ISP Newsletter prawniczy kwiecień- maj 2016
Transkrypt
ISP Newsletter prawniczy kwiecień- maj 2016
Newsletter Prawniczy Nr 5/2016 Instytut Szkoleń Prawniczych Al. Korfantego 141 40-154 Katowice tel. + 48 32 783 88 00/88 fax. + 48 32 783 88 99 www.i-isp.pl [email protected] SPIS TREŚCI PRAWO I POSTĘPOWANIE CYWILNE ................................................................................................ 4 Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa – niedopuszczalne ......................................................................................................... 4 Coraz ciężej będzie zbyć nieruchomość rolną .............................................................................. 4 Ograniczenia w zasiedzeniu nieruchomości rolnych .................................................................... 5 500 plus nie dla komornika .......................................................................................................... 5 PRAWO I POSTĘPOWANIE KARNE .................................................................................................... 5 Zatrute dowody w postępowaniu karnym ................................................................................... 6 PRAWO GOSPODARCZE I HANDLOWE ............................................................................................. 6 Karalność prowadzenia instytucji pożyczkowej wbrew wymogom ustawowym ......................... 6 Nowy system oceny zgodności wyrobów ..................................................................................... 6 Ograniczenia w stosowaniu ubezpieczeń grupowych oraz ubezpieczeń na życie opartych o fundusz kapitałowy....................................................................................................................... 7 Internetowe spółki mogą podejmować niektóre uchwały przez internet ................................... 7 Znane są obciążenia instytucji finansowych na rzecz Rzecznika Finansowego ............................ 8 Strony operatorów telekomunikacyjnych muszą być dostępne dla niepełnosprawnych ............ 8 Nabór do władz spółek państwowych ogłaszany w internecie .................................................... 9 Możliwość wycofania się z wpisu do CEIDG ................................................................................. 9 Nowe zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji ............................ 9 Rezygnację z Zarządu składa się na ręce innego Członka Zarządu lub prokurenta ....................10 Jak zrezygnować będąc jedynym członkiem zarządu/likwidatorem? ........................................10 PRAWO KONKURENCJI ...................................................................................................................10 Surowe kary dla kredytodawców niespełniających ustawowych wymogów .............................10 Klauzule abuzywne skontroluje UOKiK, a nie SOKiK ..................................................................11 Misselling usług finansowych – praktyką naruszającą interesy konsumentów .........................11 Zakup kontrolowany – nowa kompetencja UOKiK .....................................................................12 PRAWO PODATKOWE.....................................................................................................................12 Szczególne zasady rachunkowości domów maklerskich ............................................................12 Zmiany w prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów .......................................13 „Rodzina 500 plus” – klasyfikacja wydatków .............................................................................14 Nowe wzory formularzy PIT-36 i PIT-36L ...................................................................................14 Rodzina 500 plus ........................................................................................................................15 Strona | 2 Prezes UOKiK uprawniony do żądania udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową ....................................................................................................................................................15 Szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji ..................16 Nowy wzór upoważnień do wykonywania kontroli przez Służbę Celną ....................................17 Zmiany w kontroli przepisów prawa celnego .............................................................................17 Odpowiedzialność podatkowa członków stowarzyszenia ..........................................................18 Brak podatku przy likwidacji.......................................................................................................18 Jak zaoszczędzić na pcc?.............................................................................................................19 OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH .................................................................................................19 Dane osobowe bezpieczniejsze w sieci – nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego ....19 PRAWO TRANSPORTOWE...............................................................................................................20 Przedłużenie okresu dostosowania pasów przeciwpożarowych w sąsiedztwie linii kolejowych ....................................................................................................................................................21 Kolejne niespodziewane zmiany w ustawie o transporcie kolejowym ......................................21 Nowa struktura Transportowego Dozoru Technicznego ...........................................................22 Raporty z postępowania w sprawie poważnego wypadku, wypadku lub incydentu kolejowego ....................................................................................................................................................22 Uregulowanie sposobu, trybu oraz warunków technicznych gromadzenia, przetwarzania, udostępniania i usuwania przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego zdjęć z fotoradarów w rozporządzeniu jest niezgodne z konstytucją....................................................22 PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA ..................................................................................................23 PRAWO ENERGETYCZNE .................................................................................................................23 Wymagania jakościowe dla gazu skroplonego (LPG) .................................................................23 PRAWO GÓRNICZE I GEOLOGICZNE ...............................................................................................23 Zmiany w zasadach dokonywania zmian koncesji......................................................................23 BLOGI ..............................................................................................................................................24 FAQ – nagranie z budowy ...........................................................................................................24 Twórcą utworu może być tylko człowiek…(?) ............................................................................24 Wylewanie Ciechana czynem nieuczciwej konkurencji – czy nie da się w Polsce przeprowadzić legalnego bojkotu? .....................................................................................................................24 Możesz uniknąć pcc przy transakcji zakupu samochodu ...........................................................25 Co czeka kioskarza? Karty pre-paid na dowód osobisty a ochrona danych osobowych ............25 Jak złożyć rezygnację z funkcji Członka Zarządu? .......................................................................25 Brak możliwości rezygnacji – kiedy nie można się rozstać z pełnioną funkcją? .........................25 Strona | 3 PRAWO I POSTĘPOWANIE CYWILNE KWIECIEŃ Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa – niedopuszczalne Wejście w życie z dniem: 2016-04-30 Począwszy od dnia 30 kwietnia 2016r., umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa nie jest dopuszczalne. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej może także nastąpić jedynie wówczas, gdy zarządzenia sądu opiekuńczego oraz formy pomocy rodzicom dziecka nie doprowadziły do usunięcia stanu zagrożenia dobra dziecka. Wyjątkowo, jeżeli konieczność niezwłocznego zapewnienia dziecku pieczy zastępczej wynika z poważnego zagrożenia dobra dziecka, w szczególności zagrożenia jego życia lub zdrowia – umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić wcześniej. Dz.U.2016.406 Ustawa z dnia 2016-03-18 Coraz ciężej będzie zbyć nieruchomość rolną Wejście w życie z dniem: 2016-04-30 Począwszy od dnia 30 kwietnia 2016r., bardzo mocno zostanie ograniczony obrót prywatnymi nieruchomościami rolnymi. Po zmianie przepisów nabywcą nieruchomości rolnej będzie mógł być, co do zasady, wyłącznie rolnik indywidualny, o ile ustawa nie będzie stanowić inaczej. Jeżeli nabywana nieruchomość rolna albo jej część będzie miała wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające będzie, gdy rolnikiem indywidualnym będzie tylko jeden z małżonków. Bardziej liberalnie podchodzi się zaś do nabycia nieruchomości rolnej, przykładowo, przez osobę bliską zbywcy, a także w wyniku dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego. Dodatkowo, powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z powierzchnią nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego nabywcy nie będzie mogła przekraczać powierzchni 300 ha użytków rolnych. Zbycie nieruchomości rolnej innemu podmiotowi – nie będącemu rolnikiem indywidualnym – będzie możliwe wyłącznie za zgodą Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej. Jednakże zbywca będzie obowiązany do wykazania, iż m.in. nie było możliwości nabycia nieruchomości rolnej Strona | 4 przez rolnika indywidualnego lub inny podmiot wskazany w ustawie. Na marginesie wskazać należy, iż nowy nabywca nieruchomości rolnej obowiązany będzie prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 10 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej - prowadzić to gospodarstwo osobiście. Ustawa ponownie zdefiniowała pojęcie rolnika indywidualnego. Po wejściu w życie ustawy, za rolnika indywidualnego należy uważać osobę fizyczną będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha, posiadającą kwalifikacje rolnicze oraz co najmniej 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzącą przez ten okres osobiście to gospodarstwo. Dz.U.2016.585 Ustawa z dnia 2016-04-14 Ograniczenia w zasiedzeniu nieruchomości rolnych Wejście w życie z dniem: 2016-04-30 Począwszy od dnia 30 kwietnia 2016r., zasiedzieć nieruchomość rolną może jedynie rolnik indywidualny - jeżeli powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z nieruchomościami rolnymi stanowiącymi jego własność nie przekroczy 300 ha użytków rolnych. Ponadto postanowiono wyraźnie, że zniesienie współwłasności nieruchomości rolnej oraz zbycie spadku, części spadku lub udziału w spadku obejmującym gospodarstwo rolne lub nieruchomość rolną podlega reżimowi Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Dz.U.2016.585 Ustawa z dnia 2016-04-14 500 plus nie dla komornika Wejście w życie z dniem: 2016-04-01 Ustawa o pomocy państwa w wychowaniu dzieci wprowadziła zapis, według którego świadczenie 500 plus nie będzie podlegało egzekucji. Dz.U. z 2016 poz. 195 Ustawa z dnia 2016-02-11 PRAWO I POSTĘPOWANIE KARNE KWIECIEŃ Strona | 5 Zatrute dowody w postępowaniu karnym Wejście w życie z dniem: 2016-04-15 Zmiana Kodeksu Postępowania Karnego po nowelizacji obowiązującej niespełna osiem miesięcy wprowadza do Kodeksu Postępowania Karnego brak możliwości uznania za niedopuszczalny dowód pozyskany w sposób nielegalny. Oznacza to, że będzie można wykorzystywać w postępowaniu sądowym dowody takie jak: nielegalne podsłuchy, nieuprawniony dostęp do korespondencji w tym także elektronicznej czy też przedmioty uzyskane w trakcie przeszukania niepopartego nakazem, jak również prowokację. Dz.U. z 2016 poz. 437 Ustawa z dnia 2016-03-11 PRAWO GOSPODARCZE I HANDLOWE KWIECIEŃ Karalność prowadzenia instytucji pożyczkowej wbrew wymogom ustawowym Wejście w życie z dniem: 2016-04-11 W związku z tym, że w marcu 2016 r. reżimem przewidzianym dla kredytów konsumenckich objęto także instytucje pożyczkowe, od 11 kwietnia 2016 r. przestępstwem jest udzielanie kredytów konsumenckich przez instytucje pożyczkowe, które nie spełniają rygorów ustawy. Przestępstwo zagrożone jest grzywną do 500.000,00 zł oraz karą pozbawienia wolności do lat 2. Takiej samej karze podlega osoba, która jest członkiem zarządu tego typu instytucji pożyczkowej albo inną osobą uprawnioną do jej reprezentacji. Dz.U.2015.1357 Ustawa z dnia 2015.09.10 Nowy system oceny zgodności wyrobów Wejście w życie z dniem: 2016-04-20 Nowa ustawa tworzy ramy dla funkcjonowania systemu oceny zgodności wyrobów wprowadzanych na rynek z polskimi oraz europejskimi normami. Nowa regulacja wprowadza min.: zasady nadawania wyrobom oznakowania „CE” po tym, jak przeszły one odpowiednie badania przed wprowadzeniem ich do obrotu lub oddaniem do użytku; rejestr wyrobów, które nie spełniają wymogów lub mogą powodować zagrożenie (prowadzonego przez Prezesa UOKiK); Strona | 6 uprawnienie organów państwowych do przeprowadzania kontroli w podmiotach gospodarczych jak i również u użytkowników wyrobów; wysokie kary w przypadku wprowadzania do obrotu lub użytku wyrobów niespełniających norm Ustawa przynajmniej w początkowym okresie funkcjonować będzie równolegle do dotychczasowej ustawy z 2002 r. (w zakresie niektórych postanowień). W związku z tym należy pamiętać, że system oceny zgodności wyrobów częściowo będzie regulowany dwiema ustawami. Dz. U. 2016 r. poz. 542 Ustawa z dnia 2016.04.13 Ograniczenia w stosowaniu ubezpieczeń grupowych oraz ubezpieczeń na życie opartych o fundusz kapitałowy Wejście w życie z dniem: 2016-04-01 Od pierwszego kwietnia wchodzą w życie ograniczenia dotyczące dwóch instrumentów ubezpieczeniowych, które często prowadziły do nadużyć ze strony ubezpieczycieli, a mianowicie ubezpieczeń grupowych oraz ubezpieczeń na życie opartych o fundusz kapitałowy. Jeżeli chodzi o ubezpieczenia grupowe, tj. ubezpieczenia zawierane przez podmiot pośredniczący na rzecz grupy osób to zastrzeżono zakaz pobierania dodatkowego wynagrodzenia przez pośrednika. Jedynym wyjątkiem jest możliwość pobierania takiego wynagrodzenia jeżeli ubezpieczenie jest zawierane przez pracodawcę na rzecz swoich pracowników lub osób zatrudnionych na innych umowach, a także przez stowarzyszenia, samorządy zawodowe i związki zawodowe jeżeli ubezpieczenie zawierane jest na rzecz członków. Nadto wprowadzony bezwzględny obowiązek dostarczania warunków takiego ubezpieczenia samym ubezpieczonym (a nie tylko pośrednikowi). W przypadku ubezpieczeń na życie opartych o fundusz kapitałowy wprowadzono obowiązek po stronie ubezpieczyciela dokonania wszechstronnej analizy potrzeb ubezpieczanego, wyjaśnienia charakteru takiego ubezpieczenia oraz zasugerowaniu korzystnego dla ubezpieczanego rozwiązania. Wynika to z faktu, iż ubezpieczenia na życie oparte o fundusze kapitałowe mają charakter bardziej inwestycyjny (w dodatku obarczony ryzykiem) niż ubezpieczeniowy czego klienci często nie byli świadomi. Dz.U.2015.1844 Ustawa z dnia 2015.11.10 Internetowe spółki mogą podejmować niektóre uchwały przez internet Wejście w życie z dniem: 2016-04-01 Strona | 7 Od 1 kwietnia 2016 r. w spółkach, które zostały założone przez internet (spółki jawne, komandytowe oraz spółki z ograniczona odpowiedzialnością) będzie można podejmować następujące uchwały przez internet: 1. powołanie prokurentów 2. zmiana umowy spółki (w tak ograniczonym zakresie, jak przy samym zakładaniu spółki) 3. zmiana siedziby lub adresu spółki 4. zatwierdzenie sprawozdania finansowego w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością będą też możliwe: 5. zmiana składu zarządu i rady nadzorczej 6. zadecydowanie o dalszym istnieniu spółki 7. wyrażenie zgody na sprzedaż udziałów 8. ustanowienie oddziału 9. umorzenie udziałów. W tym celu wspólnicy będą mogli podjąć odpowiednią uchwałę w ramach systemu elektronicznego obsługującego rejestrację spółek. Internetowe podejmowanie uchwał nie będzie możliwe, jeżeli umowa spółki została zmieniona w tradycyjnej formie (tj. u notariusza). Dz.U.2015.4 Ustawa z dnia 2015.01.05; Dz.U.2016.111 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2016.01.25; Dz.U.2016.110 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2016.01.25; Dz.U.2016.133 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2016.02.02 Znane są obciążenia instytucji finansowych na rzecz Rzecznika Finansowego Wejście w życie z dniem: 2016-04-09 Minister Finansów określił szczegółowo terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania należności, które podmioty rynku finansowego zobowiązanie są opłacać tytułem kosztów działalności Rzecznika Finansowego i jego biura. Dz.U.2016.397 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2016.03.25 Strony operatorów telekomunikacyjnych muszą być dostępne dla niepełnosprawnych Wejście w życie z dniem: 2016-04-10 Minister Administracji i Cyfryzacji w drodze rozporządzenia określił wymogi jakie spełniać muszą publicznie dostępne strony internetowe operatorów telekomunikacyjnych. Operatorzy mają obowiązek dostosować swoje strony do wymogów Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.0), z uwzględnieniem poziomu AA. Z założenia strony mają być bardziej przystępne dla osób niepełnosprawnych. Strona | 8 Dz. U. poz. 464 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 2014.03.26 Nabór do władz spółek państwowych ogłaszany w internecie Wejście w życie z dniem: 2016-04-30 Pakiet nowych rozporządzeń wprowadza zasadę publikowania w internecie ogłoszeń dotyczących postępowań kwalifikacyjnych na stanowisko członka zarządu lub menadżera spółki państwowej, a także ogłoszeń o publicznym zbywaniu akcji przez Skarb Państwa (dotychczas ogłoszenia publikowane były w prasie). Ogłoszenia zostaną umieszczone na stronach internetowych Biuletynu Informacji Publicznej jak i również na stronie odpowiedniej spółki. Dz. U. poz. 527 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2016.04.05 ; Dz. U. poz. 528 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2016.04.05 ; Dz. U. poz. 529 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2016.04.05 ; MAJ 2016 Możliwość wycofania się z wpisu do CEIDG Wejście w życie z dniem: 2016-05-19 Nowelizacja umożliwia rezygnację z wpisu do CEIDG jeżeli osoba, która złożyła wniosek o wpis nie rozpoczęła działalności gospodarczej. W przypadku, gdy potencjalny przedsiębiorca, wpisując się do CEIDG, poda przyszłą datę rozpoczęcia działalności, możliwa będzie rezygnacja z zamiaru podjęcia działalności gospodarczej, co skutkować będzie wykreśleniem z CEIDG. Ponadto nowelizacja wprowadza zmiany porządkowe, dotyczące wpisów, wykreśleń, sprostowań CEIDG oraz wydawania zaświadczeń o wpisie. Dz.U.2015.1893 Ustawa z dnia 2015-09-25 Nowe zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji Wejście w życie z dniem: 2016-05-07 Minister Finansów wprowadził nowe, całościowe rozporządzenie regulujące szczegółowe zasady prowadzenia rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Dz.U.2016.562 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2016.04.22 ORZECZNICTWO Strona | 9 Rezygnację z Zarządu składa się na ręce innego Członka Zarządu lub prokurenta Uchwała Sądu Najwyższego (7 sędziów) z dnia 31 marca 2016 r. Data publikacji: 2016-04-01 Sąd Najwyższy podjął uchwałę w kontrowersyjnej sprawie dotyczącej sposobu składania rezygnacji przez Członka Zarządu. Zdaniem Sądu Najwyższego rezygnację należy złożyć na ręce innego Członka Zarządu bądź prokurenta, co oznacza, iż trzeba ją traktować jak każde inne oświadczenie woli kierowane do spółki. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy jedyny Członek Zarządu jest zarazem jedynym wspólnikiem/akcjonariuszem spółki. W takim wypadku rezygnacja wymaga formy aktu notarialnego, o czym notariusz zawiadamia KRS. Sąd Najwyższy nie rozstrzygnął natomiast jak należy postąpić w przypadku, gdy rezygnację chce złożyć ostatni Członek Zarządu. Więcej światła na ten temat może rzucić uzasadnienie uchwały, które do tej pory nie zostało jeszcze opublikowane. Sygn. akt III CZP 89/15 Jak zrezygnować będąc jedynym członkiem zarządu/likwidatorem? Uchwała Sądu Najwyższego (7 sędziów) z dnia 7 kwietnia 2016 r. Data publikacji: 2016-04-07 W sentencji uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że jedyny likwidator spółki nie może skutecznie złożyć rezygnacji z pełnienia swojej funkcji jedynemu wspólnikowi. W związku z taką tezą nie wiadomo w jaki sposób możliwe jest złożenie rezygnacji będąc jedynym likwidatorem lub członkiem zarządu spółki. Być może rozwiązanie zostanie wskazane w uzasadnieniu orzeczenia, które jeszcze nie zostało opublikowane. Sygn. akt III CZP 84/15 PRAWO KONKURENCJI KWIECIEŃ Surowe kary dla kredytodawców niespełniających ustawowych wymogów Wejście w życie z dniem: 2016-04-11 Strona | 10 Z dniem 11 października 2015r. zostały wprowadzone dość surowe wymogi dla instytucji pożyczkowych (m.in. forma prowadzenia działalności, minimalny kapitał zakładowy pokryty wyłącznie wkładami pieniężnymi). Ustawodawca przewidział okres dostosowawczy, w czasie którego kredytodawcy mieli dostosować się do nowej regulacji. Okres ten jednak niedługo się skończy. Począwszy od dnia 11 kwietnia 2016r. kredytodawca, który nie spełnia tychże wymogów, podlega grzywnie do 500 000 złotych i karze pozbawienia wolności do lat 2. Tej samej karze podlegają członkowi zarządu podmiotu prowadzącego działalność kredytową lub osobą uprawnioną do jego reprezentacji. Dz.U.2015.1357 Ustawa z dnia 2015-09-10 Klauzule abuzywne skontroluje UOKiK, a nie SOKiK Wejście w życie z dniem: 2016-04-17 Prezes UOKiK z dniem 17 kwietnia 2016r. uzyska kompetencję do wydawania decyzji administracyjnych o uznaniu postanowienia wzorca umowy za niedozwolony i zakazujących jego wykorzystywania. W decyzji takiej Prezes UOKiK będzie także mógł określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zakazu stosowania klauzul abuzywnych. W szczególności Prezes UOKiK będzie mógł zobowiązać przedsiębiorcę do poinformowania konsumentów, będących stronami umów zawartych na podstawie takiego wzorca o uznaniu za niedozwolone postanowienia tego wzorca – w sposób określony w decyzji. Przedsiębiorca będzie mógł także zostać zobowiązany do publikacji decyzji w całości lub w części na koszt przedsiębiorcy. Prezes UOKiK w razie wydania decyzji stwierdzającej naruszenia zakazu będzie mógł także nałożyć na przedsiębiorcę dotkliwą karę pieniężną: w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Od dnia 17 kwietnia 2016r. uregulowana zostanie także w nowy sposób kwestia rozszerzonej prawomocności orzeczenia o uznaniu klauzuli za niedozwoloną. Zgodnie z nowymi przepisami, prawomocna decyzja o uznaniu postanowienia wzorca umowy za niedozwolone ma skutek wobec przedsiębiorcy, co do którego stwierdzono stosowanie niedozwolonego postanowienia umownego oraz wobec wszystkich konsumentów, którzy zawarli z nim umowę na podstawie wzorca wskazanego w decyzji. Dz.U.2015.1634 Ustawa z dnia 2015-08-05 Misselling usług finansowych – praktyką naruszającą interesy konsumentów Wejście w życie z dniem: 2016-04-17 Strona | 11 Począwszy od dnia 17 kwietnia 2016r. proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów ustalonym z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji w zakresie cech tych konsumentów lub proponowanie nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru (tzw. misselling usług finansowych). Dz.U.2015.1634 Ustawa z dnia 2015-08-05 Zakup kontrolowany – nowa kompetencja UOKiK Wejście w życie z dniem: 2016-04-17 Począwszy od dnia 17 kwietnia 2016r. w celu uzyskania informacji mogących stanowić dowód w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów kontrolujący ma prawo podjęcia czynności zmierzających do zakupu towaru. Podjęcie czynności zakupu kontrolowanego wymaga zgody sądu ochrony konkurencji i konsumentów, udzielonej na wniosek Prezesa Urzędu. Sąd ochrony konkurencji i konsumentów wydaje w ciągu 48 godzin postanowienie w tej sprawie. Na postanowienie to nie przysługuje zażalenie. Dz.U.2015.1634 Ustawa z dnia 2015-08-05 PRAWO PODATKOWE KWIECIEŃ Szczególne zasady rachunkowości domów maklerskich Wejście w życie z dniem: 2016-04-28 Zmiana rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości domów maklerskich stanowi uzupełnienie transpozycji do polskiego prawa przepisów dyrektywy 2013/36/UE Parlamentu Europejskiego i Rady , ponadto zmiana ma na celu dostosowanie prawa krajowego do rozwiązań przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (IJE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Wprowadzone zmiany zwiększą wartość informacyjną danych raportowanych przez domy maklerskie. Zmiany dotyczą m.in. usunięcia pojęcia afiliacji, wprowadzenia obowiązku raportowania przez domy maklerskie o ich działalności poza terytorium RP oraz o stopie zwrotu z aktywów. Dostosowywane w tym zakresie są również: załącznik nr 1 do rozporządzenia „Sprawozdanie finansowe domu maklerskiego” oraz załącznik nr 2 do rozporządzenia „Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej Strona | 12 domu maklerskiego”. W wyniku wprowadzonych zmian została osiągnięta harmonizacja w przedmiocie regulowanym rozporządzeniem z prawodawstwem unijnym. Dz.U.2016.495 Rozporządzenie z dnia 2016-04-07 Zmiany w prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów Wejście w życie z dniem: 2016-04-08 Proponuje się zmianę rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów z uwagi na konieczność jego dostosowania do obowiązujących od dnia 1 stycznia 2016 r. przepisów ustawy o podatku dochodowym. Zmiany są konsekwencją uchylenia art. 24d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który dotyczył tzw. zatorów płatniczych. Wskazana regulacja nakładała na podatników obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z faktury (rachunku lub umowy albo innego dokumentu), która została zaliczona do kosztów podatkowych, a która nie została uregulowana w terminach określonych w ustawie PIT. Obowiązujące rozporządzenie w katalogu dowodów księgowych, które stanowią podstawę zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, przewiduje także dowody na podstawie których, podatnik dokonuje zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 24d ustawy PIT. Zatem w związku z uchyleniem przepisu art. 24d ustawy PIT, uzasadnione jest uchylenie przepisów rozporządzenia, które odnoszą się do art. 24d ustawy PIT. Jednocześnie, do podatników, którzy przed 1 stycznia 2016 r. dokonali, na podstawie art. 24d ustawy o podatku dochodowym, w brzmieniu obowiązującym przed dniem1 stycznia 2016 r., zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, zastosowanie będą miały przepisy rozporządzenia, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r., w zakresie możliwości zwiększenia kosztów uzyskania przychodów Kolejna zmiana jest związana z istniejąca od niedawna ulgą na działalność badawczo-rozwojową (B+R), czyli działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Ulga ta polega na zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów kosztów poniesionych na działalność B+R, a ponadto na możliwości dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania części tych kosztów uzyskania przychodów (tzw. kosztów kwalifikowanych). Zgodnie z art. 24a ust. 1b ustawy PIT, podatnicy którzy prowadzą działalność B+R i zamierzają skorzystać z ulgi, są obowiązani w prowadzonej ewidencji (księgach rachunkowych albo podatkowej księdze przychodów i rozchodów) wyodrębnić koszty działalności B+R. Natomiast niniejsze rozporządzenie zakłada wpisywanie tych kosztów w odrębnej kolumnie. Strona | 13 Ponadto rozporządzenie wprowadza również liczne zmiany, które stanowią realizację postulatów zgłaszanych do Ministerstwa Finansów. Dz.U.2016.467 Rozporządzenie z dnia 2016-03-31 „Rodzina 500 plus” – klasyfikacja wydatków Wejście w życie z dniem: 2016-04-15 W rozporządzeniu w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych wprowadza się zmianę polegającą m.in. na utworzeniu rozdziału „85211 Świadczenie wychowawcze” w dziale „852 – Pomoc społeczna”. Wskazana zmiana jest ściśle związana z wejściem w życie ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, która wprowadziła do systemu prawnego nowe świadczenia: świadczenie wychowawcze, dodatek wychowawczy oraz dodatek do zryczałtowanej kwoty – w wysokości świadczenia wychowawczego. Wprowadzenie nowej podziałki klasyfikacyjnej (rozdział 85211) przeznaczone jest do ewidencjonowania środków związanych z realizacją świadczenia wychowawczego. Natomiast środki przeznaczone na realizację dodatku wychowawczego oraz dodatku do zryczałtowanej kwoty ewidencjonowane będą w dotychczasowych rozdziałach odpowiednio: „85201 Placówki opiekuńczo-wychowawcze” i „85204 Rodziny zastępcze”. Stworzenie nowego rozdziału oraz paragrafów pozwoli na jednolite ujmowanie środków na realizację ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz umożliwi przejrzyste zaprezentowanie nakładów na Program „Rodzina 500 plus” a także pozwoli na identyfikację rodzaju świadczeń (świadczenie wychowawcze, dodatek wychowawczy oraz dodatek do zryczałtowanej kwoty). Dz.U.2016.524 Rozporządzenie z dnia 2016-04-12 Nowe wzory formularzy PIT-36 i PIT-36L Wejście w życie z dniem: 2016-04-02 Zmiana w ramach niniejszego rozporządzenia ma na celu wprowadzenie załącznika do zeznań: PIT-36 i PIT-36L, który to załącznik składać będą podatnicy prowadzący działy specjalne produkcji rolnej i ustalający dochód na podstawie ksiąg. Ponadto, określone kwoty kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez przedsiębiorcę na działalność badawczo–rozwojową (koszty kwalifikowane) będą odliczane od podstawy opodatkowania w zeznaniach PIT-36 i PIT-36L, a w nowym załączniku do tych zeznań będą wykazywane koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu. Strona | 14 W związku z powyższym koniecznym było opracowanie nowych wzorów formularzy PIT-36 i PIT-36L do rozliczenia podatku dochodowego za 2016 r., opracowanie wzoru nowego załącznika do tych formularzy, w którym będą wykazywane koszty kwalifikowane oraz przysługująca podatnikowi wysokość odliczenia z tytułu ulgi B+R oraz dostosowanie innych wzorów do nowej numeracji pozycji w zmienionych wzorach. Dz.U.2016.440 Rozporządzenie z dnia 2016-04-01 Rodzina 500 plus Wejście w życie z dniem: 2016-04-01 Na mocy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wprowadzono zmiany w Ordynacji podatkowej. Art. 299 Ustawy Ordynacja podatkowa przewiduje, że organy podatkowe udostępniają informacje zawarte w aktach spraw podatkowych oraz informacje o numerach rachunków bankowych określonym organom i osobom. Projektowana zmiana przewiduje, że informacje te udostępniane będą również wójtom, burmistrzom, prezydentom miast lub marszałkom województw w zakresie prowadzonych postępowań o przyznanie świadczenia wychowawczego. Jest to rozwiązanie analogiczne do funkcjonującego w odniesieniu do innych świadczeń o charakterze socjalnym. Ponadto na mocy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wprowadzono również stosowne zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem świadczenie wychowawcze (oraz dodatek wychowawczy) będzie wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych. Zmiany objęły również ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, gdyż świadczenie wychowawcze oraz świadczenia dla rodzin zastępczych i osób prowadzących rodzinne domy dziecka, podobnie jak inne świadczenia o charakterze socjalnym, nie będą podlegać egzekucji. Również w zakresie ustawy o opłatach skarbowych znajduje się zapis, zgodnie z którym opłacie skarbowej nie będzie podlegać dokonanie czynności urzędowej, wydanie zaświadczenia i zezwolenia (pozwolenia, koncesji) albo złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii w sprawach z zakresu świadczenia wychowawczego. Dz.U.2016.195 Ustawa z dnia 2016-02-11 Prezes UOKiK uprawniony do żądania udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową Wejście w życie z dniem: 2016-04-17 Zgodnie z treścią ustawy Prawo bankowe Bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową wyłącznie ściśle określonym w art. 105 w/w Strona | 15 ustawy podmiotom. Od 17 kwietnia 2016r. w kręgu podmiotów na żądanie których Bank również będzie winien udzielić stosownych informacji pojawi się Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w związku z toczącym się postępowaniem przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, jeżeli informacje są niezbędne w toczącym się postępowaniu. Dz.U.2015.1634 Ustawa z dnia 2015-08-05 MAJ Szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji Wejście w życie z dniem: 2016-05-07 Wprowadza się rozporządzenie, które określa szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, w tym: 1) tworzenie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych; 2) zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej, zasady sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych, w tym zakres informacji wykazywanych w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych grup kapitałowych oraz w sprawozdaniach z działalności. Wydanie nowego rozporządzenia związane jest z wejściem w życie ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Nowa ustawa wprowadza znaczące zmiany dotyczące tworzenia i wyceny przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. W dotychczasowym stanie prawnym zasady tworzenia i wyceny rezerw technicznoubezpieczeniowych dla celów rachunkowości i rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji są jednolite. W związku z implementacją dyrektywy Wypłacalność II, począwszy od 1 stycznia 2016 r., nowe zasady wyceny rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności będą się różnić od zasad wyceny rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów rachunkowości. Zgodnie z treścią przepisów przejściowych do sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2015 r. stosuje się przepisy dotychczasowe. Ponadto do sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2016 r. zastosowanie ma maksymalna stopa techniczna ustalona i ogłoszona przez organ nadzoru zgodnie z przepisami dotychczasowymi. Wyjątek stanowi art. 46 ust. 6 i 7 (regulujący stopy techniczne stosowane przez zakład ubezpieczeń), który stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń za drugi kwartał w roku obrotowym rozpoczynającym się w 2016 r. Dz.U.2016.562 Rozporządzenie z dnia 2016-04-12 Strona | 16 Nowy wzór upoważnień do wykonywania kontroli przez Służbę Celną Wejście w życie z dniem: 2016-05-01 Na skutek zmiany rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2015 r. w sprawie wzorów upoważnień do wykonywania kontroli przez Służbę Celną dokonano aktualizacji wzoru upoważnienia do wykonywania kontroli, o której mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o służbie celnej, tj. kontroli w siedzibie, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej oraz miejscu zamieszkania podmiotu podlegającego kontroli wykonywana, która to kontrola następuje właśnie po doręczeniu upoważnienia organu Służby Celnej do przeprowadzenia kontroli oraz okazaniu legitymacji służbowej. W omawianym wzorze upoważnienia do wykonywania kontroli wprowadzono zmiany dostosowawcze. Niniejsze rozporządzenie jest zdeterminowane terminem wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny. Dz.U.2016.611 Rozporządzenie z dnia 2016-04-27 Zmiany w kontroli przepisów prawa celnego Wejście w życie z dniem: 2016-05-01 Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 r. z dnia 9 października 2013 r. został ustanowiony unijny kodeks celny (UKC). Wraz z unijnym kodeksem celnym z dniem 1 maja 2016 r. stosowane są: 1) rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego, 2) rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny. Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonywania kontroli przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów uwzględnia zmiany w unijnym prawie celnym, dostosowując dotychczasową regulację do ww. przepisów. Dz.U.2016.612 Rozporządzenie z dnia 2016-04-27 Strona | 17 Odpowiedzialność podatkowa członków stowarzyszenia Wejście w życie z dniem: 2016-05-20 Na skutek zmian w ustawie prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustawach wprowadzone zostały zmiany również w zakresie ustawy ordynacja podatkowa, w tym m.in. art. 116a traktujący o odpowiedzialność podatkowa członków zarządu innych osób prawnych zyskał nowe brzmienie. Uprzednio wskazana regulacja wskazywała jedynie, że za zaległości podatkowe innych osób prawnych niż wymienione w art. 116 (członkowie zarządu spółek kapitałowych) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie organów zarządzających tymi osobami. Przepisy art. 116 stosuje się odpowiednio. Zgodnie natomiast z nowym brzmieniem art. 116 a wyjaśnia ponadto, że za zaległości podatkowe stowarzyszenia powstałe przed jego wpisem do właściwego rejestru odpowiadają solidarnie osoby działające na rzecz stowarzyszenia do chwili wpisu. Członek zarządu stowarzyszenia zwykłego odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze stowarzyszeniem i pozostałymi członkami zarządu za zaległości podatkowe stowarzyszenia. Ponadto w przypadku gdy stowarzyszenie zwykłe nie posiada zarządu, za zaległości podatkowe stowarzyszenia odpowiada całym swoim majątkiem członek stowarzyszenia solidarnie ze stowarzyszeniem i pozostałymi członkami. Do odpowiedzialności podatkowej, o której mowa w § 3 i 4, stosuje się odpowiednio przepisy art. 115 § 2 i 4 (dotyczące odpowiedzialności byłego wspólnika). Dz.U.2015.1923 Ustawa z dnia 2015-09-25 ORZECZNICTWO Brak podatku przy likwidacji Wyrok Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego z dnia 19 kwietnia 2016 r. Przedmiotem sporu był art. 14 a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który wskazuje, że w przypadku uregulowania w całości lub w części zobowiązania przez wykonanie świadczenia niepieniężnego po stronie podatnika powstaje przychód. Od samego początku funkcjonowania wskazanej regulacji nie było wątpliwości, że przepis ten wprost odnosi się do takich zobowiązań, jak dywidenda czy wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów (akcji). Problemem było jednak zastosowanie powyższego również w przypadku przekazania wspólnikom majątku likwidowanej spółki. Jednakże dotychczasowe stanowisko organów wskazywało, że art. 14a dotyczy również przypadku likwidacji. Strona | 18 Omawiany wyrok stanowi odstępstwo od dotychczasowego podejścia organów do wskazanej regulacji, bowiem zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi przepisy kodeksu spółek handlowych dotyczące podziału majątku, wskazują że takie przekazanie aktywów niepieniężnych na rzecz udziałowców stanowi czynność o charakterze jednostronnym i nieodpłatnym, a zatem niegenerującym przychodu po stronie spółki. Sygn. akt I SA/Łd 146/16 Jak zaoszczędzić na pcc? Indywidualna interpretacja prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 kwietnia 2016 r. W dniu 5 lutego 2016r. wpłynął do Izby Skarbowej w Katowicach wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, w ramach którego zadano pytanie czy w przypadku gdy Wnioskodawca zakupił samochód osobowy, zarejestrowany w Polsce, od osoby fizycznej (również obywatela Rzeczypospolitej Polskiej) podpisując umowę kupna-sprzedaży (sporządzenie i podpisanie) na terenie Republiki Czeskiej podczas jazdy próbnej – umowa ta podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych i czy należy wypełnić wniosek p.c.c.-3. Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlega m.in. umowa sprzedaży o ile zostaną spełnione warunki określone w art. 1 ust. 4 ww. ustawy tj. jeżeli przedmiotem transakcji są: rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zatem w omawianym przykładzie przedmiotem umowy sprzedaży jest samochód znajdujący się w chwili zawierania umowy poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i sama umowa nie została zawarta na terytorium Rzeczypospolitej, a więc taka umowa nie jest objęta zakresem ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nr IBPB-2-1/4514-112/16/DP OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH KWIECIEŃ Dane osobowe bezpieczniejsze w sieci – nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego Strona | 19 Wejście w życie z dniem: maj/czerwiec 2016 r. Po czterech latach prac nad zmianą przepisów regulujących zasady ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej, Parlament Europejski w dniu 14 kwietnia 2016 r. przyjął nowe rozporządzenie zastępujące obecnie obowiązującą dyrektywę o ochronie danych z 1995 r. Nowa regulacja wyraźnie zaostrza dotychczas obowiązujące przepisy dotyczące przetwarzania informacji o obywatelach państw członkowskich. Celem rozporządzenia jest głównie ochrona Internautów, którzy będą mieli zdecydowanie większy wpływ na to kto, w jakim celu i jak długo przetwarza ich dane osobowe. Rozporządzenie m.in. dopuszcza przetwarzanie danych osobowych użytkownika wyłącznie po udzieleniu przez niego wyraźnej zgody, np. poprzez zaznaczenie odpowiedniego pola na stronie internetowej (pole nie będzie mogło zostać wybrane automatycznie). Parlament rozszerzył również tzw. prawo do bycia zapomnianym – od momentu wejścia w życie nowych przepisów każdy będzie mógł żądać usunięcia swoich danych osobowych z serwisu internetowego lub poprosić o przeniesienie ich w inne miejsce. Rozporządzenie reguluje także m.in. takie kwestie jak warunki wyrażenia zgody na przetwarzanie danych prywatnych, czy prawo przenoszenia danych do innego usługodawcy. Ciekawym rozwiązaniem, wprowadzonym przez Rozporządzenie jest tzw. „zasada jednego okienka” (ang. one stop shop). Osoby, których prawa zostaną w jakikolwiek sposób naruszone będą miały możliwość złożenia skargi w uproszczonym trybie, a mianowicie – do organu w swoim miejscu zamieszkania, nawet gdy do naruszenia doszło w innym państwie członkowskim. Wchodzące w niedalekiej przyszłości w życie przepisy przewidują możliwość nakładania przez organy nadzorcze (w Polsce rolę tę pełni Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych) wysokich kar na przedsiębiorstwa, które nie będą stosować się do nowej regulacji. W zależności od naruszenia, nakładane kary mogą wynieść nawet do 20 000 000 EUR lub do 4% światowego rocznego obrotu. Jedną z ważniejszych zmian, jakie przewiduje Rozporządzenie jest objęcie jego przepisami podmiotów z siedzibą poza Unią Europejską, jeśli oferują osobom przebywającym w UE swoje towary, usługi lub monitorują ich zachowania. Rozporządzenie wejdzie w życie 20 dni po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a jego postanowienia będą bezpośrednio stosowane w krajach członkowskich po dwóch latach od tej daty. Akt oczekuje na publikację w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. PRAWO TRANSPORTOWE KWIECIEŃ Strona | 20 Przedłużenie okresu dostosowania pasów przeciwpożarowych w sąsiedztwie linii kolejowych Wejście w życie z dniem: 2016-04-22 Rozporządzenie przedłużyło okres dostosowania pasów przeciwpożarowych w sąsiedztwie linii kolejowych, na której prowadzony jest ruch kolejowy. Zgodnie z rozporządzeniem obowiązującym od 2013 r. w sprawie wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej, a także sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych, pasy przeciwpożarowe miały zostać dostosowane do nowych przepisów w ciągu 3 lat. Nowe rozporządzenie wydłużyło ten termin do 6 lat, który upływa dopiero w 24 kwietnia 2019 r. Dz.U.2016.563 Rozporządzenie z dnia 2016-04.20 Kolejne niespodziewane zmiany w ustawie o transporcie kolejowym Wejście w życie z dniem: 2016-04-20 Wraz z wejściem w życie nowej ustawy o systemie oceny zgodności i nadzoru rynku z dnia 13 kwietnia 2016 r. zmianie ulega spora części przepisów o transporcie kolejowym. Od 20 kwietnia 2016 r. w ustawie o transporcie kolejowym wprowadzone zostają następujące zmiany: 1. Definicje: notyfikowana jednostka certyfikująca, notyfikująca jednostka kontrolna oraz notyfikujące laboratorium zostały zastąpione jednym wspólnym pojęciem „jednostka notyfikowana” przez która należy rozumieć podmiot odpowiedzialny za ocenę zgodności lub przydatności do stosowania składnika interoperacyjności oraz odpowiedzialny za prowadzenie procedur weryfikacji WE podsystemów. Co oczywiste wraz z przedmiotowa zmianą zmianie ulegają również wszystkie przepisy które posługiwały się starymi definicjami. 2. Do oceny zgodności kolei liniowych stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności natomiast do akredytacji w zakresie kolei liniowych należy stosować przepisy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. 3. Obok uprawnienia do ograniczenia i cofnięcia autoryzacji w przypadku stwierdzenia naruszenia warunków autoryzacji Prezesowi UTK zostało przyznane nowe uprawnienie do jej zawieszenia. 4. Notyfikacja autoryzowanych jednostek oceniających zgodność będzie przeprowadzana bezpośrednio przez Prezesa UTK, a nie jak dotychczas przez Komisję Europejską i inne państwa członkowskie Unii Europejskiej. 5. Prezes UTK może powierzyć niektóre zadania z zakresu nadzoru nad działalnością jednostek notyfikowanych również Polskiemu Centrum Akredytacji. Strona | 21 6. Okres na którym Prezes UTK może zakazać eksploatowania podsystemu lub składnika interoperacyjności został przedłużony z 2 do 3 miesięcy. Dz.U.2016.542 Ustawa z dnia 2016-04-13 Nowa struktura Transportowego Dozoru Technicznego Wejście w życie z dniem: 2016-05-03 Zmianie ulega organizacja działalności Transportowego Dozoru Technicznego. Nowe rozporządzenie zarówno wprowadza nowe komórki organizacyjne jak np. Wydział Informatyki i Bezpieczeństwa Informatycznego, jak i likwiduje kilka dotychczasowych komórek np. Wydział Prawny czy Wydział Personalny. Dz.U.2016.535 rozrządzenie z dnia 2016-03-07 Raporty z postępowania w sprawie poważnego wypadku, wypadku lub incydentu kolejowego Wejście w życie z dniem: 2016-05-06 W ślad za zmianami w ustawie o transporcie kolejowym z poprzednich miesięcy dotyczących zgłoszeń wypadków kolejowych, zmianie ulegają przepisy wykonawcze dotyczące raportu z wypadku. Od 6 maja 2016 r. raport z postępowania w sprawie wypadku lub incydentu kolejowego podpisuje w imieniu Komisji jej przewodniczący, po przyjęciu przez Komisję uchwały w tym zakresie, a nie jak dotychczas cała komisja. Zmianie ulega również załącznik do przedmiotowego rozporządzenia, regulujący zawartość raportu. Dz.U.2016.560 rozrządzenie z dnia 2016-04-12 ORZECZNICTWO Uregulowanie sposobu, trybu oraz warunków technicznych gromadzenia, przetwarzania, udostępniania i usuwania przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego zdjęć z fotoradarów w rozporządzeniu jest niezgodne z konstytucją Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją przepisów przyznających Ministrowi właściwemu do spraw transportu uprawniania do określenia w drodze rozporządzenia, sposobu, trybu oraz warunków technicznych gromadzenia, przetwarzania, udostępniania i usuwania przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego utrwalonych obrazów i danych, uwzględniając dokumentację i zakres czynności niezbędnych do przeprowadzenia postępowania w sprawach o Strona | 22 wykroczenia, o których oraz konieczność ochrony zarejestrowanych danych przed nieuprawnioną ingerencją i ujawnieniem. Pomimo iż na chwilę obecną nie znamy motywów przedmiotowego rozporządzenia to warto przytoczyć stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, według którego przedmiotowe uprawnienie jest niezgodne z konstytucją bowiem przekazuje do uregulowania w akcie normatywnym rangi rozporządzenia sposób, tryb oraz warunki techniczne gromadzenia, przetwarzania, udostępniania i usuwania przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego danych dotyczących osoby, to jest materii, która nie została unormowana w ustawie. Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał również, że kwestionowany przepis jest niezgodny z art. 51 ust. 5 konstytucji. Upoważnia bowiem organ władzy wykonawczej do unormowania w akcie rangi rozporządzenia między innymi trybu gromadzenia oraz udostępniania informacji o osobie, w sytuacji gdy problematyka ta, a w szczególności zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania takich informacji, może być normowana jedynie w ustawie. Sygn. akt II K 2/13 PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA PRAWO ENERGETYCZNE MAJ Wymagania jakościowe dla gazu skroplonego (LPG) Wejście w życie z dniem: 2016-05-03 Rozporządzenie określa wymagania jakościowe, jakie musi spełniać skroplony gaz (LPG). Dz.U.2016.540 Rozporządzenie z dnia 2016-04-18 PRAWO GÓRNICZE I GEOLOGICZNE KWIECIEŃ Zmiany w zasadach dokonywania zmian koncesji Wejście w życie z dniem: 2016-04-25 Niewielką nowelizacją ustalono, iż zmiana koncesji przez organ koncesyjny może nastąpić również na wniosek przedsiębiorcy posiadającego koncesję. Do zmian koncesji stosuje się odpowiednio przepisy o jej udzieleniu. Druga część nowelizacji wskazuje, iż koncesje na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż węglowodorów oraz Strona | 23 ich wydobywanie, udzielone na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują ważność do dnia upływu terminu, na który zostały udzielone. Dz.U.2016.566 Ustawa z dnia 2016-04-01 BLOGI APBLOG FAQ – nagranie z budowy Czy wykonawca potrzebuje zgody inwestora na umieszczenie na swoim kanale youtube filmu przedstawiającego obiekt budowlany w trakcie budowy? Czy bez uzyskania zgody inwestora można w ten sposób postąpić? Być może konieczna jest zgoda autora projektu? CZYTAJ WIĘCEJ IPBLOG Twórcą utworu może być tylko człowiek…(?) Jedną z przesłanek uznania danego dzieła za utwór w rozumieniu prawa autorskiego jest, aby był on rezultatem pracy człowieka. Jednak naukowcy dostarczają nam stale dowodów na to, że możliwa jest również działalność twórcza komputerów… CZYTAJ WIĘCEJ KONKURENCYJNY Wylewanie Ciechana czynem nieuczciwej konkurencji – czy nie da się w Polsce przeprowadzić legalnego bojkotu? Kanwą wpisu jest bardzo głośna sprawa wylewania piwa marki Ciechan przez warszawską księgarnio-kawiarnię Wrzenie Świata w reakcji na, w jej ocenie, homofobiczne wypowiedzi właściciela browaru. W sprawie zapadł już nieprawomocny wyrok – Sąd Okręgowy w Warszawie uznał, że Fundacja Instytut Reportażu, prowadząca lokal, dopuściła się czynu nieuczciwej konkurencji, który miał polegać na bezprawnym nakłanianiu osób trzecich do niedokonywania zakupu piwa Ciechan. CZYTAJ WIĘCEJ Strona | 24 OPODATKOWANY Możesz uniknąć pcc przy transakcji zakupu samochodu Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, a wśród nich przede wszystkim znajdziemy umowę sprzedaży. Czy istnieje zatem możliwość uniknięcia podatku przy zakupie np. samochodu? CZYTAJ WIĘCEJ PERSONALIA Co czeka kioskarza? Karty pre-paid na dowód osobisty a ochrona danych osobowych W ramach pakietu rozwiązań służących poprawie bezpieczeństwa obywateli i zwiększenia ochrony przed atakami terrorystycznymi, rząd proponuje wprowadzenie zmian do przepisów prawa telekomunikacyjnego. Zaprezentowany projekt przewiduje, iż od momentu wejścia w życie przepisów ustawy, każda karta sim oferowana w modelu pre-paid, a więc w tzw. modelu z doładowaniami, będzie podlegać rejestracji. CZYTAJ WIĘCEJ SPÓŁKI Z GÓRNEJ PÓŁKI Jak złożyć rezygnację z funkcji Członka Zarządu? Sąd Najwyższy przesądził, iż w spółkach kapitałowych Członkowie Zarządu składają rezygnację na ręce osób uprawnionych do reprezentacji spółki – a więc innego Członka Zarządu lub prokurenta. Kwestia tego, jak skutecznie można zrezygnować z funkcji w Zarządzie ma ogromne znaczenie praktyczne. Brak jednolitego stanowiska w tej materii przysporzył sporo trudności spółkom, członkom zarządów (i ich prawnikom ). CZYTAJ WIĘCEJ UMOWNY Brak możliwości rezygnacji – kiedy nie można się rozstać z pełnioną funkcją? Strona | 25 Sąd Najwyższy 7 kwietnia podjął uchwałę dotyczącą rezygnacji jedynego likwidatora w jednoosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Sąd Najwyższy w przedmiotowej uchwale orzekł, że „Nie jest skuteczne oświadczenie woli jedynego likwidatora spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji o rezygnacji z pełnionej funkcji złożone jedynemu wspólnikowi tej spółki”. Co z tego wynika? CZYTAJ WIĘCEJ ZASTRZEŻENIE PRAWNE Newsletter składa się z wykazu wybranych zmian prawa oraz komentarzy. Część zmian może być powtarzana dla poszczególnych dziedzin/działów. Wykaz zmian prawa, które będą miały miejsce w niniejszym numerze, może być niekompletny z uwagi na fakt, iż część aktów prawnych jest ogłaszana pod koniec miesiąca, a więc jeszcze przed dniem udostępnienia newslettera. Przytoczone orzecznictwo może pochodzić z wcześniejszych miesięcy z uwagi na ich późniejszą publikację. Zastrzegamy, że informacje zawarte w niniejszym opracowaniu mają charakter ogólny i nie stanowią opinii prawnej. W związku z czym Kancelaria nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystanie niniejszych informacji bez uprzedniej konsultacji. Strona | 26