacja ustaleń planu miejscowego będzie miała neutralny wpływ na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów. 6.3. Przewidywane oddziaływania na środowisko. Generalnie skutkiem wpływu realizacji ustaleń planu na środowisko będzie zajmowanie wolnych od zabudowy powierzchni pod zainwestowanie kubaturowe i infrastrukturalne. W związku z tym wystąpią nieuniknione negatywne przemiany środowiska przyrodniczego, w tym przekształcenia terenu związane z posadowieniem budynków, ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej poprzez likwidację części szaty roślinnej, utwardzenia powierzchni. Oddziaływanie będzie zapoczątkowane na etapie inwestycyjnym, a konsekwencją wprowadzenia zainwestowania będzie jego dalsze oddziaływanie na środowisko - oddziaływanie na etapie funkcjonowania. 12 Z uwagi na położenie oraz ustalone w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego generalne kierunki rozwoju nie ma możliwości całkowitego wyeliminowania negatywnych dla środowiska skutków urbanizacji terenu zmiany planu. W projekcie planu zawarto rozwiązania mające na celu zapobieganie lub ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko. W wyniku realizacji ustaleń planu wystąpią nieuniknione zmiany środowiska przyrodniczego: – likwidacja istniejącej roślinności trawiastej nieurządzonej porastającej obecnie tereny wolne od zabudowy, – modyfikacja topoklimatu w wyniku oddziaływania zrealizowanej zabudowy na kształtowanie się warunków: termicznych (większa pojemność cieplna w stosunku do powierzchni pokrytej roślinnością), anemometrycznych (powstanie lokalnej cyrkulacji jako efekt oddziaływania zabudowy i podwyższenia temperatury), wilgotnościowych (zmniejszenie retencji przypowierzchniowej i przenikania wody do przypowierzchniowych warstw gruntu), – zmiany fizjonomii krajobrazu przez wprowadzenie obiektów kubaturowych na części terenu dotychczas wolnym od zabudowy. Wpływ realizacji ustaleń zmiany planu na poszczególne elementy środowiska. L.p. Elementy środowiska Sposób i skutki oddziaływania Rodzaj oddziaływania 1 2 3 4 1. 2. Istniejące na analizowanym obszarze zróżnicowanie organizmów żywych ulegnie zredukowaniu w wyniku realizacji ustaleń planu. Bioróżnorodność analizowanego obszaru będzie ulegała modyfikacji i ograniczeniu w wyniku lokalizowania nowych i rozbudowy istniejących obiektów, utwardzenia nawierzchni, zmniejszenia faktycznej dotychczasowej powierzchni biologicznie czynnej. Największe i najbardziej dynamiczne negatywne oddziaływania będą zachodzić na etapie robót budowlanych. Największe przekształcenia nastąpią na terenach obecnie wolnych od Zwierzęta Rośliny zabudowy, a przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową w zachodniej (C15MW,U, C16MW,U), wschodniej (E15MN) części obszaru oraz na południe i południowy wschód od zespołu krajobrazowo przyrodniczego (E23MW,U, E24MW,U), a także części dróg publicznych (02KDL, 06KDL), teren obsługi komunikacji zbiorowej. Prace ziemne związane z budową obiektów kubaturowych i infrastrukturalnych spowodują zmiany warunków siedliskowych i mikroklimatycznych oraz likwidację części organizmów żyjących w środowisku glebowym. W efekcie nastąpi przekształcanie ekosystemów i wypadanie gatunków wrażliwych. Zmniejszenie powierzchni wolnej dotychczas od zabudowy uniemożliwi dotychczasowe funkcjonowanie gatunków zwierząt i roślin i spowoduje likwidację większości istniejącej roślinności i fauny glebowej. Wzmożona emisja hałasu na etapie budowy nowych obiektów oraz w czasie funkcjonowania określonych inwestycji zmusi do migracji występujące na terenach do zainwestowania gatunki zwierząt. Po zakończeniu realizacji inwestycji, w związku z nowym zagospodarowaniem terenów, część zlikwidowanej szaty roślinnej zostanie zastąpiona zielenią towarzysząca nowym obiektom. Różnorodność biologiczna Ludzie Na etapie robót budowlanych (realizacji inwestycji) warunki przebywania i pracy - niekomfortowe z powodu zwiększonego poziomu hałasu wytwarzanego przez maszyny budowlane i komunikacyjnego, oraz zanieczyszczenia powietrza (spaliny, pylenie z utwardzonych powierzchni). Ponadto po zrealizowaniu ustaleń planu wystąpią oddziaływania pozytywne i umiarkowanie pozytywne, w zależności od warunków życia i zamieszkania standardu budynków mieszkalnych, ich położenia względem terenów komunikacji i oddziaływania uciążliwości (hałas, pylenie) oraz zagospodarowania terenów w obrębie strukturalnej jednostki mieszkaniowej zielenią urządzoną, placami zabaw i miejscami wypoczynku oraz dostępności Bezpośrednie pośrednie krótkoterminowe długoterminowe skumulowane Bezpośrednie, krótkoterminowe długoterminowe skumulowane 13 do innych terenów rekreacji (np. zieleń parkowa w otoczeniu „Wąwozów Grabowych” - E27ZP, E28ZP, zieleń urządzona - E29ZP, C41ZP, C42ZP, A29ZP, a także zieleń urządzona i park wypoczynkowo-rekreacyjny na terenie F8ZP). 3. Woda Na terenach obecnie niezabudowanych funkcjonujący system obiegu wody będzie ulegał przekształcaniu w kierunku typowym dla terenów zurbanizowanych, nastąpi dalsze ograniczenie infiltracji do gruntu w wyniku uszczelniania części powierzchni terenów oraz zmniejszenie parowania z warstwy wodonośnej spowodowane pokryciem powierzchni warstwą nieprzepuszczalną. Skala zmiany stosunków wodnych uzależniona będzie od głębokości wykopów związanych z posadowieniem budynków, prowadzeniem odwodnień wykopów pod poszczególne inwestycje budowlane. Modyfikacja stosunków wodnych w obrębie „Wąwozów Grabowych” będzie skutkiem realizacji na terenach sąsiednich zabudowy kubaturowej dróg oraz sieci infrastruktury technicznej (E23MW,U, E24MW,U, 02KDL). Infiltracja wód opadowych i roztopowych, wpływająca na odnawianie zasobów wód podziemnych, w efekcie zabudowywania terenów będzie ulegać zmniejszeniu. Jest to nieunikniony czynnik urbanizacji miasta. Niewskazana jest lokalizacja obiektów mogących zanieczyszczać płytkie wody gruntowe. Nastąpi zwiększenie ilości ścieków komunalnych w wyniku zwiększonej liczby mieszkańców oraz rozwoju funkcji usługowej. Tereny projektowanej zabudowy będą objęte zorganizowanym systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków sanitarnych oraz wód deszczowych opadowych i roztopowych. Dopuszcza się odprowadzanie wód opadowych i roztopowych ze ścieżek pieszych i rowerowych na teren własny. Bezpośrednie, pośrednie krótkoterminowe długoterminowe 4. Powierzchnia ziemi Przekształcenia powierzchniowej warstwy ziemi będą związane z wykopami pod fundamenty budynków oraz rozbudową systemów infrastruktury technicznej. Większe przekształcenia nastąpią w trakcie wykopów i budowy nowych obiektów, mniejsze - w czasie utwardzania nawierzchni. Na etapie przygotowania do realizacji inwestycji - budowy poszczególnych obiektów, wymagane będzie, w zależności od potrzeb, ustalanie geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych (zgodnie z przepisami odrębnymi). W trakcie budowy nowych obiektów podstawową masę odpadów stanowić będzie ziemia z wykopów, w czasie eksploatacji planowanych inwestycji powstawać będą głównie odpady komunalne. Projekt zmiany planu nie przewiduje możliwości lokalizacji działalności, w wyniku której występowałoby zagrożenie dla stanu czystości gruntu. Bezpośrednie, pośrednie krótkoterminowe długoterminowe 5. Powietrze W fazie wznoszenia obiektów wystąpi czasowe oddziaływanie na powietrze atmosferyczne związane z pracą urządzeń budowlanych, transportem materiałów na place budowy. Na etapie funkcjonowania obiektów wzrośnie udział zanieczyszczeń komunikacyjnych w związku z ruchem samochodowym na obszarze objętym planem. Nie przewiduje się znacznego pogorszenia się stanu powietrza atmosferycznego. Zmiany będą uzależnione głównie od natężenia ruchu samochodowego. Zgodnie z ustaleniami projektu planu zaopatrzenie w ciepło i ciepłą wodę użytkową będzie zapewnione z miejskiej sieci ciepłowniczej, dopuszcza się natomiast zasilanie z indywidualnych kotłowni gazowych oraz innych źródeł nisko- lub nieemisyjnych. Bezpośrednie, krótkoterminowe długoterminowe skumulowane 6. Krajobraz Krajobraz terenu objętego planem jest krajobrazem kulturowym Bezpośrednie ukształtowanym w wyniku działalności człowieka. pośrednie W związku z realizacją ustaleń planu dalsze zmiany krajobrazu nastąpią długoterminowe, poprzez wprowadzenie na terenach dotychczas wolnych od zabudowy obiektów 14 kubaturowych, zagospodarowania terenu z nowym składem roślinności towarzyszącej obiektom. Ogólnie obszar objęty planem zachowa cechy krajobrazu miejskiego typowego dla terenów zurbanizowanych. Jednak realizacja ustaleń dla terenów położonych na południe i południowy-wschód od „Wąwozów Grabowych” będzie związana z działaniami prowadzącymi do zmian fizjonomii krajobrazu tej części analizowanego obszaru. Nastąpi zmiana dotychczasowego układu kompozycyjnego na skutek intruzji nowych wielkogabarytowych obiektów w przestrzeni, zaburzających przedpole ekspozycji widokowej „Wąwozów Grabowych”. 7. Klimat 8. Zasoby naturalne Nie występują. - 9. Zabytki - 10. Dobra materialne Realizacja funkcji mieszkaniowej zwiększy zasoby mieszkaniowe na terenie miasta, rozwój zainwestowania w ramach funkcji usługowej generuje pozytywne skutki dla rozwoju działalności gospodarczej (korzyści ekonomiczne: zatrudnienie, powstanie dochodu). 7. Przekształcenia stosunków wodnych, gruntowych, szaty roślinnej, realizacja Bezpośrednie zabudowy przyrost powierzchni sztucznych (zabudowa kubaturowa, długoterminowe utwardzone nawierzchnie, miejsca parkingowe) będą miały wpływ na klimat skumulowane lokalny. Na terenach realizacji nowej zabudowy wzrośnie temperatura powietrza, zmniejszy się wilgotność powietrza. Zmienią się warunki przewietrzania (zmniejszona prędkość wiatru). Kierunki wiatru ulegną modyfikacjom pod wpływem form i charakteru zabudowy. Na pogorszenie warunków klimatu będą miały wpływ zanieczyszczenia pochodzące z komunikacji (emisja liniowa). Wprowadzenie zieleni towarzyszącej obiektom oraz na terenach miejsc postojowych jest niezbędne dla utrzymania dobrych warunków klimatu lokalnego. Zwiększona emisja hałasu związana z ruchem pojazdów, utrzymaniem obiektów, pobytem ludzi, będzie miała negatywny wpływ na klimat akustyczny. Nie występują. Bezpośrednie pośrednie długoterminowe skumulowane Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmioty ochrony obszaru NATURA 2000 oraz integralność tego obszaru. Zawarte w projekcie planu rozwiązania są zgodne z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Koszalina. W dokumencie ustala się przeznaczenie terenów i sposoby ich zagospodarowania, których realizacja nie spowoduje negatywnych oddziaływań na cele i przedmioty obszarów Natura 2000. W projekcie planu zawarte zostały rozwiązania z zakresu infrastruktury technicznej, które mają na celu zapobieganie lub ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko, w tym ustalenia nakazujące wyposażenie terenów w zbiorcze sieci i urządzenia zaopatrzenia w wodę, odprowadzenia ścieków i wód opadowych, a także elektroenergetyczne, gazowe i telekomunikacyjne, powiązane z ogólnomiejskimi systemami uzbrojenia. W związku z tym nie proponuje się rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, które mogłyby być rezultatem projektowanego dokumentu, a w szczególności na cele i przedmioty ochrony obszaru Natura 2000. Większość wyznaczonych w planie terenów elementarnych, z wyjątkiem dróg, wskazano jako tereny chronione akustycznie, dla których dopuszczalne poziomy hałasu określają przepisy odrębne. Projekt planu zawiera zatem ustalenia mające na celu zminimalizowanie negatywnych oddziaływań akustycznych. Ponadto w projekcie analizowanego dokumentu wskazuje się, aby obiekty przeznaczone na pobyt ludzi znajdujące się w zasięgu uciążliwości powodujących przekroczenie dopuszczalnych standardów środowiska (…) muszą być wyposażone w techniczne środki ochrony przed tymi uciążliwości. 15 W celu ograniczenia negatywnych oddziaływań na środowisko zaleca się takie planowanie zakresu prac budowlanych, aby w możliwie najwyższym stopniu, zapewnić ochronę gruntów, warunków klimatyczno-glebowych, które panują w określonym miejscu i umożliwiają rozwój poszczególnych organizmów, naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych. Terminy prowadzenia robót powinno się dostosowywać do wymagań ochrony środowiska, ażeby nie powodować zbyt dużych zaburzeń w warunkach bytowania fauny, szczególnie w okresach lęgowych. Do działań ograniczających negatywne oddziaływanie realizacji ustaleń zmiany planu na środowisko należą: w czasie realizacji inwestycji prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, w tym zwłaszcza w miejscach styku z ekosystemami szczególnie wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych; stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych; dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu zwierząt, maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu, ochrona przedpola ekspozycji widokowej zespołu przyrodniczo-krajobrazowego (ewentualne korekty projektów obiektów mogących przesłaniać lub degradować widok). 8. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Na etapie sporządzania projektu planu przyjęto optymalne rozwiązanie urbanistyczne, Projektowane w analizowanym dokumencie przeznaczenie terenów i sposób ich zagospodarowania jest zgodny z założeniami i zasadami przekształceń przestrzeni przyjętymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Koszalina. Na etapie projektu nie proponuje się rozwiązań alternatywnych w odniesieniu do analizowanego dokumentu. Niniejsza prognoza wykonywana była równocześnie z pracami nad projektem planu. Propozycje zastosowania zapisów alternatywnych omówione były bezpośrednio z zespołem projektowym na etapie sporządzania projektu planu, i w związku z tym nie zostały ujęte w niniejszym opracowaniu. 9. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania. Analizę skutków realizacji postanowień zmiany planu będzie dokonana w ramach oceny aktualności studium i planów sporządzanych dla obszaru miasta Koszalin. Obowiązek wykonywania takiej analizy wynika z art. 32 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) zgodnie z którym organ sporządzający miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zobowiązany jest przynajmniej raz w czasie kadencji rady gminy do przeprowadzenia analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, w tym skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu. Kontrola jakości środowiska obszaru objętego planem, w tym obszaru chronionego, będzie przeprowadzana w ramach monitoringu środowiska województwa zachodniopomorskiego. Wyniki prowadzonego monitoringu prezentowane są w rocznych raportach o stanie środowiska województwa zachodniopomorskiego. Z punktu widzenia ochrony środowiska, w tym jakości życia mieszkańców w projektowanej zabudowie mieszkaniowej, ważna jest kontrola jakości powietrza i poziomu hałasu. Kontrolę przestrzegania przez poszczególne podmioty korzystające ze środowiska przepisów o ochronie środowiska (i racjonalnym użytkowaniu zasobów przyrody) prowadzą organy Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. 10. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. Realizacja ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu „Władysława IV – Śniadeckich” nie będzie skutkować oddziaływaniem o zasięgu transgranicznym. Dokument nie wprowadza zmian w skali, która mogłaby przynieść skutki środowiskowe poza granicami kraju. 16 11. Streszczenie. Obszar objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego terenu „Władysława IV – Śniadeckich” w znacznej części jest zainwestowany. Obecne zagospodarowanie terenu stanowi zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i wielorodzinna z usługami oraz tereny komunikacji. Wolną od zabudowy przestrzeń zajmuje zieleń towarzysząca obiektom – skwery, zieleńce, pojedyncze drzewa, krzewy w skupinach i w formie żywopłotów, zieleń nieurządzona. Na obszarze objętym planem występują formy ochrony przyrody, tj. zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Wąwozy Grabowe” oraz pomniki przyrody. W związku z realizacją ustaleń przedmiotowego planu wystąpią negatywne przemiany środowiska przyrodniczego, w tym przekształcenia rzeźby związane z posadowieniem budynków na terenach przeznaczonych pod zabudowę i drogi, ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej, utwardzenia powierzchni. Oddziaływanie na elementy środowiska będzie zapoczątkowane na etapie inwestycyjnym, a konsekwencją wprowadzenia zainwestowania będzie jego dalsze oddziaływanie - na etapie funkcjonowania. Główne zagrożenia środowiska – hałas i zanieczyszczenie powietrza, spowodowane są ruchem komunikacyjnym W związku z zabudowaniem obszaru obiektami kubaturowymi uzupełniającymi istniejącą zabudowę - w celu ograniczenia negatywnych oddziaływań na środowisko, w projekcie planu wprowadza się ustalenia z zakresu infrastruktury technicznej oraz określa zasady ochrony środowiska i przyrody. Analiza skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu będzie przeprowadzana zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 23 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym a także w zakresie kontroli stanu środowiska w ramach państwowego systemu monitoringu środowiska. Oddziaływania na środowisko, wynikające z realizacji ustaleń planu, będą miały zasięg lokalny. Nie przewiduje się transgranicznego oddziaływania na środowisko. 17